DE VOEDING VAN HET JULIANA
KANAAL.
HET BEZOEK VAN DE FRANSCHE
GYMNASIASTEN.
vrirrs i8o'oo° m3> di-ruim 2 M3/sefc-
li
'P'
Rust een weinig....
PI 1
DIN5DXG 5 APRIL 1932
HET ONDERWIJS OP DE H. B. S.
v^k^J^oT^rnt U ™81
BELANGRIJK VERVOER AAN DE
HAVEN VAN TERNEUZEN
ONTGAAN,
OVER HUN INDRUKKEN OVER
ONS EN OMGEKEERD.
f
DURE LIEFHEBBERIJ.
Wat de mensch van onzen tyd
noodig heeft
Bijna twintig jaren geleden op een'rels door
Denemarken viel 't ons bijzonder op, dat wij
zoowel in kleinere plaatsen als in steden orer
al zulke mooie monumentale ziekenhuizen en
hospitalen zagen. En toen hoorden wij deze
eigenaardige verklaring: elke Deen van eenige
standing oordeelt 't zeer gewenseht om ieder
jaar een dag of veertien, drie weken, ook al
voelt hij zich niet ziek, in een hospitaal te
gaan rusten om weer eens op verhaal te ko
men van zijn alledaagach, druk bezet en bezig
leven.
Dat was zijn vacantie, zijn geestelijke en
physieke Erholung, zijn jaarlijksche rnstkuur,
die hij niet graag missen zou. Dat gaf hem
nieuwe kracht, energie en uithoudingsvermo
gen voor zijn weer komenden arbeid.
George Duhamel pleit op zijn beurt in zijn
nieuw uitgekomen boek, wij wezen er onlangs
al op, voor de stichting van een nationaal park
van de Stilte, waar de menaeh uit het drijven
de, jachtige, hurrieachtige moderne leven in
een volmaakte afzondering eens tot zich zelf
zou kunnen komen, niet gehinderd door al de
geluiden en het lawaai van het moderne leven,
die zoozeer op onze zenuwen werken. Een oase
van rust in den chaos van modern rumoer,
een asyle zonder de permanente cacophonie
van brommende vliegtuigen, gedonder van
fluitgillende treinen, getoeter en geclaxonneer
van ronkend-e auto's, eindeloos getreiter van
gramophoon- en radiomuziek. Er valt voor
beider denkbeeld, zoowel voor dat van den
Deen als van George Duhamel veel te zeggen.
Zeker 't is meer en meer algemeen gebruik
geworden onder alle klassen van de samenle
ving om een jaarlijksche vacantie te nemen
Miar 't ie alleen de vraag, worden
beter op.
Aansluiting tusschen L.O. en M.O.
en de diffirentiatie.
DE EINDEXAMEN-CIJFERS.
wjj er
Vacantie is en beteekent gewoonlijk een
poosje uitbreken uit den ban van onze daze-
lijksche bezigheid, uit den sleur van allen dag
Maar meestal zoeken wij er andere bezigheid
en beslommering voor in de plaats.
Vacantie, en dan willen wü reizen, wat zien
van de wereld, in den meest korten tiid rw
beteekent weer jachten en reppen met' kof
fers sjouwen, een plaatsje veroveren in over
bezette treinen. Dat beteekent opnieuw na-I"
ven van allerlei conventies, het vaste progra^
de ophitsende klanken van een Jazzband
zooveel mogelijk profiteeren als me/uit^is
n de seeing- of touringcar staat weer vroeg
op ons te wachten. vroeg
En och, lieve menschen, wij komen-
w.
van
als
de
om
ons
naar de
en volstrekte afzon-
laconieken D« e naar t T
George Duhamel voor hchaam^n
den nu*™ mensch ^^IzILfX
StT. I"'' 09 d''Ul£ke ®«ropool van
oase ran a T'acht te neme<>
oase van de eenzaamheid
dering.
alledaLsch ""V" bedrijv!ge van ons
Stmmfif W6rkzame- overbezette leven een
btiUhalte te proclameeren
soVeUiS °P te in een
la M n 89 ruimte' waar «een la-
lotlus ,Tteeko°menTa ST' t0t
zondering. ab3olu'0 en af-
no?'voornl^rte het ^«"affineerd go
niet geTtoïd tTw^en ÏZ?T "n'
gerinkel van de ener?ermanent
uit den weg behoedZCV*?*™' n,et
mende auto's, om zich heen en welr te ZI
blikken by het oversteken var, «k, straat o!
een verkeersweg, om Bu Pens ntei
luisteren naar de eindelooze klachten ove°r !e
malaise-misère. Geen radio van het trieken
van dep dag tot in 't holst van den nacht
geen lunch- en dinermuziek, g^n Fanst
Hoffmann's Erzahlnngen, geen VaS Diaz"
Sport- en Beursberichten, geen Kovacs La 1os'
of hoe die Imitatie-zigeuner heeten mag maTr
uit het venster van je stille woning te luistZ
ren naar den lentezang der ontwakende voeels
of 'savonds op te blikken naar den flonkeren
den sterrenhemel, „die Himmel erzahlen di°
Khre Gottes". „Quando Sarai sola, Sarai tutta
tua", adviseerde de wijze Leonardo da Vinei
reeds aan een overspannen vriendin. „Als gij
heel alleen zult zijn, dan zult gij eerst heele-
masï u zelve zijn"*.
