I
B
Uw teint
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1932
REGEERING EN WELTER-RAPPORT
HET TEKORT DER SPOORWEGEN.
PRINSJESDAG.
EEN BLIK IN DE TOEKOMST.
XöwsfeMS pUfimmA. j
ERNSTIGE ONGEREGELD
HEDEN.
DIENSTJAAR 1933.
VLASFABRIEK AFGEBRAND.
De arbeiders moesten in allerijl
vluchten.
Fabrieksgebouw en drie schuren
vernield.
menteale werkelijkheid verwijdert, minder dan
te veren aal behoeven te 'worden gevreesd, is
het voornaamste bezwaar, dat hiertegen tot
dusver kon worden aangevoerd, vrijwel ver
vallen.
De directe belasting die zioh in de gegeven
omstandigheden het best voor Je opcentenJhef-
fing leent, is de gemeentetonidisbelasting. Niet
slechts omdat in die belasting, In onderschei
ding van andere, een hu wel ij ksaf trek een plaats
gevonden heeft, wat in dezen zorgvollen tijd
een te waardeeren element vormt, maar ook
omdat de enorme daling van de opbrengst der
gemeentefondsbelasting het Rijk voor hoogst
abnormale uitgaven plaatst.
Indien een ingrijpende percentsgewijze kor
ting op de uitkeeringen aan de gemeenten niet
in aanmerking komt, is een ander middel van
redres, dat zich vanzelf aanbiedt, een tijdelij
ke versterking van de fondsbelasting. Hier
door zal het fonds in meerdere mate „self
supporting" worden dan dit anders gedurende
deze felle crisis het geval kan zijn.
30 rijksopcenten op de aansla-
gen der gemeentefondsbelasting
Het zijn deze overwegingen, die de Regee
ring ertoe hebben geleid oïn, nu een deel van
het tijdelijk tekort behoort overbrugd te wor
den door een voorziening op het gebied der
directe belastingen, hiervoor de keus te vesti
gen op de gemeentefondsbelasting.
Het betreffende ontwerp, tegelijk met deze
nota ingediend, beoogt over het aanstaande be
lastingjaar 30 opcenten te heffen op alle aan
slagen in voormelde belasting. Dit aantal
van 30 zal voor de hoogere inkomens geleide
lijk tot 150 stijgen.
Hoewel het in het algemeen geen aanbeve
ling verdient, bij de heffing van opcenten op
een belasting, waarvan de hoofdsom reeds pro
gressie vertoont, andermaal een stelsel van
progressie toe te passen, meent de minister
van Financiën, dat in dezen buitengewonen
tijd bij wijze van tijdelijken uitzonderings
maatregel tegen de voorgestelde gedragslijn
geen overwegend bezwaar behoeft te worden
gemaakt. Wie ook thans nog over hoogere in
komens te beschikken hebben, verkeeren,
wat het stoffelijke aangaat, in een zoo bevoor
rechte positie, dat een abnormaal offer van
hen kan worden gevraagd.
De stijging van het aantal opcenten is al
dus geregeld, dat hij iedere 1000 inkomen
boven de 30.000 één opeent méér geheven
wordt, tot een maximum van 150.
De opbrengst van de voorgestelde opcenten
over het belastingjaar 1933'34 wordt op
de basis van de sterk verlaagde raming der
hoofdsom geraamd op 24 millioen. Het
2/3 deel hiervan, dus 16 millioen, zal ten
goede komen aan de Rijksbegrooting voor 1933.
op
de
ver-
30 extra-opcenten
mogensbelasting.
Het gemeentefonds wordt, behalve door de
gemeentefondsbelasting, gevoed door 50 op
centen op de vermogensbelasting; Deze 50 op
centen vormen de „Erganzungssteuer" van de
gemeentefondsbelasting. Het schijnt redelijk,
de heffing der overbruggingsopcenten ook
hierop toepassing te doen vinden. Voorgesteld
wordt daarom, 30 extra-opcenten te heffen op
alle aanslagen in de vermogensbelasting, het
geen neerkomt op een heffing van 60 pet. van
de bovengenoemde 50 opcenten uit de vigee
rende wet. Voor zoover de vermogens nog in
komsten opleveren, worden ze uiteraard daar
naast door de straks genoemde progressieve
opcenten op de fondsbelasting getroffen.
