mgr. c. le blanc.
HET BEZUINIGINGSRAPPORT.
51
iii
MAANDAG 1 AUGUSTUS 1932
i. financien.
II. WATERSTAAT.
n !;ieTn de *rens van economische
LITURGISCHE DAG TE HAARLEM.
PASTOOR J. TE RIELE.
LUCHTPOST MET DE GRAF ZEPPELIN-
Een aap als gast in een hondenclub.
NATIONAAL MARIA-CONGRES.
Het
INDISCHE KATHOLIEKE
PARTIJ.
GEEN OPHEFFING MAAR
REORGANISATIE.
MOORD TE ONSTWEDDE.
Bejaarde arbeider het slacht
offer.
Van den dader geen spoor.
ONGELUK OP ONBEWAAKTEN
OVERWEG.
MOTOR BOTST OP EEN AUTO.
DE REGEERING EN DE BOUW
VAKKEN.
UITKEERINGEN AAN Z.G. MOBILISA-
TIE.SLACHTOFFERS.
UITVOER TULPENBOLLEN NAAR
AMERIKA.
NED. INDIE IN 1927.
De bezuinigingen, welke de Commissie voor
stelt bij het Departement van Financiën, ge
ven weinig aanleiding tot het maken van op
merkingen.
Alleen komt op blz. 288 een beschouwing
voor, welke velen niet zonder glimlach zul
len hebben gelezen.
Het is steeds een grief tegen de mentali
teit van dit Departement geweest, dat men
daar in den regel alleen die uitgaven produc
tief noemt, welke binnen niet te langen tijd
baten in de schatkist doen vloeien. Dat uit
gaven bijv., die de volksgezondheid bevor
deren, zooals bestrijding van geslachtsziek
ten, en van tuberculose, het uitzenden van
kinderen naar buiten, volkswoningbouw,
e.d.g. in hooge mate maatschappelijk produc
tief zijn en daarom indirect, op den duur,
ook aan 's Lands financiën ten goede moeten
komen, dat wil er zoo niet in. Men ziet de
directe uitgaven, maar voor de onmogelijk
Precies onder cijfers te brengen voordeelen
haalt men sceptisch de schouders op.
Thans wordt over den geheelen staats
dienst bezuinigd o.a. door inkrimping met
12 pet van het personeel. Dat vele diensten
daardoor minder goed en minder intensief
züllen functionneeren, wordt wel niet ont
kend, maarhet moet, het kan nu een
maal niet anders.
Dus ook de dienst der belastingen zou
met 12 pet. moeten worden ingekrompen.
Nu krabt de Commissie zich met een be
denkelijk gezicht achter het collectieve oor.
jaconsequent zou het moeten, maar,
met wijlen Minister Pierson, denkt de Com
missie Waar staat geschreven, dat een
mensch altijd consequent moet zijn En zij
schrijft
In Hoofdstuk D S I van ons verslag werd
er reeds op gewezen, dat er zich omst.an
digheden kunnen voordoen, waardoor het
geboden zal zijn de inkrimping der perso-
neelformaties met 12 pct. niet ten volle
door te voeren. In het bijzonder geldt dit
voor den Belastingdienst. De samenstelling
en bezetting toch van dezen dienst zijn voor
de heffing der belastingen van zeer groot
belang, in dien zin, dat een bezuiniging al
zeer spoedig dreigt te worden overtroffen
door de daling van inkomsten, die zij tot
gevolg heeft. Natuurlijk mag ook bij dezen
dienst een onderzoek naar mogelijkheid
van besparing niet achterwege blijven.
Het is de Commissie trouwens bekend, dat
j zulke mogelijkheden worden overwogen
en voor een deal reeds zijn voorbereid.
Omzichtigheid blijft hier echter wel zeer
geraden, wijl juist in tijden van dalende
conjunctuur verscherpt toezicht op de hef
fing van 's Lands middelen noodig is om
die middelen, voor zoover de omstandighe
den dit toelaten, op peil te houden.
Natuurlijk is deze redeneering volkomen
Juist* een bezuiniging, waarvan het nadeel
grooter is dan het voordeel, is een dwaas
heid. Wij zijn het daarmee volkomen eens.
Alleener is geen enkele reden te beden
ken, waarom deze waarheid alleen waar zou
zijn, als het betreft de inning van belastin
gen. Zij geldt, en zij moet ook gelden, bij an
dere bezuinigingen op andere hoofdstukken
'der Staatsbegrooting.