Over een „Retraite ardente" schreef een
Marcel Prévost een van zijn mooiste boeken.
„Ken u zelf", giaven ons de ouden mee als
de hoogste levensles.
Maar wij moderne menschen, die slechts ds
maat van het tempo, tempo, kennen, wij heb
ben geen tyd meer om met ons zeiven kennis
tc maken.
vvy leeren heel de wereld kennen, één druk
op de knop in onze huiskamer, en alle wereld
streken stellen zich met ons in verbinding.
Wij gaan er groot op alle finesses van he
leven te kennen, maar ons eigen inneriyk,
onze eigen ziel is een onontdekte wereld.
Dat is een rommelkamer, waar nooit eens
orde In wordt geschapen, waar nooit de gor
dijnen worden opgehaald, en nimmer de ven
sters worden opengestooten, en het weldadige
zonnelicht wordt binnengelaten
De laconieke Deen zoekt jaariyks zyn hos
pitaal om lichameiyk en physiek weer eens op
verhaal te komen van het tempo van het druk
ke, jachtende leven. George Duhamel recla
meert voor zün geënerveerde tydgenooten een
nationaal Park van de Stilte, moderne steden
bouwers spreken van groene parken tusschen
de straatwoesty'nen als. de gezondheid inha
leerende longen voor een wereldstad.
Onze wUze Moeder de heilige Kerk wees den
modernen mensch, naar de retraitehuizen, de
sanatoria voor de ziel.
Komt binnen, en rust wat!
En by het vérklinken, en wegsterven van
liet koortsige tempo van het jachtige leven, by
het dalen van de hooge temperatuur, zullen
er rust en vrede komen in uw opgejaagde ziel.
Gij zult tüd vinden u zelf te ontdekken, ken
nis te maken met uw eigen inneriyk, dat als
een vreemde is geworden.
Met schrik en ocik met spyt zult gq ervaren,
dat oude vroomheid en godsvrucht zqn los
gespoeld, en óp drift geraakt in den storm en
drang van het laaiende leven.
God met ons Ach, 't is vaak niet anders
geworden, geiyk alles In dit moderne opper
vlakkige leven als een kleine pastille, een
gecondenseerd tablet van een vluchtig gebed,
ten morgen of ten avond, een lichte groet,
een enkele hoofdknik, als naar een opper-
vlakkigen kennis, die God voor ons is.
In de stille bosschen van zelfinkeer zal de
gezonde pynenlucht der christelqke vroom
heid en levensdeugd onze slappe longen weer
sterken, en onze zenuwen weer krachtig
maken voor het komende leven.
Dan zullen wij straks weer moedig en
sterk staan in de gestadige onrust van wereld
•m Iwm, p. h. H.
Op de In het Parkhotel te Amsterdam gehou
den algemeene vergadering van de vereeniging
van Directeuren van Hoogere Burgerscholen
met vijfjarigen cursus onder voorzitterschap
van dr. A. van der Water (Utrecht) werd tot
eerelid benoemd de heer J. van den Andel
inspecteur der Lycea.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen had zich doen vertegen woord Leen
door den heer dr. G. H. Coops, Inspecteur M
O. Tot bestuurslid (vacature Zimmerman) werd
gekozen dr. H. de Noo Azn (Zierikzee)
Mededeeling werd gedaan van de uitelag der
gehouden enquête omtrent de wenscheliikhéfa
mn twee of drie rapporten in de 5de kS
Met groote meederheid sprak men zichtó
voor drie rapporten. lCh Ult
vaststelUnl ™Trd de,.T™« besproken of de
f cijfer norm bij de bepaling
der
sineenrL te brengen in de be*'i3-
is dat dA Ve" nde «Emissies. Gebleken
J 6 Wel Zeer Ter uiteenloopen.
oer iaa rn Werd t°!f: het veirza™elen eenmaal
5 an gemiddelde rapportcijfere, ten-
910n resultaten te kunnen toetsen. Door
zegd 76 6 'tden werd bun medewerking toege-
Over het vraagstuk „Hervorming van het M.
uerden slechte inleidende besprekingen ge
boeid, omdat de tijd van voorbereiding te kort
was geweest voor een grondige studie. Voor
namelijk kwamen twee punten ter sprake n.l.
