ra"
LEZERS VAN ONS BLAD.
GEADVERTEERDE ARTIKELEN.
RECHTVAARDIG ARBEIDSLOON.
DONDERDAG 13 OCTOBER 1932
MAX EN ZIJN
t HET „BOSSCHE GEVAL".
Temidden van de ruïnes.
„SOCIALISME NU" NIET IN
RUSLAND
TER UITVAART VAN
DR. CLEMENS MEULEMAN.
PATER L WOUTERS C.ss.R.
BAARS SPREEKT.
BENOEMINGEN.
VERZOEKEN OM STEUN.
VERBOND VAN KATHOLIEKE
JONGEREN,
Beginselverklaring.
GOUDEN KLOOSTERFEEST
PROF, KEESOM-
DE SWEEPSTAKE.
Moderne kooplieden geven door hunne advertentiën
in de dagbladen blijk, met hunne aanbiedingen de
concurrentie het hoofd te kunnen bieden.
Zij treden met hunne producten en de prijzen, welke
zij er voor rekenen, openlijk op en leveren hierdoor
het bewijs, aan het publiek de beslissing in daden
van koop te durven overlaten.
De meest geadverteerde goederen vinden den groot
sten aftrek. Zij zijn bijna altijd de beste en de goed
koopste. Koopt dus uitsluitend
a
IN HET LICHT VAN QUADRAGESIMO
ANNO.
II. (Slot).
De volle waarde van den
arbeid.
De stelling, dat de arbeid minstens een
gezinsloon waard is, houdt impliciet in, dat
de volle waarde van den arbeid boven deze
minimumgrens kan uitgaan. Want. het na
tuurlijk deel van den arbeid is slechts een,
zij het dan ook de voornaamste, van de fac
toren, die de waardeschatting in deze moe
ten beinvloeden. Nog meerdere andere fac
toren moeten in aanmerking komen.
Ik denk aan de grootere of geringere pro
ductiviteit van de onderscheidene soorten
van arbeid; aan de meerdere of mindere
mate van voorbereiding, noodig om tot een
bepaalde soort van arbeid de geschiktheid
te verwerven; aan de ervaring, de vaardig
heid, die de arbeider zich reeds eigen maak
te, de bekwaamheid waartoe hij zich op
merkte. De waardeschatting moet ook ver
rekenen, dat de eene onderneming, de eene
Eoort van arbeid meer vergt van den werk-
mar>, meer vermoeit, leven en gezondheid
Tneer op de proef stelt en eerder sloopt dan
de andere. De algemeene economische toe
stand van het bedrijfsleven zal eveneens
SÜn terugslag moeten vinden in de waarde
schatting van den arbeid: in tijden van
hoogconjunctuur is de waarde van den ar
beid van-zelf-sprekend hooger dan in min
der gunstige omstandigheden. Zelfs de
economische wet van vraag en aanbod mag
tot op zekere hoogte want arbeid is geen
koopwaar de waardeschatting beinvloe-
den.
Eindelijk is het mijn meening, dat in het
verleden de productiefactor arbeid in het
algemeen te laag gewaardeerd is in veree
hiking met den productiefactor kapitaal Tn
de toekomst zal het ons streven moeten 'zi n
meen^om en iïheta^
de hun tooi er®ckl^ende waardefactoren
SchatW TndG Plaats in de maarde-
j, e bunnen verzekeren, dat we
hit u de or n2 van de publiekrechte
re bedrijfschappen noodig hebben, is
mijn overtuiging.
Hoe dit overigens ook zij, uit de hier ge
geven opsomming is het wel duidelijk, dat
arbeidsloon, uit ruilende rechtvaardig
heid verschuldigd, veel meer zegt dan het
levensonderhoud van den werker en zijn
gezin: er is groot verschil tusschen mini
mumwaarde en volle waarde. Met den, be
hoefte-maatstaf, in den zin van absoluut
gezinsloon, zonder meer mogen wij bijge
volg geen vrede nemen.
De sociale rechtvaardigheid.
Degenen, die den maatstaf „loon naar be
hoeften" naar voren brengen, bedoelen
daarmee gewoonlijk niet het absolute, maar
het relatieve gezinsloon te verdedigen. Som
migen n.l. meenen, dat het eisch is van
lende rechtvaardigheid een loon uit te
■ijeeren, varieerend met het aantal leden,
aruit het gezin van den werker bestaat
®n met de behoeften van die leden. Deze
Opvatting vindt zeker geen steun in Q.A.
De encycliek heeft enkele regels gewijd
&an de z.g. kindertoeslagen, die door haar
in één adem worden genoemd met de mid
delen, uitgedacht om te voorzien „in bui
tengewone behoeften" (zooals voorzieningen
voor bijzondere ziekte- of sterfgevallen).
