1
lil
m
DINSDAG 11 OCTOBER 1932
UIT ROTTERDAM
BRUTALE AANRANDING.
UIT BERKEL EN RODENRIJS
UIT BLEISWIJK
VIER INBRAKEN.
UIT MAASSLUIS
UIT SCHOONHOVEN
Haaaa! Een jongensjas van
Bervoets! Uitverkoren door
den drager; aanbevolen door
zijn ouders en voor prima
werk gegarandeerd
de makers.
Jongens Regenjassen
in gummi, tweed met
rubber, gabardine en
loden. Waterdicht.
Kinder Fantasie-De
mi's, nieuwste dessins
en zeer leuke mo
dellen.
SPORTPETTEN
Kinder Ulsters in de
moderne, solide stof
fen met aangeweven
rug
SPORTHEMDEN
SPORTKOUSEN
si
DR. BERLAGE OVER HET INTERN.
NIEUWE BOUWEN.
Op de jubileumvergadering van de
vereeniging van Ingenieurs in
Zuid-Limburg.
GEMEENTERAAD.
NEDERLANDSCH RADIO-
GENOOTSCHAP.
UIT VLAARDINGEN
VERSTREKKEN VAN BRANDSTOF
AANGEVRAAGD.
Echolood en ultra-korte golven.
UIT BODEGRAVEN
UIT WADDINXVEEN
HOUDT DEN GOEDEN KOERS S
TOONEEL-RECENSENTEN EN DE
TOONEELWERELD.
KARL RITTER VON GOEBEL t
EUGENE BROERMAN f.
MISSIEWERK ONDER KATHOLIEKE
NEDERLANDERS IN DUITSCHLAND.
OOSTENRIJKSCHE HULPACTIE.
de liberale politiek in het
BUITENLAND.
V
Duitscher van ruim 3000 gulden
beroofd.
De daders gearresteerd.
Zondagnacht te omstreeks 3 uur vond een
surveilleerende agent van politie, in de om
geving van het Westplein een man op den
grond liggen, die bij een nadere beschouwing
op een vreeselijke manier toegetakeld bleek te
zijn. Zijn gezicht was bol opgezet en beide
oogen waren dicht geslagen.
De agent nam den man, die de 46-jarige Duit-
sche koopman E. K„ uit Melsungen bleek te
zijn, mef naar het politiebureau aan de Witte
de Withstraat.
Daar vertelde de Duitscher, dat hij omstreeks
middernacht op den Schiedamsche Dijk een
snorder had aangeroepen en dezen opdracht
had gegeven hem naar zijn hotel op het West
plein te rijden. Daar aangekomen vroeg de
chauffeur voor het korte ritje niet minder dan
tien gulden. De Duitscher weigerde dezen be-
lachel'ijken prijs te betalen.^Hij bood aan 5.
te geven, doch de chauffeur ging daar niet op
in en stelde voor om naar éen politiebureau te
rijden. Daar zou de zaak wel in orde komen.
De Duitscher stapte weer in den auto.
In plaats van naar een politiebureau te rij
den, reed de chauffeur echter naar de Park
kade, waar hij plotseling stopte.
Er was daar geen sterveling te zien en voor
dat de Duitsecher er op verdacht was sleurden
de chauffeur en een man die naast dezen zat,
hem uit den wagen. Zij sloegen hem tegen de
straat, trapten hem op het gezicht en toen hij
op deze wijze buiten gevecht gesteld was, roof
den zij hem alles af wat maar van waarde
■was. Toen hij weer bij kwam, bemerkte hij,
dat al zijn geld verdwenen was. Dit bestond
uit twee biljetten van 50 Mark, vijf van 100
Mark, één van 500 Mark, één van 1000 Mark,
één van 100 Belg. francs, acht van 1.en
een cheque van 100.Voorts vermiste hij
twee horloges en zijn paspoort, dat in een lee-
ren étui zat.
De mishandelde man kon een vrij volledig
signalement van zijn aanranders opgeven en
■nadat hij deze inlichtingen gegeven had, oor
deelde men het noodig hem naar het ziekenhuis
aan den Coolsingel over te brengen. Hij is daar
ter observatie opgenomen.
Aan de hand van de signalementen heeft de
politie onmiddellijk een onderzoek ingesteld
en dat heeft gisterenmiddag geleid tot de ar
restatie van den 21-jarigen chauffeur P. O., en
den 23-jarigen varensgezel J. T. A. H. Na een
langdurig verhoor zijn zij door de mand geval-
len en hebben zij een bekentenis afgelegd. Zij
weigeren echter te zeggen waar zij het geld
gelaten hebben.
De politie stelt daar nog een onderzoek
naar in.
