U'ïst-1-'
xn: s^avr
sn «-
DE VALERA'S WRAAKNEMINKJE
MOORD IM
fICT PIAT0E5(
SÏÏ'en ff hem
Kan hij zelf gouverneur-
generaal WORDEN?
a™ wiÜ'K SbS",%K
VRIJDAG 7 OCTOBER 1932
DE PREMIER ZIET IN DEN SPIEGEL
DEN gouverneur.
dan ...n 'l.T'1 tjilpen gebeurd rijn
lijks SIX>e(;ig seZ^leder wist> dat iets derge-
NeiffeerpiS—n
frBa7aS fn da^a sel te' Lon'
DE KERKVERVOLGING
IN MEXICO.
Een brief van een Mexicaansch
diplomaat.
DE COMMUNISTISCHE BEWEGING
BRUTALE OPMERKINGEN OVER
DE JONGSTE ENCYCLIEK.
NAAR EEN LINKS-REPUBLIKEIN-
SCHE COALITIE IN SPANJE?
De oud-ministers Barrios en Maura
over Azana's voorstel
DE WINKLER-LUCHTRAKET.
wmt E«t
OP 15 M. HOOGTE ONTPLOFT.
BONNET CONTRA COLIJN.
COLIJN WAS VEEL TE
PESSIMISTISCH.
VALKENBUR
LEEUWARDEN
DE DUITSCHE VERKIEZINGS
ACTIE.
DE SOVJETS VERLIEZEN EEN
PROCES.
Duitsch-nationale vergaderingen
door nazis verstoord.
TWEEDRACHT BIJ DE
NAZIS.
GROOT STEMMENVERLIES
VERWACHT.
cassatie te Brussel.
DREIGEND NIEUW TEXTIEL-
CONFLICT IN ENGELAND.
DE CHINEESCHE VRIJ SCHAREN IN
MANDSJOERIJE.
COMMUNISTISCHE SPIONNAGE T
De
(Van onzen correspondent
LONDEN, 4 October 1932.
9 gebeurtenissen, •welke voorafgegaan zijn
arnbt onheffing van mr. Mc. Neill van zijn
yr-. a s S°uverneur-generaal van den Ierschen
Ven Z^n genoegzaam bekend. Wij behoe-
jjr ,US niet uitvoerig erop terug te komen.
<ie Valera en eenige van diens collega's
>en, van het oogenblik af waarop zij aan het
wind kwamen, geen gelegenheid laten vo-or-
ijgaan om den gouverneur-generaal, die een
_ei en Sinn Feiner is te krenken. In het voor
aar heeft zelfs de Fransehe gezant te Dublin
n de onbeschoftheid van eenige ministers
Va e°0Ter den gouverneur-generaal bij een ont-
j5l.lgst aan de legatie aanleiding gevonden Du-
n te verlaten en er niet terug te keeren.
et Eucharistisch Congres is opgeluisterd
0r een lange reeks tactloosheden van de re-
nering tegenover mr. Mc. Neill, tactloosheden,
le indirect den kardinaal-legaat en den dut
Kenden andere bezoekers uit
evenzeer moesten
het buitenland
treffen als den verte-gen.
woordiger der kroon, die er het slachtoffer van
tvas.
De houding van mr. Mc. Neill is gedurende
die moeilijke periode voorbeeldig geweest. Er
"was zijnerzijds weinig toe noodig geweest om
een openlijk conflict te doen uitbreken, waar-
oor de congresweek tot een gedeeltelijke mis.
ukking geworden zou zijn. Met een vader
landsliefde en een eerbied voor Ierlands hoo^e
gasten, welke scherp afstaken tegen de klein
geestige plagerijen en de opdringerige e?'
reclame van De Valera, is hij rusti- zhn ff
gegaan, alles vermijdend waardoor" botsingen
veroorzaakt hadden kunnen worden. Het s De
overstaan' r a S ukt zulk een conflict ten
Uit2 low f t6 Dublin vereenigde noties
'en' et was aan deze gouverneur-
land-. e danken, dat den moesten buiten-
i bC len bezoekers ontging, hoezeer De Va.
- ,fzis was bet fatsoen van Ierland te com-
cn dat Joseph Boubée (om een
^orbeeld te noemen) in zijn artikelen over het
°Sr,es in do ..Etudes" hierover niets anders
zegt dan;
Misschien moet het betreurd worden, dat de
31<it;<)nalistigc,he regeering van De Valera bij de
officieel© recepties al te openlijk den persoon
lijken vertegenwoordiger van Zijne Britsche Ma
Jesteit geïgnoreerd heeft. Deze heeft het haar
overigens wei betaald gezet. Maar dit oproe.
van politieke geschillen te midden van gods.
■dienstige feesten deed den vreemdelingen, aan
ongetwijfeld ook velen Ieren, pijnlijk aan".
Misschien" moet het betreurd worden. Het
staat niet eens vast, dat het betreurd moet
Worde®. En Joseph Boubée, die te Dublin ge
is, rtilnt in let s»l,.l f»
i openlijk ignoreeren". Dat hij dit
et weet, is te danken aan de discretie van
den gouverneur-generaal niet aan die van De
Valera.
