rsss: rrrï sst
ONDERWIJSDEBAT IN DE TWEEDE
KAMER.
KARD. GASPARRI TACHTIG JAAR.
OP ZOEK NAAR RADIUM IN DRENTHE
WOENSDAG 4 MEI 1932
mp "*SV,S
r? dSrit-ïi.^TÏetNste
SCHOLEN IN DE WIERINGERMEER
DE VUURJVAPENWET IN
BEHANDELING.
Een nieuwe Katholieke afgevaardigde.
J. G. Suring.
UIT HET LEVEN VAN DEN
EX-STAATSSECRETARIS.
DE SCHAT IN DEN VUILNIS
EMMER.
Afval, oude kranten, vitrage, lorren
en nog 20 milligram radium
ad 3600.
DE ELECTROSCOOP BRACHT HET
UIT.
EERSTE KAMERVERKIEZING.
De datum op 29 Juli
gesteld.
f DE AFTREDENDE SENATOREN.
GTOe?. J; A' <A.R-)- mr' P' E'
INVOER VAN SCHOENWERK.
PROTEST DER NED. INDUSTRIE.
Medewerker van twee Pausen.
KARDINAAL VAUGHAN'S EEUW-
FEEST.
DE BENEDICTIJNEN.
FACILITEIT OP SPOORWEG-
VRACHTEN.
HET NATIONAAL MARIA-CONGRES
TE NIJMEGEN.
HET CONFLICT IN HET VEEN-
BEDRIJF.
NATIONAAL CRISIS-COMITE.
de missie van celebes.
VISCHAANVOER TE IJMUIDEN.
KERKCONSECRATIE TE ZOETER.
WOUDE.
Jaar
HET VERMISTE MEISJE TE DE LIER.
In de persoon van den blozenden burge
meester IJ- Keestra van Culeinbors, is gister
de opvolger van wijlen den lieer van V uuren
als Kamerlid geïnstalleerd.
De jongste afgevaardigde is ras-echte
Fries bij werd in 1891 te Franekeradeel
geboren die ziob achtereenvolgens in zijn
geboorteplaats, te Eninien en te Den Bosch
in de gemeente-administratie bekwaamde.
Sinds 1927 is de beer Keestra burgemeester
van Culemborg en In 1930 was bij met prof.
v d. Grinten en ar. Kropman prae-adviseur
over de kwestie der gemeentebelastingen in
de vergadering van den Raad deir Katholieke
Staatspartij- wie van dit prae-advies, ver
schenen in de uitgavenreeks der Kath. Staats
partij kennis hebben genomen, zullen weten,
dat de fractie, waarvan de beer Keestra nu
deel uitmaakt, in hem een lid hebben gekre
gen met breede belangstelling, helder oordeel
en een gave des woords, die meer dan vol
doende mag worden geacht.
Indien een onbekende gistermiddag de Kamer
had betreden, zou bij zich een oogen-bllk ge
waand hebben in een land ,waar de school
strijd nog in vollen gang is. Mr. P. J. Oud
de voorzitter van de vereeniging van „Volks
onderwijs", had, zooals prof. Eerdmans tee
kenend opmerkte, alle registers opengetrok
ken. De vrijz.-dem. afgevaardigde is een be
kwaam man, maar wordt totaal onbereken
baar als hij politieke propaganda gaat drijven.
En dat deed mr. Oud gistermiddag op lang met
zuinige wijze. Wij kregen een betoog over
schoolstichting in de Wieringermeer, dat met
zulk een verve werd voorgedragen alsof er
wonderveel aan de hand was. Helaas scheen
de Minister door een enkele uitdrukking die
meening nog te versterken, terwijl Z. Exc.
zich eigenlijk had kunnen bepalen tot bet
constateeren van het nuchtere feit, dat bij
de lager onderwijswet had toegepast en dat er
ook nog een interpellatie kon worden gericht,
tot den Minister van Waterstaat, onder wie
de Wieriingermeerdirectie ressorteert.
Wat is er nu eigenlijk geschied in die
Wieringermeer
Er leven daar kinderen, die naar school
moeten. De gemeente Medemblik zou voor die
scholen moeten zorgen. Maar deze gemeente
voelt er weinig voor kosten te maken in een
polder, die later haar gebied niet blijvend zal
zijn* is toen een stichting tot stand ge-
jjoioen door samenwerking van katholieken,
hervormden en gereformeerden, die bij haar
school bouw de medewerking heeft gekregen
van de directie van den Wieringermeerpolder
en wier kosten, overeenkomstig de bepalingen
der l.o. wet, worden vergoed.