TOONEEL- EN MUZIEKUITVOERING.
Zondagavond had ter gelegenheid van den
verjaardag van den Eerw. Vice Praeses van
het jeugdwerk een uitstekend geslaagds too-
neel- en muziekuitvoering plaats.
De pastoor sprak tot de vele aanwezigen
een kort welkomstwoord, waarna door den
nieuwen senior der Ge zeil en ver. Joop Maree
de felicitatiespeech afgestoken werd.
Door de tooneelclub van het jongenspatro
naat werd onder leiding van den heer A. C. v
Zwieten opgevoerd het 'blijspel in drie bedrij
ven „Br loopt een streepje door", door B.
Odijk. De jongens brachten het er best af en
er werd braaf gelachen.
Ook de muzielcvereeniging Godsdienst en
Kunstzin'', onder leiding van haar directeur,
den heer v. d. Spek, dee zich van haar beste
zijde kennen en hield met keurig gespeelde
marschen de stemming er in.
CRISIS-COLLECTE.
Het plaatselijk crisis-comité alhier doet een
ernstig beroep op alle ingezetenen, die kunnen
bijdragen, om de Woensdag en Donderdag lange
de huizen te houden crisis-collecte goed te ge
denken, opdat zal kunnen worden voortge
gaan met de ondersteuning aan behoeftigen.
R. K. KIESVEREENIGING EN L. T. B.
De reeds aangekondigde vergadering van da
Kiesvereeniglng zal niet op Donderdag, doch
op Woensdagavond a.s. gehouden worden.
De L. T. B.-vergadering heeft plaats op Vrij
dagavond a.s.
TUINBOUWCURSUS.
De alihier begonnen tuinbouwcursue is reeds
wat het aantal leerlingen betreft een groot
succes. Niet minder dan 48 deelnemers heb
ben zich opgegeven.
De cursusavonden zijn gesteld op Maandag,
Woensdag en Donderdag en de lessen worden
gegeven in het Patronaatsgebouw,
WERKLOOSHEID.
Doordat een vrij groot aantal werkloozen
werkzaam gesteld is aan de verbetering van
den Noordeindsche weg, naar we vernemen
zelfs een veertigtal, is het aantal werkloozen
van ruim honderd gedaald tot ruim 60. De
werkzaamheden aan dezen weg hebben een
vlot verloop.
Verschillend resultaat.
Op een 4-tal plaatsen hier ter stede is inge
broken. Tot een school in de Bresterstraat werd
toegang verschaft door verbreking van een
glas-in-lood-raam. In de beneden-klassen wer
den alle kasten doorzocht. Door een achterraam
werd de school verlaten. Voor zoover kon blij
ken, wordt niets vermist.
Vervolgens werd een ongenood bezoek ge
bracht in een perceel aan de Nassaulaan. De
daders zijn hier vermoedelijk binnengedrongen
door een kelderraam of door het bovenlicht van
een wachtkamer. Het geheele huis werd door
zocht. De houten voet van een brandkast werd
rceerd. Vermist wordt 1 en plm. 90 siga-
^Voorts zijn onbevoegden binnengedrongen in
éen fabriek aan de Jacobastraat door verbreking
van een ruit aan de voorzijde. Vermist wordt
eén bedrag van 4.50 uit een geldkistje in een
der lessenaars. Daar alles openstond, werd niets
verbroken. Ook de brandkast stond open, doch
was ledig. De daders hebben de fabriek langs
denzelfden weg weder verlaten.
Tenslotte werd ingebroken in een haardenfa-
briek aan de Waldorpstraat. De eigenaar, die
Zaterdagmorgen om half negen in het kantoor
kwam, vond de brandkast voorover op den vloer
liggen, gedeeltelijk opengescheurd. Slechts 7
aan klein geld wordt vermist. Het onderzoek
wes uit, dat de daders waren binnengekomen
door overklimming van een schutting aan de
achterzijde en verbreking van een ruit eener
schuifdeur, waardoor een deurhandel kon wor
den omgegooid. Naast dit perceel heeft dien
zelfden nacht brand gewoed, welke vermoedelijk
door de daders is veroorzaakt en waardoor zij
zijn gestoord.
EIEREN-VEILING.
Aangevoerd 3000 ©tuks groote kipeleren en
800 kleintjes. Prijzen 5.50—6.25, kleintjes
35 per 100 stuks.
R. K. KIESVEREENIGING.
In de Zondag gehouden vergadering der
R. K. Kiesvereeniging „Kerk en Vaderland'
werd met meerderheid van stemmen tot voor
zitter herkozen de heer L. J. v. d. Bosch Pz.
