t
m
l
J
8.
rTr,s3i''r"«» Cf suj
i surtnjT-aft-
HET BRANDENDE PATENT
H£T SPROOKJE VAN
DE DRIE
'N BRAOBAANSCH
ZAANGÊRKEJN üt tropen
bl™«" 111,1
m
K""wofi g
mm
mmmwi
WOENSDAG 17 FEBRUARI 1932
MAONNAACHT.
nr
Latni^ff811 dtde di'kike vrienden: Ouwejan,
das v 48 en Bolleboos. Sinds jaar en
e Hadden ze mekaar gevonden en hadden
jp., Z?'lrn ®en klein gedoen betrokken: ach-
de in buia 'a" een spieke grond dat hun
n kost opbracht en nog wat meer om
Pkocht te worden en te sparen voor den
dden dag.
Buwejan, Lazurklaas en Bolleboos waren
eoed voor mekaar, ze hadden niets te kort
aar ze waren menschen gelijk de ande-
en ze hadden ook wenschen.
P zekeren dag kwam een heer op hun
«edoen gewandeld: hij was het en r j
e®r rijk en mild. „e
Aan Ou we jan vroeg hij: Wat zou e>
moer bageeren?
Ouwejan antwoordde: Rechtuit gesp
n' ik wou heereboer zijn; groo
Hjen bezitten die veel opbrengen
hooge schuren om den oog»t
De heer sprak: '1< Heb zoo da'
^aak, pak cn zak en vertrek langs d
Srooto baan; na vijf uren gaans komt Pd
er; neem bezit van het goed
Öal^m" o-afrtcen blij ais hadde
Ouwejan was opgetogen, -
hij het groote lot gewonnen. aJ"
Scheid van Lazuurklaas en Bolleboos, en
Ouwejan werd heereboer.
Aan Lazuurlclaaa vroeg de heer: Wat
Verlangt gij?
Ik zou maar wenschen dat ik wonen
mocht op een kasteel. Ik zou dan heee-
sdhen. maar goed zijn voor knechten en
meiden".
De heer zei zoo: Gaat gij den anderen
kant van de groote haan uit Na een halve
dag gaans zult ge een kasteel zjen mat
twee torens en daar rond een park. Ga
daar binnen, g® wordt er verwacht."
Lazuiiirklaas dankte: waar had hii hot
ooit aan verdiend.
Hij kleedde zich, nam afscheid van Bolle
boos, zocht het kasteel op, vond
werd kasteelheer. en
Bolleboos blöof nu allfteu* imf v» 1
de milde heer: - Wat i
- Heer, sprak Bolleboos, -;k wil hlier
wel blijven wonen, maar als het mogelijk
geef mij t schoonste meisje dat mijn
beste vrouw kari worden.
De heer cn Bolleboos sringen °P zoele;
lan-gs grafelijke paleizen, langs de groote
stad; ze vonden het niet, Toen landden zij
aan in een simpel huis, ohder den toren
van een dopskerk. Daar vonden zij een
lief meisje, dat wilde Bolleboos vrouw
worden. Ze trouwden en trokken toen naar
hot buts, waar vroeger de drie saamwoon
den en Bolleboos en het meisje stichtten
er een familie.
Nou wil ik oe toch is gaan vertelle, Zoo B8r
tegoelertrouw eweg, van m'ne goele
Pastoor Sterneberg. Ge wit ammaol wel dal
de Paoters Jezmten al bil wa jaore te s'o
werreke as missjenaorlsse, en 0Ch d 0ost
lieve, ge moest Is wete, wa die 'tel w®'
staand hebbe gebrocht, voral in mm,, t
Da witte gullie dorginder mar Va'
daor gaoi ik vandaog nie vero»,. alIee'
ik wou 't is hebbe over da l, °P want
m'une vriend. Jao, fla zee ik Paatoorke,
gaoi ik groot op en ge zu, nog ls* want dor
worroin. Nou, Pastoor „,eaallw genog begvljpe
Paoter Jezuiet. Ge wit ®IIleb®rg dan is 'nne
lijke pastoor noeme t> da z ier alle Bee®te-
bil wa jaorkes te 'rr,aS^00r Sterneberg zit al
trug. Da's wezeli'ik i»» u®" hiJ wil nia mir
mir trug wil. \va,,t oezonders dattie nie
zoude zegge darn &gSe z'n Sediclijes leest,
en eigeljjk i'a ri„f vergaot van de vaort
mee verlof gaoi1 zo°' Mar hij wil nie eens
aorlg zyn Jao> 'nne meensch kan soms
Mar witte m
8t® van 'lrnn ,D0U mee da Pastoorke 't aorlg-
dattie non ls.? Dattie mee al die jaore
Na zeven jaar maakte de goede, rijke en
milde heer zijn ronde.
