ONTWAPENING.
r\
WOENSDAG Ï6 MAART 1932
DE GODSDIENSTSTRIJD
IN MEXICO.
Onwrikbare houding van het
Mexicaansche episcopaat.
DE PROTESTEN TEGEN DE
VERVOLGING AFGEWEZEN.
DE VALERA.
Ierland en het Vaticaan.
ONRUST IN POLEN.
Heden algemeene proteststaking
JAPAN EN CHINA.
DE VOLKENBONDSCOMMISSIE TE
SHANGHAI.
i
EEN GROOT COACH STATION PATER FELIX WESTERWOUDT.
DE ZEPPELIN WEER IN DE LUCHT.
TE LONDEN-
2500 KOETSEN PER DAG.
DE ONTVOERDE BABY.
DWANGARBEID IN RUSLAND.
HET MEMELSTATUUT.
Een huldigend artikel in de
„Illustrazione Vaticana"
HET TEVEEL AAN KOFFIE.
KABINETSCRISIS IN JAPAN?
REQUIEM-MIS VOOR WIJLEN
Ir. J. M. F. ROMEIN.
DE CONFERENTIE MORGEN MET
VACANTIE TOT 11 APRIL
Of tot 2 Mei
WAPENVONDST BIJ NAZIS.
EUROPEESCHE SAMENWER*^0
goethe-herdenkingsmunten in
CIRCULATIE.
VIER MIJNWERKERS VERBRAND.
GROOTE BRANDEN.
SPAANSCHE VRIJHEID,
Directeur van een Katholiek blad
reeds 50 dagen in de gevangenis.
EEN NIEUW SECTARISCH DECREET,
DE BRITSCHE KOLENINVOER IN
DUITSCHLAND.
15 HUIZEN DOOR BRAND VERNIELD
I
Zooals vroeger reeds gemeld, hebben eenige
maanden geleden tienduizenden inwoners van
de stad Mexico bij de rechtbank beroep aange-
leekend tegen de barbaarsche wet, waardoor
het aantal geestelijken en kerken wordt be
perkt. Naar thans echter uit een mededeeling
van het te Mexico verschijnende blad „Univer
sal" blijkt, hebben de rechters alleen reeds in
drie arrondissementen ruim drie en vijftig
duizend acten van appel eenvoudigweg terzijde
gelegd met de verklaring, dat de bedoelde wet
geen onmiddellijk nadeel berokkent aan de be
trokken personen.
Inmiddels houden de bisschoppen niet op te
waken over hun geloovlgen en sporen ben in
hun herderlijke brieven steeds weer opnieuw
aan, om weerstand te bieden aan het geweld
der vervolging.
De moedige bisschop van Vera Cruz, waar
de kerkvervolging het felst is, waarschuwde
zijn geloovlgen nog onlangs voor de onderwij
zers der officieele scholen, „die met allerlei mid
delen de rellgieuse Ideeën en de goede zeden
der jeugd trachten te bederven".
Onlangs heeft de aartsbisschop van Mexico,
Mgr. Diaz, zoo schrijft de „Osservatore", we
derom drie korte brieven aan zijn geloovlgen
gericht, waarvan vooral het schrijven van 5
Februari 1.1. belangrijk is, wijl het ondubbel
zinnige verklaringen bevat over het gedrag en
de houding van het Mexicaansche episcopaat,
in de laatste jaren.
De „modus vivendi" of de zgn. overeenkom
sten met de Mexicaansche regeering, die den
21sten Juni 1929 door den Apostolischen de-
legaat werden onderteekend, zoo heet het in
dit schrijven, hebben de veroordeeling en af
keuring van de wetten, welke in strijd zijn met
de wetten der kerk, geenszins gewijzigd. Noch
de hervatting van den openbaren eeredienst
van toen noch die, welke thans geduld wordt
voor het geestelijk welzijn der zielen, beteekent
een onderwerping of slavernij van de Kerk aan
don Staat, wijl de Kerk al haar protesten te
gen de onrechtvaardige wetten, welke onder
dwang werden opgelegd, en een ontzaglijke
schade hebben aangericht en nog steeds aan
richten, handhaaft.
Het eenigste doel der Kerk, de heiliging en
zaligmaking der zielen, voor oogen houdend,
opdat vooral de armen niet verstoken blijven
van de geestelijke zorg, die zij noodig hebben,
en om het welzijn van ons volk te bevorderen,
beveelt de H. Vader ons, de onrechtvaardige
beperking van den Katholieken eeredienst te
dulden.
