ENCYCLIEK VAN
ONZEN H. VADER PAUS
PIUSXI. -
ZUIDERZEE WORDT IJSSELMEER.
DINSD AG 24 MEI 1932
DER BOEREN NOOD.
DOOR DE GODDELIJKE VOORZIENIG
HEID PAUS.
Het gebed.
U
VIJF JAAR ZWARE ARBEID
BEKROOND.
De afsluitdijk bijna voltooid.
BRAND TE BAGAN SI API API.
Drie en twintig huizen vernield.
GEEN VERDERE SALARISKORTING
VOOR 1932.
SLACHTOFFERS VAN HET
MILTVUUR.
EEN VISSCHERSBOOTJE
OMGESLAGEN.
Tragedie op de zee voor Zandvoort.
BEIDE OPVARENDEN VERDRONKEN
„IRISH SWEEPSTAKE-LOTEN".
AMSTERDAM IN 'N ZONDVLOED
3\ DE JONO. I
'Aan onze Eerb *qdtvaai clige Broe
ders, de Patria> then, Primaten,
AartsbisschopPenBisschapen, en
andere plaatselijke ordinarii die
in vrede en gemeenschap leven
met den Apostolischen Stoel.
OVER GEBED EN EERHERSTEL AAN
HET ALLERH. HART VAN JESUS TE
BRENGEN IN DE TEGENWOORDIGE
BEPROEVINGEN DER MENSCHHEID.
Eerbiedwaardige Broeders
Heil en Apostolische Zegen.
II.
Hoopvolle verschijnselen.
Wij weten zeer goed, Eerbiedwaardige Broe
ders, dat al deze pogingen verijdeld zullen
Worden, wijl het ongetwijfeld geschieden zal,
dat op den door Hem bepaalden tijd „God zal
oprijzen en z,jn vijanden verstrooid zullen
worden". 7)wij weten dat de poorten der hel
nooit zuilen overwinnen S)wij weten dat Onze
goddelijke Verlosser voorzegd heeft dat Hij
„de aarde met de roede van Zijn woord" zal
tuchtigen en „met den adem van zijn mond"
den booze dooden 8)en dat zonder twijfel
voor deze rampzaligen het vreeselijk uur zal
aanbreken dat zij zullen vallen in de handen
van den levenden God. 10).
■nir^ deze ^wrikbare hoop op de eindoverwin-
SïïrtHta €n van Cl6 Kerk ™<'den Wij
goedheid'! ,frst6rk't fhoe oneindig is Gods
telbare ziele °°1' d'e Ie vurigheid van on-
keïen Z.ich naar God toe-
«amenlevine- 8 a"6 volken en in iedere
thans door mnSen bespeuren. Inderdaad gaat
daUe Ianden eea krachtige aan-
aanzet om rioT H ^eest' vooral de jeugd
oogere idealen der Christelijke
levenswet na te streven, haar verheffend bo-
e Wele men schel ijk© opzicht en haar
bezielend tot iedere, zelfs de meest vurige
sfr- \r ^a' ,eeo K<Kl-de)ijke aanblazing, zeggen
W«, verontrust alle zielen, zelfs de onwillige,
en doordat zij bij hen een diepe bekommernis
gaande maakt, wekt zij zelfs een dorst naar
God bij degenen, die zich dezen dorst niet
durven bekennen.
Ook aan onze opwekking, waarmede Wij de
leeken tot het leger der Katholieke Actie op
riepen teneinde deelgenooten te worden van
het apostolaat der Hiërarchie, hebben overal
ter wereld zeer vele volgzame en grootmoedige
zielen gevolg gegeven, zoowel in steden als
in dorpen groeit met den dag het getal van
ben, dis> terwijl zij alle krachten inspannen
ter verdediging der Christelijke wetten en haar
naleving in jjg.t openbare leven, door een onbe
sproken gedrag de waarheid van hun woor
den trachten te bevestigen.
Eendrachtige waakzaam
heid noodig.
W aar wy groote goddeloosheid zien, zoo
groote ^er&n)ading der heiligste gebruiken,
zoo groot ouygjj voor onsterfelijke zielen, zoo
d<jhtln,S van de goddelijke Majesteit
k«n.nen Wij ons. Eerbiedwaardige
t~ j'; onthouden, aan de grievende
terwii'l Wil a 1:1 geToele,n' lliti'ng te geven, en
verheffen Ja 5tem van °ns aw»tolisch hart
de heilige nehrf?™1^ gW^eIijke rech'te71 en
dat aan r a gen van bet menschen-hart,
gen En d°t behoefte heeft, te verdedi-
va.n den h ts m06r «"'dat die scharen,
tv,r inid „„tSch&n geest bezield, niet alleen
van alle vereen^'',™0?, °°k door inspanning
ppoedig m©* krackten hun plannen
önorh©Ih> Jk te verwezenlijken. Wee
wanneer God, door
?ijn In a£°^r gesmaad, den vrijen
loop zou K ik ^^ae golven van verwoes-
tlng en ze Sek u'^» 2ou €lg om
wereld te tuchtigen.
