HET VOLKSONDERWIJS IN SOVJET-RUSLAND
IliS*
RIJKSYROEDYROUWENSCHOOI
TE AMSTERDAM.
E'aj-ssr-4»
VRIJDAG 14 OCTOBER 1932
"t %'3£lStr 4» «4 4.
L 4, ays®'yosz des oogst is cverfeodlg,
Eër5r^m'mel bon wö.heid blijven ste_
ken bij Feuerbach en Marx, die de leer van
Hegel op haar kop zette, en uit diens ab
stracte dialectica een concreet systeem fa
briceerde, door bourgeoisie en proletariaat
tegenover elkander te stellen als these en
antithese, om daaruit als synthese den socia-
listischen heilstaat op te bouwen, (verg. mr.
H. J. van Son „Het Bolsjewisme" Inleiding
Bladzijde S).
duitsche gasten.
Jakob Wassermann en Emil Ludwig in
ons land.
§HBs^Vc!& i P -i SmBÊÊM
-
de verkorting van den
arbeidstijd.
De kwestie thans in een acuut stadium
paedUeuresrerging N°°rd te Amsterdam
,sde"ik'
Een Mij weerzien.
DE REUZEL-KWESTIE.
Aanleiding om te hamsteren
bestaat er niet.
De bietencampagne in vollen gang. Aan-
voer van bieten per schip te Dmtelqord.
„SECTE-POLITIEK".
De prijsverhooging in rauwe vetten.
AFVAL VAN MELKPOEDER.
DE TWEEDE KAMER WEER
BIJEEN.
Opheffingsinterpellatie van
mevr. De Vries-Bruins.
DUITSCHE CONTINGENTEERING.
Ze zal geen uitsluiting voor het
buitenland beteekenen.
Verklaring van minister von Braun.
INTERN ATIONALE-NATIONALE
GRAFISCHE TENTOONSTELLING.
HET DERDE ORDE-HUIS
E. K. IN JOEGO-SLAVIE.
n (siot).
LICHT- EN SCHADUWZIJDEN.
Het atheïsme als leervak.
al]p!t !°U Van kortzichtigheid getuigen om
hetc etten °P de tekortkomingen van
vnL jVJet"onderwijs en het oog te sluiten
d® kchtpunten, die zelfs in de Bolsje-
ische opvoedingsmethode vallen waar
le nemen.
Het zij ons dus vergund, op de eerste
Plaats de aandacht te vragen voor deze
lichtpunten, om daarna op de schaduwzijden
te wijzen.
Wat de Sovjet-school gunstig van de
«est-Europeesche overheidsscholen onder
scheidt, is vooreerst hare vastberaden ver
werping van de neutraliteit als element van.
opvoedkunde.
Het Sovjet-onderwijs heeft een wereldbe
schouwing; het geeft positief de richting
aan, waarin het kind de levenswaarden te
heeft, en het verstrekt de middelen
m die waarden te verkrijgen. De neutrale
2ii daarentegen is leeg en inhoudloos,
ho tr enkel beginselloosheid en haar
uding tegenover het levensdoel is louter
neSatief,
Pet tweede voordeel der Bolsjewistische
0cd is, dat zij zich niet slechts richt tot
hef uSr?tand en het geheugen, maar ook tot
vat A* en den der leerlingen. Zij om-
den heelen mensch. Haar voornaamste
reven is niet de memorie vol te stoppen
et examenstof, noch zelfs het intellect te
r} eh te oefenen, maar den wil te
hart 6.n en t°t daden aan te zetten, en het
de he Vu^en met liefde en geestdrift, die
schen* 6 perso°nlijkheid drijven en beheer -
ning ei^n baar aanvuren tot zelfverlooche-
lijk ideaal°ffering voor het Semeenschappe-
Het d
wel den lichtpunt is, dat dit ideaal zoo-
voortdurendn^erwijzer als den leerlingen
wijzer weet, Z°°? °ogei\ staat' .°"der"
al het zijn taak is de kinderen
TZ wfJ n d06n kennen, beminnen en die-
r_ jj. Van de hoogste waarde acht: de
edding der menschheid door de gave van
aen productieven arbeid. De leerling weet,
hij in de klas is( niet om die leer in
z«n geheugen te prenten en haar nauw
keurig op te zeggen, maar om verstanden
WH ervan te doordringen, om er aljn
krachten en heel zijn bestaan aan te w j en.
Men ziet, hoever deze opvoedingawijkt
van ons intellectualistisch en,p^ohf"
Hsch neutraal onderricht en hoe dicht zij
nadert tot die van het Katholieke onderwijs
in zijn besten en edelsten vorm.
Maar hier houdt de overeenkomst op en
beginnen de principieele verschilpunten.
Voor de Marxistische school bestaat het
levensdoel, en dus ook het doel der opvoe
ding, in de productie van nuttige gemeen
schapsgoederen. Daarom wordt het kind
naar de fabriek gezonden om er te worden
ontwikkeld tot een volleerd communistisch
vakarbeider.