En hii kwam op boerderil waar Ouwe
jan meester was. 't Was een --
en de schuren staken
vertte zomer
meldde zich aan bij Omvp,OPP#ni8 vo!'
jsépgen dat hij geen tijd had* Zelf' die llet
Maar de heer drong binnen
iets kunnen of mogen miszagen?*0" bem
Toen hij Ou we jan vond, |ie
goudstukken en zijp bankbiljetten te ,*ifn
werd hij door dem heereboer zeif
maakt voor een bedelaar, die best
den oogst zou trekken en wenken vooi"83'
dagelijksch brood. Zl|n
Ou we jan, zei de heer kalm, jk
u de goederen niet opdat gij schraapjuCby
zoudt worden: nasar mild als jk ge^
Loontje komt om zijn boontje
Ta! tata! riep Ouwejan; nam den heer
bij zijn arm en scheerde hem buiten,
En de heer ging verder en kwftm na
uren gaans aan het kasteel, met de twee
torens.
In het park en rond de stall Inge" "epen
knechten en meiden rond: ze keken s<huw
op. Maar bier en daar hield de heer er
een staan. Ze durfden haast niets te zeg.
gen; als Lazuurklaas het moest weten
zouden ze gestraft worden want Lazuur-
klaas was onbarmhartig en streng.
De heer wendde Zmh tot Lazuurklaas, die
een stuur uitzicht had cn hii verweet aan
den lasteelhear Lazuurklaas dat hij niet
in zulKe voorwaarden kasteelheer was ge
worden.
Lazuurklaas meende tegen te pruttelen,
*«aar de hoe, zei: Loontje komt om zijn
uoon,tja En ging weg.
De volgende week zocht de goede rijke
milde heer het huis van Bolleboos,
t Wgs tegen den avond.
i-tenteSt dcn W6g merkte hi' 'ampijcht; hij
di^K,de deur' daar verRf'heen Bolle-
boos, ie bhj Was den heer weder te zien;
-
zij
zij
De heer prees hun
verheugd dat hij het simpel u" j
eten onder het dak van
dienstige menschcn. eP g°<t8-
Weer gingen zeven jaren voorbij;
Ouwejan zag zijn oogst misluk^ „Jir>
huis ging in de vlammen op. Hij fs' a']"
«eworden als Job. nu zwerft hij a]s'
'aar lang» de wegen.
Het kasteel van Lazuurklaas i8 door
Hdders omsingeld geworden, omdat hij
hardvochtig was tegenover de menschen
M kasteel ligt in puin en Lazuurkiaas
a®Rft zich aangesloten bij een bende, waar-
'Hj er reeds drie gevangen zitten.
Dat huizeke van Bolleboos staat er nog
uauie nou al "te. ,1 uiB
sche maon et zlt- zonne zuivere Braobaan-
der n ,8C sebleven is. Da's vlakaf 'n won-
ken'ne h 1 lk d'eerste tj|jen da'k 'm leerde
hoe i=' aanst nie mee overweg. Ik stond er
ej„.,..ager hoe meer meo te kljko en da wordt
.nJ\k me« den dag nog erger. Ge mot is
s ci begrljpe op veul meensche werkt Indië
»ne lachspiegel. Die kende wel. Ze maoken
0 gezicht en oe heele figuur belachelijk. Ze
rekken oe uit of ze maoken oe dik, maor ze
veraanderen oe heelemaol en se maoken oe
belachelijk. Mee 'nne echte lachspiegel hedde
nor zelf erg in, mar mee Indië nie, en dat is
't 'm nou, ziede. Veul meensche maoke d'r eige
in Indië veul grotter as ze zijn en ok veul
dikker dan goed vor d'r ls. En da doe da
Pastoorke nou net heelemaol nie. O jirrenee
Die is nou nog net precies zoo assie in Ooster-
hout waar, want 't is er eene van Oosterhout.