Het is dus no «dzak^y^ j-gj-biedwaardlge
Broeders, „dat een muur vóór
het huis van *l£«^ta*ken" door zelf
ook al onze kia teeen aaneengesloten
leger te vereenigen^gen a eoddeIooze ]eger
scharen, die aan God ren
als aan de menschel6 VIiJhs;d^
Gewicht van den
Want in dezen strijd wordt be^ over de
belangrijkste levensvraag' dle aan den vrijen
mensch kan gesteld worden: v0or of tpgeu
God. Ziedaar wederom een v5fafSlt,ik, waar
aan het lot der geheele were1 uatigf. want
bij alles, bij politiek en econ°"1le' by u,OTaal)
wetenschap en kunst, in ..^aats*>estuur
en bij de huiselijke en bU'1®61 ^fe ^meale-
ving, in Oost en West, over®-' doet zicy de
vraag voor, welker coinseduent^es_ vaa het
allerhoogste gewicht zijn. Diehtehgevolg© wpr_
den zelfs de leiders van hen, die aldoor bomen
Aandragen met de bewering, dat de natuUr
wereld uit louter stof bestaat en welke
^ich op beroemen als zeker bewe®en te heb
ben, dat er geen God bestaat, toch gedwongen
^flk opnieuw redetwisten te houden over
zii reeds op zij geschoven waanden.
Derhalve Smeeken Wij in den Heer zoowel
alle menschen afzonderlijk als de staten,
.om daar, waar zulke belangrijke levensvra
gen op t spel staan, waar voor het behoud van
het menschdom zmke g6Weldig6 beslissingen
aanstaande zijn, die onedele gemakzucht
en ongeregelde eigenneMe af te leglgen, wel
ke de scherpste geesten afstompt en alle
voornemens zelfs de alleredelste te niet doet,
wanneer deze ook maar eenige,rmat6 de nauwe
perken van eigenbaat schijnen te overschrij
den.
In deze samenwerking van geest en kracht
dienen zij de eerste plaats voor zich op te
eischen, die zich op hun naam va.n Christen
beroemen, terwijl zij zich de heerlijk© voor
beelden jan den Aqogtolischen tijd, te Jjinnen
brengen, toen de menigte der geloovigen één
hart en één geest was 12)maar ook allen,
zoovel en als God erkennen en Hem eerlijk en
oprecht vereeren, mogen eveneens zich in
spannen, om 't ontzettend gevaar, dat allen be
dreigt, van 't menschdom af te weren. Wijl iede
re menschelijke autoriteit noodzakelijkerwijze
moet steunen op de erkenning van God, als
den hechten grondslag van iedere burgerlijke
samenleving, dienen zij, die niet de ontwrich
ting en ontbinding van alle ding en wet wil
len, ijverig er naar te streven, dat de vijanden
der religie niet hun plannen, zoo hartstochte
lijk en openlijk uitgeschreeuwd, verwezen
lijken.
Middelen tot herstel-
Het ontgaat ons niet. Eerbiedwaardige
Broeders, dat Wij in dezen strijd om de
altaren ook alle menschelijke geoorloofde
wapenen, die Ons ten dienste staan, moeten
aanwenden. Daarom zijn Wij, op het voet
spoor van Onzen roemrijken Voorganger Leo
XIII z.g., in Onze Encycliek „Quadragesimo
Anno" voor een meer billijke verdeeling van
aardsche goederen zoo nadrukkelijk opge
komen; Wij gaven daarin aan al wat op de
meest afdoende wijze aan de geheele mensche
lijke samenleving gezondheid en bloei en aan
haar werkend© leden rust en vrede kan terug
brengen. Daar immers door den Schepper
aller dingen in de zielen der stervelingen een
allersterkst© drang om reeds op aarde een
eerzaam geluk te verwerven, is ingeschapen,
heeft de Christelijk© zedenwet altijd de recht
matige pogingen om de ware wetenschap te
bevorderen en den mensch voortdurend langs
het rechte pad naar het boogere op te voeren,
gewaardeerd en met alle kracht bevorderd.
Daar echter, Eerbiedwaardige Broeders,
tegen dezen, waarlijk satanischen godsdienst
haat, die ons het bekende „mysterie van
boosheid" 13) van sint Paulus voor den geest
roept, alleen menschelijke hulp en mensche
lijke wijsheid niet voldoend© zijn, zouden Wij
nieenen in Ons Apostolisch ministerie te kort
te schiete11' als Wij zouden nalaten, den
menschen de wonderlijke geheimen des lichts
te toonen, welke te zamen een verborgen
kracht bevatten om de ongebreidelde machten
der duisternis ten onder te brengen.
Welnu dan, toen Onze Heer Jesus bij Zijn
teiugkeer van de verheerlijking op den Tha-
een knaap, door den duivel gekweld, ge
nezen had, vroegen Zijne leerlingen, die hem
niet hadden kunnen helpen, nederig: „Waarom
hebben wij den duivel niet kunnen uitdrij
ven Christus gaf dit waarlijk merkwaar
dige antwoord: Dit soort wordt niet uitgedre
ven dan door bidden en vasten. 14) Deze
goddelijke vermaning, Eerbiedwaardige Broe
ders, achten Wij ook op de kwalen van onzen
tijl volkomen van toepassing, wijl deze juist
niet anders dan „door bidden en vasten"
kunnen genezen worden.
Laten wij dus, de nauwe grenzen onzer be
perkte natuur indachtig en in de vrome
overtuiging, dat ook Wij volstrekt afhankelijk
zijn van den Bestuurder aller dingen, aller
eerst onze toevlucht nemen tot het gebed.