Het feit, dat wij, Katholieke bisschoppen,
zoo besluit mgr. Diaz zijn schrijven, met mach
tiging van den H. Vader voor uw zieleheil
de onrechtvaardige beperking van den Katho
lieken eeredienst dulden, beteekent niet, dat
wij de leer, die wij u steeds onderwezen heb
ben, ook maar op een enkel punt gewijzigd
hebben. Om dit goed te begrijpen, moet gij
gooit de gedwongen verdraagzaamheid verwar
ren met de spontane en vrijwillige aanvaar
ding der onrechtvaardige wetten. Wij dulden
4èze wetten met een bedroefd hart voor uw
geestelijk welzijn, maar nooit zullen wij ze kun
nen aanvaarden, wijl wij met de genade Gods
God, onzen godsdienst en ons vaderland nooit
hopen te verraden.
Mgr. Diaz niet naar Dublin.
Naar uit Mexico vernomen wordt, heeft mgr.
Pascual Diaz S.J., aartsbisschop van Mexico,
die, zooals reeds gemeld werd, voornemens was
om het Eucharistisch congres van Dublin met
een bezoek te vereeren, thans aan het comité
bericht gezonden, dat hij gezien de bijzondere
omstandigheden, waarin de Kerk van Mexico
thans verkeert, niet in staat is om naar
Dublin te komen.
„Maar zoo verklaarde de vergrijsde pri
maat, ,M kan ik niet persoonlijk naar Dublin
gaan, toch zal ik in den geest bij u zijn, en
ik verzoek u vriendelijk om aan het Iersche
volk te vragen voor de Kerk in Mexico en
voor het Mexicaansche volk te bidden".
DUBLIN, 15 Maart (V.D.) De nieuwe presi
dent van den Ierschen vrijstaat, de Valera,
heeft een boodschap gezonden aan Stimson!
■waarin hij den wensch uitspreekt, dat ook
onder het nieuwe kabinet de vriendschappe
lijke betrekkingen tusschen Amerika en Ier
land zullen worden gehandhaafd en uitgebreid.
Een soortgelijk telegram heeft de Valera
aan Z. H. den Paus ge zouden, in welke tele
gram hij tevens wijst op den nauwen band
tusschen het Iersche volk en het Vaticaan.
WARSCHAU, 15 Maart. (V.D.) De socialis
tische vakvereenigingen hebben voor 16 Maart
a.s. voor geheel Polen het parool uitgegeven
voor een algemeene 24 uursstaking als pro
test tegen de invoering van de 48-urige werk
week. de halveering van de wettelijke vacan
tia voor werknemers, zoomede de hervorming
van de sociale verzekering, waarbij de tot nu
toe door de werknemers betaalde bijdragen
ten gunste van de werkgevers worden ver
hoogd.
De parlementaire onderhandelingen betref
fende de sociale hervorming zijn intusschen
tot nader order verdaagd. Niettemin blijft het
etakingsparool van kracht.
De niet-socialistische arbeidersorganieaties
steunen in talrijke districten de actie der
socialisten.
De autoriteiten hebben veiligheidsmaatrege
len afgekondigd, zooals bijv. een tap verbod,
paraat houden van de politie, zoomede mili-
tarlsatie der verkeersmiddelen.
OVERSTROOMINGEN IN RQEMENIë.
BOEKAREST, 14 Maart. (R.O.) De intre
dende dooi en de vele regens hebben in vele
•treken van Roemenië ernstige overstroomin
gen veroorzaakt, tengevolge waarvan een aan
tal bruggen en eenige spoorlijnen zijn ver-
■leid. Vele dorpen staan geheel onder water.
In Boekarest en Jassy zijn een aantal bui
tenwijken eveneens overstroomd. Daar het in-
tas«chen weer is gaan vriezen zijn de water
massa's op de straten en wegen tot ijsmassa's
geworden. i j
SHANGHAI, 15 Maart. (V.D.) De aankomst
van de door den volkenbond ingestelde com
missie van onderzoek te Shanghai Is door de
Chineesche bevolking aldaar met enthousias
me begroet.
Gisteren werden groote studenten-demonstra
ties gehouden, waarbij vlaggen en transparan
ten werden meegedragen, waarop de vredes
wil der Cblneezen werd verkondigd.
De voorzitter der commissie, lord Lytton,
verklaarde, dat de volkenbondscommissie
gaarne haar medewerking zou verleenen bij de
plaatselijke onderhandelingen tot oplossing
van het Japansch-Chineesche conflict, indien
zij daartoe zal worden uitgenoodigd.
Mandsjoerije en Washington.
WASHINGTON, 15 Maart. (R.O.) Het Ame-
rikaanscbe departement van buitenlandsche
zaken heeft een telegram ontvangen, onder
teekend Hsisj Kal Shek, minister van buiten
landsche zaken, waarin het aanknoopen van
diplomatieke betrekkingen tusschen den nieu
wen Mandsjoerijschen staat en de Vereenigde
Staten wordt verzocht.