Dit deel vjfc het Bezuinigingsrapport
vangt aan met een zeer interessante
beschouwing over het verkeersvraagstuk in
bet algemeen.
Wat hier het meest treft, is het ernstig
gemis aan eenheid van stelsel op het ge
bied van bet verkeerswezen.
De waterwerken worden geheel, of nage
noeg geheel, uit de overheidskassen betaald
en staan kosteloos ten dienste van de ge
bruikers. Bij d0 spoorwegen moeten de kos
ten van aanleg, onderhoud en bediening uit
de exploitatie worden bestreden. Daartus-
schen liggen verschillende schakeeringen.
Ernstiger is, dat tot dusverre alle ver
keerswegen op zichzelf werden beschouwd.
Men hield er onvoldoende rekening mee, dat
r-keer in omvang beperkt is. Ongeor-
2ïni °6nernine van allerlei verkeersmid-
S 8ker oneconomisch en doet niet
abqd guns'ig Erkende onderlinge concur
rentie ontstaan. Daardoor dalen sommige
nuttigheid. Gevolg verliezen, die direct het
Rijk, indirect de volkswe]vaart bedreigen. De
snelle ontwikkeling der techniek, vooral in
bet motorverkeer, heeft dit vraagstuk in
beteekenis doen toenemen. Een oplossing
daarvan is urgent.
En dan zal men moeten beginnen met het
verkeersvraagstuk als één geheel te beschou
wen. Hier is nu noodig een zekere Planwirt-
schaft.
Bij de Spoorwegen is de toestand zeker niet
gunstig. In 1927 werd al berekend, da* er een
achterstand is in de afschrijvingen van 229
millioenDoor den druk der sterke toene
ming van het aantal concurreerende ver
keersmiddelen is de rentabiliteit van het
spoorwegbedrijf voortdurend achteruit ge
gaan. Op de exploitatiekosten zal sterk bezui
nigd moeten worden. In 1921 was de opbrengst
per treinkilometer nog 4,73/7, in 1930
was deze reeds gedaald tot 3,18/9. En die
daling is sindsdien nog voortgegaan.
Bij de tramwegen is de toestand niet min
der bedenkelijk.
Groote bedragen worden jaarlijks uitge
geven voor wegenaanleg en de waterwegen,
terwijl voor de luchtvaart op de begrooting
van het loopende jaar 803.500 is uitge
trokken.
Wegens de ontzaglijke jaarlijksche uitga
ven aan een en ander verbonden, meent de
Commissie, dat tweeërlei voorzieningen noo
dig zijn, n.l.
^Jo, het scheppen yan waarborgen, fiat
voortaan het verkeersvraagstuk als één ge
heel wordt beschouwd, en
2o. een betere gelijkmaking van de ex
ploitatievoorwaarden der verschillende ver
keersmiddelen onderling.
De Commissie wil daarom het Wegen
fonds vervangen door een Rijksverkeersfonds
met een eigen begrooting.
Ten laste van die begrooting worden dan
gebracht alle thans op de Rijksbegrooting
en de begrooting van het Wegenfonds voor
komende uitgaven ter zake van het ver
keerswezen, met inbegrip van de rente en af
lossing van het nog niet afgeloste gedeelte
del' Staatsschuld, die voor den aanleg van
verkeerswerken is aangegaan.
De inkomsten van dit fonds zullen bestaan
uit de belastingen, die van de gebruikers der
verkeerswerken worden geheven, de huur
die de spoorwegmaatschappijen betalen voor
het gebruik der spoorwegen, die eigendom
zijn van den Staat, enz., dusalle in de
Middelenwet en de begrooting van het We
genfonds voorkomende verkeersontvangsten,
en dan als sluitpost een ten laste van de Be
grooting van Waterstaat te brengen Rijksbij
drage. Zoo zal het duidelijk worden, hoe
groot het geldelijk offer is, dat door den
Staat ten bate van het verkeer wordt ge
bracht.
De Commissie zegtdoor de gemeenschap.
Dit is onjuist. Want ook de overige inkom
sten van dit Verkeersfonds zullen door de
gemeenschap moeten worden opgebracht.
Juister is het o.i. daarom, bij de Rijksbijdrage
niet te spreken van het offer van de gemeen
schap, maar van den Staat.
Op deze wijze komt er een duidelijk aan
wijsbaar verband tusschen de verschillende
verkeersuitgaven. De schade, welke de we
genaanleg met zijn motor-, personen- en
vrachtvervoer toebrengt aan de tram- en
spoorwegen, zal in één begrooting tot uiting
komen. Voortaan zullen dus behoorlijke ren-
tabiliteitsberekehingen aan de totstandko
ming van nieuwe Waterstaatswerken wor
den ten grondslag gelegd.
