KOOPT NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
VAN 'T WARENuuis NAAR DEN
MODERNEN „BUURT"-WINKEL.
DINSDAG 5 APRIL 1932
t ROME EN DE S.D.A.P.
GUY DE FONTGALLAND.
kardinaal lepicier.
MGR. JANSEN TE ROME.
Nederlanders in Pauselijke
audiëntie.
BISSCHOPSWIJDING DOOR KARD.
VAN ROSSUM.
NEDERLANDSCHE WEEK TE
AMSTERDAM.
PATER HENDRICHS' FEEST.
PASTOOR H. P. J. SANDERS t
huldiging zuster ferdinande
BARONESSE VAN LYNDEN—
VAN WEEDE f
monument joh. h. been.
JUBILE VAN „DE STANDAARD"
DE VRIJHEIDSBOND.
ONTSLAG BIJ DE SPOORWEGEN
DE ONTDEKKING VAN AMERIKA.
noemT^r ®,eohts de
st T?u'onale Kam«r van Koophandel samenge-
me„ ^PPort ter hand over distributieproble-
Op het congres te Haarlem zeide de
oppositie-leider, de heer P. j. Schmidt, dat
zijn groep veel minder vrijheid van uiting
had in de S.D.A.P. dan minderheden ge
noten bij de Katholieken.
In verband met deze opmerking schreef
onze Oveizichtschrijver van het Congres,
dat de bewering juist was> met deze regtric.
tie, dat „de Katholieken, die veel ruimer
critiek toelaten, dit ook kunnen, omdat
uiteindelijk wel degelijk een gezag wordt
erkend, dat over principieele kwesties bin
dende beslissingen kan geven en dan ook
verplicht die beslissing te aanvaarden".
„Het Volk' neemt de vrijheid hieraan toe
te voegen:
Derhalve de katholieke partij kan met
het meest geruste hart het keffen toelaten,
omdat Zjj tegen het bijten den volstrekt
seourea muilkorf der kerk heeft.
y moeten hier tegenover toch even op
frakken, dat „de secure muilkorf der Kerk
®en werktuig is, waarvan geen gebruik
w°rdt gemaakt, dan in gevallen, die direct
indirect met geloof of zeden te maken
hebben.
Het diepe verschil tusschen Rome en de
S.D.A.P. is, dat Katholieken het eens zijn
over het uiteindelijk gezag der wettige over
heid in zaken van geloof of zeden, terwij]
socialisten eenvoudig tot eerbied aan het
gezag gedwongen worden door meerder
heidsuitspraken van menschen, die, hoe
knap zij ook mogen zijn, nooit de tolk kun
nen zijin van een gezag, dat door de rede
■wordt aanvaard en voor het geweten abso
luut bindend is.
Onze oorrespondent te Parijs meldt ons:
De aartsbisschop van Parijs Z.H. Ern. kar
dinaal Verdier heeft een ordonnantie gepubli
ceerd, waarbij het diocesaan tribunaal wordt in
gesteld, dat de instructie heeft te openen voor
het proces van zaligverklaring van den knaap
G-uy de Fontgalland, den 24en Januari 1925 te
Parijs op elfjarigen leeftijd in geur van hei
ligheid overleden.
De talrijke petities bij den H. Stoel tot in
leiding van het beatifioatieproeeis dragen reeds
meer dan 650.000 handteek,eningen, uit alle
werelddeelen afkomstig. De suppliek van kar
dinaal Deme da Silveira Cintra, van Rio de
Janeiro, werd onderteekend door den nuntius
bij de Braziliaaoselie regeering m,gr. Mosella en
door 10 aartsbisschoppen en 39 bisschoppen.
Te Parijs zijn reeds 25.000 schriftelijke ge
tuigenissen verzameld.
De viering van zijn jubilé.
meldt ons uit Rome:
2-H. En^ kardinaal Lépicier heeft in de
wviefceukerk van San Marcello al Corso zijn
gouden ordejubileum gevierd.
De feestelijkheden werden geopend met een
Plechtige H. Mis opgedragen door den kardi
naal zelf, die na het Evangelie een ontroeren
de toespraak hield.
Na de H. Mis werd een „Te Deum" uit dank
baarheid gezongen. Des middags werd in het
internationaal college der Servieten, Sant'
Alessio Falconieri op den Monte G-ianioolo,
ter eere van den jubilaris een zoogenaamde
„Aocademia" gehouden, bestaande uit decla
maties en muziekvoordrachten.
