VOLDOET fif
OP TIJD 1
GRATIS VERZEKERD
VRIJDAG I APRIL 1932
„ONSER VROfJWE POORTE" TE
BERGEN OP ZOOM.
VAN GEVANG TOT MUSEUM.
meer dan 50.000 K.G. vuil
Élfpv
r. u tr?'kbaar en Pf^Btabe) te ma-
I Met bescheiden middelen, n&ar met een
overvloed aan geestdrift en energie is het
werk ondernomen en tot een goed einde ge
bracht. Meer dan 50.000 K.G. vuil en een
halve wagon hout werden verwijderd en met
de opgetogenheid van den waren minnaar van
hot verleden wees Ir. Juten ons wat er zooal
voor den dag gekomen is. We noemen alleen
de sobere, maar karakteristieke schouw in de
zaal van de eerste verdieping en de merkwaar
dige gevangenisdeur, waarvan de oorspronke
lijke exemplaren hoogst zeldzaam zijn
ST. bonaventura.
KLEUREN GELUIDSFILMS EN
SYNCHRONE MONTAGE.
Drie experimenten van Willem Bon.
LICHAMELIJKE OEFENING OP DE
LAGERE SCHOLEN.
INFLUENZA EN LONGONTSTEKING.
NEDERLANDSCHE LLOYD.
NIJVERHEIDSONDERWIJS.
CHRISTELIJK-HISTOIJISCIIE UNIE.
UW ABÖNNEftfSENTSGELD
GE ZIJT DAN EERST
bewaart uw kwitantiën
Een gelukkig initiatief van den
geschiedkundigen kring
„Het Markiezaat".
Gisteren vrerd tn de oude Onze Lieve Vrou-
we-poort te Bergen op Zoom een gemeentelijk
museum geopend dat op Initiatief en onder
leiding van den geschiedkundigen kring „Het
Markiezaat" aldaar is ingericht. Aan het vol
ijverige bestuur van ditzelfde genootschap had
den wij een uitnoodiging te danken, om reeds
tevoren kennis te komen nemen van hetgeen
daar in den korten tijd van voorbereiding is
gepresteerd. "We werden daarbij ontvangen en
rondgeleid door den voorzitter, ir. A. J. L.
Juten. De historische bijzonderheden, die wij
hieronder laten volgen, danken wij aan de uit
gebreide kennis van de plaatselijke geschiede
nis, welke de secretaris, de heer C. Slootmans
zich verworven heeft. En mochten wij hier of
daar in volledigheid tekort schieten, dan is
dat uitsluitend te wijten aan de Bergensche
gastvrijheid, die, onuitputtelijk als de St. Geer-
truydsbronne en van zwaarder eischen, al te
veel van den beschikbaren tijd gemoedelijk en
goedlachs voor zich beeft opgeëischt
Om nu maar met de historische bijzonderhe
den te beginnen: van de poorten, die eenmaal
toegang gaven tot de ommuurde stad, is deze
van Onze Lieve Vrouw de eenige, die de
eeuwen heeft getrotseerd. Haar twee zware
torens zijn uit de dertiende eeuw afkomstig.
Zij behoort volgens Victor de Stuers „tot de
merkwaardigste en best bewaarde overblijfse
len der militaire architectuur ln Nederland.
Met een oude poort te Kampen Is zij het eenige
poortgebouw van het „type" der poorten met
twee zware ronde torens, waarvan er vroeger
honderden ln ons land werden aangetroffen
doch thans niet meer dan dit tweetal is aan
te wijzen." t
De naam „Onse Vrouwenpoort", heeft het
gebouw ontleend aan de kapel van 0.
Vrouw, welke eertijds haar ingang had aan
den Zuidertoren. Spoedig gebruikt voor het
opbergen en lijfelijk straffen van gevangenen
en boosdoeners, kreeg ze in den volksmond óók
den naam van Gevangentoren.
T.'
Het bestuur van „Hat Markiezaat".
Oer de lotgevallen van het oude bouwwerk
?a _vel'(*er n^et zoo heel veel te vertellen. Het
hoeft nauwelijks vermeld te worden, dat het
slechts mét moeite aan de opruimingswoede
ia.i .inegentiende eeuw is ontsnapt. Het was
doer middel van een verzoekschrift reeds als
pi'-oi voor moker en pikhouweel aangewezen,
toen da waakzaamheid van oudheidkundigen
en kunstenaars slooping wist te voorkomen,
twaalf jaar heeft „Het Markiezaat" gewacht
twaalf honderd gulden gemeentelijke sub-
ij.ue de mogelijkheid opende vap een inwendig
herstel van het gebouw, waardoor het als
museum in aanmerking zoo kunnen komen.