Met dit alles beoogt de Commissie om de
voertuigen, die van de bestaande wegen
kosteloos profiteered terwijl de Spoorweg
maatschappijen voor het gebruik der spoor
wegen huur aan den Staat moeten betalen,
meer dan thans bij de bestaande rijwiel- en
wegenbelasting het geval is, te doen bijdra
gen in de kosten van het verkeersapparaat
in bet algemeen. Zoo komen feitelijk de vroe
ger afgeschafte tollen weer in een anderen
vorm terug.
Consequent zou men op dezelfde wijze bij
de scheepvaart moeten handelen. Maar daar
voor schrikt deze Commissie zelfs terug. Wel
wil ze vastgesteld zien, dat in de toekomst
de aanleg van nieuwe waterwegen alleen ter
hand zal worden genomen, indien het eco
nomisch nut ervan afdoende kan worden
aangetoond.
Dit. alles overziende, vragen wij ons af, of
hetgeen de Commissie wil, eigenlijk wel door
het belang van het verkeerswezen een
uiterst zwaarwichtig economisch belang
is ingegeven en niet veeleer alleen door het
belang van 's Rijks-financiën en vooral van
de Spoorwegmaatschappijen, tegen wie men
de concurrentie wenscht te verzwaren 1
Overigens kunnen wij ons uitstekend ver
eenigen met de opvatting, dat het geheele
verkeerswezen departementaal in één hand
moet worden gebracht. Maar bij wat de Com
missie voorstelt, missen wij het inzicht in
het groote belang, dat niet alleen 's Rijks fi
nanciën, maar ook Landbouw, Handel en
Nijverheid bij het verkeerswezen hebben.
Wanneer, naar wij hopen, het veel te om
vangrijke Departement van Economische Za
ken bij de eerstvolgende kabinetsformatie
gesplitst wordt in 'n Sociaal en 'n Economisch
Departement, dan zal het, meenen wij, goed
zijn het Verkeerswezen niet onder Water
staat, maar onder het Economisch Departe
ment te doen ressorteeren.
Wanneer tenslotte de Commissie adviseert
voor Waterstaatswerken minder geld op de
begrooting beschikbaar te stellen, dan vra
gen wij ons af, of dit advies, voor dezen tijd
met zijn groote werkloosheid, wel aanbeveling
verdient. De Regeering slooft zich uit, aller
lei werkverschaffingen in het leven te roe-
Pen. Hoewel deze ongetwijfeld groote scha
duwzijden hebben, juichen wij Ze toch als
u®t mindere kwaad van harte toe. Maar veel
eter is het, door het doen uitvoeren van nor-
male waterstaatswerken naar werkverrui
ming te streven. Dit is zoowel uit moreel als
U1 econ°misch oogpunt beschouwd de betere
weg.
vtü/.
Een tentoonstelling in het Bis
schoppelijk Museum.
Het bestuur van de Liturgische Vereeniging
heeft de goede gedachte gehad, de deelnemers
aan den Liturgischen dag van heden te
Haarlem opmerkzaam te maken op het Bis
schoppelijk Museum, om de nieuwe inrichting
in oogenschouw te nemen.
Het bestuur van het Museum heeft van deze
gelegenheid gebruik gemaakt, om een tentoon
stelling in te richten, die ongetwijfeld de be
langstelling van de bezoekers der vergadering
verdient. Uit het be.zit van het Museum is een
groot aantal Liturgische boeken tentoongesteld,
waarvan sommige tot de groote zeldzaamhe
den behooren.
Vooreerst zijn er de handschriften, waaron
der een Missaal uit het einde van de 11e eeuw
en een, even vroeger, Evangelarium, bijzonder
do aandacht verdienen. Verder kan men hier
een aantal gedrukte Liturgische boeken vin
den; een Missaal van de Benedictijnen een
idem van de Dominicanen en een paar exem
plaren van het Missaal van Utrecht. Ook latere
drukken, meer bestemd voor kamer- dan voor
altaargebruik, vallen er te bewonderen.
Ook geeft de tentoonstelling een kijk op an
dere liturgische boeken. Het Rituale, of Pasto
rale zooals het vroeger heette; hiervan is een
handschrift voor het Doopsel tentoongesteld,
twee uitgaven van het Pastorale van Hauchi-
nus, dat hier tot In de 16e eeuw in gebruik was
en een klein Romeinsch Rituaal, ten gebruike
van priesters in ver verwijderde en gevaarlijke
plaatsen.
