HET BEZUINIGEN GSR AP PORT
DE
MOLDANGER" VOOR EEN DERDE
VERLOREN.
DE EERSTE-KAMER-
VERKIEZINGEN.
ZIJN WIJZIGINGEN IN DE SAMEN-
STELLING WAARSCHIJNLIJK
ZUID-HOLLAND.
MAX EN ZIJN YMIENDEN.
Spannende oogenblikienk
DRIE MIJNWERKERS
BEDOLVEN.
ERNSTIG MIJNONGELUK OP
DE MAURITS.
Een mijngang gedeeltelijk ingestort.
ZEVENHONDERD MAN ONTSLAGEN.
w. - s-,
WILLEMSTAD—NUMANSDORP.
Verbetering van den
veerdienst.
De „Schollevaer" weer in functie.
JHR. MR. L. E. M. VON FISENNE.
25 jaar lid van Ged. Staten van
Zuid-Holland.
JHR. MR. W. H. DE SAVORNIN
LOHMAN. t
DE BEGRAFENIS VAN CISKA
KREMER.
SCHIP VAN DE O. I.-COMPAGNIE.
Een wrak in de Tafelbaai.
DE „HAARLEM" GEVONDEN
STEUN AAN DEN TUINBOUW IN
WEST-FRIESLAND.
De
GROEP II.
DE NOODTOESTAND IN HET
VISSCHERIJBEDRIJF.
Gevaar voor kapsijzen
verminderd.
Een ontzaglijke arbeid is in korten tijd
Öoor de commis3!e verricht 26 October 31
benoemd, bracht zij reeds 26 April '32 het
eerste gedeelte van haar rapport uit, en -8
Mei '32 het tweede en laatste gedeelte.
Ook wie tegen de voorstellen dezer Staats
commissie zeer ernstige bezwaren gevoelt,
zal toch eerbied moeten hebben voor haar
noeste werkzaamheid.
Vergissen wij or-s niét, dan werden al hare
voorstellen met slechts één uitzondei ing oor
de Commissie eenstemmig gedaan. Die eene
uitzondering betreft het bekende voorstel
de onderwijssalarissen der religieusen aan
een extra-korting te onderwerpen Hierbij
staat uitdrukkelijk aangeteekend, dat de
Voorzitter zich met dit voorstel met heeft
kunnen vereenigen, daar z.i. de rechtsgrond
ontbreekt om ten aanzien van deze perso
nen rekening te houden met een bijzonder
behoefte-criterium, dat niet voor allen ge
lijkelijk en in dezelfde mate geldt.
Dit is, voorzoover wij kunnen zien, het
eenige geval, waarin de Commissie niet een
stemmig is geweest.
Hoe heeft nu de Commissie haar taak op
gevat?
De Commissie is uitgegaan van een stel-
selmatigen opzet, en heeft daaraan eenige
richtlijnen ontleend, welke haar tot leidraad
strekken bij de beoordeeling van de moge
lijkheid om tot verlaging der uitgaven te
geraken. Zoodanig uitgangspunt was inder
daad noodzakelijk, gezien het vrijwel mis
lukken van alle vroegere bezuinigingscom
missies, die ondergegaan zijn in de beschou
wing van details.
Dit algemeene uitgangspunt was: een al
gemeene verlaging van het peil der uit
gaven met handhaving voor zooveel mogelijk
van hetgeen bestaatmet instandhouding
van de organisaties der diensten en admi
nistratieswelke de Staatstaak uitvoeren.
Derhalve was het uitgangspunt: verlaging
van uitgaven, niet afbraak van bestaande
organisaties. Voor' die afbraak achtte de
Commissie thans nog niet het tijdstip ge
komen. Zij hoopt zelfs, dat door het tijdig
aanbrengen van de thans voorgestelde be
zuinigingen de noodzaak van zoodanige af
braak zal worden vermeden.
Wel gaf zij bij notoire ondoelmatigheid de
richting aan, waarin een meer doelmatige
en tevens minder kostbare organisatie kon
worden bereikt. De uitwerking van die
denkbeelden blijft echter overgelaten aan de
daarvoor aangewezen, deskundige organen.
Bij dezen opzet was het noodig, een zoo
veel mogelijk vasten maatstaf aan te nemen
voor de verlaging van het niveau der uit
gaven. Zoo kwam de Commissie er toe, voor
te stellen procentsche verlaging van de pos
ten voor personeel, salarissen, materieele
behoeften en subsidies, die tezamen het ni
veau van het budget in hoofdzaak beheer-
schen. Uiteraard zijn deze aangenomen per
centages niet vrij van willekeur en werken
ze mechanisch. En het is hier vooral, dat
het verwijt, dat met het „domme potlood"
bezuinigd wordt, het sterkst zal opklinken,
en niet geheel ten onrechte, omdat het bij
deze methode onvermijdelijk is, dat hier te
ver, daar niet ver genoeg gegaan wordt.