Steeds nieuwe Japansche ver
sterkingen te Shanghai.
WASHINGTON, 15 Maart (V.D.) Volgens al
hier ontvangen officieele rapporten landen,
ondanks de berichten inzake een volledigen
wapenstilstand, nog bijna dagelijks nieuwe
Japansche versterkingen nabij Shanghai en
worden groote hoeveelheden Japansch oorlogs
materiaal gelost.
China aanvaardt.
GENèVB, 15 Maart. (V.D.) In opdracht van
de Chineesche regeering heeft Dr. Yen aan den
voorzitter van de volkenbondsassembleê, mi
nister Hijmans, medegedeeld, dat de Chinee
sche regeering de resolutie der assemblée aan
vaardt als grondslag voor een verdere behan
deling van het Japansch-Chineesche conflict,
evenals de instelling van een speciale com
missie.
De Chineesche regeering wenscht daarbij de
volgende beginselen opgevolgd te zien:
De regeling mag niet geschieden onder den
druk van wapengeweld en de terugtrekking
der Japansche troepen moet voorafgaan aan
onderhandelingen tusschen de beide regeerin
gen.
De leden-staten van den volkenbond zijn ver
plicht, geen enkelen toestand te erkennen, die
is ontstaan door toepassing van middelen,
die niet zijn voorzien in het voLkenbondssta-
tuut en het Kellogg-pact.
Rapport van den volken
bond.
LONDEN, 15 Maart. (H.N.) In- een rap
port van de diplomatieke vertegenwoordigers
der buitenlandsche mogendheden aan den
volkenbond wordt meegedeeld, dat Japansche
vliegtuigen dagelijks verkenningsvluchten uit
voeren.
De Japansche autoriteiten hebben verklaard,
dat binnenkort met liet terugtrekken van de
troepen begonnen zal worden, doch tot nu toe
is nog geen begin daarmede gemaakt.
Tevens worden nieuwe troepenconcentra
ties der Chineezen aan den spoorweg van
Shanghai naar Nanking gemeld.
De door den volkenbond benoemde com
missie van onderzoek is van Shanghai naar
Nanking vertrokken, waar zij eveneens be
sprekingen zal voeren, alvorens naar Mand
sjoerije te vertrekken.
In Kanton zijn 4 munitiedepots in de lucht
gevlogen. De ontploffing was zoo hevig, dat
het scheen, alsof de stad door een aardbeving
bezocht werd. Men vermoedt, dat de ontplof
fing door communisten veroorzaakt is.
De muiterij in Mandsjoerije.
BERLIJN, 15 Maart. (H.N.) Te Moskou zijn
berichten uit Charbin ontvangen, dat Japan
sche troepen naar Mandsjoeria aan de Sibe
rische grens oprukken, om de muiterij der
Chineesche troepen te onderdrukken.
Men beschouwt in Russische kringen te
Oharbin dezen opmarsch als een gevaarlijke
manoeuvre voor Rusland.
MANTSJOELI (Mandsjoerije), 15 Maart.
(R.O.). De Chineesche troepen, die dezer dagen
hier aan het muiten waren geslagen, trekken
zidh thane te Dalainor samen. Zij zouden drei
gen Mandsjoerije opnieuw aan te vallen.
Troepen, die den spoorweg bewaken, zijn
uitgezonden om de opstandelingen uiteen, te
drijven, doch talrijke personen hebben zich bij
den opstand aangesloten.
Tengevolge van een waarschuwing van den
Japansöben consul zijn een zeventigtal Japan-
seli© vrouwen en kinderen vandaag naar
Charbin geëvacueerd.
Mandsjoerijsche regeering
vogelvrij.
NANKING, 15 Maart. (V.D.) De president
van de Chineesche republiek, heeft Maandag
een decreet onderteekend, waarbij alle leden
der Mandsjoerijsche regeering te Tsjarg-
tsjoeng hoogverraders worden genoemd.
e Chineesche autoriteiten, die deze re-
geei mgs eden op Chineesch grondgebied Bui
en aantroffen, hebben het recht hen' zonder
vonnis lieer te schieten.
Anti.Japansche demonstraties.
TOKIO, 15 Maart. (V.D.) Vol«eM een be-
ncht van het telegraafagsntschap Simboen
Rengo, hebben opnieuw te Tsjingtau anti-
Japansche demonstraties plaats gevonden Ter
bescherming van de Japansche belangen wend
de Japansche pantserkruiser „Koema" naar
Tsjingtau gedirigeerd.
POLITIEKE PAASCHVREDE IN
DUITSCHLAND
BERLIJN, 15 Maart (W.B.) Naar de bladen
melden, is bij het rijksdepartement van bin-
neinlandsche zaken ©en ontwerp In voorbe
reiding, inhoudend© de installing en hand
having van een politieken godsviede "van 20
tot 30 Maart.