De opbrengst van de extra-opcenten op de
.-Vermogensbelasting1 wordt voor het belasting
jaar 1933—34 geraamd op 3 millioen. Het
2/3 deel daarvan zal ten goede komen aan de
Rijksbegrooting voor 1933.
Als gezamenlijke opbrengst van de voorge
stelde verzwaring der directe heffingen kan
alzoo gerekend worden op een jaaropbrengs'
van 27 millioen. Het budget van 1933 wordt
hierdoor met 18 millioen ontlast.
30 opcenten op alle invoerrech
ten en op den bieraccijns
De 36 millioen aan middelen versterking
lbovengegenoemd, zal gevonden worden uit de
heffing gedurende één jaar van 30 opcenten
op alle invoerrechten en op den bieraccijns
26 millioen), voor welker toelichting naar
het betreffende wetsontwerp moge worden ver
wezen,
Invoering iveeldeverteringsbe-
lasting.
en uit de totstandkoming van de reeds sedert
eenlgen tijd bij de Kamer aanhangige weelde
verteringsbelasting 10 millioen), waarover
de betreffende commissie uit de Kamer destijds
reeds verslag heeft uitgebracht. Het „monde,
ling overleg" tusschen de commissie en den
minister is toentertijd uitgesteld geworden, om.
dat het rijker vloeien der middelen de verder
behandeling voorshands niet noodzakelijk maak
te. De minister heeft aan de oommissie geschre.
ven, In de huidige omstandigheden alsnog op
dat overleg prijs te stellen.
k yerschillende adviezen verdienen een
ernstig onderzoek.
De Minister van Financiën zet uitvoerig in
een vergelijking tusschen de ontwerp-begrooting
en het rapport der commissieWeiter uiteen
dat de veronderstellingen als zou de commis
sie te straf besnoeid hebben, een feitelijken
grondslag missen.
Met de adviezen der Welter-commissie is in
ernstige mate rekening gehouden. Vele van die
adviezen zijn opgevolgd, terwijl als algemeene
gedragslijn is aangenomen, dat voorzoover dit
niet het geval kon zijn b.v. omdat de bespa
ring te boog geraamd bleek en het wezenlijk
rendement, niet scheen op te wegen tegen het
gevreesde nadeel in de plaats van den aan
bevolen maatregel een andere werd gesteld,
welke een gelijke bate gaf, hetzij voor het eer
ste begrootingsjaar, hetzij voorzoover het
perspectiefbesparingen van de commissie be
trof voor de naaste toekomst.
Daarnaast bevat het rapport tal van advie
zen, welke niet de Rijksbegrooting betreffen
of althans niet tot een concreet voorstel to'
besparing op die begrooting hebben geleid. Tot
de hier bedoelde adviezen behooren b.v. die
welke gelden de uitkeeringen aan de werkloo-
zen, alsmede verschillende maatregelen geheel
of ten deele rakende andere publiekrechtelijke
lichamen dan het Rijk. Sommige daarvan zijn
van zeer ingrijpenden aard. De regeering meent,
dat het omvangrijke en nauwgezette werk door
de commissie ook op al zóódanige punten ver
richt, en dat haar in bepaalde gevallen gebracht
heeft tot voorstellen van reorganisatie, die, al
zijn zij niet van onmiddellijk belang'voor het
tegenwoordige budget, naar het inzien der com
missie op den duur tot belangrijke vereenvou
diging en dus besparing kunnen leiden, een
ernstig onderzoek verdient, al moet zij zich haar
oordeel in verschillende der hier bedoelde aan
gelegenheden nog voorbehouden.
De thans voorgestelde fiscale overbruggings-
maatregelen zijn In hoofdzaak bedoeld om den
tijd door te komen, waarin de ter hand geno
men perspectiefbesparingen nog niet volledig
geëffectueerd zijn. Buiten de weeldeverterings-
belasting dragen ze een zeer tijdelijk karakter.
Indien men dan bovendien bedenkt, dat ook
verschillende door de commissie voorgestelde
en door de regeering overgenomen besparings
maatregelen niet dan tijdelijk kunnen werken
(gedacht worde inzonderheid aan de vermin
derde bijdrage aan bet invaliditeitsfonds en
het pensioenfonds), dan is het wel héél duide
lijk, dat van de op dit oogenblik voorgenomen
bezuinigingsmaatregelen, ook en vooral voor
zoover ze als blijvend zijn gedacht, geen enkele
kan worden gemist, wil men niet binnen koT-
ten tijd zich voor onoverkomelijke moeilijkhe
den zien geplaatst.