De commissie heeft voorts getracht, zoo
veel mogelijk alle bezuinigingen, zij het soms
globaal, in cijfers vast te leggen, teneinde
aldus aan hen, die ze moeten toepassen, een
vasten grondslag te geven voor hun arbeid,
en hun een concreet doel voor oogen te stel
len.
Wij wezen er reeds in een vorig artikel
op, dat niet alle voorgestelde bezuingingen
aanstonds te verwezenlijken zijn. Er is tijd
noodig, om ze door te voeren. Zoo bijv. de
vermindering van het aantal ambtenaien.
Zij zullen niet botweg ontslagen worden,
maar komen op geleidelijk afloopend wac
geld.
Wanneer dus de Commissie berekent, dat
hare totale bezuinigingen op 100 ml '°en
te ramen zijn, dan zal, zelfs ook a woi en
ze alle aanvaard, het resultaat in 1933 nog
volstrekt niet zijn, dat de uitgaven met 100
millioen verminderd worden. Er zal dus in
dat jaar nog een betrekkelijk groot ongedekt
tekort zijn. Dit maakt het afwijzen van het
geen voorgesteld wordt nog moeilijker.
Steeds zal men tegenover de bezwaren
hebben te stellen het andere uiterst ernstige
bezwaar van een begrooting, die een tekort
vertoont van 100 millioen, terwijl men
nimmer uit de gedachten mag verliezen den
economischen toestand die de oorzaak is
van de daling der inkomsten.
Wanneer wij thans de door de Commissie
voorgestelde bezuinigingen nader gaan be
schouwen, dan kunnen we deze in twee
groote groepen verdeelen: A. de algemeene
voorstellen, die op alle Departementen
betrekking hebben, en B. de bijzondere
voorstellen ten aanzien van de verschillende
Departementen afzonderlijk.
De onder A. genoemde algemeene voorstel
len betreffen:
1. verlaging van de kosten van salarissen
en loonen;
2. materieele behoeften en overige uit
gaven;
3. subsidiën;
4. gratificatiën;
*5 kosten van voor s Rijks dienst gedane
reizen;
6. het arbeidsovereenkomstenbesluit en
de tijdelijke ambtenaren;
7. bezuiniging op de kosten der perso
neelsformaties van de Departementen.
Het spreekt vanzelf, dat niet alle onder-
deelen door ons uitvoerig kunnen besproken
worden. Wij zullen er echter naar streven,
de voornaamste punten en meer in 't bijzon
der die, waartegen ernstige bezwaren rij
zen, in het licht te stellen.
Gelijk bekend, zal op 29 Juli de verkiezing
plaats hebben van leden der Eerste Kamer
door de Provinciale Staten van Zuid-Holland,
dat een groep op ziob zelf vormt, en door de
Staten van Groningen, Drenthe, Overijssel en
Gelderland, die in Groep II zijn samengevoegd.
Voor Zuid-Holland treden af 2 R.K., 2 A.R.,
2 C.H. Eerste-Kamer ledentotaal 6 rechtschen,
en 2 V.B., 1 V.D. en 3 S.D.A.P.. totaal 6 link-
sohen.
Voor Groep II treden af 3 R.K., 2 A.R., 2
C.H., of 7 rechtsche Eerste-Kamerleden, en
2 V.B., 1 V.D. en 3 S.D.A.P., of 6 linksche
leden.
De aftredende leden werden gekozen op 20
Juli 1926. Sindsdien zijn er in 1927 en 1931
Provinciale Statenverkiezingen geweest, die
eenige wijzigingen hebben gebracht in de sa
menstelling dier provinciale colleges. Het leek
ons daarom interessant eens na te gaan wel.
ken invloed die krachteverschuivingen op de
komende Senaatsverkiezingen kunnen doen
gelden.
04. Eindelijk besluit Signor Macaroni op
een stoel te klimmen en Petronella met ge
weld van de kast te halen. Maar Petronella
slaat de scherpe klauwtjes tegen hem uit, en
wij weten reeds dat Signor Macaroni wel een
grooten mond heeft, maar geen held is.