De overige bestuursleden, diie allen wegens
reglementswijziging moesten aftreden, werden
eveneens herkozen. Tot afgevaardigde voor
den Kring werd benoemd de heer J. L. A. Am-
merlaan.
Tevens werd besproken de te voeren actie
en propaganda voor de a.e. Kamerverkiezingen.
AANHOUDING.
Door de politie is aangehouden H. J. v.
L. die In het politieblad gesignaleerd'stond
voor een boete van 5 of 3 dagen hechtenis.
Daar hijq niet betaalde is hij ter beschikking
gesteld van den ambtenaar van het O. M. te
Schiedam.
d.
HENGELAARSVREUGDE.
De Maasslnische Hengelaarsvereeniging
V.
ONGELUKKEN.
De 47-jarige gemeentewerkman D. S., uit de
Jeruzalemstraat is gisteren op het nippertje
aan een ernstig ongeluk ontsnapt.
Bij het storten van vuil uit een vuilniswagen
in een schuit liggende aan de Oostmolenwerf
brak een stutbalk. Met het gevolg dat de wa
gen op de schuit viel. S., die daar aan het werk
■was, kreeg het gevaarte op het lichaam. Won
der boven wonder bleek de man er met wat
schaafwonden aan den rechterboven arm afge
komen te zijn. Na verbonden te zijn, kon hij
naar huis gaan. De wagen is met medewer
king van het publiek op de straat getrokken.
De 25-jarige A. H., uit de Oranjeboom-
straat is op 'den Parallelweg door een auto aan
gereden en gevallen. Met inwendige kneuzin
gen is hij in het ziekenhuis aan den Coolsingel
opgenomen.
De 43-jarige F. M., van den Goudsche Rij
weg is in die straat gevallen. Met een gebro
ken linkerbeen is hij in het ziekenhuis aan den
Coolsingel opgenomen.
De 79-jarige W. de K., uit de Havenstraat
is bij het oversteken van de Aelbrechtskade
door een wagen aangereden en gevallen. Met
een heupfractuur is hij in het ziekenhuis aan
den Coolsingel opgenomen.
De 30-jarige scheepsknecht is aan boord
van het s.s. „Antoon" dat in de Maashaven
langszij het s.s. ,Auctoritas" lag, door een lijn,
dien zijn vader hem toewierp, aan het achter
hoofd getroffen. In bewusteloozen toestand is hij
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel ge
bracht.
D. L. heeft Zondag j.l. een onderlinge wed
strijd gehouden in de wateren dezer gemeente.
De prijzen werden als volgt behaald: le prijs
D. Hollaar met 830 gram; 2e pr. A. v. d. End
End met 631 gram; 3e pr. J. Huisman met 494
gram; 4e pr. J. Verhiast met 375 gram; 5e
pr. M. Roodienburg met 264 gram.
Controleursprijs J. Bakker.
EEN FLINK BEDRAG.
De grieteren gehouden extra collecte voor het
plaatselijk crisis-comité heeft opgebracht ruim
ƒ578.
KisiiiS
In den stadsschouwburg te Maastricht hield
Zaterdag-avond de Vereeniging van Ingenieurs
in Zuid Limburg de 100ste vergadering. Aan
deze gebeurtenis had de vereeniging terecht
een bijzonder cachet willen geven.
Niet alleen had men den grootmeester der
Nederlandsche bouwmeesters, dr. H. P. Berla-
ge, uitgenoodigd als spreker doch ook het ge
hoor had men ditmaal niet enkel tot den kring
der ingenieurs willen beperken, en zoo waren
buiten tal van ingenieurs met hunne dames in
de groote Schouwburgzaal aanwezig.
Daar hield dr. H. P. Berlage eene voordracht
met lichtbeelden over „Het Congres te la Sar-
raz", het eerste Congres over de internationale
architectuur.
ENTRE NOUS
Voor de jubileumwedstrijden van de Schie
damsche Biljartvereeniglng Entre-Nous be
staat groote belangstelling. Niet minder dan
108 speleirs schreven in, waaronder spelers uit
Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en R'dam.
De spelers zijn verdeeld in 6 klassen, waar
van enkele klassen weer onderverdeeld zijn
in groepen. Het resultaat der eerste partijen
was.
Maandag 17 October zal een vergadering
van den gemeenteraad worden uitgeschreven,
waarin o.m. de aanbieding van de geimeente-
begrooting 1933 zal plaats hebben.
"WERKLOOZENSTEUN.
De Minister van Binnenlandeche Zaken
heeft de steunregeling voor werkloozen ver
lengd tot 22 October.
GESLAAGD.
