DE KORTINGSWETDOOR DE TWEEDE KAMER AANGENOMEN. WOENSDAG 24 FEBRUARI 1932 WAT NEDERLANDERS BEZITTEN. Vermogens in 1929-1930 met 43 millioen gedaald. Zes en vijftig millionnairs minder. lanS-r >ezat- over 1930/1931 de 43.13 pet. PASTOOR H. TH. LURVlNK t f ZUSTER VICTORIA, t NU NAAR CHINA MGR. A. J- N. VERMEULEN f. NAAR DE MISSIE. BENOEMINGEN in liet bisdom Haarlem. DE MOORD OP DE MAJELLAKERK BRAND IN EEN FILMCABINE. In de eerste aflevering van het maand schrift van het Centraal Bureau voor de Sta tistiek worden gepubliceerd de uitkomsten der vermogensbelasting. Het belastingjaar 19301931 is hierbij in vergelijking gebracht met de cijfers over de voorafgaande jaren. De aandacht zij er °P Bevestigd, dat het bedrag der vermogens betrekking heeft op den toestand van bet vermogen bij den aan vang van het belastingjaar (1 Mei). De cij fers over 19291930 zijn dus nog niet en die over 19301931 nog slechts in geringe mate beïnvloed door de in het najaar van 1929 op nieuw ingetreden economische crisis. Jaren. 1920/1921 1921/1922 1922/1923 1923/1924 1924/1925 1925/1926 1926/1927 1927/1928 1928/1929 1929/1930 1930/1931 Aantal aange- slagenen. 159449 166362 161498 162188 164698 170271 174298 177457 184853 192943 197502 Bedrag der ver mogens in millioenen guldens. 13589 (+1121) 13284 305) 12324 960) 12183 141) 12214 31) 12948 734) 13565 617) 14073 508) 14884 811) 15666 782) 15623 43) Bedrag der - belasting in hoofdsom in duizend tallen gids, 13007 12665 11690 11534 11563 12282 12874 13371 14*50 14900 14831 Als gevolg van de in 1929 Ingetreden eco nomische crisis is een vermogens-verminde- ring te constateeren van 4a millioen van 1929/1930 tot 1930/1931. Het vermogen over laatstgenoemd jaar is hierdoor nog 2034 mil lioen hooger dan dat over 1920/1921 (14.97 pet.). De bevolking nam van 1 Januari 1921 tot 1931 evenwel toe met 15.37 pet., met welk percentage een vermeerdering der gezamen lijke vermogens correspondeert van 2088 mil lioen, zoodat, indien wel rekening wordt ge houden met de toeneming der bevolking, doch niet met de waardeverandering van het.ge d, het totaal der vermogens over 1930/1931, 54 millioen achterblijft bij het totaal over 1920/ 1921. De cijfers van het onzuiver bedrag der belasting vertoonen hetzelfde beeld. Vergelijkt men het aantal aangeslagenen in de verschillende vermogensgroepen, dan blijkt, dat dit van 1920/1921 tot 1923/1924 (het jaar met het laagste bedrag der vermogens als ge volg der malaise) alleen voor de groep aan geslagenen met vermogens beneden 50.000 is gestegen en voor de andere groepen te ziin gedaald. Van 1923/1924 op 19-9/1930 voo] elk der vermogensgroepen de cijfers gteeds gestegen, terwijl van 1929/VJdO op 1930/1931 de toeneming beperkt built tot de vermogens groepen beneden 100.000 en van 200.000— 300.000. Van de genoemde vier jaren vol gen deze cijfers hieronder* Hoegrootheid van de vermogens in duizendtallen 16—30 30—50 50J 100 100—200 200—300 300—500 500looo 1000 en hooger TotaaJ Git dez© cijfers ziet men, dat slechts een klein deel van alle belastingplichtigen in de hoo0eie vermogensgroepen valt. Het aandeel dezer groGpen Jn hpt totaa] aer vermogens en der Deiastiag ,s evenwel van veel meer be- f 80 000 tezamnen voor vermogens benedeD en dro*n 11,61 pct' van het totaal"ver" m? ^Dbrengsl56" hechts 7.23 pet. bij tot de t0ta inteS hadar belastip8 *a hoofdsom. B„en vtor vent" de °'G6 pct' del' aange" E a r IS 76 pet Sens van 1.000.000 en "ff, droegen m»~m hengst der belasting bij tot de totaal-op- Het gemiddeld vermogen _a een daling van S5 n Per aangeslagene ot f 7I 0OC. over 1924/1925 °0°v0Ver 1920/1921 laren weer regelmatig geste, n de volgende _er 1928/1929 en 1929/1930 0,ot f 81.000 te dalen tot 79.000 over ^«daarna weer let wederom 6.000 blijft benlu-' waardoor 1920/1921. 