Aan de plechtigheden werd deelgenomen
door den Franschen gezant bij den H. Stoel,
den Engelsehen zaakgelastigde bij den H. Stoei
en een groot aantal prelaten en leeken.
De H. Vader heeft den jubilaris een eigen
handig geschreven uitvoerig felieitatieschrijven
gezonden, waarin diens vele verdiensten wor
den opges<>md en gehuldigd.
Z TT
Aar'tsbteJÏ.6 Pau3 ontving gistermorgen den
van Utrecht Z. H. Exc. Mgr. j.
minabrengt, dle eerste bezoek ad li-
Later heett z Particuliere audiëntie.
Procurator van v,H' de Paus ontvangen den
te Rome Mgr. <jr Nederlandsch Episcopaat
van den Hoogeer» ,Eras' die vergezeld was
van het Klein-SemiBareer F- Goyaerts regent
den prefect van dit sè^tö St' Michielsgestel,
heer K. Janssens en van rie den Zeereerw.
dr. Jos. Teulings, professo^ Zoereerw' heer
Seminarie te Haaren. Van het Groot-
Men seint ons uit Rome dt. 3 April:
In de kapel van het college der Propaganda
Fitie is vandaag mgr. Drago, secretaris
generaal van het werk der Propaganda Fide,
door kardinaal van Rossum tot bisschop ge
wijd.
Mej. Verbeek's werk.
In ons verslag over pater He-ndrieh's feest,
hebben wij de organisatrice van deze
welgeslaagde viering mej. Calty Verbeek
vergeten te vermelden. Zij was zoo geïncar
neerd in deze nationale huldebetuiging, dat
haar werkzame aanwezigheid vanzelfsprekend
was. Ook willen wij er den nadruk op leggen
dat pater Hendrichs vooral haar heeft dank
gezegd voor haar voortdurenden onvermoeiden
arbeid voor zijn bekeeringswerk.
De vorige week f25 Maart) vermeldden wij
nog het gouden priesterfeest van den Zeer
eerw. pater H. P. J. Sanders, oud-pastoor van
Franeker.
Thans ontvingen wij de tijding, dat zijn
Eerw. Zondagmorgen na een kortstondige
ziekte voorzien van de H.H. Sacramenten der
Stervenden In het Minderbroederklooster te
Nijmegen is overleden.
Gisteren had te Leiden de huldiging plaats
van zuster Ferdinande. In de kapel van het
St. Elisabeth Gasthuis werd een plechtige Hoog
mis opgedragen.
Na de H. Mis vereenigden de eerw. Overste,
de jubilaresse en het uitvoerend comité met
dames zich aan een gezellig ontbijt, waarna in
tegenwoordigheid der Zusters dé huldiging
plaats had. De voorzitter van het uitvoerend
comité hield een toespraak, waarin hij, na een
woord van hulde en dank een Godslamp aan
bood. Nog werd het woord gevoerd door den
rector van het Gasthuis.
De eerw. jubilaresse dankte aangedaan voor
deze mooie Godslamp, haar geboden. Hierna
bleef men nog eenigen tijd gezellig bijeen. De
Godslamp is een ontwerp van den beer Funne-
kotter te Rotterdam.
Zondagmiddag is te Utrecht op 71-jarigen
leeftijd overleden C. M. baronesse van Lynden
van Wee.de, weduwe der kortelings overleden
oud-burgemeester van Utrecht baron van Lyn
den
hin^o„aanS'Uiting op bet bericht in sommige
tp' dpn <T?rer,llet kriekte® van een monument
■n-phiva r-iJ*1? ,voor den bekenden schrijver en
Been, kan worden medege-
C1 n Haarlem. :P?rtret wordt vervaardigd door
en beeldhouwer Theo van
Reijn.
DooiMinister Verschuur
geopend.
Gisterochtend om half 12 had door den
Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid de
opening plaats van de Nederlandsche Week,
die in het Carlton Hotel te Amsterdam wordt
gehouden.
Deze propaganda voor het Ned. Fabrikaat
gaat geheel uit van het particulier initiatief,
onder leiding van dr. J. Vos en den heer J.
Drukker.
In de groote zaal die keurig met Nederland-
sche bloemen versierd was had de uitvoerende
commissie producten van tal van Nederland
sche ondernemingen geëxposeerd, welke voor
het publiek in de ochtenduren gratis te bezich
tigen zijn.
Tal van autoriteiten uit het overheids- en
bedrijfsleven waren aanwezig.
Inleiding mr. Guépin.
Voor de officieele opening door den Minister
hield de voorzitter van het uitvoerend comité
mr. C. Guépin een inleiding.
