BH
I j,tq
EEN VRIJ SMOKKELUURTJE LANGS
DE GRENS.
BUITENL 4NDSCHEREIZEN PER AUTO
DE CRISIS VOOR ENGELAND NOG
NIET VOORBIJ.
W w 11
iï'ii :iBI
r
VRIJDAG 27 MEI 1932
- «ff
TvaXr weXn vsrzrit 3e> w?i
Dichters en drinkers
MEER BEZUINIGINGEN
WAARSCHIJNLIJK.
m4m*--
mgM
DE „FREI-MENGEN".
^Hddagdruhte op het Poster'
holtsche bruggetje.
NIEUWE BEPALING DER DUITSCHE
DOUANE.
ENGELAND's inwonertal
OVER douanemoeilijkheden,
RIJVAARDIGHEID, TAAL
EN GELD
EN GEEN BELASTING
VERLAGING.
,Wij worden weer met de harde
realiteit gevoed".
rumoer in hamburg.
ÉBfei
L .-Ai -
K ,j
I'
-
a®- -jÊmmÊÊ
- - - -***<£■%
BBBBKIi
I
Eigenlijk ls bet geen smokkelen, maar toch
■wordt het wel weer smokkelen, zij het dan dat
de invoer in Duitschland officieel wordt toege
staan.
Tot voor korten tijd mochten nimmer goede
ren, welke dan ook in Duitschland binnenge
bracht worden, anders dan over die wegen,
waarlangs een douanekantoor gelegen was. In-
De drukte bij Posterholt tijdens het vrije
smokkeluurtje,
gevolge een nieuwe verordening van 10 Mei j.l.
is het toegestaan kleine hoeveelheden z.g. Frei-
hiengen op bepaalde uren van den dag zollfrei
langs wegen Bonder aollkantoor in Duitsch
land in te voeren.
Nu ligt het er heelamaal aan, hoe de Duitsche
grensbeambten deze nieuwe bepaling toepassen.
meel en 49 gram koffie of thee zijn
!,,i-mengen" en mogen dus rustig zonder
eenige overtreding over de grens gevoerd wor
pen.
Dit heelt aanleiding gegeven tot zeer verma
kelijke vertooningen, welke zich iedere week
aan de Duitsche grens onder Posterholt afspe
len. lederen Dinsdag. Donderdag en Zaterdag
Van 2 tot 5 uur namiddag is de grensoverschrij
ding met Frei-mengen, over den weg Paster-
holt naar Neu-Haaren, waaraan geen grenskan-
toor ligt, toegestaan.
Vlak aan de Duitsche grens, op Nederlandsch
Fllf"? eeniga winkels en het is voor de
Ml hua
venemiddelen te koopen.
De weg van Neu-Haaren naar de Nederiand-
eche grens is een smalle grintweg en even vóór
men de grensstrook bereikt, bevindt zich op de
zen- weg een smal bruggetje, 's Dinsdags,
's Donderdags en 's Zaterdags op de bepaalde
uren staan aan dit bruggetje de Duiitschè
douane-beambten en houden de honderden
Dultschers, vooral vrouwen en kinderen, tegen
tot de klok twee uur geslagen heeft en dan....
met een hoera, stormt de wachtende menigte
het bruggetje over naar het gastvrije Holland,
waar de winkeliers de koopers wachten.
Vlug koopt ieder zich een hoeveelheid vati
S Pond meel en een of meer ponden koffie.
Kleine zakjes, waarin juist 125 gram meel of
49 gram koffie ingaan, 'worden gevuld. Eén uit
het gezin want het zijn gewoonlijk heele
gezinnen, die gezamenlijk hun inkoopen komen
doen blijft bij den gekochten voorraad. De
kinderen vullen de zakjes en loopen in draf te
rug óver de grens, passeeren bij het brugje de
douane-beambten en toonen hun voorraad, een
klein zakje meel en een klein zakje koffie aan
de ambtenaren. Langs den kant van den weg
zit een broertje of zusje met een kistje of eeu
doos. De kleine zakjes worden hierin leeg ge
schud en terug stormt men weer naar Holland
om opnieuw de zakjes met meel en koffie te
vullen, deze weer over te brengen, weer op
nieuw te halen, weer te brengen enz. enz., zoo
drie uur lang in successie. De verordening be
paalt immers niet hoeveel maal per dag of
uur men met een hoeveelheid van 125 gram
meel of 49 gram koffie de grens mag over
schrijden, doch het heet, dat over dezen grens
overgang van Posterholt naar Neu-Haaren de
bepaling het soepelst wordt toegepast. Op den
weg VlodropDalheim b.v. staan de douanebe
ambten slechts éénmaal toe de grens met „Frei-
mengen" te passeeren.