Als gevangenis en polltie-verblijf was het
poortgebouw niets anders dan een verwaar
loosd en uitgewoond hok. waaraan alles ont-
De vertrekken van de eerste en tweede ver
die-ping, zooveel mogelijk in hun oorspronke-
1 ijken staat hersteld, herbergen thans de
historische verzameling door „Het Markie
zaat" bijeengebracht. Reeds in 1919 hebben
eenigen. die belang stelden in Bergen's oude
geschiedenis en cultuur, zich vereenigd 0m de
grondslagen te leggen voor een stedelijk en
streekmuseum. Zij organiseerden in de bene
denzaal van het stadhuis een tijdelijke ten
toonstelling, ten bewijze dat een museum-
inrichting mogelijk was.
Onder het burgemeesterschap van mr. dr. p.
A. F. Blom is het gelukt, om de plannen voor
het museum in de O. L. Vrouwepoort in ver
vulling te doen gaan, dank zij ook den steun
van particuliere zijde.
De oudheidkundige collectie, die daar thans
is bijeengebracht, is van strikt plaatselijk ka
rakter en valt als zoodanig te beschouwen als
een beschei-den begin. Men heeft interessante
documenten en archiefstukken ter bezichti
ging gesteld, met kaarten en gravures van de
stad in den ouden tijd. Bouw fragmenten van
ijzer, steen en hout zijn samengebracht, alles
uit Bergen op Zoom afkomstig. De voormalige
gijzelkarner is gewijd aan de verschillende tak
ken van folklore en een nevenvertrek geeft
gelegenheid tot kennismaking met het voor
malige Bergen-op-Zoomsche aardewerk, dat in
wedijver met het Goudsche eenmaal door het
geheel© land zijn afzetgebied vond. Weer een
8 ruimte is bestemd tot militair museum,
n e details van 't oude gebouw zelf zijn niet
minst de moeite waard: de schietgaten voor
e boogschutters, de zware antieke deuren,
iataktarigtieke appartementjes vo r intiem
gebruik, de balkeu met de inscripties, waar de
arrestanten van vroeger dagen zich den tijd
mee hebben gekort, enz. enz.
Dank zij het gemeentebestuur en „Het Mar
kiezaat" is een oud monument in Bergen op
Zoom tot nieuw leven gewekt en is de stad aan
de Schelde (waarop men vanuit een der hooge
toren-vensters z-oo'u onvergetelijk uitzicht ge
nieten kan) een bezienswaardigheid rijker ge
worden.
„Porta patens esto", „Deur, open u", heeft
indertijd iemand met den noodigen galgenhu
mor boven den toegang tot 't arrestaui .-n-jokaai
geschreven. Dat opschrift mag er nu blijven
staan. De deur moge zicb openen voor talrijke
bezoekers en de gescniedkund.ge kring, die dit
alles tot stand bracht, moge in de zicb ont
plooiende belangstelling van de burgerij een
steun vinden, om de verdere restauratie van
de poort en de organisatie van het museum te
helpen voltooien. Het thans bereikte is reeds
ten volle een gelukwensch waard.
De officieele overdracht.
Gisterenmiddag is te Bergen op Zoom het
nieuwe museum in de O.L. Vrouwe-poort door
het bestuur van „Het Markiezaat" aan de
gemeente overgedragen.
Bij deze plechtigheid heeft allereerst de
voorzitter van den geschiedkundigen kring,
ir. A. J- L. Juten, gesproken, die een, over
zicht gaf tan de werkzaamheden, welke m oes-
ten worden verricht en van de resultaten,
welke daarmee bereikt bonden worden. Spr.
bracht hulde aan de velen, die door hun
steun en belangstelling het museum mogelijk
hebben gemaakt.
Ir. Juten verzocht vervolgens den burge
meester van Bergen-op-Zoom, mr. drs. P. A. F.
Blom, het museum te openen.
De burgemeester, bet woord nemende, gaf
een overzicht van de monumenten uit het
verleden, welke Bergen op Zoom nog rijk is.
Spr. wees erop, dat er aan het uiterlijk van
de O.L. Vr.-poort nog veel zal verbeterd moe
ten worden, maar sprak tevens zijn vreugde
en voldoening uit over hetgeen met het her
stel van de interieurs werd bereikt.
Nadat de burgemeester het beheer van de
verzameling aan het bestuur van het markie
zaat bad toevertrouwd, verklaarde spr. het
museum voor geopend.
Ten slotte heeft ook de wethouder van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen het
museum en de inrichters geprezen.
Vergadering te Haarlem.
Woensdagmiddag om 2 uur kwamen de leden
van de R. K. Leerareuvereeniging „gt. Buna
ventura" te Haarlem bijeen, alwaar allereerst
een besloten huishoudelijke vergadering werd
gehouden. Om half acht gebruikte men ge
meenschappelijk een maaltijd, waarna de sec
tie-vergaderingen begonnen.
Gistermorgen naderden de leden ter H. Ta-
fel onder eeu H. Mis, die opgedragen werd in
de Kapel der Maria scholen aan de Koning
straat.
Om 10 uur begon het openhaar gedeelte der
algemeene vergadering.
De voorzitter de heer ir. Jonkergouw opende
de bijeenkomst en heette in 't bijzonder wel
kom de inspecteurs van het bijzonder onder
wijs, den heer de Boer, chef van de af deeling
onderwijs in het betreffende ministerie e.a.