De heer F. van den Bogerd is te Utrecht
geslaagd, voor de akte pluimveeteelt.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Omtrent o. s. gevonden voorwerpen zijn ln-
lichtingen, te bekomen op het bureau van po
litie: een portefeuille, een heeremportemon-
naie met inhoud een kinderportemonnaie met
inhoud., een knot katoen, een jongensjas en
I een hamer.
BINNENGEKOMEN SCHEPEN.
In de Vulcaanhaven is binnengekomen het
stoomschip ..Boocaeua" om stukgoed te lossen
en cokes en kolen te laden.
Z. A. C.
De uitslagen der wedstrijden, voor deze on
derlinge competitie gespeeld, luiden als volgt:
S.IJ.S. 2—H.V.O. 2 2—2; R.O.M.I.—H.V.O.
0—6
VISSCHERIJ.
Van de haringvisecherij kwamen hier bin
nen: VL. 16, L. v. d. Windt met 46 last, VL.
20, H. Struys met 36 last, VL. 27, P. den
Heyer met 30 last, VL. 50, D. van Santen
met 36 last, VL, 80 C. van Oosten met 37 last,
VL. 29, G. Brouwer met 35 last, VL. 49, M.
Westerdijk met 27 last, VL. 85, A. Visser,
met 35 last, VL. 132 H. Plugge met 27 last,
VL. 150, P. van Brandwijk, met 29 last, VL.
172, C. Poot, mot 39 last, VL. 194 J. van
Noort met 35 last haring.
HARINGAANVOER.
Door de Vlaardingsche schepen zijn tot 7
October aangevoerd 97813 kantjes haring, te
gen 171064 kantjes in 1931.
BURGERLIJKE STAND.
Aangiften van 710 October.
GEBOREN: Catharina Cornelia, d. van A.
van der Velden en S. de Ligt, Dwarsstraat 8.
Teunt, d. van D. Broek en A. van Dorp, Ged.
Biersloot 38b. Dirk, z. van P. M. van der
Velden en G. M. Verburgh, Jac. van Dijkstraat
12. Helena Wilhelmina ,d. van P. Hooger-
werf en A. E. van Noord, Binnensingel 169.
Cornelia, d. van W. J. Doudeijns en C. van
Buuren, Callenburgstraat 60a. Jan, z. van
A. Figee en A. de Ligt Parkweg M. Maar
ten z. van M. Bot en A. de Man Van der Drift
straat 36. Cornells z. van K. Poot en M.
de Snaijer en M. do Boer Dr. Abr. Knijper
straat 7.
OVERLEDEN: Thomas van dier Vis 43 j.
echtgen. van P. van den Boogert Kuipersrt. 37.
Afd. F
hand.
car.
brt.
h.a
gem.
v. d. Linden
202
192
32
27
6.—
Coemradie
280
280
33
51
8.48
Kolmeijer
208
208
47
24
4.85
.Verhoeven
300
260
46
31
5.65
Afd. E.
de Bruijn
200
200
40
25
5
J. Geeve
176
140
39
14
3.60
C. de Jong
160
160
37
17
4.32
i. Beefema
168
165
37
34
4.46 1
Afd. D 1
Lepelaar
120
92
27
17
3.41
Valk
150
150
28
21
5.35
Kroon
140
140
42
27
3.33
Steenweg
124
87
42
8
2.07
Afd. C 1
Goppel
104
104
25
20
4.16
v. d. Borden
100
92
25
24
3.68
v. d. Berg
84
63
30
19
2.10
y. d. Lugt
80
80
30
10
2,67
Afdf. BI: J. P. Turk HGL 60—G. France
Aelbrecht 64—6045.
/Afdf B 3:-stórm, 't Oosten^ 56Jansen,
- Pc f IiTHTRVT- - fiS <17
Afd. A 1: Fleghaar EVA 44—Zwarbol, Entre
Nous 48 31—48.
R K POLITIEKE PROPAGANDACLUB
,.DR. NOLENS".
Voor de Zeelieden
De kiezer, die het volgend jaar met de Ka
merverkiezing niet in de gemeente vertoeft,
moet zoo spoedig mogelijk hiervan aangifte
doen.
Gegadigden kunnen zich wenden tot ons In
lichtingenbureau, dat hiervoor zitting houdt
in de koffiezaal van het R. K. Vereenlgings-
gebouw op de Zaterdagen 15, 22 en 29 October
a.s., tusschen 8 en 9 uur.
Eveneens zijn alle inlichtingen te bekomen
bij de adressen A. Bruggeman, Hoogstraat 59
en F. J. vap Tienen, Knottenbeltlaan 12.
Door den Vlaardingschen Bestuurders-bond
is een schrijven gezonden aan B. en W. dezer
gemeente, waarin wordt verzocht, in het collega
te overwegen, of het tijdstip om brandstof to
verstrekken aan de werkloozen reeds, niet is
aangebroken, waarbij de hoop "Wordt Uitge
sproken, dat het resultaat van dit overleg
gunstig moge zijn.
