féven tijd wat
x z,r*n,
..ZIJ"
SsenvaïTk 7aYoon:
DE VERLOREN ZOON.
ZATERDAG 26 MAART 1932
..V<'
COETHE EN DE KATHOLIEKEN.
Een artikel van Prof. Dr. Oskar
jgjl Walzel.
RIJKSINKOMSTEN- EN VERMOGENS
BELASTING.
NED. BACHVEREENIGING.
ARCHITECT VAN GENDT OVERLEDEN.
DE K. R. O. EN DE HAYDN-
HERDENKING
OPGRAVINGEN IN PALESTINA,
CRISIS EN KLEINHANDELS
PRIJZEN.
Rekenen de kruideniers nog
te veel?
Prijzen voor een deel lager dan voor
den oorlog.
HOLLANDSCHE BETON MIJ.
LICHAMELIJKE oefening OP DE
LAGERE school.
Ik begrijp het volkomen, zei ik.
Voor de verhouding van de katholieken tot
flen thans bejubelden Goethe is nog van belang
een artikel, dat prof. dr. Oskar Walzel van de
Universiteit in Bonn heeft geschreven voor een
feestnummer van de „Köln. Volksztg."
Daarin zegt de schrijver, dat, heel begrijpe
lijk, streng-geloovige Christenen zich niet een-
Btemmig weten met den dichter. Goethe komt
er dan ook slecht af in boeken over zijn per-
Boon en arbeid, wanneer ze door streng-geloo-
rigen geschreven zijn. Daarbij is het echter
opmerkenswaard, dat van protestantsche zijde
Bteeds gaarne gepoogd is Goethe voor het pro
testantisme op te eischen, al gaat het daarbij
t>m een meer of minder nauwe betrekking,
niet om volkomen overeenstemming.
Werkelijk laat zijn de katholieken begonnen
rich af te vragen, hoeveel van Goethe's Gods
geloof ook in het katholicisme aanwezig was.
Toen Ik, zegt prof. Walzel, voor een paar jaar
«op de bijeenkomst van de Görresgesellschaft
in Regensburg de meening uitte, dat Goetbe
niet alleen met bet katholicisme in nauwe
voeling «tond, doch in menig opzicht meer
verwant was met het katholicisme dan met
het Lutheranisme, had ik den indruk mijn
gehoor te overrompelen. Tot mijn genoegen zie
ik nu, gaat de schrijver voort, dat ook anderen
dit standpunt beginnen in te nemen. Ik spreek
dan nog niet van mijn toehoorders in Bonn,
die in mijn opvatting de relaties tusschen
Goethe en het katholicisme onderzoeken de
vrucht van hun arbeid zal te zijner tijd uit
hun publicaties blijken. Maar een ander boek
Btemt geheel met mijn bedoelingen overeen.
En hier vestigt prof. Walzel de aandacht op
het nieuwe boek over Goethe van pater Frie
drich Muckermann S. J., speciaal waar dit
geschrift zich bezighoudt met Goethe's inzicht
In de menschelijke natuur. Naar uit „Stichtung
und Wahrheit" blijkt, kon Goethe zich niet
vereenigen met de opvatting als zou door den
eondeval de menschelijke natuur dermate ver
dorven geraakt zijn, dat er niets goeds meer
ftan haar te vinden is. Volgens deze zienswijze
heeft de mensch van eigen krachten af te zien
om alles van de genade en haar werking te
verwachten.
Goethe was de tegengestelde overtuiging toe
gedaan en hij geloofde, dat in de natuur een
bepaalde kiem gelegen was, die door de godde
lijke genade levend gemaakt, tot een schoon
gewas van geestelijk geluk ontbloeien kon
Goethe stond derhalve in deze beslissende
vraag, tegenover het protestantisme en dicht
bij de oude kerkelijke, d. w, z. katholieke,
traditie.
Het gemiddelde inkomen en vermogen
het grootst in 's-Gravenhage.
De tweed© aflevering van het Maandschrift
van het Centraal Bureau voor de Statistiek
bevat voor de 42 gemeenten boven 20.000 in
woners en voor de provinciën de cijfers van
het aantal aangeslagenen, van het bedrag der
inkomsten en der vermogens, van het bedrag
der belasting in hoofdsom en van het gemid
deld inkomen en vermogen per aangeslagene.
Tevens zijn voor deze gemeenten en voor de
piovinclën cijfers opgenomen, welke de onder
linge verhoudiug der aan geslagen on in enkele
inkomens- en vermogensgroepen aangeven.
Deze eijfers betreffen alle het belastingjaar
1930/1931. ""BJaai
Het )>edrag der inkomens en in verband
daarmede ook de opbrengst der inkomstenbe
lasting is het grootst in Amsterdam, daaren
tegen is het bedrag der vermogens het grootst
in s-Gravenhage, terwijl Utrecht voor beide
belastingen de laagste cijfers hoeft. Het ge
middeld inkomen en vermogen ia hot groots*
in 's-Gravenhage, waarop voor de inkomsten
belasting in belangrijkheid volgen de cijfers
van Amsterdam, Rotterdam en Utrecht en
voor de vermogensbelasting de cijfers van
Rotterdam, Amsterdam en Utrecht. Dit alles
wat de vier grootste gemeenten des lands
betreft.
tan de gepubliceerde gemeenten boven
20.000 inwoners troffen we hoogere cijfers
dan voor 's-Gravenhage aan voor het gemid
deld inkomen in Hilversum 3.279) em voor
act gemiddeld vermogen in Rheden 134.000)
Hilversum 135.000), Almelo 139.000) en
Enschede 171.000).