Deze regels zijn in den latijnschen tekst
van de onmiddellijk voorafgaande geschel
de" d°°r*en gedachtestreepje, terwijl ook
wiis7 dit zelf niet onduidelijk er op
wordt dit"!1' ee" onderwerp gememoreerd
sfgaandp mgenlijk losstaat van het voor-
ter j het rechtvaardig loon. Het karak-
deze woordkeus komt in de Neder-
yndsche vertaling goed tot zijn recht door
Verd-aajVavSi Past een woord van
erdiende hulde aan allen", enz.
n inderdaad, het is gemakkelijk in te
'en, dat het geëvenredigde gezinsloon on-
mogelyk eisch kan zijn van de ruilende
rechtvaardigheid! Want deze deugd eischt
krachtens haar wezen gelijkheid tusschen
hetgeen wordt gegeven en ontvangen. Voor
denzelfden arbeid aan den een meer uit-
keeren dan aan den ander, is bijgevol 7
conform aan het karakter van deze de H
Meer dan gewone behoeften kunnen I?
ook in het rechtvaardig loon niet i an
drukking komen. tot Ult"
Hieruit volgt echter geenszins h
katholieke beginselen de meer dan de
kinderrijke gezinnen aan hun lot ovgeiW00n
Wanneer in het kostenelement v aten-
meer dan gewoon groote gezinnen 30 deze
andere wijze is voorzien (b.v. cj0 ?let °P
rechtvaardig loon zich aanmerkelijk ^et
de minimumgrens beweegt, of doord boven
doende mogelijkheid bestaat om zich, Vo1"
de financieele gevolgen van deze onL gen
gebeurtelijkheden te verzekeren),
het gemakkelijk eisch zijn van algem an
welzijn of sociale rechtvaardigheid en en
de tegenwoordige samenleving is dat indel"
daad zoo voor deze kroostrijke gezinnen
speciale voorzieningen te treffen, b.v. door
kindertoeslagen uit te keeren.
Deze kindertoeslagen hebben eigenlijk
met loon niets uit te staan. Want loon is
vergelding voor arbeid, terwijl die speciale
voorzieningen enkel en alleen steunen op
de eischen van het algemeen welzijn en dus
evenzeer uitgekeerd moeten worden aan de
genen die niet, als aan degenen die wel in
de gelegenheid zijn, arbeid te verrichten.
Deze opvatting over het karakter van de
kindertoeslagen is zeker niet in strijd met
Q.A., gelijk daar juist reeds werd te ken
nen gegeven.
Meer in betrekking tot het loon staan
andere eischen van algemeen welzijn, waar
aan Q.A. uitdrukking heeft gegeven.
De H. Vader is getroffen door de afme
tingen, die de werkloosheid vooral tijdens
zijn Pausschap heeft aangenomen. „Deze
ramp, zoo zegt Hij, heeft de arbeiders ge
stort in maatschappelijken nood en moreele
gevaren, zij heeft de welvaart der staten te
gronde gericht, en de openbare orde, de
rust en de veiligheid over de geheele wereld
in gevaar gebracht", (bl. 82). Hij noemt het
algemeen bekend, dat zoowel te hooge als
te lage loonen, werkloosheid veroorzaakt
hebben. En zoo acht Hij het in strijd met
de sociale rechtvaardigheid, „wanneer om
persoonlijk voordeel.... de loonen te laag
worden neergedrukt of te hoog worden op-
fevotei"; d® SPciale retiatvaaxdigfesid yeï-
dert daarentegen ten aanzien van de ^verk
loosheid, „dat in overleg en eensgez'nd™T
de salarissen, zoo mogelijk, gerege
den op zulk een wijze, dat een z0? „n
mogelijk aantal arbeiders we:rk
vinden, en een behoorlijk loon v
om in hun levensonderhoud te vo
(bl 82)
Verderreikende gevolgen nog y°or.
samenleving heeft de volgende ei
Q. A. meer dan eens en bijzonder
kelijk naar voren gebracht.
Het is een groot belang vow hetjlg^
meen welzijn, zegt de ene., „da begparing
en het overige personeel, d nood_
van wat aan loon overschie
zakelijke uitgaven, geleideh.r En ter
scheiden vermogen komen ^ard jn_
verklaring wordt elders de uit
dien niet krachtig en zondeL dt ter hand
voering van deze dl^eIjJand zich in te
genomen, dan behoeft niem de vrede en
beelden, dat de openbare or^erieving nog
de rust in de menschelijke s tegen de
met succes te verdedigen z J
machten der revolutie" (bl- de tot
Wanneer de loonPrakt,1J^kkelde beginse-
hiertoe in hoofdzaak ontwi re(Jen te zeg_
len weet te baseeren, is e ldend iSj niet
gen, dat het welvaartsloon welvaart
alleen omdat deze loonn
maar
brengen aan de arbeiden deze bg_
nog omdat de verwezenlijk opbouw van
ginselen een goeden ëanfn,lderstelt.
het economisch leven veroi
Noodloon.