En den tegoeiertrouwen aord van d'Oosterhou-
ters, die heettie zuiver as goud bewaord. Mar
dat is 't nie alleen. Hij heet ok heel de natuur,
de vennekes en de mastebosscbe, de akkers en
de haai, de boerkes en de taol, de gewoontes
en al dieën aord van dinge nog onveranderd
bij 'm. In z'n oogen en in z'n ooren, in z'nen
kop en In z'n 'art. En nie te vergete hij heet
in z' nziel da schoon en diep, da wèrm en innig
Roomsch geloof bewaerd, zo as 't gewoon boere-
volk van ons kaan ten uit dat 'eet. Da wil wa
zegge, man. in Indië. Da vald 'ier nie mee.
Weledelgeboren te 'ier iedereen, weledelgestreng
zijd' al gaauw en hoogedelgestrenge zijn er mee
hoopen. Da gif nou ammaol niks, agg'er mar
tegoelertrouw bij blijft, mar da doen er veul
nie. Die geneeren d'r eige vor alles van vruu-
ger, ok vor d'r geloof en voral vor den eerlijken
eenvoud en 't ,arteiijke van ons geloof, ge wit
genog wat ik zegge wil. Da mot 'ier ammaol
deftig Zija ge kunt dlt nie doen en da nlg
zaourgd] aandere niat stoote of 'indere
ëieuwjaoP' wWja01" m0t dorrom „gelukkig
kenaode mot Pastoor a]- Van *1 die kes-
Hij is vriendeijc en nr!6?! 8 Q^ks hel)be'
tegen Iedereen issie b ledereen en
•ier 't heele Jaór 'f^ teUe
mar niks van zegge, want 't8,, eige'Ük nou
de leste weke zo agge 't no„ e,r geregend
aam per -«.JS, 1"^.™°''
meensche op den duur d'r goei hun, V6Ul
da pastoorke van mijn kuiert nou al^te'l
al deur Indië mee zo'n opgeruitn(, b ,a «we
dagge in Braobaans e durpkes ieder oogenbHk
tegenkomt, want iter edele nog veul <.npiI
meensche, mar 'ier mar zelde. Nou wil ifr
heelemaol nie zegge, dagg' ier gin goeie meen
sche het, mar de gezichte zijn toch heel aanders
behalve da van Pastoor Sterneberg. Hij iacht'
uaJtijd en hij kan 't aal tij zoo aorig zeg„e
dagg' ok lgche mot.-Mijn kinderen, en de mijn
He alleen, hebben 't op 'm. Dor zou Tc 'nen
heelen ao-vond van kunne vertelle. D'r zijn veul
meensche die 'm nie begrijpe, dat snapte genog,
mar in alle huishouwes wor le komt, beginne
da kindere te juiche en da's 'n goel teeken,
v°ral vor 'nne pastoor. Behalve vertelle kan le
zoo meraokels mooi teekene en dor 'ebbe
a kleine mannen 't op. Z'nen blijen kinder-
ya8n aord trekt ze aon, dat is 't 'm.