de aansluiting tuss'dben l.o. en m. o. en de dif-
rentatie, onderwerpen in verband met
oen ingekomen schrijven van de Haagsche Di
recteuren. Deze leden meenden, dat zoowel de
verklaring ven het schoolhoofd als ook het
toelatingsexamen niet tot redelijke resultaten
had geleid; dat bovendien een goed examen ln
rekenen nog geen waarborg was voor het goed
kunnen volgen vaif het wiskunde-onderwijs aan
een H, B. S. Zij wensdhten daarom de Invoe
ring van een „brugklasse" tusschen 't 6e leer
jaar en de H, B. S., in welke klasse dan on-
derwijs zou worden gegeven door onderwq-zers
en door leeraren in de vakken van het gewone
l.o. maar ook ln wiskunde.
In de vergadering ondervond dit voorstel van
meerdere zqiden bestrqding, men zag niet in
hoe dit plan practisch verwezen lijkt kon wor
den, zonder een tegenstelling te doen ontstaan
tusschen de groote steden en het platteland.
Omtrent de differentiatie bepaalde men zich
tot de vraag na welke klasse de splitsing in A.
en B afdeellng moest worden uitgevoerd Eenige
leden vonden een splitsing na de tweede klasse
het meest rationeel, omdat de derde klasse der
H. B. S. door zijn matihematiseh-physisoh ka
rakter tot de bovenbouw gerekend moest wor
den. Aan den anderen kant werd betwijfeld of
reeds na 2 jaar een juist oordeel kan worden
gevormd over den aanleg van den leerling,
voornamelijk wat de wis- en natuurkunde be
treft. Deze leden meenden een splitsing van de
derde klasse te moeten aanbevelen. Vrij alge
meen. was men van oordeel, dat in elk geval
't aanLhal eindexamen vak ken beperkt moet
worden.
Besloten werd deze kwesties in kringvergade
ringen nauer te onderzoeken.
•-
Wri"-
HET „ZWAKKE" GESLACHT. De vrouwelijke spuitgasten van het
Londensche magazijn in actie tijdens haar regelmatige oefeningen.
punten,
sprake
NOODLOTTIGE AANRIJDING TE
BLEISWIJK.
Melkventer gedood.
STEUN VOOR WONINGBOUW 1932.
Wenschen van den minister.
De Minister van Arbeid, Handel en Nyver.
beid beeft een schrijven gericht tot de gemeen,
tebesturen, waaraan het volgende is ontleend.
Da Regeering stelt voor het dienstjaar 1932
een bedrag ran 10.000.000 voor woningwet-
voorschotten beschiik/baar; voorts een bedrag
van 50,000 voor het verleenen van jaarlijk
sche bijdragon tot dekking van 50 pot. van
het op de exploitatie der voor krotopruiming
gebouwde woningen te ïyden tekort en ten be
hoeve van woningen voor groote gezinnen, als
mede een bedrag van 80.000 voor het verlee
nen van bijdragen aan gemeenten voor krot-
opruiming en woningverbetering Ten platte-
land-e.De rentevoet der voorschotten wordt ver
hoogd tot 5 pot. met ingang van de dagteeke-
ning der circulaire.
In het jaar 1932 blijft ook de mogelijkheid
bestaan van het verkrijgen van voorschotten
tot het verleenen van gelden onder verband
van 2e hypotheek. De minister wijst er met
nadruk op, dat met kracht moet worden ge
streefd naar verlaging van de bouwkosten,
omdat anders woningen worden gebouwd, die
niet alle, dan toch voor het grootste ge-
90duur zqn voor de arbeiders, voor wie
2.1 rifteuid zijn. Daarbq moet er ook voor ge.
n nrf v, WwJen- dat de kosten vam den grond
ooger zijn dan toelaatbaar is voor de te
„Ju*" woningen in verband met de huren,
tanm r-*l>r, de ^'woners kunnen worden be-
Punten ral by de beoordeeling
wondt p«ï™?nen' waarvoor Rijks voorschot
wordt gevraagd, zorgvuldig gedot worden".
Zaterdagavond is op den Hoogeweg op de
grens tusschen Bleiswijk en Zegwaard een
ernstig verkeersongeluk gebeurd. De melk
venter H. Rechter keerde, na zijn klanten te
Bleiswijk bediend te hebben, naar zijn woon
plaats Zegwaard terug. Uit tegenovergestelde
richting naderde een vrachtauto bestuurd
door den heer van D. uit Oudewater. Het
schijnt dat de chauffeur niet voldoende zijn
lichten gedoofd heeft, in elk geval de met
een hit bespannen wagen van Rechter werd
aangereden. Rechter werd van zijn wagen ge
slingerd en bleef bewusteloos en hevig bloe
dend op den weg liggen. Een spoedig aan
wezige dokter constateerde een verb'ryze.d
been en inwendige kneuzingen. Nadat een
noodverband aangelegd was, werd de onge
lukkige naar het Academisch ziekenhuis te
Leiden vervoerd, waar hij Zondagmorgen te
half zes is overleden. De ongelukkige was
ongehuwd en 19 jaar oud.