- „ccliikheid voorzien
In Q. A. is ook de I^, eden en storin-
van ernstige onregeln"' conomisch leven,
gen m den gang van het het geva];
De ene. schenkt aand drukt gaat on_
waarin „de onderneming^,, (bL gl)
der onrechtvaardige 1 verdragen, die de
denkt hier niet aan den eenzijdig heb-
oorlogs- en herstefsc^^^ l£mden gn Qp dg
ben gelegd op de hgt productiewezen,
gevolgen daarvan gen „gedwongen wor-
En dat ondcin {g verkoopen beneden
den haar producte (fel gl)> zooalf, dg
den rechtvaardigen V .g voldoende bekend
ene verder opme het moderne monQ_
uit de gesch: t_ en kartelformaties
poliewezen, van ingspraktijken.
elDat in deze en dergelijke omstandigheden
niet altijd ten volle kan worden vastgehou
den aan de normale looneischen, spreekt
van zelf De arbeid toch heeft een sociaal
karakter. De moderne onderneming is een
samenwerking tusschen arbeid en kapitaal.
Wanneer nu door den arbeid eischen wor
den gesteld, die het voortbestaan van de on
derneming, zeker op den duur, onmogelijk
maken, dan is de arbeid bezig, aan zich zelf
economischen zin en beteekenis te ontnemen,
doordat hij zijn eigen reden van bestaan
aantast.
Vandaar dat Q. A. het loonvraagstuk bij
de ondernemingen in die omstandigheden
aldus ziet: „Gaat echter de onderneming ge
drukt onder onrechtvaardige lasten, of
wordt ze gedwongen haar producten bene
den den rechtvaardigen prijs te verkoopen,
zoodat er te weinige inkomt voor de uitbe
taling van een billijk loon aan de arbeiders,
dan staan zij, die zulk een druk op de on
derneming uitoefenen, schuldig aan een
zwaar misdrijf; zij immers ontrooven het
rechtvaardige loon aan de arbeiders, die
door noodzaak worden gedwongen, met
minder dan het hun rechtmatig toekomen
de genoegen te nemen" (bl. 81).
Aan dergelijke onrechtvaardige toestan
den moeten arbeiders en ondernemers met
vereende krachten en in gemeenschappelijk
overleg het hoofd bieden; „en bij dit zoo
heilzame werk steune hen het Staatsbe
stuur door een verstandige politiek" (bl. 81)
Een aanwijzing omtrent den geest, waarin
men de loonregeling bij het heerschen van
die toestanden zou kunnen treffen, kan wor
den gevonden in de ene., waar ze hulde
brengt aan allen „die met inzicht en beleid
verschillende methoden hebben beproefd,
om het arbeidsloon zóó in overeenstemming
te brengen met de gezinslasten, dat bij de
vermeerdering daarvan het loon verhoogd
wordt" (bl. 81).
Deze woorden van Q. A. mogen geenszins
worden gezien als een aanprijzing van het
relatieve gezinsloon voor normale toestanden
en verhoudingen. Het gaat hier veeleer over
zoodanige „tegenwoordige omstandigheden",
„aarvan de ene. even te voren veronder-
u dat het niet altijd mogelijk zal kunnen
sten, w t .„u
zijn, een
loon uit te keeren, ruim voldoende
lichaam, en, evenals de deelen van het
lichaam, elkaar aanvullen en vervolma
ken". (bl. 82).
M.a.w. wij moeten en dat is voor onze
samenleving een der eerste eischen van al
gemeen welzijn wij moeten eensgezind,
krachtig en volhardend stuwen naar het
herstel van de maatschappelijke orde, door
de inrichting van publiekrechtelijke bedrijf
schappen en door den terugkeer van den
christelijk-solidairen geest. Eerst zóó zal het
mogelijk zijn het economisch leven het hoog
ste rendement af te dwingen en het sociaal
organisme zóó te doen functioneeren, dat
aan zooveel mogelijk allen die mate van
stoffelijke goederen ten deel valt, „die, mits
verstandig gebruikt, niet alleen geen belem
mering is voor de deugd, maar haar veeleer
krachtig bevordert", (bl. 83).
Hoeven,
DR. W. KOENRAADT.
V„v,„nrliik te voorzien in de normale be
foJen van een gezin (bl. 80). In die om
standigheden verdient het aanbeveling een
ling te treffen, waarbij het grondloon
In loon voor ongehuwden wordt gedrukt en
hii de noodige aanvullingen worden
verstrekt aan degenen, die gehuwd en met
versue „eend zijn. Maar zulk een rege
ling mag geenszins worden voorgesteld als
de ideale* integendeel, waar de verhoudin-
eischt de sociale rechtvaar-
gen zoo z .1 ten spoedigste her-
'ine«vo„d van dien aard,
J=: ,„ren volwassen arbeider een ge-
u3.t 3311 iederei /ui qd/qi\
zinsloon worde gegarandeerd (bl. 80/81).
Samenhang van geheel het
economisch leven.