Van de gemeenten boven 20.000 inwoners
heeft Haarlemmermeer voor het gemiddeld
inkomen 1.665) en Kerkrad© voor het ge
middeld vermogen 39.000) het laagste
cijfer.
Matthauspassion.
Na den Goeden Vrijdag van het vorig jaar,
waarop Anton v. d. Horst, als invaller de taak
van Evert Cornells overnam, is er veel ge
beurd. Cornolis is overleden en nog is men
niet over den smartelijken indruk van dit
groote verlies heen. Voor de uitvoering van
de „Matthhus-Passion" gisterenmorgen be
gon, verhieven allen zich, op het voorbeeld
van het koor en het orkest, eenige oogenblik-
ken, om den gestorven leider te herdenken.
Daarna nam de uitvoering een aanvang.
Anton v. d. Horst is inmiddels dilecteur
van de Bachvereeniging geworden. En in dit
jaar is hij erin geslaagd zich den geest van
Bachs Passiemuziek eigen te maken. Wij her
inneren ons van het vorig jaar een uitvoering,
die technisch aan hooge eischen voldeed, maa'r
naar ons gevoelen in zijn strenge opvatting den
milden geest van Bach miskende Na deze uit
voering staat vast, dat v. d. Horst's inzicht
zich radicaal gewijzigd beeft, want het ken
merkte zich dezen keer door groote innigheid
en soepele plastiek. mnigneid
Men bemerkte het reeds bij het openings-
koor. Daar bloeide het geluid uit de koren
op, rank en sierlijk, daar was rijke schakY
V ie
plees© behouden. De kYallY, d6Ze T'
bleven tnrh °°r adden telle spanningen en
(Ier van k even inS«houden binnen het ka
den f1 gelieel, den verheven verhalen-
anmi™ rant Van den evangelist, waarin alle
aandoeningen beheerscht- en gesublimeerd
Wanneer wij nu terugdenken aan deze uit
voering dan zien wij dit majestueuze werk in
Ilcllt> waarin het, dunkt ons, behoort te
staant glanzend van heldere, pure kleuren, vol
van onzegbare teederheid en in lijnen so'heTp
getrokken, waar die tevens elke gedachte aan
materie uitsluiten. Zulk een prachtig resul
taat heeft v. d. Horst zeker niet bereikt, dan
na ernstige studie. Wij zijn hem er grooten dank
voor verschuldigd en moeten hem voortaan
rekenen onder de Bachvertolkers van betee-
kenls, bij wien Cornelia' nalatenschap In vei
lige handen is.
Ook de solistische bezetting was dezen keer
zeer gelukkig. Wilhelm Ubbrichts evangelist
was, al had de zanger eenigwzins met een ver
koudheid te kampen, ontroerend door zijn in
getogen soberheid en Max Kloos' Christus-partij
heeft verderen roem niet meer noodig. Bij
zonder heeft ons getroffen de alt-partij van
Theodora Versteegh wier edel timbre niet
alleen zeer geschikt Is voor deize partij, maar
die ook den geest wel volkomen benaderde. En
hoe prachtig paste haar stem bij Jo Vincents
magnifiek geluid! Schoon waren ook Willem
Itavelli's bas-ariai's. Alleen Marcus Plooyer
bleef in dit voortreffelijk gezelschap over het
geheel genomen, een tikje zwak.
De overige talrijke medewerkenden vatten
we kortheidshalve samen en brengen hun alle
hulde voor hun goede en met veel toewijding
verrichte prestaties. Jan Keessen echter komt
een apart woord van lof toe voor zijn uitste
kend gespeeld vioolsolo in de bas-aria „Gebt
mlr meinen Jesum wieder".
IlllllË
Gistermiddag ia te A'dam cup 61-jarigen
leeftijd overleden de bekend© architect A. D.
N. van Gendt, lid van de firma Gebr. van
Gendt. Architect van Gendt was o.m. de bou
wer van de gebouwen der Rotterdamsche Bank,
Twentsche Bank en der firma Plerson Co.
In verband met de herdenking vain h«t feit,
dat Jozef Haydn 200 jaar geleden werd gebo
ren, heeft ook de K. R. O. een aantal uitvoe
ringen ingericht, waarin werk vaai den groo
ten Oostenrijkschein toondichter tot uitvoering
komt Dinsdagavond 29 Maart zal te 8.00 uur
een Concert plaats hebben van het versterkt
K. R. O. Orkest onder leiding van Johan Ger
ritsen en met medewerking van: Ankie van
Wiekevoort Cr om mei in en Louis van Tulder.
Tot uitvoering komen o.a. een aantal vocale
fragmenten uit het oratorium ,,Die Jahres
zeiten", benevens het octet voor blaasinstru
menten en Symiphonie 88 in G-dur.
Wiliy Francois, klavier, Louis Somer, viool
en Marlnue van 't Woud, cello, spelen Haydn's
eerste klavier-trio.
Willy d'Ablaing, muzikaal adviseur van
den K. R. O., zal het concert inleiden.
Dinsdag, 5 April relayeert de K. R. O. met
Weenen voor de uitzending van het oratorium
-»,Dle Sdhöpfung'', onder leiding van Prof.
Robet Heger. Behalve solisten van groote
vermaardheid als Ria Ginster, Julius Patzak
en Ludwig Weber, werken mede het koor van
de Gesellschaft der Musikfreunde en het
Weensch PM harmonisch Orkest.