Uit het geloof weten wij hoe groot de kracht
is van een nederig, vertrouwvol en volhardend
gebed: want aan geen enkel ander goed werk
heeft de Almachtige God ooit zulke rijke,
zulke algemeene, zulke plechtige beloften
willen verbinden als aan het gebed: Vraagt,
en u zal gegeven worden, zoekt en gij zult
vinden, klopt en u zal worden opengedaan:
want al wie bidt, ontvangt; en wie zoekt,
vindt, en hem, die klopt, wordt open gedaan
15). Voorwaar, voorwaar Ik zeg u, als gij den
Vader in Mijnen Naam Iets zult vragen, het
zal u gegeven worden". 16)
Wat is echter ons gebed meer waardig, wat
meer geschikt om Hem te aanbidden, Die is
de eenige „Middelaar tusschen God en de men
schen, de mensch Christus Jezus" 17) dan dat
wij vragen, dat'het geloof in den éénen le
venden en waren God niet van de aarde weg-
gevaagd worde Een dergelijke wijze van bid
den draagt reeds ten deele in zich-zelf haar ver
vulling want, waar iemand bidt, daar stelt
hij zich in verbinding met God en houdt reeds
daardoor alleen de herinnering aan God le
vendig op aarde. En inderdaad, wie bidt, be
tuigt door zijn deemoedige lichaamshouding
reeds zijn geloof in den Schepper en Heer van
alles, zoo vaak hij dit echter niet afzonderlijk,
maar samen met anderen doet, erkent hij daar
door den allerhoogsten en allermachtigsten
Heer, Die niet slechts heerscht over de indivi
duen, maar ook over geheel de menschelijke
samenleving.
Welk een heerlijk schouwspel biedt de bid
dende Kerk aan hemel en aarde, wanneer on
afgebroken heel den dag en heel den nacht, de
psalmen, door Goddelijke inspiratie geschre
ven, op aarde weerklinken er is geen uur op
den dag, dat niet geheiligd is door een eigen
liturgie; geen tüd in het menschelijk leven,
die niet zua eigen plaats heeft In de dankzeg
gingen, lofprijzingen, gebeden en zoenoffers
van de allen omvattende smeeking van het
mystieke lichaam van Christus, dat de Kerk
is. En zoo doet het gebed, zooals onze Godde
lijke Verlosser zelf beloofd had, God bij de
menschen tegenwoordig zijn „Waar twee of
drie in Mijn Naam vergaderd zijn, daar ben Ik
in hun midden" 18).
Bovendien zal de oorzaak zelf der ellende,
die wij boven hebben aangegeven, door den
ijver voor het gebed weggenomen worden. We
bedoelen: de onverzadelijke begeerte naar tij
delijke goederen. Want wie bidt, heft het oog
omhoog, naar de Hemelsche goederen, waar
mede hij zich bezighoudt en waarnaar hij vu
rig verlangthij verliest zich geheel in de
beschouwing van die wonderbare orde, door
God ingesteld, waarin in 't geheel geen streven
is naar ijdele glorie, geen ijdele wedijver naar
steeds hooger opvoering van het arbeidstempo.
En zoo zal als vanzelf die juiste verhouding
tusschen werken en rusten terugkeeren, die in
de huidige samenleving, tot groot nadeel van
heel het physleke, ceconomische en moreel© le
ven, totaal verloren ls gegaan. Want, indien
zij, die door de overproductie van goederen
tot werkloosheid en armoede vervallen zijn.
den verschuldigden tijd aan het gebed wilden
wijden, dan zouden binnenkort èn arbeid èn
goederenproductie binnen redelijke grenzen
gebracht worden, en eveneens zou de strijd, die
nu het menschelijk geslacht In twee reusach
tige kampen verdeelt, die strijden voor vergan
kelijke goederen, veranderen in een edelen en
vredelievenden wedstrijd om de hemelsche en
eeuwige goederen te erlangen.
Op deze zelfde wijze zou ook de weg gebaand
worden tot den zoo zeer begeerden vrede, zoo
a's de* H. Paulus zoo treffend aanduidt, waar
hij aan zijn voorschrift, om te bidden, een bei-
"g verlangen naar den vrede en het heil van
f'1© menschen toevoegt: „Voor alles dus dring
er op aan, dat er gebeden, smeekingen, voor-
eden en dankzeggingen worden opgedragen
voor alle menschen, voor koningen en alle over-
1 8 .,en' ^Pdat wij een stil en rustig leven mogen
ci en in al]e vroomheid en eerbaarheid. Dit
immers i3 goed en welgevallig aan God, onzen
a !fmaker* Die wil, dat alle menschen zalig
wok en en tot de kennis der waarheid gera
ken." 19)
Voor allen worde om vrede gesmeekt, doch
vooral voor hen, op wie de zeer zware bestuur-
derstaak rust. Want hoe kunnen zij hun volken
den vrede brengen, dien zij zelf niet in zich
hebben
jjuiet bet gebed moet, gelijk de Apostel Jeert,
Be laatste worsteling van de Zuiderzee; een felle stroom raast door het open
gedeelte van „De Vlieter",
Luchtfoto K. L. M.).