Daarom is het ook aan de Posterlioltsche
grensstreek zoo druk en maken de winkeliers
daar goede zaken. „Teunke" is de Winkelier
i aan de grens, die voornamelijk meel verkoopt
aan zijne Duitsche klanten en bovendien er
nog een goed-beklant cafétje op na houdt. In
dezen middag, toen wij een kijkje namen aan
grens bij Posterholt, had hij, naar hij ons
zelf verklaarde, 7000 koopers gehad in den
tijdsduur van 3 uur en had hij ruim 2200 K.G.
meel en meerdere honderden ponden koffie
Verkocht.
Wel te verstaan waren dit niet 7000 verschil
lende koopers, doch beter gezegd was zijn win
kel dien middag 7000 maal bezocht geweest.
Langs de grensstreek liggen vijf van zulke
winkeltjes, hetgeen een beeld kan geven, van
wat er In die paar uren tijds wordt verkocht.
In de uren van 2 tot 5 op de vastgestelde
dagen passeeren, volgens de opgave der douane
beambten, ongeveer 235 personen, binnen elke
vijf minuten het bruggetje.
Het einde van een lucratieven
smokkelhandel.
Terwijl varkens en biggen hier te lande
vrijwel niets opbrengen zijn 't aan de overzijde
van de Duitsche grens nog steeds waardevolle
dieren. Geen wonder dan ook, dat zich in
krulstaarten van het Noorden van Groningen
tot het Zuiden van Limburg een uitgebreide
smokkelhandel beeft ontwikkeld. Vooral van
de Groningsche grens worden herhaaldelijk
goede aanhoudingen van de douane gemeld.
Thans zijn ook in Strasz bij Kerkrade de
Duitsche ambtenaren een flinke smokkelzaak
op het spoor gekomen. Dezer dagen werd een
vrachtauto aangehouden, met achttien jonge
varkens, die frauduleus over de grens waren
gebracht. De chauffeur werd aangehouden,
auto en varkens werden in beslag genomen
en ook de betrokken veehandelaar viel in
honden van de politie.
Het onderzoek wees uit, dat met vrij groote
zekerheid mag worden aangenomen, dat de
aangehoudenen hun handeltje al gerüimen
tfid en oip ruime schaal dreven, waarhij val-
sche papieren dienden om de lading te dek-
over <le grens te loodsen. Het
minder dan zeshonderd procenten" a
dorpen van de hand geSET* DuitSche
s C
De menigte op het bruggetje bij Posterholt, die het teeken der Duitsche douane
afwacht om haar „Frei-mengen" in te koopen op Nederlandsch gebied
Officiëele *egeVen(t en een
herinnering
Heden ontving ik, schrijft ona6 Dondensche
^respondent, een fraai-gedrukte c.^Ï™
het stedelijk bestuur van Le«W, Cj/de
voordeelen opgesomd worden welke deZe
fabrieksstad in de West Rid®0» van Yorkshire
biedt als woonplaats en als zakencentrum.
De oppervlakkige persoonlijke kennis, welke
Ik van deze stad, die bijna een half miiii^g^
Inwoners telt, bezit, is van dien aard dat ik
steeds een aangename herinnering aan Leeds
behouden heb, en met de goedigheid die ons,
journalisten, kenmerkt, deze City gaarne wil
aanbevelen aan alle Nederlaiidsche fabrikanten
die, nu hun uitvoer door de Engelsche tarieven
fn Fn^?lpt is' het In bun h°°fd mochten halen
Dit een Shriek op to richten.
dit schrijf6 nnWel niet het ^rmede ik
«uit da «->• 9 aan^eitling is een der paragrafen
wordt omli Cblaire> waarin Leeds aanbevolen
winkelcentra ihet "thauS een der voornaamste
JiPt inTl bPt Noorden is, hetwelk voor
ziet in de voortdurende behoeften van tusschen
twee en drie miilioetl menéchen".
Leeds heeft ongetwijfeld magazijnen van den
eersten, rang en mooie winkelstraten, zooals
Vicar lane, Commercial street Boar lane en
vooral Briggate. Men kan van een centrum,
waar tusschen twee en drie millioen menschen
winkelen, trouwens niet anders verwachten.