Hij wees er op, dat met de voorbereiding
van deze Nederlandsche Week een goed en
practisch werk is verricht.
De toestanden op economisch gebied hebben
zich gedurende de laatste jaren en de laatste
maanden in verscherpte mate belangrijk in
het nadeel van ons land gewijzigd. Het goede
renverkeer met het buitenland wordt meer en
meer belemmerd. De welvaart van vele bedrij
ven hangt ten nauwste samen met de moge
lijkheid van export. Door nieuwe uitvoerbe-
lemmeringen moeten exporteerende bedrijven
maatregelen nemen om hun productie te be
perken.
De bedoeling van het organiseeren van deze
week is nu er op te wijzen, dat wij er allen
toe kunnen bijdragen om den heerschenden
nood in Nederland te verminderen en wel door
zooveel mogelijk de inkoopen van al hetgeen
wij behoeven, te beperken tot artikelen van
Nederlandsch fabrikaat. Wellicht moeten hier
voor kleine offers worden gebracht, maar dit
is gering tegenover het voordeel dat gelegen
is in den aankoop onder de huidige omstan
digheden van voorwerpen, gefabriceerd in Ne
derland.
Het voordeel is dat meegewerkt wordt tot
het in stand houden van Nederlandsche be
drijven en tot het voorkomen van verdere uit
breiding, zelfs vermindering van de bestaan
de werkloosheid.
Hij wees op de ellendige gevolgen van de
werkloosheid.
Er zijn artikelen, die evengoed betrokken
bunnen worden va.n Nederlandsche bedrijven
als van buitenlandsche. Het doel van de week
is hierop te wijzen. Spr. besloot met een krach
tige aansporing om het Nederlandsch fabri
kaat te steunen.
Hierop gaf spr. het woord aan den minister
van Arbeid, Handel en Nijverheid, mr. Ver
schuur.
Openingsrede minister Ver
schuur.
Hulde aan de kloeke initiatiefnemers en voor
bereiders: wij wenschen niet den terugkeer van
het vertrouwen in
het bedrijfsleven te
forceeren, maar wij
denken, dat als
men ook elders
zich krachtig op
maakt tot her
nieuwde actie, als
men overal zijn
taak opvat als hier,
dat dan herstel van
vertrouwen zal in
treden. En zeker
wil men in afwach
ting van dit herstel
de geestkracht on
geschonden bewa
ren.
Het doet mij goed de leuze aan te heffen:
Koopt Nederlandsch fabrikaat. Zweemt dat
niet naar protectie? Gaat de regeering nu
soms aan protectie doem? Zoo heeft men ge
vraagd hoe maatregelen werden genomen te
gen abnormalen invoer. Welnu, protectionis
me heeft de regeering met haar contingent.ee-
ring niet gewild. Daar is n.l. geen sprake
van het oprichten van tariefmuren voor de
uitbreiding van de binnenlandsche industrie
ten koste vaD de buitenlandsche. Er was ook
geen kunstmatige steun aan ondernemingen,
die hier te lande nog geen levenskracht had
den. Wat de contingenteering doet strekt
slechts tot behoud van het bestaande dat zijn
levenskracht heeft bewezen. Sinds generaties
hebben onze Nederlandsche landbouw en nij
verheid een hoogen trap van ontwikkeling
bereikt. Zij hebben daartoe geen protectie noo-
dig gehad. Toch zijn de omstandigheden
echter zoo abnormaal, dat door den wanhoops-
uitverkoop van het buitenland de gezonde in
dustrie hier zou worden weggevaagd.
Nu is ook het oogenblik daar, dat onze eigen
landbouwindustrie niet mag lijden onder
Minister
Verschuur
Dr. Husse Antwerpenen dr. Lautenbach
(Wassenaar) keuren de inzendingen voor
de 20ste Intern. Kattententoonstelling in
den Haagschen Dierentuin.
Kort voor zijn dood vierde Mgr. A. Verstrooien zijn zilveren priesterfeest. Wij ont-
vingen een aantal foto s van die luisterrijke viering. Een groote menigte verdrong
zich dien dag voor de kathedraal van Flores.
dit yebrek van het publiek, dat zijn eigen
binneinlandsche industrie niet kent of niet
weet te onderscheiden van het vreemde. Hier
is werk vor nationale propaganda, welke ge
zond en verstandig is, zoolang zij niet ont
aardt in chauvinisme.