Friesland en West-Friesland zijn spoedig
weer als van oude vereenigd en de Zuiderzee is
IJ sselmeer geworden
Nu de afsluitdijk zijn voltooiing nadert, is
het dienstig eraan te herinneren, dat de af
sluiting van de Zuiderzee geschiedt door twee
dijken, een van 2200 meter tusschen de Noord-
Hollandsche kust en het eiland Wieringen en
één tusschen Wieringen's Oostkust en de Frie.
sche kust nabij het dorpje Zurig, welke een
lengte heeft van niet minder dan 29.625 meter.
In den afsluitdijk zelf zijn verschillende bij.
zonder© werken aangebracht, die noodig waren
om het water van het IJsselmeer waarvan
het zoutgehalte reeds nu is verminderd van
1.023 tot 1.014 per mille en dat mettertijd ge
heel zoet zal worden te loozen op de open
zee en om het scheepvaartverkeer mogelijk
te maken.
Zoo ligt hij den Oever op Wieringen een
groote schutsluis, een brug over den scheep
vaartweg en drie complexen van vijf machtige
uitwaterings sluizen, die met de uitwatering
sluizen hij de Friesche kust een totale capaci
teit bezitten van ongeveer 3000 kubieke meter
per seconde.
Voorts bevinden zich op het Kornwerder-
zand twee schutsluizen en een overbrugging
van den scheepvaartweg.
Door den omleg van z.g. „voorhavens" ls
het mogelijk de uitvarende schepen te schut
ten, ook zonder dat de bruggen geopend zijn.
In het midden van den dijk, op het Breezand,
zijn twee havens aangelegd, waaromheen
woon- en opslag terreinen zijn geprojecteerd.
Onder leiding van de Genie is zoowel op
het Kornwerderzand als bij den Oever een be
gin gemaakt met het omleggen van verschil
lende verdedigingswerken, welke bestaan in
een groot aantal, in de omgeving der kustwer-
ken verspreide, kazematten en schuilplaatsen.
Dit werk zal zeker nog wel tot einde 1933
duren.
Op den vroegeren zeebodem.
Terwijl naarstig werd gearbeid aan de vol
tooiing van den machtigen afsluitdijk is be
zuiden Wieringen een deel van den zeebodem
ter grootte van 22000 H.A. drooggevallen.
Twee jaar nadat de snelwerkende gemalen
bij den Oever en bij Medemblik in bedrijf wer
den gesteld, zijn er reeds vergevorderde po
gingen gaande om den voormaligen zeebodem
in cultuur te brengen. Eenige dagen geleden
hebben wij de Wieringermeer doorkruist
per autobus. Men kan hier de verovering
van den mensch op de natuur voet voor voet
volgen. Neg liggen ergens tegen de glooiing
van den voormaligen zeedijk de halfvergane
rompen van een paar botters. Daar loopen nu
reeds wegen langs deze wrakken, klinkerwe
gen. In totaal zullen deze wegen, die een breed
te zullen krijgen van vijftien meter, een lengte
hebben van 245 K.M. Tachtig K.M. zijn reeds,
al is 't slechts provisorisch, bestraat en er rij
den al vrachtauto's van maatschappijen die bij
het ontginningswerk betrokken zijn en auto
mobielen van nieuwsgierige touristen en van....
Vroom en Dreesmann.
Nederlands tw-aalde provincie bezit ook
reeds 'n dorp, bestaande uit 'n dikke honderd
woningen die als druppels water op elkaar
lijken en geen van allen mooi zijn en die voor
het overgroots deel niet bewoond zijn. Toch
moeten er reeds dertig gezinnen wonen, die
behalve over een even groot aantal woningen
te beschikken hebben over drie kerken n.l.
een katholieke kerk en twee protestantsehe.
Interessanter dan dit „Slootdorp" zooals
het heet en dat nog een barren indruk maakt
zijn de groote landbouwschuren, die ten ge
tale van honderd over heel den polder ver
spreid worden gebouwd en de zeventien brug
gen die de kanalen overspannen.
Er zijn drieduizend arbeiders in den polder
aan het werk, belast met den aanleg van we
gen, den bouw van bruggen en huizen en de
begreppeling van het land, dat ten deele be
plant ls met geel koolzaad en groene klaver en
dat tendeele nog geheel onontgonnen is, omdat
er nog te veel zout in den bodem zit.
De rest van de Wieringermeer kan men
beter op de kaart bekijken. Men ziet dan aller
lei dorpen, die er in werkelijkheid nog niet
zijn en die heel vertrouwde namen als Oost-
groed, Oestwaard, Lagerdoes, Kobbenoord en
Middenmeer dragen.
MEDAN, 21 Mel. (ANETA.)
Hedennacht ontsto-nd brand In een perceel in
't centum van Bagan-Si Api Apl. De brandweer
was het vuur na 1)^ uur meester. Het blus-
schingswerk stond onder leiding van den con
troleur. Do brand werd beperkt tot twee blok-
ken perceelen, waarvan er 23 werden vernield.
Er hadden geen persoonlijke ongelukken
plaats. De raming van de schade bedraagt
70.000..
I
BATAVIA, 21 Mei. (ANETA.)
De Regeering heeft in antwoord op een door
den heer Monod de Froideville ingediende
schriftelijke vraa.g, medegedeeld, dat in het
jaar 1932 geen verdere salariskorting zal
plaatsvinden, tenzij buitengewone omstandig
heden daartoe zouden nopen.