Wat mij ©enigszins verlegen maakt is de
vraag, hoeveel inwoners Groot-Brittannië eigen
lijk telt. in den loop der jaren heb ik tal van
circulaires en officieele gidsen van gróote
steden ontvangen, en elk harer is het winkel
centrum voor ©en geweldige bevolking. De vol*
fnnerlnLtmel *r°<*aada©l« uit mijn her-
Iv^drïfvlnth T„aar Zonder aan eenige
^ZhtAr l i schuldig te maken. De cijfers
achter de plaatsnamen dulden het aantal inwo-
ners aan, voor wtle de betreffende stad het
winkelcentrum is
Leeds
Bristol
Manchester
Liverpool
Birmingham
Newcastle
Hull
Glasgow
Edinburgh
Sheffield
Portsmouth
Plymouth
Leicester
Cardiff
2.000.000 k
1.500.000 k
€.500.000
6.000.000 k
5.500.000 a
1.500.000 a
2.000.000 k
6.000.000
2.000.000 a
2.000.000 a
1.500.000 a
1.000.000 a
1.000.0(10 k
1.500.000 a
3.000.000
2.500.000
8.000.000
7.000.000
6.000.000
2.000.000
2.5Ö0.000
6.000.000
3.000.000
3.000.000
2.000.000
2.000.000
2.000.000
2.500.000
Totaal 30.000.000 a 52.000.000
Deze lijst bevat slechts 14 steden van het aan
vol'0^6 steden a' te rijke Groot-Briittannië, dat
48 OoTnnn06 j°ngste volkstelling ongeveer
43.000 000 ^r0"61'8 Z°U teUen-
Maar z ir mmder dan 39.000.000 ft. 52.000.000.
men 'iT. C fs Wanneer het niet minder Was, zou
men in aaniriorb-
bovenstaand iiiL,"gT hebben te nemen dat in
en deze stad is Z;^onden nlef opgenomen is,
28.000.000 a 35.000 nnn®0n w!nkricentrum voor
Om niiet te spreken
steeds het belangrijkst l'* dat lla Lon,den
trum geweest is.... ngelsche winkelceü-
NIEUWE STRIJD IN NICARAGUA
NEW YORK, 26 Mei. (H. N.) In Nicara-ua
is het tot nieuwe gevechten gekomen tusschen
Amerikaansche marine-troepen en aanhangers
van Sandino. De opstandelingen vielen ©en
goudmijn aan, welke aan een Amerikaansche
maatschappij toebehoorde. Amerikaansche vlie
gers bestookten de aanvallers en wierpen bom
men uit.
De aanvallers warden, tenslotte met achterla-
Een bierpraatje
WIE KONING VAN HET DORP IS
In het Waalsche stadje Bergen heeft men
tnet veel jolijt en festijn een standbeeld ont
huld aan de nagedachtenis van den rijmelaar
Antoine Clesse, die in zijn tijd ©en vroolijke
baas en een goeden „Belz" was. Of liever:
men heeft hem een nieuw standbeeld opge
richt, want hij had er al een toen in 1914 het
frisch oorlogje begon; de Dultschers hebben
echter dit eersite monument van Zijn voetstuk
gehaald en het, samen met dat van Orlandus
Lassus, den „prins der toonkunst", naar de
Heimat gezonden waar hun brons voor het
gieten van kanonnen heeft gediend.
De roem van Clesse bestaat hem hierin, dat
hij in tal van karamellenverzen den lof van
het bóer heeft bezongen en daarbij enkele
pafriot'isohe ontboezemingen in de wereld
heeft gezonden, die nu nog opgeld maken.
Zoo was hij het, die het fameuse vers heeft
gelanceerd: „dat Vlaming en Waal maar voor
namen zijn en dat hun familienaam Bèlg ie!"
