UIT BiADEh EH
TIJDSCHRIFTEN
DE GROOTE VOLKSVERHUIZING.
SS"" 111
,mMt"
Dwars door de Harz
SSm H,LS r» -"""h T"
WOENSDAG 16 MAART 1932
21 MAART FAVORIET.
BE VLUCHT UIT DE GROOTE
WONINGEN.
Groote verkoopingen.
CRISISHEFFINGEN.
Eerste Kamer over de voorstellen
van minister De Geer.
Zuidvruchten en opcenten grond
belasting.
BATA NAAR AMSTERDAM.'
KOLONIALE RAAD VAN CURACAO.
EEN VAN DER HELST ONTDEKT.
EINDEXAMEN HBS. VOOR EXTRANEÏ.
CARNAVAL
ROTTERDAMSCHE RECHTBANK.
Van onzen correspondent
B e r 1 ij n, 12 Maart 1932.
Zondag de presidentsverkiezingen en dan
zal de bevolking van Duitschland alweer aan
wat anders denken. Want met snelle schreden
nadert de 1ste April en dat is de dag van de
groote volksverhuizing.
Men herinnert zich de voorgeschiedenis
daarvan misschien nog: Bij de laatste groote
noodverordening kregen nagenoeg alle huur
ders van heel Duitschland het recht hun huur
contracten te verbreken én zulks met ingang
van 1 April a.s. Op dien datum moeten de
oude kantoren, winkels, opslagplaatsen, hui
zen, enz. dus ontruimd en de nieuwe betrok
ken worden.
Daar geen enkel verhuismechaniek natuur
lijk op zulk een prestatie berekend is, heelt
de politiepresïdent van Berlijn de huizen in
vijf groepen ingedeeld en ontruiming en ver
huizing over vijf dagen verspreid. Dat brengt
natuurlijk een beetje lucht, maar talrijke
huisvaders zijn toch voorzichtig geweest en
hebben met de verplaatsing van hun bivak
reeds een aanvang gemaakt. Anderen zijn er
mee bezig en op het oogenblik is om een of
andere onverklaarbare reden 21 Maart favoriet.
Voor dien datum hebben zich zooveel klanten
bij de expediteurs aangemeld, dat er alsdan
een gevaarlijke verstopping zal heerschen.
Overigens is het nog niet precies bekend,
•welken omvang de volksverhuizing aan zal
nemen. In December wilde nagenoeg iedereen
een ander kampement opzoeken en regende
het letterlijk opzeggingsbriefjes. Maar'deze
waren meer bedoeld als basis voor eene min
nelijke schikking en zulke schikkingen wor
den ook nu nog met honderdtallen per dag
getroffen. Een maand geleden rekende men
nog maar met 30.000 verhuizingen op 1 April,
maar dit cijfer is nu alweer tot 15.000 geslon
ken. De toestand is zoo geworden, dat ieder,
die maar eenigszins kan, blijft waar hij is.
Zoodat in hoofdzaak slechts force majeur-ver-
hnizingèn overblijven en wel van zulke lieden,
die geen kans meer zien de huur te betalen
van de woning, waarin zij momenteel vertoe
ven, hoezeer die huur ook omlaag mag zijn
gebracht.
We hebben dus in de eerste plaats te doen
met de vlucht uit de groote woningen. Deze
inrichtingen gaan er onverbiddelijk aan en
dat beteekent de opstapeling van een onbecij-
ferbaar groot, dood kapitaal. Zeer kras werd
dit verschijnsel geillustreerd door een bordje,
waarop te lezen stond: „Hier kostet die neun
Zimmer Wohnung 350 Mrk. Inklusief Wasser
und Heïzung". Dit bordje is nu weg, maar het
heeft weken lang gehangen aan de ingangs
poort van een der vorstelijke statiepaleizen
aan den Kurfiirstendamm. Ausgerechnet aan
den Kurfiirstendamm! Alle commentaar is
hierbij overbodig.
Echter meene men niet uit dezen prijs con
clusies to kunnen trekken over het razend
snelle tempo, waarin te Berlijn het leven goed-
go per wordt. V, ant voor een woning #.w twee
of drie kamers wordt nagenoeg dezelfde huur
gevraagd. En voor de tegenwoordig zeer ge-
zoehte jongezellenwoningen van anderhalve
kamer met bad en keuken moet men van 90
tot 130 mark neerleggen plus nog 15 voor
water en verwarming, pius nog een langdurig
contract, plus nog een tamelijk aanzienlijke
vooruitbetaling.
De verhuismannen zijn vol goeden moed, dat
zij den komenden orkaan zegevierend zullen
doorstaan. Arbeidskrachten zijn er natuurlijk
bij de vleet en men heeft de beschikking over
2000 verhuiswagens. Erg veel lijkt dat niet
maar de nood der tijden spiegelt zich ook daar
in af, dat vele lieden hun dekampeering maar
op eigen vuist bedrijven. Met een handwagen
en wat werkloozen kan men op dit gebied dan
ook een heel eind komen.