Voor het Nederlandsch Radio-Genootschap
hield Zaterdag de heer W. G. Kuyck in de In-
dustrieele Club te Amsterdam een voordracht
over het echolood.
Spreker memoreerde de onmisbaarheid van
het lood voor den zeeman en den vooruitgang
van de techniek, welke steeds meer volmaakte
hulpmiddelen verschaft.
Onder de hulpmiddelen voor de navigatie
neemt het echolood een belangrijke plaats in
deze instrumenten worden steeds meer geper-
fectionneerd: eerst echoloodingstoestellen met
hoorbaar geluid of toon en tenslotte het ultra-
sonore echolood.
Oogenschijnlijk heeft het echolood weinig met
de radiowetenschap te maken, doch, wanneer
men de daarbij gebruikte geluidstrillingen na
der beschouwt, dan treft men eenige overeen
komst aan tusschen radio en geluidsgolven. In
dit verband worden absorptie en voortplantings-
snelheid, invloed van temperatuur, zoutgehalte
en druk besproken. Tenslotte wordt de moge
lijkheid aangeroerd om geluidsgolven in water
tot bundels te concentreeren met behulp van den
kwartsprojecteur van Langevin, waaraan hoog
frequente ultra-sonore trillingen worden toege
voerd.
Vervolgens worden door denzelfden spreker
eenige mededeelingen gedaan over den omroep
op korte golven. Aan de hand van grafieken
worden de resultaten medegedeeld, door ir. W.
A. J. Liebert met een 1 kW. experimenteelen
omroepzender te Tandjong Priok behaald, ge
durende 8 achtereenvolgende maanden op vaste
uren met 3 verschillende golflengten, nl. 49.5.
31.3 en 19.5 m.
Over den geheelen archipel verdeeld, hebben
ruim 200 vaste waarnemers aan die proeven
medegewerkt. Deze personen zonden omtrent
elke uitzending beoordeelingscijfers voor de ge
luidssterkte, fading, luchtstoringen, constantheid
en kwaliteit.
De ruim 23000 binnengekomen stellen beoordee
lingscijfers werden in grafieken verwerkt.
De bruikbaarheid van de 50 m golf voor avond
uitzendingen en korte afstanden en voor de 19 m
als daggolf en voor groote afstanden komt uit
de grafieken sterk naar voren.
Dr, H. P. Berlage.
Na in den aanvang doel en wezen van het
internationale architecten-congres van La Sar-
raz te hebben uiteengezet, komt dr. Berlage tot
zijn eigenlijk onderwerp. Dat onderwerp sluit
zich aan bij het behandelde op genoemd con
gres. Aan de hand van hetgeen de verschillende
sprekers daar betoogden, beschouwt dr. Berla-
ge de cultureele taak van de hedendaagsche
architectuur en de beteekenis der verschillen
de vernieuwingsvormen, die in de bouwwereld
aan den dag treden. Het gaat niet minder dan
om den strijd vóór een collectieve levensbe
schouwing, die voorloopig als practische voor
bereiding van de architecten eischt het zoo spoe
dig mogelijk bouwen van eenige millioenen
woningen; omdat elke familie, zonder uitzon
dering terecht, zij het een nog zoo beperkte,
maar in elk geval fatsoenlijke woning verlangt.
Wanneer daarom de bouwkunst zich vóór alle
dingen tot dat vraagstuk bepaalt, d.w.z. zich
eveneens ver-collectiveert, dan doet zij niets
anders dan datgene, waartoe zij altijd was be
stemd, den geest van een bepaalden tijd te open
baren. Onze tijd staat hoofdzakelijk in het tee-
ken der techniek. Wij dienen echter bij een
beschouwing van de hedendaagsche architec
tuur niet te vergeten, dat zij slechts gedeelte
lijk steunt op de technische vervolmakingen
der laatste kwart eeuw. In wezen is de moderne
architectuur geboren uit den geest der gothiek.
Er is geen modern probleem, dat de gothiek
niet reeds zag en in vorm heeft gebracht. Wat
leert ons nu de architectuur in hét algemeen?
Dat haar product, het gebouw, een zelfde sa
menstelling vertoont als zijn schepper, de
mensch. Daarnaast vertoont zij den drang tot
veredeling van den vorm. Een uitzondering
daarop maken slechts die tectonische objecten,
die zonder meer als nuttigheidsgebouwen wor
den beschouwd, en waarbij elke aesthetische
uiting als onnoodig wordt geacht. Deze z.g. nut
tigheidsgebouwen vinden hun hoogtepunt in ae
geweldige scheppingen van den ingenieur van
den tegenwoordigen tijd. Zij hadden bovend en
tot gevolg, dat zich in onzen tijd de beide be
roepen van architect en ingenieur hebben ge
UIT ZIJN WONING GEZET.