65. Buiten hoort Petronella stemmen:
./Voorwaarts!". ,,En avant!" Dat zijn Max en
Monsieur Francois. Redding is nabij! Zij neemt
een forechen sprong. Signor Macaroni wil haar
nog grijpen, maar de stoel kraakt en de kast
begint te waggelen.
66. Max stormt door het venster naar bin
nen. „Vlug!" roept hij Petronella toe. „Vlug
eruit, voor hij onder de -kast vandaan is. Ik
dek den aftocht. Spring!"
Op de Staatsmijn ,,Ma<urlts" te Lutterade is
gisteren middag omstreeks êên uur een gang
gedeeltelijk ingestort. Daarbij zijn drie mijn
werkers bedolven.
De namen der hedolvenen.
Het zijn de Nederlanders Broos, gehuwd en
25 jaar oud; van de Wal, 20 jaar en ongehuwd,
reep. wenende te Echt en Gel een, en de 42.
jarige Belg Holbeokx, gehuwd en wonende te
Uiestraeten. De andere in de gang aanwezige
mijnwerkers konden zich nog in veiligheid
stellen.
Naar wij gisterenavond uit Heerlen verna
men, zijn in dea ioop van den avond de lij.
ken der drie slachtoffers geborgen.
W- VAN SAS. f
In 75 jaren is te 'sHer.
(jaar er gemeentesecretarie al.
x.koning Alfons van Spanje gaat in de
estminister Kathedraal te Londen de
Requiemmis bijiVonen voor koning
Manuel
van Portugal.
De nood in de mijn-industrie.
Gistermorgen zijn op de 4 Oranje-Nassau-
mijnen per 1 Augustus a,s. in totaal ontsla
gen 672 man. Voor ontslag kwamen allereerst
in aanmerking de ongehuwde arbeiders die in
het buitenland wonen, vervolgens de gehuwde
idem, daarna de hier wonende vreemdelingen
en ten slotte de Nederlanders.
Naar wij vernemen, is ook op Staatsmijn
Hendrik aan een aantal ongehuwde arbeiders
ontslag aangezegd in verband met den elech-
ten gang van zaken in het mijnbedrijf.
In verband met deze ontslagen had het
Limburgsch Dagblad" een onderhoud met den
directeur-generaal der Oranje Nassau-mijmen
Ir. D. Klink.
Gevraagd of bij iets van retgeeringsmaat-
regelen verwachtte, antwoordde deze als volgt:
Enkele maanden geleden bracht een refe
rendaris van het departement van Econ. Za
ken een bezoek aan de mijnstreek. Het resul
taat tot op heden is nihil. Tot nog toe blijft
de regeering zwijgen, op alle telegrammen en
brieven gaf zij geen antwoord. Men schijnt
zich in den Haag niet bewust te zijn van den
nood die hier niet alleen gegroeid is, maar
die nog in heviger mate dreigt.
Op een vraag hoe ir. Klink dacht over de
huidige situatie der Limburgische mijnindus
trie, was het antwoord als volgt:
Somiber. De toestand verergert nog steeds
en wat het meest ontmoedigt, er is voorshands
geen uitzicht op verbetering. Doen er zich
geen gunstiger factoren voor, dan zie ik de
toekomst met groot pessimisme tegemoet.
Inkrimping van het beambten corps
in overweging.
Zooals gemeld is gisteren op de vier Oranje
Nassaumijnen per 1 Augustus a-s. aan 672 mijn
werkers ontslag aangezegd. Nader vernemen
we, dat deze ontslagen als volgt zijn verdeeld:
285 op de „Oranje Nassaumijn I" te Heerlen;
132 op de „Oranje Nassaumijn II" te Schaes-
berg; 239 op de „Oranje Nassaumijn III" te
Heerlen en 16 op de „Oranje Nassaumijn IV"
te Heerlen.
Verder onderzoekt de directie der Oranje
Nassaumijnen ernstig, in hoeverre een inkrim
ping van het beambtencorps noodzakelijk 'is,
om dit aan te passen aan het geheel© bedrijf.
De Prov. Staten van Zuid-Holland bestaan
thans uit de volgende fracties (de cijfers in
Juli 1926 plaatsen we er ter vergelijking ach
ter)
R.K. 16 (16), A.R. 13 (16), C.H. 10 (12),
Staatk. Ger. 4 (2), Herv. Geref. 1 (1), V.B.
11 (9), V.D. 3 (3), S.D.A.P. 21 (20), C.P. 2 (2),
Plattelanders 0 (1), Rev. Soc. 1 (0)-
Bij de stemming op 20 Juli 1926 hieven de
2 communisten afwezig; ze kwamen toen met
geen candidatenlijst uit, hetgeen thans wel
het geval is, zoodat we mogen veronderstellen
dat ze thans op het appel zullen verschijnen.