Een nevenverschijnsel van de verhuizing is
de volpropping van de vendutielokalen Hier
over bestaat geen cijfermateriaal, maar andere
gegevens zijn voldoende te vinden. Al het
groote meubilair gaat er aan, want daarvoor
is in de kleinere woningen geen plaats meer.
Vraag bestaat tegenover het reusachtig aan
bod niet, en wanneer men er een beetje op
uit is, kan men voor een ongelooflijk klein
beetje geld heele magazijnen met meubels, ta
pijten, porcelein, schilderijen, vazen enz. enz.
vol koopen. Mooie dingen zijn echter uiterst
schaarsch.
Een hoofdstuk op zich zelf vormen de win
kels. Gaat men zich in de ontruiming van die
inrichtingen verdiepen, dan krijgt men heele-
maal den indruk, dat Berlijn een stervende
stad is. Daar is b.v. de schoone en trotsche
Via Sacra, de Linden. Deze fraaie straat ts
hoofdzakelijk met ministeries, hotels, univer
siteiten en zulk soort dingen volgeplant, het
geen niet wegneemt, dat er nog plaats over
gebleven is voor een paar winkels. Welke dan
echter ook van de A. I. variëteit waren. Maar
nu staan er Unter den Linden j!0 winkelrul-
men te huur of reeds leeg en, wat nog er
ger is hier en daar hebben geheel en al
derde klasse zaken zich op dezen boulevard
genesteld.
Het „Berliner Stadsblatt" heeft eene enquete
hier en daar ingesteld en vond, dat in het stuk
Leipzigerstraat tusschen Postdammer Plaats
en Biilowstraat 40 winkels te huur staan, on
geacht het aantal kelders, kantoren, opslag
plaatsen, enz. In 't stukje Friedrichstrasse tus
schen Linden en Leipziger, dus in een der
goedkoopere en allerdrukste winkelstraten van
Berlijn, staan 16 winkels leeg en acht uitstal
kamers. De Ritterstrasse telt slechts 86 hui
zen, maar daarin is de engroshandel van een
aantal bepaalde artikelen samengetrokken.
Hier staan echter 47 winkels, 20 exposnieka-
mers en 11 kleine fabriekjes te huur.
De Kurfiirstendamm zou de Kurfiirsten
damm niet meer zijn, wanneer hij ook op dit
gebied niet haantje de voorste was en dus het
ergst in de penurie zit. Hier zijn de huren in
sommige gevallen met 60 pet. verminderd,
maar toch rekent men, dat de helft van de
winkels het niet meer houden kan. En dat is
aan te nemen, want zelfs na zulk eene krasse
verlaging zijn de huren nog te hoog. Zijn ze in
sommige gevallen, vergeleken, met de vooroor-
logsche, nog verzesvoudigd.
Gelukkig voor de verhuurders moeten de
huurders, wanneer ze een woning of winkel
prijsgeven, deze weer In den oorspronkelijken
staat herstellen. Deze paragraaf uit de nood
verordening dwingt vele winkeliers te blijven
waar ze zijn en geduldig een faillissement of
betere tijden af te wachten, in plaats van hun
geluk in een goedkoopere ruim^ nog eens te
probeeren. Want juist aan gezegden Kurfiir
stendamm zijn dozijnen huizen op meestal zeer
dure wijze in winkels omgebouwd. De kosten
daarvan zijn nog bij lange niet verdiend en in
alle gevallen zijn er geen middelen voorhan
den de winkels weer tot woonhuizen terug te
brengen. Wat het oudere stadsdeel betreft,
zijn vele winkeliers aldaar eigenaars van de
ruimte, waarin zij hun bedrijf uitoefenen. Deze
twee factoren werken remmend op de winkel
ontruiming, welke zonder dien handicap in
derdaad een sensationeel karakter aangeno
men zou hebben.
Bij het afdeelingsonderzoek van dit wetsont
werp verklaarden enkele leden der Eerste
Kamer de voorkeur te geven aan verhooging
rler directe belastingen boven verhooglng° en
vermeerdering der indirecte heffingen, aan
cezien de laatste vrijwel steeds de minst wel-
nestelden onder onze bevolking treffen.
Deze leden wensohten de verantwoordelijk,
lieid met name voor verhooging van de opeen*
ien op den tabaksaccijns voor sigaretten, de
heffing van een invoerrecht op Zuidvruchten
en van opcenten op den suikeraccijns dan ook
niet mede te dragen, temeer niet, nu niet eerst
een poging is aangewend strekkende tot een
xtra-heffing van die inkomens, welke door
de crisis niet al te zeer zijn aangetast.
Sommige andere leden waren van oordeel,
dat onder de tegenwoordige tijdsomstandig.
lieden niet al te streng aan zekere beginse
len omtrent de heffing van belastingen de
hand kan worden gehounen, ook al zal daar
door een last op het gansc-he volk worden ge.
legd.