Op het einde van haar
wijst Q A od een factor, die vooi de recht
vaardige vergelding van den
grootste belang is: er moet nd.
verhouding bestaan tusschen de loonen on
darling en hiermee hangt weer nauw samen
aen juiste verhouding tusschen P
die voor de producten der verschillende be
drijven, als landbouwbedrijf, induftneele
edrijven, enz. verkregen worden (b
ki het economisch leven hangt alles zoo
ninig en op zóó teere wijze samen, dat ai-
w ij king en onregelmatigheden in het eene
Punt of in een bepaalden bedrijfstak, me
zonder terugslag blijven op andere econo-
rmsclie factoren en op andere takken van
bedrijf.
Met dien samenhang van geheel het eco
nomisch leven voor oogen, kan het niet te
verwonderen zijn, dat het vaak zoo be
zwaarlijk lijkt de katholieke loonnormen ten
volle geldend te maken in een maatschappij,
ie vo gens Q. a. gekenmerkt wordt door
het individualisme, het ongeregelde winst-
bejag en de vrije concurrentie.
En daarom moet het ons streven zijn
bij de behandeling van het sociaal karakter
van den arbeid werd hierop reeds gewezen
dat „de verschillende takken van bedrijf
iich sampnvofijgEp samengroeien tot één
Op geen enkel argument gaat de heer
Kleerkoper in als hij zich keert tegen het
vonnis van de Bossche rechtbank.
Het oude paardje van de klasse-justitie
wordt echter nog eens van stal gehaald en
draaft aldus:
dat men een moeder haar kinderen durft ont
houden, dat men zich vermeet haar moeder
lijk gezag aan te tasten, niet omdat er iets
hapert aan haar gedrag (men erkent het
ronduit), maar omdat men geen vertrouwen
heeft in de katholiciteit, waarin zij haar kin
deren zal opvoeden, dat kan alléén verklaard
worden door het feit, en het is onze taak oni
dat duidelijk te zeggen en het goed in te zien,
dat de echtgenoot dezer vrouw niet méér in
komen heeft dan vijf-en-dertig gulden in de
week. Ware het vijf-en-dertig gulden per uur,
dan zouden dezelfde rechters het niet aan
durven, dit vonnis te wijzen. Juister nog, dan
zou er nooit een rechter in het leven van
deze vrouw en deze kinderen zijn gemoeid.
Men begint het „Bossche geval" van ze
kere zijde wel op zeer bedenkelijke wijze
uit te buiten.
Dit moge ook hen tot bedachtzaamheid
stemmen, die de betiteling van „Roomsch
recht" blijven geven aan een uitspraak,
waarvan een orgaan als het „Weekblad van
't Recht" verklaarde: „Een Protestantsche
rechter zou volkomen dezelfde beslissing
hebben kunnen geven".
Intusschen raken wij met de „Avondpost"
hoelanger hoe verder van huis.
Deze komt thans tot onze niet-geringe
verbazing tot exclamatie's als deze
Waér staal in de wet, dat de Rechtbank
haar vonnis moest laten afhangen van de
vraag, „of de kinderen een behoorlijke ka
tholieke (of protestantsche) opvoeding" zulien
krijgen?
Moeten de rechterlijke colleges tegenwoor
dig voorschrijven, naar welken godsdienst de
kinderen zullen worden opgevoed?
Natuurlijk hebben ons rechterlijke colleges
zooiets niet voor te schrijven, maar zij dienen
bij beslissingen in gevallen als het Bossche
uit te gaan van den godsdienst, dien de kin
deren nu eenmaal belijden.
Lag deze gedachte ook niet ten grondslag
aan een lichte reprimande, door den minis
ter van Justitie onlangs uitgedeeld naar
aanleiding van gevallen, die op het punt
in kwestie heel wat minder zekerheid boden
dan het Bossche
289. Max en zijn vrienden begrijpen er niets
van. Wat is er toch aan de hand? „Petronella!
Waar ben je?" roept Max. Van uit de puin
hopen stijgt een poezestemmetje op: „Hier,
Max!"
290. „We moeten eerst die paraplus maar
uittrekken", roept Petronella, „en dan eens zien
wat er gebeurd is. Het schijnt dat hier een ker
mis gehouden werd, maar alle menschen zijn
ervan door. En waar is Jaap".
291. „Kfik, daar Is Jaap. Hij wenkt ons",
zegt Max, die zich ondertusschen van zijn „pa
raplu" ontdaan heeft. „Hij schijnt erg in zijn
schik te zijn". „Het was voor ons!" roept Jaap,
schaterend van pleizier. En hij wijst op het
opschrift aan den ingang der fam
De „Volk"-redacteur Matthijsen concludeert
na zijn Russische reis: conciuaeen
De zooveelste poging om het socialisme „in
7üV™lTf Is, ,0I7 ,een mislukkl'ng Uitgeloopen.
moest mislukken en zij zal nog vele
malen mislukken omdat het socialisme een
geestelijke rijpheid vordert, die bij den Rus-
sischen massa-mensch ontbreekt. Met cursus
vergaderingen is zij niet bij te brengen. Eerst
moet de grondslag worden gelegd. De massa
moet sociaal voelen en denken. Dit is slechts
mogelijk op een algemeen peil van bescha
ving. dat hooger ligt dan het West-Europee-
sche, veel hooger dan het Russische.
bedrijfsleven van de Sovjet-Unie
SPivr groot-kapitaal geen rol....