Nadat de ingekomen stukken waren voorge
lezen bekrachtigde de vergadering een tele
gram, dat gezonden zal worden aan de Spaan-
scbe regeering als protest tegen da verbanning
der Spaansche Jesuieten.
In behandeling kwam daarna bet rapport
uitgebracht door de Wetscommissie.
e voorzitter der commissie dr. J. Op de
ou leidde het rapport in, waarna een debat
ontsond.
w NLfn PaU2e was het wo°rd aan dr. H. W.
V°°"itter der vereeniging „Ons
w aai". uderwijs" ia N.-Brabant, lid der
Wetscommissie, die eveneens het rapport be-
Vervolgens behandelde men het rapport
puntsgewijze. Daar men met de26 UaTdetaS
niet klaar kon komen stelde het hoofdbestuur
voor de vergadering te houden in den Bosch
ongeveer September. noscn,
Een vragenlijst zal aan de afdeelingen ge
zonden worden, zoodat men zoodoende op do
volgende vergadering meer tot eenheid kan
geraken.
Dit voorstel werd aangenomen.
Men schrijft ons uit Amsterdam:
e filmstudio Joris Ivens doet weer van
zich spreken door eenige experimenten op het
gebied der geluidsfilm, van haar medewerker
Willem Bon, daarbij geassisteerd door J. Huis
ken en Lou Lichtveld. Het zijn niet meer dan
studies, maar ze zijn merkwaardig genoeg om
er hier in het kort verslag van te doen.
De eerste van het drietal experimenten is
een montagefilmpje op de Falla's „Danse rl-
tuelle du feu", waarin niet de beweging syn
chroon is aan het geluid, maar de montage
geheel harmonieert met de begeleidende mu
ziek. Bon heeft hiervoor beelden uit Ivens-
films gekozen en ze zoo gemonteerd, dat het
rhytme met het klankrhytme overeenstemt.
Hij verkrijgt zoodoende een film, die op reek
sen van concrete voorstellingen opgebouwd,
naar den vorm abstract, want volkomen
ontheatraal van werking is. De beelden im
mers vertoonen geen onderlingen samenhang,
maar toch wordt door hun concreten aard de
fantasie van den toeschouwer in een hepaalde
richting gestuwd.
Bon echter heeft zich er rekenschap van
gegeven, dat wil de beweging geheel psychi
sche functie zijn in de handen van den kun
stenaar, men afstand zal moeten doen van„de
representatieve kunstwaarde of de natuurge
trouwe afbeelding van het bestaande object,
maar de abstractie van beeld, beweging en
klank moeten zoeken, hetzij in de teekenfilm,
hetzij in de machinefilm. Nu is het zeker, dat
de indruk, dien men van Bons film No. 1 on
dergaat niet geheel aan de hier gestelde these
beantwoordt, ten gevolge van het feit, dat het
materiaal niet abstract is. De geest van den
toeschouwer blijft niet geheel vrij van voor
stellingen welke aan bepaalde objecten, zooals
een heiblok, da branding, een kerkje verbon
den zijn.
Dit is echter een kwestie van ondergeschikt
belang, waarop Bon trouwens in zijn volgen
de studies het antwoord gevonden heeft.
Hoofdzaak was voor hem hier te bewijzen, dat
in een geluidsfilm niet alleen de beweging,
maar ook de montage der opeenvolgende
scènes seherp synchroon met het gelnidsrhyt-
me dient te verloopen. Dit is inderdaad een
kwestie van belang, waardoor het mogelijk is,
getuige dit experiment, een aanmerkelijk
nauwer verband tusschen film en geluid te
leggen, tot op zekere hoogte los van den aard
van het materiaal. Geheel vrij komt Bon daar
echter niet van en dat bewijst, dat hij hier
het experiment, geheel bewust overigens, te
eenzijdig heeft gesteld. Het is in deze, uit con
crete beelden opgebouwde film, in het geheel
niet noodig, dat de beweging der beelden niet
synchroon is aan het geluid. Het is zelfs onge-
wenscht en Bon moet het zelf begrepen heb
ben, toen hij op het vuurmotief uit de muziek
een vuurmotief in de film liet correspon-
deeren.
De resultaten van het tweede en het derde
experiment zijn gemakkelijker vast te stellen
Bon heeft zich hier bezig gehouden met het
eeuwenoude vraagstuk of kleuren en klanken
iets met elkaar te maken hebben, welk vraag
stuk thans door de film wellicht nader tot zijn
oplossing gebracht is. De vraag, welke Willem
Bon zich gesteld heeft is: is er overeenstem
ming tusschen kleurafwisseling en geluids-
rhytme, waarmee hij bedoelde: wordt geluids-
rhytme versterkt door synchrone kleurafwis
seling? Hij is hierbij ais volgt te werk gegaan,
In geluidsfilm No. 2 wprdt een gedeelte uit de
Bolero van Ravel gespeeld. Eerst veraanschou
welijkt. Bon het rhytme met ongekleurde licht
flitsen, wit en zwart, in gelijkmatige sterkte
over het projectiedoek verdeeld. Later treden
gekleurde lichtflitsen hiervoor in de plaats.