Vele leden merkten op, dat uiteraard tegen
elk der vanwege de regeering geopperde voor
stellen bedenkingen zouden zijn in te brengen,
doch dat men. gelet op den abnormalen econo-
mischen toestand, den minister van Financiën
zooveel mogelijk behoort te steunen in de zij
nerzijds In het werk te stellen pogingen tot
vermeerdering van de inkomsten der schat
kist, Deze leden merkten op, dat in het alge
meen de voorgestelde nieuwe heffingen h.i,
ih geringe mate op de bevolking zouden druk,
ken.
Zij achtten het te eenenmale ongewenscht
dat de inkomsten- of de vermogensbelasting
zou worden verhoogd.
Sommige leden merkten op, dat door hef
fing van een invoerrecht op bananen, citroenen,
mandarijnen en sinaasappelen, de stad Rotter
dam die toch reeds zoozeer door de crisis wordt
getroffen, ernstig zal worden benadeeld. Rot
terdam immers is. na Hamburg, de voornaam,
•'e haven op het vasteland van Europa, wat
betreft den invoer dier vruchten.
Eenige leden achtten het voorstel tot ver
hooging van de opcenten op het zegelrecht,
geheven van buitenlandsohe effecten, è-»n
uiting van nationalisme, waartegen juist in
deze tijden dient te worden gewaarschuwd met
het voorstel tot afschaffing der opcenten op de
grondbelasting voor zoover deze wordt geheven
van onbebouwde eigendommen was men over
het algemeen ten zeerste ingenomen. Hulde
werd den minister gebracht, dat hij, ondanks
de ongunst der tijden de indiening van een
voorstel van wet. waardoor 'n op den landbouw
drukkende last zal worden weggenomen, heeft
Willen bevorderen.
Belangrijke besprekingen
Naar wij vernemen zal de Tsjechische schoe
nenfabrikant Th. Bata in den loop van deze
week, vergezeld van enkele zijner medewerkers,
een bezoek aan Nederland brengen. Behalve
een inspectie van de winkelzaken te Amster
dam, welke zijn naam dragen, worden meit dit
bezoek, naar aangenomen kan worden, ook
belangrijker doeleinden beoogd. In dit verband
vernemen wij, dat naar alle waarschijnlijkheid
de kwestie ten aanzien van den invoer van de
verschillende sohoenenfabrikaten een onder
werp van bespreking met de betrokken autori
teiten zal uitmaken van belang is hierbij ook,
dat er plannen overwogen worden tot de oprich
ting van een Bata-fabrlek in of in de nabijheid
van Amsterdam.
Bij Kon besluit zijn, met ingang van den
weeden Dinsdag in de maand Mei 1932, be
noemd tot leden van den Kolonialen Raad van
MsflaSa° 06 teeren Ed. S. Lansberg J. M. L.
rtpii'u'*» Winkel, alsmede onderschel-
l prj m m? Yoorzlt-ter en tot ondervo rzitter de
Ellis ^usberg en dr. W. Ch. de la Try
bebben thans reeds allen zitting
ook thans t lïrfen raa3' terwÜl de laatste twee
Het „Volk" meldt P
heer P. N. Bakker, 'die een '6stauPateur'
name van Van Someren uit ri* ten
name van van öomeren uit da vPr,o T.
het Walenweeshuis te Amsterdam ond^Y*11
den heeft, tot de ontdekking is ePw, an"
ÜfÜ Yï'S i6,„8!fnf'U.Ur Tan Bartholom eus
van der Helst draagt. Het stelt een vergade
van regenten voor, die zich bezig houden me?
een klacht, door twee meisjes tegen de moed
van het weeshuis ingediend.
De signatuur B. v. d. Helst bevindt zich In
den rechteronderhoek en is gelukkig duidelijk
hewaard gebleven. De restauratie had echter
niet veel later kunnen plaats vinden; dan zou
de grens van het uitvallen, veroorzaakt door
te late verdoekingen, zich nog enkele centi
meters naar boven verplaatst hebben en men
zou nimmer te weten zijn gekomen dat dit
merkwaardige regentenstuk een echte Van der
Helst is!
De Minister van Onderwys, K en W. brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat het examen,
vermeld in artikel 55, tweede lid, der Middel baar-
ondervvyswet, in 1932, voor zooveel het schrif
telijk gedeelte betreft, zal worden gehouden te
's-Gravenhage, in nader aan de candldaten op
te geven gebouwen.