Bij alle onzekerheid, die de toekomst biedt,
staat wel muurvast, dat -met minder dan thans
in het voornemen ligt niet zal kunnen wor
den volstaan. Ook zij, die in de naaste toekomst
een zekere milde opleving mogelijk achten, zul
len niet willen voorbij zien, dat de huidige fi-
nancieele situatie op zóóveel tijdelijk© stutten
berust dat zelfs van hun standpunt de voor
genomen duurzame versoberingen, elke op zich
zelve en alle te zamen, een onverbiddelijken
elsch vormen van den gewijzigden economischen
toestand.
BEGROOTING STAATSMIJNEN 1933.
H. M. de Koningin tijdens het uitspreken van de Troonrede. Z. K. H. Prins Hen
drik en H. K. H. Prinses Juliana hebben ter weerszijden van den Troonzetel plaats
genomen.
Instelling van een rijksverkeersfonds
in overweging.
Voortgaande op de cijfers der ingediende
begrooting, wijst de Minister er ten slotte op,
dat het resteerend tekort van 22 millioen
ongeveer overeenstemt met hiet bedrag (ruim
20 millioen), dat in het aanstaande begroo
tingsjaar als extra-last op heit budget zal
drukken ter dekking van het spoorwegtekoTt
over 1932. Dit tekort zal namelijk, naar ver
wacht wordt, rond 26 millioen bedragen,
terwijl 5.5 millioen hiervan, naar de vigee-
rende bepalingen, zal gevonden worden uit
gelden die amdeirs voor afschrijving bestemd
zijn.
Dit spoorwegtekort is thans eien der donker
ste punten op de Rijksbegrooting. Het zal tot
de vermelde hoogte in het loopende jaar stij
gen ondanks door de directie reeds ingevoerde
bezuinigingen en onidanks een loonsverlaging,
De oorzaak is een voortdurende teruggang der
inkomsten, ten deele als gevolg van de con
currentie der auto's, vooral autobussen en
vrachtauto's. Daarnaast komt de verplichting
welke voor de spoorwegmaatschappijen uit
eertijds aangegane overeenkomsten bestaat,
vele met groot verlies werkende locaalspoor-
wegen te blijven explodteeren. Een en ander is
weliswaar door de crisis ten zeerste verscherpt,
maar het geringe weerstandsvermogen, dat het
bedrijf in dezen tijd toont te bezitten, vindt
toch voornamelijk in de bedoelde omstandig
heden zijn oorzaak. De Regeering is met de Di
rectie der spoorwegen in overleg getreden tot
het voorbereiden van maatregelen om in 1933
het tekort op de exploitatie dat op de Rijks
begrooting van 1934 zal drukken tot de ge
ringst mogelijke afmetingen terug te brengen.
Inmiddels is het denkbeeld van het instellen
van een Rijksverkeersfonds bij de Regeering
in overweging.
In elk geval, en ook afgescheiden van een
eventueel in te stellen verkeersfonds, zal het
vraagstuk van het spoorwegtekort in den eer
sten tijd de voortdurende aandacht van de re
geering vorderen. Met een tekort als over 1932
geraamd moest worden, kan voor de toekomst
vanzelf geen vrede worden genomen.
Intusscben is met de dekking van dit tekort
thans hoofdstuk IX der Rijksbegrooting voor
1933 moeten worden belast en vormt deze dek
king de oorzaak dat er een nadeelig saldo van
22 millioen op het Rijksbudget voor het vol
gend jaar blijft bestaan.
Indien het parlementair overleg over de In
gediende Rijksbegrooting er toe mocht leiden,
dat regeering en Kamer tot het gezamenlijk
Opvallend grooter belangstelling en
enthousiasme dan vorige
jaren.
Ieder jaar weer trekt de plechtigheid van
de opening der Staten-Generaal groote belang
stelling van stadgenoot en vreemdeling. Maar
dit jaar was die belangstelling al bijzonder
groot. Den heelen morgen voerden treinen,
trams en bussen gisteren bezoekers aan.
Zeeland, Brabant, Limburg, het centrum en
het Noorden, iedere provincie leverde haar
contingent. Velen droegen feestelijk de natio
nale- en oranje-kleuren op de borst.