Voorts ontbrak een anti-rev. lid wegens ziekte,
hetgeen deze partij op bet verlies van een
zetel kwam te staan, niettegenstaande 2 ka
tholieken haar lijst steunden. De Vrijheidshond
kreeg een stem van den Plattelander en van
liet lid der Herv. Geref., terwijl de Viijz. Deun
2 stemmen ontvingen van de S.D.A.P.
Wanneer we veronderstellen, dat alle frac.
ties volledig opkomen, elk lid stemt op de
eigen lijst en de Rev. Soc. en Herv. Geref.
blanco stemmen, dan verliezen de vrijz. dem.
hun zetel aan de Staatsk. Geref. Dit zal onder
die omstandigheden eveneens het geval zijn
wanneer de Herv. Geref. zijn stem aan de
Vrijheidsbondsche lijst of aan die der Staatk.
Geref. geeft. Zelfs wanneer de Rev. Soc. nei.
ging mocht gevoelen de communistische frac
tie te steunen.
Het is evenwel bekend dat de soc. dem. en
de vrijz. dem., evenals in 1926, weer een over.
eenkomst hebben om eenige soc. stemmen over
te dragen op den vrijz. dem., die er op eigen
krachten niet kan komen.
Wanneer de socialisten één stem afstaan aan
de vrijz. dem., komen dezen met de Staatk.
Geref. gelijk, wanneer de laatste geen stem
krijgt van het Herv. Geref. lid en dan verliest
de Christ. Hist, lijst, een zetel. Geven de soc.
dem. twee stemmen af, dan komt de Vrijz.
Dem. op 5, de Staatk. Geref. op 4 (met den
Herv. Geref. op 5) en legt ook de Christ.
Hist, lijst het loodje.
Het is nu maar de vraag, hoeveel stemmen
de Soc. Dem. zelf kunnen missen. Hierbij doet
zich de omstandigheid voor dat het niet zeker
is of de heer van Staal, die we bij deze be
cijfering tot de S.D.A.P.-fractie rekenden,
maar tot de afgescheiden O.S.P. is overgegaan,
zijn oude partij zal steunen.
Hoe het ook zij, uit het bovenstaande blijkt
dat bij de afspraak tusschen S.D.A.P. en Vrijz.
Dem. een zetel der Christ. Hist. Unie in ge
vaar komt.
Deze rechtsche zetel nu moet veilig gesteld
worden. En dit kan door behulp van de R.-K.
fractie. Deze heeft bij twee zetels een ruim
overschot. De anti-revolutionairen hebben om
hun twee leden te handhaven, geen steun noo
dig. Wanneer de R.-K. twee of drie stemmen,
die ze kan missen, op de Christelijk-historische
lijst uitbrengt, komt de rechtsche Eerste-Kamer-
fractie onverzwakt uit den strijd, hoewel de
drie rechtsche partijen 5 zetels zwakker zijn
in de Prov. Staten dan bij de stemming op 20
JuU 1926.
Door den Commissaris der Koningin in de
provincie Noordbrabant, mr. dr. A B. G. M.
van Rijckevorsel, beeft gisteren de officieele
opening plaats gehad van het verbeterde veer
WillemstadNumansdorp, hetwelk heden vol
ledig voor het publiek verkeer is opengesteld.
Het is de oommissie-Van Rijckevorsel geweest,
die voor deze verbetering in een der Noord-
Zuid-verbindingen beeft zorg gedragen. De
oude veerboot van den Moerdijk, de „Scholle
vaer", is door den Rijkswaterstaat voor drie
jaar verhuurd aan de R. T. M., welke dit veer
exploiteert. Niet alleen dat de frequentie van
het veer aanzienlijk is verhoogd (er hebben nu
dagelijks 14 vaarten heen en terug plaats),
ook de kosten, welke tot gisteren zeer boog
waren, zijn nu tot meer normale proporties te
ruggebracht.
Heden, 16 Juli, is Jhr. mr. L. E. M. von
Fisenne gedurende 25 jaar onafgebroken lid
geweest van Ged. Staten van Zuid-Holland.
Een huldiging van den heer von
Fisenne door de katholieke leden van
Provinciale Staten van Zuid-Holland zal Zon
dagmiddag plaats hebben in zijn woning,
huize „Den Burg" te Rijswijk.
Gisteren is in den ouderdom van 68 jaar, te
's-Gravenhag© overleden de oud-president van
den Hoogen Raad, jhr. prof. mr. W. H. de
Savomin Eohiman.