De vrachtauto botste, na tegen den wagen
te zqn gereden, tegen een langs den weg
staanden boom en sloeg over den kop. De In
zittenden kwamen met den schrik vry.
KAPITEIN TER ZEE J. DE GRAAFF.
De aanstaande chef van den Marinestaf, ka
pitein ter zee J. de Graaff, heeft zich naar Vin
singen begeven ten einde besprekingen te hou
den met den ondercommandant der marine al
daar.
is KIENEN HAZARDSPEL?
De Hooge Raad behandelde gisteren efen
cassatieberoep van den procureur-generaal by
het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch tegeq een
arrest van dat Hof, waarbij van rechtsvervol
ging zqn ontslagen W. en P. j. Ackens, te
Kerkrade, voorzitter en secretaris van een
Kien-club aldaar.
Deze club was opgericht naar aanleiding
van een gemeentelijke verordering, die het
kienen in het openbaar verbiedt.
De dagvaarding in zaak was echter op
gebouwd op grond van art. 254 W. v. Sv., dat
hazardspel strafbaar stelt. De rechtbank oor
deelde de vereeniging comouflage, maar acht
te het kienen geen hazardspel en ontsloeg ook
verdachten van rechtsvervolging.
De advocaat-generaal sal op 18 April con-
cludeeren.
HET ONTSLAG AAN DE
ZEEVAARTSCHOOL TE VLISSINGEN.
Het Haagsche Gerechtshof heeft gisteren
arre«t gewezen in de bekende procedure tus
schen den heer M. Teerling en het bestuur
van d0 Zeevaartschool te Vlissingen.
Zooals men weet had de heer Teerling een
vordering ingesteld tegen het bestuur der
Zeevaartschool op grond dat dit bestuur hem
onrechtmatig zou hebben ontslagen als lee.
raar aan die school.
De rechtbank te Middelburg ontzegde hem
echter zijn vordering, welk vonnis thans in
hooger beroep door het Gerechtshof is be
krachtigd.
Vragen van liet Eerste Kamerlid Nivard.
Door den heer Nivard. zqn aan den Minister
van Waterstaat de volgende vragen gesteld
Is h-et juist, dat een verzoek van de N v
Aug. de Meyer Zonen's Expeditie en Agentuur
Maatschappy te Ter Neuzen om een terrein
gelegen aan de zuidelqke kanaalhaven te Ter
Neuzen, in erfpacht of huur te verkrqgen voor
het bouwen van magazynen voor op- en afslag
van kunstmest, door den Minister la afgewe
zen, niettegenstaande zoowel het Gemeentebe
stuur als de Kamer van Koophandel, in het
belang van de haven en van de werkverrui
ming, op het beschikbaarstellen hadden aan
gedrongen?
Is het juist, dat bedoeld terrein niet beschik
baar werd gesteld, daar het besteimd is voor
den zg. „gaanden-en-komenden man", doch
practisch steeds door dezelfde firma wordt ge
bruikt voor opslag van papierhout, voor welk
artikel, zonder eenig bezwaar, opslagruimte
verkregen kon worden op een terrein van de
Spoorwegmaatschappq MechelenTer Neuzen?
Indien vorenstaande vragen bevestigend
worden beantwoord, is het den Minister dan
bekend, dat hierdoor een belangryk vervoer
aan de haven van Ter Neuzen is ontgaan, ten
bate van een buitenlandsche haven?
Is de Minister niet' van meening, dat, nu de
teruggang van het verkeer in de Nederlandsche
havens zoo belangrijk is, geen maatregelen
achterwege mogen blqven, welke tot uitbrei
ding van het vervoer kunnen leiden?
Is de Minister alsnog bereid het gevraagde
terrein in erfpacht of huur af te staan, indien
liet mogelqk zou blijken deze belangrijke trans
porten te winnen voor de haven van Ner
Neuzen?
Het afscheid van ons land.
Donderdag afgereisd in gezelschap van hun
aller afgod, onzen populairen Jan Feith, zullen
ze nu wel zoo langzamerhand zqn teruggekeerd
in hun diverse woonsteden.
De eerste dagen blqven ze natuurlijk nog
hevig interessante kinderen om het vele, ilat
ze weten te vertellen, maar Maandag is het
uit met de pret en moeten ze weer naar
school
WaarschUniyk met bezwaard hart, want het
zal niets meevallen om weer te kruipen in de
huid van een gewoon schoolkind.