Wij hebben hier dus een doodgewone bizon-
dere school, welke echter zoo onderwijs geeft,
dat leerlingen van alle richtingen haar kun
nen bezoeken en er ook apart godsdienstonder
wijs krijgen. Natuurlijk is deze toestand tijde
lijk en is een en and-er gedaan om onge-
wemschte uitgaven te voorkomen. Heit is duide
lijk, dat aan deze school op deze „nieuwe
aarde", waaraan onderwijzers van verschillen
den godsdienst werkzaam zijn, een einde zal
komen. Men moet afwachten, hoe de loop der
bevolking zal zijn, om later met eenigszins
redelijke motieven tot nieuwen schoolbouw
over te gaan.
Hier lag eigenlijk de oorzaak van mr. Oud's
toorn. Deze afgevaardigde, die met sopraan-
stem zijn liefde voor de pacificatie uitjubelt,
stak zijn voorkeur voor openbaar onderwijs
niet onder stoelen of banken. Dit is zijn goed
recht, maar zijn fout was, dat hij zulk een
voorkeur ook aanwezig achtte bij anderen met
name bij den Minister. Voor den heer Oud
lijdt de Minister aan „ontstellend wanbegrip
omdat deze niet gezorgd heeft voor openbaar
onderwijs in den wieringerm eerpol der, ja,
nog erger, omdat bij toeliet, dat de Wie-ringer-
nieerpolder-direotie aan de oprichting van
bizondere scholen actief meewerkte. En de
Kamer kreeg een motie ter beoordeel in g,
waarin zij verzocht werd uit te spreken, „dat
met het oog op de bizondere omstandigheden,
waarin de Wieringermeer verkeert, (het)
noodzakelijk is, dat in de behoefte aan alge
meen vormend openbaar lager onderwijs voor-
loopig van rijkswege wordt voorzien, noodigt
de Regeering uit de daarvoor noodige maat
regelen te nemen."
De Minister had ongetwijfeld gelijk, toen
hij zei, dat de activiteit van de Wieringermeer.
polderdirectie huiten hem om ging; wat die
tak van staatsdienst doet, komt op de begroo
ting van Waterstaat. Als dit departement
goed vindt een gebouw tijdelijk af te staan
aan een bizondere school dan heeft de Minis
ter van. Onderwijs daar had de a.nti-rev.
heer Zijlstra groot gelijk in daar niets mee
te maken.
De c.h. heer Tilanus verdedigde het zitnng-
nemen van twee vertegenwoordigers der Wie"
ringermeerdirectie in het bestuur dezer bijzon
dere school en ook bet afstaan van het gebouw.
Naar onze meening werd de zaak echter het
scherpst geformuleerd door den heer Spring,
wiens uitstekend be
toog onder groote
aandacht weTd ge
volgd en die zoowel
den heer Oud als
diens partijgenoot
Ketelaar volkomen
in het nauw dreef.
De katholieke af
gevaardigde toonde
aan, dat de heer Oud
eerst recht van kla
gen had over den
Minister als er be
hoefte aan openbaar
l.o. in de Wieringer
meer was gebleken.
Mr. Oud schijnt te
NAAR DE MISSIEVELDEN. De eerste zes Zusters van
het Arme Kind Jesus, die als missionarissen van genoemde
Congregatie naar ons Indië vertrekken.
denken dat behoefte aan l.o. ook Is; behoefte
aan openbaar lager onderwijs, ten onrechte. Zoo
als hij ook ten onrechte het zóó voorstelt, alsof
uitsluitend openbaar onderwijs het onderwijs
voor kinderen van alle richtingen zou zijn. Daar
staat niets van in de wet. Het eenig criterium
van openbaar onderwijs is: ondeTwijs te zijn.
dat van de overheid uitgaat
Als er behoefte aan zulk onderwijs bestaat,
moet de gemeente er aan voldoen en als zij
nalatig is, moeten Gedeputeerden en anders
de Kroon haar daaTtoe dwingen. Maar er is
van zulk een nalatigheid geen sprake en de
Minister van Onderwijs heeft er niets mee
te maken, waarom er geen openbare school Is
en waarom of hoe er wel een bijzondere school
neutraal of confessioneel tot stand kwam.
Geen enkel wetsartikel verplicht het rijk open
bare scholen te stichten; het is na 1920 trou
wens nooit meer geschied en een geheel on
gewone en onpa-edagogische manier van doen.
Het was 'n sterk betoog en 't bekoelde de lin
kerzijde, den interpellant niet 't minst, in niet
geringe mate.
Als vanoudszuiver rechts tegen limiks! De
voorstandei's van bet openbaar onderwijs schij
nen nog niet te beseffen, dat de giroobe meer.
dei'bedid van onis voilk van openhaar onderwijs
niet meer gediend is, In 1920 ging de grootste
helft der kinderen nog naar de Openbare
schooi nu lis; de verhouding al heeH-emaal om.
gekeend en 2 tegen 1 geworden. Denkt de beer
Oud, dat de Wiordnigermieterbewoners ©en uit-
zondering zullen maken op de bede rijksb»-
voilkdng?