J. POLDERMAN f.
Reel. 609 DG VS 5
Op 78-jarigen leeftijd is te St. Ameland over
leden de .heer J. Polderman, die tal van jaren
De oude Prinsenstad aan het Hollandsch I secretaris dezer gemeente, en griffier van wa-
Diep heeft deze gelegenheid aangegrepen om terschappen en polders was.
feest te vieren en zich te verheugen over deze
verkeersverbetering, welke Willemstad meer
uit zijn isolement zal gaan verlossen. De vlag
gen wapperden overal en op bet oude stadhuis
had des middags eene receptie plaats voor de
genoodigden bij deze gebeurtenis. Behalve de
burgemeester van Willemstad, de haar H. van
der Veen en de wethouders C. Dane Gzn. en
J. L. Maris Lzn., waren hier o.m. aanwezig de
burgemeesters van
drecht, Dinteloord, Oud-Gastel,
Bergen op Zoom, Steenbergen, Numansdorp,
Fijnaart en Halsteren.
Verder waren aanwezig de Gedeputeerde
Staten van Noórdbrabant mr. H. J. J. van der
Biesen en A. G. A. Schrauwen, vergezeld van
den hoofdcommies den heer H. J. A. M. Raaij-
De begrafenis van de overleden actrice
Oiska Kremer heeft hedenochtend plaats gehad.
Om half negen werd het stoffelijk overschot
Oud-Beyerland, Baren- I van het gemeente-ziekenhuis Zuidwal te 's-Gra-
Roosendaal, venhage per auto naar Amsterdam overge
bracht, waarna om elf uur de begrafenis op
Zongvlied volgde.
DE WERKLOOSHEID.
Door bet Departement van BinnenJandsc.be
maakers, de hoofdingenieur van den Rijkswa- j Zaken is aan alle gemeenten verzocht, in de
Vaz Dias meldt uit Kaapstad: Een bergings
maatschappij is in de Tafelbaai bezig met een
WTak vermoedelijk van de „Haarlem''t eerste
schip van de Oost-Indische Compagnie, dat in
1648 hier is gestrand. De maatschappij is reeds
drie maanden aan het werk. Thans zijn de eer
ste voorwerpen gevonden, w.o. bloedrood hout.
Het vermoeden bestaat dat een kleine hoeveel
heid zilver en Chineesch aardewerk gevonden
zullen worden.
GRAF ZEPPELIN POST
Met den tocht van het luchtschip Graf Zep
pelin naar Nederland werden hier te lande
als luchtpost verzonden: 1268 brieven en
2123 briefkaarten, waarvan aangeteekende
stukken 689; daarvan waren ingeladen te
Friedrichshafen resp. 187 en 260 (aanget. 68),
te Enschedé 389 en 711 (252), te Rotterdam
678 en 1063 (368), en te Rt. Waalhaven 14 en
89 (1) stuks.
Van het aantal met de Graf Zeppelin in.
Nederland aangebrachte stukken is geen aan-
teekening gehouden.
terstaatarrondissement Breda, Jhr. Beelaerts eerste week van Juli op te geven, hoeveel ge-
van Blokland en de ingenieurs van den Rijks- heel en gedeeltelijk werkloozen op 25 Juni
waterstaat uit den Briel, ir. van Brugge, de 1932 als werkzoekenden bij de plaatselijke or
districtscommandant van de Kon. Maréchaus- ganen der arbeidsbemiddeling (inclusief het
sée, kapitein van Alphen, de heer W. G. A. M. aantal tewerkgestelden bij de werkverschaffm-
van der Lugt, vice-voorzitter van de Rotterdam., Sen) waren ingeschreven,
sche Kamer van Koophandel, de heer P. v. d. Bij het samenstellen van dit ove»lcht zqn
Biggelaar, voorzitter van de Kamer van Koop- Sevens ontvangen van 996 gemeenten. In
6s« A die gemeenten stonden op 25 Juni 1932 mge.
handel in Breda, de heer P. M. Sneep, voorzit- is ris
ter van de Noordbrabantsche Mij. voor Land
schreven: 244.557 geheel werkloozen en 18.618
gedeeltelijk werkloozen.