Joseph Boubée's poging, zijn lezers wijs te
maken dat mr. Mc. Neill's „het de regeering
overigens wel betaald gezet" heeft, berust
blijkbaar op een al te vrije vertaling van de
gebeurtenissen. De gouverneur-generaal heeft
geenandere wraak" genomen, dan dat hij
eiontsohuldigingen verlangd had; toen dezen
uitbleven, heeft hij met het volste recht, doch
tegen den zin van De Valera in, zijn corres-
met d® regeering openhaar gemaakt,
weet, fatnfji brieven had hij geschreven; ,,Ik
ontzetten" En Ult mijn ambt kUnt d°en
tijd had men gec]ir.ifn.)ZOU' maar den laatsten
ten tot in Februari v De Valera zou wach-
ambtsperiode van mr Me ff volS«nde jaar de
—sun. Zulk een verwachti' a£S«loopen zou
IMI.u <>»-
merking neemt regeenng ia
«et ontslag
wil
te^Balmoral op audiëntie <£n koning
een namens De Valera
Mc. Neill van zijn ambfff^rd hebban mr
ontbood de koning den gouverften- Hierop
dien hij gisteren öf van zijn eur-generaal
bt in de gelegenheid stelde Zijn atnbt onthief'
bieden. °atsiag aan
zou de-
Vóór de rijksconferentie van l92(.
de koning gouverneurs-generaal
op
ben.
advi6l
oemde
IS van
Britsche ministers; zij konden ook uitsluitend
op advies van dezen ontslagen worden.
Gouverneurs-generaal vertegenwoordigden dus
niet alleen da kroon, maar ook de Britsche
regeering. Zij ontvingen instructie van het
departement voor de dominions te Londen. In
1926 werd vastgesteld, dat zij uitsluitend ver
tegenwoordigers der kroon zijn. Op de rijkscon
ferentie van 1930 werd de procedure, welke bij
het benoemen van gouverneurs-generaal gevolgd
wordt, vastgesteld.
De koning benoemt en ontslaat de
gouverneurs-generaal op advies van de
regeeringen der betrokken dominions, een
advies, dat gegeven wordt na informeel
overleg met den koning.
Deze procedure is thans gevolgd.
Kan de koning weigeren zijn vertegenwoor
diger, den gouverneur-generaal, te ontslaan
Alleen dan, wanneer hij den gouverneui-gene
raal opdracht geeft de regeering te ontslaan,
en dit kan hij uitsluitend doen op juridische
gronden bijv. omdat de regeering tegen de con
stitutie in gehandeld heeft of handelen wil
Belangrijker dan het aftreden van mr.
McNeill is de vraag, wat mr. De Valera nu
doen zal. De functies van den gouvebneur-
generaal worden zoowel bij diens afwezigheid
als gedurende een vacature, waargenomen door
een college, samengesteld uit drie leci eis
een soort regentschap dus. Dit is noodzake
lijk, aangezien geen wet in werking -an tre
den, indien zij niet namens de kroon door haar
vertegenwoordiger onderteekend is.
Volgens berichten uit Dublin zou De Valera
voornemens zijn de plaats niet opnieuw te doen
bezetten. Maar ofschoon het op advies van
de regeering is dat de de gouverneur-generaal
benoemd wordt, heeft zij geen zeggenschap over
de vraag óf er een gouverneur-generaal be
noemd zal worden Het in de constitutie op
genomen verdrag van 1920 stelt nadrukkelijk
vast, dat de kroon door een gouverneur-gene
raal vertegenwoordigd zal zün-
Volgens een ander bericht zou De Valera
van zins zijn zich zelf aan te bevelen voor den
post van gouverneur-generaal. Aldus zou hij
liopen een formeele inbreuk op constitutie en
verdrag te ontgaan.
Over de vraag of het ambt van gouverneur-
generaal en dat van eerste minister vereenig-
baar zijn, zal, indien De Valera werkelijk tot
deze excentriciteit zijn toevlucht mocht nemen,
zeker heel wat gediscussieerd worden. Bestaan
er geen constitutioneele bezwaren tegen, dan
kan de koning ook niet weigeren De Valera
op diens eigen voordracht te benoemen.
Tegen deze procedure zullen waarschijnlijk
heel wat formeele tegenwerpingen te berde ge
bracht kunnen worden. De eerste minister is
de eerste raadgever der kroon; de gouverneur-
generaal daarentegen is liaar vertegenwoordi
ger. Kunnen deze beide functies logisch in één
pfersoon vereenigd zijn? Het lijkt niet waar
schijnlijk. Maar de praktische bezwaren zijn
misschien nog grooter. Het geval zou zich kun
nen voordoen dat de eerste minister De Va
lera, een officieele ontvangst bijwonend, in een
spiegel oen gouverneur-generaal De Valera op
zich zag toeschrijden en dat hij dan verbolgen
rechtsomkeert maakte, niet wenschend met
den vertegenwoordiger der kroon te zamen te
zijn. Hetgeen dan „misschien" betreurd zou
moeten worden.
IN CHINA
Onjuistheden omtrent Kansoe.
Er is onlangs, zoo wordt uit Tsinsjau aan
Agentia Fides" gemeld, een boek verschenen
te Berlijn dat den titel draagt: „Achter China
staat Moscou". De schrijver M. Kreiner geeft
tal van bijzonderheden over de communistische
beweging in China, maar hij vergist zich, wan
neer hij op blz. 137 op een kaart vanZuid-
Kansoe aangeeft, dat juist deze provincie het
meest door het communisme is aangetast.