Reeds vóór 12 uur zochten talrijke belang
stellenden een plaatsje uit langs den weg,
waar de stoet zou passeeren, om de konink
lijke familie goed te kunnen zien. Anderen,
voor wie het uitstapje naar den Haag de
hoofdzaak was, bleven voorloopig nog rustig
in café of melksalon naar bet drukke gedoe
op straat zitten kijken.
Om half 1 voerde een trein uit Amsterdam
eenige honderden communisten aan, die hier
aan demonstratieve vergaderingen zouden
deelnemen. Even te voren waren reeds een
11-tal autobussen eveneens met demonstranten
uit Amsterdam aangekomen. De bussen wer
den door de politie naar het Oranjeplein ge
leid, waar ze moesten parkeeren. De demon
stranten zelf trokken rustig naar de vergader
zalen die voor hen waren afgehuurd.
In verband met de verwachte communistische
agitatie waren de politieposten op verschillen
de punten versterkt, terwijl een groot aantal
rechercheurs en agenten ln burger zich onder
het publiek hadden begeven, teneinde zoo noo-
dig dadelijk te kunnen ingrijpen.
Het Binnenhof was reeds om half elf voor
het publiek afgesloten.
De stoet-
bange den weg, welken de stoet nam, was
dit jaar de belangstelling veel grooter dan
andere jaren. Op het Lange Voorhout b.v. waar
zich anders aan beide zijden van het middenpad
een haag van slechts 3 of 4 rijen dik pleegt te
scharen, stonden nu alle voetpaden dicht be
zet en ook op de rijwegen bewogen zich tal
van kijklustigen.
Om precies één uur werd op het Malieveld
het eerste kanonschot afgevuurd ten teeken,
dat de Kon. Familie het paleis had verlaten.
Zoodra de vorstelijke personen zich op het
bordes voor het paleis vertoonden, werd een
geestdriftig hoera aangeheven door de duizen
den aanwezigen, dat, naarmate de stoet vor
derde, door de dichte rijen van toeschouwers
langs den weg werd overgenomen en herhaald
tot het Binnenhof bereikt was. Het gejuich en
hoerageroep bij het passeeren van de Kon. Fa
milie was merkbaar enthousiaster en algemee-
ner dan andere jaren.
Ook op den terugweg werd dezelfde geest
drift betoond. Incidenten deden zich niet voor.
Wel moest de politie eenige malen ingrijpen
en personen uit het publiek verwijderen, doch
dit geschiedde zonder eenig opzien en was reeds
gebeurd, voordat men er erg in had_ Geen wan
klank werd gehoord.
Voor het paleis legde een groote menigte op
nieuw getuigenis af van haar liefde voor het
vorstenhuis.
Het gejuich waarmede de terugkomst van de
Kon. Familie werd begroet ging over in een
ovatie toen de vorstelijke personen op het bal-
con voor het huldebetoon kwamen danken.
De kapel speelde het Wilhelmus, dat spon
taan door duizenden kelen werd overgenomen
en van harte werd meegezongen.
Nadat de Kon. Familie zich had teruggetrok
ken verspreidde de menigte zich door de stad.
inzicht komen, dat een of andere niet voorga-'
dragen besparing (of tijdelijke middelenverster
king) evenzeer of misschien zelfs nog méér
aannemelijk zou zijn dan een wèl voorgedra-
gene, dan zal het stellig overweging verdienen,
de eerstbedoelde te gebruiken om bet restee
rend nadeelig saldo ad 22 millioen alsnog
geheel of gedeeltelijk op te vangen.
Geen uitkeering aan het Rijk als dividend
op het aandeelen-kapitaal geraamd.
Voor bezoldiging en emolumenten van di
rectie en ambtenaren wordt uitgetrokken
5.185.000, voor algemeene onkosten 2.540.000
voor de bedrijfsrekeningen van de koolwinning,
Centrale briketfabriek, cokesfabrieken, stik-
stofbindingsbedrijf, gasdistributiebedrijf en
overige bedrijven 85.220.000, voor afschrijvin
gen 5.700.000, waarin begrepen ƒ1.500.000
voor afschrijving op het stikstofbindlngsbedrijf,
ƒ150.000 voor afschrijving op het gasdistribu
tiebedrijf en 4.050.000 voor afschrijving op
het mijnbedrijf, de cokesovens, centrales enz.;
en voor uitkeering aan het Rijk wegens rente
over hét bij den aanvang van het dienstjaar te
boek staande obligatiekapitaal 1.620.000. In
verband met de ongunstige vooruitzichten is
voor 1933 geen uitkeering aan het Rijk als di
vidend op het aandeelenkapitaal geraamd.
