UIT EUROPA'S ECONOMISCH
CENTRUM
31
ff sr.r.i'vrx t
i
J
i
*1
ZATERDAG 12 MAART 1932
•f
WIE ZICH AAN EEN ANDER
SPIEGELT.
§1! jj
DE POSITIE DER TULPENTREKKERS.
HET KORTINGS WETJE.
DE CONTINGENTEERING VAN
TRICOTAGE-KLEEDING.
JASCHA HEIFETZ ONGESTELD.
WERK VAN THORN PRIKKER.
UIT HET GRIENDHOUT- EN TEEN-
BEDRIJF.
HE GEZELLENHUIZEN IN DE MIJN
STREEK.
J. A. DE ZWAAN f.
JHR.
^■1 MR. A. F. O. VAN SASSE VAN
YSSELT 80 JAAK
kantten w 'l€t begiQ van den storm fiet de
II (slot).
LEIPZIG, 9 Maart 1932.
Schrijven over de Messe zelf met haar
duizenden exposanten ia natuurlijk weer une
mer a. boire. Er zün er een paar duizend min
der dan in de topjaren, toen de 10 mille ge
passeerd werden, maarbij een boom zoo
vol geladen, mist men vijf zes pruimpjes niet
en het geven van een ook maar oppervlakkig
overzicht blijft een onbegonnen werk.
Zelfs het opsommen van alle nieuwe vindin
gen en patenten, op de Messe geëxposeerd, zou
ons te ver voeren. Daarbij zijn er overigens
weer heel practische. B.v. een zeer vernuftige
inrichting, waardoor men achter zijn huisdeur
staande, ongezien kan waarnemen wie er zich
vóór bevindt en een aardige toepassing van
den lachspiegel als reclame-middel in de
étalage. We moeten ons ook voorbereiden op
een nieuwe invasie van autopeds, die hier in
verbeterde constructie reeds de straten on
veilig maken; ze worden nu door een pedaal
voor één voet of voor heide voeten voort
bewogen. Den liefhebber der zwemsport zal bet
interesseeren, dat een instrument aan de
markt kwam tot verhooging van het nuttig
effect der armbeweging bij het zwemmen; een
verlengstuk van het handvlak, waardoor de
stuwkracht verdubbeld wordt.
Doch genoeg daarvan. Het is leerzamer nog
minder naar da boomen doch meer naar het
bosch te zien.
En dan komt onder de „nieuwigheden"
stellig het eerst vopr vermelding in aanmer
king de verschijning der Halve Maan te mid
den van de andere naties, die trouwe com
paranten op de Messe zijn. En de jonge rem.
büek heeft het - dit dient gezegd - direct
flink aangepakt. De zieke man is er beele-
maal weer boven op, werd ons verzekerd en
het is zeer interessant aan de expositie der
„neue Türkei" te zien, hoe de werdd in he
nabye Oosten aan het moderniseeren is; hoe
niet alleen dg vrouw uit haar vaak minder
waardige positie is opgeheven, maar aan allen
VDM% 'even opbloeit in het
land van Gazi Mustafa Kemal, de bakermat
van de hazelnoot, de Turksche' tabak, van de
.suikervrucht der zon" de Turksche vUg en
de ca one in goud" de Turksche druif
Want de nijvere bevolking der nieuwe naar
-uropeesch model opgezette republiek is voor
jjna procent op den landbouw aangewezen.
d« l *DVen Jaren van haar bestaan zag
«i. w t handelsbalans geheel wijzi
gen. Het importcijfer van 68 (ten tijde van
het verdrag van Lausanne) daalde in 1930 op
48; de uitvoer steeg daarentegen van 37 op 52;
new .js genoeg, dat het 't nieuwe Turkije ernst
Is met zijn „bekeering".
Behalve deze nieuwe vooruitstrevende staats-
gemeen3chap, welke ruim 13.5 mlllioen zielen
^!eft Zich 00k Canada voor het eerst
op de Messe aangediend.
v, weef. met een generaal overzicht van
net land en zijn voornaamste producten: sport
artikelen, auto-onderdeelen en bijzonder visch-
en vruchten-conserven, karakteristiek voor de
ontwikkeling der Canadeesche economie.
wij hler°P speciaal de aandacht
vestigen Omdat, naar wij meenen, in dit ver-
S' k fa tCT M*sse van de diverse naties als
eenneld de groote propagandistische kracht
*oor haar eigen nationale producten. We
zien dan ook, hoe alle nlet-Duitsche exposanten
huT«nSr«?PeuV heUU ln afzonderlljke Messe-
zfn wiurh.f i in eigen «esloten afdeelin-
te™ i il h'feraard vanwege het staats
bestuur leiding wordt gegeven aan het geheel
zichtPhouden.reSeeringSVert€genw<K)rdigers toe"
aanzien van alle niet-Duitsche
deelneming gesteld. Alleen. de vriiheld
lievsnde" Nederlanders schijnen rich om een
hechte aaneensluiting niet te bekommeren. Met
het gevolg, dat men ze ter Messe met een
lantarentje zoeken moet en ze geheel in de
massa verloren gaan.