Het ligt echter niet ln mijn bedoeling om
te gaan filosofeeren over den gemoedstoestand
der vertrokken vrienden, maar wel cm een
eenigszins getrouw beeld te geven van de in
drukken, die ze in ons land opdeden.
Wat mij eigenlqk het meeste pleizier dori,
is dat ze zoo'n heel anderen kijk op het Hol-
landsche volkskarakter kregen.
Ze kwamen met het idee. dat de Hollander
een somber mensch is, die zonder vreugde
door het leven gaat. Het duurde echter maar
heel kort of ze kwamen er rond voor uit, dat
ze zich leelijk vergist hadden in onze menta
liteit.
Maar ook wij van onzen kant bekijken het
Fransche karakter niet heelemaal juist. Onze
voorstelling van de spontaneïteit en levendig
heid onzer Zuidelijke broeders noem Ik, na
deze week van 'gezamenlqk ons land bekqken,
minstens overdreven.
Ik ben overtuigd, dat een club Hollandsche
jongens en meisjes, onder dezelfde omstandig
heden veel meer gezongen en gelachen zou
hebben dan deze Franschen.
Stel ik een bqzonder belang in de bevorde-
i mg van onderlinge vriendschappen, ik ben
ervan overtuigd, dat de heer van Deventer,
directeur van onze Vereeniging tot bevorde
ring van het Vreemdelingenverkeer, veel meer
m zqn schik was met de belofte van Pierre
Courtat, Myelsprekendheidslkam-pioen van
Frankrijk, om een lezing over Nederland in
elkaar te zetten en er de verschillende Fran
sche lycea mee af te reizen.
Of met de toezegging van Guy Bross, een
literator in den dop, dat het niet zou blijven
bij dat eene vers op Nederland en zyn blonde
duinen, maar dat er vast en zeker nog eer
massa zouden volgen. Het exemplaar, dat hy
mij bq het afscheid vereerde, zat volgens des
kundigen uitstekend in elkaar en is prachtig
propagandamateriaal voor ons land. Wat zou
professor Treub genoten hebben van de bewon
dering van deze kinderen voor het echt goi-
landsdhe landschap, waarvan hij zoo'n groot
bewonderaar was.
Het landelijke „Broek in Waterland" met de
grauwe luchten boven groene wei, het rustig
grazende vee, de molens aan den slootkant,
maakten dieper indruk dan Marken en Volen-
dam met hun veel sterker prikkels.
Ia tegenstelling met het Amerikaansclie
.waanidee als liep half Holland op klompen
of in pofbroek, verwachtten deze jonge Fran
schen heelemaal geen kleederdrachten meer
in ons land, zoodat Marken en Volendam een
openbaring voor hen werd.
Ze zqn zeer ontvankelijk voor natuurschoon
en kunst en ook voor historie interesseeren ze
zich bijzonder.
Het oude „Prinsenhof* te Delft met de sou
venirs van „Gulllaume le Taeiturne" bracht
ben meer in verrukking, dan het weelderig
ingerichte Vredespaleis
D-e oude Amsterdamscbe grachten boeiden
meer dan de machtige Rotterdamsche havens.
Die nieuwe architectuur van Amsterdam Wes:
en Zuid, de Rotterdamsche Byenkorf en van
Nelle liet hen volmaakt koud.
Voor zulke jonge menschen is hun kennis
van onze schilderkunst verbijsterend.
Ze wisten niet alleen waar ze onze groote
meesterwerken zouden kunnen vinden, maar
herkenden de doeken direct van de reprodne
ties uit hun leerboeken.
Rembrandt, Potter, Vermeer, Ruysdael, Wou
werman en Potter hadden hun groote belang
stelling. Er SQhqnt op de. Fransche schoiee
veel aandacht besteed te worden aan kunst
geschiedenis. Geregeld museumbezoek is ln hei
leerplan opgenomen.
Enkele jongens waren al een dag te vroeg
naar Parijs gekomen om zich vóór hun reie
vast in het Louvre te oriënteeren op de Ho,
landsche schilderkunst.
In literatuur zijn ze ons ook ver de baas,
Zq lezen en herlezen hun klassieken niet ai
leen, maar leeren met genoegen heele frag
inenten uit hun hoofd en reciteerei) ze üvig.
veel liever.
Met veel gevoel en zonder eenige gêne voor
de anderen.
Voor de Fransche prulromans, die in onze
spoorwegkiosken liggen, trekken ze hun neus
op en stellen zich veel voor van het resultaat
van de schriftelijke „voorlichting" die ze zich
voorstellen me te geven!
Alle scheiden doet pqn, maar Ik ben er wel
heel zeker van, dat het afscheid van Holland
en de vrienden, die zij er maakten, sommigen
heel zwaar viel.
Het driewerf „Vive la Hollande", dat ze
aanhieven toen de trein uit den Haag wegreed,
kwam uit enkele kelen wat schor, alsof er een
prop in den weg zat
Den Haag 31, 3, '32.