KENDARI, 21 Mei. (ANETA.)
Miltvuur eischte hier 214 menschelijke slacht
offers.
de gave des vredes schenken het gebed, dat
tot den Vader des Hemels en tevens van alle
menschen gericht wordt; het gebed, dat de
gemeenschappelijke gevoelens van die groote
familie tot uiting brengt, en dat de grenzen
van ieder volk en ieder rijk overschrijdt.
Zij, die bij iedere openbare aangelegenheid
denzelfden God bidden, dat het vrede zij op
aarde, zij brengen onder de volkeren niet den
fakkel der verdeeldheid. Zij, die door hun ge
bed de Goddelijke Majesteit eeren, zij wekken
onder bun volk niet de»heerscbzucht en voeden
niet die ongeregelde vaderlandsliefde, waar
door ieder volk zich zijn eigen staat tot "n God
maakt. Zij, tenslotte, die op den God van vrede
en liefde 20) onafgebroken hun blik gericht
houden en Hem door Christus, Die „onze
Vrede" is, biddend naderen, zij, voorwaar, rus
ten niet, vooraleer die vrede, welken de wereld
niet geven kan, door den Gever van alle goed
eindelijk eens toekome aan „de menschen van
goeden wil" 22).
De heerlijke aankondiging der Paasch-vreug-
den, de groet „Vrede zij u" 23), waarmede
Christus de Apostelen en Zijne leerlingen het
eerst heeft toegesproken, en welke sindsdien
herhaaldelijk pleegt te weerklinken in de hei
lige liturgie der Kerk, deze zelfde groet dient,
zoo ooit, in onzen tijd de terneergeslagen ge
moederen der menschen op ta beuren en te
troosten.
7) Ps. LXVII; 8) Math. XVI 18; 9) Is. XI 4;
10) Hebr. X 31; 11) Ezech. XIIi 5; 12) Act. IV 32;
13) II Thess. II 7 14) Matth. XVII 20; 15) Math.
VI 7—8; 16) Joan. XVI 23- 17) I Tim. 11 5;
18) Matth. XVIII 20; 19) I Tim. II 1—4; 20) II
Cor. XIII 11; 21) Ephes. II 14; 22) Cue, II 11;
231 Joan. XX 18,
Gisterenmiddag om half vijf is °P de Noord
zee voor Zandivoort bij den vijfden paal om
de Zuid, een garnalenbootje door tot nu toe
onbekende oorzaak, omgeslagen. De beide op
varenden, de vissohers Jan Paap en Frans van
der Ploeg, beiden afkomstig uit Zandvoort, zijn
verdronken. Een pleizierbootj© heeft nog moei
te gedaan om assistentie te verlenen, doch
de beide mannen werden niet gevonden. Men
zoekt t/hans naar hun lijken.
Van der Ploeg was géhuwd en vader van adht
jeugdige kinderen, terwijl het andere slacht
offer eveneens getouwd was en vader van
drie oudere kinderen.
Het vermoeden toestaat dat het garnalen-
bootje, een open scheepje zonder zeil, door het
uitstaande net is omgetrokken
Nader wordt nog gemeld:
De omgeslagen garnalenboot is in den loop
van den avond aan het strand gebracht. Van
de opvarenden was niets gevonden. Aangeno
men wordt, dat de boot bij het binnenhalen van
het net door een brekeir ls getroffen, waardoor
zij omsloeg. De mast was door den toodeim heen.
geslagen.
Jan Jaaip was 53 jaar en van der Ploeg 42
Beiden waren ervaren zeelui.
Tenslotte meldt men ons nog, dat heden
nacht tusschen de palen 71 en 72 van het Zand-
voortsche Strand de lijken van de verongelukte
visechers zijn aangespoeld.
Verkoop strafbaar gesteld.
De Amsterdamsohe kantonrechter mr. dr. A.
Fontein heeft schriftelijk vonnis gewezen in
de zaak van een winkelier aldaar, die terecht
had gestaan wegens het verknopen van „Irish
Sweepstake'-lotenIn deze zaak was als ge
tuige gehoord de inspecteur van politie Clasie,
die zooals men weet te Dublin en Liverpool
een onderzoek heeft ingesteld. Het Openbaar
Ministerie had oplegging van een© boete van
5 gevorderd.
De kantonrechter achtte bewezen, dat de
verdachte zich heeft schuldig gemaakt aan
het openstellen van de gelegenheid tot deel
neming in een buiten het Rijk in Europa aan
gelegde en gehouden loterij, welk feit bij de
Loterij-wet 1905 is strafbaar gesteld.
Ten aanzien van de op te leggen straf over
woog mr. Fontein o.m., dat ter terechtzitting is
gebleken, dat de loterij waarin de verdachte
de deelneming heeft opengesteld, ls een door
de Iersche Overheid geregelde en onder haar
toezicht gehouden loterij; dat de opbrengst
van deze loterij behalve aan de winnende deel
nemers schier in haar geheel aan liefdadige
doeleinden ten goede komt en eindelijk, dat de
verdachte te goedertrouw heeft gehandeld en
zijn strafbare gedragingen heeft gestaakt, zoo-
dra hij tot beter inzicht was gekomen. De
straf werd met het oog daarop bepaald op
t 3 bgete subs, een dag hechtenis.