Van 81 gemeenten met rond 237.557 inwoners
waren resp. geen gegevens binnengekomen.
regeering blijft waakzaam.
ste\mverlte"ng °lin antWOOr* f
West Friesland zeS rt gr°Ven *1 S*
v. I- st de regeering, dat zij niet
IvXrtP h ?Ven' dat ae «et het hier aan-
Jan f 700.000 tot 2 millioen
ifiHfc stei,nverleening zeer ge
ring zal blijken te zijn. Dit bedrag komt
ook overeen met bet advies der Centrale Com
missie. Dat sindsdien de algemeene toestand
waarin de Ned. tuinbouw verkeert, zeer veel
ongunstiger is geworden, moet helaas worden
toegegeven. De legeering Is te dien aanzien
waakzaam om te overwegen, welke maatrege
len genomen dien.en te worden.
De Provinciale Staten van Groningen bestaan
uit de volgende fracties (met de cijfers van 20
Juli 1926 er naast)
R.-K. 3 (3), A.-R- 10 (10), C.-H. 5 (4), V. B. 5
(6), V. D. 5 (6), S. D. A. P. 14 (11), comm. 2 (2),
plattel. 1 (3).
Elke stem in deze provincie geldt voor 82.
De Provinciale Staten van Drenthe bestaan
uitR.-K. 1 (2), A.-R. 7 (7), C.-H. 5 (5), V. B.
6 (6), V. D. 5 (4), S. D. A. P. 10 (7), plattel. 1 (4).
Elke stem geldt hier voor 61.
De Provinciale Staten van Overijssel bestaan
uit R.-K. 12 (13), A.-R. 7 (7), C.-H. 8 (8), V. B.
4 (5), V. D. 3 (3), S. D. A. P. li, waaronder één
wilde (9), Staatk. Ger. 1 (1), comm. 1 (0).
Elke stem geldt hier voor 95.
De Provinciale Staten van Gelderland be
staan uit R.-K. 20 (19), A.-R. 8 (9), C.-H. 10
(10), V. B. 8 (7), V. D. 3 (4), S. D. A. P. H (10),
Staatk. Ger. 1 (1), comm. 1 (0), plattel. 0 (1),
chr. soc. 0 (1).
Elke stem geldt hier voor 120.
In deze groep is hulpverleening van de eene
fractie aan de andere overbodig. Elk op zich is
door eigen kracht in staat het aftredend aan
tal Eerste Kamerleden te herkiezen. Verras
singen zijn vrijwel buitengesloten.
De katholieke lijst.
Zooals men weet, kome» de Katholieken in
deze groep uit met twee lijsten, n.l. één voor
Gelderland en één voor Groningen, Drenthe en
Overijssel samen. Deze lijsten zijn verbonden,
Samen krijgen de lijsten 3 zetels te verdeelen.
De 20 katholieke leden van Gelderland kunnen
als stemcijfer 2400 bereiken in de rest der
groep Groningen (3 x 82 246), Drenthe
(1 X 61 51) en O'verijssel (12 x 95 1140),
totaal een stamcijfer van 1447.
Hieruit blijkt, dat de Gelderscbe lijst 2 zetels
en de andere 1 zetel toegewezen krijgen.
Met een groote mate van waarschijnlijkheid
kan worden gezegd, dat van de Geldersche lijst
de heeren J. J. W. van IJsselmuiden en H. Ruy-
ter en van de andere lijst de beer A. J. Schoe-
maker zal gekozen worden. Zoodat van de af
tredende leden dezer groep niemand ln de Eer
ste Kamer terugkeert. Ook de heer Van der
Lande niet, die als candidaat no. 2 voorkomt op
de lijst van Overijssel, Groningen en Drenthe.
De niet-herkiezing van dit kundig en ver
dienstelijk lid zou ons een verlies lijken èn
voor de Eerste Kamer èn voor de Katholieke
fractie. De „Gelderlander" noemt hem terecht
een van de „meest-beteekenende" leden en een
„origineelen geest". Wij zouden aan zijn 18-ja-
rigen dienst als Eerste-Kamerlid ongaarne een
,pntijdig einde zien. gemaakt.
bouw, de heer Kruithof, van de Dordtsche Ka
mer van Koophandel, de heer H. Wijnings, lid
van de Prov. Staten van Noord-Brabant, de
beer A. J. ten Hope van den B. B. N., alsme
de vertegenwoordigers van den A. N. W. B.
en de K. N. A. C. en tal van andere organisa
ties.
Na de aankomst van den Commissaris der
Koningin te Willemstad en zijn verwelkoming
op het Stadhuis, waarbij de burgemeester een
woord van dank sprak aan allen, die hadden
bijgedragen tot deze verbetering in de veerver-
binding tusschen Numansdorp en Willemstad
iets wat Willemstad, als in een dooden hoek
gelegen, wel noodig heeft - begaf het geheels I DE BRAND DUURT NOG VOORT.
gezelschap zich, voorafgegaan door het muziek- 1
korps „Oefening baart Kunst", naar den nieu
wen met hellend vlak gebouwden aanlegsteiger.