Men stelle ook niet uitsluitend den regel:
Nederlandsch fabrikaat alleen bij gelijken
prijs en gelijke kwaliteit den doorslag te ge
ven. Prijzen zijn meetbaar en onmiddellijk
vergelijkbaar. Kwaliteit echter is aanpassing
aan behoeften en smaak. Op dit terrein mag
en zal de nationale industrie een voorsprong
hebben. Bij de verkoop-methodes zal men
daarop wel hebben te letten. Anderzijds zou
den de landbouw en industrie zich zelf geen
dienst bewijzen door op dezen voorsprong te
rekenen. Dat zou verstoppend werken.
Spr. eindigde met het uitspreken van de
hoop, dat de Nederlandsche week een groot
succes mag worden! (Applaus).
In de namiddag-bijeenkomst heeft de heer
C. P. J. Zaalberg, directeur generaal van den
arbeid, gesproken over ,,De toestand van 1
bedrijfsleven". Spr. zeide te venvachten, dat de
uitkomsten van de volkstelling van 1929 zul
len doen blijken, dat de nijverheid meer dan
tweemaal zooveel beoefenaren telt dan de land
bouw en dat de handel en verkeer ook den
landbouw overtreffen. Nederland is dus ook
een industrieland geworden en moet dat Mij
ven, al zijn landbouw, tuinbouw en veehouderij
voor onze welvaart en volkskracht ook van
beslissende beteekenls.
De algemeenheid van de malais© kan niet
duidelijker aangetoond worden, dan door het
onheilspellend dalen van de cijfers van in- en
uitvoer en dat juist de cijfers van dem invoer
van machines en van productiemiddelen voor
de industrie sferk dalèn, terwijl die voor den
invoer van grondstoffen voor de consumptie
middelen-industrie niet dalen, toont hoezeer
wij aan het inteeren zijn, Spr. gaf hierop in
vogelvlucht een somber overzicht van de ver
schillende onderdeelen van ons bedrijfsleven.
Doch er is geen reden tot wanhoop, mits wij.
allen doordrongen zijn van den ernst van den
toestand en een sterken wil om den zwaren
strijd te voeren. Overwinnaar wordt hij, die
het sterkste is in het lijden. Maar, door saam-
hoorigheidsgevoel, kan dat lijden lichter wor
den. Met nadruk wees spr. tenslotte op de be
doeling van deze Nederlandsche week en dat
allen kunen medewerken aan het voorbomen
van meer leed en het doen terugkeeren van de
verdwenen welvaart Ook deze spr. wekte op
om meer binnenlandsch» producten te kno
pen. (Applaus.)
Een druk bezochte receptie.
G is teren/middag had bij gelegenheid mn het
zestigjarig bestaan van het legblad „De Stan
daard'' 'n druk bezochte receptie plaats in het
American Hotel te Amsterdam. Een zeer groot
aantal bloemstukken, uit alle deelen des lands
gaf den zalen een feestelijk aanzien. De direo
tie, president-commissaris, burgemeester da
Vlugt, en de andere commissarissen alsmede
de hoofdredacteur, dr. H. Colij n, waren aa n we.
zig. De heer H. L. Baarke bood namens het
heele personeel een fraai ontworpen hanglamp
aan, welke in de hal als herinnering zal wor
den opgehangen. De directie werd o.a. toege
sproken door oud-minister J. J. C. van Dijk
nemens de anti-revolutionaire Kamerfractie,
door den heer D. Hans namens den Nederland-
sohen Journalisten kring en het Tweede Kamer
lid A. Zijlslm, namens de provinciale Anti-re
volutionaire pers. De pneeident-oamimissaris
dankte vervolgens met enkele woorden.
Van de gelegenheid om persoonlijk hun ge-
Inbwenschen over te brengen werd door zeer
velen gebruik gemaakt. Wij zagen o.a. verschel,
dene A. R. Tweede Kamerleden, hoogleeraren.
van de vrije universiteit en de theologische
hoogeschool te Kamipen, wethouder Douwes en
gemeenteraadsleden vaD Amsterdam, vertegen
woordigers uit de studentenwereld en van tal
van Nederlandsche dagbladen. Christelijke ver-
eenigingen, vakorganisaties en andere vooraan
staande persoonlijkheden.
Een onnoemelijk aantal telegrammen en
schriftelijke gelnkwensohen waren binnenge
komen.
In de groote zaal mn het Concertgebouw
had gisterenavond een herdenkingsavond plaaita.
Als feestredenaar trad op mr. Th. Heemskerk.
Hij maakte eerst melding mn een ingekomen
gelukwensch mn den minister-president, Jhr.