1920A"int19')3/24Se1Slagenen' U' 1 1°23/24 1029/30 1930/31 64406 70930 82307 85182 38035 38087 45341 46840 30795 29814 35582 35905 14723 13725 17022 16994 4588 3953 5096 5103 3396 2S76 3795 3770 2267 1857 243S 2402 1239 946 1362 1306 159449 162188 192943 197502 waarcioor 'beden dat over jja voorzien te zijn van de H.H. o. ten der Stervenden is 11a een k0ndCl'arnen" ziekte Maandagavond o-verleden in c) st°udige dom van 55 jaren de Zeereerw. heer °u,c)iei'" Lurvink, pastoor van Broekland o-. E F. Kaalte). In het St. Stanislausgastbuis te Moergeste} is in den ouderdom van 79 jaar overleden (]e Eerw. Zuster Maria Victoria (in de wereld mej, Helena van Veen, geboren te Hoorn.) den der Het Bont gezelschap tegenstemmers WAAROM BE MINISTER GLORIëERDE De Regeeri g diende een wetsontwerp in, volgens hetwelk de eerstvolgende drie jaar op de "vaste uitkeering. welke jaarlijks ingevolge de wet op de financieele verhouding aan de gemeenten gedaan wordt, zal worden gekort 3 pet. van het gezamenlijk bedrag, dat aan wedden en loonen over 't jaar 1931 door elke gemeente met meer dan 5000 inwoners is be taald. Salarisverlaging van het gemeenteper- soneel in overeenstemming met die van het Rijkspersoneel, dat alleen was de ratio van het wetsontwerp. Niemand kan in ernst be weren, dat het om het voordeel van de Rijks- schatkist ging, en Minister de Geer heeft dit ook niet gezegd. Z.Exc. heeft wèl gezegd: „Het signaal in de gemeenten moet zijn: naar lager niveau!" En in zoover staat dit ont werp niet buiten de clisis, welke de Regee ring op haar wijze tracht te bezweren en waarbij zij zich ook dit middel niet uit de hand wilde laten glippen. Nu was het sterke verzet juist tegen dit onderdeel der ministerieele methode: men zag daarin een aantasting der gemeentelijke auto nomie in wier sfeer de loonregeling werd ge acht te liggen. Daarnaast kwam dan nog het instrument, dat de Regeering voor haar ope ratie gebruikte: de wijziging der bij de wet ■gewaarborgde uitkeeringen van het Rijk aan de gemeenten. Op dit doode punt stond de Kamer Donder dag. Daarna zijn de heeren Van Vuuren en Rutgers van Rozenburg gekomen met hun amendement, dat eerst Vrijdag aan de Kamer bekend was en tot schorsing der beraadsla gingen leidde. Het amendement-Van Vuuren wilde steen des aanstoots, n.l. de aantasting autonomie, uit het ontwerp wegnemen, lichtte de heele salariskwestie uit de wet, stel de de provinciën vrij van korting en stelde voor: 6 pet. te korten op de rijksbijdragen; 3 pet. te korten op de rijksbijdragen voor ge meenten met meer dan 40 opcenten en ook alle gemeenten met meer dan 80 opcenten op de fondsbelasting weer de integrale uitkeering te laten. Dat dit amendement de heele wet funda menteel wijzigde, hebben wij onmiddellijk ge- constateert en werd gister viain alle kanten toe gegeven. Mr. Marchant lichtte het toe met Haagsche cijfers het regeeringsvoorstei zou Den Haag 6% ton kosten, het amendement-van Vuuren 414 ton dr. v. d Tempel had geen moeite het schadelijk verschil voor het platte land aan te wijzen en ook Minister de Geer zelf wees onmiddellijk aan, dat het voorstel-van Vuuren vooral voordeelig was voor de groote steden, die immers relatief veel meer ambte naren hebben. Voor Rotterdam b.v. zou 6 pot. op de rijksuitkeering een verlies van zes ton zijn geweest, maar een 3 pet. korting op de salarissen beteekent voor de havenstad een waarde van een millioen! I-Iet was ons dan ook heeleuiaal geen ver rassing, dat de heer Fleskens zich mordicus uit sprak tegen het voorstel-van Vuuren. Deze Bra- bantsehe burgemeester zag duidelijk in, dat dit amendement heel wat duiten kan kosten aan het Zuiden. Mr. Knottenbelt kwam met het o.i. zeep begrijpelijke voorstel om het amendement- van Vuuren, waaraan zulke ernstige finan cieele consequenties verbonden waren, naar de afdeelingen te zenden om de heele zaak op nieuw to onderzoeken. De Voorzitter wilde dit dan de volgende week nog doen om zoo de be handeling der wet mogelijk te maken vóór Paschen omdat de genieenten uiterlijk April hun opcenten moeten bepalen. Maar het voorstel-Knottenbelt, hoewel verde digd door den nestor der Kamer, mr. Heems kerk werd met 48 tegen 43 stemmen verwor pen. De Kamer bleek.