Iedere bezoeker van dsz«
weet, dat Turkije preL^a
rukkelijke vijgen produceert. Bij zijn' bezoek
aan de diverse hulzen en hallen
hem de verschillende nationaliteiten dTrevul
gepasseerd. Spanje zelfs, dat verleden jaar
voor het eerst kwam, was ondanks de binnen
landsche beroeringen ook nu weer flink voor
den dag gekomen. En geen Messefremder die
van Leipzig huiswaarts keert, of hij weet' dat
de Sovjets sinds jaren hardnekkig nénna.
ganda maken voor hun producten' eu
idealen en dat zij dit keer zelfs weer met 'een
Neder 1.
Nederl
exposanten
bezoeke
1920
5
1900
1920
2
1000
1921
2
2400
1921
5
2500
1922
5
5060
1922
1
2600
1923
3
2600
1923
4
1300
1924
0
1400
1924
3
850
1925
9
1700
1925
10
900
1926
9
1600
1926
13
810
1927
18
2050
1927
15
980
1928
30
2240
1928
22
920
1929
23
2430
1929
25
980
1930
29
2450
1930
27
895
1931
32
2086
1931
28
550
1932
16
2000
nog uitgebreider inzending aan de Messe
deelnamen.
Van de Nederlanders echter ontdekt hij
nauwelijks een spoor. Met Virgilius mag men
zeggen: apparent rari nantes ln gurglte vasto
op den wijden oceaan ziet men er hier en daar
een zwemmen. De deelneming van ons land
uit is puur en uitsluitend aan het persoonlijk
initiatief overgelaten en eenige andere band
dan een louter administratieve bestaat er
niet. Iets wat op officieele vertegenwoordiging
van den Nederlandschen Staat lijkt is heele^
maal ver te zoeken.
Het volgende overzichts-staatje werpt op
dezen ongewenschten toestand een schel licht.
Voorjaarsmarkt
Najaarsmarkt
V.M.
N.M.
V.M.
N.M.
V.M.
N.M.
V.M.
N.M.
V.M.
N.M.
V.M,
N.M.
V.M.
N.M.
V.M.
N.M.
V.M.
N.M.
V.M.
N.M.
V.M.
N.M.
V.M.
Als men uit deze cijfers ziet, dat het aan
tal exposanten nooit hooger steeg dan 32 (ten
vorigen jare), een cijfer dat voor dit jaar plots
op de helft is teruggevallen, dan mag men
toch wel zeggen, dat het niet in evenredigheid
is tot de beteekenis van onze nationale indus
trie, die dan ook als zoodanig slechts zeer ten
deele is vertegenwoordigd.
Er dient hier ongetwijfeld een en ander te
veranderen. Met klagen komt onze bedreigde
nijverheid niet verder. Niet „naschen", zou
men in Leipzig zeggen, maar de koe bij de
horens vatten.
Dat deden dit jaar ook weer de Denen, die
in het Grassi-museum een aparte tentoonstel
ling hadden georganiseerd van hun vaderland
scha kunstnijverheid en tot een bezoek daar
aan alle vertegenwoordigers der pers hadden
uitgenoodigd.
Met de diverse takken der Deensche kunst
industrie, die voornamelijk porcelein en glas,
zilverwerk, muziekinstrumenten, meubelen en
textielproducten omvat, zijn de persmenschen
van alle hemelstreken ter dege op de hoogte
gesteld en zoo gaf Denemarken weer eens
extra acte de présenca op de wereldmarkt.
Er waren inderdaad vele schoone zaken te
bewonderen op deze expositie vooral op cera-
misch gebied (het Kopenhaagsche porcelein
heeft overigens zijn reputatie)maar nauwe,
lijks één enkel product, dat onze Nederland-
sehe industrie niet evengoed voor den draad
had kunnen brengen. Als typische bijzonder
heid signaleeren we een piano ,,ohne Alles";
het instrument als instrument en geheel ont
daan van zijn karakter als meubel, niettemin
een sierlijken indruk makend en wat klank
ontwikkeling betreft onverbeterlijk.
Zie, zoo'n heel aparte nationale tentoonstel
ling, die een overzichtelijk en volledig beeld
geeft van de eigen nijverheid, den landbouw
en den handel van Nederland zouden we hier
op de Messe wenscben en we meenen niet
mis te tasten als we zeggen, dat dit ook het
liqvelingsidee is van den eere-vertegenwoordi-
ger der Messe in Nederland den heer H. J. van
der Borg. Wat het voornaamste echter is, ons
land zou er naar onze stellige overtuiging wel
bij varen en een dergelijke expositie zóu den
eersten stap kunnen vormen voor een blij
vende samenwerking daar waar de hoogge
roemde vrijheidszin der Nederlanders veel
nuttig effect voor land en volk doet verloren
gaan.