Maandagmiddag begaven zeer veel nieuwsgie
rigen zl-oh naar de Rijnkade, waar een zekere
R„ die reeds gemimen tijd weigerde huur te
betalen, uit zijn woning werd gezet. Aanvan
kelijk werd nogal veel verzet gepleegd,
doch na ingrijpen der politie gtond de geheele
Inventaris weldra op straat. Alhoewel de man
zelf schuldig was aan deze straf, had menig
een toch medelijden met het gezin.
BEGIN VAN BRAND.
In den nacht van Zaterdag op Zondag ont
stemd in het café De Baars aan den Bloemen-
daalsohenweg alhier een begin van brand, ten
gevolge van. het te hard branden van de haard.
Het ongeval werd nog op het juiste moment
door de bewoners ontdekt.- Met vereende krach
ten wist men het vuur, dat reeds verschillende
voorwerpen had aangetast, meester te worden
en erger te voorkomen.
PLAATST REGELMATIG
UW KABOUTERTJE!
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
De Brusselsche vereeniging van tooneelrecen-
senten, heeft het initiatief genomen, om af en
toe recensenten, theaterdirecteuren, acteurs en
actrices alsmede de tooneelschrijvers aan a
lunchtafel te vereenigen, om het onderling
tact tusschen deze verschillende catego
tooneelmenschen te vestigen. r»tef
Een eerste dergelijke bijeenkomst ha-d t
dag in een der groote hotels van het c
plaats. De opkomst overtrof alle verwaent gen,
want ruim honderd dertig acteurs, haaü aen
oproep der organisators beantwoord.
De voorzitter der vereeniging, m5't L~Tpier"
reux, lichtte in een redevoering net apei van
dit streven nader toe en beweerde o.m., dat het
verkeerd is te denken, dat vroeg of aat de bios
coop het tooneel zal dooden. Zijn meening was,
dat beide artistieke uitingen gemakkelyk paral
lel kunnen bloeien, zonder dat de eene de an
dere in den weg moet staan.
MüNCHEN, 10 October. (W. B.) De beroemde
botanicus Karl Ritter GoebeL president der
academie der wetenschappen, is °P <'-Ja>ïgen
leeftijd overleden.
Te Brussel is, in den ouderdom van' ruim
70 jaar, overleden de genreschilder: Ejigène
-Büoërtnöh'.1 die voorzitter is geweest van de" „In
ternationale vereeniging van de kunst in het
openbaar."
Het zilveren jubilé van het
St. Jozef-comité.
scheiden. De eerste bedreef de sc£°°£e7£°U™
kunst, de laatste de bouwkunst. Toch zyn de
nuttigheidsgebouwen voor de geheele ontwik
keling van de architectuur van het grootste be
lang, omdat zij in hun zuiver technische vor
ming, zonder eenige vertroebeling van den con
structieven vorm, het gebouw in zijn volledige
zuiverheid laten verschijnen- Dat verklaart ook
den grooten indruk, dien zij maken; en dat ze
in het landschap passen.
Dr. Berlage citeert vervolgens meerdere
sprekers op het congres te La Sarraz, voor zoo
verre hunne beschouwingen in het kader
zijn betoog passen, of daarop een karakte g
ke afwijking vormen. Spr. wijst er verv
op, waartoe de te ver gedreven doorvoer
ht nuttigheidsobject in de bouwk«£stn>t aen
kan. Want alleen een zoodanige *a verkla
leen elk ornament voor onnoodis en,
maar zelfs elk profiel, om te z^dfg heeft af
beeldhouwkunst, die daarmee Y0' orden f af"
gedaan. Het zelfde kan gezegd van de
schilderkunst, waar nieuwlwbt !aren dat
„de schilderkunst eerst beginw0rdp>i voorstel
ling ophoudt. En er moet. toegegeven,
dat de tot enkele vierka" geschrompelde
schilderkunst ook de eeL1fddfl SellJke versie
ring is van de tot zes g mturea verleide
constructie eener r°irndoon,pd'_ bestrlJdt de*e t0*
het waanzinnige doorgedreven versobering
merkt Beestig op' e' dan een aestheti
sche mesdaad6 is" men van een balu
strade noe iets meer verlangt dan een „railing
of van een ijzeren stijl onder een betonbalk nog
iets anders dan een gaspijp.