(uit de gemengde stem ming kon men wel afleiden: uft z«r versch lende motieven) besloten het ontwerp af te han delen en de miners de Geer en Ruys zetten zich in postuur. De heer Suring probeerde nog te redden wat te redden was met zijn amendement, dat liet platteland veel meer tegemoet kwam en dat het voorstel-van Vuuren werkelijk verbeterde omdat het één generale korting van 4 Uate]. 3) pet. voorstelde. De katholieke afgevaardig de, die altijd spreekt en nooit afleest, verdedigde zijn voorstel op' zulk een glasheldere wijze, dat de Kamer er hem voor scheen te willen be- loonen met 'n stemmen meerderheid, die klonk als een klok. Minister de Geer had tegen amendement en sub-amendiemeuit geen overwegende be zwaren. Z.Exc. achtte liet voorstel van wijzi ging geen verbetering, maar wilde 't een faire kans geven. Hij meende echter, dat het de op positie niet zo zeer te doen was om een alter natief maar, dat zij liever zooals hij dit teekenend uitdrukte in de negatie wilde vluchten. Voor een deel der oppositie, was dat zeker juist, Niet voor degenen, die vooral be zwaar hadden tegen de inlassching der opcen ten in het regeerings-ontwerp (hiertoe behoor den zeker een aantal katholieke afgevaardig den, o.a, dr. Moller) maar wel voor de sociaal democraten, die van geen loonsverlaging wij. Ien weten. Mr. Marchant mocht al zeggen loonsverlaging moet er komen als ze noodig is en daaraan moeten zoowel sociaal-democra ten als christelijk-historischen helpen, de socialistische pers laat een ander geluid hoo- ren. De heer Schouten herinnerde aan (wat Snowden zou noemen: de „wegloopers") de afgetreden socialistische wethouders te Rot terdam. In zijn vrij scherpe repliek herinner de de minister er trouwens mr. Marchant aan dat de Haagsche loonen de index-cijfers ook nog niet waren gevolgd, iets wat mr. Mar. chant moeilijk kon betwisten, maar waarop hij misschien had willen antwoorden: dit achtten wij tot dusver niet no dig. Hier ligt echter juist het verschil van psychologisch in zicht op den momenteelen toestand tusschen Regeering en radicaal-1 i 11 ksche oppositie. Vreezend, dat het amendement-van Vuuren kans kan maken, gaf een groote meerderheid, 77 tegen 13 C.H.-stemmen (plus d'6 van den beer Braat) de voorkeur aan de verbeterde editie.Suring Toen daarop echter na dit sub amendement bet voorstel-van Vuuren zelf jn stemming kwam het voorstel dus, dat de korting geheel losmaakte van de salarissen werd het verworpen met 55 tegen 36 stemmen Het kreeg alleen de stemmen van ée katho lieken en van eenige leden der C.II. en A.R. fracties. Daarmee greep de Kamer weer om bij de legende van Minister de Geer te blijven naar het kruis, dat hij haar had opgelegd en zij als te zwaar had willen verwerpen. Zeker had de Minister de portefeuillchwestie njet gesteld (dit zou naar onze meening in eerste instantie hpbben moeten geschieden) maar uit 's Ministers woorden was wel duidelijk gebie. ken, diat hij prijs stelde of op de wet met salaris- korting óf op de wet met korting op de uit keering zonder meer. De principieels beslis sing viel toen bij de stemming over art. I Van het oorspronkelijk voorstel en dit we'rd aange nomen met 48 tegen 42 stemmen evenals later de geheele wet, die er klokslag 6 uur door was. Vóór stemden met prof. Aaltoerse de meeste Katholieken, met dr. Galijn meeste anti's, de c.-h.'s, de vrijheidsbonders, Braat en ,js' Kersten. Tege-n stemden de Katholieken Peher, Goseling, Guit, Kuiper, Moller, van Poll, gu' ring, v. Uyen, de anti-revolutionairen Schouten, Visscher en de Wilde, de S. D. A. P., de vrij zinnig-democraten, de communisten en Florjs Vos. Het bonte gezelschap tegenstemmers bewijst alweer, da.t hun motieven zeer verschillend waren. De Minister glorieerde omdat bewezen was dat de meerderheid inderdaad niets anders wikte. Wellicht heeft Z. Exc.. die gistermiddag op volle kracht was, ook eenige stemmen bin nengehaald omdat hij uitdrukkelijk heeft ver- aa' de incidenteele wijziging in de we,niet mocht beschouwd worden als ante cedent, niets praejudicieerde maar een buiten gewone maatregel was in buitengewone omstan digheden. Dus toch „noodrecht". De Kamer heeft haar nieuwen commies-grif" fier mr. Schepel ontvangen en ir. Ai. bar da heeft haa.r verlof gevraagd Donderdag te