Over de vrijheid van beweging als een der
onmisbare voorwaarden voor een vruchtbaar
handelsverkeer zijn in deze dagen weer genoeg
woorden gebezigd een der redenaars ging
zelfs zoo ver, dat hij de huidige tarieven
politiek, waaraan Duitschlandnoodgedwongen
deelneemt, vergeleek met een langzaam wer
kend vergif maar wij Nederlanders ver
staan de vrijheid nog al eens verkeerd. Wan
neer wij werkelijk naar onze bescheiden krach
ten het onze willen bijdragen om een tegengif
V v."
x,-
De Grimmaische Strasze, een der drukste
punten in de binnenstad.
te praepareeren voor het „gif der autarchie",
dat het internationaal handelsverkeer op den
duur met verlamming dreigt, dan gaat het
niet aan, ons practisch afzijdig te houden van
een centrum als dit door ieder onzen eigen
weg te gaan maar hebben wij wel degelijk in
hat belang van de Euro'peesche samenwerking,
die uit al de huidige ellende groeien moet,
den plicht, door hechte aaneensluiting stem
in het kapittel te veroveren,
Afgezien nog van de directe voordeelen, die
zulk een gemeenschappelijke actie op deze
wereldjaarmarkt voor eigen volk zou afwer.
pen.
Hier is nuttig werk te verrichten voor „Ne
derland in den vreemde" en voor „Neder-
landsch Fabrikaat", om maar niet eens te ge
wagen van de landsregeering, die ditmaal in
de Messe-week wèl een hoofdambtenaar naar
Leipzig reizen deed om er voor rekening van
den staat derNederlandeninkqopem te
doen tot een fiksch bedrag.
LEO H.
De regeering overweegt maatregelen.
De in het laatst van Februari in Naaldwijk
gehouden vergadering van bollentrekkiers heeft
naar men zicih herinneren zal o.m, besloten
een telegram te verzenden aan den Minister
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw, waar.
in de medewerking der regeering werd ge-
vraagid om te voorkomen, dat de tuin.
dors, die huiten hun schuld ln moeilijkhe
den waren geraakt, gerechtelijk geëxecuteerd
zouden kunnen worden en waarin voorts werd
aangedrongen op h«f maken van een regeling
tot betaling der bollenaocepten.
Het Dag. Bestuur van de Centrale Wesit.
landsche Snijbloemenveiling heeft op dit tele,
gram het volgende antwoord van den Minister
ontvangen:
„Naar aanleiding van uw telegram van 26
Februari j.l. heb ik de eer U te berichten, dat
de Begeering overweegt of en zoo ja, welke
maatregelen zulen kunnen worden genomen
ter voorkoming van dadelijke uitwinning naar
aanleiding van de geldelijke moeilijkheden ten.
gevolge van de tegenwoordige omstandigheden.
Wat verder uw verzoek om financieelen steun
aan tulpentrekkers betreft, zoo moet ik u mee.
dedeelen, dat daaraan vooralsnog niet kan
worden voldaan".
Inmiddels hebben, mede naar aanleiding van
de in Naaldwijk gehouden vergadering be
reids besprekingen plaats gehad met de veilin
gen van bolbloementrekkers teneinde maatrege.
len te verkrijgen, waarmede de bollentrekkers
door hun moeilijke positie h eenige hol pen zou
den kunnen worden. Zoo is gedacht aan het
verkrijgen van een r eg eer i n gs toeslag per 100
stuks getrokken bollen, epdat met dezen toe
slag de accepten zouden kunnen worden vol
daan.
HET EXTRA ROOD CONTRACT.
We hebben onlangs de conclusie vermeld,
waartoe de arbitragecommissie was gekomen,
welke door den rijksbemiddelaar ir. H. A. v.
IJsselsteyn, terzake van het extra rood con
tract in de steenindustrie was Ingesteld.
De volledige uitspraak den- commissi? is
thans in druk verschenen bij de Alg. Lands
drukkerij in Den Haag.
De autonomie dei gemeenten
in gevaar.
Het voorstel beschouwd als een
crisis-maatregel.
Aan het voorloopig verslag der Eerste Ka
mer over het wetsontwerp tot tijdelijke kor
ting op de uitkeeringen, bedoeld is art 3
onder b van de wet van 15 Juli 1929 en jn
art. 72 van de wet van 17 Juni 1905 wordt het
volgende ontleend:
Van verschillende zijden werden tegen het
onderhavige ontwerp bezwaren geopperd.
De voornaamste bedenking van verscheidene
leden betrof wel de inbreifk, welke op het zoo
heilzame beginsel van de autonomie der ge
meenten zal worden gemaakt, indien dit ont
werp tot wet zal worden bevorderd.
Sommige leden hadden tegen dit ontwerp
bezwaar, omdat het h.i. niet strekt tot instand
houding van het financieele evenwicht van het
Rijk, doch veeleer te beschouwen is als een
gevolg van het in de laatste maanden waar
te nemen streven der regeering, om hetzij op
directe, hetzij op indirecte wijze te dwingen
tot verlaging der loonen.
Tegen deze beschouwingen werd van tal van
zijden verzet aangeteekend. Zoo spreken vele
leden als hun oordeel uit, dat er voor hen, die
meenen, dat het landsbelang medebrengt de
regeering in het algemeen te steunen, bij haar
crisisbeleid. alleszins termen bestaan, hun
stem aan dit ontwerp niet te onthouden.
Het voorstel moet naar huh gevoelen als een
crisismaatregel beschouwd en beoordeeld wor
den.