U'tschakeling van het kapitalisme
if J met vestiging van het socia-
"u d.e staatsmacht in vollen om
vang uitsluitend in handen is van communis
ten, nu de oude bourgeoisie is uitgeroeid en
allen politiek andersdenkenden het absolute
zwijgen is opgelegd, nu blijkt, dat het socia
lisme een toestand is, waar mensch en maat
schappij zich geleidelijk en juist onder Russi
sche omstandigheden niet eens zoo heel snel
heen bewegen. Zij, die van „het socialisme
nu!" droomen, zullen goed doen onbevangen
van de Russische werkelijkheid kennis te
nemen.
Misschien kunnen ook zij, die van een „socia-
lisme-later" droomen, wat van Rusland leeren....
Nog in volle levenskracht, midden in zijn
heerlijk werk, ligt deze krachtige man nu neer
geveld -door den feilen dood. Hij, die nooit rust
heeft gekend, ging in ter eeuwige ruste.
En toch moeten wij geloovig met den door
hem zoo hoog vereerden Vondel het hoofd bui
gen en zeggen:
deee saacken
Gebeuren geen&slns sonder Godt.
Heden werd hij ter ruste gedragen, naar
dat kleine kerkhof, in de schaduw liggend van
zijn groote levenswerk, de W'ilhelminaschool.
Zijn werk, waarin zijn naam niet alleen, maar
zijn geest zal voortleven. Hoe had hij verlangd
het te voltooien door het bouwen van een
waardige kapel, ter eere van haar, die hem
het liefst op deze aarde was, toe te wijden aan
de Heiüge Elisabeth. Nog enkele maanden, en
m€t den bouw zou zijn begonnen. De plannen,
met zorg en kunstzin devotelijk voorbereid,
liggen ter uitvoering gereed.
Thans zullen ze uitgevoerd worden, gewis,
eB zóó als hij ze had ontworpen en uitge
werkt. En wat er nog mag ontbreken aan het
daarvoor benoodigd kapitaal, zal er nu komen,
allereerst Gode ter eer, zooals zijn zuivere
intentie was, maar thans ook te zijner, her
denking. Daarvoor te zorgen, is een eereplicht
voor allen, die hem moeten danken voor zijn
liefde, voor zijn vriendschap, voor zijn steun
en zijn opbeuring, voor zijn raad en zijn daad.
En dan moge naast het beeld van Sint Elisa
beth ook komen te staan het beeld van St.
Clemens, zijn heiligen patroon, hem ter eere.
O, deze man heeft in zijn leven zoo ontzag
lijk veel goed gedaan aan velen, zeker ook
in het openbaar: zijn grootsche stichting op
Hoog Hees zal het na vele jaren nog luide
verkondigen, maar veel en veel meer in
het verborgene.
Hij leefde voor zijn werk, maar dat wil zeg
gen: voor de menschen, die hij goed deed,
maar dat wilde voor hem, diep godsdienstig,
als hij was, zeggen: voor de eere Gods. Hij
was een geneesheer, die allereerst zorg had
voor de zielen.
Neen, dan- mogen wij eigenlijk, gaande achter
zijn stoffelijk overschot, niet schreien. Hij is
dat niet. Hij is omhoog gegaan, waarheen zijn
werken hem voorafgingen. En het is, of hij
^ns toeroept, wat Maryken in den droom tot
den treurenden Vondel sprak:
Ti Verhuis, van 't aa.rdsc.he juk ontslagen,
Omhoogh, in 't hemelsclie gebouw.
Dat moge ook de troost ziju voor haar, die
hij eenizaam achterliet, een troost voor
ben, voor wie hij altijd was zulk een trouwe,
i* lief en vooral in leed zoo hartelijk meele
vende vriend, een troost ook voor die velen,
voor wie hij' zijn leven lang hard heeft ge-
werkt, en die hem dankbaar zijn voor wat hij
in haar droeve leven steunend en opbeurend
ook als geneesheer voor haar zielen is geweest.
Hij ruste in vrede in de schaduw van zijn
school.
En het Eeuwige Licht verschijne hem.
AALBERSE.
In. hei orgaan van den Alg. Ned. Fascisten-
°ndV e Fascist"' geeft Wouter Lutkie zijn
moiukken van een propaganda-rede door den
vni aSCl? Baars in Den Haag gehouden en is
r^viJ^?nTdv?ring voor diens Ciceroniaansche
periodes Hier volgt de ouverture:
„Jan Baars.