mogea in- terpelleeren over Nederlandsche oorlogsleve ranties aan China en Japan en de zending van een torpedoboot naar het Verre Oosten. „Niet alle leden de-j- Kamer hebben zulke geprikkelde zenuwen, dat ze elk oogenblik klaar staan met vragen stellen en interpella ties In te dienen", merkte mr. Heemskerk bij de discussie op. Men kan in ir. Albania's ver zoek „Congres-politiek" zien; men kan echter ook de zending van een oorlogsschip ernstig genoeg vinden om haar te bespreken. En als dit nuttig is, dan moet het wel spoedig gebeu ren. Anders is de boot al op haar bestemming. Gisteren is te Horseen overleden de Hoog. eerw. heer mgr. A. J- N. Vermeulen, pastoor aldaar. H. F. J. M. VAN ZINNICQ BERGMANN. f Te 's-Hertogenbosch is' in den ouderdom van 53 jaar overleden de beer Henri F. J. M. van Zinnicq Bergmann, bijna 25 jaar secre taris der Gezondheidscommissie aldaar, secre taris van den Militieraad en van den Keu ringsraad in het le district en commissaus der Maatschappij 1 van Brandverzekering vooi het Koninkrijk der Nederlanden. °P Dinsdag 1 Maart a.s. hopen de Eerw. Zus- ters Constance (in de wereld mej. E. M. An- tonissen, uit NispGn) en Adelberta (in de we reld mej. A. Buijs, uit "Werversboef) van de congregatie der Eerw. Zusters Poenitenten-Re- collectinen te Roosendaal, naar de Missie in Suriname te vertrekken. De reis zal per a.s. „Stuyvesant worden gemaakt Een porseleinen ruiterstandbeeld van Washington door Oostenrijk ami dc Ver- ftenigde Stalen aangeboden. ZANGERSRETRAITE te AMERSFOORT namiddlg at ltbnm 26 Februarl tot Maandag- retraite voor kerk/' Amersf00rt een plaatsen zijn bezet selIlouden- Zestig Deelnemers gelieven 1,g blOT<m "0S °"eI'' bij de Directie Retrait^l f T' etraiteliuls, Amersfoort. j MATHIEö VERHOEVEN, t Te Princenhage overleed in den ouderdom van 58 jaren de heer Mathieu Verhoeven. De overledene, die een staat van dienst had van ongeveer 40 jaren bij het lager onderwijs, was tijdens de vroegere kieswet lange jaren de strijdbare secretaris van de R.K. kiesvereni ging te Breda. Ook op het gebied der R.T\. Drankbestrijding heeft hij zich zeer verdien stelijk gemaakt. Z- H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft benoemd tot pastoor; te Obdam den weleerw. heer L. -Wanna; te-Ipendam den w-eleerw. Zeergel. dft61' Dl E' M' M' Hame,r: te Haarlem (H. Jos.f n weleorw. heer P. C. van Bemkering; te j erdnm (H. Ant. Abt) den weleerw. heer J. heer F m6rs' te Zwijndrecli.t den weleerw. Schev' A M' Normans, die kapelaan was te muidp8 ?Sen (0' E' Vr' van Gourdes)te Lei- MonniL„!n Weleerw' lleer A- H- Bubrs; te De Cock a 11 d*n weleel'w- h'6el' A- Spigt; te die kanël den wele6rvv- heer C. A. A. Kroft, tot i-et-te? was ,e Amsterdam (H. Vine. a. P.) lom den Van de Marlastichting te Haar- ken van heer H' C' J' Sal,daal' De' te Purmerena f"' Van het St' Giduinagasticht u den weleerw. heer A. Slijikerman. E. K. POST. f. Te Winschoten i« ni~t E. K. Post directeur a overlede® heer rij en steenfabrieken v°h ^^'/toomhoutzage- v-u. E. Post houtzagerij aldaar. Mr. H. M. A. VERHEIJEN. t Te Ubbergen bij Nijmegen is op 6S-i'arigen leeftijd overleden mr. H. M. A. Verheijen oud- schoolopziener in bet district Nijmegen.' „DE TOONEELSPIEGEL" Naar men 011s mededeelt, is het tijdschrift „De Tooneelspiegel", maandblad gewijd aan tooneel, muziek en dans, in eigendom overge gaan aan de Uitgeversmij. A. J. G. Strenghott te Amsterdam. Als redacteuren zullen optreden de heeren Jan R. Th. Cam pert, Jan van Ees, Ben van Eysselsteyu en Ed. Veterman. De verdachte voor het Amstcr* damsche Hof. HIJ HOUDT ZIJN ONSCHULD VOL. Gisteren is het Gerechtshof te Amsterdam begonnen met de behandeling in hooger be roep van de strafzaak tegen den leidekkers patroon M.. die er van wordt verdacht op Goeden Vrijdag van het jaar 1929 zijn com pagnon A. op den koepel van de Gerardus Majellakerk aan het Ambonplein met een leidèkkershamer te hebben vermoord. De Amsterdamsche rechtbank veroordeelde M. in het laatste najaar tot levenslange gevangenis straf en hiertegen teekende M. hooger beroep aan. De belangstelling voor deze