Onder de baten wordt 99.765.000 geraamd
voor de productierekeningen en 500.000 aan
diverse baten. -
Voor aanlegwerken wordt op den kapitaal-
dienst 4.700.000 uitgetrokken.
Op het oogenblik bestaan geen plannen tot
deelneming in vreemde ondernemingen.
DB KONINKLIJKE STOET op weg naai d'e Ridderzaal, den boek van den. Korten
Ernstig onderzoek naar mogelijkheden
van verdere besparing nood
zakelijk.
Een kort woord over de verdere toekomst
moge hieraan nog worden toegevoegd-
Zooals uit het voorafgaande blijkt, zal voer
de na 1933 komende begrootingen, op de basis
van de huidige gegevens, moeten gerekend
worden op een tekort van 55 millioen. Daar
bij Is uitgegaan van de drieërlei onderstelling;
le. dat het spóorwegtekort verdwenen Is; 2e.
dat de thans ter hand genomen besparingen
geëffecteerd zijn en 3e. dat de op dit oogen
blik voorgestelde fiscale overbruggingsmaatre
gelen zijn vervallen.
Indien aan deze drie voorwaarden voldaan
is, zal een tekort overblijven van 55 millioen.
Dit laatste cüfer zal met 10 millioen kun
nen worden verminderd, indien de weeldever-
teringsbelasting, zooals in de bedoeling ligt, tot
één blijvende heffing wordt gemaakt. Maar
het zal anderzijds met 16 millioen stijgen,
zoodra de gedeeltelijke stopzetting van de uit
keeringen aan het Invaliditeitsfonds en het
Pensioenfonds moet beëindigd worden. Een en
ander beduidt derhalve een toekomstig tekort
An 61 millioen.
Vier wegen laten zich denken ter opheffing
of beperking van dit tekort: le. een kentering
in den ongunstigen loop der middelen; 2e. een
verder gaande blijvende besparing op de uit
gaven; 3e. een verduurzaming van de op dit
oogenblik voorgedragen belastingverzwaring, in
dezen of in een anderen vorm; 4e. een wegval
len van het abnormaal uitgaven-accrès hetwelk
begonnen is de begrooting voor 1933 met 50.9
millioen te verhoogen.
Heel optimistisch, zal mem te dien aanzien
niet kunnen zijn.
De conclusie, waartoe een blik in de toe
komst op dit oogenblik voert, kan geen andere
zijn dan dat naast krachtige doorvoering van
die thans ter hand genomen versoberings-
maatregelen, zoodat deze binnen den kortst mo
gelijken tijd hun volledig effect krijgen, nood
zakelijk is een ernstig onderzoek naar moge
lijkheden van verdere besparing. De regeering
is van die noodzakelijkheid overtuigd en in
die richting werkzaam.
Het loopende dienstjaar-
De begrooting voor het loopende dienstjaar
1932, zooals zij oorspronkelijk bij de wet is
vastgesteld, raamcïe op den gewonen dienst
een nadeelig saldo van 43.804.849.
Onder de uitgaven van hoofdstuk V is ech
ter een post opgenomen, welke nader naar den
Crisisdienst zal worden overgebracht (art. 145
ter. Uitkeeringen ten behoeve van de teelt en
de verwerking van het vlas over den oogst 1932
960.000), waarmede het nadeelig'saldo van
den gewonen dienst derhalve moet worden ver
minderd en dit wordt teruggebracht tot
ƒ42.844.849.
Dit nadeelig saldo is te verhoogen met 20
millioen, waarmede de raming der middelen
moet worden verminderd. Hierdoor stijgt het
geraamde tekort tot rond 63 millioen.
Ter dekking daarvan zijn de volgende maat
regelen getroffen1. Tijdelijke korting op de
taapldlglng t»xl df burgerlijke «n militair*
.ijksambtenare'n, rond 7 millioen; 2. Tijdelijke
heffing van een bijzonder invoerrecht op ben
zine, 15,5 millioen 3. Verhooging van het
tarief van invoerrechten ƒ.11 millioen; 4. Tij
delijke korting op de uitkeeringen aan provin
ciën en gemeenten, 2 millioen te zamen
35,5 millioen terwijl aan de middelen van
den gewonen dienst der Rijksbegrooting voor
het dienstjaar 1932 uit het reservefonds toege
voegd wordt 18 millioen te zamen 53,5
millioen.