Zij zijn evenals de ongekleurde vormloos. De
kleuren, die elkaar opvolgen zijn blauw, rood
en geel, later ook paars. Onmiddellijk valt te
constateeren, dat de Impressie van het ge
luidsrhytme er Inderdaad door versterkt
wordt. En in het derde filmpje, bestaande uit
gekleurde vormen, rhytmlseh gemonteerd op
gesyncopeerde Jazz-muziek (de choo-eboo Jazz)
is de werking nog sterker. Op te merken valt,
dat Bon in hoofdzaak statische vormen beeft
gebruikt en dat alle figuren bewegingloos zijn,
wat voor het oogenblik wel ten goede komt
aan het waarnemen der kleurafwisseling, maar
tenslotte een tegenstrijdig element in het
rhytme vormt. Door het prijsgeven van de
concrete beelden heeft Bon een meer gesloten
vorm en daardoor meer concentratie gekregen.
Dit neemt echter niet weg, dat geluidsfilm
No. 1 als totaliteit meer voldoet, dan de twee
de en de derde, die nog zeer sterk in het sta
dium van de eerste onderzoekingen verkeeren.
Vaststellen kan men wel, op grond van de
bij het zien en hooren opgedane ervaringen dat
er verband bestaat tusschen geluidsrhytme
en kleurafwisseling. Door welke overweging
wordt in echter de kleur bepaald? Het lijkt,
dat dit meer door technische dan door psychi
sche motieven beinvloed is. En dan: kan men
zich bij het kiezen van de kleur alleen door
het rhytme laten leiden, zoo ons waarnemings
vermogen al voldoende gedifferentieerd is
om zulke seherpe onderscheidingen ln het
rhytme te maken, of is de tonaliteit ook niet
een groote factor?
Dit zijn eenige vragen en men kan er zon
der veel moeite nog ettelijke aan toevoegen.
We wachten dus met belangstelling de resul
taten van Willem Bon's verder© studie af. En
met geduld. Want als men weet, dat Bon voor
de vervaardiging van het derde filmpje, dat
in drie minuten wordt afgedraaid volle drie
maanden noodig heeft gehad, dan begrijpt
noen, dat het probleem der kleurengeluidsfilm
niet in een jaar zal worden opgelost.
DE AUTHENTIEKE EIKEN GEVAKGE
&IBDEUR In do O- L. Vrouwepoort te Ber.
gen op Zoom.
De rekening van tie vorige week.
In de week van 20 tot en met 26 Maart j.l.
heeft de influenza in de 46 gemeenten van
ons land, welke meer dan 20.000 inwoners
tellen, minder slachtoffers gemaakt dan den
laatsten tijd gewoonlijk het geval was. Er
overleden 12 personen aan deze ziekte. De
longontsteking en bronchitis hadden weer vele
sterfgevallen resp. 99 en 23 op hunne reke
ning, terwijl aan andere ziekten van het
ademhalingsstelsel, uitgezonderd t.b.c., nog 19
menseken bezweken. In totaal maakten deze
ziekten 153 slachtoffers.
EXAMENCOMMISSIE NIJVERHEIDS
ONDERWIJS N I, ENZ.
By beschikking van den Minister van Onder
wijs, K. en W. is bepaald, dat de commissie,
belast met het afnemen van de examens ter ver
krijging van de akten van be.kwaamheid tot het
ge*»en van nijverheidsonderwijs, gemerkt N I,
N IH (niet aanteekening), Nb, Nc, No en Np,
voor het jaar 1932 zitting zal houden te 's Gra
venhage.
Tot lid en voorzitter dezer commissie is be
noemd G. A. Groote Haar, inspecteur van het
nijverheidsonderwijs, te 's Gravenhagetot lid
en secretaris: J. L. G. Faber, directeur van de
2e ambachtsschool te 's Gravenhage
tot leden: H. C. Bonsel te Tilburg; R. Boons""
te DelftJ. Broeren te AmsterdamJ. C. Deel-
der te Haarlem: H. Diederiks te 's Gravenhage
prof. ir. G. Diehl, b. L, te Delft: M. Dykerman
te 's Gravenhage; G. L. Domhoff te 's Graven
hagepEikhoudt te Hilversum; ir. H. J. van
Geuns, w. i, te Bussum; F. W. C. de Grave te
s GravenhageS. J. de Haas te 's Gravenhage;
t .p Heil, w. 1. te RotterdamA. Hoeflake
h ra,ienhage; Hendrik Hoek te 's Graven-
iriS-'v Kammer, b. i. te Schiebroek; G. H.
Baarnir. G. Knuttel jr., b. i. te
Joh p IT?a?f; W' Kromhout C.zn. te Voorburg;
man G ttg„ ^fter te RÜswjjk; P. M. M. Lyds-
dr J a vr^v' A' Maaskant te 's Gravenhage;
PÖstma w l"ysen te 's Gravenhage; ir. D.
te Amsterdamprof. dr. J. G.