zaak is zeer groot en de publieke tribune is tot de uiterste plaats gevuld. Nadat eenige arresten zijn voorgelezen wordt te kwart over tien de zaak-M afge roepen. Tusschen twee rijksveldwachters wordt hij binnengebracht. Kortaf geeft hij den president antwoord op diens vragen naar naam, leeftüd enz. Nadat de procureur-generaal de dagvaarding heeft voorgedragen, vraagt de president, mr. Jolles aan verdachte: Waarom bent u in hooger beroep ge komen Verdachte (zenuwachtig en gejaagd): Ik ben onschuldig. Daar blijf ik bij zoo lang ik leef, zoolang de wereld bestaat; ik weet van niets. Pres.: Dus u hebt het niet gedaan Verd.: Duizend millioen maal neen. Binnen kort zal het wel uitkomen, dat ik onschuldig ben, maar ik wil graag naar Leeuwarden. Als ze me in den put trappen, moeten ze me er later weer uit laten. Verdachte wil een breedvoerige uiteenzet ting van het gebeurde geven, doch de presi dent snijdt den woordenvloed af met de woorden: Dat bespreken wij wel als de ge tuigen zijn verhoord. Als eerste getuige wordt inspecteur J. F van Slobbe gehoord. Toen de politie argwaan tegen verdachte begon te krijgen, is het lijk van Arkenbout, onder leiding van getuige, opgegraven. Het gezicht was na anderhalf jaar nog wel te herkennen. Voorts waren door getuige foto's gemaakt van de bloed sporen in den koepel en bij het luik van den omgang. De brigadier-rechercheur G. B. de Boer heeft direct na de arrestatie een huiszoeking bij M. gedaan. Voorts had getuige een bewoner van 't huis in de Halmaheirastraat gehoord. (De straat in de nabijheid van den toren). De politieman had hem foto's van M. en Arken bout getoond. Deze bewoners hadden op vrij grooten afstand M. en A. het luik binnen zien gaan. Een van de bewoners had M. zoo wel als Arkenbout pertinent gekend uit de getoonde foto's. Mr. Kokosky (tot getuige)Herkenning op een foto, nadat men iemand eenmaal op grooten afstand heeft gezien De brigadier-rechercheur M. Veenstra ver telt, dat hij M. gevraagd heeft, of hij ondanks zijn dikte nog op torens kon klimmen. M. had toen gezegd: Ik vlieg naar boven. Verdachte verklaart in zijn gebroken' Neder- landsch, hij blijkt van Duitsche afkomst te zijn, dat hij bedoelde acht jaar geleden, toen hij de dakbedekking van den toren van de R. K. Kerk aan de Ceintuurbaan had aan gebracht. Pres.: Maar in 1930 zat u toch nog boven in het nokje van den toren, dat klopt niet met uw verklaring, dat u last van duizeligheid hebt Verd.: Dat heeft een ontslagen knecht van me verklaard. Pres.: Kort voor het ongeluk op 29 Maart 1929 bent u toch zelf in den Majellatoren ge klommen Verd.: Kort na het ongeluk ben ik niet in Amsterdam geweest. Pres.: Dat staat toch in uw notitie-boekje Verd.: Ik klom den laatsten tijd niet meer op torens. Ik fluit de knechts naar beneden en controleer het werk met een veldkijker. Klim men gaat me niet goed meer af door duizelig heid. Ik ben niet boven geweest, noch Vrijdag, noch op een anderen dag. Wat ivas de doodsoorzaak? Een volgende getuige, de arts W. E. Jak, heeft in het O. L. Vrouwe Gasthuis den patient op 29 Maart in ontvangst genomen. De man was bewusteloos. In tegenstelling met de ver klaring voor de rechtbank afgelegd, vertelt ge tuige thans, dat het verband wel is verwisseld. Getuige had dit pas na de rechtbankbehande ling van een verpleger gehoord. Als doodsoorzaak gaf getuige opschedel basisfractuur en beschadiging van de hersenen. Verder blijkt, dat iemand hem om een ver klaring omtrent de doodsoorzaak heeft ge vraagd. Getuige herkent verdachte niet als zoo danig wel weet dat er iemand om vroeg. Dr. Hammer, als 1. skundige, had het opgegra ven lijk van Arkenbout onderzocht. De schedel was beschadigd door slagen met een hard stomp voorwerp. Get. legt een uitvoerige verklaring af over de plaatsen, waar hij in den toren bloeddrup pels heeft gevonden. Op den koepel en aan de binnenzijde van het dak had hij waaiervormige bloedspatten aangetroffen. Dit wijst op slagen met een hard voorwerp. De President„Het zou ook het spuiten van een slagader kunnen zijn, maar dat is door een val onwaarschijnlijk." Dr. Hammer