ras 3„"^Imrke ls 'nne kunstenèr van zuiver
°mdit meeDsehe hebbe daor geen erg in,
niaokt er heelemaol gin drukte over
had, A, 11 er eene zo ngge'er vruuger veul
daoi'uk 6,Wat schoons maokten, zonderda ze'r
kuUsten d'r vlsitekortje bijleeën. Hij is 'nne
Voge], t|' 0r ,Zo as 'nne vogel d'r eenen is. 'ne
z'n w'erk ^ltt;'ob wel. zingt of fluit zoo tussche
't uitkomt 8Uf 'n 8tuks}i:e. kort of lang al nor
te luchte, 'na 6en mar om is evetjes z'n hart
in da io'0p at doet da paBtoorken ok. Ik 'eb
gedichtjes va**? 0 3,11 Iaorlte 'n heel pak
gaf hij me erÜ m geltreSe om is te leze. Soms
taofel, op vodd^' 80,118 vond er een °P m'D
was den inkt 6 8 papier 20 mar en dikkels
kreeg ik stellet^ mar aamP6r droog. ToeD
pastoorke 'nen eceSa°n in de gaoter. dat da
waar, die öorbü 't8n bli^e' selukkige meensch
gtenaorschap van "n8 de senaode van 't kusi-
pe0 om aandere ,v,nzen Lieven 'Eer gekregen
AKS® n(>u is hoore w?wBC.he ok bltJ te maoke-
t leve kuiert, meej v» 8 da Pastoork® deur
i,aiir sukkelèrs ;!u| llefde In z'n 'art, voral
meensche, dan motte
veur sukkelèrs en êrm'
mar ls lustere
T zAANgerk;b
k zij mar 'nen schooi»,.
en 'k heü nie veul om Ziet'
Toe zeur en zaonik mar om mir
Ik zing, en vraog gin aander
genugt, dan da me God dan Hir
den boel hier nie veraander,
heimwee.
als vroeger: daar kwam nog een meiske en
een jomgske de familie vergrooten. Vrouw
en kinderen zijn gezond en allen zijn ge
lukkig omdat ze tevreden wijn niot. hun
lot.
VLAAMSCHE STER.
en da'k mar z'nen schooier blijf
mêr.... meej die üefd'in 't maoger lijf.
M'n Braobaant is m'n ruim paleis
volop vol schoone dingen
dè's ommol 't mijn, dè'k, waor 'k ok reis
of rust, daoraaf mot zingen.
Jao, zingen za'k me nog ls dood
deur al dè schoons, wa'k hier genoot.
Zo wil'k nou Braobaants schooier zijn
en blijven hil m'n leven,
want 't mijn kan nooitnie mooier zijn
dan zingend deur de dreven.
Zegdie me dood veindt, gin geklaog,
want daorvoor zong ik vus te graog.
Ziede, nou gaomme van al die gedichjes 'n
buukske maoke en nou docht ik, da gullie 't
wel plezierig zodt veinde, dor irst is wa van
te hoore. Om oe lekker te maoke, za'k 'r nog
'n paor vurleze. Ge zult dan gaauw genog
mërreke, da Pastoor Hugo Sterneberg dikkels
veul weg heet van Pastor Guido Gezelle, zoowel
in denke as in zegge.
JAORS-BRULLOP-
De weinter wifde 'n wit gewaod,
de zon zal mèrgen trouwen.
As brulloftgaast ielk bomke staot
in 't zwert de hegskes houwen
den sluiersleep der blonde bruid
die waozefijn, rejaol voluit
leej euver de landouwen.
't Is deurden alderursten kus
wier zeeg en zuut gegeven.
Ze zijn gepaord, en moeder dus
draogt d'èrde 't urs-te leven.
Ha I 't gaastevolk draogt blommen aon,
nou God kumpt bij den doopvont staon,
up wolken aongedreveu.
De keinder klout'ren uit de kluit,
ze bloeien da ze blozen.
De boomen blinken van al 't fruit,
da bernt om sap te loozen,
zo berstensvol zit euveral
den brullofszegen d'èrde zal
'a bortje motten poozen.
Daor kumpt 't meenschevolk al aon
en 't ruurt en 't rept z'n èrmen
den euverlaast wurdt weggedaon
en moeder rust och èrme
Den herfstweind driegt z'nen witten draod
deur 't laoken, dèt, as 't vriezen gaot
heur slaopend lijf zal wèrmen.