Z-cmdag 17 April zullen tusschen 12.30 en
-.30 uur Dr. Willem Mengelberg en het Con-
oei tgeibouw-Stijkkwartet, bestaand® uit de
heeren: Louis Zimmerman, le viool, Johan
Herbsobleb. 2e viool, Frëdérlc Denayer, alt
en Marix Loeveneofan, cello, voor de K. R. O..
microfoon komen. Dr. Willem Mengelberg zal
orver Haydn spreken, terwijl het Concertge
bouw-Strijkkwartet werken van dezen compo
nist zal uitvoeren.
lak bij het dorpje X gaf mijn auto het de
finitief op en er zat dus niets anders op dan
een garage op te zoeken.
In het dorp heerschte een feestelijke stem
ming. Doch alle wapperende vlaggen, zelfs de
blijde gezichten van de feestelijk uitgedoste
kinderen vermochten mijn ergernis niet te ver
drijven. Nadat ik mijn wagen aan een repara
teur had toevertrouwd, vroeg ik terloops „Is
de kermis bij jullie zoo heel vroeg in het Jaar?"
„Het is heelemaal geen kermis, meneer
was het antwoord. „Het is vandaag feest ter
eere van den jongen Brown."
„Zoo, wat is er dan met dien jongen Brown?"
„Ruim dertig jaar geleden liep Willy Brown
van huis weg. Hij was toen nog maar 'n blaag
van een Jaar of vijftien en zijn moeder had er
veel weet van. Haar vrienden troostten haar
door te zeggen, dat hij op een goeden dag stel
lig terug zou komen. Maar dat hij zóó zou
terugkomen, had niemand verwacht. U moet
namelijk weten, dat 'n paar weken geleden een
prachtige auto door het dorp kwam. Bij het
raadhuis stapte een deftige meneer uit, die
informeerde naar juffrouw Brown. Toen hij ten
antwoord kreeg, dat juffrouw Brown al tien
jaar geleden uit het dorp was vertrokken,
schrok de vreemdeling. Het bleek, dat hij nie
mand anders was dan de weggeloopen Willy
U begrijpt, dat gaf 'n consternatie Wiiiy had
blijkbaar de heele wereld rondgezworven en
was nu schatrijk naar zijn geboorteplaats te
ruggekomen.
Vóór alles wilde hij te weten komen, waar
zijn oude moeder was en dus vertrok hij weer
onmiddellijk.
Eergisteren kwam hij terughij had zijn
moeder gevonden in GuildfordWel was ze
erg oud en zwak geworden, maar toch had ze
hem direct herkend. Dat weerzien zal wel erg
treffend geweest zijn Denkt U ook niet 7 Van
daag wordt Willy officieel door de gemeente
verwelkomd. Jammer, dat zijn moeder er niet
bij kan zijn t De dokter vond het beter, dat ze
die lange reis niet maakte. Voelt U er iets voor
om mee te gaan luisteren besloot de garage
houder zijn inlichtingen.
De raadszaal was geheel gevuld met belang
stellenden, die met ontzag keken naar een man,
die naast den burgemeester gezeten was.
Hij was iemand van 'n jaar of vijfenveertig,
met een energiek uiterlijk.
De voorzitter van het comité sprak den te
ruggekeerde het eerst toe. Daarna volgden nog
enkele anderen, terwijl een bloemenhulde werd
gebracht door het jongste kind van den burge
meester.
Ik,
Toen de held van het feest opstond, klonken
luide toejuichingen.
„Beste dorpsgenooten begon hij, met een
accent, dat duidelijk zijn langjarig veTblijf in
Amerika verried, ,.U zult begrijpen, wat er
in me omgaat, nu ik na zoo'n iange afwezig
heid, hier voor U staHet valt me heel moei
lijk mijn gevoelens te uiten Ik zal me daarom
honden aan het oude gezegde „Daden spreken
duidelijker dan woorden". Mijn heele leven
ben ik een man van de daad geweest(Luide
toejuichingen.) Anders zou ik dertig Jaar gele
den niet van huis zijn weggeloopen I
Natuurlijk heb ik in mijn loopbaan voorspoed
zoowel als tegenslag gekend, doch de laatste
jaren waren onafgebroken voorspoedig. Op
welke manier ik mijn geld verdiend heb. weet
U allemaal. Dikwijls heb ik aan mijn geboorte
plaats teruggedacht en dan verlangde ik er
naar U allen in mijn voorspoed te doen deelen!
(Stormachtig applaus.)
Na rijp overleg heb ik besloten U allen gra
tis een aandeel ln mijn Regenboog-mijn af te
staan. Mochten er onder U zijn, die meer aau-
deeien wenschen,- dan kunt U die krijgen tegen
pari. Als U de beursberichten naleest, zult U
zien, dat de tegenwoordige koers beduidend
hooger is.
Verder ben Ik nog van plan hier een huls te
laten bouwen, waar mijn moeder en ik in het
vervolg zullen wonen."
Toen hij zoover gekomen was, brak er zulk
een oorverdoovend applaus los, dat hij zijn rede
een oogenblik moest onderbreken.
„De aandeelen, die ik U cadeau doe" ging hij
eindelijk met moeite voort, „kunt U bij het ver
laten van de zaai in ontvangst nemen. Zij, die
er wenschen bij te koopen, kunnen zich wen
den tot mijn secretaris, die tot 6 uur hier zal
blijven."
Dat was voor mij voldoende. Haastig liep ik
naar den uitgang, waar een brigadier van po
litie opgetogen in zijn handen stond te klappen.
„Kan ik U even alleen spreken vroeg ik
hem.
Eerst keek de man me wantrouwig aan, doch
toen volgde hij mij naar buiten.
„Wat wenscht U, meneer vroeg hij ta
melijk barsch.
„Kom, kom, brigadier!" antwoordde
„begrijpt U dat heuseh niet
„Begrijpen klonk het onnoozel.