Zy, die zich aan dit examen wenschen te on
derwerpen, moeten zich by schryven, op onge
zegeld papier, vóór 1 April 1932 aanmelden by
den voorzitter der commissie dr. E. Jensema,
inspecteur van het middelbaar onderwys in de
4de inspectie te Groningen,
VAN EEN STAM. Aan het Centraal Station te Amsterdam arriveerden
de Vlaamsche en Zuid-Afrikaansche deelnemers aan den derden Dietsch-
Academischen leergang, die van 14 tot 19 Maart in de hoofdstad wordt
gehouden. De kop van den stoet op de brug van de Prins Hendrikkade.
o i^N'vn
CHRISTELIJKE POLITIEK
De „Nederlander" evenals wij overnemend,
wat de „Avondpost" schreef over christelijke
politiek, komt op tegen het onderscheid door
het liberale blad gemaakt tusschen dogmatiek
en ethiek, en maakt de volgende zeer beharti
genswaardige opmerking
De inhoud van ons geloof èn de zedelijke
overtuigingen staan als grootheden niet los
van elkaar. Noch staan zij op éën lijn.
Maar de zedelijke overtuigingen zijn
vrucht van de geestelijke gave.
Dat is wanneer deze zedelijke overtuiging
los en op zichzelf wordt gekoesterd, dan moet
zij op den duur verschrompelen.
In zeer sterke mate geldt dat in onzen dag,
nu naast de christelijke zedelijke overtui
gingen met kracht een aantal niet-christelijke
en zelfs anti-christelijke zedelijke overtui
gingen verkondigd worden.
In deze geweldige worsteling zullen de
christelijke zedelijke overtuigingen alleen dan
meester van het terrein kunnen blijven, zoo
zij altijd weder haar versterking vinden in
den geestelijken bodem, waaruit zij opge
schoten zijn.
Levende ethiek kan de dogmatiek niet
missen.
Verder betoogt het christelijk-historisch or.
gaan de noodzakelijkheid van partij-formatie
op christelijken grondslag:
Zooals een levende ethiek niet kan be
staan zonder zich altoos weder te voeden
aan de dogmatiek beter: aan de kern
van ons geestelijk bezit, Gods gave; zoo
zal o k zonder partij-formatie op christe
lijke basis het algemeen-christelijk besef in
het volksleven allengs verbleeken en ver
vagen. Hetgeen derhalve ons gansche
volksgeheel tot schade worden zou.
Wij hebben niets van een secte; en wij
huiveren van de pharizeesche monopolie-
houding. Doch wij zoeken niettemin de
concentratie binnen politiek partij-verband
met een politiek beginsel-program, beide
op bewust- en positief-christelijke basis.
Opdat dan dit concentratie-punt de vaste
kern zij, waaromheen zich cristaliseeren
kan al wat nog christelijk gevoelt of weder
christelijk gevoelt doch wat zonder zulk
een kern aanstonds zou vervloeien
Derhalve: niet uit ingenomenheid met
onze eigen hooge en voortreffelijke chris
telijkheid noch ook uit verachting jegens
de onchristenen, die buiten zijn, maar
waarachtig ter bewaring van die christe-
lijk-zedelijke normen, die De Avondpost
even hoog op prijs stelt als wij achten
wij den voorslag, zachter (zoo men Wil)de
idee van een breeder politiek verband niet
wel aanvaardbaar.
Wij willen gaarne alles vermijden, wat
den afstand verbreedt; wij splitsen en ver-
deelen niet; wij denken niet in antithesen.
Doch verder mogen wij niet gaan.
Basis-verbreeding lijkt ons onwenschelijk.
Maar feitelijke samenwerking tot behoud
van de christelijke basis voor ons volksbe
staan ook met hen, die noch onze dogmatiek
noch ons christelijk partij-verband deelen,
is daardoor geenszins afgesneden.
Allen, die de overtuiging van De Avond
post aanhangen, zullen in ieder gegeven ge-
va' immers gaarne en van harte steunen,
wat door de rechtsche groepen wordt be
oogd?
DE CHRISTELIJKE ARBEIDERS
beantwoordt de vraag, waar-
i S 8 apheiders minder vatbaar zijn
voor demagogie:
,„DC"Pn'at0n zlch In de eerste plaats door
tril HOS meer
socialistisch opgevoede en da Christelijke
arbeiders.
Eerstgenoemden kunnen de werkelijkheid
bijna niet meer zien. Zij worden verband
door klassehaat. Zij leven in overschatting
yan de economische mogelijkheden,
Christelijke arbeiders zien de dingen meer
objectief. Zij hebben oog voor de moeilijk-
heden, waarin wij verkeeren. Zij weten, dat
onze toestanden tot dusver zeer gunstig af
steken bij ft® toestanden elders. Zij zijn er
van op de hoogte, dat hier te lande op so
ciaal gebied meer is tot stand gebracht dan
waar ook; dat. onze werkloozenzorg de beste
van de wereld is; dat in geen land meer ge
beurd is voor de volkshuisvesting enz. Daar
om slaan al die verhalen over „reactionaire"
Christelijke politiek bij hen niet in. Ook zijn
zij er mee bekend, dat overal elders de loo-
nen meer verlaagd zijn dan ten onzent en
dat de schijnbaar machtige sociaal-democra
tie dat niet heeft kunnen verhinderen, dik
wijls daaraan zelfs heeft medegewerkt.