Het rijkskabinet zal zich in zijn eerstvol
gende zitting met dit voorstel bezig houden.
De Saksische regeering heeft bereids voor
de Paascbweek een demonstratie-verbod uit
gevaardigd.
>:v mm
IN TEGENWOORDIGHEID van een groote menigte is te Dublin de trekking in den „record
sweepstake" begonnen. De dienaressen van Fortuna in actie
FRIEDRICHSHAFEN, 15 Maart (V.D.) Het
luchtschip „Graf Zeppelin" is na een rustpoos
van 5 maanden voor de eerste maal in 1932
hedenmorgen om kwart voor elf opgestegen
voor het maken van een proefvlucht onder
commando van kapitein Leb man n.
Onze Londensohe correspondent schrijft ons:
De minister van vervoer, mr. P. J. Pybus.
heeft het nieuwe motorcoach station aan Buc
kingham Palace Road, achter Victoria Sta
tion, geopend. Een soortgelijk station is in
aanbouw in een ander centrum van Londen,
aan Euston road, tegenover King's Cross sta-
tión. Dat aan Buckingham Palace Road zal
evenwel de voornaamste rol spelen.
Het is gebouwd for London Coastal Coaches,
Ltd., een combinatie van de coach-ondernemin-
gen, die het verkeer tusschen Londen en de
kust onderhouden. Twee-en-dertig maatschap
pijen zullen van het station gebruik maken,
en gedurende het drukke seizoen zullen 2ï>60
koetsen per dag aankomen en vertrekken.
Ook zal bet station gebruikt worden als
overstap-punt voor reizigers tusschen Noord
en Zuid-Engeland. Het zal de rol spelen van
een „centraal station", waar men biljetten kan
nemen naar bijna alle deelen van Groot-Brit-
tannië.
Het gebouw, dat een oppervlakte van meer
dan zesduizend vierkante meters beslaat, her
Innert door zijn inrichting sterk aan een mo
dern spoorwegstation. Het is voorzien van
wachtkamers, restaurants, buffetten en van
alle gemakken, waarop reizigers aanspraak
plegen te maken. Plaatskaarten en inlichtln-
genbureaux zijn eveneens Ingericht op dezelf
de wijze als die aan een spoorwegstation.
De dienstkantoren zijn ondergebracht op de
eerste verdieping; de drie overige verdiepin
gen zullen verhuurd worden.
Ook naar zijn uiterlijke fysionomie beant
woordt het gebouw aan het voorkomen dat,
ondanks alle veranderingen in stijl en tech
niek, groote spoorwegstations steeds gehad
hebben, althans in Engeland. Gelijkvloers zijn
winkels, die zoowel op de perrons als op straat
uitkomen.
Minister Pybus gaf In zijn openlngsr&Ie Të- her
kennen, dat het niet lang meer duren kan, of
de groote provinciale centra zullen soortgelijke
stations moeten hebben.
Dat Londen weldra twee zulke stations zal
rijk zijn, terwijl te Birmingham, Manchester
en andere groote steden zelfs nog geen plan
nen tot bouw van een coach station gemaakt
zijn, zal wel voornamelijk zijn oorzaak hierin
vinden dat tientallen ondernemingen gemeen
schappelijk belang hebben bij Londen, waar
alle wegen samenkomen, terwijl bij elk der
andere plaatsen slechts een beperkt aantal
ondernemingen betrokken is.
Vrees, dat hij dood is.
NEW-YORK, 15 Maart. (R.O.) De vrees, dat
den baby van Lindbergh een ongeluk is over
komen, is toegenomen, nu men vernomen
heeft, dat de politie circulaires heeft gezon
den aan alle eigenaars van hotels en gemeu
bileerde kamers, waarin zij hun verzoekt,
zich, voordat zij afval en pakketten wegwer
pen, of verbranden, ervan te overtuigen of
er zich geen kinderkleertjes in bevinden.
Handel in menschenvleeseh en -bloed".
LONDEN, 15 Maart. (R.O.) De conserva
tieve afgevaardigde Locker Lampson keerde
zich in het lagerhuis tegen den dwangarbeid
in de. sovjetunie en verzocht het huis hem
te machtigen, een wetsvoorstel in te dienen,
hetwelk den invoer van producten uit dwang
arbeid verbiedt.
Lampson was van meeniug, dat men aan
„dezen handel in menschenvleeseh en -bloed"
een einde moest maken en dat de volkenbond,
zooals hij dat in Liberia ter beperking van
den slavenhandel doet, hier dient tusschen-
beide te komen.