A™Üjfjeen doodgewone jongen-uit-het-volk van
AmJ rdam; Zijn vader en moeder wonen in
vit s st End. boven.
zYiv.er ras. Met al de karakteri-
hiimrA °"derscheidende eigenschappen, zin voor
Vmrti uk gvaai'd,gheid, gemoedelijkheid, trouw
hartigheid, ontroerbaarheid.
We spraken elkaar even, vóór de vergadering.
as n?£ h derde bij, 'n kloosterbroeder, ook
,tel'dammer en niet weinig trotsch,
ma£e" met ziJh stadgenoot, den opper-
MmlnV Nederland. Die „veel voelde" voor
Mussolini „kranige kerel".. „En hij heb het
nII? v°lk z°owat achter zich, nietwaar?"...-
Nu ja, natuurlijk behalve de boeven en bandie-
rf"' rooien hem natuurlijk niet!" Waarop
fhaa"- "Nee- Daarom zijn er ook zoo weinig
advocaten in onze beweging". „Ja, juist zoo,
Itlln' h?00'1 Maar vei-tel eens, hoe
®7aaP d® christelijke partijen tegenover het
fascisme En weer Baars, slagvaardig: „U zegt
het al, die staan er tegenover!" „Ja. mooi,
mooi prachtig!" lachte gul de Broeder.
Dat was Baars, in voorbereiding op zijn rede,
aanstonds, nu, hier, in de groote zaal van den
Dierentuin
Paters Franciscanen.
Op voordracht van den Hoog Eerw. Pater Pro-
vinciaal der Minderbroeders werd door Z-
Hoogw. Exc. den Bisschop van 's-Hertogenbosch
benoemd tot kapelaan te Wijchen Pater A- W.
Steverink, terwijl aan Pater J. A. J. Hulshof om
gezondheidsredenen eervol ontslag werd ver
leend als kapelaan aldaar.
Mededeeling van het Nat. Crisis-
comité.
Het secretariaat van het Nationaal Crisis
c°mité deelt ons mede:
Den laatsten tijd ontvangt het secretariaat
dagelijks vele tientallen brieven van personen,
d'e zich rechtstreeks tot het Centraal Comité
benden om steun. In verband hiermede is het
Wenschelijk er nog eens met nadruk op te
wijzen, dat 'de steunverleening aan particulieren
uitsluitend geschiedt door tusschenkomst van
de plaatselijke crisiscomité's, die in bijna alle
Hederlandsche gemeenten bestaam Indien in een
gemeente geen plaatselijk comité is opgericht,
dan beteekent dit, dat de bestaande organisaties
van Maatschappelijk Hulpbetoon of van de
kerkelijke diaconieën voldoende in den heer-
schendèn nood kunnen voorzien en dat men
zich tot deze laatste behoort te wenden.
Alle steunverzoeken, welke, rechtstreeks bij
het Centraal-comité of persoonlijk bij één der
bestuursleden binnenkomen, worden aan de af
zenders teruggezonden met verwijzing naar hun
Plaatselijk comité, zoodat hierdoor slechts ver
traging in de afdoening ontstaat.
Bovendien wijst het secretariaat erop, dat zij
die door een plaatselijk comité zijn afgewezen,
zich niet tot het Centraal-comité moeten wen
den, daar de beoordeeling van elk geval in het
bijzonder slechts ter plaatse kan geschieden.
Wanneer in zeer bijzondere gevallen het plaatse
lijk comité oordeelt, dat steun gewenscht is,
maar de toestand van zijn kas niet toelaat dezen
te verleenen, dan kan het comité zelf zich tot
het centraal bestuur wenden, ten einde hiervoor
een subsidie te ontvangen.
Tenslotte zij aangeteekend, dat alle gelden,
welke rechtstreeks bij het Centraal-comité in
komen, worden besteed om de plaatselijke
comité's te subsidieeren, ten einde deze in staat
te stellen hun taak zoo goed en zoo volledig
mogelijk uit te voeren.
Gouden professiefeest van den Hoogeerw.
Provinciaal der Redemptoristen.
15 October herdenkt de Hoogeerwaarde Pa
ter Ludovicus Wouters, Provinciaal der Neder-
landsche Provincie van de Redemptoristen, den
dag, waarop hij voor 50 jaren de H, Geloften
aflegde. Een halve eeuw van een rijk besteed,
verdienstvol missionaris, veelgezocht biecht
vader, werkzaam en vruchtbaar schrijver, als
energiek bestuurder ge
durende een 6-jarig
Rectoraat en een bijna
9-jarig Provincialaat
heeft de Hoogeerw. Ju
bilaris groote verdien
sten.