Schalv cTnt?"ept9 8 Gravenhage; ir! J. J.
wonende te w
'sGVav^hSagGeraVFeniagTe:>' C''
s Gravenhage, F. A. J. Vermeulen te 'eGraven
hage; W. Verschoor te Rijswijk; K. H. W vis
ser te Utrecht; ir. W. de Vrind KLte
'«Gravenhage; A, G, A. Warns teaker to 's Gra-
ytahag*.
Pi'otestvergndering tegen het
ontwerp-Terpstra
Woensdag is te Utrecht een vergadering ge
houden van de z.g. Contact-commissie, waar
in alle bestaande gymnastiekbonden in ons
land zijn vertegenwoordigd om te ijveren voor
de lichamelijke oefening op de lagere scholen
en dus stelling te nemen tegen het wetsont
werp-Terpstra, dat voor de gemeentebesturen
na 1936 de mogelijkheid schept zich gedeelte
lijk aan de verplichting te onttrekken.
Na een kort openingswoord van den heer
E. de Graaf uit Middelburg, die er zijn leed
wezen over uitsprak, dat de vergadering zoo
slecht was bezocht er zullen nauwelijks 20
menschen zijn geweest hoewel toch 700.000
adhaesie-betuigingen waren ingekomen, werd
achtereenvolgens het woord gevoerd door ds.
ten Broek uit Westereinden over het nut van
lichamelijke opvoeding ten plattelande, door
den heer A. F. Muller, uit Amsterdam, voor
zitter van den arbeiderssportbond over de
sociale beteekenis van de lichamelijke oefe
ning, door den heer J. Korpershoek, uit Rot
terdam, voorzitter van de vereeniging van
leeraren en onderwijzers voor lichamelijke
oefening in Nederland en door dr. J. Reijs,
uit Den Haag, directeur van de kweekschool
voor opleiding van leerkrachten in de licha
melijke opvoeding.
Ten slotte namen de aanwezigen een reso
lutie aan die in den vorm van een adres aan
den minister van Onderwijs, K. en W. zal
w-orden gezonden. Deze resolutie luidt als
volgt: Het Dagelijksch Bestuur van de Con
tact Commissie, handelende in opdracht van
het K.N.G.V.; het N.Chr.G.V.; den Arbeiders
Sportbond, de R.K. Gymnastiek- en Athle-
tiekbonden van de bisdommen den Bosch,
Roermond, Breda, Haarlem en het Aartsbis
dom Utrecht met een totaal aantal leden van
78.900 en handelend bovendien met instem
ming van een groot aantal organisaties met
een totaal van 661.067 leden, constateert dat
zij het onderwijs in lichamelijke opvoeding op
de lagere scholen als bedoeld in art. 2 der
L.O.-wet 1920 voor de ontwikkeling van het
Nederlandsche volk van het hoogste belang
acht- dat vele gemeentebesturen in gebreke
zijn gebleven geleidelijk te voldoen aan het
hier bedoeld© wettelijke voorschrift waartoe
van 1920 tot 1936 gelegenheid werd geboden;
dat zoowel de regeering als de volksvertegen
woordiging zich in genoemd jaar niet onduide
lijk heeft uitgesproken inzake het onderwijs
in lichamelijke oefening als onderdeel van
het L.O, en de algemeen voorkomende werk
loosheid een gereede aanleiding kan zijn om
door het bouwen van gymnastieklokalen en
het inrichten van terreinen voor het onder
wijs in de klein-lerreinspelen, nuttigen en
productieven arbeid te doen verrichten, rede
nen waarom den minister verzocht wordt het
daarheen te leiden, dat in bet belang van het
tegenwoordig geslacht van de hierbedoelde
wettelijke voorschriften niet worde afgeweken
en het onderwijs ln lichamelijke oefening op
de A-schooi inderdaad volledig wordt inge
voerd zooals dit in de L.O.-Wet 1920 is vast
gelegd en van de gemeentel alle daartoe
strekkende maatregelen geëischt worden.
Jaarvergadering van leeraren en
leeraressen te Utrecht.
In bet gebouw van K. en W. te Utredht hield
git-storen de bond van leeraren en leerares
sen hij het Nijverheidsonderwijs zijn zevenen,
dertigste algemeen© ledenvergadering. De
voorzitter, die heer Menk-e, was wegens ziekte
verhinderd de vergadering te presideeren, in
wiens plaats de beer Kruse, vioe-voorzitter de
vergadering leidde en een openingsrede uit-
aprak. Uitvoerig 'behandelde sipr, den toestand
van lret Nijverheidsonderwijs en wees er op,
:hoe wonderlijk in- dé tien jaar sinds het ont
staan der NijverheJdpond-erwijs'weit met eala.
riesrirag en rechtspositie van de leden van den
ibond Is omgesprongen. Dat de minister dit on
derwijs nu toch eindelijk eens met rust late,
in het belang van onze feezinnen.
Het ledental nam in dit tiend© jaar van h©t
bestaan van den Bond mot 56 toe, d© veirhou.