Christelijke arbeiders hebben bovendien
meer respect voor mannen, die de waarheid
moedig durven uitspreken, dan voor lieden,
die vreezen voor hun volgelingen.
Een Christelijke landarbeider heeft dik
wijls meer nuchter economisch inzicht dan
een Amsterdamsche revolutionair, al legt hij
het voor wat radheid van tong betreft, radi
caal tégen den Amsterdammer af.
Bovenal; zijp beginsel wijst hem den juis-
ten weg.
De eenvoudige, die bij de Schrift leeft,
verstaat den gang van het wereldgebeuren
beter dan de half geleerde socialist, voor wie
Multatuli groot is en die honderd-en-een
brochures heeft „verslonden".
In „Volksadel" vonden wij het volgende
artikel, waarvan de „St. Jansklokken" ver
klaren, dat het „bescheiden en beheerscht" is,
en dat er getuigenissen onbenut zijn gelaten,
„die een nog scheller licht op deze feest
viering konden doen vallen". Wij ontleenen
er het volgende aan:
Van onderscheidene plaatsen ontvangen
wij berichten, dat Carnaval niet zoo on-
Bchuldig is als het wel lijkt. Wat Den Bosch
betreft, kunnen en moeten wij schryven: De
Carnavalsbals zijn een bespotting der zede
lijkheid. Wij zijn zelf Bosschenaar en
schrijven dit met volle overtuiging neer in
de hoop, dat deze woorden verder zullen
worden gedragen.
In het 10 Februari-nummer van het
„Volksblad" der S. D. A. P. komt een af
beelding voor van het wufte bal. waarby de
dames op de knie worden genomen, terwyl
boven op de balustrade een dronken man
zijn roes uitslaapt. En het onderschrift
luidt: „Hoe het Zuiden Carnaval viert. In
het land van Koning Christus gaat het dezer
dagen weer fiks toe Onze foto's geven een
duidelijk beeld der genoeglijkheden te
's-Hertogenbosch". Zoo wordt Den Bosch
bespot om zijn Carnaval. Er hangt dan
vooral in een groote Sociëteit een weeë, zin'
nelijke sfeer. Het gedempte, roodachtige
licht moet dfe weeë stemming verhoogen- De
muziek draagt er mede toe bij. Tot eere van
burgemeester en dirigent moet echter ge
tuigd, dat de muziek om 3 uur onherroepe
lijk het spelen staakte. Deze bals wou en
bezocht door personen* wier zede UiA even
verre van ongerept is, terwijl meerdere van
de vrouwelijke bezoekers tot de pros uees
gerekend moeten worden. Deze laatsten heb
ben even gemakkelijk toegang, daar ieder
persoon tegen betaling van 4. B.-lid der
Sociëteit kan worden en dan deze avonden
toegang heeft. Een en ander gaat nogal tot
het twee, drie uur gaat worden. Dan blijft
er een groep over en.... getuigen ver
zekeren, dat dan de Sociëteit tot een bor
deel wordt. Geen dame kan er zijn, of zij
zal zich eenige vrijheden moeten laten wel
gevallen. 't Ie trouwens ook in andere zaken
gewoonte, dat getrouwde dames niet door
haar echtgenooten, maar door andere heeren
worden getracteerd en naar huis begeleid.
Er wordt ook door de dames veel gedronken.
Wanneer men weet, dat er personen ver-
schynen uit Noord-Holland, Zuid-Holland
tot zelfs uit Duitschland en uit België
dat werkloozen er zoo goed zijn als personen
van den eersten stand, dan gaat men be-
SCHOONHEID VOOR DE TOERISTEN
Wanneer men in den trein gezeten, den
Harz voorbijjaagt, kan men eenige stations
vóór Nordhausen, en wel vlak bij het dorpje
Rossla, een paar karoussels, «een montagne
rasse en eenige schommels opgebouwd zien.
En dat is niet te verwonderen want Rossla,
tusschen de Zuidharz en de Kyffhaus-er, is de
bakermat van de kar-ousse-l. De grootste,
Duitsohe karousselflrma, welker bont geschil
derde wagens op geen kermis en jaarmarkt
ontbreken en -die met haar schommels, en aan
verwante artikelen, zooveel vreugde in'het hart
der jeugd van Kalf Europa getgoten heeft,
had hier, in Rossla haar wieg staan, zij bet
al dat haar bureaux later naar Hannover over
gebracht werden. Maar de oonstructie-afdee-
ling is in Rossla gebleven, dat en passant ge
zegd, ook den zetelvormt van de Rassla-linie
van 'het bekende vorstelijke geslacht der
Stolberg», Hier ln Rossla, wordt voortdurend
over nieuwe soorten karoussels gepeinsd en
worden de oudere opgekalefaterd en daarom
ziet 't er hier altijd naar kermis uit, ofschoon
de jeugd daarvan maar weinig profiteert.