Nou zuld'm al wel zo'n bietje beginne te
kenne, denk lk, en daorom zal ik nou nog 'n
paor gedichjes neme zonder da'k er nog veul
bij vertel. Alleen mot ik er toch nog is oew
aondaacht op vestige, wat 'n wonder 't is, dat
de liefde tot z'n streek, de llefde voor z'n goel
volkske, 't gevuul van meej lijf en ziel bij 't
laand en volk van Braobaant te heure, 't geluk
om de kennis van Onzen Lieven 'Eer en Onsüe-
vrouwke nie alleen onaongetast dur zooveul
Indische jaore gedraogen is dor Pastoor Sterne-
berg, mar da ze meej iederen dag grotter en
schonder en rijker geworre zijn. Dor staon wat
'n meensche in Indië van te kijke, da kan ik oe
verzekere en lk kan er ok bijzeggen, dat de
wèrmte van zijn geloof en de gloed van zijn
godsdienstigheid bij veul laauwe geloovers het
vuur weer aongeblaoze of opnieuw aongestoken
'eet. Mar allee, lk zou niet te veul mir klaesje-
neere. Luster mar liever naor hum
AKKERMIDDAAG.
De zon zet alles in den braand,
De loch zakt laoiend van de traansen.
Ze komt, en up z'n korenlaand
Ziet onzen boer ze daansen.
„Da's God z'nen aoiem".
Hi zwijgt stil
en lustert wa God zeggen wil.
Vol eerbied schouwend t'allenkaant
vernimt-ie in z'n veld 'n flust'ren.
da zijn gin woorden die 't verstaand
verstaot as d'ooren lust'ren.
Wa God wil neggen
zeet Hle stil
aon 't nert dè naor Hum lust'ren wil.
Nou tljgt-le henen, stap veur stap,
gebogeu of ie 't laand mos meten.
Naodenkend wurdt zoo trap bt) trap
d® heimlijk woord geweten
„Zoo kust dan God ca"
bidt-le stil
„Dte d'akkerzaoien zeeg'nen wil",
en° m,eugd'm alledaogs zien staon
•if8 Hiacht-ie dan tevreeën,
te,-i,Z alliünig hum mer gaon,
och gaon ze Z n getweeën-
In t middaguur is 't
da God stil
onzichtbaor meej hum waandlen wil.
N,°U Zakp,.Ci,fn nog twee gedichjes vurleze,
adebaai over de maon in den naacht, mar den
eenen keer In nnen Oosterhoutschen en den
aanderen keer a nnen tropischen naacht. Dor
zulde verschil tussche heure en d'r is ok ver-
schil in. n Tropischen maonaovent, da's 't
schoonste watter is wezelijk veul 3chooner dan
•nnen OUaansche. Mar ge zult ok mcrrek dat
ons zaangerke hier zoo goed as gindei heele-
maol in 't goddelijke opgaot, nie gemaokt, mar
echt. Onzen Lieven Ler heo wezelijk heel z'n
ziel vol gemaokt. As 't oen of aander „edacht
dor een gaotje in piekt, stroomt 't er°daolijk
vanzelf uit. En Onslievrouwke speult 'm den
'eelen dag dur z'nen kop.
't Oiling laand leej omgetooverd
zoft ln zulvervloer gestraol.
Boom en boojem staon belooverd
vol biaank blommen allemaol.
Rontelom aon tak en twijgen
hangt 'n rust van zaolig zwijgen,
tot inins de boomen neigen
en 't rutselt, lèk 'nen vuut
of 'n sleepend kleed dè duut.
Waor bij daag den boer gebeeën
beej om zegen op den zaoi,
kumt Maria 's naachs beneeën
schutten hum veur schaand en schaol.
Lochkens euver 't laand getrooien,
schudt z'uit maonblaauw maantelploolen
pèrels of ze zaod ging strooien
daauw, daor d'akker van gedijt
toe z'n volle vruchtbaorheid.