motiveert daarna zijn conclu sie, dat de dood is ingetreden door slagen en niet door een val. De hoofdhuid vertoonde verschillende won den, de schedel had breuken, die niet in één systeem passen en die er op wijzen, dat geweld op verschillende plaatsen is gebruikt. Geen der inwendige organen is beleedigd, wat bij een val van zoo groote hoogte wel zou zijn gebeurd. Een been- of armbreuk is niet ge constateerd, alleen het hoofd was verwond. Mr. Kowkoski (tot deskundige) „Waar denkt U dan, dat de dader heeft gestaan Deskundige kan dit niet pertinent zeggen. Dr. Hulst (deskundige) heeft het lijk na. de opgraving geschouwd. Hij heeft vier verschil lende hoofdwonden o.a. bij den slaap en op bet achterhoofd geconstateerd. De schedel ver toont een uitgebreid complex van breuken. Ook op andere plaatsen waren barsten in den schedel, correspondeerend met de uiterlijke wonden De hersems vertoonden symptomen van bloedingen. Andere wonden, zooals schaafwon den en verwondingen van organen had deskun dige niet geconstateerd. Een val van zekere hoogte is uitgesloten. Mr. Kokowsky (tot deskundige) Wie was er grooter, M. of de verslagene Deskundige: „Naar mijn indruk was de verslagens grooter." De omdooping van het plein voor het Lelir ter -station te Berlijn in Washing ton-Platz" bij gelegenheid van het Was hington-jubilé. De verdachte wil een com- pagnonsverzekering afslui ten. De heer Conetandse van de Friesche Le vensverzekering Mij. verklaart, dat M. in 1930, na het gebeurde met Arkenbout met hem had onderhandeld over een Go-mpagnonsverzeke- ring van 5 ton. De overeenkomst zou zóó wor den geredigeerd, dat het geld alleen aan M. en zijn familie zou worden uitbetaald en niet aan den nieuwen „compagnon" Hampe. Per maand zou 4000 premie moeten worden be- taald. Verdachte M.: Alles was maar pro forma. Het draaide om zijn gezondheid en mijn cre- diet. De president: U wilde nu eens goedgekeurd worden, maar dacht U, dat uw crediet door de hooge aanvrage werd versterkt? Verdachte: Ja, alle levensverzekeringsagen- ten zijn stille spionnen van informatie-bureaux. Ik hoopte door die aanvrage geschrapt te wor den uit het boek van „zwakke broeders", dat de Graaff (het informatieDureau) bijhoudt. Mr. Kokoeky (tot getuige) als de eerste premie niet werd betaald, zou de verzekering dus niet tot stand zijn gekomen? Getuige: „Neen!" De president: Maar M. had toch na den dood van Arkenbout 50.000 gulden ontvangen? Mi. Kokoslky: Maar de tweede aanvrage werd een jaar later gedaan. Het geld was op. Verdachte tracht nu aan te toonen, dat hij door een compagnons-verzekering te sluiten „spaarde". President: Ailebn bij overlijden is een ver zekering voordeel. Anders is het altijd nadeel. Ook een voorschotbank geeft op de polis niet meer dan de afkoopwaarde. In tegenwoordigheid van een belasting-in specteur wordt M. nader aan den tand gevoeld over zijn uitgaven in 1929, nada-t hij de ver- zekeringspremie had ontvangen. De 50.000 had hij aan de belastingambtenaren niet ver antwoord. M. deed een uitvoerig verhaal over de verschillende „stroppen", die hij bij zijn werk had gehad. Hij had veel geld verloren op d-e werkzaamheden aan de kerken te Sas- senheim en Arnhem. „Ja het is een raar vak", voegde verdachte er aan toe. President: „Dat het een raar vak i-s, geloof ik graag". Voorts voert M. nog aan, dat hem 16.000 is ontstolen in den trein. Voor den recht er-commissaris ha.d hij daar m-aar over gezwegen. Wederom komt de gesloten compagnons ver zekering op Arkenbout ter sprake. Een getuige kwam verklaren, dat M. gezegd zou hebben, dat Arkenbout voor zijn werk niets waard was en 15 per week nog te veel voor beun was. President (tot M.): En toch sluit u op Arkenbout een „compagnonsverzekering" van een halve ton?" Verdachte: Arkenbout was een goede aan nemer maar geen leidekker. Die 15 per week was een aangifte voor de belastingen en de belastingen snijden de menscben den hals af. we hadden allebei te weinig aangegeven. Na de pauze wordt het omvangrijke getui genverhoor voortgezet. Wederom komt de af koopwaarde van de polis van de