Het is te hopen, dat deze tentoonstelling een
groot aantal 'bezoekers trekt en degenen, die
heden niet in de gelegenheid waren, kunnen
later komen, daar de tentoonstelling de geheele
maand Augustus blijven zal.
Met nadruk zij er op gewezen, dat deze ten
toonstelling slechts een keuze is, uit het Mu-
seumbezit. De catalogus van handschriften en
boeken, door Pater Kruitwagen saamgesteld,
biedt gelegenheid voor verdere studie. Deze ca
talogus zal op de tentoonstelling verkrijgbaar
zijn. Behalve deze eigenlijke liturgische boe
ken, zijn ook een paar werken, over liturgi
sche boeken, ter inzage neergelegd.
Naar wij vernemen is de Hoogeerw. heer
mgr. C. F. Ie Blanc geheim" kamerheer van
Z.H. den Paus kanunnik van het Metropoll-
taan kapittel en pastoor van de parochie van
de H.H Petrus en Paulus te Cothen, die sinds
lang lijdende was aan een hartzwakte, voor
zien van de laatste H.H. Sacramenten. De
toestand van mgr. ie Blanc laat zich momen
teel evenwel weer tamelijk gunstig aanzien.
Naar wij vernemen is de Zeereerw. heer j,
B. te Riele pastoor van Hulssen, voorzien van
de H.H. Sacramenten der Stervenden. Z.Eerw.
is naar het St. Elisabethsgasthuis te Arnhem
overgebracht.
De
Olympische Vlar9 is op de groote
poort van het stadion van Los Angeles
ontstoken^
KUNSTKAAS.
Staatsblad no. 327 bevat het Kon. besluit
van den 7den Juli 1932, itot toepassing van de
artikelen 14 en 15 der Warenwet (Staatsblad
1919, no. 581) op kunstkaas.
Aangeduid moet worden met den naam
,,margari nekaas"
a. kaas, welke ander vet dan melkvet bevat;
b. op kaas gelijkende waar, welke dienen
kan om kaas te vervangen en ander vet dan
melkvet bevat
Bij aanwezigheid op mankten, in ruimten of
op erven, bij kooplieden, winkeliers slijters of
venters in gebruik, tijdens het vervoeren langs
den openbaren weg, alsmede bij aflevering,
moeten de waren hiervoren bedoeld de door 'n
opschrift of op andere wijze als margarinekaas
aangeduide waar en de kennelijke als zooda
nig voorhanden waar, voldoen aan bepaalde
eisdhen.
Dit besluit treedt in werking 30 dagen na
den dag der dagteekening van toet Staats
blad, waarin het is geplaatst (n.l. 28 Augustus
1932).
BOTERERIJS EN CRISISTOESLAG
De heer Floris Vos verzoekt aan het persbu
reau Vas Diaz het volgende mede te deelen:
Op het oogenblik verschijnen in de Neder-
landsche pers berichten betreffende de Leeu
warder noteering van den boterprijs zonder dat
daarbij vermeld wordt of de crisistoeslag ver
hoogd of verlaagd wordt, hetgeen in zekeren
zin voor het publiek verwarrend zou kunnen
werken. Zoo is bijv. gepubliceerd dat de Leeu
warder noteering van 86 op 80 is gebracht,
waaruit men zou kunnen concludeeren dat de
boterprijs met 6 cent is gedaald. Dit is echter
allerminst het geval, aangezien de crisistoeslag
met 13 cent is verhoogd. Waar het bovendien
zeer waarschijnlijk is dat deze crisistoeslag nog
verder zal oploopen, dient .met het geven van
noteeringen met de kwestie van den crisistoe
slag wel degelijk rekening te worden gehouden.
DE STOPZETTING DER V. E. M. TE
IJMUIDEN.
Naar we vernemen bedraagt het aantal em
ployés der Vereenigde Exploitatie-Mij. te
IJmuiden, welk bedrijf op 1 Sept, a.s. geheel
wordt stopgezet, nog 200. Het gevolg van den
slechten toestand in het visscherijbedrijf is,
dat het aantal werkloozen met den dag groo
ter wordt. Slechts een klein aantal schepen
van de IJmuider stoomtrawlerv.loot is nog
in de vaart, doordat het grootste deel van de
reederijen in financieele moeilijkheden ver
keert en aldus niet in staat is een enkel schip
voor de visscherij te doen uitrusten.