De Commissaris der Koningin, mr. dr. van
Rijckevorsel. die vergezeld was van zijn echt-
genoote, hield bij de eerepoort, welke hier was
opgericht, een toespraak, waarin hij het ge-1 De brand op de „Muldamger", het in
meentebestuur van Willemstad gelukwenschte bouw zijnd motorschip bij de Ned. Scheepsbouw
met deze verbetering, waardoor, als alle aan- Mij„ was gisteravond laat nog in vollen gang.
sluitende wegen verbeterd zullen zijn, Willem- De deskundigen zijn het over één diiing eens.
stad zich in het Internationale verkeer zal zien Ook vandaag zal de brand nog voortduren,
opgenomen. maar niemand kan zeggen tot hoelang. Som-
Hierna knipte hij de vier linten door, waar- tuigen verklaren Mij te zuilen zijn, als het van
mede een achttal Willemstadsche schoonen den avond zoover is, dat zij het schip weer kunnen
toegang tot -het steiger nog hielden afgesloten, betreden. Na de drukte, die er gistermiddag
Als voorzitter van den B. B. N. sprak ver- ap de werf van de Ned. Scheepsbouw Mij. ge-
volgens de beer A. J. ten Hope en wees er op, heensdht heeft, was het er in den valavond ta-
dat de Staatscommissie-Van Rijckevorsel met mei ijk verlaten,
deze verbetering in het veer in vrij korten tijd Nu men het schip voor een groot deel ver
een uitenemend werk heeft verricht, waarmede lonen beschouwt en de brandweer slechts een
zij de bewoners van deze streek en die van de zwakke pogsng kan aanwenden, om de verdere
Zuid-Hollandsche en Zeeuwsche eilanden aan uitbreiding van het vuur te voorkomen, was het
zich heeft verplicht. materiaal, dat slechts even gemist kon worden
Als geboren en getogen Willem stedeling", ingerukt,
wier voorvaderen reeds het burgemeestersambt Verdere uitbreiding van den
De burgemeester van Velsen heeft langdu
rige besprekingen gehouden met den minis
ter van Economische Zaken en Arbeid over de
mogelijkheid om verbetering te brengen in
den noodtoestand in het visscherijbedrijf te
IJmuiden. De burgemeester zal voorstellen
uitwerken, welke den minister daarna zullen
worden voorgelegd, waarbij met het stand
punt van de regeering rekening zal worden
gehouden.
hadden bekleed, sprak de heer J. L. Maris Lzn.,
wethouder van Willemstad. Hij zeide te ver
trouwen, dat nu zou gaan blijken, of de vaste
brand.
Sinds het tijdstip gistermiddag, waarop wij
gemeente te verwelkomen.
Ten slotte sprak hier nog de heer van Goor,
namens den A. N. W. B..
Hiermede was de officieele plechtigheid ten
einde.-
DE MERWEDEDIJK
Door den B. B. N., Bond van Bedrijfsauto
houders in Nederland, werd adhaeeie betuigd
aan een adres van de Sliedreohtsohe Midden-
standsvereeniging, gericht aan het College van
Ged. Staten van Zuid-Holland, handelende
ever de noodzakelijk geoordeelde verbetering
van deu Merwededijk.
Daarbij werd er op gewezen, dat de aanleg
van den nieuwen Rijksweg door den Alblasser-
waard nog geruimem tijd kan duren |pn de
Merwededijk in den tegenwoordigen toestand
on geschikt ie voor het verwerken van he«t
drukke verkeer van autobussen en vracht
wagens.
Ook na het gereedkomen van den nieuwen
Rijksweg zal er toch een levendig onderling
Verkeer tusschen de aangelegen dorpen blijven
bestaan, hetwelk eene verbetering van den
weg noodzakelijk jnaakt,
verbinding over Willemstad dan wel over Moer- het laatste bericht doorgaven, heeft het vuur
dijk zou moeten komen. zich nog verder uitgebreid. Van ruim 2 is het
Na deze toespraken begaf men zich onder nog overge8iagen naar ruim 1, waar het eoh-
luide toejuichingen van de uitgestroomde he- ter niet veej heeft kunnen uitrichten, omdat
volking va.n Willemstad aan boord van de zich hier Weinig of niets brandbaars bevond.