Geboren 19 Nov. 1864
te Vessem, maakte hij
zijn lagere studies in
het Juvenaat der Re
demptoristen te Roer
mond, deed 15 Oct. 1882
te 's-Hertogenbosch de
H. Professie, studeerde
daarna in het klooster
te Wittem als voorbe
reiding tot het H. Pries
terschap, dat hij 6 Juni
1888 te Amsterdam ont- Hoogeerw. Pater
Na eerst als profes- L. Wouters C-ss.R.
r werkzaam te zijn
geweest te Roermond aan het klein-seminarie
der redemptoristen, trad hij spoedig op als mis
sionaris bij talrijke missiën en retraites, waarna
hem gedurende zeer vele jaren de leerstoel
werd toevertrouwd der zedekundige godge
leerdheid in het studendaat of groot-seminarie
te Wittem. Ook doceerde hij eenige jaren als
moraal-professor aan de eertijds bestaande
schola major der Redemptoristen te Rome.
Gedurende 6 jaren stond hij aan het hoofd
van het bekende klooster te Wittem, waar on
der zijn bestuur de devotie tot den H. Gerardus
in de stille kloosterkerk aldaar een buitenge
wone vlucht nam.
Sinds 1924 werd hem de leiding der geheele
Nederlandsche Provincie en der beide vice-pro-
vincies van Suriname en Brazilië toevertrouwd.
Deze jaren van zijn Provincialaat werden ge
kenmerkt door den stouten bouw van het im
posante S. Alfonsusklooster, kerk en seminarie
op den Neboberg te Nijmegen, en door de over
name van twee retraitehuizen, n.l. te Bergen
en te Noordwijkerhout.
Op het gebied der zedekundige godgeleerd
heid verschenen van zijn hand verscheidene ar
tikelen in binnen- en buitenlandsche theologi
sche tijdschriften, en verschillende publicaties,
zooals de Minusprobabilismo,1 en zijn commen
taar op het decreet „Ne temere", enz. Vooral
wenschen wij hier te noemen zijn Tractatus de
castitate et de vitiis oppositis, dat spoedig werd
gevolgd door de uitgaaf van zijn groot moraal-
werk, waarvan het eerste kloeke deel onlangs
verscheen, en welks tweede deel reeds ter
perse is.
Wij wenschen den verdienstvollen jubilaris,
sieraad en kroon zijner Provincie, nog vele
vruchtbare klooster jaren: Alfonso duce et aus
pice, zooals het imposante Nebo-front zoo lapi
dair zegt: Onder S. Alfonsus' aanvoering en be
scherming!
Het Verbond van Katholieke jongeren ver
zoekt om opneming van de volgende beginsel
verklaring:
Het Verbond van katholieke jongeren gaat uit
van deze grondgedachte.
De ontwrichting van de huidige samenleving
vindt haar oorsprong in het verbreken van de
eenheid van godsdienst en leven.
Voorts is daaraan schuld het overheerschen
van een op individualisme en materialisme ge
gronde levensbeschouwing.
Eerste noodzaak voor alle hervorming is daar
om het herstel en de vernieuwing van den
geest door een christelijk leven.
Slechts daarin kan alle daadvaardig en alge
heel verzet tegen de heerschende wanorde een
vruchtbaren bodem vinden.
Zoo komt het Verbond van katholieke jonge
ren tot de volgende verklaring van zijn begin-
selen:
Het Verbond stelt zich ten doel een vernieu
wing van het openbare leven der katholieken
in Nederland.
In het bizonder beschouwt het daarbij als
zijn taak de kennis van de juiste staatkundige
en sociaal-economische beginselen te verbreiden
en de toepassing daarvan te bevorderen.
De katholieken moeten in een zoo groot mo
gelijk getal en met een zoo krachtig mogelijke
overtuiging zich vereenigen tot het voeren van
een staatkunde, die de sociaal-economisch
zwakken omhoog heft en den strijd aanbindt
tegen het hoog-kapitalisme met al zijn uit
wassen.
Als doeltreffend middel om dit te verwezen
lijken aanvaardt het Verbond de publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie. Het eischt zoo spoe
dig mogelijk een wetgeving, die deze in gang
liet Verbond stelt zich los van en onafhan
kelijk tegenover iedere politieke partij.
Het Verbond aanvaardt het recht van teder
volk, om te streven naar een zoodanige staats-
ordening als het beste is om het nationale wel
zijn te dienen en te bevorderen.
Het Verbond erkent nadrukkelijk de volks
eenheid van Noordnederlanders en Vlamingen.
Het Verbond als organisatie en zijn leden
individueel ondersteunen met alle kracht de
Vlamingen in hun strijd om cultureele en staat
kundige zelfstandigheid.
Het Verbond wenscht te bevorderen, dat de
verwezenlijking van zijn verlangens ook pers
pectief ontvangt door het bepalen van een re
geering van welke doortastende bemoeiing
daarvoor kan worden verwacht.
Zooals reeds gemeld, viert de eerw. Frater
Calextus Zaterdag a.s. in de bekende onderwijs
inrichting Huize „Ruwenberg", te St. Michiels-
Gestel zijn gouden kloosterfeest.