Verscheidene leden waren van oordeel dat
de indiening van dit ontwerp niet noodig zou
zijn geweest indien en de Kroon en Ged. Sta
ten zelve meer gebruik hadden gemaakt van
hun bevoegdheid om niet goed te keuren be
grootingen van provincies en gemeenten,
waarin traktement- en loonregelingen, als
mede vrijstellingen van Pensioenbijdrage®
voorkwamen, welke overdreven mochten wor
den geacht.
Vergadering te Utrecht.
In een vergadering ia het Jaarbeursgebouw
te Utrecht, belegd op initiatief van enkele
winkeliers in tricot onder- en bovenkleeding.
is besproken de eontingenteeilng, welke te
verwachten is van deze goederen.
In een korte inleiding wees de heer J. Go®,
maat die de vergadering presideerde, Ui[.
drukkelijk op, dat het niet de bedoeling was
te protesteeren tegen de voorgestelde maat
regelen, maar wel te waarschuwen tegen da
gevolgen, die toepassing of uitbreiding van de
maatregelen kunnen hebben. t op deze
wijze te veei gegeneraliseerd. De rendabiliteit
van de betere zaken wordt ongunstig beïnvloed,
waar de zaken het toch reeds zoo moeilijk
hebben Men bedenke daarbij, dat de prijzen
der goéderen wel zijn verlaagd, maar dat de
bijkomende directe en indirecte kosten, welke
den prijs voor een groot deel bepalen, hoog
zijn geble*en- Men moat wel maa,tre£eI®n te
gen dumping nemen, maar niet den invoer
belemmeren va® goederen, die reeds jaren
op de markt kwamen. Natuurlijk hebben ook
de winkeliers den plicht on) bij gelijken prijs
en kwaliteit de Nederiandsche industrie te
steunen, maar een gezond dienstbetoon aan
de klanten blijft toch een eerste plicht.
De ©ontingenteering zou kunnen leiden tot
grootere werkloosheid onder detailhandelaren,
handelsagenten, reizigers en kantoor- en win
kelpersoneel.
Spr- meende tenslotte den autoriteiten te
moeten vragen of er bij het vaststellen van de
maatregelen wel rekening is gehouden met het
feit, dat de verhooging van den import van
de laatste maanden van '3i ontstond door d9
belastingverhooging, welke per 1 Januari in
ging en door de reeds gewekte vrees voor con-
tin§6iit66i ing.
Tot slot werd besloten dat het comité de
geheele zaak nader zou bestudeeren.
Op de rondgezonden circulaire waren plm.
140 adhesiebetuigingen binnengekomen.
KON. NED. HOOGOVENS.
Weer ijzer naar Amerika.
Het Zweedsch motorschip Luossa is gisteren
met eon in dé zeehaven van het hoogovenbe-
drijf te IJmuiden Ingenomen voller lading
piekijzer naar Philadelphia (N. A.) vertrok
ken.
ZWEEDSCHE KRUISER NAAR
ROTTERDAM.
De „Hertog van Holland" aan boord.
De Zweedsche kruiser „Fylgia" zal van 17
tot 22 de®er een nlet-offdoieel bezoek brengen
aan Rotterdam.
Commandant van de „Fylgia" is de kapitein,
ter-zee Graaf Waehtmeister. Voorts bevinden
zich aan boord 19 officieren, 25 adelborsten, 40
onderofficieren en 295 man.
Een der adelborsten is de Zweedsahe Prins
Bertil, die den tited van Hertog van Holland
voeri.
De Zweedsclhe gezant, de heer Acllercreutz,
geeft ter gelegenheid van de komst van dit
Zweedsche oorlogsschip op 19 dezer een soiree,
waar Z. K. H. Prins der Nederlanden en Prin
ses Juliana aanwezig zullen zijn.
Omtrent den Zweedscben Prins Bertil, die
met de „Fylgia" op 17 Maart be Rotterdam aan
komt, vernemen wij nader, dat hij hertog is
va® Holland, een provincie in Zuid-Zweden.
De prins is geiboren op 28 Februari 1912 uit
het eerste huwelijk van den Zwe&dschen kroon
prins met prinses Marguerite Connaugibt; hij
is dus een kleinzoon van den Zweedsdhen
koning.
Op de soiree, die de Zweedsche gezant 19
dezer ter gelegenheid van de komst hier te lan.
de van de Fylgia aanbiedt, zijn een paar hon
derd personen uit de hoog3te kringen der Re.
sidentie genood igd.
Ook de consul-generaal te Rotterdam, de heer
Ph. Mees, biedt een soiree aan.
De kruiser Fylgia heeft een oefenlngsreis
gemaakt en bevindt zich op de terugreis, tij
dens welke Rotterdam wordt bezocht.
De concerten gaan niet door.
De violist Jascha Heifetz is eergisteravond
van zijn wereldreis te Parijs aangekomen en
door een ernstige® aanval van griep aan het
bed gekluisterd.
Dientengevolge zullen de concerten ln ons
land op Maandag 14 Maart te Amsterdam en
Dinsdag 15 Maart te 's-Gravenhage niet kun
nen doorgaan.
Het is nog niet zeker of de ooncerte® nog
later in het seizoen zullen plaats hebben.