UIT DE R. K. STAATSPARTIJ
Het politiek advies voor de
Eerste Kamer-verkiezingen
Zaterdag is bijeen geweest de alg. vergade
ring van afgevaardigden der leden van R. K.
Statenclubs in Nederland (Kiesver-eeniging
ten behoeve van de Verkiezing van Deden van
de Eerste Kamer der Staten-Generaal).
De vergadering stoind onder leiding van den
heer W. C. J. J. Baron van Voorst tot Voorst,
voorzitter van de R. K. Statenolub Zuid-Hol
land. In de vervulling van een tweetal be-
stuursvacatures werd voorzien door de verkie
zing van de h eeren Mr. P. H. Loeff en G. W.
J. van Koeverden, resp. voorzitter van de Sta
tenolub N.-Brabant en voorzitter van de Staten-
club Gelderland.
Na vaststelling van notulen ging de vergade
ring over tot uitvoerige bespreking en vaststel
ling van het navolgende Politiek Advies:
„Op grond van de haar in art. 8 van het
reglement toegekende bevoegdheid, adviseert
de alg. vergadering van de Ver. van de teden
der R. K. Statenolub, dat de R. K. Staten
clubs, wellke dezen zomer zullen deelnemen aan
de periodieke verkiezingen voor de Eerste Ka
mer der Staten-Generaal, daarbij de hier gege
ven vol gord'e van candldateten op de lijsten de
zer Statenclubs zulen ln acht nemen;
Voor groep II (Gelderland, Overijssel, Gro
ningen en Drenthe): 1. J. C. van der Lande,
te Nijmegen; 2. H. J. Schoemaker Jt„ te De
venter; 3. H. Ruyter, te Arnhem; 4. Dr. H. W.
Tatókenberg, te Groningen; 5. J. W. Andrles-
sen, te Utiredht;; 6. Mr. J. R. H. van Schaik.
te 's-Gravenhiage.
Voor groep IV (Zuid-Holland): 1. Prof. Dr.
A. M. A .A. Steger, te Heemstede; 2. F. L. D.
Nivard, te Rotterdam; 3. Jhr. Mr. L. E. M. von
Fisenne, te Rijswijk (Z.H.); 4. H. J. Kuiper,
te Haarlem; 5. W. C. J. J- Baren van Voorst
tot Voorst, te Den Haag; 6. Mevr. F. Steen-
bergheEngeningh, te Soesterberg; 7. Mr. H. W.
J M. de Jong, te Den Haag; 8. J. D. de Kok,
te Loosduinen; 9. Ir. H. W. J. Thunissein. te
Dan Haag; 10. F. N. V. Quant, te Den Haag.
Besloten werd dit Politiek Advies aan de
betrokken Statendlutos mede te deelem en te pu-
bliceeren itn de Katholieke Pers.
Na rondvraag werd de vergadering gesloten.
Veel werk voor brandweer en
stadsreiniging.
Zeer onverwacht ls Amsterdam gisteren met
een wolkbreuk opgescheept, gepaard gaande
met een kort, maar krachtig onweer, De bui,
die plotseling op kwam zetten, kwam op een
zeer ongelegen oogenblik. Het was n.m. om
streeks zes uur, net den tijd, waarop veel
menschen de straat op moeten om naar huis
te gaan. Daar kwam voorloopig niets van,
want er brak een zondvloed los van ongemeens
hevigheid en van tamelijk langen duur. Geen
put, die zooveel water kon verzwelgen. Spoedig
was er niets meer op straat te zien, dan auito's,
die verlaten langs den weg stonden, midden in
een meer, dat steeds greater werd.
De bui leverde natuurlijk het gebruikelijke
ongemak op. Tuinen liepen onder water, dak-
gooten en regenpijpen gingen lekken en over-
loopen, riolen begonnen hinderlijk te geuren.
Dit alles ging in den aanvang gepaard met
eenige felle bliksemstralen. Onmiddellijk ge
volgd door knallende donderslagen, die ieder
een in den waan brachten, dat het ergens in
sloeg.
Ernstige ongelukken hebben niet plaats ge
had. De brandweer is ongeveer 100 maal ge
scheld voor hulp aan ondergeloopen kelders
en overloopende dakgoten, ook voor een drie
tal blikseminslagen, die zonder schade zijn af-
geloopen. Het electrische tramnet is ook op
enkele plaatsen door den bliksem getroffen,
waardoor de weerstanden der Centrale door
sloegen, en het net stroomloos werd. Ook de
wegen hadden hier en daar schade, het ergste
op den Willemsparkweg bij de Jacob Obrecht-
straat. waar de houten blokbestrating sterk
ginig uitzetten en zich een groote lengte in
de hoogte werkte. In de Willem Sohoutenstraat
in West is de bestrating over een meter of
zes sterk verzakt. De stadsreiniging moest
aan alle kanten in de stad hulp verleenen om
verstopte riolen open te maken.
Heel langzaam bedaarde de bul, toen werd
het hoe wel het reeds tegen zevenen liep,
op'straat ineens druk. De trams, die om zes
uur leeg hadden gereden, omdat niemand naar
een halte kon loopen zonder doornat te wor
den kregen het geweldig druk. Het spitsuur
viel' dus een uur later en het verliep ditmaal
zonder verkeerspolitie, want het dienstvoor
schrift, dat nu eenmaal niet met alles kon
rekening houden, luidt, dat de verkeersagen
ten om half zeven inrukken.