De nieuwe vormgeving kent slechts drie ele
menten naar het schijnt, n.l. beton, ijzer en
Bias Doch beeft dan de weersgesteldheid opge
houden baar invloeden op den wand te doen
Belden? En inoet een architect, die nog hout in-
Dlaats van *3zer» en steen inplaats van beton
toepast. als Volslagen achterlijk worden be
schouwd?
Volgens spr, is de eenige zuivere moderne
opvatting aue materialen te onderzoeken en
ze °P die Plaats toe te passen, waar het mate
riaal het beste te gebruiken is. Tenslotte wijst
dr. Berlage erop. dat naar zijn meening de ar
chitectuur evenals de geheele samenleving in
een overgangsstadium verkeert. Een toestand
van zoeken en probeeren, als wij thans kennen,
Saat altijd aan een groeiende cultuur vooraf.
Na 'n hartelijk dankwoord aan dr. H. P. Ber
lage had in de Redoute zaal een feestmaal
Plaats.
Feestelijke bijeenkomst te 's-Bosch.
Zondag is te 's I/ertogenbosch het zilveren
jubilé van het St. Jozefcomité, door het Neder
landsche Episcopaat ingesteld om het missiewerk
over geheel Rijnland en Westfalen te verzorgen,
gevierd.
Vele leden der St. Jozefvereenigingen in
Duitschland waren voor deze viering naar Bra
bants hoofdstad gekomen. Daar werd de feest
dag begonnen met bijwoning van een plechtige
Hoogmis, opgedragen door den voorzitter van
het jubileerende comité, den zeereerw. heer J.
Kitslaar, pastoor te Zeeland, met assistentie van
den zeereerw. heer H. Aidenhuysen, pastoor te
Nuenen, secretaris van het comité en den zeer
eerw. pater Livinus O.M.Cap. De deelnemers aan
deze plechtigheid begaven zich in optocht naar
de St. Jacobskerk, waarbij de diverse vaandels,
werden medegevoerd. De oud-voorzitter van
het comité, de hoogeerw. heer Mgr. c. c. Prin
sen, pastoor van St. Jacob hield eén predikatie.
De plechtigheid werd mede bijgewoond door den
bisschop van 's Hertogenbosch, Z. H. Exc. Mgr.
A. F. Diepen. Na de H. Mis werd een défilé voor
den bisschop gehouden.
Vervolgens werd de basiliek van St. Jan be
zichtigd, waarbij de burgemeester, de heer mr.
F. van Lanschot als gids optrad.
Na een gezamenlijken maaltijd in hotel „Noord-
Brabant" werd in huize „Lohengrin" een ge-
denkvergadering gehouden.
Nadat de heer E. Meiten als voorzitter van"
den Bond een welkomstwoord had gesproken,
waarbij hij tevens gelegenheid had uiting te
geven aan de erkentelijkheid jegens het St. Jo
zefcomité, dat zooveel voor de Nederlanders in
Duitschland heeft gedaan, deelde de secretaris
van het comité, de zeereerw. heer pastoor Ai
denhuysen mede, dat bericht van verhindering
was ontvangen o.m. van Jhr. mr. Ruijs de Bee-
renbrouck, prof. rnr. Aalberse en mr. baron
van Wijnbergen.
Besloten werd huldetelegrammen te zenden
aan Z. H. Exc. den Aartsbisschop en H. M. de
Koningin.
Vervolgens hield de zeereerw. heer pastoor
Kitslaar eene gedenkrede.
De totstandkoming van het comité memoree-
rend verklaarde de feestredenaar, dat vooral
Mgr. Prinsen grooten dank verdient. Spr. bracht
voorts een eeresaluut aan Mgr. Hopmans, den
bisschop van Breda, die 25 jaar geleden de sta
tuten ontworpen heeft en die nimmer herziening
noodig hadden.
Betoogende, dat men in Duitschland onder
geen enkele vereeniging behoeft te gaan staan,
schetste spr. verder de godsdienstige taak der
St. Jozefvereenigingen, van welke er thans een
en twintig bestaan, welker arbeid hij ten zeer
ste roemde.
Tenslotte betoogde pastoor Kitslaar, dat het
noodig is, dat immer het lied der christelijke
liefde klinkt.
Na deze gedenkrede getuigde de vicaris ge
neraal, Mgr. Hendrikx van de belangstelling
van den bischop in het werk der St. Jozefver
eenigingen. Namens Mgr. Diepen, bracht spr.
dank aan de pioniers en allen, die zich daarna
verdienstelijk hebben gemaakt, leeken en mis
sionarissen en alle katholieken in die vereeni-
gingen ondergebracht. De vicaris verbond aan
zijn dankwoord een gelukwensch en voorts
wekte hij allen ertoe op mee te werken met
den zegen en de genade van God. In Nederland,
zeide hij tot besluit, zal men met belangstel
ling, liefde en sympathie de Nederlanders in
den'vreemde blijven gadeslaan.