Door een commissie uit de algemeene veree-
niging van griendhout- en 'leenbedrijven
(A. V. G. T.) gevestigd te Utrecht, is een rap
port omtrent den toestand in den teen-, griend-
hout- en hoepelhandel uitgebracht.
De commissie komt daarin tot de conclusie,
dat de medewerking der regeering is in te
roepen op de volgende punten:
le. bevordering van een zeker verbruik vau
Hollandsche teen door de mandenmakers-expor
teurs, die thans nagenoeg uitsluitend buiten-
landsche teen verwerken; 2e. net verleunen
van een toeslag op de oude vo. rraöen teen,
hout eu hoepels, subsidiair van een export-
premie op hoepels en stokken: 3e. het verkrij
gen van een meer volledige statistiek oji dit
punt, opdat een juist inzicht verkregen wordt
in den invoer en den uitvoer van de onder
scheidene soorten grondstoffen en producten,
die thans in één groep 'riin verzameld.
De algemeene vereeniging van griendhout-
en teenbedrijven heeft zich met dit rapport
geconformeerd en zich tot den minister va®
Binnenlandsche Zaken en Landbouw gewend,
met het verzoek de ln het rapport voorgestelde
maatregelen in ernstige overweging ta nemen.
In de Memorie van Antwoord aan de Eer
ste Kamer Inzake de begrooting Staatsmijnen
in Limburg voor 1932, wordt opgemerkt, dat,
voor zoover de directie der Staatsmijnen bui
ten het ouderlijk huis wonende ongehuwde
arbeiders verplleht hun Intrek te nemen in
een gezellenhuis, zij dit doet met het oog op
de bezwaren, die het verblijf in kosthuizen
veelal oplevert en om de gezellenhuizen, voor
welker oprichting de mijnen zich groote gel
delijke offers hebben getroost,' aan haar be
stemming als sociale instelling te doen be
antwoorden. Gegronde bezwaren tegen het
wonen in gezellenhuizen worden geëerbiedigd.
Een verbod om bepaalde couranten in de
gezellenhuizen te ontvangen en te lezen, be
staat, naar den minister is medegedeeld, niet.
Alleen het voeren van propaganda, van welke
richting ook, is in deze inrichtingen niet toe
gelaten. Aan de vrijheid der bewoners, om
zich bü de vakvereeniging hunner keuze aan
te sluiten, wordt, zooals vanzelf spreekt, niet
geraakt.
ORANJE NASSAUMUSEUM.
In Pulchri Studio te 's Gravenhage hield de
Vereeniging Oranje Nassau Museum Woensdag
avond een ledenvergadering, waarin het jaar
verslag over 1931 werd uitgebracht. Blijken®
dit verslag is het ledental van 12S0 tot
teruggegaan. leden
In het bestuur ziju eenige nieuw^ B]ok_
opgenomen, jhr. dr. W. A. Beelaerts 3ecre.
land, voorzitter, mr. L. H. J. J- jj.' W. G.
taris, mevr. BikEnger en de bee
Ras.
Voor de Amsterdamsche raadzaal.
B. en W. va® Amsterdam hadden aan den
deizer dagen ovea-ioidig® eohiMer Johan Tbo>rn
Prikker opdracht gegeven om wandsohi ld ©rin
gen te maken voor de raadszaal. Ze zouden ach
ter de zetels van de bestuumdieren de® gemeente
moeten komen.
„Het heeft", zoo wordt aan „De Tijd" ge
schreven,, „mede ln verband met de® gezomt-
he Mistoestand van d'e® kunstenaar, vrij lang
geduurd voordat het werk kon worden afge
leverd. Verleden week echter zijn de doeke® ta
Amsterdam gearriveerd en Thorn Prikker 'zou
binnenkort die laatste hand er aan leggen.
Helaas heeft de dood hem verrast. Een besli-s-
sinig over de vraag aan wie de voltooiing der
doeken moet worden opgedragen, la nog niet
genomen."
Het Hdbl. verneemt 1® verband hiermede, dat
over deze kwestie ten stadihuize is beraadslaag'..
Het stoffelijk' overschot van den overleden
Haagschen organist J. A. de Zwaan zal Maan
dag a.s. worden ter aarde besteld op de Al
gemeene Begraafplaats; de stoet vertrekt te
elf uur van het sterfhuis aan de Vondelstraat.
WINNUBST'S „JERUSALEM".
Naar wij vernemen zal van Winnubst's „Je
rusalem" dat onlangs met zooveel succes door
het R. K. Koorcomité te Utrecht ls uitgevoerd
in de 2e week na Paschen een reprise ^prdea
gegeven. Het batig saldo van deze heropvoe
ring komt aan de noodlijdende kas van het
Utr. Sted. Orchest ten goede.
JOHANNES JOëRGENSEN.
Onze Brusselscbe correspondent meldt ons:
De Deensche schrijver Johannes Joërgensen,
komt volgende week te Brussel, voor de „con
férences cardinal Mercier", een voordracht
houden. Bij deze gelegenheid wordt een recep
tie te zijner eer georganiseerd.
COMPETITIE-PRIJSVRAAG S. A. C E. M.
Zooals bekend, heeft de Société des Auteurs,
Compositeurs, Editeurs de Musique te Parijs
(S. A. C. E. M.) wederom een compositie-prijs
vraag uitgeschreven, evenals twee jaar geleden.