Toen hij deze ontdekking deed, moet hij een
formidabel stuk in zijn kraag gehad hebben,
want met den besten wil van de wereld kun
nen wij in de Vlamen en de Walen geen leden
van dezelfde familie zien. Ze wonen in het
zelfde huis, maar daar is dan ook alles mee
gezegd. Laten wij ter zijner verontschuldiging
aanstippen, dat hij in Den Haag van een
Franschen vader en eeh Belgische moeder
Werd geboren en een vergissing van dit ge
halte hem bijgevolg niet zoo ernstig mag aan
gerekend worden als aan een geboren Belg,
bijvoorbeeld. Dat belet echter niet, dat die
„trouvaille" van Olessie er destijds goed is
ingegaan; zelfs Leopold II liet er zich door
verteederen en hij vereerde den dichter met
een eigenhandig geschreven brief; „Mon cher
monsieur Clesse". Ik had bijna „monsieur
Klets" geschreven.
Doch of Clesse nu een rijmelaar en een
historisch niet al te best geïnspireerd patriot
Was, diat doet niclts af aan mijn bewondering
voor zijn persoon, wault hij waa, zoowel met
het woord als met de daad, eh hier bewees
hij tenvolle; den titel van Belg waardig te
zijn een verheerlijker van het hier, dat in
den loop der eeuwen heel wat menschen de
wereld in een prettiger daglicht heeft doen
zien. Hij bezong het in pompierslijl en het zal
ook wel in pompiersitpl geweest zijn dat hij
het dronk, als in zijn diepste binnenste het
vuur der inspiratie hoog oplaaide.
Met het bier tot voorwerp van zijn dichter
lijke ontboezemingen te maken, heeft hij een
bol van dankbaarheid helpen betalen aan eeu
der oudste uitvindingen van het mensohelijk
genie. Want het bier hèèfit oude adelbrieven:
de Egyptenaren uit den tijd der Pharao's
schreven de uitvinding er van toe aan nie
mand minder dan Osiris! U zult u misschien
moeilijk kunnen Voorstellen dat de Ramsessett
en Tut-Ank-Amon, om geen andere mummies
te noemen, aan tafel hun geurige en pittige
spijzen op golfjes bier naar binnen werkten;
toch was het zoo.
Ernstige historici uit de klassieke oudheid,
zooals Herodotes en Diodorüs van Sicilië, om
den naturalist Plinius en zelfs den grooten
Aristoteles niet te vergeten, hebben het niet
beneden bun waardigheid geacht om er in
hun geleerde boeken over het bier te schrij
ven en wellicht ook niet om het te drin
ken. De mannen uit de beroemde school van
Salerno waren de eersten om te beweren dat
het een voedzame drank is. Het is een feit,
dat de Galliërs, alvorens met Caesar aaü het
knooken te gaail> groote hoeveelheden bier
naar binnen sloegen, om sterk in den strijd
te komen. Nu moeten wij hier dadelijk aan
toevoegen dat zij ook bier dronken om wel-
sprekend te worden, niet zelden met dubbel-
slaande tpng. Het kon lien niets schelen om
op lfet slagveld te sneuvelen, want dan gin
gen zij immers recht naar het Walhalla, waar
zij als belooning voor hun heldendaden van
's morgens tot 's avonds frisch en schuimend
bier zouden mogen lampetten uit groote em
mers, die telkens weer zouden gevuld worden.
Men zegt ook dat Keizer Karei er in zijn hof
houding specialisten op na hield voor het
makeu van bier.
Alleen reeds uit deze korte opsomming
blijkt al, dat Clesse de „copie" zoo m-aar voor
het grijpen had. Én zijn er dankbaarder woor
den om op te rij men dan de namen der vele
biersoorten, zooals: lambiek, gueuze, faro,
gersten, Uitzet, subiet© dood, peeterman, jack-
op, seef, activist en nog veel andere?
Ook Veriiaeren liet er zich herhaaldelijk
door verlokken en ergens zeide hij zeer te
recht, dat op de dorpen de burgemeester
prins, maar de brouwer koninig is! En in een
ander gedicht sprak hij over de fierheid welke
hij gevoeld heeft toen hij diep in hem voelde
dalen „het 'gouden sap van het graan en de
hoppe van Vlaanderen". Eigenlijk zA men
zich schamen, na al dezen roem nog
cocktail te bestellen.