Heeft mr. Joekes, die thans weer van
Genève terug was, daar geleerd, hoe hier alleen
geen ijae®* mot handen te breken is? De V. D.-
fraotie stemde althans voor die venhooging van
tijdelijke opcenten op de invoerrechten in In-
die welkie de schatkist daar zoo hroodmoodig
heeft Het wetsontwerp ging, er door met 50
tegen 26 soc.jdem., communistisch© en vrij.
beidsbondscihe stemmen.
De herziening d*r Vuurwapenwet, door Mi-
nister Dunner ter hand genomen, png den soe,
deim heer van Zadellhoff nog niet ver genoeg.
De heer Schaapman had intusscihem uit de Han
delingen opgediept, dat wijlen Domela Nieuwen-
huis in 1890 tegen de wet was. De®e oude socia
list zag er een „geniepige" socialistenwet m.
Het merkwaardige geval van de verdwijning
en terugvinding van eeniige deeltjes radium,
de wonderbare metaalsoort, waarvan één gram
met anderhalve ton gouds nauwelijks kan wor
den ibetaaid, heeft ons aanleiding gegeven tot
een onderhoud met den medicns-directeur van
de inrichting voor stralonibehandeliing te
's Gravemihage, aan wien deze deeltjes radium
toebeihooiren, dir. W. van Heijniingen, die ons
daartoe met de meeste welwillendheid in de
gelegenheid stelde.
Op bezoek bij dr. van Heyningen.
Wij troffen het bijzonder, want juist toen wij
bij dir. van Heijningen in dienis werkkamer ver
toefden, kwaim zijn assistente, tenuigkeerend
van de reis naar Drente, met den herwonnen
schat, die im een lood-e-n, aan beide zijden toe
geknepen looden pijipje van enkele centimeters
extra was verpakt, daar- binnen, om van haar
ervaringen en haar succes het noodige te ver
tellen.
Dr. van H. had ons bereids medegedeeld, dat
die hoeveelheid radium, die op z.i. psycholo
gisch verklaarfbare wijze was weggeworpen,
verpakt was in 4 staafjes platina, welke staaf
jes een lengte hebben van pl.m. 3 en een d'ikte
vn ongeveer 14 centimeter, elk staafje bevat
tende 5 milligram rad'ium. In totaal alzoo 20
milligram radium of wel het vijftigste gedeelte
van een gram. De waarde daarvan is tegen
woordig 3500 a 3600; toen dr. van Heijnin
gen deze indertijd aanschafte, was de prijs
aanmerkelijk hoogetr. Het is radium van de
nabij Antwerpen gevestigde fabriek, die thans
vrijwel de geheelle radiiuimiproductie van den
aardbol verzorgt. Dr. van H. heeft een g root er
aantal van dergelijke platinabuiisjes met ra
dium in zijn inrichting, waaronder er dan ook
zijn met één a twiee milligram.
De vermissing.
Dit jaar vinden verkiezingen voor de Eerste
Kamer plaats- De '^len wordeh voor 6 jaar ge
kozen, de helft 1 otn 3 jaar af ze wor
den gekozen doel de je(jen ^er prov staten op
den grondslag van Evenredige vertegenwoor
diging D© provifl^6® zijn daartoe in vier groe
pen verdeeld.
Groep I <xmvat de PTov'hcies Noord-Brabant,
Zeeland, Utrecht en Lim'biu.g_
Groep II omvat de Provincies Gelderland,
Overijssel, Groningen en Drenthe.
Groep III omvat de Pr°vincies Noord-Hol
land en Friesland.
Groep IV omvat alleen de pirovinc|e Zuid-
Holland.
Aan de beurt van aftreden zUn de leden geko
zen in de groep6n n en IV «P 20 Juli 1926. En
wel:
Groep xi (Gelderland, Overijssel, Groningen
en Drenthe): J. p. c. Arntz (RR), Jhr. s. vau
Citers (A.r.j, mr p A Diepenhorst (a.r.j, p.
T. H. M. Dobbelman 11 (R.K.U JL Gelderman
(V j Hermans (S.D.A.P-VL- v. a.
Lande (K-K.), mr M Menaels iS.D.A.p.), E
Rugge (S.D.A.P.), mr H swinge (VB.), mr.
W. L. baron d© vos van Steenwijk (C.H.), mr.
O. J. R' baron van Wassenaar van Catwijck
(C.H.), en J- B. Wester-dijk (V.D.)-
Briët (A.R.). P. Danz (SDAP) -iW- mr' dr'
N. C. de Gijselaar (c.h mr A v d Hoeven
(C.H.), if- J- Koste,, (v.b.), F. L. D- Nivard
(R.K.), F. L. Ossendorp (s.D.A.P), mf p- Rink
(VB), mr. M- Slingenberg (V D 1 Dr- A- M.