VERBOD VAN SAMENSCHOLING TE
NIEUWE PEKELA.
De burgemeester van Nieuwe Pekela heeft
gisteren met het oog op werkloozenrelletjes
een verbod van samenscholing afgekondigd.
Gedurende de maanden Augustus tot en met
October van dit jaar zullen door het luchtschip
„Graf Zeppelin" weder een vijftal tochten naar
Zuid-Amerika* worden ondernomen.
Op dezelfde voorwaarden als de vorige kee-
ren, kunnen hiermede weder In Nederland ter
post bezorgde aangeteekende en niet-aangetee-
kende brieven, briefkaarten en andere stuk
ken worden verzonden. De data van vertrek
van het luchtschip uit Friedrichshafen zijn
vastgesteld op 15 en 29 Augustus, 12 en 26 Sep
tember en 10 October a.s.
103. Gearmd begeven Monsieur Francois en
Jaap zich naar de club. Max wordt ook uit-
genoodigd, maar verontschuldigt zich. „Je l'ai
trop trop druk avec mon jam
be", zegt hij. Max houdt niet van clubs.
104. Dit zijn eenige leden van de honden
club „Os in ore canis", hetgeen beteekent ,,Het
been in den mond van den hond". Het is een
deftige latijnsche naam, en het is een deftige
club en, zooals wij zien, zijn de leden deftige
toonden. Een bakje heerlijke beenen staat op ta
fel.
105. j.Ah! daar is onze vriend Frangols. Hij
brengt een gast met zich". „Voorwaar! En
het schijnt een zeer voorname gast te zijn".
„Francois heeft altijd deftige vrienden".
„Hm! Zijn ras kan ik niet goed thuis bren
gen".
program.
In de laatste dagen komt de belangstelling
voor het congres op als een vloedgolf. En bet
dag. bestuur, dat de massa al In beweging
wenschte te zien, toen het gereed was haar te
ontvangen en rustig in te deelen, heeft nu de
handen vol om den stroom te leiden en in de
bedding te houden.
En zoo hooren wij, dat voor de opvoering op
Zondag van „Die Eerste Bliscap" alle kaarten
al zijn uitverkocht; dat voor de opvoeringen
op Zaterdag en Maandag op het oogenblik,
dat wij dit schrijven nog slechts enkele
kaarten te verkrijgen zijn: dat de programma
boekjes de deur „uitvliegen", dat eindelijk de
congreskaarten bij duizenden worden besteld.
Het Is niet zoo eenvoudig om voor een
Mariacongres plannen te ontwerpen, welke de
waardigheid van het onderwerp benaderen.
Het onderwerp is zuiver godsdienstig, betreft
de Moeder des Heeren, na den menschgewor-
den God het hoogste in heel de schepping, en
een congres is op zich zelf Iets profaans, dat
als het ware moest worden opgeheven tot het
godsdienstig onderwerp van Maria, Moeder
der menschen. Daarom is het Maria-congres,
als geheel, een samenwerking van godsdien
stige plechtigheden en profane vergaderingen;
daarom wordt het verlegd van de vergader,
zaal naar de kerk en van de kerk naar mas
sale godsdienstige plechtigheden in de open
lucht; daarom zijn de schoone kunsten te
hulp geroepen om ook het godsdienstig ge
moed in uiterlijk eerbetoon aan de Moeder des
Heeren, die ook de Moeder der menschen is,
te bevredigen, daarom wordt Zij zelf en de
verheven mysteriën van haar leven ln een
kunstzinnig schouwspel den volke naderbij
gebracht.
Er worden vier algemeene vergaderingen
gehouden in de groote zaal der Vereeniging:
des Zaterdagsmiddags ter opening: spreker
Pastoor Th. van Noord van Langendijk over
„Maria in ons persoonlijk leven"; des avonds
te acht uur in de open lucht op het terrein
aan den Bijleveldsingel; spreker wethouder
mr Kropman van Amsterdam over „Maria
onze hulp in den nood onzer dagen"; des Zon
dagsavonds wederom in de groote zaal der
Vereeniging, waar dr. Moller zal spreken over
„Maria in het familieleven" en ten slotte de
sluitingsvergadering op Maandagavond, waar
prof. Féron van Roermond het woord zal voe
ren over „Maria in het maatschappelijk leven",
Ongeveer 25 sectie-vergaderingen staan op
het program. Deze beginnen reeds des Zater
dagsmiddags én duren den heelen Zondag en
Maandag door, tusschen de overige plechtig
heden in.