Het lagerhuis keurde de indiening van een
dergelijk wetsvoorstel goed en nam het in
eerste lezing aan.
KOWNO, 13 Maart (V.D.) De gouverneur van
Memel, Merkys, heeft in een interview ver
klaard, dat de regeering, ter voorkoming van
verdere confiicten met de autoriteiten van het
Memelgebied, thans een wetsontwerp en ver
schillende uitvoerende bepalingen van de uit
voering van het Memglstatuut voorbereidt.
Deze voorbereiding geschiedt in overleg met
do onderteekenaars van het Memelstatuut,
waarmede de Litausche regeering in voortdu
rend contact staat.
Het is de bedoeling, een aantal „bekbare"
^egnppen van het statuut duidelijk te inter
preteeren.
Het jongst verschenen unmmer van de Ita-
liaansche editie der Vatieaansche Illustratie
bevat een zeer mooi geïllustreerd artikel van
pater Paneratius Maarschalkerweerd O.F.M.
over den misie-arbeid van den bekenden Neder-
landschen missionaris, pater Felix Wester-
woudt, onder de Dajaks op Borneo.
Pater Felix, zoo heet het o.a. in dit artikel,
bood weerstand aan alle moeilijkheden en bleef
werken op zijn post met de volharding van
een heilige. Zijn grootheid is juist gelegen in
de evenwichtige zekerheid, waarmee hij zijn
eigen wil conformeerde aan den wil van God
en zijn eigen zwakheid tot kracht omvormde.
Daarom was zijn werk, dat schijnbaar geen
succes had, niet nutteloos, maar diende zelfs
tot voorbeeld voor de velen, die zich na hem
aan het missiewerk wijdden.
De karakteristieke trekken van zijn leven
op den Singhi waren: een buitengewone voor
zichtigheid, een onwankelbaar vertrouwen, een
onbuigzaam geduld, een voortdurende opge
wektheid, liefde voor de armoede en voor
versterving gelijk aan die van St. Pranciscus,
dien hij zich tot voorbeeld gesteld had.
Helgt vernietiging der voorraden
Ofschoon in de laatst© twee maanden in Bra
zilië reeds meer dan 300 millioen Kg, koffie
vernietigd werd (als brandstof gebruikt of in
het water geworpen) is 'het nog maai' steeds
niet gelukt, om de groote voorraden dusdanig
te verminderen dat do p,ri]s in dat land op peil
blijft In de binnenlanden ligt nog een voor.
rand'van 25 millioen balen koffie, elk van 60
waarvoor men' geen afzetgebied kan
vinden.
Als men daarbij in aanmerking neemt, dat
d© 300 millioen Kg. koffie, die men vernietigd
heeft, slechts 7 procent vormen van den ge-
heelen wereldvoorraad, dan ziet men ommid.
del'lijk in, dat 'het vrijwel van geen beteekenis
is om een beteTen grondprijs te vormen dat
men belangrijke voorraden aan de vernietiging
prijs geeft.
LONDEN, 15 Maart (H.N.) Uit Tokio wordt
gemeld, dat, naar verluidt, de Japansche
minister van binnenlandsche zaken Nakahashi
zal aftreden .Officieel zou dit wegens zijn ge
zondheidstoestand geschieden, doch feitelijk
verwacht men, dat zijin aftreden veroorzaakt
zal worden door de critiek, die in het parle
ment op zijn beleid zal worden geoefend, daar
hij den aanslag op den keizer 8 Januari en
andere politieke aanslagen niet heeft weten
te verhinderen. Waarschijnlijk zal het aftre
den van den minister aanleiding geven tot
de vorming van een nationaal kabinet.
TOKIO, 15 Maart (R.O.) Naar Reuter thans
verneemt, heeft Nakahashi besloten, om ge
zondheidsredenen af te treden. Men verwacht,
dat Kisaburo Suzuki, thans minister van justi
tie, hem zal opvolgen.
LONDEN, 15 Maart. (H.N.) Uit Tokio wordt
gemeld, dat de vroegere minister voor over-
zeesche aangelegenheden, Hato, benoemd is
tot opvolger van den minister van justitie
Suzuki, terwijl tot minister voor de overzee-
sche aangelegenheden de heer Kawomoera is
benoemd.
GENèVE, 15 Maart. (VAN ONZEN CORRES
PONDENT). Op de ontwapeningsconferentie
ziet men thans algemeen in, dat de tusschen-
ruimte tusschen de beëindiging van de buiten
gewone volkenbondsvergadering en den aan
vang van de Paaschvacantie op aanstanden
Maandag velen te kort is om nog eenige be
langrijke discussies in de commissies te kun
nen houden.
Met het oog hierop schijnt thans het voor-
nemon te bestaan, dat de ontwapeningsconfe
rentie reeds aanstaanden Donderdag de eerste
periode van haar werk zal afsluiten.