A.'a. steger (R. K.) e° A de Zeeuw
(S.D.A.P-)-
Aftrendend zijn in totaal 5 rk„ 4 A.R.. 4 C H-
(13 rechts) en 4 V.B., 2 V.D. en 6 S.D.A.P- d2
links).
D© candidaatst-eflling heeft plaats op den
tweeden Dinsdag van Juni (12 Junj). Naar de
„Residentiebode" verneemt is de' stemming Jie-
paald op Vrijdag 29 Juli.
De uitvoering van de contingen-
teeringsbepalingen.
Het -bestuur den- Federatie van Ned Schoen
fabrikanten kwam dezer dagen in voltallige
vergadering te Tillbnng bijeen.
Hoofdpunten van -bespreking waren de
momienteiol© toestand der Ned. schoenindustrie,
alsmede de wijize waarop deze door de contin-
genteerlimg van dein invoer wo-rdt beïnvloed.
Geconstateerd moest wonden, dat van een
opleving, welke van de contingenteteirling werd
en op goede gronden ook mocht wonden ver
wacht, tot nu toe nog geen sip-rake is. Uit de
injwoereijfers over het eerste kwartaal van 1932
blijkt, dat allle bepalingen van -het contin
gen teeringB-.besiluit van 5 Februari ten sipijt
van een -beperking van den invoer niets tere-oht
is gekomen.
Terwijl volgens art. 1 van het K. B. van 5
Februari, aan led-eren schoen werk over de
maa-nid-en Januari, Februari en Maart slechts
zou-den mogen worden ingevoerd 149.000 paar,
werden in werkelijkheid binnengelaten 352.000
paar, derhalve een oveirs-öhrijdiiinig van het
contingent met 136 pCt. I-niplaats dat de inivoer
wer-d teruggebracht tot de helft van den ge
middelden inivoer van h-et eerste kwartaal der
basisjaren, overtrof de inivoer d'-it gemiddelde
met 36 pCt.
Ten aaniziea van rulbbersekoei-seil ging het al
niet beter. Terwijl h-et contingent 474.000 paar
bed-roe-g, werden ingevoerd 1.107.000 paar of
1-34 pet. meer dam het bij K. B. vastgestelde
contingent
De Ned. schoenindustrie eischt een rlichti-ge
uitvoering van de maatregelen,, welke werden
getroffen om haar van een te ©rond© gaan
onder aibnanmale amistomdigheden te behoeden
D-e Fede-rati© besloot daarom een onderhoud
aan te vragen met den Minister van Arbeid,
Handel en Nijiverbeiid, teneinde in d© geleigen-
hei-d te worden gesteld hare grieven over de
uitvoering van het contenginteeringisibeslluit
nader momdeiing toe te lichten en op een spoe
dige verbetering ten dieize aan te dringen.
Den dag vóór -de vermissing, Vrijdag n.l
waren deze vier buisje® gebruikt en zij zouden
Zaterdag wederom hun diensten hebben moe
ten bewijzen, ware het niet, -dat de patiënt, die
d-e behandeling Zaterdag had moeten ondergaan
verhinderd was. D© aanwezigheid van de buis
jes radium wordt el'kern dag nauwgezet gecon
troleerd en van elk buisje afzonderlijk, dat bij
elke -behandeling noodig is, is op elik moment
bekend, waar het zich bevindt. Deze controle
is niet alleen met het oog op de kostbaarheid
van radiiium, -maar ook om andere redenen
noodzakelijk.
Jarenlang, -dag aan -dag, warden dieize buisjes
in de vertrekken van de inrichting gebruikt,
doch niimimie-r heeft zich eenig incident daar
mee voorgedaan. Men kan Zich de ontsteltenis
van dr. van H. en diens assistenten voorstellen,
toen Zaterdag bij de gewone controle bleek, dat
vier buisjes miet aauweizig waren! Het onder
zoek in de inrichting leidde al spoedig tot de
zekerheid, -dat de buiisj-es met een hoeveelheid
watten in den vuilinisiketel waren geiworpen.
D-e werkster, die het gebruikte afval des och-
ten-dis 'had opgeruimd, kon verklaren-, dat zij
dat in kranten had gepakt, en daarna aan dect
vuilnisman meegegeven. Inmiddels was het
vuilnis in den wagen gestort en deze bad zij-n
inhoud reeds afgegeven aan één van de wagons
van den dagalijhsdhem vuiiilaifvoertrein, bestemd
voor Drente.
De electroscoop in actie.