Des Zondags twee pontificale H.H. Missen,
een opgedragen in de St. Canisiuskerk door
Z.H. Exc. Mgr. J. H. G. Jansen, Aartsbisschop
van Utrecht, en een in de kerk van O.L. Vrouw
Geboorte door Z.H. Exe. Mgr. A. F. Diepen,
Bisschop van 's-Hertogenbosch.
Te half elf draagt de Vicaris-Generaal van
het Bisdom van 's-Hertogenbosch Mgr. F. Hen-
drlkx op het terrein Bijleveldsingel, dus in de
open lucht een H. Mis op, waarvan de vaste
gedeelten door alle aanwezigen zullen worden
meegezongen.
Op hetzelfde terrein wordt des middags om
5 uur een plechtig Lof gecelebreerd door Mgr.
Diepen tot sluiting van de plechtige Omdracht
door de straten der stad, welke te ongeveer
4 uur in den namiddag zal aanvangen.
Deze omdracht, zegt het programma-boek,
is een plechtigheid uit Nijmegen's oudste ge
schiedenis, bij dit Maria-congres in dezen
vorm herhaald, dat het oude en vereerde Nij-
meegsche Maria-beeld feestelijk wordt over
gebracht naar de plaats der kroning. Gedeelte-
üjk zal de af te leggen weg gaan langs de
oudste historische punten der stad, waarlangs
zich de middeleeuwsche Sacraments-processie
voortbewoog.
De godsdienstige plechtigheid, welke des
Maandags de meeste aandacht zal trekken, is
een plechtige Grieksche H. Mis, welke zal
worden opgedragen door Dom. Ildefons Dirks,
Benedictijn van den Oosterschen ritus uit
Amoy sur Meuse; voorts een kinderhulde en
het sluitingslof op het terrein van den Bijle
veldsingel.
Tusschen de vergaderingen en plechtigheden
in speelt, onder leiding van den dichter Pas
toor Willem Smulders, een gezelschap van
honderd personen „Die eerste bliscap van
Maria", en, als boven gezegd, de belangstelling
ervoor is enorm. Het congresbureau raadt aan
minstens veertien dagen te voren kaarten te
bestellen; nadere bizonderheden vindt men in
het programmaboek, dat aan hetzelfde bureau
Mathonsingel 1 te Nijmegen verkrijgbaar is.
Het is een rijk program dat blijkt overdui
delijk uit de summiere opsomming van de
hoofdpunten.
Nu nog een woord over de congreskaarten.
Men kan deze ook steunkaarten noemen, want
de opbrengst dient om de geweldige kosten
van bet congres voor een deel goed te maken.
Maar omdat deze kaarten toegang geven tot
verschillende plechtigheden en vergaderingen,
heeten ze congreskaarten en hebben ze het
karakter van toegangskaarten. De bezoekers
van het Maria-congres behooren echter deze
kaarten te koopen in het besef, dat zij daar
mee een minieme bijdrage schenken in de
groote kosten van het congres en een kleine
vergoeding voor al hetgeen in zoo rijke ver
scheidenheid geboden wordt.
Dat dus iedere bezoeker van het congres
begint met het bestellen van een lidmaat
schapskaart 1.of begunstigerskaart
2.50) is louter een kwestie van rechtvaardig
heid. De werkers in Nijmegen hebben dezen
grootschen opzet gewaagd in het vertrouwen
op den rechtvaardigheidszin van katholiek
Nederland, dat zich wel niet onttrekken zal
aan de verplichting om ook in de lasten
op bescheiden wijze bij te dragen van het
werk, waarvan het de lusten straks genieten
mag.
Bijeenkomst van kerkelijke autoriteiten.
SOERABAJA, 30 Juli (ANETA).
Alhier heeft een conferentie plaats tusschen
den Apostolisch Vicaris van Batavia, Mgr. van
Velsen, den A post. Prefect van Soerahaja, mgr.
de Backere, en den Apost. Prefect van Malang,
Mgr. v. d. Pas, inzake de reorganisatie van de
I. K. P. Met nadruk wordt er op gewezen, dat
er geen sprake is van ontbinding of opheffing
van de I. K. P. of van een verbod tot aanslui
ting bij deze organisatie. Spoedig worden na
dere mededeelingen van de plannen verwacht.
Vrijdagnacht is de 78-jarige arbeider E. Hul-
ting vermoord in zijn woning te Onstwedde ge
vonden.