NIEUWE 5 PCT. STAATSLEENING
Uitgifte van 229.450.000 obligaties a pari
De Minister van Financiën maakt, bekend,
dait bij de inschrijving openstelt op ƒ229.450.000
5 pet. schuldbewijzen aan toonder ten laste
van het Rijk, deel uitmakende van de 5 pet.
tweede Staatsleening 1932, tot den koers van
10 pet. ten kantore van die Nederlandsohe
Handel Mij., N.V., de Amsterdamsche Bank,
N.V., de Bank-Associatie, Wertheim Gom-
pertz 1834 en Credietvereeniging 1853 N-V"
de Banque de Paris en des Pays-Bas, De Twent
sche Bank N.V., Hope Co., de Incasso-Bank
N.V., Lippmainn, Rosenthal Co., de Ned.-Ind.
Handelsbank N.V., de Ned.-Ind. Escompto-Mij.,
Person Co., de Rotterdamsche Bankvereeni-
ging N.V., Gebr. Teixeina de Mattos. Vermeer
6 Co R Mees en Zoonen, Heldring Pier-
son.
De noteering ter beurze va.n Amsterdam en
Rotterdam zal warden aangevraagd.
De leenimg heeft een looptijd van ten hoog
ste 40 jaar. Te beginnen met het jaa.r 1933
wordt telken jare op 1 Juli een aantal schuld
bewijzen, bij loting aangewezen, a pari afgelost.
Jaarlijks wordt voor deze aflossing besteed een
bedrag van 0.83 pet van het nominale bedrag
der leening, vermeerderd met het bedrag der
door die verplichte aflossingen vrijgevallen
rente. Versterkte en algeheele aflossing kan te
allen tijde plaats hebben.
De schuldbewijzen met de daarbij behoore.n-
de coupons zullen zijn vrijgesteld van alle Ne
deriandische belastingen, welke van schuldbe
wijzen ten laste van Nederland en van de daar
bij behoorende coupons mochten worden ge
heven.
De tot dé leening 1922 B behoorende, en dus
aflosbaar gestelde schuldbewijzen dragen de nos,
van ƒ2500 nos. 160001—181910, van ƒ1000 nos.
200001—288280, van ƒ500 mos. 300001—314090.
De tot storting te bezigen schuldbewijzen der
6 pct_ Staatsleening 1922 B moeten vermeld
worden op een omderteekende nummerlijst
Exemplaren va.n deze lijst zijn bij de kan
toren van Inschrijving kosteloos yerkrijgbaar,
i
„Het is niet gemakkelijk over den toe-
stand der boeren te spreken zonder
een gevoel van bitterheid1
Het valt niet gemakkelijk op het oogenblik
den toestand der boeren te bespreken, zonder
een gevoel van verbittering. Om twee redenen.
Allereerst om de passiviteit van de Regeering,
die tot nu toe nog niets voor de zinkende greid-
boeren heeft gedaan. Ten tweede om het mate-
looze leed, dat zonder eenige rem over de huis
gezinnen van duizenden boeren wordt uitge
stort.
De eenige reden, waarom we thans nog eens
de aandacht vragen voor den nood der boeren
is deze, dat het kwaad, dat nog kan geschieden,
wanneer de regeering niet ingrijpt vac een
zoo ontstellenden omvang is, dat niemand het
willens en wetens voor zijn verantwoording zal
kunnen nemen. Juist omdat de eenige hulp kan
komen van de Regeering, moeten we ons be
toog vrij houden van alle animositeit. De Re.
geering moet het allerergste voorkomen. Te
harer inlichting, indien dit nog noodig mocht
zijn, tot voorlichting van degenen, die in dezen
ramspoedigen tijd de zware taak van Volks
vertegenwoordiger hebben, tot voorlichting ten
slotte van het volk, in den meest algemeenen
zin van het woord, willen we zoo kort moge
lijk de motieven aangeven, die zonder eenigen
twijfel de conclusie wettigen, dat hier voor de
Regeering een taak ligt, zóó urgent en zóó
veelomvattend, alsnaar onze eerlijke overtui
ging op ander gebied niet te vinden is.
Het Is ook een zaak van alle groepen uit
onze samenleving. Immers alle inkomens vin
den hun oorsprong ln bezit of in arbeid. En al
wie voor zich zelf een Inkomen opeischt
en dat doen wij allen zal dit doen met een
beroep op zijn bezit of op zijn arbeid. Daarom
is deze zaak een probleem, dat zoowel door
de arbeiders in den ruimsten zin, als door de
bezitters tot oplossing moet worden gebracht.