Met alle -mogelijke medewerking va-n die zijide
van den gemeentelijken reinigingsdienst en van
de politie werd op het laadstation aan h-et ter
rein van de voormalige gasfabriek Loosdu-i-n-
soheweg te 's Gravenhage het onderzoek voort
gezet, thans met behulp van een electroscoop,
een toestel, dat zich el-e-ctrisch ontlaadt in de
omgeving van radium. Wa-gons werden geran
geerd en van 's middags 5 tot 's avonds kwart
over 8 werd Ziaterdag ter plaatse met den elec
troscoop gezocht. Gelukkig wa-s het droog weer
daar anders de gevoeligheid van den electros
coop ernstig zou hebben geleden,, zoo niet tot
onbruikbaarheid zijn gedaal-d.
Eindölij-k kon-, des avonds tegen haJlf negen,
met vrij groote zekerheid het vak van den
wagon d'e wagens hebben een lengte van 15
M. en zijn in vier vakken verdeeld waarin
zich het vermiste radium zou moeten bevinden,
worden aangewezen, want daar was het, dat
d» electroscoop een ontlading van ongeveer 1
centimeter toon-de.
per auto derwaarts gegaan. Bij den overweg
te Staphorst moesten zij eenlgen tij-d wachten
voor een voorbijkamenden brein. Het was de
Haagsohe vuilnistrein en de chauffeur en de
beide dames konden duidelijk den gemerkten
wagon, waarin zich bet kostbare mietaai moest
bevin-den, onderscheiden.
Tegen den mjdida-g arriveerde men te Wijste-r,
d© losplaats van den vuilnist-'ein. Het plaatsje
Wijster l'igt ongeveer midden tusseben Hooge-
veen en Bellen. De da-mes wendden zich hier
tot den plaatselij-keu lei-der va-n de V. A. M.,
de -beken-de vuill-afvoer-maatsiohaippij, den heer
Pool, die reedis von haar komst was verwdtti-g-a
en die op de meeste loffelijke wijze mede
werkte om te helpen, het verlorene oip te spo
ren. De dames en de chauffeur trokiken olie-
pakken aan en -zoo toog men, geassisteerd door
personeel van d-e V. A. M., naar de plaats waar
de waggon, geïsoleerd van de andere wagens
van een hoog viaduct werd uitgestort in een
leegen put met betonnen muur.
JVaar in Nederland radium-
houdend vuil gevonden wordt
Vrij zeker wist men toen, dat in eein vuilnis-
-mossa vain enkele vierkante meters het verlo
ren pakje verbandimateriaal aanwezig moest
zijn. Hoewel voor alle zekerheid de dames een
©l-eotroscoop hadden miadegenamie-n, behoefde
hiervan ter plaatse -geen -gebrni-k te warden ge
maakt. Bekend was, dat het radium was ver
pakt in watten, diie in krantenpapier waren
gewikkeld, en dat zich ook vitrage en enkele
andere voorwerpen, welker herkomst men zou
kunnen hei-kennen in die onmiddellijke omge
ving zouden bevinden, zooals 'bijv. een-ige ge
bruikte enveloppen, geadresseerd aan dr. van
Heijni'ngen.
Met .ygiriepem", 'n soort miesbvorken, werd
-door de arbeiders al-les behoedzaam naar voren
gebracht en eindelijk ontdekte men enveloppen
van adressen nit d-e Van Rlankenlbu-nghs-traat.
Men was dus al dicht in de buurt!
Eureka
Nog even -werd verder gezocht, toen een ar
beider een envelop vond geadresseerd aan dr.
van Heijuinigen in de Hollanderstraat. En heel
spoedig daarna von-d bij het pakje, dat zonder
twijfel het radl-um moest -bevatten. D-at was
Maan-dogmiiddog om kwart voor zes. Een alge-
meene juichkreet g-ing op en met de kostbare
buisjes konden d'e -dames huiswaarts k-eeren.
De heer Pool had intusschen op een langer
verblijf van de zoekenden ter plaatse gerekend,
en noodde de dames en den chauffeur tot een
bezoek te zijnen huize, te Hoaghal-en, waar zij
met de meeste gastvrijheid wenden ontvangen
en den middagmaaltijd nuttigden om nog des
avonds de terugreis te aanvaarden. De nacht
wer-d te Zwoll-e doorgebracht en gistermiddag
waren -de dames, verheugd over -haar succes-
vollen tocht, in de Hollauderstraat te 's Gra
venhage terug.
Den 5den Mei a.s. zal Pietro kardinaal
Gasparri zijn SOsten verjaardag vieren. Dit
feit is voor ons een gereede aanleiding, om
eenige bijzonderheden uit het leven van den
grooten kardinaal, den vroegeren medewerker
des Pausen (op II Februari 1930 trad hij als
staatssecretaris af) te memoreere-n.
Kardinaal Pietro Gasparri werd op 5 Mei
1852 te Ussita in Umbrië geboren.