Zaterdagmorgen bleven de luiken van de wo
ning van den ouden man gesloten, hetgeen een
melkrijder verdacht voorkwam. Hij stelde een
onderzoek ln en merkte, dat de deur van de wo
ning niet gesloten was. Toen hij de kamer be
trad ontdekte hij op den vloer ln een grooten
bloedplas het lijk van den ouden man. Onmid
dellijk waarschuwde hij de politie, die de om
geving afzette en een voorloopig onderzoek In
stelde.
Het inmiddels gewaarschuwde parket te Win
schoten was 's middags ter plaatse tot het doen
van een nauwkeurig onderzoek. Ook de recher
che uit Groningen was aanwezig. Het onderzoek
nam meer dan vier uur in beslag. Dr. Mieremet
uit Groningen heeft de sectie verricht.
De man woonde alleen. Hij stond bekend als
Ietwat zonderling. Van den dader is tot op
heden niets bekend.
Arbeider door den trein gegrepen
en gedood.
Zaterdagmiddag te omstreeks vijf uur werd
de omstreeks 50-jarige arbeider Poffert op den
onbewaakten overweg bij Vroomshoop door
den trein van Mariemberg naar Almelo gegre
pen. De ongelukkige werd ongeveer 300 M.
meegesleurd. Hij was onmiddellijk dood. De
trein ondervond eenige vertraging.
Duo-rijder vliegt door de voorruit.
Op den gevaarlijken diraa/l nabij de landbouw
school te St. Anthomis had een vrij ernstig mo
tor-ongeluk plaats. De vrachtauto van H. v. E.
uit Langenboom fcwam uit de richting Opdoo en
nam den diraai zeer voorzichtig. Uit de tegen
overgestelde richting kwa.m in flinke vaart de
motorrijder A. v. d. H. uit Sohayk, met als duo
rijder A. C. uit Uden. De motor 'botste met ge
weld tegen den auto. De berijder kwam terecht
tusschen het spatbord van den auto en den
motor, waarhij hij tal van verwondingen aan
gezicht, handen en beenen opliep. De motor
werd totaal vernield. De duorijder vloog met
kracht tegen de voorruit van den wagen en be
kwam eveneens verschillende verwondingen.
Dr. Verbeeck was spoedig ter plaatse en ver
leende de eerste 'hulp. Na verbonden te zijn,
werden de gewonden per auto naar huis ver
voerd.
DOODELIJK MOTORONGELUK.
Gistermorgen is de motorrijder Z. uit Al
melo, die met giroo'te snelheid op den Rijks
weg van Arnhem naar Nijmegen reed, even
buiten Eist met volle vaart tegen een paal
van de electrische verlichting opgereden.
Het motorrijwiel werd verpletterd, terwijl
de motorrijder op slag werd gedood.
MOORDENAAR AANGEHOUDEN.
De militaire politie heeft te Vaals aange
houden den Italiaan Pietro Vaocari van beroep
kellner, die in Luik een moord had gepleegd.
Zijn aanhouding werd door de Belgische Jus
titie verzooht. V. is naar de gevangenis te
Maastricht overgebracht in afwachting van
zijn uitlevering aan de Belgische regeering.
OP VRIJE VOETEN.
De Justitie te Assen heeft Vrijdag in vrij
heid gesteld L. de L., koopman, J. T. koopman
en J. B. zeeman, allen wonende te Rotterdam,
die in voorloopige hechtenis waren gesteld als
verdacht zich te Assen aan hazard spel te
hebben schuldig gemaakt, waarbij de koopman
J. W. uit Utrecht een bedrag yan 300 heeft
verloren.
Bouwplannendie voor uitvoering in
aanmerking komen.
Uit den brief, welken de Regeering heeft ge
zonden aan de organisaties van het bouwbe
drijf, blijkt, dat, wanneer de partijen tot een
bevredigende oplossing geraken, de volgende
plannen voor uitvoering in aanmerking komen:
Woningstichting Thuis Best, Heerlen
f 324.000; Gemeente Bussum 500.000; Mij. tot
verbetering van Woningtoestanden Gronin
gen 180.000; Gemeente Cuyk en St. Agatha
20.000; Gemeente Laren 100.000; Coöp. Arb.