Bekroond werden de volgende werken
Poème Symphonique, van Sam Schuyer. Den
Haag Symphonische Suite „Jan Steen", van
Maurits Samehtini, Amsterdam en Symphonle
(E kleine terts), van Nico Gerharz, Amsterdam.
Naar aanleiding van de® 80siten verjaardag
van Jhr. mr. A. F. O. van Sasse van Ysselt op
20 April a.s. heeft zich ondier «ere-voorzitter-
schap van mr. dr. A. B. G. E- v8,r! Rijckevorsel,
Commissaris dier Koningin in Noord-Brabant
en van Z. H. Exc. Mgr. A. F- Diepen, Bisschop
va® 's Hertogemibosch ee® comité gevormd, be
staande uiiit een 60-tal vooraanstaande personen
in den lande, ten einde dan jubilaris die® dag
te huidige®.
Ten einde vrienden en ver eenders ln de ge
legenheid te stalen hem op 20 April a.s. va®
hun hoagachtJnS f n genegenheid te doen blij
ken zal fc-astgay® wande® bijeen gebracht,
welke w1' wor en bestemd om de Noorderzaal
van "S;,lm T7an bet Prov. Genootschap
va® lD eD Noordbrabamit te 's Hertogem-
bosrb' va® welk Genootschap hij voorzitter is,
in te rlc"ten voor het bewaren en tentoonstel
len va® de belangrijke verzameling gravures
c® teek wringen, welke grootendeels doof hein
persoonlijk is bijeen gebracht en welke daar
thans onvoldoende tot haar recht komt.
Het is de bedoeling deze zaal de® naam
„va® Sasse van Ysselt zaai" te geven.
De feestgave zal op 20 April a.s. den jubilaris
worden aangeboden, terwijl daarbij zal worde®
gevoegd een album bevattende de name® van
ben, die hunne bijdragen toezonden.
door
EDWIN DEMEL
13.)
Ik overlegde. Het avontuur trok mij niet
weinig aan. Ik meende zeevast genoeg te zijn
om de zwenkingen van het vaartuig te kunnen
verdragen. En een werkelijken storm, zooals
er op deze breedte geregeld voorkomoen, had
ik nog nooit meegemaakt. Ik nam dus tamelijk
gauw het besluit door het er op te wagen.
Ik ging op het voorstel in.
Nu brachten de drie matrozen, die oa mijn
venster waterdicht hadden gemaakt, mij vlug
naar boven en naar de plek, waarover zij ge
sproken hadden, namelijk het optrekje waar
Chuan Li indertijd woonde.
Dit -bevond zich aan dek en was maar heel
primitief uitgevoerd, zo dat het gevaar be
stond, dat bet werd weggeslingerd.
Nauwelijks zat ik binnen, of de eerste tee
kenen van het naderende noodweer werden al
merkbaar. De tot nu toe rustig gebleven zee,
ik kon precies nagaan, kwam ln bewe
ging. Heele kleine schuimkronen vormden
rich op het water, huppelden en dansten om
het schip heen, vormden de koppen van lage
doch langgerekte golven, die tegen de wanden
van het schip braken. Het was zoo donker ge
worden, dat men kon wanen, bij ons in het
oude Europa een schemeruurtje te beleven.
Ook was er te weinig licht om te kunnen le
zen en toch was het nog geen zes uur een tijd,
waarop het anders op deze breedte nog klaar
lichte dag pleegt te #jn. De lucht was totaal
zwart geworden en slechts aan den horizont
zag men zwavelgele randen, vermengd met
witte vlekken.
Dan begon het spektakel. In de verte reee.
scherp afstekend tegen den zwarten hemel
pen langgerekte golf op, waarvan de onbedaar-
BJk schuimende kam een witte schittering
vertoonde. Als een reusachtig monster kwam
zij steeds nader en nader gerold, met onheil
spellende snelheid en zonder eenig geraas te
maken. Bij haar oorsprong ontstond een wit-
s Plek in wolkendak. Het was het beruchte
s oriugat, dat onmiskenbare voorteeken van
een zwaren orkaan. Dat wist ik ook. Het
denP Scheen het naderende gevaar te vermoe
rt Wfnt het stampte en slingerde geweldig.
De matrozen verlieten mij.
gaan LÜat T^ï d*n k°P in d0n wlnd
den brekp stortzeeën tegen de boeg kon-
Jrilen van wTnartl00r het in staat waa de aan"
tegeliikertiid Watl3r beter af te slaan en
ook do otorm. Eon óntoaeffl
stro-mde het schip over t ™,el;,mass*
op één zijde legde en een ^genhrik V°'k°meU
zullen omkantelen. Maar direct daarop richt e
het Zich weer op en met een ontzettend Ui
als van een mlllioen losgelaten duivels eMrd?
de wind in het rasterwerk Een verséhr kk?