compagnons verzekering ter sprake. Na drie jaar was naar get. Temmink, inspecteur van de verze keringsmaatschappij verklaart de afkoop- waarde van de verzekering Arkenbout 2100. De premie moest vooruit per maand worden betaald. In het geval Arkenbout was M. achter met de premiebetaling. Op 23 Maart 1929 be taalde verdachte de premies over October, No vember, December en Januari terwijl hij twee dagen voor het gebeurde met Arkenbout de premie over Februari betaalde. Op 23 Maart harl hij pl.m. 1000 betaald. Get. geeft voorts inlichtingen over de po ringen door verdachte later aangewend om een nieuwe compagnonsrverzekering te sluiten op naam van zijn knecht Hampe. Daar de post zéér hoog was (acht ton) informeerde de maat schappij omstandig naar de financieele draag kracht van verdachte. De onderhandelingen waren toen afgebroken. Pres.: Het is toch wel vreemd bij een com- pagnons ver zekering, dat zooals verdachte wilde de eene partij, M. en familie in elk geval de verzekeringssom zou krijgen. Get.: Het is wei vreemd, maar het kan. Verdachte geeft als reden van de hooge 2de goed wilde laten keuren, dat hij zijn crediet wilde verhoogen en Hampe sterker aan zijn zaak wilde binden. Deze drie redenen vindt getuige ook tame lijk vreemd. President (tot verdachte)Waarom was u zoo slof in het betalen van premies, en waar om betaalde u een paar dagen voor het onge luk 1000. Verdachte: Ja, dat is voor een buitenstaan der niet te begrijpen. President: U zat tocfh in geldnood? Aan Uw knecht Wessendorp hebt U kleeren mee gegeven twee dagen voor het „ongeluk" om ze te laten beleenen en om de laatste pre mie te kunnen betalen. President: Op de kleeren kreeg W. 125, maar W. ontving maar 4.In uw notitieboekje hebt u niet opgeteekend, dat u meer aan W. hebt geleend, wèl noteert u het ontvangen bedrag van de Bank van Leening. Een noodleugentje Een man die gelijktijdig met M. in het Huis san Bewaring was gedetineerd brengt eenige .iwisseling in de weinig opwindende verkla ringen van -,-erzekeiringsagenten. De man vertelt, dat M. hem herhaaldelijk briefjes heeft gestuurd waarin deze hem poogde over te halen om zich als getuige aan te mel den en te zeggen, dat hij M. op 29 Maart 1929 (den dag van het ongeluk) in de Obistraat bij de Majellakerk had gezien en daar tusschen 11 en half 12 uur met hem had staan praten en dat zij toen vanaf de straat twee mannen door het luik in een koepel van de kerk naar binnen hadden zien gaan. In de briefjes, die getuige had ontvangen stond precies besohreven hoe verdachte dien dag gekleed was, dat hij een verrekijker in de hand had en naar boven stond te kijken. Bij zijn ontslag uit bet Huis van Bewaring weri hem een groote belooning en een goede po sitie aangeboden- „Dus Henk", zoo stond er in de briefjes, „de tanden op elkaar, we moeten gladder zijn dan de heeren". President: Dat zijn wij vermoedelijk. Getuige had er zich echter niet mee in wil len laten, daar hij geen valsohe verklaring wilde afleggen. Daarom had hij de briefjes en de teekeningen aan een gevangenbewaar der afgegeven. In een van deze briefjes was hem een va» cantiereis naar Zwitserland beloofd, doch in datzelfde briefje werd o.a. geschreven „Henk, doe het maar, het gaat om een noodleugentje". Het bleek dat verdachte nog aan twee an dere gedetineerden dergelijke briefjes had ge stuurd. Pres: (tot verdachte): Het is toch wel vreemd, dat u in drie menschen alle drie in het Huis van Bewaring de twee men schen herkent, waarmee u stond te praten in de Obistraat. Bovendien wilde u nog getuigen per advertentie oproepen. Verdachte: Ik wist niet meer wat ik deed, ik ben onschuldig, uit wanhoop weet ik niet meer wat ik doen moet om dat te bewijzen. President: Geen getuigen omkoopen. Een leidekker, vroeger in dienst bij M. ver telt, dat hij samen met M. in den toren van da Majellakerk is geklommen. Dit zou gebeurd zijn na het „ongeluk" met Arkenbout (Zooals men weet beweert M. dat hij reeds lang niet meer in torens klom). Verdachte: Onwaarheid. Die getuige liegt. President: Dat noemen we hier vergissen. Verdachte: Ik heb dien man