Ons eigen land is mooi, hêêl mooi zelfs. Rei
zen in Nederland biedt dan ook verschillende
voordeelen en velen zullen in de huidige om-
standighedeü In eigen land willen blijven, óf
uit gebrek aan contanten öf uit vaderlandslie
vende overwegingen. Maar daarnaast blijkt de
stroom van toeristen, die naar het buitenland
willen, kxaohtiger dan ooit te zijn, vooral nu
velen een auto voor beroep of zaken bezitten
en het reizen voor hén aldus veel goedkooper
is, dan met den trein. Het komt ons dus ge-
wenscht voor, om ter voorlichting van de on
getwijfeld talrijke lezers, die ook dit jaar per
auto een tochtje over de grenzen willen maken,
eenige wenken te publieeeren. Deze zijn ons
verstrekt door den A.N.W.B. Toeristenbond
voor Nederland, een vereeniging, die steeds de
aandacht vestigt op ons eigen land, zonder
daarom de belangen te verzaken van de toe
risten, die naar het buitenland willen.
Hee'l veel automobilisten koesteren nog een
onbestemde vrees voor de gr'enzen; de vele be
richten over verhooging van douanetarieven en
de onrustbarende waarschuwingen van den
laatsten tijd hebben daaraan zeker geen goed
gedaan, integendeel! Wanneer we echter na
gaan. dat alleen de A.N.W.B. in het jaar 1931
niet minder dan ruim 33.000 internationale
rijbewijzen heeft afgegeven, dan bewijst zulks
wel zonneklaar, dat die „grenzenvrees" mis-
PtRcIlS'L is,
Wl© met zijn auto naar het buitenland gaat,
en zijn reis onvoldoende voorbereidt, zal inder
daad oponthoud hebben, daar, „waar vriend-
schap moet heelen, wat grenzen deden". Hij
zou o.tn. een waarborgsom moeten storten, om
zekerheid te geven, dat zijn auto weer uit het
vreemde land zal worden uitgevoerd. Wie lid
is van een toeristenbond, heeft daarmede niets
te maken, want hij kan dan de noodigo docu
menten verkrijgen, die niets meer of minder
dan een „Sesani open U" Inhouden. Op hot
„hoe en waaróm" van die documenten kunnen
wij in dit bestek niet nader ingaan, wie er
meer van weten wil, schrijve een briefje aan
een der bekende toeristenbonden of onis bureau.
Aide deelnemers moeten een paspoort hebben;
vo-or België en LuxP,ra*>urS is bewijs van
Nederlanderschap voldoende.
Voor
moeilijkheden in den vreemde.
behoeft de automobilist niet te vreezen. Wie in
Holland behoorlijk rijden kan, past zich in
enkele urén aan de veranderde omstandigheden
aan. Zelfs rijden in het hooggebergte is niet
moeilijk aan te leeren en dikwijls zelfs minder
gevaarlijk, dan een tochtje over een smallen
Nederlandschen dijk!
Vóór de reis moet de wagen eens goed onder
handen genomen worden, voorts kan men
enkele resetve-onderdeelen meenemen. Veel be
hoeft het niette zijn, want in geheel „beschaafd
Europa" zijn goede garages te vinden. Voor ver
dwalen behoeft men ook al niet bang te zijn,
want, ofschoon In geen enkel land zulk een
systeem van wegwijzers voorkomt als dat van
den A.N.W.B. in Nederland, zoo ontbreken der
gelijke aanwijzingen toch nergens. Bovendien
zorgt men er natuurlijk goede kaarten, gidsen
en een volledig uitgewerkt reisplan te bezit
ten, dat men, évenals practische reiswijzers, bij
den A.N.W.B. •'verkrijgen kan. In 1931 (een
oeconomisch slecht jaar) werden 27.000 reisln.
lichtingen afgegeven, op 1 Mei 1932 waren er
reeds pl.tn. 30 pet. meer dan in de eerBte 4
maanden van 1931!
De vreemde taal en het geld? Och ja, het
is wel gemakkelijk, als men b.v. vlot Hon-
gaarseh kan spreken, maar zonder dat komt
men er óók wel, en meestal zelfs héél goed!
Een zakwoordenboekje kan zijn gewicht in
goud waard zijn. Men moet niet te veel contant
geld meenemen, dat kan verloren geraken
of gestolen worden. Practisch zijn de z.g. reis-
cheques of een oredietbrief, dien men bij bank
instellingen kan verkrijgen. En tenslotte is
een reisbagage verzekering heel nuttig.
De bagage.
Een Vierpersoonsauto is eigenlijk wat te
klein, om door vier personen joor een lange
reis gelbrulkt te worden. Men moet zich dus
wel ietwat beperken ten aanzien van de bagage.