Zijn theologische studies begon hij op het
seminarie van Nepi en behaalde later aan
het Romeinsche semi
narie den doctorsgraad
in de filosofie, theologie
en het kanoniek recht.
Nadat hij eenigen tijd
secretaris was geweest
van kardinaal Mertel,
werd hij benoemd tot
hoogleeraar in het kano
niek recht aan het
Katholiek Instituut te
Parijs, waar hij jaren
lang, tot 1898, werkzaam
was.
In 1898 werd hij be
noemd tot titulair-aarts-
bisschop van Caesarea
en tot apostolisch dele-
gaat bij de republieken
PeruEcuador en
3olivia.
In 1901 aanvaardde hij
de functie van secretaris
Kardinaal Gasparri.
van de congregatie voor
buitengewone aangelegenheden. In deze functie
deed hij het voornaamste werk bij de toen
maals plaats hebban de codificatie van het
kanoniek recht.
In het Consistorie van 16 December 1907
werd hij kardinaal gecreëerd, zoodat hij dit
jaar ook nog zijn zilveren jubilé als kardinaal
viert.
Na de beëindiging van de werkzaamheden
voor de codificatie van het kanoniek recht,
werd hij in 1916 onderscheiden met de waar
digheid van Camerlengo der Katholieke Kerk.
In 1914 benoemde Paus Benedictus XV
kardinaal Gasparri tot zijn staatssecretaris.
In deze functie handhaafde hem, in strijd
met de traditie, Paus Pius XI, die in Februari
1922 tot Paus werd gekozen.
In de zeven jaren, gedurende welke hij tot
dan toe als kardinaal-staatssecretaris werk
zaam was geweest, was alleen al het aantal
bij bet Vaticaan vertegenwoordigde landen
van 14 op 27 gestegen en de buitengewoon
moeilijke oorlogstijd lag achter hem, in welken
hij niet alleen als voortreffelijk politicus, doch
ook bij charitatieve werkzaamheid onder de
krijgsgevangenen sterk naar voren was ge*
treden.
Voor het prachtige werk, dat hij aldus had
verricht, verleende rijkspresident ven Hinden
burg hem in 1926 de groote herinnerings-
medaille als bewijs van den dank der Duitsche
natie.
De zeventigste verjaardag van den Paus viel
samen met het vijftig-jarig priesterfeest van
kardinaal Gasparri en werd hiermede gelijk
gevierd.
In 1929 werd kardinaal Gasparri ziekelijk,
waarom hij dan ook besloot af te treden, wat,
gelijk gezegd, op 11 Februari 1930 geschiedde.
Kardinaal Pacelli werd hierop tot kardinaal
staatssecretaris benoemd.
Bij gelegenheid van kard. Gasparri's af
treden als zoodanig richtte de H. Vader aan
den aftredenden kardinaal een schrijven,
waarin hij dezen dank bracht voor de toege
wijde trouw, waarmede hij steeds zijn hooge
functie aan het staatssecretariaat had vervuld-
Hulde van Mill Hill.
Het was te verwachten, dat de zonen van
Mill Hill het eeuwfeest van de geboorte van
wijlen Herbert Kardinaal Vaughan, niet onop
gemerkt voorbij zouden laten gaan. „The Mill-
hjllian" is het Cardinal Vaughan Centenary
Number geworden, waarin de missionarissen
van de St. Jozefcongregatie hun „beminden
vader en stichter" herdenken.
„The Milhillian" is uitstekend verzorgd, van
goede portretten voorzien en van allerlei we
tenswaardigheden over den even beminnelijken
als volhardenden Vaughan.
Onder degenen, die voor dit nummer bijdra
gen schreven, treffen ons de Nederlanders dr.
H. Ahaus en dr. C. v. d. Biesen, die beiden
Vaughan hebben gekend.
De nieuwe abt van Steenbrugge.
Onze Brussel?die correspondent meldt onsï
Tot abt van d© Benedictijner-abdij van Steen,
-bruigge is beinoemid de hoageerw. Dam Mo-destus
van Asscbe een bekend liturglEt.
De ple-cihtige wijding zaJl a.s. Donderdag, O. H.
Hemelvaart, door M-gr. dr. mag. Lamiroy, bis
schop van Brugge, verricht worden.
Voor Belgische artikelen.