„Dat die man daarbinnen jullie voor den gek
houdtGelooft U nu heusch, dat hij zooveel
voor zijn dorpsgenooten voelt, dat hij ze alle
maal in zijn rijkdom wil laten deelen
„Dat is 'n kwestie van gevoel, meneer!"
was het antwoord van den brigadier. „Maar dat
meneer Brown het oprecht meent, daarvan ben
ik vast overtuigd. Ik zal U eens wat vertellen,
'n Paar maanden geleden, vóór iemand onzer
wist, dat hij zou komen, heeft hij aan Mr
Cripps geschreven. Mr. Cripps is architect en
Willy Brown gaf hem in dien brief opdracht
een geschikt terrein te zoeken, waar hij een
huis op wilde laten bouwen."
„Dat kan allemaal best zijn, maar toch ver
zoek ik U uw mannetjes gereed te houden. Ik
heb zoo'n idee, dat het daarbinnen anders zal
afloopen dan U denkt."
„Heusch, meneer, U vergist zich. Ik ben
zelf in dit dorp geboren en twijfel geen oogen
blik aan mr. Brown
Daarop keerde de brigadier naar de zaal te
rug. Binnen verdrongen zich de menscben om
extra-aandeelen tegen pari machtig te worden!
Met veel moeite slaagde ik er ln tot aan de
voorzitterstafel door te dringen.
„Dames en heerenschreeuwde ik, „Als
U van een vreemdeling een goeden raad wilt
aannemen Koopt dan die aandeelen niet
Deze man is een bedrieger. Zijn bedoeling ls
niet, U van zijn rijkdom mee te laten profitee
red doch om zlchf ten koste van U te verrij
ken
Onder éoodsche stilte sprong de dorpswel
doener met alle teekenen van verontwaardiging
uit zijn stoel op.
„Watbulderde hij, „Wat durf jij zeg
gen
„Wie ben jo eigenlijk Hier op staanden
voet zal ik je beschuldigingen weerleggen
„Dorpsgenooten, luistert naar me. U kent
allen notaris Warden Vooraf heb ik de zaak
uitvoerig met hem besproken. Hij weet, dat
het een volkomen eerlijke zaak ia, die iedereen
mag onderzoeken. Notaris, ik doe een beroep
op U. Is U er van overtuigd, dat „de Regen-
boog"-mijn een solide onderneming ls 7"
Waardig stond notaris Warden op.
„Vrienden zei hij, „Wat mr. Brown gezegd
heeft, is volkomen juist. De aandeelen, die hij
U aangeboden heeft, worden aan de Londen-
sche beurs ver boven pari verhandeld. Zelf
ben Ik ook aandeelhouder!"
Langdurig applaus volgde op deze verklaring.
„Meneer Warden spreekt de zuivere waar
heid!" overschreeuwde ik het rumoer. „Maar,
hij weet niet, dat de aandeelen, die U hier aan
geboden worden, drie maanden geleden gesto
len zijn. Van Willy Brown, die 's avonds laat
in San Francisco door bandieten werd neerge
slagen en in het water gegooid werd En kon
meyeer Warden ook niet weten, dat moeder
Brown nooit in Guilford gewoond heeft Zij
woonde al circa tien jaar in Amerika bij haar
zoon Willy!
Dat Willy aan Cripps geschreven heeft, is in
derdaad waar ook, dat hij hier wilde komen
wonen Maar deze filantroop hier is een ge-
meene bedrieger Het bewijs Dat is heel
eenvoudig, wantik ben Willy Brown.
U moet namelijk weten, dat ik er wel erg be
roerd aan toe ben geweest, maar ten slotte
bleef Ik toch in het leven
(NADRUK VERBODEN.)
Christus Brood-vermenigvuldiging.
De „Osservatore Romano" brengt interes
sante berichten uit Palestina betreffende ge
heel nieuwe Archeologische ontdekkingen.
Enkele weken geleden zijn door de Duitsche
Goerres-expeditie navorschingen gedaan naar
de plaats, waar de Heiland de eerste wonder
bare broodvermenigvuldiging deed.
Het is gelukt de ruïnen van het heiligdom
bloot te leggen, dat in de vierde eeuw op de
plaats van de broodvermenigvuldiging ge
bouwd werd.
De onderzoekingen zijn verricht door pater
dr. E. Mader S.V.D. en door dr. M. A.
Schneider. Geologische studies ter plaatse
van de vondst doet pater R. Koeppel S.J., die,
tezamen, met de expeditie van het Pauselijke
bijbel-instituut de uitgravingen naar het
Oostelijk geleg/en Ghor voortzet. Vandaar
wordt verder gewerkt tot aan den Jordaan,
waar men de plek vaststellen wil, waar eer
tijds Sodoma lag.
De Commissie van Overleg uit de drie Mid
denstandsbonden heeft ook het kruideniersbe-
drijf in haar enquête betrokken. En ofschoon
men hier stuitte op twee groote moeilijkheden
de geweldige variatie in artikelen en daar
nevens de verscheidenheid in soort en kwali
teit van elk dier artikelen, is het toch gelukt
ook hier een beeld te verkrijgen van de be
langrijke daling in prijzen, welke ook hier
heeft plaats gehad. Geconstateerd wordt, dat
vele prijzen het voor-oorlogsch niveau reeds
hebben bereikt of overschreden, ondanks het
feit, dat ook hier de kosten zeker veel hooger
zijn dan in die jaren.