Het juist genoemde Nordhausen, dat weldra
duizend jaar oud zal wezen, ziet er van bin
nen nog geheel middaleeuws-oh uit. De z.g.
Altstad-t is nog met muren omringd en toegang
daartoe wordt verleend door 13 lange steile
boohtige trappen, die door den stadsmuur heen
harem. Sommige dezer trappen tellen meer
dan honderd treden en de kunst van trap-
penkiimmen kan me.n ln Nordhausen dus wel
aanleeren. Alles samen genomen telt deze
„Trap-penstad" over de duizend treden zonder
die mede-te tellen, welke even buiten de mu
ren zijn aangebra/aht en welke slechts tem
dienste van het moderne tourisme in de rotsen
zijn uitgehouwen.
Niet ver van Nordhausen, dat zooveel als de
toegangspoort tot de idyllische Zuidharz vormt,
vindt men 'bij ïllfeld, -het z.g. „Oog van de
naald", een zeer eng deel van den weg tus
schen Nordhausen en Wernigerrode of Harz-
burg en Blankenburg, in vroegere tijden be
stond deze passage uit niets dan een gat in
den rotsrwand en moesten voerlieden, welke
de Harz in wilden rijden, dit gat op handen
en voeten doorkruipen.
Aan den juist genoemden weg -van Blanken
burg naar Halberstadt ligt ook de kleinste
gemeente van gansoh Duitschland. Het 1» Re-
getmsteln, een Pruisische enclave in Brunis-
wij'k-sch gebied en bestaande uit een oer oude
burcht, die geheel in de zandsteen uitgehou
wen is. De bewoners van de plaatselijke her
berg, vormen de eenige gemeentenaren van
Regenstein, dat uit hoofde daarvan wel m-et
Techt den roep geniet de kleinste gemeente ln
het Vaterland te wezen.
Vlak bij Regenstein ligt Langsteln, dat met
evenveel recht op den titel van het Duitsche
holbe-wonersdlorp aanspraak kan maken. De
oude rotswoningen, welke in overoude tijden
in den Hoppelberg uitgehouwen werden, doen
tegenwoordig weer dienst. Om den woningnood
van het 1500 inwoners tellende dorp te leni
gen, heeft men deze woningen weer in orde
gemaakt. Erg griezelig zien ze er echter niet
uit, want het gaat hier slechts om z.g. halve
holen, d.w.z. da-t er deuren en vensters zijn,
die zeer ordentelijk op straat uitkomen en een
overvloed van 1-ueht en licht toelaten.
Een weinig voorbij Halberstadt ligt de Harz-
ultlo-oper Huy, en aan den voet daarvan be
vindt zich Strohbeck, het groote se'haakdorp.
Wanneer men in Strohbeck de herberg be
treedt waalt de stilte U tegemoet hetgeen daar
aan te wijten is, dat alle boeren in een partij
tje schaak verdiept zijn. Schaken vormt hier
een verplicht, leervak op de dorpsschool en
indien voet: 1 en zulk soort van dingen al
toegang tot <1 jeugd hebben weten te vinden,
zoo -blijft s' akspelen toch haar -meest in
spannende bezigheid. In -het toreed uitgebreide
dorp stoot men op talrijke zinspe-lin-gen, in de
richting van het „spel der koningen". Hier
ziet men een huis met schaakbordversleringen
in den gevel en ginds een schaaktoren, welke
er aan herinnert, dat de oude Strohtoeckers
ten gevolge van een privilegie elk jaar met
de ambtenaren van hun landheer over de op
brengsten van de belasting moesten schaken.
Het hoogstgelegen dorp van Midclen-Dui|3cfl~
land -heet Schierke en liigt ook in de Hart-
Sedert de grenswijzigingen van 1921, ''-ff'
1142 M. hooge Broeken, de „Vader der^
sche Bergen" bin-nen deze gemeente.
slaat op zijn manier ook een j
want het bezit niet minder dan vieI_ v. v'
instellingen, hetgeen -ge-en ander
na zal doen. Tot verleden jaar t33® 1 de
grens tusschen de provincies Sa
nover dwars door het dorp heen, ?e-
volg, dat een stuk ervan „^mep-nt ^+1 ®a"
renbeTg tot de Hannover*» 6 Elend
(ln 'het Nederlandsch eh»orde.