De solidariteit van den werkman voor zijn
stand moet hier tot uiting komen op gevaar
af zich te verlagen tot klasse-egoïsme; hier
zijn arbeiders bij betrokken, die nog niet be
schermd zijn door een sociale wetgeving, die
niet naar waarde beloond worden voor een
14-urigen werkdag. Wanneer de arbeidersstand
deze toestanden stilzwijgend goedkeurt, dan
handelt hij niet sociaal. Het gaat hier om den
arbeid en den overgespaarden arbeid van boer
en boerenarbeider, waarvan de loonindex ia
gezakt beneden het nulpunt. Wanneer men
dat eens rustig overdenkt zal men moeten In
zien, dat het hier niet geldt een particulier of
zelfs een groepsbelang, maar dat hier de volle
aandacht wordt gevraagd voor toestanden, die
in haar wezen de rechtsbegrippen aantasten
van ieder sociaal-voelend mensch. Wij zouden
gaarne van schadelijke misverstanden ver
schoond blijven. De boerenstand heeft op dit
moment geen behoefte aan polemieken, maar
hij smacht om hulp. En die hulp zal niemand,
die de feiten kent haar durven weigeren.
Een eenvoudige daad van recht
vaardigheid.
Regeeren beteekent vooruitzien. Wie den
toestand op het platteland overdenkt en ver-
aivtwoording draagt, kijkt ook vooruit. Wat ia
©r dan te zien? Op de eerste plaats dit. De vee-
houders met hun arbeiders leveren aan de acht
millioen bewoners van ons land de melk, de bo
ter, de kaas, het rund-, varkens-, kalfs, lams- en
paardenvleesch, het vet en de wol en zijn daar-
bij allen zonder uitzondering werkzaam als vo-
lontairs. Bovendien betalen zij elke week een
behoorlijk bedrag om dit vak op deze wijze gra
tis te mogen uitoefenen. Het is, tusschen twee
haakjes, een ideale methode van werkversohaf-
fing Duizenden en nog eens duizenden ontvau-
sen' bovendien in de vorm van huur een ar-
be ids loos inkomen, waarmee de oude dag ver
zorgd is. Kerkbesturen en stichtingen, hypo
theekbanken en particulieren ontvangen door
het bezit van land of het verstrekken van geld
hun renten. In onze 2300.000 H.A. cultuurgrens
zit een Nationaal vermogen van minstens
4000 000.000 gulden. Gerekend tegen een ma
tige'rente van 4% brengt dit in onze natio
nale huishouding een bate van 160.000.000
zuiden Daarvan wordt op het oogenblik geen
cent meer door het bedrijf opgebracht. Als het
betaald wordt, gebeurt het uit de reserves van
het boerenkapitaal. Maar het wordt niet meer
betaald Vrijwillige huurreducties ran 25—30
pet zijn dit jaar in menigte verstrekt. Meer-
y.ere kerkbesturen hebben me verzekerd, dat ze
de lasten niet eens met de ontvangen huur
konden betalen. Hoeveel familiebemiddelingen
hebben er tegenwoordig niet plaats. En hoe
veel hebben met Mei niets ontvangen? En bij
hoeveel boeren zou bij likwidatle nog één cent
overblijven?
De secretaris van den Bond van Particuliere
fabrieken deelde op die vergadering mee, dat
de vooruitzichten zoodanig zijn, dat zonder
tusschenkomst van de regeering de prijs van
de boter dit jaar nog aal dalen tot beneden de
helft van, wat ze nu toost. En ze is nu al lager
dan ze in honderd jaar ooit is geweest. (Jaar
cijfers Bond v. Coöp. Zuivea-fabr.)
Neen, moet bet dan nog erger worden? We
weten maar al te goed, dat de Regeering de
crisis niet op ban lossen, maar we verwachten
wel, dat de Regeering de crisislasten zóó gaat
verdeelen, dat zij te dragen zijn. Er is een
kostbare tijd verzuimd. Lang, ved te lang
heeft de Regeering het hopeloos gewroet aan
gezien. Het toan nu niet langer. Onze Christe
lijke bestuurders mogen zich de woorden her
inneren, welke in Rerum Novarum zijn neer
geschreven:
Wijl de macht om te Pegeeren van God komt,
en in zekeren zin is een mededeeling van het
hoogste gezag, moet zij ook uitgeoefend wor
den naar het voorbeeld van de Goddelelijke
macht, welke niet minder voor ieder ding af
zonderlijk dan voor alle gezamenlijk zorg
draagt met vaderlijke welwillendheid. Indien
er dus eenige schade is aangebracht of dreig
voor het algemeen belang of voor het belang
van een of andere klasse en wanneer nie op
andere wijze genezing of voorkoming moge ijk
is, dan moet de openbare macht tusschenbeide.
komen.
De weken, die aanstaande zijn, zullen be
slissen over den zuivelbereidenden mei en
stand. Het wetsontwerp is in de Kamers, oo-
ais het er ligt zijn er twee groote bezwaren
aan verbonden. Het voornaamste is wel, dat
het ved te weinig helpt. Het tweede bezwaar
is: het menggebod. De Regeering is een ander
en veel beter plan aangeboden door de samen
werkende organisaties. Zij heeft reeds bij da
Tarwewet, bij de suikerbietensteun en bij da
aardappelmedwet ondervonden, dat het in
zicht van de organisaties het juiste was. Tv ij
hopen en verwachten, dat de volksvertegen
woordiging zal zorgen, dat de steunregeling
doeltreffend wordt.
Wij hopen nog. Onze Koningin heeft een
Koninklijk woord gesproken: „De Regeering
verlaat de plattelanders niet". Daarop hopen
wij en op het rechtvaardigheidsgevoel van het
Nederiandsche volk, dat niet kan en niet mag
toestaan, dat het hier ooit een heidensch China
wordt.
Steggerda,