Zeker in Kansoe hebben in Mei 1930 tot Fe
bruari 1932 onlusten plaats gehad, die door de
Mohammedanen waren veroorzaakt. En het is
zeker waar, dat deze opstandelingen voor de
communisten niet behoefden onder te doen en
ook hun begrippen over het particulier eigen
dom en hun eerbied tegenover de vrouw wa
ren zuiver communistisch. Zij hebben zich
schuldig gemaakt aan wreedheden, die even
vreeselijk als talrijk waren, maar toch was het,
hier geen communistische beweging.
Er was hier een groep jongeren, die bezield
waren van dezelfde revolutionaire idééën, welke
door Moskou verspreid worden, maar toch was
er nooit geen sprake van, dat dit bolschewisme
practisch en formeel in deze streek ingang
V°Men moet recht laten wedervaren aan de be
volking van Kansoe, die in massa sterk gekant
is tegen de afdwalingen van het communisme.
Ag'entia Fides heeft, in dat verband ook on
langs nog medegedeeld, dat Kansoe tot nog
toe gespaard was gebleven voor de zegeningen
van het communisme.
De tegenwoordige regeering, met generaal Ma-
Ting-Wan aan het hoofd, geeft zelfs hoop voor
de toekomst, dat het zal gespaard worden voor
de uitspattingen van Moscou en dat hij er in
zal slagen om een evenwicht te brengen tus-
schen den' modernen vooruitgang en de oude
Chineesche wijsheid.
Men meldt ons uit Rome:
De Mexicaansche gezant bij het Quirinaal
dr. Manuel De Negri, heeft aan het „Giornale
d'Italia" een ingezonden stuk doen toekomen
met bemerkingen over de pauselijke encycliek
„Acerba animi", welk stuk door genoemd blad
zonder commentaar gepubliceerd wordt. De
brutaliteit ervan spreekt dan ook voor zich
zelf.
Genoemd schrijven luidt woordelijk aldus:
„Geachte redactie,
In uw nummer van gisterenavond bevat de
Vaticaansche rubriek den korten inhoud van
de pauselijke encycliek, waarin mededeeling
wordt gedaan over fantastische vervolgingen
van de Katholieke Kerk in Mexico.
Daar ik de eer heb, Mexico bij het Quirinaal
te vertegenwoordigen, heb ik den plicht iets
daaromtrent tot opheldering t,e zeggen en kies
ik daartoe uw veelgelezen blad.
Ik doe dit tevens om het gecultiveerde Ita
üaansche volk duidelijk te maken, waarom het
hier eigenlijk gaat, daar maar al te veel val-
sche geruchten over het optreden van Mexico
tegen de Katholieke Kerk overal verbreid zijn,
met name natuurlijk in Rome.
In Mexico heeft nooit een vervolging der
Katholieke Kerk en van haar bedienaars plaats
gevonden, noch bestaat thans zulk een vervol
ging.
Door de grondwet, welke Mexico in het jaar
1857 kreeg, evenals door de daarop volgende
wijzigingen in 1873, werd het land een consti
tutioneele staat en kreeg het tot plicht, tot die
landen te behooren, waar de gewetensvrijheid
en de onafhankelijkheid van iedere confessio-
neele belijdenis gewaarborgd worden.
In het jaar 1917 kreeg het land de thans be
staande grondwet, waarin de bepalingen be
treffende den religieuzen cultus, aan de hand
van de steeds gevolgde principes, die geen wet
„ex professo", doch een algemeen geldenden
codex vormen, opnieuw vastgelegd werden.
De Mexicaansche autoriteiten werden ge
noopt, alle genoemde maatregelen ook streng
door te voeren en op de naleving der wetten
streng acht te slaan. De betreffende wetten
grijpen echter geenszins in de persoonlijke op
vattingen der burgers in, voor zoo ver deze de
geestesvrijheid betreffen, en werden uitgevaar
digd voor alle burgers van Mexico, zonder
eenig onderscheid, dus met inbegrip van de
Katholieken.
Over de heele aangelegenheid bestaat een
omvangrijke literatuur, die alle details nauw
keurig uiteenzet.
Het moet gezegd worden, dat de katholieke
geestelijkheid in Mexico steeds in een geestes
toestand verkeerd heeft, die het land in den
loop der tijden reeds zeer veel schade en lij
den berokkend heeft.
De katholieke geestelijkheid wil thans zich
in de zaak mengen om den onmiskenbaren
vooruitgang van Mexico op alle gebieden, voor
al op politiek en sociaal gebied, weer' onder
haar invloed te krijgen, dus om te regeeren
Daarom heeft de geestelijkheid reeds her
haalde rebelsche verklaringen tegen de constil
tutioneele wetten uitgevaardigd en is zij in
oppositie tegen de landswetten gegaan.
Dit is een volkomen ongeoorloofd optreden,
hetwelk geen staat, die zichzelf respecteert,
kan dulden.
Het voorstel van den Spaanschen minister
president, senor Azana, tot vorming eener links-
republikeinsche coalitie is thans in Madrileen-
sche politieke kringen het onderwerp van de
gesprekken van den dag.