Mr. Ruys de Beerenlbrouck waarna hij de mi
nisters Donner en Terpstra welkom heette.
Spreker zette vervolgens uiteen, hoe „Da
•Standaard'' tot ontwikkeling is gekomen en
wat dit voor de A. R. partij heeft beteekend.
Hij eindigde met den wensch, dat het „Da
Standaard" gegeven mocht zijn ook in de toe
komst de juiote richting aan te geven.
BETUWSCHE BLOESEMPROCESSIE NAAR
O. L- VROUW VAN RENKUM.
De jaarlijksche bioesemprocessie vanuit de
Betuwe naar het Genadebeeld van O. L. Vrouw
van Renkum zal plaats vinden op Zondag 8
Mei a.s.
De nood in den landbouw.
In de te Leeuwarden gehouden algemeens
vergadering mn de Lplberale Staatspartij
„De Vrijtueddshomd", is tot voorzitter herkozen
mr. D. Fodk.
Herkozen wierden tot lelden van het hoofd
bestuur bij eerste stemming de heeren S. van
dien Bergih Jr„ mr. J. Drost en mr. W. C.
Wendelaar en bij herstemming prof. dr. B. D.
Eerdmans en mevr. J. van der Griendt-Bunk.
Ben tweetal voorstellen min de nfdeeliing
Rotterdam over pairletmentarisime en groeps
egoïsme zullen door het hoofdbestuur in studie
worden genomen.
Aan het einde der vergadering wend hij
acclamatie de volgende motie aangenomen:
De vergadering, kennis genomen hebbende
van het rapport en de conclusie van de lamd-
bouwoommissie, de oogen ndet sluitende voor
de moeilijkheden in verschillende bedrijfstak
ken,
verklaart diep overtuigd te zijn wan den
noodtoestand, waarin de Nederlandsche land
bouw verkeert,
dinimgt er bij de Kamercommissie op aan om
dm den geest wan het concept-werkprogram,
al het mogelijke im het werk te stellen en te
steunen, wat een verlichting in deze zal kun
nen teweeg brengen.
Naar men ons mededeelt is door de directie
der Ned. Spoorwegen aan ongeveer honderd
leerling-klerken, die op verschillende stations
dienst doen ontslag aangezegd tegen 8 Mei a.s.
TWEEDE KAMERVERKIEZING.
De voorzitter van het Centraal Stembureaa
heeft in de vacature, ontstaan door het niet
aannemen mn zijn benoeming door jhr. mr.
D. J. de Geer, tot lid van de Tweede Kamer
benoemd verklaard jhr. mr. F. Beelaerts van
Blokland, Minister van Buitenlandsche Zaken.
II
Heeft de onafhankelijk© winkelier, beeft li
klleiaubedirijf-in-de-clistributóe als zoodanig het
Warenhuis met soheele oogen en met bezor-d-
hieid aan te zien
Br mag geen sprake mn zijin.
In zijn studie over „Rationalisatie der dis
tributie" concludeert Oswald von Nell Rreu-
Bimg S. J. venmoedieiijk internationaal de
meest geaaighelbbende van onze moderne Katho
lieke sociaal-economen
„Een sterke ontwikkeling van de groot-
kapitalietisohe detadilbedrijven (warenhuizen)
fesp. detailhandelsondernemingen (fiildaal-
"Winkeis) schijnt in geen enkel opzicht volks-
""MsbjomdeHdj'k geboden, wijl een meer ratio-
^^ele distributie vooral door het warenhuis
v°rinoedelijk in het geheel niet bewerkt
^.Qrdt. Ben algemeene rationalisatie van de
attributie zou integendeel zeer waarschijn.jjk
d©taSl*ïuwenitiekracht van den middenstands-
vele andel tegenover het warenhuis op
fUiaal^^dien vergrooten. Tegenover de
del 011 kan de mididenstands-detaalhan-
bernitting Crentlekraoht door algeheeie
gelegen v0r?n <te in gecomibdneerden inkoop
wezenlijk Reedden zonder twijfel eveneens
waarom het ^6te»'em. Het is niet in te zien.
zou zijn, ook^n detailhandel ndet mogelijk
eenheidsprijs»*
concerns
eenheidsprijs»^? ^atwlkkeling van de zgn.
concerns than® die door de warenhuis-
het hoofd te opgetrokken worden,
In zijn 1930 ris-rscjj
detailhandel in de v??r'n boekje over „De
prof. Adoipth Lampe ^^^kuishouding heeft
wijs bevestigd: opinies volgender-
Zoolang<3® van d
imdlividueele behoetftenibe-i-r ^nsument tot
ons handhaaft, zullen de ™«h bij
groot-ondernemingen niet tot*11*® van de
groeden. De kosten van het c©n.de®
zijn, vooral bij gecompl:iceevden ?ale beheer
den aard der zaak hoog Plaatsen.-jf®*5®1' 11 il
controle moeit den filialen een aar.VTeetmle
bewegingsvrijheid laten, diie slecht"1"'1*6
■efceren graad met de uiteindelijke tot
woordelijikheiid van de °,nderneimAn@g|,eifVit^
vemeeuigbaar is.