Woningbouwvereeniging De Arbeid, Wormer-
veer Chr. Woningstichting Eigen Haard,
Nijmegen Woningbouwvereeniging te Zwolle
100.000; Joodsche Woningbouwver. A'dam
vla Hyp. en Intern, bedrijf 1.000.000; Stich
ting tot beheer en expl. van Gemeentewonin
gen Deventer via Hyp. en Intern, bedrijf
300.000; Gemeente Waalwijk 250.000; „Zo
mers Buiten" Amsterdam via Jager te Bussum
1.000.000; Gemeente Renkum 150.000; „Zo
mers Buiten" Amsterdam 1.437.350; Roch
dale, Amsterdam 977.400; Woningstichting
„Ons Genoegen", Zwolle 120.000; Gemeente
Nuth 17.600; Gemeente Zaandam 862.130;!
Gemeente Laren 58.000; Woningbouwver. De
Voorzorg en R. K. Coöp. Woningbouwvereeni
ging St. Jozef, Haarlem 700.000; Woning
stichting De Nieuwe Vecht, Zwolle 275.000;'
Woningbouwvereeniging De Samenwerking,
Venlo Woningbouwvereeniging Goed Wonen,
Amersfoort 229.000; Gemeente Alkmaar
450.000.
Verder een plan voor den bouw van 380
woningen en 9 winkels met woning van de
Vereeniging Zomers Buiten te Amsterdam;
voor den bouw van 85 woningen te Haarlem;
voor den bouw van 28 woningen en 2 winkel
huizen van de vereeniging Volkshuisvesting te
Alkmaar; voor den bouw van 71 woningen van
de vereeniging „Nijmegen" te Nijmegen; voor
den bouw van 220 woningen van de gemeente
Dordrecht; voor den bouw van 83 woningen
van de vereeniging De Volharding te Heerlen,
Verder plannen van de gemeenten Almelo,
Haarlem, Leiden (100 woningen) en Arnhem
(240 woningen) waarvan het laatste nog ln
voorbereiding ls.
Wijziging en verhooging van de
Defensie-begrooting 1932.
Ingediend ls een wetsontwerp strekkende tot
wijziging en verhooging van de Defensiebegroo-
ttng 1932. (Uitkeeringen aan de z.g. mobilisatie-
slachtoffers)
Volgens een verleden jaar gedane globale
schatting zou met de uitvoering van de nieuw
ontworpen regeling tot het verieenen van gel
delijke uitkeeringen aan de z.g. mobilisatie-
slachtoffers een bedrag zijn gemoeid van rond
500.000.
Thans, mu de wet van 3 December 1931 ge
durende 'n 5-tal maanden ln werking is, blijkt,
dat voormeld bedrag niet voldoende zal zijn.
Voor een groot deel mag zulks worden toege
schreven aan het feit, dat sedert de indiening
van eerstbedoeld wetsontwerp, op 30 Mei 1931,
de economische omstandigheden nog beduidend
ongunstiger zijn geworden, met name dat on
der de personen, om wie bet hier gaat, de
werkloosheid onevenredig grooter ls geworden,
dan destijds mocht worden verwacht.
Uit dien hoofde zal het op art. 147 der loo
pende Defensie-begrooting uitgetrokken be
drag ad 500.000, moeten worden verhoogd.
Geschat wordt, dat voor dit jaar met een ver
hooging van 300.000 zal kunnen worden vol
staan.
Actie voor verlaging van invoer
recht.
Naar uit Amerika wordt gemeld, hebben de
Nederlandsche Vereeniging van tulpen-expor
teurs en de Amerikaansche importeurs aan de
Amerikaansche tarief-commissie verzocht een
onderzoek in te stellen naar de productiekos
ten van den tulpenbollenkweek, ten einde een
verlaging van invoerrecht te verkrijgen.
Een begrooting om van te watertanden.
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot definitieve goedkeuring van het
slot der rekening van uitgaven en ontvangsten
van Nederlandsch-Indië over 1927.
De uitgaven hebben bedragen 775.858.188.24,
de ontvangsten 779.052.312.37%. Het voor-
deelig slot der rekening bedraagt dus
3.194.124.13%.
Voorts is gebleken, dat de uitgaven in totaal
ruim 3 millioen beneden de raming zijn ge
bleven, terwijl de gezamenlijke ontvangsten de
raming met rond 76,2 millioen hebben over
troffen. Het slot van de rekening is derhalve
rond 79,2 millioen gunstiger dan de raming.
MALAISE IN HET MIJNBEDRIJF.
Zaterdag werd niet gewerkt op de Dom. mijn
Willem Sophia. Ora/n-je-Nassau-mijnen, Laur^
en Julia. j