Volgens de beslissing van het bureau, een
paar weken geleden genomen, zou de confe
rentie dan op 4 April haar werkzaamheden her
vatten, doch de omstandigheid, dat een nieuwe,
tweede stembusstrijd voor het Duitsche pre
sidentschap onvermijdelijk is geworden en deze
eerst op 10 April beslist zal zijn, heeft het
waarschijnlijk gemaakt,, dat de ontwapenings
conferentie eerst 11 April weer zal bijeenko
men.
Er wordt nog ernstig over eèn nog langer
uitstel gesproken in verband met de Prui
sische verkiezingen van 24 April en de Fran-
sohe kamerverkiezingen van eind April, begin
Mei.
De delegaties der overzeesche staten en vooral
de Amerikansche delegatie, waren aanvanke
lijk tegen een zoo lange onderbreking van het
werk, die haar verschillende weken werkloos
in Europa zou houden, sterk gekant, doch zij
schijnen thans in te zien, dat het toch onmo
gelijk is, levenskwesties van de ontwapenings
conferentie te bespreken zoo lang niet vast
staat, hoe de Fransche en Duitsche regeeringen
in de- naaste toekomst eruit zullen zien.
Morgen komt dus het bureau der ontwape
ningsconferentie bijeen voor de behandeling
van een van verschillende zijden voorgesteld
denkbeeld, de Paaschvacantie tot 2 Mei te ver-
le'ngen.
Intusschen te het ook mogelijk, dat men be
sluiten zal, dat weliswaar de algemeene com
missie en. de politieke commissie hier op 2
Mei haar principieel© besprekingen zullen her
vatten, doch dat intusschen In April de vier
technische commissies voor het leger, de vloot,
de luchtmacht en de militaire uitgaven zullen
bijeenkomen om door technische besprekingen
het werk der algemeene en politieke commis
sies te helpen voorbereiden.
Moreele ontwapening.
GENEVE, 15 Maart. (H.N.) De politieke
commissie van de ontwapeningsconferentie
heeft beraadslaagd over de Poolsche voor
stellen voor de moreele ontwapening.
De vertegenwoordiger van Polen wees daar
bij er op, dat voor de moreele ontwapening
gebruik moet worden gemaakt van het onder
wijs, de radio, den bioscoop en het theater.
Litwinoff was de eenige, die nog het woord
voerde. Deze waarschuwde tegen het zich be
geven op zijwegen, waardoor het eigenlijke
doel der conferentievoorbijgestreefd zou wor
den.
Bij de stemming onthielden Duitschland en
Rusland zich van stemming.
Op voorstel van Henderson werd besloten
tot benoeming van een commissie, die het
vraagstuk der moreele ontwapening nader zal
bestudeeren.
Morgenochtend zal de hoofdcommissie der
conferentie een vergadering houden.
HANNOVER, 15 Maart. (V.D.) Eerst thans
wordt officieel medegedeeld, dat op den dag
voor de presidentsverkiezing de politie te lm.
mensen ©en. wapentransport, dat op weg was
naar een der groepleiders der nationaal-so-
eialtetisahe partij, in beslag heeft genomen.
Voorts heeft de recherche te Hamburg ont
dekt, dat tal van nationaal-sociallsten In het
district Sinbeck in het bezit zijn van groote
voorraden patronen en stalen helmen.
Van nationaal-socialtetieohe zijde wordt
medegedeeld, dat men inderdaad besloten had,
om, indien tijdens de verkiezingen onlusten
zouden hebben plaats gehad, gewapend op
treden.
KONING GUSTAAF VAN ZWEDEN TERUG
NAAR STOCKHOLM.
NICE, 15 Maart. (V.D.) Koning Gustaaf van
Zweden, die zijn vacantie aan de Riviéra door-
brengt en voornemens was daaT te blijven tot
na Paschen, heeft besloten, naar Stockholm
terug te keeren in verband met de vèr-strek-
kende gevolgen van het overlijden van ivar
Kreuger.
In de St. Franciscuskerk te Genève.
GENEVE, 15 Maart (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). Vandaag is in de kerk van
den H. Franciseus te Genève een Requiem-
Mis opgedragen voor dé zielerust van onzen
landgenoot ir. J. M. F. Romein, waarnemend
directeur van de verkeersafdeellng van het
volkenbondssecretariaat, die Vrijdagavond op
slechts 35-jarigen leeftijd is overleden.
De H. Mis werd door velen bijgewoond, die
aldus een laatste bewijs wilden geven van de
groote hoogachting en vriendschap jegens
den overleden volkenbondsam.btenaar.