CATY VERBEEK.
HET GEVAAR VAN DROOGLEG-
GING BIJ EEN „WATER
OORLOG".
Het tractaat van 13 Mei 1863.
In verband met de loopende onderhande
lingen om te komen tot een nieuw tractaat
tusschen Nederland en België trekt het vraag
stuk der voeding van het Julianakanaal op
nieuw de openbare aandacht.
In de M. v. A. aan de Eerste Kamer inzake
de begrooting van Buitenlandsche Zaken, ver
klaarde de minister terecht, dat naast de
Rijn—Scheldewverbinding, ook „de belangen
van onderscheiden aard der Zuidelijke pro
vinciën" in het oog gehouden behooren t»
worden.
En onder deze belangen noemde hij op <je
eerste plaats „de watervoorziening van het
ook voor Rotterdam belangrijke Julianakanaal.
Ongetwijfeld is dit vraagstuk van groot ge
wicht niet alleen voor Rotterdam maar voor
geheel Nederland.
Er kunnen zich omstandigheden voordoen,
zooals zij zich in den oorlogstyd reeds heb
ben T-oorgedaan dat de kolenvoorziening
van ons land uitsluitend op de Limburgsche
mijnstreek is aangewezen. Dat in deze om
standigheden een steeds betrouwbare verbin
ding te water van overwegende beteekenis is
behoeft met het oog op het enorme kolenver-
bruik, geen nader betoog.
Daarom is de voedingskwestie van het
Julianakanaal een der voornaamste
die bij bet overleg met België ter
komen.
Een overeenkomst op dat punt biedt trou
wens geen bijzondere moeilijkheden, omdat de
watervoorraad der Maas zelfs lD de droog
ste zomers voldoende is, om de behoeften der
beide buurtlanden te dekken.
Immers het Julianakanaal heeft hoogstens
tien, het Albertkanaal maximum negen en de
Zuid-Willemsvaart zes kub. meter per secon
de (M3/sec.) noodig voor een vlotte scheep
vaart. En de waterafvoer van de Maas daalt
practisch nooit beneden 25 M3/sec. 1).
Wanneer dus vroeg of laat een tractaat tot
stand komt, Is de regeling der voedings-
kwestle op de gezonde basis der wederzijdsche
behoeften de eenvoudigste zaak der wereld.
Maar zal het binnen afzienbaren tijd geluk
ken een aannemelijk verdrag tot stand te
'■engen y wij blijven het hopen, maar al wat
wij zien en hooren in de pers en het parle-
ment geeft ons aanleiding tot gegronden
twijfel.
IV ij behoeven dit niet nader aan te toonen,
ti^d1"^6116- d°°r dea loop der din&en gerech-
zien om de maaS onder het oog te
Juliannif er, sebeuren als in 1935 het
terranr aal T°rdt g<x>pen(I' vóórdat de wa-
Z s, nternatlon3al is eregeld.
Deze vraag is reeds meer dan eeös aan de
de gesteld, en in opdracht van de Nationale
Unie heeft ir. A. A. Mussert een reeks bere
keningen gemaakt omtrent de kosten, die aan
de zelf voeding van het Julianakanaal zouden
verbonden zijn.
Hij kwam tot de conclusie, dat bij het ont
ketenen van een wateroorlog en het eenzijdig
onttrekken van 60 M3/sec. aan de Maas bij
Luik door België, het Julianakanaal gemid
deld één maand per jaar van voedingswater
zou verstoken biyven, en dat het eenige mid
del om droud- gging te voorkomen, zou be
staan in hef npompen der benoodigde hoe
veelheid van pand tot pand.
Hq ging zelfs zoover, dat hq deze methode
ook uitbreidde tot de bevaarbare Maas van
Linne tot Grave; en hq besloot zijn rapport
met een raming van de kosten der te bouwen
electrische gemalen op rond één millioen en
van hun stroomvoorziening en bediening op
omstreeks 50.000 per jaar.
Kapitaliseert men dit laatste bedrag aan
5 pCt., dan krijgt men weder een bedrag van
één millioen, zoodat de voeding van het
Julianakanaal in droge tqden een extra-uit
gave van twintig ton gouds van onze lichte
lijk berooide schatkist zou vergen.
Nu kan men wel met een grootsch gebaar
over deze financieele aderlating heenstappen,
het loont vooral in deze periode van alge-
meenen bezutnigingsdrang o.f. ruimschoots de
moeite, om eens ernstig na te gaan, o er
geen goedkooper oplossing der voe nga"
kwestie mogelijk is.