lijk gearaak vermengde zich met de stemme®
der ontketende elementen tot een weergaloos
lawaai, dat elk ander geluid onhoorbaar
maakte. De lucht werd zoo zwart als de nacht
Men kon letterlijk geen hand voor oogen zien"
De eerste aanval van den stor-m had mij
van mijn zitplaats, een vastgeschroefde bank,
geslingerd. De beide stoelen het eenig roerend
goed, dat zich in het vertrek bevond, rolden
met mij over den vloer. De stevige ruit viel
in duizend scherven naar beneden en Het
heele stroomen water naar binnen, die mij in
minder dan geen tijd doornat maakten. Met
moeite krabbelde ik weer overeind. Toch kon
ik het niet laten naar het luik terug te kee-
ren om het oproer, dat daar buiten hearschte,
verder gade te slaan. Heele bergen water, die
de woedende zee over het dek wierp 6loegen
tegen mijn schuilplaats, die in aile voegen
kraakte. Ia kon bijna niet op mijn beenen
blijven gtaan. Telkens werd ik weer wegge
slingerd, terwijl Eet schip oeefde onder de ge
weldige storten. Ik hield mij, omdat ik het
karakter van dergelijke stormen niet kende
en ook niet wist, waartegen een modern ge
bouwd schip al niet béstand is, voor verloren.
Er was niets te zien dan water en tastbare
duisternis. Het schip echter danste, zooals ik
uit de bewegingen kon opmaken, ononderbro
ken op en neer, wentelde zich en slingerde op
ongekende wijze. De machines verrichtten
blijkbaar den meest ingespannen arbeid.
Het tropische noodweer heeft deze goede
zijde, dat het meestal even snel eindigt, als
het begonnen is. Wel gaf ik gedurende langen
tijd geen cent meer voor mijn leven, terwijl
mijn toestand ook in ander opzicht niet bij
zonder behaaglijk was, want alle voorteekenen
van een naderende zeeziekte werden merkbaar
maar ten slotte kwam aan het gehuil en la
waai daarbuiten, het rollen en stampen binnen
in het schip toch een einde. Tezelfder tijd
openden zich de sluizen des hemels en stort
ten zich watermassa's naar beneden, dié meer
op een zee dan op een regen geleken. Toch
kreeg de gezwollen zee nu een rustiger aan
zien.
Zoo plotseling als hij gekomen was, ging de
6torm weg ook.
Nog was ik half do-d van het schudden en
slingeren, toen het doodstil werd, het lawaai
ophield en de wind ging liggen.
En daarna hield het ook op mei regenen.
Nadat ik eenigermate van mijn avontuur be
komen was, ging ik naar hét luik en zag ik
eeU nog steeds sterk schuimenden, inktzwar
ten en woeligen vloed, waarvan wij echter
niets meer te duchten hadden. Daarboven
straalde de vlug opgeklaarde,' prachtige ster
renhemel. i® de verte echter verdween met
kort t sn-e'ke'd ket wolkendak, dat one nog
6 voren rpet zijn watermassa'? had over-
an °P mijn nieuwe horloge toonde
hot s' WÜde het eerst niet gelooven, dat
w "ur was. Alles was voorbij!
de matfozen. die mij de
P .j f hadden aangewezen, om de
dan van eeu mensch weg had. Gij 2jt blijkbaar
zeeziek geworden. Dat kaa niet ander*. Ik
raad u xoo gauw mogelijk uw kooi in te
gaan, want omdat gij geen oliepak aanhadt,
moet sU tamelijk nat zijn. Dat kan een aardi
ge verkoudheid geven-
Ik voelde maar al te goed, dat hij gelijk
had ®n volgde daarom zijn raad op.
Toen ik op het dek kwam en mij op weg
begaf naar Mijn hut, zag ik pas, welke ver
woestingen de storm had aangericht. Alles,
wat niet spijkervast was geweest, lag in wan
orde en in stukken verspreid, zoodat ik tel
kens hindernissen ontmoette. De kapitein
kwam van de commandobrug, waar hij zich
een aflosser liet, op mij afgestapt.
Wat ziet gij er uit! zei hij. terwijl hij
zich als een hond, die gezwommen heeft,
droog schudde, zoodat het water tegen mijn
gezicht kwam. Hebt gij mijn wensch zéé goed
opgevolgd, dat wij morgen een zieken dokter
aan boord zullen hebben?
Ik verontschuldigde mij dioor hem te vertel
len, dat mijn nieuwsgierigheid mij geen rust
had gelaten.
Goed, goed, meende hij, dat komt er
niet op aan. Gij moet het ten slotte ze d
ten. Maar gelooft u mij, wij hebben
zeer veel geluk gehad Zoo ^Heentrokken
verwacht, anders zou ik zekei-niet
SrumWluZen~rMenschenren8 zijn
er gelukkig niet te ^treuren, WJ
maar weinig en gemakae-vm «men
schade geleden. Ja, ja, de „Lor n tegen
een stootje.
Ik nam afscheid van hem en ging naar mijn
kamer, waar dank zü %e rP, en veiHghelds-
maatregelen alles volkomen in orde was. Hier
voorzag ik mij van nieuw ondergoed en stond
reeds óp het punt mijn kooi in te stappen,
toen er op mijn deur werd geklopt. Ik riep:
Binnen!