De bewoners van Ell®'1 e (Peien allan-g
over den naam van de 'hwoning
en
Zitting van 15 Maart
1 UTJll uoaiu YV«— Cj
dies schreven zü e en ëele-de-n een
prijsvraag voor een naam uit. Maar
geen -der binnenloopende antwoorden kon d-e
goedkeuring der nice eid wegd-ragen en
aldus volhardt men - lende nog maar bij
den ouden naam. AJ^ez'en hiervan ligt er in
de Midden harz nog u dorp, dat „Sorge" heet
en van
toeristIsc i standpunt toes-chou-wd d-us
ook een schade tl en naar voert. En dan i-s er
nog het dorp ommer", dat echteT niet bestaat
maar waar men de vreemdelingen op af
stuurt om e zoeken wanneer deze met
vrag©n over e rare dorpsnamen in den Harz,
wat al te opdringerig worden.
seffen, wat z0o wufte stemming onder zoo-
ve e, niet steeds hoog staande, onbekenden
te weeg moet brengen.
Re' rapport der Regeeringscommissie in
zake het Dansvraagstuk zegt zeer terecht,
dat, wanneer een Jonge man met een hem
rolkomen vreemd meisje danst, de rem der
verantwoordelijkheid weg is. Het is Immers
de vraag, of hij dat meisje ooit terugziet.
Gevaarlijk noemt deze commissie ook de
dansgelegenheid, waar de beter gesitueerde
man en het eenvoudige atelier- of winkel-
meisje elkander ontmoeten. De laatsten wor
den lichtelijk begoocheld en zoodoende
exploitatie-object.
Wanneer we dit voor oogen houden en we
denken dan aan de Carnavalsbals, dan
vreezen we en blijkens de feiten vreezen we
zeer terecht. Daar wordt ongeluk ingelegd
ln die drie nachten van carlcatuurfeest.
Zeer dikwijls werd ons gezegd door jongelui,
die te feest waren gekomen met een blije
stemming, dat ze heen zijn gegaan, omdat
het hun walgde. Zij mosjsten voorzichtig
zijn, om niet op personen te treden.
Daarom: wy vragen bescherming van de
vrouw, van het meisje tegen de Carnaval-
bacchanalia. Zooals wij deze viering in Den
Bosch kennen, Is veredeling uitgesloten en
is Carnaval een grove aanleiding tot huwe
lijksschennis en oneerbaarheid.
Dronken op de fiets?
In li oog-er beroep heeft terechtgestaan de
25-jarige electricien B. S., 'uit Krimpen a. d.
IJsel, de door den kantonrechter te Schoon
hoven was veroordeeld tot 15 boete subs. 3
dagen hechtenis, terzake, dat hij in dronken-
schap een fiets had bestuurd. Verdachte waa
van dit: vonnis in beroep gekomen, omdat het
'n het geheel niet waar was geweest. Hij was
door den veldwachter aangehouden omdat
zijn fiets geen reflector had. Nadat het pro
cesverbaal was opgemaakt, had de veldwach
ter hem en zijn metgezel met een gummistok
afgeranseld.
De veldwachter C. P. Korenblom verklaarde,
dat verdachte met zijn vriend voorbijgekomen
waren, terwijl zij zeer luidruchtig waren. Ge
tuige was hen nagereden en hij had daarbij
^ge-constateend, dat verdaohte geweldig slin-
f,? v,6' Hij had beide personen doen afstappen
en bemerkte, dat verdachte in staat van dron-
genomen gel.ette hij M<1,„ J,™
te vervolgen, maar -daaraan wilden zij geen
gevolg geven. Om een eind te maken aan het
zoo-genaamde zing-en had getuige ieder een slag
met den gummistok gegeven.
De vriend van verdachte verklaarde, dat er
geen sprake van was, dat verdachte dronken
was. Ieder van hen had vier glazen bier ge
dronken. Verdachte was heel goed in staat een
fiets te besturen. Ook werd nog gehoord een
vriend, die verdachte dien avond na het ge
beurde nog heeft gesproken. Deze getuige waa
evenmin van oordeel dat verdacht© dronken
was.
Het O.M. waargenomen door mr. H. A. J.
Reumer merkte op, da-t hot voor een overtre
ding van art. 22 van het Motor- en Rijwiel-
reglement niet noodzakelijk is dat men in
kennelijken staat verkeert. Het O.M. eischte
bevestiging van het vonnis.
Uitspraak 29 Maart.
Zwaar lichamelijk letsel door schuld.
De 26-jarig© melkslijter M L. S uit Hille-
gers-berg heeft terechtgestaan terzake van het
veroorzaken van zwaar lichamelijk letsel door
schuld. Verdachte toch had in den laten avond
■van d-e-n llen Juni gereden -met een met een
schimmel bespannen wagen, dde niet voorzien
was van een -lantaarn en met dien wagen zou
hij niet geheel rechts van den Hoofdweg in Hil-
legersberg hebben gereden, waardoor een bot
sing was ontstaan door zijn wagen en een me
'torflets, die uit tegenovergestelde richting
kwam. De botsing was vrij hevig geweest en do
du-orijdater F. M. J. van Dam was er af ge
slingerd en had daarbij een ernstigen breuk
van het linkerondertoeen bekomen.
Verdachte ontkende, dat de aanrijding te wij
ten zou zijn geweest aan zijn onvoorzichtigheid.