Van het geraamde tekort resteert dan nog
10 millioen, te dekken door in den loop van
het dienstjaar nader aan te brengen besparin-
gen.
Voor zooveel den gewonen dienst betreft,
hebben sedert de vaststelling van deze begroo
ting tot dusverre nog geen noemenswaardige
wijzigingen plaats gevonden. Niettemin zijn
deze stellig te verwachten o.m. als gevolg van
de onderstaande oorzaken
lo. noodzakelijke aanvulling van hoofdstuk
VII A (nationale schuld) wegens hij de ra
ming niet voorziene consolidatie van 200
millioen latere conversie en tot een hooger
rentetype dan aanvankelijk was geraamd;
2o. aanvulling van hoofdstuk VII B voor
zooveel betreft den post voor dekking van
het tekort in het gemeentefonds als gevolg
van den teruggang van de opbrengst der ge
meentefondsbelasting-;
Se. verhooging van den op hoofdstuk IX
voorkomenden post wegens dekking van het
tekort op de spoorwegen en de storting van de
annuïteit van het spoorwegpensioenfonds.
Wordt hier bijgevoegd het niet ontvangen van
de ln Ce middelenraming opgenomen winstult-
keering van de Ned. Bank en houdt men re
kening met de omstandigheid, dat de op
brengst der middelen, naar verwacht moet
worden, een belangrijk bedrag bij de Taming
zal ten' achter blijven, dan blijkt, dat op den
dienst 1932, voor zooveel den gewonen dienst
betreft, op een aanzienlijk tekort valt te reke
nen.
Gevechten tusschen politie en
communisten.
TWEE ERNSTIG EN VERSCHILLENDE
LICHT GEWONDEN.
Men meldt ons uit Den Haag:
Degenen, die gehoopt hadden hun vrijen
Dinsdagmiddag gezellig in de drukke binnen
stad te kunnen rondkuieren, zijn wel zeer te
leurgesteld. De aanwezigheid van enkele dui
zenden communisten heeft, doordat deze lie
den alleen hun eigen zin wilden doorzetten,
de vreugde van Prinsjesdag bedorven. De vrien
delijke attentie van Amsterdams gemeentetoe
stuur om het den revolutionairen van haar
grondgebied extra-gemakkelijk te maken om
ook eens buiten Amsterdam te kunnen getui
gen, mag uiteraard niet onvermeld blijven.
Het gebouw van Kunsten en Wetenschap
pen, waar een vergadering van communisten
gehouden werd, was gisterenmiddag tot in de
uiterste hoeten gevuld. Deze massa trok, na de
vergadering, omstreeks vier uur op. Het was
te begrijpen, dat in de toch reeds overdrukke
stad deze hoeveelheid menschen, indien zij
opeen bleef klitten, het verkeer op een gewel
dige manier in de war zou sturen. Toen dan
ook het overgroot© deel der demonstranten
van den Zwarteweg komend de Heerengracht
op ging, liet de politie, die niet bekend was
met de bedoelingen der demonstranten, ver
sterking aanrukken om bij het volgend kruis
punt, dus bij den Fluweelen Burgwal, de me
nigte uit de binnenstad te houden en te ver
deden over Bleyenburg en Fluweelen Burg
wal. Een gedeelte was evenwel reeds in de
Korte Poten doorgedrongen en -wilde over liet.
Plein naar het Binnenhof. Aan de bevelen der
politie werd niet voldaan, zoodat de sabel werd
getrokken en in. de Korte Poten een charge
werd uitgevoerd- Doordat de achterste lieden
niet teruggingen ontstond een geweldig ge
drang, waardoor een spiegelruit van een boek
handel in stukken viel. Ook in de ruit van
een fruitwinkel kwam een gat, terwijl van de
lunchroom op den hoek van de Apedans de
groote spiegelruit in gruzelementen ging. Ge
lukkig namen de bezoekers, die het onheil za
gen aankomen, bijtijds de wijk naar een vei
liger plaatsje. In het Bleyenburg werd verder
een winkelruit van een sigarenmagazijn het
slachtoffer van het gedrang.