Het was Charles van Huntington, die mij tot
mijn verwondering nog zoo laat met een be
zoek vereerde Hij zag er opvallend bleek en
aangedaan uit, hetgeen ik ln de eerste plaats
aan den zoo juist doo.rge worstel den storm toe
schreef. die toch ook mij in een plet minder
aangenomen toestand had gebracht. Ik bood
kem jsen stogj aan,
Neemt u het m«
ik u op dit uur nog stot*r. my
verteld, welk een m0plloonvader en ".êeval
van mijn aanstaand^ ver-
loofde gespeld ^w'"rdïtUalaarVMr'
Ik knikte, kou tü mij gekom^elnerl'
hij alleen daarom kunne WaS' Dat
had hij morgen ptk u ec P? Zeggen'
Hierom heb ik echter niet opgezocht,
vervolgde nU- niet' dat
ik ziek ben? P s' da* ik aan verstands
verbijstering if"-
Ik dacht aa® et resultaat van mijn onder
zoek en moest lachen. Wat denkt gij wel?
vroeg ik hifm' J kerngezond Waarschijn
lijk heeft et weer een weinig vat op u ge-
kregen-
Dat is het niet, zei hij afwerend, ik heb
bij de koninklijke marine gediend en ben daar
om volkomen zeevast. Dat zult ge zeker geloo
ven, wanneer ik u zeg, dat ik al enkele van
deze stormen heb meegemaakt.
Dan ts het wat anders. Maar mag ik u
vragen, waaraan gij eigenlijk lijdt? Dan kan
lk er namelijk eenigen kijk op krijgen Ik denk
wel. dat het iets buitengewoons is; anders
gij nu zeker niet bij mij gekomen zijn-
Dat komt uit! Gaat u maar eens na, wrat
er gebeurd is. Een vreemde geschiedenis! Ik
geloof, dat mijn opgewonden phantasie mij fe
pakken heeft gehad. Het was gedurende den
storm, toen Mac Neil, mijn bediende, binnen-
waggeide bij dat weer was niet anders mo
gelijk en mij mededeelde, dat het onder
zijn hut spookte. Ik reageerde hier niet OP.
want de Schotten zijn allemaal bfjgeloovig.
Hij verzekerde mij echter met allen nadruk,
dat hij onder den vloer van zijn hut een merk
waardig gekreun had vernomen, dat met regel
matige tusscüenpo- zen te hopren was en niet
verdwijnen wilde. Hij was er bleet vau. Ik
koesterde een veronderstelling, dat het de rat
ten waren, die door het stijgende water in de
beneden gelegen ruimten werden bedreigd
Doch hij bieet bij zijn bewering, zoodat ik ein
delijk besloot, zelf een onderzoek in te tel
len. Gij moet namelijk weten, dat een Schot,
wanneer hij van de aanwezigheid van boven-
i aw*na overtuigd is, tegen eiken
prijs zijn woning verlaat. Daarom nam ik mij
voor, de onschuldige oorzaak van het spook
achtig geluid aan het daglicht te brengen. Ik
ging dus met hem naar beneden, daar hij im
mers zijn woning onder de mijne had. HU bad
gelijk, volkomen gelijk. Ondanks net hevige
noodweer, waarvan men weliswaar binnen
het schip niet zooveel merkt als boven, ver
nam ik duidelijk genoeg het gekreun van een
mensch en bet bleek inderdaad van beneden
te komen. Schudt u niet zoo met uw hoofd,
ik heb den oorlog meegemaakt en weet pre
cies het gekreun van een mensch en dat van
een dier of van een ander levend wezen te on
derscheiden. Het was absoluut zeker het ge
kreun van een mensch e® ik herkende zelfs
van wien het afkomstig was.
Hij werd doodsbleek en boog zich naar
mij toe.
Het was de stem van Altcel
Ben koude rilling liep over mijn rug. Dan
probeerde ik te lachen. Onmogelijk, zei ik.
Gij zijt het slachtoffer van zinsbedrog.
Niet waar? antwoordde hij opgolueht. Ik
geloof dat zelf ook. Maar mijn bediende. Hij
hoorde het ook en bleef niet meer in de hut.
Ik schudde mijn hoofd:
Dan lijdt hij aan dezelfde Inbeelding.
Ik ging n®, nadat de storm voorbij waa,
nog een keer alleen naar zijn hut en hoorde
het weer opnieuw. Het valt haaet niet te ont
kennen. Gü begrijpt dus, dat ik u niet voor
niets opzocht. Ik weet niet, wat ik er van den
keu moet. Wilt gij niet meekomen en zelf
hooren, opdat ik zekerheid krijge? Ik krijg
het ervan op mijn zenuwen.
Ik kon hom heel goed begrijpen en stemde
daarom toe. O k was er mij wat aan gelegen,
de zaak tot den grond toe uit te zoeken.
Wij begaven ons dus naar de beneden-ver.
trekken, waar voor het meerendeel bedienden
en machinepersoneel ondergebracht waren. D«
but van den Schot hadden wij spoedig bereikt,
zy was heel eenvoudig Ingericht en bood g-eeu
gelegenheid tot eenige schuilplaats, want aan
vankelijk had ik er aan gedacht, da, een van
onze mannen, die van hpt bijgeloof van den
Schot afwist zich een grap had veroorloofd»
Dat was echter niet mogelijk,
hip