ontslagen, om dat hij zijn werk niet verstond, hij was geen leidekker, maar pannendekker, oh zoo! President: U praat overal omheen en dan zegt u oh zoo! Getuige houdt vol, dat hij samen met M. naaf boven geklommen is. L. A. Bongaards, bouwkundig opzichter ver klaart, dat M. en Arkenbout bij hem in pen sion waren geweest te Bilthovea. Dat was in 1926. M. was toen betrokken bij den bouw van de katholieke kerk aldaar. Arkenbout was een zeer goedhartig man en stond geheel onder in vloed van M. AI pratende had M. ook eens gezegd (op A. doelende) ik krijg zijn geld van daag of morgen wel, anders zal ik hem van het dak daar kraait geen haan naar. Verdachte: Leugens, allemaal leugens. De vrouw van den vorigen getuige onder schrijft de verklaringen van haar man. Arken bout werd door M. behandeld als een klein kind. Het was M. altijd om de centen te doen, aldus getuige. Zij had Arkenbout herhaaldelijk gewaarschuwd dat zijn leven gevaar liep. (Wordt vervolgd.) Onvoldoende veiligheidsmaat regelen. Men meldt ons uit Amsterdam: Gistermiddag omstreeks 2 uur liep in dei cabine van bet „Capitool-Theater" een film onder het draaien van de spoel en kwam op een weerstand, welke onder het projectie toestel op den grond was geplaatst, te recht. Daar de weerstand gloeiend was, vatte de film onmiddellijk vlam. Twee operateurs, die in de cabine bezig waren, konden zich bijtijds in veiligheid brengen, door naar bui ten te vluchten. Doch het bleek, dat zij danig van streek waren. In plaats van de sprenkler-inrichting, waar van de kraan zich vlak achter de brandvrije cabinedeur bevindt, in werking te brengen, namen zij een brandslang, die zich eveneens in de gang achter de cabinedeur bevond en begonnen daarmee in de vlammen te spui ten. Een oogenblik dreigde dientengevolge de brand over te slaan. Het vuur ontwikkelde in de cabine een groote hitte en daar de brandvrije deur, welke dicht behoorde te zijn, open stond om de straal door te laten, begon nen de muren in de gang reeds te schroeien. De portier van het theater, die het gevaar inzag, waarschuwde de brandweer, door bet aftrekken van de brandschel in het gebouw. Daar bioscopen tijdens de uren, waarop voor stellingen worden gegeven, onder de bijzon dere gebouwen worden gerangschikt, ver scheen de brandweer onder leiding van hoofdbrandmeester Hartog terstond met veel materiaal. Zij behoefde echter niet veel meer te blusschen, daar men er met de brandslang nog juist in geslaagd was de vlammen te doo- ven. Het projectieapparaat, waaraan de brand ontstaan is, is vernield, alsmede een geluids film-installatie, die men aan bet aanleggen was. De brandweer beeft een onderzoek inge steld en geconstateerd, dat de veiligheids voorschriften niet waren opgevolgd. Daar men een geluidsfilm installatie ging aanleg en had men de toestemming der brandweer moeten aanvragen, dan was het zeker niet voorgekomen, dat de weerstand, welke de brand veroorzaakt beeft, op den grond onder het toestel was geplaatst. Ook heeft een der operateurs toegegeven, dat de spoel, waarop de film liep overbelast was. FRAUDE. Voor de Arrondissementsrechtbank te Utrecht stond gisteren een boekhouder van de gemeen- tebedriiven te Woerden terecht, die zich sinds compagnonsverzekering op dat hij zich eensJ^ebJJ heden herhaaldelijk had irnpd w 11 rl f* loten keuren riot M4 ^i-in nrmi schuldig gemaakt aan fraude tot een bedrag van 5800. Verdachte heeft reeds eerder vol- ledig bekend. Uit het getuigenverkoor bleek, dat de controle op de werkzaamheden van ver dachte veel te wenschen had overgelaten, hetgeen de officier van justitie, jhr. Greve in zijn requisitoir, evenals de volledige bekente nis en de gunstige rapporten als een verzach tende omstandigheid aannam. De eisch luidde: een gevangenisstraf van een jaar met aftrek van preventief. De verdediger, mr. Hemsing bepleitte cle mentie. RATTENPLAAG. In Budel hebben de landbouwers zeer veel last van ratten, die veel schade aan rogge, ha ver en stroo aanrichten. Landbouwer N. 13» doodde er niet minder dan 166.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1932 | | pagina 5