Op de Heerengracht werden verder klappen
met de sabel uitgedeeld tot groote ontsteltenis
der wandelende gezinnen en andere vreedzame
voetgangers, die plotseling midden tusschen de
herrie zaten. Een der. demonstreerende helden
heeft bij den terugtocht den moed gehad, oim den
agent H. B., die niet aan de charge deelnam,
doch het verkeer regelde, met een mes een
diepe snede in de rechterborst toe te brengen.
De Roode Kruis-colonne, die juist in restaurant
„Cambrinus" iemand, die een klap van een
sabel had gekregen, verbond, werd gewaar
schuwd en legde op den Zwarteweg den getrof
fen agent het eerste verband aan. De genees-
wordt door het gebruik van ,,Zlj"-Crême, zod
frisch en zacht als een rozeblaadje.
In prijzen van 203045 en 75 cent.
Reel. 6155 DGVS 5
schot uit zijn revolver, waaTdoor E. In bet
onderlijf werd getroffen. De geneeskundige
dienst vervoerde hem naar hef Ziekenhuis aan.
den Zuidwal.
Op de Heerengracht werd voorts nog de
agent J. in den ringvinger van zijn linker
hand gestoken. Hij werd ter plaatse verbonden
en bleef zijn dienst verrichten.
Om twintig minuten over vieren is in de
Muzenstraat aangehouden de 31-jarige bak
ker W. J. v. C. uit Amsterdam. Deze had de
vriendelijkheid gehad om een leege vuilnisem*
mer naar een motorpatrouille te werpen. De
man is in hechtenis gesteld en zal vervolgd
worden wegens poging tot zware mishandeling.
Voortdurend reden motorpatrouilles en deta
chementen politie in auto's rond om terstond
te kunnen ingrijpen waar dit noodig was. Te
vens had men den arrestantenwagen gevuld
met agenten, gereed om asslstentiS te verlee-
nen. Zoo verscheen men ook op de Stille Veer
kade waar om half vijf met steenen gegooid
werd-
De heele middag kenmerkte zich door eea
gespannen stemming en voortdurend moest do
politie de vele menschen die op de been waren,
in beweging houden.
De vergadering in „Musica" ls rustig ver*
loopen en ook de bijeenkomst in „Musis Sa
crum" gaf geen aanleiding tot optreden.
Gisterenavond hielden de communisten een
vergadering in het Gebouw van K. en W.. De
politie had uitgebreide maatregelen genomen
om mogelijke ongeregeldheden terstond den.
kop in te drukken. De omgeving van het Ge
bouw was afgezet en een sterke politiemacht
was voor het gebouw op de been.
Voordat de vergadering begon, was bet voor
het Gebouw wat rumoerig. Toen de ordever
stoorders niet spoedig aan het bevel der poli
tie voldeden, trokken de agenten de sabels en
joegen de heeren naar binnen.
Niet alleen voor het geibouw, maar ook in da
Muzenstraat stond een detachement politie
agenten onder bevel van een inspecteur, op
gesteld. Even voor de pauze der vergadering,
vertoonden zdeh een paar coui.munlst.eii aan de
ramen van een bovenzaaltje aan de zijde van
die straat. Zij jouwden de politie uit en gooi
den stoelen naar de politie. Toen dit na een
waarschuwing niet ophield, loste een recher
cheur een schot in de lucht, waarna eenige
agenten naar binnen gingen en het zaaltje
ontruimden.
Zooals altijd bij relletjes, stonden er giste
renavond nieuwsgierigen te wachten op da
dingen die komen zouden. Zulke menschen kan
de politie, vooral in de omgeving van brand
punten, niet gebruiken. Zoo maande zij ook
een groepje kijkers op de Heerengracht tot
doorloopein. Een 20-jarLg jongmensch voldeed
niet aan deze aanmaning, waarop hij door een
agent bij zijn kraag werd gepakt. Het jong-
mensch trok een stalen wapenstok en gat
daarmee den agent een slag op het hoofd. Ge
lukkig kwam de slag niet erg aan. Het jong
mensch werd gearresteerd en naar het politie-
bureau overgebracht. Bij verhoor bleek het een
jonkheer fe zijn, die verklaarde niet bij een
partij te zijn aangesloten.