In een intervieuw verklaarde de radicale oud
minister Martinez Barrios hieromtrent aan een
redacteur van de „Heraldo de Madrid" dat er
in Spanje op het oogenblik geen man te vin
den is, die de verantwoordelijkheid op zich kan
nemen, om de eenheid der links-republikein-
sche krachten tot stand te brengen. Op een
vraag, welke groepen in het parlement voor de
door Azana voorgestelde coalitie in aanmerking
zouden komen, antwoordde oud-minister Bar
rios, dat naar zijn meenipg, het links-republi-
keinsclie blok gevormd zou moeten worden door
do federale partij, de radicaal-socialistische par
tij, de „Esquerra Catalona" en .waarschijnlijk
wegens de evolutie van haar denkbeelden ook
Azana's partij de „Aecion catalana".
Naar de Madrileensclie correspondent van
„El Matii" meldt, heeft ook de republikeinsch-
conservatieve oud-minister van binnenlandsche
zaken, Miguel Maura, aan de vertegenwoordi
gers der pers zijn meening over Azana's coalitie-
voerstel gezegd.
Volgens Maura is Azana zelf de eenigste
persoon, die een coalitie der links-republikeinen
zou kunnen verwezenlijken. De minister-presi
dent moet echter niet denken, zeide Maura,
dat heel Spanje aan de zijde der links-republi
keinen staat. Er zijn in Spanje tal van repu
blikeinen, die met Aazana's daden heelemaal
niet sympathlseeren en al zijn deze personen
tot dusver nog niet krachtig georganiseerd,
hun zin voor de werkelijkheid en hun instinct
van zelfbehoud zullen toch het onomstootelijk
bewijs leveren van hun kracht.
De uitvoering van het Cata-
laansche statuut.
Naar „El Mati" meldt, bevat 't standpunt van
Catalonië o.a. ook de bepaling, dat de over
dracht van diensten, welke thans nog afhan
kelijk zijn van de centrale regeering, maar vol
gens het statuut binnenkort zullen overgaan
aan de generaliteit, binnen twee maanden moet
plaats hebben.
Te dien einde helït zich een gemengde com
missie gevormd, bestaande uit vijf vertegenwoor
digers der Spaansche regeering en vijf anderen
óer Catalaansche generaliteit welke deze kwes
tie zal regelen. Naar verluidt zou de minister
an binnenlandsche zaken, Casares Quiiroga
zelf deel uitmaken van deze commissie.
Men kan deze rebellie van den kant der ka
tholieke geestelijkheid ook in andere staten
vervolgen, die eindelijk aanstalten maken om
worder?\1C° modern ^constitueerde staten te
DE VERBANNEN MEXICAANSCHE
AARTSBISSCHOP.
NEW-YORK, 6 October. (HN) De na >m
legaat Z.H. Exc. aartsbisschop R°z 7^
is met een extra-trein beseleid Z £ore
van den Mexicaanschen veiligheidsdie31?^"
Amerikaansch grondgebied aanSSm °P
OPLICHTER GEARRESTEERD.
M^EENEN, 5 October IR o i ttt
groote weldadigheidszwendèl wérd rip686118 GCn
der arbeidsinvaliden, d^ vroegSe arbeiderTap11
mer, gearresteerd b arbeider Wall-
VLIEGTUIG NEERGESTORT
LAHORE, 6 October (R.O.) Een vliegtuig
van de koninklijke luchtvloot is hij Rawalpindi
neergestort, doordat het in een zandstorm ge
raakte. Het werd geheel vernield.
Vleugelcommandant Donald en de luitenant
vliegenier Boweslyon, die een neef is van den
hertog van York, liepen lichte verwondingen
1 s- fletcherT
Nadruk verboden
18).
Dat is ook mijn
twijfelde, went men 1,„] a,,».,,,,
vrouw langs dat ruwe pad zien gaan_ Maar
ihad een broer, een achterdochtigeu Schot,
die er niet tevreden ever was, toen hij ont
dekte, dat zijn zuster die alles had geërfd
!vat Ferguson had nagoiaten,en dat was
niet zoo'n peetje lang voor haar dood
«cn testament had gemaakt, waarin zij aliea
vermaakte aan haar tweeden man, aan Fran.
cls Hentham Die broer begon te vragen en te
en om het in het kort te zeggen.
bp na den dood van zijn vrouw
■haar ve"thaia gevangen genomen, heschu.digd
Op ni°°rd te hebben.
e'ke bewijzen?
och 3j-en er pee] -weinig, eigenlijk goe'J.
STRAUCHBUCHT (Frische Nehrung), 6
October (W.B.) De Winkler-raket is om half drie
van'midda§ gestart.
Nauwelijks was het apparaat echter 15 M.
hoog in de lueht, of er ontstond een geweldige
explosie welke het onderste gedeelte van de
raket, waar de brandstof bewaard wordt vol-
•co-ffien verwoestte.
Naar de oorzaak der ontploffing wordt een
onderzoek ingesteld.
Nader meldt nog een V. D.-bericht uit Pil-
lau over (jga mislukten start van de Winkier-
raket:
Bij de tweede ontsteking sprong de raket
met een hevigen knal- uit het apparaat, waar-
in zij geplaatst was, in de richting van de
eanieramenschen, die in vrij grooten getale
aanwezig waren.