De reeds in vroegere studies door Hirsvh
t^toagde opvatting, dat de eigenlijk© bed-rnf.!
onkosten van de grootbedrijven ln
d«taillhaindel na een tijdelijke veria,g,ilnig bl-
Svoeienden omvang ten slotte in een venhoo-
g'n,S omslaan, is in vollen omvang bevestigd
et groote waren- en verkoophuis, dat zijn
sttginigspjaa.ts slechts in een veatkeeraieu-
vinden kan, zal zeker zijnerzijds tot
biiiri '.verlevendiging" van zijn omgeving
d©. °a®e,U- Maar het spreekt van zelf, dat
de)«, aaötrekkingskracht van het detaiinian-
tbeWj'( toch niet naar willekeur
om%t?r*fem kan wonden. De verhooging dier
Biecht*611 m<>et dus vanaf een punt, dat
geval .1 ^0oir de ervaring in ieder bijzonder
by het aIld kan worden - achterblijven
kosten a0iaga'oeien van de daarvoor gemaakte
huren ©T bijzonder voor gehouwen resp.
reclame.
mn het e faictoren, die de ontwikkeling
dat ook |rootb«dirijf inperken. Bewezen is,
girensd da!©,, r^at'iOT6 loonkosten niet onhe-
beheerschtnjr' s,otte kan de P01? '3
ondernemen? J*"1 'het bedrljfageheel door een
handel wel "^oanljjkheid iu den deUi-
door een n minder dan in de productie
wonden, "^mbten hiërarchie" vervangen
oondeeliing dw°^nit heteekenils voor de he-
&tands-deta:iWlan,dl .,oh?m mn d'en mlld?en-
de allereerst door h felt Z
commerce CL**1 Slotbedrijf benutte
sloten behoeven te n alteslbeMve vt?e'
De Inkoopsmacht trootbedrijven kan
kleineren ondernemt© grootneanj
goede komen.Z' m ®TO(>te
Ï!?1'l1>eve_-tS"'Poe'de'18 kern ontmoet: de
formidabele verkoopskosten zijn de handicap
van het warenhuis.
Terecht Is opgemerkt, dat men tegenwoordig
over het algemeen bij de vergelijking van de
prijzen niiet beweren kan, dat de warenhuizen
goedtoooper leveren dan andere zaken.
Op het gebied van den inkoop kun,nou de
waronJhudizen kracht ontwikkelen. Maar deze
kracht kan evenzeer bereikt wonden door de
gecombineerd pmkoapienidie zelfstandige .winke
liers en wordt iu feite reeds door meerdere
combinaties bereikt.
Dan komen de verkoops,kosten.
De cijfers wijzen uit, dat de warenhuizen
dootreengenoanen op de goederen een opslag
moeten leggen mn om en bij de 30 pCt.; dn
vele gevallen is hij hooger. Boven een zekere
grens vertoornen de verkoopskoisten zelfs neg
een onbedwingbare neiging tot stijgen. Al het
beschikbare wietenswhappelijke cijfermateriaal
wijst in diie richting.
Dit bepaalt de concurrentiekracht, of liever
-zwakheid mm het moderne warenhuis.
Voeg daarbij het enorme risico mn dez»
instituten bij dalende markt en conjunctuur....
Het land van de warenhuizen is Amerika.
Toch moet men zich van derf omvang van
het warenhuiswezen aan den overkant van den
oceaan geen overdreven voorstelling maken.