Kleedingstufeken, die men weinig of niet ge
bruiken zal, moeten hun plaats afstaan aan
meer noodzakelijke reisbehoeften. Men be
hoeft overigens heusch geen zeer duren auto
koffer aan te schaffen, de gewone koffers zijn
voldoende. Wel moet men een dekzeiltje om die
koffers wikkelen, anders komt alles onder het
stof te zitten. De meeste auto's zijn tegenwoor
dig van een bagagedrager voorzien, terwijl er
ook handige treeplankrekken bestaan, welke
weggekldpt kunnen worden. Mot eem klein
beetje gevoel voor de practjjk zal men zonder
twijfel een redelijke oplossing voor het bagage-
vraagstuk kunnen vinden.
Is het grensgebied gevaarlijk?
Men zou het haast gaan gelooven, wanneer
men verschillende berichten der laatste weken
leest. Maai1 de practijk en de ondervinding
zijn ook hier de beste- leermeesteressen en zij
hebben ons tot de overtuiging gebracht, dat
het grensgebied heelemaal niet gevaarlijk is.
Zelfs in dezen tijd van smokkelhandel reist de
automobilist nog even prettig als een jaar of
wat geleden. Van over de Duitsche grens b.v.
werden ons onheilspellende berichten toego-
stuurd, „Fliegende Kolonnen", die zoo maar „in
eens" zounen schieten; aanrandingen; strenge
visitatie, enzoovoorts,
Waf het laatste betreft, weten wij uit erva
ring, dat de eerzame toerist in den regel, maar
heel vluchtig gecontroleerd wordt; aanrandin
gen komen in het buitenland niet veel vaker
voor dan ten onzent, en die aanhoudingen
onderweg door zwaarbewapende Zoll-beamblen
zijn zóó sporadisch, dat men er zoo goed als
nooit iets van bemerkt. Wanneer men soms
aangehouden mocht worden (als regel door
ambtenaren In uniform) dan moet men natuur
lijk stoppen.
Maar ook wanneer men in Nederland zou
doorrijden, kan een kogel het gevolg zijn; gn
de Nederlandsche douane beatabten zijn niet
eens in uniform! Men moet natuurlijk niet
smokkelen en verder steeds bedenken, dat men
in het vreemde land als gast vertoeft, met taal
kwesties, politiek of fascisme heeft men niets
te maken. Douane- en politiebeambten moeten
natuurlijk beleefd bejegend worden.
juist in dezen zwaren tijd is het zoo goed,
dat ine-n er eens een tijdj© heelmaal uit is. Bin
juist hst autotoerisme stelt ons daartoe in staat,
goedkoop, aangenaam en gemakkelijk. Wij
wenschen al onze lezers dan ook van harte:
Goede reis!
Twee leden d.er regeerlng, mr. Ormsby Gore,
First Commissioner of Works, en majoor Oli
ver Stanley, onderstaatssecretaris van binnen-
landsche zaken, hebben ernstige woorden ge
sproken, eerstgenoemde op een 'bijeenkomst te
Stafford, laatstgenoemde op de jaarvergade
ring van den conservatieven bond van West
moreland, het kiesdistrict, dat hij in het lager
huis vertegenwoordigt
Beide ministers hebben er allen nadruk op
gelegd, dat de crisis voor Engeland nog niet
voorbij is. Vóór mr: Olmmberlaln een maand
geleden zijn begrooting indiende, heeft de in
druk bestaan, dat het land over zijn grootste
moeilijkheden heen was.
De toestand werd
veelal met overdreven optimisme beoordeeld.
Men was geneigd te spreken van het „won
der" Van Engelaindis herstel.
De begrooitingsvoorstellen waren een on -
nu cktering. Zij brachten het publiek tot het
besef der werkelijkheid terug.
De -weg, die nog moet worden afgelegd, Is
lang en moeilijk. Hij zal wellicht langer en
moeilijker blijken te zijn dan iemand in den
aanvang van het jaar veronderstelde. De toe
stand op het vasteland is opnieuw verergerd,
in politieken zin door de voortdurende verster
king van het nationalisme in Duibschland, in
©conomischen zin doordat de gevolgen van de
bankroetier-politiek der Middel- en Oost-
Europeesch© staten Zich opnieuw doan gel
den. Aan den terugslag dier gebeurtenissen
ontkomt ook Engeland niet.
Eenige maanden aeleden zinspeelden, ernr
stlge en nliet-ernstige bladen op de mogelijkheid
van belastingverlaging; wat hieromtrent ge
schreven werd, vond van gezaghebbende zijde
geen tegenspraak. Het moedigde de menschen
zoo aan, de geweldig-verhoogde belastingen zoo
prompt te betalen.