■ding tot de andere organisaties in den lande
is niet anders dan gunstig te noemen. Op
vriendeclhappeliik© wijze is er samengewerkt
In de vacature in het hoofdbestuur, ontstaan
door het aftreden van den heer Lammerse,
werd gekozen de heer Hennink uit Veüsen.
Aangenomen werd vervolgens een voorstel
van het hoofdbestuur, waarin aan het H. B.
werd opgedragen te ijveren, dat, zoolang het
Nijverheidsonderwijs nog geen overheidszorg
is, in de Nijverheidsonderwijiswet een bepaling
worde opgenomen, waarbij wordt voorgeschre
ven, dat in de besturen van nijverheidsscholen
worden opgenomen vertegenwoordigers uit de
werkgevers- en w©rkü©den-<xrga.nisati©s bene.
vens voor de -bespreking van kwesties en vraag
stukken, die uitsüuitend een onderwijskundig
of vakkundig karaikiter dragen, ook de ver
tegenwoordigers van de organisaties der leer
krachten bij het Nijverheidsonderwijs.
I-n de namiddag-vergadering werd het in het
orgaan gepubliceerd© rapport „Rechtspositie''
■besproken en na uitgebreid© discussie z. h. st
aangenomen.
Aan -het ©lot van de middagzitting kwam in
behandeling ee'n rapport inzak© de bevoegd
heden, gepubliceerd iu het orgaan.
EXAMENCOMMISSIE NIJVERHEIDS
ONDERWIJS N IV, ENZ.
Bjj beschikking van den Minister van Onder
was, K. en W. is bepaald, dat de commissie,
belast met het afnemen van de examens ter ver
krijging van de akten van bekwaamheid tot het
geven van nijverheidsonderwijs, gemerkt N IV
tmet aanteekening), N V (met aanteekening),
Nh, Nj en Nk, voor het jaar 1932 zitting zal
houden te 's Gravenhage.
Tot lid en voorzitter dezer commissie is be
noemd ir. L. Th. H. Hesselfelt, inspecteur van
het nijverheidsonderwijs, te Dordrecht, Rozenhof
25; tot lid en secretaris: A. F. W. Verdu direc
teur van de 3e ambachtsschool te 's Gravenhage
tot ledenir. H. van Oouwelaar, w. i. te Amster
dam ir. A. J. Ehnle, e. i., te 's Gravenhage
H. F. Fleischer, te 's Gravenhage; H. Rh.
Grootendorst te 's Gravenhage; ir. A. G- van
den Hoek, te Rotterdam; J. Huisman te 's Gra
venhage R. Kraakman te HaarlemD. va.n
Loon te 's Gravenhage; ir. H. J* Meewis te
Haarlem; C. H. Monteban te 's GravenhageE
J. F. Piguiilet te 's Gravenhage; J- v. Rest
te 's GravenhageH. Reynders te s Graven
hage; W. C. A. Ridderhof te 's GravenhageN.
J. Sterk te '«Gravenhage; ir. J. J- H. Vrydaghs,
e.i.. te Groningen; ir. W. Vrij landt te Dordrecht;
ir. F. C. J. M. Wirtz C.zn., w.i. te Graven-
h*S«i i?. A, W. Zuidweg, L. t© Grav©nh*ge,
De geheele vloot opgelegd. De val van
het pond maakte den toestand
hopeloos.
Aan het jaarverslag der Stoomvaart Maat
schappij Nederlandsche Lloyd te Rotterdam,
over 1931, ontleenen wij het volgende:
In het scheepvaartverkeer heerscht 'n som
bere toestand. Voor onze vennootschap is het
beeld niet rooskleuriger dan voor de Neder
landsche scheepvaart in haar geheel. Hadden
wij in de eerste helft van het jaar onze sche
pen nog alle korter of langer in de vaart, in
de tweede helft moesten wij de geheele vloot
opleggen. De vrachten die te' verkrijgen, wa
ren, beteekenden een zóó groot verlies, dat
het aan opleggen verbonden nadeel voor ons
nog verkieselijk was. En alsof dit niet genoeg
ware, heeft de val van het Engelsche pond in
September den toestand geheel hopeloos ge
maakt. Wel is waar hadden wij op 19 Sep
tember geen loopende reizen meer af te reke
nen, zoodat aanzienlijke koersverliezen ons
zijn bespaard, doch de vrachtnoteeringen hie
ven vrijwel algemeen aan de Britsche munt
gekoppeld en vertoonden allerminst een Btij-
ging evenredig aan de waardedaling van de
munt. De tekorten werden dus voor de Ne
derlandsche reeders evenredig verhoogd. Een
compensatie in den vorm van goedkooper wor
den der exploitatie bleef uit, terwijl volgens
de wet der traagheid de vermindering der
kosten zich slechts uiterst langzaam en moei
lijk voltrekt. Een gageverlaging kon in 1931
in het geheel niet tot stand komen en Neder
land staat met de Vereenigde Staten van Ame
rika ver boven de andere landen aan de spits
met zijn loonen in de zeevaart. In ons vorig
jaarverslag hebben wij u gewezen op de ver
betering, die misschien te verkrijgen ware
door de schepen onder buitenlandsche vlag te
brengen. Dit punt heeft onze aandacht be-
houdeH, doch de restricties in het geldverkeer
van haast alle landen en de alom heerschende
onzekerheid hebben ons tot nu toe van eenlg
definitief besluit in die richting teruggehou
den.