En dan constateeren wy vooreer3t' at er
stroomafwaarts van Roermond voor het op,
pompen van Maaswater in gf#*1 aan'ej-
ding bestaat. Immers het stroomgebied van de
Maas stroomopwaarts van deze s,iU bedraagt
2.503.770 hectaren en dat boven Maastricht
2.139.590 ha. Tusschen beide st^®" °,nderSaat
het dus een vergrooting van bectaren.
Welnu, als wij voor elke 30.000 heet. stroom;
gebied slechts één kub. nieter^ nnni®Um gf_
voer rekenen, dan bedraagt het gezameiy^ ^e_
biet der waterloopen van bei e oevers tus
schen Maastricht en Roermond ten minste
12 M3/sec., hetgeen voldoen' s ter voorzie
ning zoowel van het Julianakanaal ai„ van
de lager gelegen stuwPaI11 en ('er Maas.
Maar er is nog meer-
Vooreerst is het voor «eigie practigf,h on_
doenlijk om 50 M3/sec. brl Luik at te tappen,
daar het Albertkanaal slechts in gtaat .g
hoogstens 35 M3'sec- door te iaten Want zj1n
capaciteit is niet even groot als hie van het
Julianakanaal, zooals en onrechte door vele
schrijvers laatst nog oor G. Nypels in- het
„Alg. Handelsblad" wordt verondersteld.
Wanneer de practiscn toelaatbare wateraf_
voer van het J" ,akanaal, met een nat
dwarsprofiel van C1 M2., op 50 M3/see.
dient te worden gesJ). dan bedraagt deze
afvoer voor het kanaal met Tond 100
M2 dwarsprofiel, met meer dan 31,5 M3/sec.
En wanneer men nu weet, dat tijdens de
laatst-verloopen tien jaren, het debiet der
Maas ^slechts gem e 'Wee dagen jaarlijks
beneden 40 J 8edaald, dan begrijpt
men meteen, datra°gelijkllei{1 om bij Luik
den geheelen watervo 2jjde]ings af tg
leiden, bepei-kt b t tot eilke,e ïeep aelden
voorkomende ^"odes Van uiterste droogte,
zooals b.v. e an 1921 te aanschouwen
gaf.
Maar zelfs in die periodes zou, altijd ln de
veronderstelling van een „wateroorlog" de
rivier bij Maastricht niet geheel zonder water
zqn. Immers tussehen Luik en Maastricht
strekt het stroomgebied der Maas zich uit over
ruim 88-000 hectaren. Wjer afvoer tMl mingte
3 M3/see. bedraagt. Bovendien kan men het
water van de Geul gebruiken om het hoogste
pand van het Julianakanaal te voeden. En
zooals uit waarnemingen van den Prov. Wa
terstaat in den zomer van 1921 gebleken is,
beschikt de Geul zelfs ln den droogsten tijd
over een afvoer van 2 M3/sec.
En ten slotte zyn er by Monsin, Lixhe en
Klein-Ternaye drie schutsluizen, deels ge-
uwd, deels in aanleg wier gezamelijk bene-
enwaartsch waterverzet circa 31.000 M3 per
schutting bedraagt.
Wordt door de beide eerste, die de bevaar
bare Maas van Monsin (Luik) naar Visé be
lenen, slechts vijfmaal en door de verbin-
Hr^tina# KIein Ternaye slechts tien keer
- 1<!a geschut, dan bedraagt het water-
m totaal zat men dus op liet bovenste pand
van het Juhanakanaal in de slechtst-denkbare
omstandigheden de beschikking hébben over
ongeveer 1 /sec., cl.i. ruimschoots voldoen
de voor 24 schuttingen per etmaal door de
ongeveer elf meter diepe schutkolk by Born,
zoodat er voor oopig niet de minste aanlei
ding bestaat tot het bouwen van dure pomp
werken; te minder daar het ontworpen spaar-
bekken in het dal der boven-Gmii allicht in
staat zal zijn ook nog een paar kub. meter
per seconde by te dragen, om in <je weinige
dagen van watergebrek het ontbrekende aan
te vullem.
Inmiddels schuilt er in deze kwestie nog
een hachelqk punt: wy bedoelen het tractaat
van 12 Mei 1863, dat de voeding der interna
tionale Zuid-Willemsvaart regelt.
Deze voeding mag volgens art. 1 op geen
andere wqze geschieden, dan door de opzet
telijk daarvoor aangelegde prise d'eau by sluis
even beneden Maastricht, terwijl in art. 4
in J?egestane hoeveelheid wordt bepaald op
13/sec. „zoodra de rivier boven het raar-
pell stqgt".
D°u,r-P<!S.1Werklng van den atuw hij Borgha
ren 'blijft de rivier thans, ook in den droog
sten zomer voortdurend boven dit vaarpeil,
zoodat de Belgen krachtens de letter van het
Tractaat, aanspraak kunnen maken op «ten
onafgebroken levering van 10 M3/sec. door het
voedingskanaal op Nederlandsehen bodem
Het spreekt dus vanzelf, dat by toepassing
van dit art. 4, in droge periodes geen drup.
pel Maaswater zou overblijven voor de voe
ding van het Julianakanaal.