Zijn wagen was wel degelijk voorzien geweest
van een lantaarn en ;hij had ge-heel rechts van
den wagen gereden.
Het OJVL waargenomen door mr. H. A. J.
Reumer heeft, nadat een groot aantal getuigen
was gehoord, in zijn requisitoir uiteengezet, dat
volgens pertinente -getuigenverklaringen, ver
dachte -noch Mc'ht heeft op gehad nocih, geheel
rechts van den weg heeft gereden. Dat zijn de
beide feiten, die in de dagvaarding zijn gesteld
als elementen van zijn schuld. Het -ten laste
selega© bewegen a-oht-enrl heeft het O M ae-
ëiffch-t 2 maanden hechtenis UJM-
De verdedigster mej. -mr. O. A. de Zeeuw,
betoogde aan de hand van de verklaringen van
de getuigen a decharge, dat de lantaarn van
verdachte wel degelijk gebrand beeft en dat
het ongeluk is te wijten geweest aa-n een min
dere oplettendheid van den motorrijder. Pleit-
ster concludeerde tot vrijs-Praak.
Over vier konijnen.
De 43-jarlge havenarbeider was ln het be
gin van het vorig jaar ln hui® gekomen bij
zijn oom, 'f-n hij jn Mei een aantal ko<-
nijnen cadet"' -gegeven had. De samenwoning
was nRd-0 0 ^'Isndelijkheld -geëindigd, door
dat va-n t die zonder werk was geraakt een
onbetaalbare schuld van ruim 40 achterliet
"let a een, maar op een dag in December ver-
«jwenen was met medeneming van vier ko-
'ien- nog over waren van het geschenk,
dat hij Zjjn ha.(| ge-daan. Wegens dief stel
Yan die vier konijnen moest hij nu terecht
staan. Verdachte hield strak en stijf vol, dat de
k°nijnen zijn eigendom waren en dat er due
van e©n wegnemen geen prake kon zijn, Daar
tegenover stonden de verklaringen -van oom en
tante, dat hun die konijnen waren -gegeven, wel
ke verklaringen nog bevestigd werden door die
van een 70-jarigen dame, die wel eens bij oom
en tante in huls was geweest en toen gehoord
gehoord had van het mooie geschenk dat oom
gekregen had.
H-et O.M. waargenomen door mr. J. S. Loke
zeide in zijn requisitoir, dat hij er niet aatt
gedacht zou hebben deze z-aak te vervolgen,
ware het niet, dat verdaohte van hem de te
ruggave gcëlsohit had van de konijnen, die den
oom ware-n toegewezen, nadat ze bij verdachte
in -beslag waren genomen. Om het eigendoms
recht van oom va-st te stellen was nu deze pro
cedure noodig. Het O.M. meende dat het feit
wel met een geldboete kon worden gestraft en
-het eischte f 20 boete subs. 10 dagen hechte
nis.
Do verdediger, mr, P. Blussé van Oud Alb-laa
meende, dat zoo er al sprake Is van diefsta-l,
bet opzet niet bewezen Is en pleiter concludeer
de tot vrijspraak.
Uitspraken.
Do Rechtbank heeft veroordeeld
J- v- d. K. 50 jaar stucadoor to Vlaardingen,
wegens opzettelijke brandstichting verdachte
had op 14 October in zijn woning aan de School
straat, die hij na een afwezigheid van eenige
dagen dóór zijn gezin verlaten vond een ma
tras ln brand gestokend-e .brand beperkte zich
tot eenige brandplekken op den. vloer tot
8 maanden gevangenisstraf voorwaardelijk met
een proeftijd van 3 jaar.
F. G. v. R. 63 jaar handelsagent, gedetineerd,
wegens verduistering va.n een partij messen,
vorken en lepels, die hij in huurkoop had ge
nomen van een Duitsche fabriek, doch die bij
had beleend, alvorens de koopsom was betaald
en wegens verduisterin,g jla dienstbetrekking
verdaohte hal eeil collectie messen, vorken en
lepels, die hem als vertegenwoordiger vsrn een
andere Duitsche fabriek, al® monster waren
verstrekt, beleend en het beleenbrlefje ver-
hocht tot 1 maand gevangenisstraf, door te
brengen in een bijzondere gevangenis en daar
na ter beschikkingstelling der regeering.
H. J. d B. 30 jaar buffetchef recidivist en
H. v. A. 53 jaar steward, beiden gedetineerd,
wegens poging tot oplichting zij hadden ge
tracht den bakkér A. C. Poet te bewegen tot
afgifte van een bedrag van 400 door het te
doen voorkomen alsof zij een hoeveelheid co
caïne te koop wisten, die dadelijk daarop weer
aan een stuurman van een benanen-boot zou
kunnen worden verkocht met een flinke winst
tot ieder 6 maanden gevangenisstraf met af
trek van preventieve hech-tenia.