De warenhuizen nemen er 14/ 16 van den
omzet in beslag, terwijl de onafhankelijke
winkeliers 50/60 daarvan verzorgen. In
de kleedingbranehes bezetten de warenhuizen
40/50 waar tegenover de onafhankelijke
winkeliers 25/40 In de levensmiddelen
branche zijn de verhoudingen even anders
daar hebben de zelfstandige winkeliers 60/70
van den omzet in handen en de warenhui-
zen slechts hoogstens 3 %-
Wie de nieuwste gevallen wil kennen.over de
^endenzen in de organisatie en de methodes van
1931 '>Utle ln de m<>dern'e werek3 neme het in
voor het Washington-Oongres van de In-
- V-1, 1 Cl/OU
Europa, en de Vereenigde Staten,
dat CD an§riik hoofdstuk uit dit rapport is
„n'. aarin wordt onderzocht in hoeverre de
bediendPtiemaikt soedkc>0P ea doelmatig wordt
A,uerikaansche gedeelte van dit
hoofdstuk woivit
rleondriivin teen en been SeklaaSd «ver
Van de verkoopskosten en de enor-
mJ! w tlngen in de distributie,
peescii -edeeReeSt belanswekkend is het Euro-
wf^r van dit kapittel, dat een schel
te'worden'beoordeeM f^beT/cht61^1'01 blUkt
U leest
......economisten en zakenmenschen zijn
geneigd te beweren dat de omstandigheden
van de laatste 20 jaren den distribuant, en
vooral den grooldistribuant m een l>egun-
stigde positie hebben geplaatst tegenover den
fabrikant on den consument. Beweerd wordt
dat in de distributie op groote schaal een
zekere verstijving valt waar te nemen, die haar
in staat heeft gesteld langer weerstand te
bieden tegen een val van de prijzen dan mo
gelijk is voor den kleindistrihuant. Dit heeft
ten gevolge gehad een stijging van distribu-
tiekosten het heeft een onredelijk deel van
het totaal inkomen voorbehouden voor hen.
die zich met de distributie bemoeien; en het
heeft de gemeenschap belast door vertraagd
doorgeven van prijsverlaging aan den consu
ment, daardoor de werkgelegenheid in de
indusfrieele bedrijven beperkend.
Er is een zekere mate van gederailleerd
bewijsmateriaal voor deze algemeene meening
dat de distributiekosten te hoog zijn en dat
de distribuant zijn functies niet vervult te
gen de redelijke kosten voor de gemeen
schap."
Dan volgen cijfers met betrekking tot distri
butiekosten iu warenhuizen, als boven reeds
besproken, vervolgens leest U weer
Er wordt dus beweerd door fabrikanten,
die een aantal Europeesche markten voor
zien, dat het percentage distributiekosten
grooter is in die landen, waar de distributie
hooger is georganiseerd.
Vermakelijk is de wijze, waarop het rapport
het grootbedrijf zich laat „verweren" tegen deze
beschuldigingen van buitensporige kosten in
moderne methodes van groot-distributie
Succesvolle ondernemers in deze branche
zijn niet immuun tegen jalouzie van minder
efficiente concurrenten. Wantrouwen van hef
Publiek tegen groot-ondernemingen en sym
pathie voor „de kleine man" ziju even alge
meen in Europa als in de Vereenigde Staten!
En welke conclusie ziet men nu kans uit
deze bovenvermelde ondubbelzinnige passages
en cijferreeksen te trekken
Lach niet
Ongetwijfeld heeft het phenomenale succes
van hen, die zich het eerst inlieten met me
thodes van distributie op groote schaal de
deur geopend voor verkwisting in onderschei
den vormen. Maar zulke organisaties zullen
ook het eerst dat probleem aanpakken. En
het bestaan van dergelijke verkwistingen, in
de huidige handelwijzen van groot-distribu-
anten geeft geen bewijs dat hun methodes
minder gunstig zijn voor den consument, dan
die van den zelfstandigen winkelier.
Geloove, wie het gelooven wil, dat deze me
thode van den put dempen voordat het kalf ver
dronken is iets heeft uit te staan met rationa
lisatie van de distributie 1 Misschien
zullen de Heeren nog wel willen erkennen
dat „het bestaan van dergelijke verkwistingen
In de huidige methodes van grootdistribuan-
ten" in elk geval niet het bewijs levert, dat deze
methodes voor den consument gunstiger zijn,
dan die van zelfstandigen winkelier J,
Voorloopig zullen wij op grond van de fei
ten en de cijfers blijven aannemen, dat het
rationeele zelfstandige kleinbedrijf op het punt
van doelmatige distributie voor den consu
ment volop de evenknie, zoo niet de meester
is van den groot-distribuant
En nu de ontdekking van Amerika.
Voor wie al langer met eenige belangstel
ling het distribütiewezen in onze verhoudingen
gadeslaat, staat vast, dat het kleinbedrijf in
de distributie niet in isolement maar in
samenwerking zijn kracht moet zoeken.
Welnu, dit jongste Amerikaansche rapport
over de distributievraagstukken bevestigt
deze opvatting volkomen.