Maar het ligt niet minder voor de hand,
dat als België alle beschikbaar vocht bq Luik
aan den linkeroever der rivier onttrok, Neder
land dit voorbeeld by Borgharen aan den
rechteroever zou volgen. Het zou de duikers
bij sluis 19 eenvoudig potdicht houden en den
schaarschen watervoorraad voor eigen behoef
ten aanwenden.
Daarop zou België ongetwijfeld reageeren
door het sluiten van den duiker by Loozen,
waardoor volgens art. 5 van het tractaat, heb
Nederlandsch deel der Zuid-Willemsvaart, van
de tien kub. meter per seconde, die bij Maas
tricht worden ingelaten, 2 M3/sec. ontvangt.
En zoo zou weer een nieuw probleem ont
staan, de watervoorziening van het traject
WeertDen Bosch, dat overigens door het
installeeren van één pomp by Panheel en één
bij Nederweert ieder met een vermogen
van 2 M3/sec. op betrekkelijk eenvoudige
wijze ware op te lossen.
Maar men begrijpt, dat een „wateroorlog",
die met een formeel e tractaatJbreuk van
weerszijden zon gepaard gaan. het laatste
restje van do vriend ncUo.ppol iJUo verhoud'
tusschen beide buurstaten zou vèrnieti-,,"^^
misschien ielfs tot een afbreken der diploma
tieke betrekkingen zou kunnen leiden
Het is dus niet in de eerste plaats wegéns
het dreigend watergebrek ia bet Juliana
kanaal, dat wy een regeiing in onderling
overleg verre boven een „wateroorlog" ver
kiezen, maar vooral wegens het behoud van
een goede verstandhouding met het buurland,
die wij met onzen minister van Buitenlandsche
Zaken op hoogen prjjs gtellen.
Dat deze regeling njet moge afstuiten op
do onvereenig laarheid van Antwer-pen's en
Rotterdams levensbelangen, ziedaar den hart-
grondigen wensch van heel vredelievend Lim-
burg' R. L.
s'Uwreparatles bovenstrooms kan
00 e eerst openen en daarna weder sim.
•V» 6en °f meer barrages, tijdelqk dat
n of twee dagen minder water afvloei-
0,1 maar het natuuriyk debiet is minstens
S kub. meter per seconde en daalt in nor-
™ale zomers slechts zeer zelden beneden
40 M3/sec.
1 Zie Ir. D. J. Klink in zy-n brochure
over het Julianakanaal, blz. 9.
STEUNVERLEENING AAN BEHOEF.
TIGE NEDERLANDERS IN HET
BUITENLAND.
Bijdrage van het Nat. Crisis-comité.
Het secretariaat van het Nationaal Crisis-
Comité meldt:
Reeds gerulmen tijd heeft het een punt van
bespreking uitgemaakt of en in hoeverre het
aanbeveling zou verdienen de steunverleening
aan behoeftige Nederlanders in het buitenland
ter hand te nemen.
Vermits deze steunverleening in een Ryks-
dienst is georganiseerd, dewelke geacht mag
worden in de noodzakelqke behoeften te voor
zien, acht het Nationaal Crisis-Comité geen
termen aanwezig hiernaast individueelen steun
te verleenen. De Rijksdienst kan echter niet
in alle behoeften voorzien en op de wensche-
lijkheid van aanvullende hulp is reeds van ver
schillende zyden de aandacht gevestigd.
Een commissie van samenwerking bij hulp
verleening aan behoeftige Nederlanders ln het
buitenland werd ingesteld om ln deze aanvul
lende hulpverleening eenheid te brengen; meer
ln het bqzonder houdt deze commissie zich be
zig met de uitzending van zwakke kinderen
naar Nederland.
Voor dezen arbeid heeft het Nationaal Crisis-
Comité besloten een bydrage van 1000 te ver
leenen.
Vijftienhonderd gulden boete.
Op de lavalaan te Hilversum woont iemand
die er zqn hobby van maakte het surplus uit
den rioolput te werpen over de schutting van
zqn buurman op den Lage Naarderweg. Reeds
was dit onfrisch geschenk, een rechtszaak ge
weest, waarbij de kantonreehte'r den mtlden
gever tot een paar weken rust veroordeelde. Bij
het vrij komen ging de laanbewoner weer ver
der met zqn liefhebbery, doch thans trachtte hij
dit ongemerkt te doen. Hy werd echter op
heeterdaad gesnapt. Vrijdag j.l. werd hij in de
rechtsbaal veroordeeld tot 1500 boete of 4
maanden hechtenis. Zulks om hem de onheb-,
belijkheid voor goed af te leeren.