Zijn vele oud-leerlingen, in het geheele land
en de koloniën, zullen zeker er prijs op stellen,
den gouden jubilaris te toonen, dat zij hem nog
niet vergeten zijn.
Een menschenleeftijd is Frater Calextus de op
voeder geweest van honderden en honderden.
De laatste jaren heeft Frater Calextus zich uit
het onderwijs teruggetrokken, maar hij blijft de
vader van alle jongens op Ruwenberg.
PASTOOR VALLEN.
De Zeereerw. heer Vallen, pastoor te Breust-
Eijsden, is, naar de „N.V.Crt." meldt, ernstig
ongesteld en van de H.H. Sacramenten der Ster
venden voorzien. Hij is in een ziekenhuis op
genomen en heeft een operatie ondergaan.
N. H. OUWERLING f.
In den ouderdom van ruim 70 jaar is gister
morgen te Deurne overleden de heer H. N.
Ouwerling, oud-hoofdredacteur van de „Zuid-
Willemsvaart" en bekend als Noord-Brabantsch
geschiedvorscher.
In 1922 legde hij het hoofdredacteurschap neer
om zich voortaan op zijn landhuis „de Romeyn
te Deurne geheel aan zijn geliefde studie van
de historie van het Noord-Brabantsche gewest
te wijden.
De overledene was bestuurslid van het Prov.
Genootschap voor Kunsten en Wetenschappen
in N.-Brabant en lid van de Prov. Monumen
ten-Commissie. Ook had hij een belangrijk
aandeel in de stichting van het gemeentelijk
museum te Helmond, waaraan hij een groot deel
van zijn verzameling ten geschenke gaf.
De heer Ouwerling bewoog zich ook in de po
litiek. Hij was bestuurslid van de R.K. Kies-
vereeniging district Helmond en voorzitter der
plaatselijke kiesvereeniging te Deurne, waar hij
ook 4 jaar lid van den raad was.
PATER W. LIJDSMAN.
We vernemen, dat de Secretaris van wijlen
Kardinaal Van Rossum, pater W. Lijdsman, die
aanstonds na het overlijden van Z. Em. naar
Rome was ontboden, heden in ons land zou te-
rugkeeren.
TARWE VOOR ENGELAND
In de Noordelijke provinciën wordt tarwe op
gekocht voor uitvoer naar Engeland.
Een eerste lading te Delfzijl ingeladen, is
naar Liverpool verscheept.
AANKOMST MAIL-
De mail van Indië en Australië per Eng. s.
„Narkunda" wordt Vrijdag 14 October 6 uur v.m.
te Marseille verwacht.
KOSTEN VOOR BALLONOPSTIJGING.
De Minister van Waterstaat, heeft bepaald, dat
indien toestemming wordt verzocht voor het
houden van eene luchtvaartvertooning, bestaan
de uit het doen opstijgen van een vrijen ballon,
anders dan op een luchtvaartterrein, met afwij
king van het bepaalde in de in artikel 203 der
Regeling Toezicht Luchtvaart vermelde tarieven
eene vergoeding van 10 verschuldigd is, met
dien verstande, dat in het geval, dat in verband
met die vertooning een onderzoek van Rijks
wege ter plaatse zal worden gehouden, eena
vergoeding van 30 is verschuldigd.
Deze beschikking zal van kracht worden met
ingang van 1 November 1932.
PRIJSVRAAG ONTWERP TERREIN-
AANLEG.
De „Intercommunale Maatschappij van den
Linker Scheldeoever" te Antwerpen heeft een
internationalen wedstrijd uitgeschreven voor het
leveren van een ontwerp voor den aanleg der
terreinen, welke gelegen zijn aan den linker-
06V6r van da Schelde, tusschen de rivier en de
Blokkers" en „Suikerdijk". Dit ontwerp zal
moeten omvatten een volledig bouwplan, voor
zien van alle noodige teekeningen en practische
aanwijzingen.
De volgende premien kunnen voor de bedoelde
ontwerpen worden verleend: Een premie van
100.000 frs. twee premiën van 50.000 frs. en vier
premien van 25.000 frs.
Op de kanselarij van de Consul-Generaal van
België te Rotterdam liggen alle gewenschte be
scheiden betreffende dezen wedstrijd ter inzage.
Men meldt ons uit Leiden
Prof. Dr. H. W. Keesom, die ruim 3 maanden
in Zuid-Amerika heeft vertoefd en daar onder
meer als vertegenwoordiger der Nederlandsche
Regeering het Internationaal Koude-Congres heeft
bijgewoond, bevindt zich thans op den terugweg
naar ons land en wordt Zaterdag hier ter stede
terug verwacht.
De Sesarewitch-wedren, waarop de Sweepstake
werd getrokken, is gisteren in Newmarket ge
houden. De twee hoogste prijzen vielen hier te
lande. De eerste prijs op het eerst aankomend
paard Nistichin, viel in Rotterdam; de tweede,
°P bet paard Chelmarsh, ia Amsterdam,