Onder deze kosten nemen de z.g. vaste las
ten van den gevestigden winkelstand een
belangrijke plaats in. Met de daling in den
groothandel dalen niet alle andere kosten,
welke in den verkoopprijs moeten worden
verdisconteerd Hieronder vallen in de eerste
plaats kosten door de overheid opgelegd. Voorts
de huren en loonen. Zonder een absoluut be
trouwbaar gemiddelde te kunnen aangeven, is
wel gebleken, dat de huren naar ligging der
winkels sedert 1914 met 150 tot 250 pet. ge
stegen zijn. Ook de loonen liggen in dit be
drijf ongeveer 130 pet. boven het bedrag van
1914. Zonder over dit laatste eenig oordeel te
vellen, moet deze kostenfactor toch naar
voren gebracht worden, omdat zij de daling
van prijzen in tegengestelden zin beïnvloedt.
En dan Is er nog een derde groep van lasten,
door het publiek zelf aan de bedrijven opge
legd. Voor prijsverlaging is men algemeen
te vinden, niet voor afschaffing van allerlei
dure vormen van dienstbetoon, welke men
den winkelier op straffe van heengaan af
dwingt. Hieronder vallen niet alleen de
eischen, welke men aan winkelinrichting,
verpakking e.d. stelt, maar vooral de thuis
bezorging. De kosten hiervan voor den winke
lier behoefden niet zoo hoog te zijn, wanneer
men steeds behoorlijke hoeveelheden kon be
zorgen. Maar hoe vaak is dit het geval Tot
groote schade van de winkeliers is de oude
beproefde methode van het weekboekje in
onbruik geraakt en vervangen door de tele
fonische bestelling bij gebleken behoefte. Wat
dit kost aan tijd en personeel is moeilijk te
becijferen. Een minimum-prijsopslag van 3
pet. kan, zooals ln de besprekingen kwam vast
te staan, met vrij groote zekerheid te gering
worden geacht. Men bedenke maar eens wat
bet zeggen wil steeds met personeel klaar te
staan, voor elk oogenblik, dat de huisvrouw
ontdekt te weinig zout, peper of wat ook ic
huis te hebben en bezorging van halve ponder;,
of halve onzen „direct" wordt verlangd. De
last, dien het publiek zelf op zijn leveraoiciei
legt, ma.g werkelijk niet gering worden
geschat.
En hoe is desondanks het prijsverloop ge
weest De besprekingen met de vak
organisaties hebben hier eenig uitsluitsel ge
geven in den vorm van een vergelijkend prijs-
overzicht. Dit overzicht, dat uit hoofde van
cTe vele kwaliteitsverschillen slechts bevat
doorsnee-prijzen van doorsnee-kwaliteiten, werd
verkregen uit de opgaven van de krnldéniers-
organisaties. Als basis ls daarbij gebruikt een
op landelijke gegevens gebouwde prijzenlijst,
verschenen als bijlage van het Ned. Weekblad
voor Kruidenierswaren. Daar waar verschil
len bleken in de jaren vóór 1931, werd ten
einde de vergelijking niet te flatteeren, steeds
het laagste cijfer gekozen.
PRIJSVERLOOP VOOR KRUIDENIERS
WAREN.
(Prys per K.G. in centen).
Artikel1914 1920 1930 1931 15/2 '32
Suiker (witte) 28% 51 19 19 19
(basterd) 26% 58 22 20 20
Stroop 15 31 16 16 14
Biscuits 55 125 70 60 60
Beschuit (rol) 9 24 12 11 10
Jam 35 90 44 34 34
Gedr. appelen 30 100 4-5 45 40
Krenten 30 65 25 30 30
Pruimen 18 80 18 16 16
Roz/jnen 30 130 20 35 35
Witte boonen 17% 32 14 14 12
Bruine boonen 15 25 8 10 10
Erwten 19 22 10 10 10
Capucyners 20 26 20 30 30
Gort 14 30 10 10 10
Ryst 12 40 9 9 9*'
Macaroni 30 65 25 25 25
Vermicelli 20 50 22 20
Griesmeel 12 35 12 10
Havermout ...12 20 12 10
Bloem (tarwe) 11 32 8 10 ,0
Margarine 40 80 50 40 „5
Bak- en braadvet 40 90 35 2® 4g
Boterolie Z46% 165 55 5° 45
Sla-olie L70 200 50 40
Raap-olie 44 140-42 50 5
Zout 4 8 5 4 4
Soda 3 13 3 g q
Zachte zeep 12 38 1° 1n
Styfsel 16 50 10 1 io
Lucifers 7 25 12/3
(Java 15).
In bovenstaande cijfers heeft men dus norm-
prijzen, door alle kruideniers-organisaties ge
accepteerd. Maar hoewel zij een landelijk
karakter dragen, kan er natuurlijk plaatselijk
afwijking naar boven of naar beneden zijn,
juist door het feit, dat er sprake is van
doorsnee-kwaliteiten. Met name mag men niet
uit het oog verliezen, dat vooral de z.g. merk-
artikelen zeer prijshoudend zijn gebleken. Da
prijzen hiervan liggen soms ver boven de
prijzen van artikelen van gelijksoortige kwali
teit in vrijen verkoop.
De daling in de kruideniersprijzen zal voor
dengene, die van het bovenstaande kennis nam,
geen toelichting meer behoeven. De omstandig
heden in aanmerking genomen, is ze zelfs zeer
sterk te noemen. Ook hier blijkt uit de feiten
en cijfers, dat de middenstand zich met zijn
prijzen geheel aan de omstandigheden aanpast,
zoo besluit de commissie.
ARNOLD GILISSEN'S BANK.
Exploitatie-verlies 17.037 (v.j
winst 116.644). Van de
netto
reserve
wordt voor afschrijving
236.250 afgeboekt.
Geen dividend.
(v.j. 8 pCt.)