Be metalen huls waarbinnen de raket zich
bevond barstte uitelkander. De metaalsplinters
vlogen ver in het rond. De omgeving werd
veriicht, door een van de raket afkomstigen
VUurgioe(3 De rest van de raket kwam onmid-
Hellijlc achter de verblijfplaats der fotografen
ea filmoperateurs terecht. Zij ontwikkelde een
sterken witten walm, welke gedurende eenige
minut©n de geheele omgeving vervulde.
Ingeneur Winkler heeft medegedeeld, niet te
kunnen verklaren, hoe het mogelijk is dat de
raket heeft gweigerd Binnen afzienbaren tijd
28/1 eon nieuwe start 'kunnen plaats vinden.
i
GENèVE, 6 October (VAN ONZEN CORRES
PONDENT) Vandaag hebben de vijf commissies
der volkenbondsvergadering en twee door het
bureau der ontwapeningsconferentie benoemde
commissies gelijktijdig vergaderd.
De eerste commissie onder voorzitterschap
van jhr. Beelaerts van Blokland beëindigde
de debatten, die vier dagen geduurd hebben,
over de door verschillende vrouwenorganisaties
krachtig aangevallen Haagsche conventie van
1930 over het recht van de nationaliteit.
Het resultaat der discussies was dat een
onder-commissie is benoemd, die een resolutie
zal ontwerpen, waarbij de volkenbondsverga
dering de regeeringen dringend zal uitnoodigen,
de Haagsche conventie wel te ratificeeren, doet
die anderzijds aan de bezwaren der vrouwen
organisaties tegemoet zal komen.
De tweede commissie beëindigde de algemeene
debatten over de economische en financieele
wereldcrisis.
Het interessantste was vandaag de gedachten-
wisseling tusschen den Fransclien gedelegeerde
George Bonnet en dr. Coiijn. Bonnet meende,
dat Coiijn gisteren veel te pessimistisch ge
weest was. Hij wees erop, dat alle sprekers een
stemmig hadden aangedrongen op een vermin
dering der handelsbelemmering en herstel van
het vrije deviezenverkeer.
Bonnet meende dat men wel hopen mag,
dat te Londen besluiten in dezen geest zullen
■genomen worden, want de volken hebben thans
zooveel geleden, dat zij eindelijk inzien, den
verkeerden weg te zijn gevolgd. De Oost-Euro-
peesche landbouwstaten kunnen echter, hoe
gaaa'ne zij dit ook wenschen niet overgaan tot
tariefverlagingen, ais zij geen hoogere prijzen
voor hun granen krijgen. De andere landen
en ook zij, die steeds op herstel der handels
vrijheid aandringen, moeten dus iets doen om
deze landbouwstaten te helpen.
Indien zij naar Londen komen, om de groote
beginselen van de handelsvrijheid te verdedigen
doch daarbij de handen op hun zak houden, zal
te Londen niets kunnen bereikt worden.
Onder den een of anderen vorm zal dus een
gemeenschappelijk fonds moeten worden op
gericht.
Bonnet betwistte ook de juistheid van de
opmerking van Coiijn dat de zitting der Euro-
peesche oommissie op een begrafenis van Stresa
geleken had. Integendeel de Europeesche com
missie had het werk van Stresa goedgekeurd.
Coiijn gaf zich volstrekt niet gewonnen. Hij
drong nogmaals aan op een algemeene afschaf-
ving van het stelsel van prohibitieve invoer
rechten als het minimum dat van Londen ver
wacht moet worden.
Het optimisme van Bonnet over de Euro
peesche commissie weerlegde Cplijn met de her
innering aan het feat, dat 15 van 21 sprekers
in de Europeesche commissie de resolutie tot
goedkeuring van het werk van Stresa slechts
met uitdrukkelijke voorbehouden hadden aan
vaard.
Reel. 500
BERLIJN, 6 October. (W.B.) De Duitsch-
nationale volkspartij heeft gisterenavond in da
verschillende deelen der stad acht verkiezings
vergaderingen belegd, waarop het overal tot
heftige incidenten met de nationaal-socialisti-
sche vergaderingsbezoekers kwam. De inter
rupties en verstoringen van de orde door de
nationaal-socialisten waren van dien aard, dat
in alle gevallen de politie moest ingrijpen om
de rustverstoorders uit de zaal te verwijderen.
De politie was in sommige gevallen genood
zaakt van haar gummistokken gebruik te ma
ken.
Een aantal personen is in verband hiermede
gearresteerd.
Ook in Essen is het op een Duitsch-nationale
verkiezingsvergadering tot ernstige incidenten
gekomen.
De spreker van den avond, de Duitsch-natio
nale vice-president van den rijksdag kon minu
tenlang niet aan het woord komen, terwijl de
muziekkapel begon te spelen, om het lawaai te
overstemmen.
De politie moest ingrijpen en eenige orde
verstoorders uit de zaal zetten, onder wie
Zilkens, de leider der nationaal-socialisten te
Essen.
De in de zaal overgebleven nationaal-socia
listen hieven hierop eenige strijdliederen aan
en verlieten ten slotte onder het schreeuwen
van nationaal-socialistische leuzen de zaal.
BERLIJN, 6 October. (H. N.) De Berlijnscha
academische vliagergroep der nationaal-socia
listische partij is in haar geheel uit de partij
getreden en verklaardt, dat zij voortaan haar
taak zonder eénige verplichtingen van partij,
politiek wil vervullen.