„Schollevaer", welke in een goed kwartier het bjaar achteren is het vuur echter ook op de
gezelschap naar Numansdorp bracht. bovenste dekken, tusschen de machinekamer en
Daar aangekomen, sprong de burgemeester fj0 hl.ugi terechtgekomen. Boven de machine
van Numansdorp, de heer Paans, het eerst aan kalner b'evindt zich een ruim, dat bestemd was
wal om den Commissaris der Koningin in zijne TOor het vervoer van visch. Gok hierin heeft
het vuur huisgehouden, evenals in de daarbo
ven gelegen hutten. Verscheidene malen zag het
er naar uit, alsof ook de machinekamer eraan
zou gaan, in welk geval het zelfs te vreezen
stond, dat de brand heelemaal naar achteren
zou overslaan. Men sprak reeds hier en daar
van een total loss, doch dat was toch te pes
simistisch.
Gisteravond wist men zeker, dat het ln de
machinekamer niet gebrand had, doch 't schot,
dat de machinekamer van ruim 3 scheidt, was
ernstig ontzet.
In den loop van den middag heeft men nog
meer gaten in den scheepswand gesneden, zoo
dat er tenslotte ongeveer 15 waren. In het
begin zag men door deze gaten een diep-rooden
gloed. Later echter verdween deze en bleef er
niets anders te zien dan rook. Met lange lad
ders klommen de brandwachts voor de gaten
met hun straalpijpen. Eens probeerde men in 't
voorschip te klimmen, doch dit bleek door de
hitte totaal onmogelijk..
Ontplofjing aan boord
Eindelijk besloten commandant Gordijn, de
adj. hoofdbrandmeester Doets en een ingenieur
in de Scheepsbouw Mij aan dek van de zwaar
hellende Moldanger een onderzoek in te stellen.
Langs een st-ormladder«klommen ze vooraan
stuurboord naar boven om een tocht langs het
dek te beginnen. Nog geen vijf minuten waren
ze aan boord, toen midscheeps een donderen
de slag weerklonk en een geweldige rookwolk
opsteeg. Vermoedelijk was er een zuurstof-cy-
linder, die zich op het tusschendek bevond, ont
ploft.
Voor de drie mannen aan boord was het een.
gewedlge schrik. Ze maakten 'n luchtsprong
en toen ze weer veilig op hun beenen terecht
waren gekomen bleek, dat het het wijste zou
zijn het schip weer zoo spoedig mogelijk te
verlaten.
De grootste zorg was intusechen, dat het
schip zon kapsijzen Het was in enkele uren nog
vijf graden meer gaan overhellen, zoodat het
25 graden slagzij maakte. Om het schip ©enigs
zins te verlichten, werd de dertig ton zware
loopbruig, die het met den wal verbond, door
een drijvende bok weggenomen. Het hielp in
derdaad, want de boot richtte zich ©enigszins
op. Ook door het water, dat aan stuurboord
zijde in het ruim kwam, kreeg de Moldanger
eenig tegenwicht en bovendien kwam het schip
door de vracht water iets dieper te liggen. Het
gevaar voor kapisijzen werd hierdooriets min
der.
Doch het gewaar zou ndet eender afgewend
zijn, voordat (het sdhdp op den -bodem kwam,
maar daar was geen kans op. Het water is ter
plaatse 8)4 M. diiep.
Om 10 uur gisteravond had de Moldanger nog
slechts een diepgang van 3.80 M. van voren en
5.20 M. achteren. Er was geen deuken aan, dat
men het schip vol water kan spuiten. Het heeft
een draagvermogen van 9400 ton en gisteravond
om 8 uur had de (brandweer na dertien en veer
tien uur spuiten 12 ton (12 millioen liter) war
ter im het schip gebracht. Een enorme hoe
veelheid, -maar een diruppe-1 voor deze gewel
dige afmetingen.
Schade beloopt in de tonnen.
Over de schade valt natuurlijk niets te zeg
gen. Vast staat nog slechte, dat het schip
vanaf de bak tot aan de machinekamer, voor
een diende dieei dras, vernieuwd zai moeten wor
den. Hoe de dubbele bodem zich gehouden,
heeft, kan men nu nog ndet vaststellen en even
min of de machine door de hitte is beschadigd-
Een kleine barst in de machine kan voldoen-
de zijn, om haar waardeloos te maken.
Een bedrag schatten is onmogelijk. Men weet
alleen maar, dat de schade in de tonnen zal
loope-n.
Toen het donker geworden was, werden de
zoeklichten op de Jan v. d. Heijden en op de
motorspuiten ontstoken en hij dit schijnsel ar
beidde de brandweer onverdroten verder.