De reserves moeten worden
aangesproken.
Enkele reizen in het afgeloopen jaar lieten
eenige winst, andere daarentegen gaven ver
lies. Het saldo-ve'rlies gevoegd bij de kosten
van opliggen geeft een totaal exploitatie-ver-
lies van 66.450; hierbij komt het saldo der
reparatie-rekening, interest en onkosten, waar
na het totaal verlies een bedrag aanwijst van
111.714. In mindering hiervan komt het on
verdeeld winst:saldo van 1930 ad 17.973.
Dan is evenwel nog geen rekening gehou
den met eenige afschrijving op de schepen.
Een maatstaf is daarvoor heden ten dage
uiterst moeilijk te bepalen. De verkoopwaarde
der schepen is zoo gedaald, dat het vrijwel
voor geen enkele reederlj meer mogelijk is
daaraan haar afschrijvingen aan te passen.
Onder de omstandigheden wordt voorge
steld op de schepen 5.per ton laadvermo
gen af te schrijven, waardoor de boekwaarde
komt op 40.per ton laadvermogen. Het
totale verlies wordt dan 320.180.
Tot dekking van dit verlies zal het noodig
zijn de reserves aan te spreken. Voorgesteld
wordt daartoe de geheele reserve voor nieuw
bouw af te schrijven en het overblijvende ver
lies af te boeken op de statutaire reserve,
waarna deze tot op 23.454 vermindert.
Op de balans staan alsdan nog de reserves
voor survey en voor-assurantie-eigen risico,
die, ten laste van de gemaakte reizen, tegen
over het vorige jaar zijn vejhoogd, eerstge
noemde van 31.400 tot 63.098 en laatstge
noemde van 54.883 tot 64.862.
Thans weer drie schepen in
de vaart
Omtrent den huldigen toestand bericht het
verslag, dat dank zij de Ingetreden verlaging
van de bunkerprijzen en van de gages, as-
mede vermindering der assurantiekosten, wij
drie van de zeven schepen wederom in de
vaart hebben gebracht. Het stoomschip Galge
water werd in Februari en de stoomschepen
Minnewater en Leeghwater werden in Maart
naar de La Plata uitgezonden. Naast het alge
meene voordeel van heropende werkgelegen
heid hopen wij aldus te bereiken, dat wij het
verlies uit opliggen besparen. Van winst kun
nen wij ons bij deze vrachtenmarkt nog geen
illusies- maken.
De balans per 31 December 1931 vermeldt in
het Debet: stoomschepen, aankoopwaarde
2.037.960 (onv.), afschrijving 1931 226.44'
blijft 1.811.520; effecten, (incourante) aa°_
koopwaarde 30.750 (onv.); vooruitbetaald® a_
surantiepremie 17.723 (35.979); "iaterj ,es.
voorraad 12.773 (7500); retzenrekeninS
tant kolen en proviand 9.317
58.683 (42.446); loopende avertK®
7.9S7, saldo 320.180 (v. j. credit *g9'a40);
betaaWe reperaties en surveys
loopende reizen, vooruitbetaalde kaulta l
57.312); en In het C r e d it: aa
1.250.000 (onv.), statutaire reSe' 20ooOO V
(onv.), reserve voor reserve
reserve voor survey 63.098 c k
voor extra afschrijving, repa a.aIltie ei-Pn
nieuwing - (100.000); a3al'Tdfvirwf
sico 64.862 (4SS3)onafg®ha' No.
28 120, crediteuren 547'^Vm:r r, r-.
De winst- en verlte»re^e" ^ecem-
ber 1931 vermeldt in ^et „9. gemeens
onkosten saldo 12.554 atle reke
ning saldo 8.652 (->• (U44)'
exploitatierekening 8'^°,-n 1-5207, P'Us kO8t0n
opliggende schepen i b 'afschrijving
op stoomschepen f en in het
Credit: onverdeeld® MSO 17.973
(14.178), saldo verli®3 J -°-180 (y. j. winst
177 214)
In de heden gehouden verga<jerjng van aan.
deelhouders werden e jaarstukken goedge
keurd en de heer van fler Vorm als com
missaris herkozen.
Verkeerde omgang.
Hans is een °nvennoej},are lezer, en leeft
sterk met zijn boekenhelden mee. Ook eigenL
Uij zich graaf krasse uitdrukkingen toe.
di© hij bij zijn lievelingsschrijvers ontmoet.
Op een keer krjjgt hij ruzie met z'n jonge,
ren broer, en gebruikt daarbij krasse termen.
„Hans,, waarschuwt de moeder, „ik verbied
je om voortaan zulke woorden in je mond te
nemen".