Ook uit Holstein, Pommeren en de Grens,
mark zijn berichten ontvangen, waaruit blijkt,
dat tweedracht in de nationaal-socialistische
partij begint te heerschen.
In nationaal-socialistische kringen te Berlijn
ziet men dientengevolge de toekomst zeer don
ker in en men houdt er reeds rekening mede,
dat bij de a.s. verkiezingen het aantal natio
naal-socialistische stemmen sterk achteruit zal
gaan.
TER HERINNERING AAN HET VERGAAN
VAN DE „R 101"
PARIjs, 6 October (V.D.) Gisteren, 5 Octo
ber
'"'as het twee jaar geleden, dat het nieuwe
""tsche luchtschip „R 101" boven Noord
rankrijk op zoo vreeselijke wijze onderging,
acht en veertig opvarenden om het leven
kwamen.
1 er herinnering aan de ramp en de door
'ankrijk verleende hulp is gisteren op de
P aats waar het brandende luchtschip neer-
ortte nabij Beauvais een eenvoudige Engelsch-
rahsche gedenksteen onthuld.
°ngew
6r iets. Het werd bewezen, dat hij
^,.at iae°n half uur> omstreeks den Bk'
afr]S dat pad zou komen, van huis
®ok wea-den er in de kiel voet-
wag Sovonden, die van hem afkomstig
dat' «H h^11' Hi;i eat toe' dat uIlt£esaan
afqr dg, aar te zoeken, hij kon bewijzen,
bad gedaan. Wat de voet-
te p 'Beft, hij gebruikte evengoed als
in huis dat pad, om naar de stad
-Set) d
dat hij daarop niet veroor
bor den", zei Car ver.
Juist dat dacht ik toen ook. Heel veel
mensche-n waren ook van die opinie, maar.
ik weet wel hoe de uitspraak zou zijn ge
weest, als het publi-ek die had moeten doen.
Wat dan?
Schuldig! riep Triffit uit. Ik voor mij
twijfel er geen oogenblik aan, of de kerel
beeft haar over den rand gestooten. Maar de
apenbare meening had geen recht van spre.
Alleen de jury en de rechters.
En hoe luidde de uitspraak?
1 'ffi't keek eens in zijn bierglas en zette
1 daarna ledig op tafel neer.
alie vriend, zei hij, dat was, zooals je
v6l.wn °ver de grens bij de Schotten kunt
be VrUspraak wegens gebrek aan
HOOFDSTUK 15.
•Ais het brein jong is.
Cai-ver j.
e herin'n aandachtig geluisterd had naai*
behrde ge^fv11Sen 30,1 eeQ ianS geleden ge-
w&g en ledebi«, duwde zijn bord en glas
étui mef s;1Udde het hoofd, terwijl hij een
Wei]. ®aiettein voor den diag haalde,
rel geweest"^' °ude i°ngen, als ik die ke-
zijn gewepó.enWa*S' Zou £k liever opgehangen
beteekent.Gebrek aan bewijzen! Dat...
Wat ook óe
niet» rbenschen in de gerechtszaal
In het ongelijk gesteld door het hof van
BRUSSEL, 6 October (R.O.) Het hof van cas
satie heeft vandaag uitspraak gedaan in een
proces tusschen een Belgische firma te Ver-
viers en de sovjet-republiek en de laatste in
het ongelijk gesteld.
De firma had in 1927 en 1928 aan de sovjets
hoedengarnituren geleverd, waarvan echter,
toen de afrekening reeds had plaats gehad, een
groote partij werd geweigerd omdat zij, naar
gezegd werd, beschadigd waren.
De partij kwam in Belgie terug, doch de fir
ma te Verviers weigerde de goederen aan een
onderzoek van experts te onderwerpen.
De sovjets brachten de zaak voor de handels
rechtbank van Verviers en ofschoon de firma
van deze rechtbank verlangde, dat zij den
sovjets het recht zou ontzeggen een aanklacht
in te dienen voor een Belgische rechtbank, om
dat de sovjetregeering geen officieele erkenning
van de Belgische regeering geniet, waren de
rechters van een andere meening en erkenden
de aanklacht.
De firma ging toen in hooger beroep bij het
hof van appel te Luik en deze annuleerde het
vonnis van Verviers, door te verwijzen naar
het feit, dat de sovjetregeering niet officieel
in België was erkend.
Hiertegen teekenden de sovjets, alles door
bemiddeling van de Russische handelsdelegatie
te Parijs, cassatie aan en de raad van volks
commissarissen te Moskou besloot in een daar
toe speciaal in het Kremlin gehouden zitting,
een vertegenwoordiger van de handelsdelegatie
in Parijs aan te wijzen, om de belangen der
sovjets in de zaak tegen de Belgische firma,
voor het hof van cassatie te Brussel te ver
dedigen.
Vandaag heeft Jhet Hof hierin uitspraak
gedaan. De tegenwerping der sovjets werd van
de hand gewezen en de beslissing van het Hof
van appèl van Luid voor bindend verklaard.
LONDEN, 6 October. (H.N.) In de Engeische
textielindustrie dreigt opnieuw een conflict.
Nadat pas onlangs de staking der wevers ge
ëindigd is, dreigt thans de bond van spinners
met een staking, indien de werkgevers de voor
gestelde loonsverlaging van 12% willen invoe
ren.