Thans spreekt men In parlementaire krin
gen van een andere mogelijkheid: e®n tweede
begroeting in het najaar met drastische be
zuinigingen en wellicht nieuwe belastingver-
hoogingen.
Niemand weet hieromtrent iets met stellig
heid af. Veel «al afhangen van de vraag, of en
in hoeverre de conferenties te Lausanne én
Ottawa een succes zullen zijn.
Sinds mr. Chamberlain zijn begrooting In
diende, wordt niet meer gepoogd het publiek
blijmoedig te stemmen door het opwekken van
verwachtingen, die voorbestemd zijn, in rook
op .te gaan. In overeenstemming met mr.
Chamberlain's eigen mentaliteit, worden wij
nu weer met harde realiteit gevoed. Het «maakt
minder lekker, maar is gezonder.
„Er kan van geen verlaging van belastingen
en van geen intrekking van .bezuinigingen
spraJke zijn zoolang de budgetaire positie van
het land niét veel vaster is dan thans", heeft
mr. Ormsby Got® te Stafford gezegd. En hij
voegde eraan toe:
„Of wij het tot April a.s. kunnen volhouden
zonder nog meer belastingen en bezuinigingen,
staat te bezien."
De minister noemde de politieke vooruit
zichten „duister en moeilijk":
„Verre van dat de financieel© en economi
sche crisis, welke leidde tot de vorming van
een nationale regeerlng, voorbij is, staan wij,
naar mijn oordeel, op het punt een nog moei
lijker en acuter fase dan wij tot nu toe hebben
leeren kennen, in te gaan."
Volgens dezen minister heeft Engeland het
achttiende-eeuwsche stelsel van vrijen invoer
to laat opgegeven, dan dat deze verandering
de volle uitwerking zal hebben, die men er an
ders van had mogen verwachten. Zij werd te
laat ingevoerd om een radicale geneizing te
kunnen verzekeren, maar vroeg genoeg om het
verdere verval van veel belangrijke indus
trieën en de ontwikkeling der ziekte tot een
ongeneeslijke kwaal .tegen te gaan.
Majoor Oliver Stanley deed evenmin zijn
best den toestand gunstiger voor te stellen
dan hij is. Men moet niet denken, zeide hij,
dat de orisis, waarin wij de laatste maanden
geleefd hebben, Voorbij 1». In zeker opzicht
moet de eigenlijke crisis misschien nog ko
men. Thans bestaat geen gevaar dat ons land
ten onder zal gaan, terwijl andere landen zich
handhaven, maar meen niet dat het gevaar
geweken is van een ondergaan der heele we-
Teld, en van dit land met haar.
„Het is geen tijd voor partijstrijd. Allen, die
willen dat toet land izich door de crisis zal
heenslaan, moeten zich aaneensluiten, en niet
denken aan de vooruitzichten van de-ze of gene
partij".
Men -zou naar aanleiding hiervan kunnen
opmerken, dat op de duizend mensöhen niet
meer dan één aan deze of gene partij gedacht
heeft. En die ééne was de politicus, het lager
huislid, de minister. Er is altijd iets zonder
lings in, wanneer de beroepspartijmannen het
volk oproepen niet te dénken aan de partijen,
waartegenover, blijkens den uitslag van elke
algemeen© verkiezing, het publiek Volmaakt
onverschillig staat.
De beide Ondergeschikte ministers hebben
hun verklaringen waarschijnlijk niet afgelegd
zonder voorkennis of zelfs goedkeuring van de
leiders Van het kabinet. Erkend moet worden
dat mr. Chamberlain het volk nooit aangemoe
digd heeft zich illusies te maken; uit de toe
lichtingen, door hem op de begrooting gege
ven, is duidelijk genoeg gebleken, dat alleen
bij een onverwacht gunstige wending in den
nationalen en internationalen toestand een
verlichting der lasten binnen afalenbaren tijd
mogelijk zou zijn. Dit is geen kwestie van po
litiek, maar van cijfer^ De economische toe
stand, hier zoowel als in -liet buitenland, maakt
elke concessie onmogelijk.