Aan het verslag over het Jaar 1931 van Arnold
Gillssen's Bank ontleenen wy het volgende:
Wy behoeven wel nauwelijks te zeggen, dat'wil
op het afgeloopen jaar met weinig genoegen
terugblikken. Niet alleen waren de zaken het
geheele jaar zeer onbevredigend, doch de gewel
dige crisis heeft ook ons niet gespaard en voor
het eerst moeten wy Cen ongunstig verslag
voorleggen.
Gelukkig hebben wy in de goede jaren flinke
reserves opgebouwd, die ons thans in staat stel
len den stoot op te vangen. Het moge bedroevend,
zyn, dat een groot gedeelte der vroeger gemaakte
winsten tot dekking van verliezen moet worden
aangewend, doch 'waar reserves nu eenmaal ge
maakt worden om aan onvoorziene gebeurtenis
sen het hoofd te bieden, aarzelen wy niet er
thans ruimschoots uit te putten, teneinde een
volkomen gezonde balans te kunnen overleggen.
.Mocht in den loop van dit Jaar de conjunctuur
?ullen d® afachryvingen, welke
fp t 0O,i! ietwat rigoureus schynen, van
IC Sfa ten S°ede komen.
De effectenzaken, die reeds in 1930 sterk ge
slonken waren, bleven in 1931 tot nog geringere
afmetingen beperkt.. Het emissie-bedryff hetwelk
ons in vorige jaren steeds flinke batd bezor„.
de, stond nagenoeg geheel stil.
Niet beter was het gesteld met de rente-reke
ning. De gemiddelde prolongatierente daalde tot
1.60 pet. een cijfer, dat voor zoover ons beltend
een laagterecord vormt zoodat wy wel niet
behoeven te zeggen, dat ook de interestrekening
geen fraai beeld geeft.
Het onverdeeld winstsaldo bedraagt 31.877
(26.570). Teneinde alle gewenschte afschryvingen
te kunnen bewerkstelligen, wordt voorgesteld
hieraan toe te voegen uit het reserve-fonds
236.250 totaal 268.127. De exploitatie-re
kening sluit met een tekort van 17.087 (v. j.
winst 116.644) zoodat ter beschikking komt
251.039. Voorgesteld wordt hiervan te bestem
men voor; afschry ving debiteuren 110.000
id. effecten 70.025 id. deelnamen 50.000
id. meubilair 1611 v«ao het resteerend
saldo ad 19.403 uit te keeren aan aandeelhou
ders, 5 (v. j. 9 pet.) cum pref. dividend 12.500,
Het restant 6903 te bestemmen voor: dividend
en tantièmebelasting 3484 (5095), overboeking
nieuwe rekening 3418 (31.877).
De winst- en verliesrekening staat debet
voor: onkosten 211.584 (217.010), afschry ving
debiteuren 110.000 id. effecten 70.025
id. deelnemingen 50.000 id. meubilair 1611
dividend, 5 pet. cum. pref. aand. (9 pet.)
12.500 (22.500), dividendbelasting 3484 (5094),
overbrengen op nieuwe rekening 3418 (31.877)
en credit voor: reservefonds 236.250
onverdeeld winstsaldo Ao. Po. 31.877 (26.570),
provisie 86.767 (199.433), interest 87.214
C20?óoï))' winst °P effecten, valuta e.a. 20.514
In de vergadering van aandeelhouders der
Hollandsche Beton Maatschappy te 's-Graven
hage, is besloten aan de a.s. algemeene verga
dering van aandeelhouders voor te stellen over
het boekjaar 1931 een slot-'ilvidend van 3 pet,
uit te keeren op de cumulatief preferente aan
deden, makende met het op 2 Januari J.l. be
taalbaar gestelde, een dividend van 6 pet. (on
veranderd), en een dividend van 20 pet. op da
gewone aandeelen. Over 193q werd ae
wone aandeelen eveneens 20 pct. dividend uit
gekeerd, behalve de op 2 Januari 1931 uitge
keerde extra 50 pct. 0
Voor Woensdag 30 Maart heeft de contact,
commissie uit den R. k. Gymnastiek- en Athle-
tiekbond in de vijf bisdommen het Ned. Christ
Gy-nwi. Verbondden Ned. Arb Sport Bond eii
l»t Kon. Ned. Gyimn. Verbond een vergadering
geonganrseerd, waar door verschillende sprekers
het wetsontwerp-Terpstra, voorzoover dit de
lichamelijke oefening <vn r1a t™ d°
vqy met EnaELfjCM
vam M. F. LEAM.
I.
De eere te weken op Gentian's Cross waren
zeer moeilijk voor mij. Na den dood van mijn
dierbaren echtgenoot begaf ik mij met mijn
baby naar het bulten van mijn schoonouders
nabij Dublin. Sir Thomas en Lady Power wa
ren zeer trotsch geweest f»p hun eenlgen zoon,
en ik geloof, dat ze mij altijd beschouwd had
den als iemand buiten hun kring. Zoo was ook
nu het kind vóór alles het voorwerp van hun
zorgen. Ik zelf kwam achteraan. Niettemin,
op hun manier waren zij stellig zeer goed voor
mij. Bovendien, al was mijn nieuw tehuia niet
geheel zooals ik dat wensehte, het was voor
mij een groote troost, te weten, dat mijn Hugh
daarin van jongstaf was grootgebracht, en
te zien, hoe mijn kleine meid langs dezelfde
paden holde, waarover hij gedraafd had, en
zelfs op denzelfden pony reed het arme
dier was nu heelemaal grijs geworden, en iet-
.■wat stijf in de pooten.