Dan verdwènt ze nao 'n wélken,
gunder bij den breeën boom.
wir ln 't Moeder-Gods-kapelken,
waor de wruuter aaltès vroom,
't aonzicht weindt om Haor te eeren
met een Engelken des Heeren,
as 't klukske klept drie keeren
en zoo veld en wérken wijdt
aon Heur wond're vruchtbaorheid.
Vur da'k 't leste laot heure, mot ik oe Irst
dan nog vertelle, da Pastoor Sterneberg 'n
bezonder wèrm 'art hee vor Chineezen en voral
wlr vor d'allerèrmste van da volkske. Zoo
tusschendeur kan lk er wel bijzegge, dat er
schrikkelijk veul doodèrme Chlniskes wonen
in Bataovia- In veul van de èrremoejigste
huskes brengt Pastoor Sterneberg geregeld den
troost van z'n komst en van kleine goeie dingen.
Veul kan le nie brengen, want veul heet ie nie
buiten den rijkdom van z'n barmhartige ziel.
Nou dan, dur die liefde vor z'n Ohiniskes
Prebeert ie zoo veel mogelijk van hun beschao-
ving te begrijpen, en zoodoende heet le ok
kennis gemaokt mee den grooten klassieken
dichter van China, LI Tai Po. Zoo komt ie
over den dieë te praote in z'n eige gedicht.
En nou luster mar wir is. Ik vind dit een van
de schoonste gedichten die Pastoor Sterneberg
gemaokt hee.
MAONSVERDUSTERING TE BATAOVIA.
(27 September 1931)
Ongerept as 'n maogd
trooi de maon deur den naacht
o zo zaacht
o zo zaacht
en d'r haanden
sneuwden stil naor heneej',
of 't ons moeder wel deej'
blinkend biaank up de slaopende laanden.
Dreef ze schoonder up 't meer
laangs oew boot, toen dieë keer
Li-Tai-Po
Li-Tai-Po
z'oe vervoerde,
en g'heur haost had gekust,
toen de dood z'heej gebluscht,
die vol haot ullie liefde beloerde
'k Heb die dinger deuz' naacht
in m'n droefheid betraacht,
'k zaag de maon
'k zaag de maon
in heur stèrven
hoe heur lieflijk gezicht
mos verlieren z'n licht,
lèk 'n oog dè vort 't daogen zal dèrven.
Ros van kortsigen braand
wier ze t'allaaugeraamd
Slaozig gruun
glaozig gruun
euvertogen,
toe deuz' aokeüjk bleek
oker doodsgeil geleek,
aa heur 't leven veur goed waas ontvlogen.
Zaag van hers en van geens,
lèk dè gao bij den meensch,
keind nao keind
keiud nao keind
starrelichten,
niernes wit waor vandaon
ylak om 't moederlijk staon
zwak beglaansd lek betraonde gezichten.
Zal d'r oit trouwe vrind
die me veul heej' bemind
meej geklaog
Pfeej geklaog
ia® besehreuwen
mèrgen za'){ iek de maon
wir in 't Zonnelicht staon
't onuftbluschbaor in d'euwen der euwen.
Ja®, da hadde nie gedocht, ee, da zukke
schoone dingen in ons eigen taol 'Ier gemokt
wieren. Rechtuit gezeed had lk dat eiges ok
nie gedocht, or, vur da'k erachter kwaamp.
Mor dorrom ben'k 'r nog vu3 te blijer om, dat
'r ok 'ier 'ne meensch te veinden is, die z'n
eige as 'n blom te bloeie vuult staon vur 't
Geweldig Zonnelicht, net as Pastoor Gezelle
zaoliger.
Deze vreemde stad lrnd mij ontmoedigd. In
de suffe omgeving van het eigen huis miste ik
tenslotte minder dan hier, waar hemelsche be
loften spiegelden in het vuur der reclame
platen
Het grijze cliché-beeld van iederen eenderen
dag in het dorp, waar alleen groote dingen ge
beurden ln den droo-m van eenlingen of ln
de fantasie van den plaatselijken dagbladi-
correspondent, had ik willen ontvluchten ln
een bonter leven Ik zou verjongd worden door
dit nieuwe bestaan, vreugde vinden in groo-t-
sche onbekende dingen en uit den monotenen
kringloop van steeds dezelfde gezichten keeren
naar den stroom der menschen, waarvan nie
mand weet, waar hij begint of eindigt. Maar
in de koude hotelkamer ervoer ik pijnlijk, dat
elke zekerheid aan mijn handen ontglipte en
dat men niet naar zijn droombeelden op reis
kan gaan zonder in zichzelf te ontsporen.