Door den heer Korten-horst zijn aan den Mi
nister van Waterstaat o.m. de volgende vragen
Overeenstemming met de kleine
verveners
De hoofdbesturen van d© verschillende veen
arbeidersbonden hebben Maandag in Hotel
Griimim© te Ernmien vergaderd met de afdee-
liingsibesturen en besloten de staking te E-m.
m-eir Erfsdhietdenveen te erkennen. Des avonds
is een conferentie gehouden te Bmmererfscibei-
denveen, met -h-et bestuur van d-e Vereeniging
van kleine verveners, welke vereeniging pas
opgericht is en waarbij zich m-eerdere leden
van den Al-gem. Vervenersbond sohij-n-en te wil.
len aansluiten. Het silot van die conferentie is
geweest dat genoemd© kiedn-e vervenersver-
eend-ginig aanbood 90 pOt. van het loon van
1931 met handhaving van het pensturfwerk
op het peil van 1931, terwijl] ook het uurloon
zal worden gehandhaafd op dat peil. Daarover
zullen de diverse aa-bei-desorganisaties heden
een stemming houden. Mocht daarbij het aan
bod aanvaard worden, dan wordt d-e staking
opgaheven -bij de led-en van de vereeniging van
kleine verveners. De staking zal dan bij de
an-dere verveners voort-duren, maar heeft dan
slechts weiini'g praetis-ohe 'bete-ekends, aange-zien
vel© groote verveners toch -niet voornemens zijn
te vervenen.
Voort-s hebben d-e hoofdbesturen besproken
de stakingen te Roswinkel en te Bargerooster-
veen waar alles rustig is.. In Exloërmond zal
men 'tegen Wioensdag een staking proolameeren
omdat de verveners het aanbod van hun be.
stuur niet gestand gedaan helbben.
Plaatselijke Propaganda-Comité s.
Het Bureau van het Nationaal Maria-Con-
gres te Nijmegen, gevestigd Van Schaeck Ma-
thonsingei 1, doet nog eens een dringend be
roep op de leden van religieuse vereenigingen,
maar naast deze toch ook op alle katholieken,
om plaatselijke propagauda-comite s voor het
Maria-Congres op te richten.
Van de spoedige op-richting en krachtige
inwerkingtreding dezer comité's zal het slagen
van het Maria-Congres voor een grcot deel af
hangen. Zij moeten op de eerste piaats propa
ganda in 't algemeen voeren voor het Maria-
Congres (verschaffen van Inlichtingen, opwek
ken tot deelname enz.). Zij moeten verder den
verkoop van kaarten en programmaboekjes
enz. ter band nemen en zorgen voor het o-rga-
niseeren van goedkoope reisgelegenheid naar
Nijmegen. Ten slotte moeten zij ook zorgen,
dat de onontbeerlijke geldelijke steun aan he
Congresbestuuir toevloeit.
Over al deze dingen verschaft het Congres-
bureau, Van Schaeck Mathonsingel 1 te Nijme
gen, gaarne alle gewenschte inlichtingen, ven
briefkaartje aan dit bureau is al voldoen e.
Het initiatief voor de vorming van P'aa se
lijke pr-opaganda-comité's kan het bes e 111
gaan van de godsdienstige vereenip"Sea
Familie, Maria-Congregatie, Derde
is intusschen niet noodzakelijk. en rl^
Zich naair de plaatselijke omstandig)de-Jen-
mee wil werken om aan ons a ei
Maria t© Nijmegen op 6, 7 en 8 Augus
grootsche hulde te bereiden en wie
niet willen? - neme ten spoedigste h-et initia
tief en stelle zich in verbinding met de Plaat
selijke geestelijkheid en het congresbureau te
Nijmegen. Dan rolt de zaak verder vanzelf.
Is het den Minister bekend, dat de directie
der Nederlandsohe Spoorwegen onlangs een kor
ting van 10 pet. op het tarief heeft toegestaan
bij vervoer van kalk, giresbuizen en producten
van asbestcement, indien de bevrachting ge
schiedt van stations in België naar stations
in Nederland, ten minste 2000 ton binnen 13
maanden ten vervoer worden aangeboden en
het Nederlandsche traject niet korter is dan
50 K.M.?
Hoe luidt het oordeel van den Minister over
het toestaan van deze aan Belgische belangheb
benden verleende faciliteit, waar de slotconclu
sies van het rapport der oommissie-de Vries
geenszins tot verlaging der vrachttarieven ad-
viseeren, en door deze reductie speciaal de be
langen der Nederlandsche schelpkalkindustrie
en de daarmede verbonden werkgelegenheden,
waarin ongeveer 6300 personen werkzaam zijn,
ernstig worden benadeeld?
Is de Mini-ster bereid te bevorderen, dait de
directie der Nederlandsche Spoorwegen geen
faciliteiten meer verleent, waardoor indirect
het gebruik van Nederlandsoh fabrikaat wordt
tegengewerkt en dat, indien deze faciliteiten
zijn verleend, de betreffende besluiten zoo
spoedig mogelijk worden ingetrokken?
Naar Drenthe.
Het zou mogelijk zijn geweest, den betrokken
wagon teir plaatse te lo-ssen, maar dan had
men eten girooten put met vuilnis moeten vol
storten en d-oonzoeiken. De dii-reetie van den rei
nigingsdienst adviseerde daarom den wagon
te merken en de nasporing bij aankomst irn
Drente voort t© ze-tte-n. De trein zou dan zijn
gebruikelijke route via Amsterdam nemen en
vandaar Maandagochtend vroeg naar Drente
lij-den.