Men neemt aan, dat de vertegenwoordiger
van het ministerie van arbeid, wien de bijleg
ging van het weversconflict te danken is, alles
in het werk zal stellen, om een nieuwe staking
te verhinderen.
MOSKOU, 6 October. (V.D.) Volgens hier
ontvangen officieele berichten uit Mandsjoerije
hebben de Chineesche vrijscharen alle verbin
dingen ten Westen van Tsitsikar vernield, zoo
dat de stad op het oogenblik practisch geheel
van de buitenwereld is afgesneden. Ook het
spoorwegverkeer van Charbin naar het Westen
is onderbroken.
Een tienduizend man sterke afdeeling van
Chineesche vrijwilligers heeft de stad Wang-
tao, ten Noord-Westen van Charbin, bezet.
Volgens mededeelingen in de te Charbin ver
schijnende bladen wordt met man en macht
gewerkt aan de versterking van Tsitsikar.
Ook in de omgeving van Angantsji vinden
bloedige gevechten tusschen Japansche troepen
en Chineesche vrijscharen plaats.
PARIJS, 5 October (V. D.). Te Metz is de
leider van een in de Duitsche taal verschijnend
communistisch blad, Durrmeyer, gearresteerd,
omdat zijn blad sinds eenigen tijd vertrouwelijke
beschikkingen van den Franschen generalen staf
bevatte betreffende de mobilisatie en betreffende
evacuatiemaatregelen. Volgens berichten in Fa-
rijsche bladen weigert Durrmeyer te antwoorden
op de hem door den rechter van instructie ge
stelde vragen.
en de menigte aaar
neel, na de uit.Spr
meest onvergetelijk
neel, na de uiisr, bui'ten dachten. Het too-
raak, ()at is een van mijn
e b®rinneringen. Er was
een massa volk op'
ste gedeelte vrouwen t T00r het &TOOt"
uitspraak gedaan Waa Zlj hoorden, welke
len en te breeuwen 16
n°oit gehoond hehti ja, 2ie
vaat en <eker, dat tui schuldig zou zijn ver
klaard en de strop zou krijgen. Als zij hem
te pakken hadden gekregen, zouden zij hem
zeker gelyncht hebben. En wat het toppunt
was,hij had de brutaliteit om het gebouw
te veriaten door de voordeur en zich aan de
menigte te vertoo-nen! Toen begonnen er
steenen, afval en het vuil van de straat door
<le lucht te vlieigeu! Maar de politie bemoeide
zich er mee en gaf Francis Bentham te ver
staan, dat hij op di© manier niet naar huis
jfon saan- Be menschen zouden in staat zijn
geweest, het dak boven zijn hoofd in brand
te steken. Zij dwongen hem terug in het ge
bouw en later werd hij langs een stillen weg
buiten het stadje gevoerd. Ik geloof niet, dat
men er ooit daarna zijn gezicht heeft gezien.
Maar dat testament? Was d,at geldig?
Kteeig hij het fortuin van de vrouw?
Ja- Mi->n taate vertelde mij later, dat
hij een zaakwaarnemer in den arm had geno-
men, om in zijn naam het fortuin op te
eisehen en alles in contant geld aan hem over
te maken. O, ja, hij kreeg alles. Het was niet
bepaald een reusachtig fortuin, maar in ieder
geval genoeg, om elders weer op avontuur
uit te gaan.
Ben je zeker, dat het dezelfde man is?
Zoo zeker, als ik het van mezelf beo.
Daarin kan ik mij niet vergissen.al is het
tien jaar geleden. Ik was toen zoo'n opgescho
ten jongen, maar pienter genoeg, al zeg ik
het zelf. Hij had zoo'n indruk op mij gemaakt,
zooals hij daar op de bank der beschuldigden
zat.hij kan bijzonder goed aoteerendat
ik hem nooit zou kunnen vergeten of mij in
zijn persoon vergissen. O, hij is het! Ik heb
er dikwijls over nagedacht, wat er toch van
hem gewoTden kon zijn.
En nu ontdek je, dat hij kort geleden
secretaris is geweest bij Jacob Herapath.
Triffit, wat maak je daaruit op?
hout,
jonge journalist had een oude wortel-
611 PtJP gestopt en aangestoken. Hij rook-
te poosje peinzend en in stilte.
Och. zei hij ten laatste, niemand
zal
ontkennen, dat er een dikke sluier hangt over
en dood van Jacob Herapath. Wetende, dat
entham en-Burchill dezelfde persoon is er
at Bij secretaris bij den vermoorde is ge.
weest, zou ik graag wat meer willen weten
En dat zal ik!
Heb je ai een plan gemaakt?
Ja, dat heb ik, zei Triffit in groot ver.
rouwen, ik ga nu naar liet bureau om het
veis a,g over begrafenis te schrijven. En
an-zal ik probeeren iets zeldzaams te
OCn-- iets, dat bijna nooit aan iemand van
ons gilde is vergund... Ik zal een onderhoud
aam ragen met den ouden baas.
Sapperloot! Ik dacht, dat jelui baas niet
te genaken was!
Gewoonlijk is hij dat ook niet. Maar toch
moet ik hem vandaag spreken. En daarna..?
Dat zul je wel zien, oude jongen. Wat jou be-
t reft.
ie gaat mij helpen, niet waar? Niet tei
wille van jouw krant, maar op eigen houtje.