Slechts des avonds als lk mijn raam had ge
opend op het lied der stad, vermoedde ik haar
peillooze schoonheid, maar in den open dag
leek zij mij koel en hautain als het bankgebouw
tegenover mijn hotel. In de voll-s café's bleef
Ik In het eigenlijk bestaan der bezoekers een
verre figurant. De dringende behoefte naar
een onverwachte ontmoeting, naar een tref
fend woord van hart tot hart, bleef onvervuld,
de gesprekken om mij heen waren ijl als de
muziek en verwoeien als de bladeren langs het
raam.
Na een wekenlang verblijf zonder gemeen
zaamheid besloot lk terug te keeren.
Da derde-klas wachtkamer lag in een tries
ten schemer gevangen. Tegen de matglazen
ruiten aan de rechterzijde kromp het daglicht
tot een goor schijnsel en aan den anderen kant,
tegen een zwarten muur, vlamden bijwijlen in
evenwijdige banen namen van steden en ge
tallen, welke het vertrek van een trein aanga
ven. Als het seinen had opgehouden, broeide
het duister onheilspellend over de verwarring
van tafels en banken. Er hing een benauwende
tabakswalm; een eind sigaret smeulde nog op
den vloer. Soms dreunde een trein binnen of
gilden fluitsignalen, In de volgende stilte
drong het onrustig tikken der tourniquets bij
de controle tot hier door of hoorde men de
hooge stem van de bloemverkocpster, die in
het tentje naast de wachtkamer vreugde en ver
driet verborg in een gelijken roep. Ik slenterde
de zaal door langs een landkaart van Europa,
waarop de rivieren als slangen kronkelden om
het grillig verbond der bergen en de steden
rood staarden als de oogen van een gedrocht.
En lang bleef ik staan voor de wonderlijk-
witte tanden van een meisje dat Pep sod ent
heette. Juist wilde ik ergens op een bank gaan
zitten, toen een schrale stem mij riep.
Aan een der tafels ontwaarde ik een man,
die mij wenkte; een klein meisje zat terugge.
doken tegen hem aan. Over het verwarde ge
zichtje flikkerde het schijnsel der seinen.
Kunt u mij ook zeggen, wanneer de trein
naar Darmstadt vertrekt? vroeg de man, ter
wijl hij naar het lichtende bord aan den muur
wees. Ik kan het zelf niet goed zien. U moet
weten, dat ik vijftien jaar in de hoogovens
werkte. Daar zijn mijn oogen bedorven. Ik zag
soms niets dan witte vlekken en toen werd ik
ontslagen.
Ik noemde hem den naam van de aan den
wand opvlammende stad, waarheen op dat
oogemblik een trein vertrok. Hij had nog een
half uur. Ik voelde mij geheel niet verrast door
deze onverwachte mededeelzaamheid. Weken
lang had ik naar een zuiver vertrouwen ge
zworven, het was mij than® hetzelfde wien ik
de hand drukte: een pharizeeër of een tolle
naar,
Ik ging even bij hem op de bank zitten en
lachte even tegen het meisje, dat met haar
vingers speelde en een beetje bang was om de
holle ruimte of misschien om vader'a -jrhaal.
Ze is wat moe, ze! de man. Ze heeft een
zeer voetje en we hebben vandaag veel geloo-
pen. Ik was hier om nieuwe schoentjes voor
haar te koopen. Haar linkerbeentje was al
misvormd toen ze geboren werd. Ze moet bij
zondere schoentjes hebben en die kan je bij
ons niet krijgen.