Onder de aanwezigen bevonden zich minis
ter Beelaerts van Blokland en verschillende
leden der Nederlandsche delegatie tor ont
wapeningsconferentie, de ondersecretarissen-
generaal van den volkenbond, Avenol en Ou-
four, verschillende leden van het corps diplo
matique te Genève, de Nederlandsche consul
J. C. van Notten en tal van ambtenaren van
het volkenbonds-secretariaat en leden der Ne
derlandsche kolonie alhier.
De lijkkist was met vele kransen getooid,
o.a. van de Nederlandsche delegatie, van de
verkeersafdeeling van den volkenbond en
van de vrienden van den overledene van het
volkenbondssecretariaat.
Het stoffelijk overschot is vanmiddag per
trein naar Holland vervoerd.
Minister Beelaerts van Blokland heeft Za
terdag onmiddellijk nadat hij het droevig
bericht vernomen had, een bezoek van rouw
beklag aan het sterfhuis van den overledene
gebracht. -
Vijfjarenplan voor openbar*
werken.
PARIJS, 15 Maart. (H-N) ^1®rtkj^ansche
comité voor Europeesehe san»e
een vijf-jaren-plan voor *an
openbare werken, vooral rische
staten van Oost-Europa. °n h' 'Arcloor
de industrie belangrUM en uit te
voeren zal krijgen. 200 zji de land
bouw door den verkoop Producten als
de industrie door lie orflen an Tan bestel
lingen gehaat zullen w
Het comité beeft t Ms den Fransehen
minister van handel ®rzoC'ht dit plan voor
te leggen aan de atu eommiasie voor. Euro-
peesehe sajnen^rj^ welke op 20 Maart
^Dö^niinteter beeft toegezegd, dit te zullen
doen.
BERLIJN. 15 Maart. (V.D.) De rijksraad zal
in zijn vergadering yan Donderdag a.s. o.a. een
beslissing nemen over e<!n voorstel tot het di'en
slaan van zilveren munten ter herdenking va"
den honderdsten sterfdag van Goethe en wel
drie markstukken ter waarde van tezamen
j.200.000 Mark en vijfmarkstukken van ln
totaal honderdduizend Mark.
EGER, 15 Maart. (H.N.) Op de naast elkaar
gelegen mijnen Mariahilf en Martin® te Zwo-
tau is vanmiddag brand uitgebroken. Vier
mijnwerkera zijn in de vlammen omgekomen.
Historigch kasteel verwoest.
PARIJS, 15 Maart. (V.D.) Naar uit Angers
wordt gemeld, is het historische slot de 1®
Motte Champdeniers, dat toebehoort aan ba
ron Lejeune, ln den nacht op Maandag dooi
een buitengewoon hevigen brand in asch ge
legd.
Het uit de elfde eeuw dateerénde slot be
vatte een aan rariteiten rijke bibliotheek,
oude meubelen en waardevolle schilderstuk
ken. Alles werd eeö prooi der vlammen,
Zooals bekend, mag volgens de wet van;
30 Januari 1932 in Spanje niemand met ker
ke] ijk oeremonieei begraven worden, tenzij
hij eeii daartoe strekkende verklaring ten over
staan van twee getuigen heeft afgelegd. Eenige
notarissen hadden daarvoor gedrukte formulie.
1 de bedoelde verklaring ter beschikking
gesteld van hun cliënten.
!('hter heeft de «klister v. justitie ver-
het aan rijksambtenaren niet ge-
0m op die manier propaganda te
T Jïen ^ondwet".
tr i!f a C(> n™tarissen de meest strikte neu.
Mn- h Z°Uden nemed «J" d« uitoefe-
mnö van hun ambt, heeft de president van de
lustRil n°P tVOOrStal van den Minister van
Justitie en met goedkeuring vau deQ minJP
raad bepaald:
Artikel 1. De notarissen zullen zich ont
houden van het aanbieden of verspreiden van
gedrukte of geschreven formulieren, waarin
een of ander wordt bepaald omtrent de gods
dienstige plechtigheden van een begrafenis in
verband met art. 4 der wet van 30 Januari
1932, Tevens zullen zij zich onthouden van
Iedere propaganda, hetzij vóór hetzij tegen
een of anderen godsdienst.
Artikel 2. De overtredingen van bovenge
noemd artikel zullen de eerste jnaal gestraft
wórden met een boete van 1000 peseta's en bij
herhaling met gedwongen overplaatsing.
„El Debate",
Het verbod tegen het groote katholieke Ma-
driieensche blad „E,l Debate" duurt nu al ruim
anderhalve maand voort. De Madrileensche
correspondent van den „Daily Telegraph" be
richtte dezer dagen, dat de directie van het
Madrileefische blad zich ernstig ongerust maakt
over het lot van haar personeel daar Zij geéa
kans ziet, de salarissen te blijven uitbetalen
wanneer het verbod niet spoedi-g wordt In
getrokken.