Hoewel ik langzamerhand met meer kalmte
aan mijn echtgenoot kon denken, en zijn naam
kon noemen zonder in tranen uit te barsten,
bleef ik in alles trouw aan zijn nagedachtenis
en nooit kwam de gedachte bij mij op. dat ik
hem zou kunnen vergeten, cf dat een ander
zijn plaats zon kunnen innemen. Ik denk, dat
dit tenslotte Lady Power ertoe bradht. om mij
haar genegenheid te schenken. En ik geloof
ook, dat het voor Sir Thomas aanleiding was,
om mij in zijn testament, te vernoemen, als-
af ik zijn eigen dochter was geweest. Ik be.
JSoefde mij daar niet voor te schamen. Jk had
mij in alle oprechtheid en uitsluitend toege
wijd aan de nagedachtenis van zijn zoon. Een
van de eerste woorden, die mijn kleine May
leerde zeggen, v as Hugh. En altijd vertelde
ik haar van Hugh, die au !tt den hemel was.
De kleine groeide voorspoedig op. Ik week
geen oogenblik van haar zijde. Vergeefs drong
mijn schoonmoeder er hij mij op aan, dat ik
toch wat meer de gezelschappen zou zoeken.
Toen May zeven jaar was, kreeg ze een gou
vernante. Drie jaar later gebeurde er iets, wat
ons alien met droefheid vervulde. Sir Tho
mas kwam te sterven. De oude man was al
tijd zoo goed en vriendelijk voor iedereen ge
weest, dat zijn heengaan een groote leegte ver
oorzaakte. Het bleek, dat -mijn schoonvader mij
500 pond per jaar had nagelaten. Ladw Power
kreeg Gentian's cross en Derry Lodge, en
enkele andere bezittingen, welke mijn kleine
May zou erven, als ze 21 jaar was, met een
inkomen van 5000 pond. Ik was nu onafhan
kelijk van leder-een. Ik kon nu gaan, waarbeen
ik wilde, en dat zou mij weldra goed te pas
komeD
Mijn schoonmoeder, en mijn schoonzuster,
Mrs. Delaucey die gewoonlijk in Londen woon-
de, beraadslaagden met mij over de verdere op
voeding van mijn kind. May was te begaafd,
dan dat zij op dan duur aan huisonderwijs ge
noeg kon hebben.
Net ais de arme Hugh! zei Lady Power
met een zucht.
Net als mijn arme lieve Jongen! riep ik
uit, verrukt, dat May ook ln dat opzicht op
haar vader geleek.
Moeder, zei Mrs. Delaneey, we zouden
niet beter kunnen doen, ja, Catharina, Je zou
niet beter kunnen doem, dan haar bij Mëre
Anastase te brengen, In het klooster van het
Kind Jesus.
In Brussel, lieve, In het heets deel van de
stad. Mijn zuster» en Ik zijn daar allemaal
opgevoed, Mère Anaetase is de liefste en aar
digste vrouw, die ik ken, en kinderen zijn
daar het beste bezorgd. Vroeg of laat moet
May toch van ons weg, Catherine. Hier kan
zij niet worden opgevoed. Waarom dan niet
ervemgoed in Brussel als ergens anders?
Maar dan ga ik mee! riep ik vol vuur.
Denk je, dat het de moeite waard is?
meende mijn schoonzuster.
De moeite wiaard! Denk je, dat ik van
haar zou willen scheiden?
Maar je kunt niet in het klooster wonen.
Dat is niet toegestaan.
Kan ik er dan nieit dicht bij wonen?
Misschien wel. Maar ik vraag nog eens:
is het wel de moeite waard? Met de racanties
heb je haar thuis. Kom, Catherine, wees rede
lijk. May is geen baby meer. Het ia hoog tijd,
dat ze wat meer alleen is.
O Juliet, zeg dat toch niet! Ik wil rede
lijk zijn. Ik wil haar naar kostschool laten
gaan, als dat het beste voor haar is. Maar
laat mij dan meegaan laat mij dan mee
gaan!
Mijn schoonmoeder troostte mij.
Natuurlijk ga je mee, als je dat wilt, Ca
therine. Maar hoe zul je het uithouden, heel
alleen te wonen?
Ik geef nergens om;, zoolang ik bij mijn
kind kan blijven, ik zou liever willen sterven
dan van haar scheiden.
Lieve Catherine, dat zal niemand van Je
vragen, zei Juliet zacht.
Neen, zeker niet, beaamde mijn schoon
moeder. Ik verlang alleen, dat het kind deugd
zaam opgroeit en een degelijke opvoeding
krijgt. Daarvoor is het beter, dat zij Gentian's
Cross verlaat. En dan is er geen betere in
richting dan de kostschool, waar al mijn doch
ter» zijn opgevoed, em onze naam er borg voor
staat, dat zij welkom is.
U hoeft er niet meer van te zeggen, moe
der, zei Juliet. Catherine begrijpt het volkomen.
werkt zacht en weldadig als een Mei-regen,
cw huid ontwaakt tot nieuwe schoonheid onder
haar aanraking.
In prijzen van 20 30 45 en 75 cent.
Recl. 4506 DGVS T
En daarmee was d© zaak beeiist.
Mijn schoonzuster -bracht mij weg. Zij kon
niet lang in Brussel blijven. Maar zij hielp mij,
tot wij iets gevonden hadden, dioht bij het
klooster: een appartement bestaande uit vier
kamertjes. Daar hoopte ik mij met behulp van
een meisje, dat ik uit Engeland ihad meegeno
men, te -kunnen behelpen.
Het was een heerlijke avond in September.
Mijn schoonzuster was zoo juist weer naar
Engeland vertrokken. May en ik waren alleen.