„Och moeder, zegt Hanszelfs Dickens
en Gottfried Keller gebruiken zulke woorden
,,Zo> meent moeder, „maar dan verbied lk
je tegelijk om met zulke onopgevoede jongens
om te gaan".
Is dat als laatste ivraakneming?
Gelezen in het „Utrechtsch Nieuwsblad";
„Maartensdijk: Naar wij vernemen heeft de
dorpsmolenaar, die heden nog steeds van den
wind gebruik maakte bij het malen, besloten
tot den aanschaf van een motor. De wind
kracht zal geheel worden uitgeschakeld.
T© vre©aen is dat h«t bovengedeelte van den
molen 4© wlekea Mulisn sneuvelen".
TA
IMii
Het door slooping van omliggende gebou~
wen zichtbaar geworden overblijfsel van
een der zes West grachtmolens te Den Haag.
Ook deze historische molen zal onder den
moker komen.
NOORDATLANTISCH PASSAGIERS-
VERVOER.
Verlaging der passagetarieven met 10 a 20
pCt. thans door alle maatschappijen
aangenomen.
BERLIJN, 31 Maart 1932. (Eigen Tel.) Naar
alhier wordt vernomen is op de te Brussel ge
houden Noordatlantische vrachtenconferentie
hedenmorgen na langdurige debatten algemeen
besloten om de passagetarieven in de Noordat
lantische vaart aanzienlijk te verlagen. De da
ling bedraagt voor de eerste, tweede en kajuits
klasse 20 pet., voor de toeristenklasse en derde
klasse 10 pet.
Deze belissing is voor de verschillende maat
schappijen van veel belang.
Wanneer men in aanmerking neemt dat b v.
bij den Norddeutschen Lloyd 50 en bij do Hapag
40 pet. der bruto ontvangsten afkomstig is van
het passagiersvervoer, dan beteekent deze nieu
we verlaging een vermindering in de ontvang
sten dezer maatschappijen van meerdere mil-
lioenen R.M. per jaar. Met deze verder» veria-
ging werden de passage-tarieven in het Noord-
atlantlsch 'vervoer reeds 3 maal verlaagd in
een betrekkelijk korten tijd. Het vorig jaar
werden b.v. de eerste klas tarieven nog verlaagd
met 10 a 30 pet. en voor de derde klas met
13 pet.
Deze nieuwe verlaging Is voornamelijk toe
te schrijven aan het initiatief der U; S. Lines,
welke ln samenwerking met de White Star Lin©
van meoniug was dat een voi-dere vot-IaKlna «Uw
passagetarleven verrfnoectelTJIr ëëïf
van het verkeer teweeg zou brengen. Van Duit"'
sche -zijde verwacht men echter van deze- ver
laging geen opleving in het vervoer en in geen
geval verwacht men dat de eventueels toen©,
ming iu het verkeer een uompensatle zal kun
nen opleveren voor de mindere ontvangs's-n.
Daar men echter niet de tarieven kon band
haven terwijl twee groote maatschappijen deze
aanzienlijk verlaagde11' moest men tenslotte toe
geven, nadat e®11 comPr°misvoorstel, waarbij
een verlaging van ongeveer 14 pot. wérd voor
gesteld, werd vel worpen.
Algemeene vergadering te Arnhem.
Woensdagavond werd in het gebouw Musis
Sacrum te Arnhem de algemeene vergadering
geopend der Christelijk Historische Unie.
De Voorzitter, dr. J. Schokking zeid© dat
d© opening voor de elfde maal hem thans
moeilijker viel dan anders. Allereerst om een
Persoonlijke reden, waarover hij thans niet ver
der wilde spreken, maar bovendien door d«
moeilijke tijdsomstandigheden, de depressie
°P economisch gebied, die een terugslag vindt
°P de politieke verhoudingen.
De vraag of er tusschen religie en politiek
wel zulk een band bestaat, dat deze van reëel©
beteekenis is, blijkt den laatsten tijd w«»r op
nieuw aan de orde te worden gesteld en zal,
naar spr.'s overtuiging steeds scherper naar
voren treden.
Vooral in tijden van nood zeule spr. moet
de christelijke politiek haar deugdelijkheid be
wijzen, niet in eigen kracht doch hij het Licht
van God.
Christelijke politiek is niet gemakkelijk, doch
heeft een ernstig® en verantwoordelijke taak.
Christelijke politiek wil allerminst zeggen,
dat eigen volksbestaan daarbij in verdrukking
komt, inteeen(,eel za' bijzonderlijk op eigen
volkskarakter gelet moeten worden. Maar wel
zal gewaakt dienen te worden dat daarbij de
belang®11 van den naaste niet in gedrang ko
men. Daarom geen eenzijdig nationalisme (ap
plaus).
Spreker zal zioh niet aan voorspellingen wa
gen, maar wil in dezen tijd wel wijzen op da
noodzakelijkheid van eendrachtige samenwer
king van allen die het Woord Gods in hun naam
dragen. Onttrekking daaraan zou schuldig ver-
suim zijn
Na de openingsrede werd een aanvang ge
maakt met de behandeling van de voorstellen
der afdeelingen.