Maandagochtend is de assistente van d-r.
van Heaj-ningen, vergezeld van een audea-e dame
Hoe de inkomsten werden besteed.
In de week van 25 April tot en met l Mei
ontving het Nationaal Crisis Comité een be
drag van 8941.32 aan gitten, waardoor bet
1 4. 4-^4- f Qss 747 17. Hiervan werd door
totaal steeg tot 80s. tii.n.
de daebladen 1.182.04 overgemaakt.
In geld werd uitgekeerd ƒ6.017 in de afge-
loonen weeTen in totaal 270.263.36; aan B.
in de afgeloopen week en m totaal 30S.515.07.
Bei-de uitkeeringen bedroegen in totaal
578.778.43.
Voorts heeft het Nationaal Crisiscomité uit
gedeeld 166 dekens. In totaal zijn er uitge
deeld 5671 dekens en 2108 ton eierkolen.
Den 29en Mei a.s. zal het 12^ jaar geleden
ziin aldus het Meinummer der Annalen van
O L Vr v h H. Hart, dat de missie van
Celebes tot dan toe beboorend bij bet gebied
der Paters Jezuïten, aan de Missionarissen van
het H Hart werd toevertrouwd en tot zelf
standige Apostolische Prefectuur werd verhe-
ven.
Een bescheiden gedenkboekje zal bij die ge
legenheid verschijnen.
Door schepen van andere
nationaliteit.
In antwoord op de vragen van den heer
Kortenhorst betreffende het nemen van maat
regelen tot beperking van de visch-aanvoeren
te IJmuiden door visschersschepen van vreem
de nationaliteit in verband met den toestand,
waarin de Nederlandsche trawlvisscherij ver
keert, heeft minister Ruijs de Beerenbrouck
o.m. geantwoord, dat de door den beer Korten
horst gegeven cijfers betreffende de besommiu0
der door Nederlandsche en vreemde vissc ers-
schepen te IJmuiden rechtstreeks uit zee aan
gevoerde versch© visch geen volledig beeld van
bedoelde besommingen geven.
Gedurende de periode 1-27 April heeft de
besomming der Nederlandsche vissc ïerssc ie
pen bedragen 486.961 en die der vrt„™fP
visschersschepen 36.337, terwijl m ie -
kwartaal 1932 die cijfers resp.
2.075.136 en 137.339.
De besommingen in het eerste kwar
jaren 1928—1932 waren:
Men schrijft ons uit Zoeite-rwoude d.d. 3 Mei:
Zoeterwoude heeft weer een nieuwe paro
chie en de katholieke bevolking heeft het
groote feest der plechtig© inwijding van deze
nieuwe kerk, die gelegen is aan den Vrouwen-
weg, naast het klooster der Eerw. Paters
Kruishee-reu, met grooten luister gevierd.
Het begin van dit heugelijk feest was de
blijd-e inkomst van Haarlem's Bisschop, Z. H.
Exc. Mgr. J. D. J. Aen-gen-ent, die gisteren
avond in Zoeterwoude arriveerde.
Hedenmorgen om half acht hadden de
plechtigheden der consecratie plaats.
Om half elf uur droeg Z. H. Exc. in de
nieuw geconsacreerde kerk der H. Kruisver
heffing een Pontificale H. Mis op,
In het p-riesterkoor had plaats genomen mgr.
W. v. Dinte-r, generaal der Kruisheeren, terwijl
tevens zeer vele geestelijken uit het Dekenaat
aanwezig waren.
Na de Pontificale H. Mis hie-ld Z. H. Exc.
de Bisschop een korte toespraak tot de ge-
loovi&ea.
1928
1929
1930
1931
1932
Nederlandsche
schepen
3.597.452
3.945.632
3.599.353
3.016.231
2.075.136
Vreemde
schepen
184.309
148.713
172.805
38.669
137.839
u„ deze eljl.r. v,W. da. U M»-
het eerste S./ILJ.eeerd.
visschersschepen te IJ pprste kwar-
i.aa tiiii 1931 was die besomming aanmerke
kwartaal 1931 uas Q besomming
S vreemde^aartuigen in de periode 1-27
Ipril van dit jaar vertoont geen stijging van-
beDeekminister acht den toestand waarin de
maatregelen om die aanvoeren te beperken,
gewettigd zou zijn.
Hedeonaclh-t is het te de Dier vermiste acht
jarig meisje, Anni© Boers, uit het Leewater
nabij d-e ouderlijke woning opgehaald.
Vermoed wordt, dat het meieje te water im
geraakt en verdronken.