Mgr. C. C. Prinsen, daarna het woord verkrij
gende verklaarde aangename herinneringen
aan het verleden te bewaren. De bijeenkomsten
in Duitschland zeide bij steeds gaarne te hebben
bijgewoond, omdat bij daar zoo duidelijk: zag
het nut van den arbeid van het St. Jozef comité.
De heer Van der Bilt, lid der Tweede Kamer
schetste de diepe beteekenis van het werk der
St. Jozefvereeniging, daarbij dank brengend
aan Mgr. Prinsen en allen, die zich overigens
verdienstelijk gemaakt hebben.
De burgemeester van Kerkrade, de heer Ha-
bets, eere-voorzitter der St. Jozefvereenigingen,
wijzend op de beteekenis Yan ket bondsblad
„Hollandia" verzocht aller blijvende belangstel
ling daarvoor.
De heer Van Schayk' rUksmspecteur voor de
ondersteuning van behoeftige Nederlanders in
Duitschland wees er o.m. op, dat armenzorg
zonder liefde van geen beteekenis is. Tusschen
het St Jozefcom'iè en den steundienst is nu
overeenkomst door het woord naastenliefde. Van
eroot belang acht sPr- bet, dat de voorlichting,
welke de rÜksdienst behoeft en welke gegeven
wordt door de St. Jozefvereeniging, verleend
wordt met doorzicht. De organisatie wenschte
hJj op alle gebied blijvenden bloei toe.
De heer Meiten dankte de verschillende spre
kers en daarna sprak pastoor Kitslaar een slot
woord.
Beroep op de Oostenrijksclie vrouwen en
meisjes in ons land.
Onder leiding van Frau A. Horvath Harwalik,
te Den Haag is opgericht een „Oostenrijksche
Hulpactie", welke zich wendt tot alle Oosten
rijksche vrouwen en meisjes in Nederland en
op haar een beroep doet, om iets bij te dragen
tot leniging van den grooten nood in haar vader
land. Wij allen die hier in Holland zijn al
dus de oproep weten hoe troosteloos en
ellendig de armsten der armen in ons vader
land leden. Steeds komen meer treurige berich
ten uit de eens zoo bloeiende mdustne-streken
van ons vaderland tot ons. Wie herinnert zich
niet de slechte tijdingen uit Steyr? En deze
worden thans nog overtroffen door hetgeen zich
afspeelt in de omgeving van het Steyrische Erz-
gebergte en van de daarmee verband houdende
industrieplaatsen.
Laten wij trachten door een blijvende Oosten
rijksche steunactle de allerergste ellende te
verzachten. Elke Oostenrijksche zou wellicht de
verdienste van één dag per maand als liefde
gaven kunnen offeren. Bijvoorbeeld bij een in
komen van 45 per maand 1.50; bij een in
komen van 30 per maand U—P'J een in
komen van 25 per maand 0.75.
Het Oostenrijksch Gezantschap in Den Haag
zal de controle voeren over de verrekering der
inkomende giften. De onpartijdige uitdeeimg
der giften in Oostenrijk zal eveneens geC
leerd worden. Men kan zyn bijdrage ze" "Per
postwissel aan het adres Mevrouw £„"0rvath-
Harwalik, Stadhouderslaan 33, F? - 8'
Ook kan men storten op 8^0-rekening
201810 van
Het hoofdbestuur van de Liberale Staatspartij
„De Vrijheidsbond" heeft besloten tot instelling
eener commissie teneinde rapport uit te brengen
omtrent de liberale politiek in het buitenland.
Tot leden der commissie zijn benoemd prof
mr. C, W. de Vries, voorzitter: mr. H. J. Knotten
belt mej. dr. L. van Dorp en mr. 's Jacob als
secretaris.
HERKEND.
Het uit de Zuidwillemsvaart onder De D"""
gen opgehaalde lijk is herkend als dat yan
35-jarigen Duitscher Ch. H. D. Seinecke wo-
nend te 's Hertogenbosch. Aan misdaad wordt
niet gedacht.
KINDJE DOOR EEN RAT GEBETEN-
Eenige dagen geleden is te Assen een kindje
van den -héér S. doof eén rat- aan het hoofd
eft handjes gebeten. Aanvankelijk leken-de ge
volgen niet ernstig te zijn, doch thans is het
kind ernstig ziek.
;i men atui tcu
de „Osterreichiscbe tüuspaküon'
„VART HEM".
„Kerel,, wat. zie je er patent en opgewekt
uit, zeker op vacantie geweestf'
„Nee, maar m'n vrouw voor een viertal wf
ken".