We hadden den heelem middag onze koffers
uitgepakt, en onze kamers in orde gebracht,
en mijn kind was mioe. Zij ging op een bankje
aam mijn voeten zitten, en legde haar hoofd
op mijn knie. Ik boog mij over haar heen en
kuste haar.
Ben je erg moe, lieveling?
Een beetje, moedie.
Ze noemde me altijd .jmoedie''. Het was een
vinding van haar zelf.
Hoe bevalt het klooster je, May?
(Den dag tevoren was zij aan Mère Anastase
en haar nieuwe vriendinnetjes voorgesteld).
Is het er niet allemaal heerlijk rustig?
Niet in de klas, moediie. Ze maakten daar
leven genoeg.
En jij zult wel meehelpen, daar twijfel
ik niet aan. Maar je zult wel van schooi gaan
houden, is 't niet?
Ja, moed ie.
Waarom ben je z-oo stil, kind?
Lieve moedie, zei May, mij aankijkend,
zeg me toch eens, waarom bent u met me
meegekomen naar Brussel?
Die vraag verrastte mij.
Waarom ik met je meegekomen ben? O
May, hoe kun Je diat vragen? Omdat ik zooveel
van je houd, lieveling. Denk Je, dat je moeder
zonder jou zou kunnen leven?
Zij kwam op mijn schoot zltteu en bracht,
haar gezichtje .vlak by mijn por.
Maar aiie moeders doen a niet, fluis
terde zij. De meisjes keken n'G S'Steren alle
maal aan, toen fk «et, dat u hier was korneT1
wonen. Haar moeders women m Kiigeland, of
in Parijs, of waar dan ook. Geven d'.c dan
niets om haar kinderen, moediie?
O zeker, ze moeten wel om hen geven,
antwoordde ik In gedachten. Alle moeders
houden natuurlijk van 'iaar klein© meisjes.
Maar misschien geven ze er niet zooveel om
als ik om jou, lieveling.
Waarom geeft u zooveel om mij, moedie?
O, May, vraag dat niet! Hoe zal ik je
dat ooit doen begrijpen? Omdat je mijn eenig
kind bent, je bent alles, wat ik bezit.
En als Hugh er nu nog was? vroeg May
verder, zooals alle kinderen er niet bij den
kend, dat zij met die vraag PÜn deed.
Ze had al jong van haar vader gesproken
als Hugh.
Ik drukte haar vaster tegen mij aan en
antwoordde niet. Het was al bijna tien jaar
geleden, maar de won/d bloedde nog altijd.
Vertel me nog eens alles van Hugh,
moedl-e, ging May vleiend voort. Van uw lange
wandelingen met hem en al uw avonturen
samen, toe, moedie!
Ik had haar al die dingen al wel honderd
maal verteld. Maar vanavond kon ik het niet
op dezelfde wijzo doen. Ik was weer ln een
vreemd land en de herinnering aan het ver
leden kwam mu met verdubbelde kracht voor
mijn geest op. Ik kon nu niet spreken van den
gelukkigen tijd. dat ik gehuwd was. Al mijn
gedachten werden nu in beslag genomen door
May's vraag: waarom ik zooveel van mijn
kind hield? En op half fluisterenden toon be
gon ik haar te spreken over de ziekte en den
dood van haar vader die nu daarginds in
Parijs zijn laatste rustplaats had gevonden:
en voorzoover ik daarover met een kind kon
spreken, verhaalde ik haar van onze liefde
voor elkander. Ik weende niet, terwijl ik ver
belde. Ds Üjd had mijn leed verzacht en sltecbls
nu en dan deed de herinnering mij in tranen
uitbarsten. May luisterde met alle aandacht,
toen ik haar uitlegde, welk een troost God mij
gegeven had in haar, en hoe zij sinds dien
tijd alles voor mij geweest was.
Arme Hugh! Arm© moedi©! zei ze, mijn
gelaat naet kussen bedekkend. Als ik groot
beo, zal ik nooit trouwen, moedie. ik zal
altijd bij u blijven, altijd, altijd, tot u een
oude vrouw bent, met witte haren en rimpels
op uw gezicht, en heelemaal blind, en dan zal
ik u heel voorzichtig overal rondleiden, en.
«i alles vertellen, wat Ik zie.
Ik moest onwillekeurig lachen om dat aan
lokkelijk vooruitzicht, maar ik huiverde
niettemin bij die belofte van mijn onschuldig
kind, dat ze nooit zou trouwen. Ik wist, dat
ze die belofte immers nooit zou houden. Tien
jaar had ik haar nu bij me gehad. Wat zou
er na weer tien jaar gebeurd zijn? Zou ik dan.
geheel alleen staan?
Wat ik May verteld had, drong diep tot
haar door. Zij vergat het nooit. Mijn genegen
heid voor haar vader, dien zij nooit gekend
bad, deed haar des te meer houden van mij,
en zij sprak er dikwijls over.
Op zekeren dag een paar maanden na
dien avond verrastt© zij mij met de vraag:
Moedie, zult u ooit een anderen man
nemen
Weineen, lieve kind! Hoe kom je erbij,
zoo iets te denken?
Omdat de moedeer van Emma Hayes het
gedaan heeft, en ook de moeder van Aimée
de Monoeau. Emma geeft er niet veel om, maar
Aimée houdt niet van haar nieuwen papa- En
ik zou ook niet van zoo iemand houden.
Wees maar niet bang, dom kind,, zei ik.
Je moeder heeft te veel van je vader gehouden,
om ooit een anderen man In zijn plaats t*
nemen.
Weet u dat zeker, moedie?
io^'l
(Wordt vervolïrt)-