Werk met mij samen en als wij succes hebben,
beloof ik je een aametelling bij den Argus,
die de moeite waard zal zijn en driemaal zoo-'
veel salaris zal geven dan je nu hebt. Ik weet,
wat ik zeg.ioo ongenaakbaar als onze baas
is, zal hij alles doen, wat ik vraag, als ik die
zaak tot klaarheid ka-n brengen. Hou je aan
Triffit, beste vriend, en Triffit zal voor je
zorgen.
Prachtig, riep Carver uit, ik doe mee!
Wat moet er nu het eerst gedaan word^p?
Twee dingen; bet eerste is heel gemakke
lijk en kan direct gedaan worden. Zorg, dat
ik het adres van dien Burchill krijg..' Met
een beetje diplomatie kan je dat wel te weten
komen. Je kent toch wel een der redactie
leden van de Magneet. Zeg, dat jij den raad van
-Vttiroliill in wilt roepen over een drama, dat
je geschreven hebt, dat je het hem graag ter
lezing zoudit willen geven.
Dat kan ik doen, want feitelijk heb ik een
heel goede klacht in portefeuille. En ten
tweede?
Zie te weten te komen of en een taxi
chauffeur in de buurt van Portman Square is,
die in den nacht van den moord iemand, die op
den ouden Herapath gelijkt, van daar naar
Ke-nsington heeft gereden. Zoo iemand moet
er bestaan en als wij onze hersenen maar goed
gebruiken, zuilen wij hem ook wel vinden. En
als wij hem dan kunnen overhalen om ons iets
te vertellen dan., zullen wij alweer een beetje
meer weten.
Dat zal geld kosten, merkte Carver op.
komt er niet opaan, zei Triffit, alsof
bij zich een Croesus voelde. Als ik succes
heb met mijn baas, behoeven wij op geld niet
te zien. Maar nu. beste jongen, laten wij weg
gaan en vanavond zullen wij elkaar ontmoeten.
Op zijn bureau gekomen en aan zijn eigen
lessenaar gezeten, bekommerde Triffit er zich
niet om, hoe hij het verslag van de begrafenis,
waarbij hij tegenwoordig was geweest, zou op
maken. In plaats daarvan schreef hij een brief
je aan zijn patroon, dat hij zorgvuldig ver
zegelde en waarop hij het woord Privé schreef.
Dit bracht hij zelf naar den eersten secretaris
van den grooten man, die hem en het briefje
verwonderd aanstaarde.
Ik veronderstel, dat dit werkelijk iets
van vertrouwelijken aard is, zei hij wantrou
wend. tl weet wel, dat mijnheer Markledew
mij een gruwelijk standje zal geven, als het
dat niet is.
Op mijn eerewoord, het is vertrouwelijk,
meer dan ik zeggen kan, antwoordde Triffit
met de hand op het hart. Bovendien van hert
grootste gewicht. Ik 2a.i n eeuwig dankbaar
zijn ale u het hem overhandigt, zoodra u maar
kunt.
De secretaris keek Triffit nog eens aan en
hoewel noode, liet hij zich overtuigen, toen hij
zag, hoe ernstig zijn jonge collega bleef.
Goed, zei hij. Ik zal het Ihem onder deaz
r.eus duwen, als hij om vier uur hier komt.
Opgewonden, en trotsch ging Triffit terug
naai- zijn lessenaar. Het was niet gemakkelijk
om Markledew te spreken te krijgen. Het was,
zooals iedereen in Fleetstreet wist, een man
onder duizenden. Niet alleen was hij eigenaar
van zijn krant, maar ook de uitgever en be
drijfsleider er van en hij heerschte over zijn
ondergeschikten "toet een ijzeren roede.die
van hert zwijgen. Er werd van hem gezegd, dat
hij nooit met iemand sprak of hij moest er
absoluut de noodzakelijkheid van hebben in
gezien. De bevelen aan de chefs v%n de ver
schillende afdeelingen werden gegeven -onge
veer zooals een sergeant het zou doen tegen
over een troep reeds ©enigszins gedrilde ro
eraten. Hij gebruikte steeds een-letitergrepiga
woorden en uitleggingen werden nooit gegeven.
Ais iemand hem te woord moest staan, was
bet altijd met vrees en beven. Maar allen, dio
coit iets met hem te maken hadden gehad,
zeiden, dat, hoe ongenaakbaar hij ook was,
als je maar iets te zeggen had, dat de moeite
waard was, dan werd je voor je moeite ruim
schoots beloond.
Tien minuten over vier richtte Triffit, dia
juist zijn verslag geëindigd had, het hoofd op,
toen een loopjongen de deur van het kantoor
opende en rondkeek. Er kwam een rilling over
Triffit's rug| die eindigde in zijn teenen, toen
de jongen riep:
Mijnheer Markledew ontbiedt mijnheer
Triffit.
Twee of drie andere jonge verslaggevers, die
In het kantoor aan het schrijven waren, keken
7Yiffit aan, toen deze opsprong om aan den
oproep te gehoorzamen. Zij begonnen al dade
lijk allerlei mappen te tappen op dat onge
hoorde geval.
Bleek als een jonge bruid, zuchtte er eeo,
Triffit, hou er den moed maar in, hij zal j«
niet opeten!
CWordt var volg 4.);