Het toont aan, dat er voor het zelfstandige
kleinbedrijf, bij individueele rationalisatie
van het bedrijf en hij benuttiging van de
mogelijkheden van economische samenwer
king, naast iederen anderen bedrijfsvorm
een belangrijk en een volwaardig aandeel in
het moderne distributiewezen is weggelegd.
Het loont de moeite breeder te citeeren wat
hef rapport zegt omtrent de ontwikkelings-
tendenzen in het Amerikaansche distributie
wezen:
Duidelijk treedt naar voren een besliste
tendens in de richting van distributie in
grooter verband.
Deze tendenz naar distributie in grooter
verband ontwikkelt zich in het algemeen
langs twee lijnen, beide in wezen strevend
naar hetzelfde doel en beide uitkomend op
den opbouw van meer doelmatige verkoop
gelegenheden.
De eene hiervan is de tendenz naar alge
heels financieel in één hand gebrachte
samenvoeging van de verschillende produc
tieve en distributieve functies, omvattend
alle functies tusschen de productie van het
ruwe materiaal en de levering van het eind
product aan den consument. Deze „inte
gratie" neemt verschillende vormen aan
met betrekking tot de functioneele elemen
ten, die onder één contróle zijn gebracht.
De andere vorm is die van samenvoeging
van functies zonder de kenmerken van
eigendom en financieels beheersching van
al die functies. Dit is de erkenning van een
gemeenschap van belangen tusschen fabri
kant, grossier en detaillist en een coördi
natie van distributie-verrichtingen door
contractueel samengaan in onderscheidene
combinaties tusschen fabrikanten, grossiers
en détaillisten, zooals naar buiten treedt in
het geval van de „voluntary chain" van
het vrijwillige filialenstelsel.
Beide vormen zijn er op gericht om de
consumptiegoederen in den koristen tijd
en met het kleinst aantal bewegingen van
productie tot consumptie te brengen, met
minimum kapitaalvastlegging in goederen
voorraden op ieder punt van het proces, en
met voordeel voor alle betrokkenen.
De relatieve voordeden van deze twee
algemeene vormen van samenvoeging van
functies blijven aan te toonen. Zij moeten
hun eigen economisch lot bepalen. Onge
twijfeld zal in de toekomst ieder er naar
streven die organisatie- en operatie-ken
merken van de ander over te nemen, die het
best kunnen worden gecombineerd om,
met wederzijdsch voordeel en winst de be
hoeften te dienen van de consumenten t.a.T.
speciale soorten van goederen of diensten.
Het lijkt hoogst waarschijnlijk, dat er in
de toekomst betrekkelijk weinig fabrikan
ten, grossiers en détaillisten zullen over
blijven, die niet op eenige wijze zijn ver
bonden, met een van deze twee algemeene
types van distributie-organisatie in grooter
verband.
Het rapport betoogt dan de noodzakelijkheid
van decentralisatie in dergelijke distributie-
organisaties. Het spreekt van zelf, dat aan
dezen eisch het kleinbedrijf altijd heter zal
kunnen voldoen dan het grootbedrijf.
Zoo ziet Amerika de toekomst van groot-
en kleinbedrijf in de distributie Er is daar
vooralsnog geen sprake van verdringing of
van toekenning van een ondergeschikte po
sitie van het kleinbedrijf.
Er is geen enkele reden, waarom in de
Europeesche verhoudingen een andere om
wikkeling zou moeten worden verwacht.
Ook hier zal het kleinbedrijf een belangrijk
en een volwaardig aandeel in de distributie
blijven behouden, als het zich toelegt op ratio
nalisatie van het bedrijf en op economische
samenwerking met de collega's t.av. den
inkoop en t.a.v. den verkoop. De „voluntary
chain", het vrijwillig filialencomplex bestaat
in onze verhoudingen nog niet in den Ame-
rikaanschen vorm van samenwerking tusschen
détaillist, grossier en fabrikant. Het rapport
spreekt in dit verhand niet onaardig van het
ingeworteld individualisme" bij de Europee
sche handelaren.
Maar ook dat individualisme is aan het
slijten. De inkoopcombinaties en de verkoop
organisaties van zelfstandige detaillisten, die
wij al wel kennen en die wij met het grootste
succes zien werken, zijn ten slotte slechts
symptomen van een ontwikkeling tot distri
butie in grooter verhand.
Misschien valt er ook op dit terrein voor
het oude Europa van het jonge Amerika ieta
te leeren
Mr. T, BACH, J