Het meisje was dicht tegen den man wegge
scholen haar handjes lagen open op zijn spitse
knie, zij sliep.
Het ia wel veel geld ineens, acht en
twintig mark, maar ze had het noodig, het
kind. Vroeger kon lk een 'boel méér doen.
Maar het vuur heeft me genekt begrijpt uT
Witte vlekken, meneer straks op straat nog,
witte vlekken en in zijn zware handen brak
een machteloos ve«nzat. Vijftien jaar achter
het vuur en het was of aohter zijn onrustige
oogen de vlammen der hoogovens laaiden.
En ik ken mijn vak. Het Juiste mensen
van metalen, daar komt het op aan, daar
hadden we patent op. Het is nu een beroerde
tijd, ik trek steun, en dan sta je soms voor
moeilijke gevallen. Maar het patent zal ik
nooit verraden, wat ze ook bieden, mijn handen
wil ik zuiver houden. Hij stokte even, als deed
hij die belofte aan het slapende kind. Tja, wat
het nu verder moet worden?
De angst, die mij op weg naar het station had
overvallen woelde weer in mij op. Ik zag op
nieuw de donkere rij menschen, ordeloos trek
kend door de straten, hun lenzen in dreigende
letters op de waggelende vanen. Op een ver
laten plein had een zwarte vrouw een collecte
bus omhoog gehouden: Winter, Werkloosheid,
Voor de armen
Maar het patent zal lk nooit verraden. Ik
heb gewerkt, tot de dokter het mij verbood en
na zoo'n ontslag kunnen ze je nergens meer
gebruiken. Maar het patent is bij mij veilig.
Op een der perrons donderde een trein bin
nen, van een ander perron dreunde er een weg
en de muur trilde in den gloed der sein
lampen
Ik voerde den man mee naar de landkaart,
Hier ergens ligt mijn dorp, wees lk hem.
Ik ga terug begrijp je, de stad -maakt mij ka
pot. Het is goed dat je die schoentjes gekocht
hebt.
Ik moeit hem iets zeggen. Maar waar be
ginnen? Mijn hand aarzelde over den platte-
grond van Europa. Hier Is Darmstadt, zei
ik, maar hoe graag had ik berm een gelukki
ger oord willen wijzen.
Mijn trein kon elk oogenblik vertrekken. Ik
nam mijn koffer en rende de trappen op naar
het perron. Gekneusd onder dit onverwacht
vertrouwen en mijzelven afvragend, waarom
ik in dit naargeestig ruim de gemeenzaamheid
had gevonden, die ik pijnlijk ontbeerd had ia
een luidruchtig leven
Men had mij een plaats gewezen met het
gezicht op do beklaagdebank. Na de juridische
argumentatie van den verdediger, waarnaar
de publieke tribune ongedurig had geluisterd
kwam er een diepe stilte over de rechtzaal.
Wijzend op den verdadhte vervolgde de ad
vocaat met warme stem:
Toch moogt ge dezen man geen misdadiger
noemen in de algemeene beteekenis van bet
woord. Ik heb met hem gesproken en durf u
verzekeren, dat hij tot het uiterste gevochten
heeft voordat hij bezweek voor de bekoring
van het geld. En wie is hier eigenlijk de
schuldige? De verdachte die vijftien jaar lang
het vaderland in de hoogovens diende, of de
bewindvoerder der En-gelsche fabriek, die het
verraad van het patent in de hand werkte, met
behulp van een geslepen agent, die als een
bloedzuiger zoog aan de menschelijke zwak
heid? Bovendien handelde verdachte gedreven
door den nood van zijn gezin. Daarom roep
ik clementie in en verzoek ik u over te gaan
tot voorwaardelijke veroordeeling
V.
(vloer veloeri fluweel).
DE DUCE TEN VATIC? f<i\E. - De auto, waar Mussolini in ie gezeten, rijdt na het bezoek van den Dictator aan hef
Vaticaan naar het Pala*Venetio terug, geëscorteerd door een piket Italiaanache Carabinieri. Pp het St Pieterspleit