Met het katholieke „Oaceta del Norte" ia
het nog treuriger gesteld. De directeur, don
José de Urquljo, zit nu al ruim vijftig dagen
opgesloten in den kerker van Bilbao, zonder
dat hij zelf weet. waarom. SenoT Urquijo, staat
bekend als een vurig katholiek, die geheel zijn
vermogen aan de katholieke pers heeft gegeven.
Den 6en Maart j.l. heeft het ooilege van ad
vocaten tot den minister van binnenlandsche
zaken nog het verzoek gericht, om senor Ur
quijo in vrijheid te stellen, tot nu toe echter
zonder resultaat.
Beschimping van kardinaal
Segura.
Naar de „Osservatore" meldt, bevalt het Mexi
caansche blad ,,Patria", dat gesticht werd door
Joaquim Amaro, minister van oorlog tijdens de
kerkvervolging van Calles, een gedicht, geti
teld „Hij excommuniceert" en „gewijd aan kar
dinaal Pedro Segura, aartsbisschop van To
ledo en ex-primaat van Spanje",
In bet bedoelde ffedlc£»t wovdeo, dIn^CIl
zegel, d!o zoo ha fel ijk en zoo weerzin wekkèfld
zijn, dat ze hier niet kunnen worden weerge
geven en de dichter is Alvaro de AlxjrnoZ,
Spanje's minister van justitie.
De protest-actie tegen hel
anti-Jesuieten-decr eet.
Het voorbeeld van Katholieke Neder
land begint navo'sins te vinden, in het buiten
land. Uit Weef-p^^hland hebben onlangs
LU.O00 mannen, lid van de Maria-Congregaties,
hun protest doen hooren. En reeds waren 2000
Katholle^0 mannen uit de stad Bonn hieraan
vooraffe'esaan- Deze laatsten ontvingen een
anitwoord van den Spaanschen gezant in Ber,
lijn- dat aldus luidde:
Aan „Studienrat" dr. Virniot, Bonn.
In antwoord op uw schrijven, dat heet verzon-
den le zÏÏh in opdracht van 2000 mannen, doch
slechts door één persoon onderteekend 1», bob
ik de eer u het volgende te melden.
Uw argumentatie baseert zich op het be*
Slip „Cultuur", en toch is Spanje niet de eer
ste natie, die, onder dit motto, de werkzaam
heid van de sociëteit van Jeeus beperkt. Dei
belangstelling voor de sociëteit schijnt vreem
delingen zóózeer te vervullen, dat, in plaats
van zich te bekommeren om de problemen van,
het eigen land, zij zich aanmatigen, het be
sluit te bocrltlseeren van een oppermachtig
parlement, dat de uitspraak volvoert van een
vrij volk.
Een commentaar op dit schrijven «n wel
overbodig zijn.
LONDEN, l4 MaaTt (K-O.) in het Lager»
huis verklaarde Runciman in antwoord op een
vraag, dat het antwoord der Duitsche regee
ring inzake de beperking van den Brltschen
kolemnvoer het duidelijk heeft gemaakt, dat
haar actie ©"vereenigbaar is met de verplich
tingen van liet Engelsch-Duitsch Verdrag van
1924.
Dienvolgens zijn er instructies gezonden
aan den Britschen gezant, om ten krachtigste»
te protesteeren bij de Duitsche regeering.
Runciman stelde voor, het Duitsche antwoord!
af te wachten, alvorens over een verdere
actie te bêslissen.
BERLIJN, 15 Maart. (V.D.) De Engelsche
financieel© deskundig©, Leith Roas, is na een
verblijf van verschillends dagen weer uit
Berlijn vertrokken.
De onderhandelingen, die hij gevoerd heeft,
schijnen voornameil9k betrekking te hebben
gehad op de beperking van den Engelsche.n
kojeninvoer in Duitschland, welke bespre
kingen aanleiding gaven tot meer uitgebreide
discussies over de handelsbetrekkiagen tus
schen Duitschland en Engeland.
Het Duiteche standpunt ten aanzien van
1(jen Engelschen koleninvoer schijnt ongewij
zigd te zijn gebleven.
Men verwacht dat de besprekingen langs dl-i
plomatieken weg zullen worden voortgezet.
CEUTA, 15 Maart. (R.O.) In eenige opslag
plaatsen voor hout en een meubelfabriek te
Villey brak heden een brand uit die een ont
zaglijken omvang aannam en ook de naburig®
huizen aantastte.
Een vijftiental hulzen werden geheel ver
woest. De aangericht© schade is aanzienlijk.
Tal vau brandweermannen liepen kneuswou-
den op.