De regeerlng wacht thans af, hoe de gebeur
tenissen zich verder zullen ontwikkelen. Lau
sanne en Ottawa kunnen beslissend worden,
zoowel ten goede als ten kwade. Voor velen ls
de conferentie te Lausanne veeleer een psy
chologische dan een financieel© aangelegen
heid. In Britsche politieke kringen is men er
van overtuigd dat Duitschland in geen geval
meer een penny aan reparaties listalen zal.
In financieelen zin maakt het geen verschil of
Duitschland niet betaalt, terwijl het de repa
raties formeel schuldig is, dan wei dat het niet
'betaalt, omdat de crediteuren de reparaties
kwijtgescholden hebben. Psychologisch daaren
tegen maakt het, naar men hier aanneemt, een
zeer groot verschil. Door kwijtschelding wordt
temationale ontspanning ten gevolge zou
reld herademt.
Het is waar, dat wij theorieën Van dezen
aard nu reeds jaren lang hooren verkondigen.
In 1924 heette het dat 'het Dawes-plan econo
misch herstel zou brengenIn werkelijkheid
nam voor Engeland met het Dawes-plan de
oommercieele crisis eerst recht een aanvang.
In 1930 heette het, dat de ontruiming der be
zette gebieden in Duitschland vóór den in het
vredesverdrag bepaalden tijd een .ontspanning
ten gevolge zou hebben; in werkelijkheid
werd zij op den voet gevolgd door een onnoe
melijke versterking van het nationalisme in
Duitschland, zoowel in als .buiten het parle
ment. Van psychologische effecten heeft men
tot nu toe maar heel weinig gemerkt, althans
In gunstlgen «in.
De Entgel sell en verzuimen onderscheid te
maken tusschen kwijtschelding van repara
ties uit noodzaak, en kwijtscheiding op grond
van vriendschappelijke betrekkingen en innige
samenwerking, tusschen Duitschland en zijn
politieke crediteuren ontstaan. In het laatste
geval zou men van een psychologisch effect
mogen spreken, een effect, niet teweeg ge
bracht door de kwijtschelding, maar door de
verbeterde internationale verhoudingen, waar
van die kwijtschelding getuige zou.
Maar of kwijtschelding uit noodzaak ook in
ternationale ontspanning ten gevolge. zou
hebben, moet men met het oog op de politieke
geestesgesteldheid in Duitschland, en op grond
van de manier waarop het op vorige kwijtschel
dingen gereageerd heeft, betwijfelen.
Engeland verwacht in ieder geval zeer veel
van algeheele likwidatie van het reparatie-
vraagstuk; daarentegen gelooft men in poli
tieke kringen niet, dat Frankrijk bereid zal
zijn tot andere dan tijdelijke en gedeeltelijke
concessies. Deze missen volges de hier heer-
schende inzichten, alle waarde, aangezien.
Duitschland ook zonder die concessies niet
betalen, zal.
Terwijl men hier dus weinig verwacht van
La.usanne, heeft de ontwikkeling der gebeur
tenissen in Middel- en Oost-Emopa, van Wee-
nen tot Athene, te Londen niet geringe be
zorgdheid verwekt. Zij is waarschijnlijk ver
antwoordelijk voor den pessimistischen toon,
die de laatste dagen meer en meer de over-
hand genomen heeft.
HAMBURG, 26 Mei (H.N.) Gisteren hebben
de communisten naar aanleiding van die zit
ting van de Bilrgersehaft opstootjee uitgelokt*
die tenslotte een ernstig karakter aannamen.
Op den Jungfernstieg en in verschillende
hoofdverkeersstraten werden van Verschillende
winkels de ruiten ingeworpen. Bij het Alster-
pavlljoen schoolde een groote menigte samen,
die de tafels en stoelen van het terras tegen
de ruiten van het café wierpen,- zoodat deze
verbrijzeld wei-den.
Vier agenten posteerden zich met getrokken
revolvers bij den ingang van het café, teneinde
te beletten, dat verdere verwoestingen werden
aangericht; zij wisten de menigte zoolang in
bedwang te houden, totdat versterkingen kwa
men opdagen.
De politie heeft tenslotte het geheele cen
trum van de stad afgezet, waarna de rust ge
leidelijk hersteld werd.
•■iW y
■A,
V I
E::
V P
TANKPROEVEN IN DE HEUVELS. De heuvels van Noord Wales waren door het Engelsche departement van
Oorlog uitverkoren om er proeven met tanks en lorries te houden. Een mitrailleurtank in het heuvelland^