De vergadering in het Gebouw verliep ver-
der rustig. Goed elf uur verlieten de bezoekers^
meerendeelH aan de zijde der Muienstraat,
k'aim hét gebouw, waarbij zich géën inciden
ten voordeden.
Door de politie werd met auto's, motorfiet
sen en te voet nog eenlgen tijd door de stad
gepatrouilleerd.
kundige dienst heeft hem vervolgens naar
De begrooting voor den gewonen dienst van
1933 wijst aan; in uitgaven 572.857.368, in
inkomsten 518.223.483 zoodat een nadeelig
saldo is geraamd van 54.633.885.
De nota bevat dan een lange lijst van wijzi
gingen ln de ramingen van ieder hoofdstuk
afzonderlijk.
De middelen-
Ook thans zijn, wat de kohierbelastingen
aangaat, de middelon geraamd naar de op
brengst over het voorafgaande jaar vermeer
derd of verminderd met het tot een jaarbedrag
herleid accres of decres van elk middel over
de eerste helft van het loopende jaar.
Voor enkele middelen moest op den boven-
staanden regel een uitzondering worden ge.
maakt. Voor de dividend- en tantièmebelasting
en de successierechten zou evenals het vorig
jaar toepassing daarvan tot een raming heb
ben geleid, welke naar de verwachtingen, die
voor het volgend jaar gekoesterd kunnen
worden, tastbaar te hoog zou geweest zijn.
Voor de invoerrechten moet naast het bere
kend decres van zes maanden rekening wor
den gehouden met de geraamde opbrengst der
benzinebe'.astlng.
Bij de kohierbelastingen is, zooals gewoon
lijk rekening gehouden met wat kohieren en
andere gegevens leeren. De inkomstenbelas
ting ls dientengevolge 25 millioen en de ver.
mogensbelasting 4 millioen lager geraamd
dan voor het loopende jaar.
het
ziekenhuis aan den Zuidwal gebracht. ZÜn toe
S'tand is vrij ernstig. Opnieuw werd °P
Heerengracht gechargeerd, waarbij ook enkele
schoten weerklonken. Even later werd naar
„Bethlehem" aan de Princessegracht een vrouw
gebracht, die een wonde aan den arm had. Zij
werd hier verbonden, evenals drie kwartier
later een jongen, wien men een kogel uit den
arm verwijderde. Inmiddels waren ook op 't
Spul de poppen aan *t dansen geraakt. Evenals
op andere plaatsen weigerden de demonstran
ten te voldoen aan d© bevelen der politie, die
toen twee schoten in de_ lucht loste. Br
een charge uitgevoerd tijdens welke het char
geerend detachement schoten achter zich hoor
de vallen. Terstond werd rechtsomkeerd ge
maakt, doch d« dader(s) werd(en) niet ge
vonden.
In dezelfd© omgeving werd een rechercheur
bedreigd door den 24-jarlgen schilder W. M.
j e. uit Amsterdam, die den beambte met een
steen te lü'f wilde. De rechercheur loste een
gisterenmiddag, omstreeks vijf uur, ontstond
brand in de groote vlasfabriek van de Neder-
landsche Maatschappij voor Vlasbewerking, di
recteur de heer J. Blauw, aan den Woldweg te
Appingedam.
De brand is ontstaan bij het slijpen van vlas-
afval, tijdens welke bezigheid plotseling een
vlam in den afval sloeg. Het vuur sloeg oamld-
ieiijk over naar de groote voorraden vlas,
waarmede de fabriek met het oog op de a.s.
wintercampagne geheel gevuld was en in een
oogwenk stond het geheele fabrieksgebouw, dat
een diepte heeft van ongeveer 40 meter, en
15 meter hoog ls, ,in lichte laaie. De arbeiders
moesten met achterlating van alles in allerijl
de vlucht nemen.
De brandweer verscheen spoedig ter plaatse,
maar de spuiten waren niet tegen het vuur op
gewassen. Na vrij korten tijd stortte een ge
deelte van de muren ln. Burgemeester en wet
houders bevonden zich op het terrein van den
brand. Behalve het fabrieksgebouw zijn dria
groote vlasschuren een prooL der vlammen ge
worden.
Een enorme menschenmenigte sloeg de ver
richtingen van de brandweer gade.
Tengevolge van den brandy zullen ongeveer
vijftig arbeiders voorloopig niet aan het werk
kunnen gaan.
r