Zelfs al slaagt deze ontwikkeling vol-%
komen, dan nog is het individu gedoemdvj
heel zjjn bestaan te richten op het voort
brengen van industrie- of landbouwpro
ducten, ten einde het stoffelijk welzijn der
gemeenschap op een hooger plan te brengen.
He Christen daarentegen streeft, ook
waar hij stoffelijken arbeid verricht, naar
het bovenzinnelijk Rijk Gods, dat zijn na-
tuurjijke krachten verre overtreft, maar da
toch reeds hier op aarde in zijn binnenste
huist door de goddelijke gave der heilig-
rnakende Genade en dat hij hiernamaals
oopt te bezitten in zijn vollen en rijken
omvang.
bQr den Bolsjewistischen onderwijzer is
f hm6 ^eerkng afzonderlek een zuiver-stof-
,ejyk wezen, een onbeduidend en verganke-
"Jk onderdeeltje van de eenig-waardevolle
en blijvende menschheid, wier doel de com
munistische heilstaat is.
De Katholieke school daarentegen waar
deert in ieder van haar kinderen het gees
telijk element de ziel, individueel door God
geschapen naar Zijn beeld en derhalve
boven de aardsche sfeer verheven door
eigen, rechten, eigen plichten en een eigen
doel: de eeuwige gelukzaligheid. Men ziet
hét: er is geen scherper tegenstelling denk
baar dan die tüsschen de Bolsjewist;Jnl
en Christelijke leer en levensbeschouwing
En daarom is het geen wonder dat d»
Sovjet-school in het Christelijk onderwhs
haar grootsten vijand ziet. viwys
Dit blijkt duidelijk uit haar opvoedings
ysteem, dat met alleen van kop tot teen
doordrongen is van materialisme en geheel
gericht op de vorming van het kmd tot
Productie-machine, maar dat ook opzettelijk
ge'efetdooderid en godloochenend werkt.
Immers de „liquidatie van het Godsge-
loof' is een der voornaamste punten van het
iéerprogram.
Haast de bourgeoisie en het koelakkendom,
naast het alcoholisme en de prostitutie, be-
Hport in Rusland ook het geloof m den Al-
machtigen en Alwijzen God zoo spoedig
mogel«k te worden „geliquide<f
Daartoe is voorgeschreven, dat m iedere
echool een cursus in atheïsme moet worden
SnEP* die 21cb volgens het bevel van het
Jetf iSSariaat v°or volksonderwijs nauw
lettend dient aan te sluiten bij het agrarisch
cf industrieel milieu waar de lessen in
godsdiensthaat worden gegeven.
Ziehier een lyst van onderwerpen, die m
de sch°len van den eersten fraad dl-
voor acht tot twaalf-jarige IeerIlngen
plegen te worden behandeld
Eerste klas.
1. Het vereeren en kussen yan rebquieen
en kruisen is dwaas en gevaarlijk ge
zondheid.
2. Ook het vasten werkt nadeelig.
■3. Bidden is nutteloos.
4. Het wegblijven van de school op kerke-
onzinnig.
17. Tweede klas.
1 Er zijn geen toovenaars noch heksen,
«een engelen noch duivels.
2 Gezamenlijk werken en strijden is veel
doeltreffender dan gezamenlijk bidden.
3 Ziekten genezen niet door gebeden en
aalmoezen.
4 De vastentijd is een uitvinding der po
pen waarvan zij voordeel trekken.
1 5.' Verband tusschen onwetendheid en bij-
geloof.
III. Derde klas.
1. De October-revolutie (1917), die den
Tzaar van den troon heeft gestooten, heeft den
Tzaar van hierboven nutteloos gemaakt.
2. De godsdienst maakt onderscheid tus
schen arm en rijk.
3. Waarin bestaat het werk der geestelij
ken? Waarom is hun het stemrecht ontnomen.
4. Club, leeszaal en volkshuis, vergeleken
met het kerkgebouw.
5. Tractor en landbouwcoöperatie, of gebed
voor den oogst? Men kan de oogstopbrengst
en de welvaart van den boerenstand verhoo-
gen, zonder de hulp van God en Zijn heiligen.
IV. Vierde klas.
1. Wetenschappelijke en godsdienstige ver
klaring van het ontstaan der wereld: Onveree-
nigbaarheid van wetenschap en godsdienst.
2. Wat is de oorsprong van den eeredienst
der hemellichamen en speciaal van
Hoe zijn de feesten van Kerstmis en Paschen
uit dien eeredienst ontstaan?
3. Waarvandaan komt de naam Christus?
Heeft Christus wel ooit bestaan.
4. Hoe de menschen hun eigen godheden
hebben geschapen!
5. De godsdienst is de vijand van de ge
meenschap der arbeiders en bo
6. Waarom zijn alle vormen ™nd|°^sdJe£|t
even gevaarlijk en hoe worden z J
pitalisten misbruikt?
Niemand zal van ons een nadere uiteen
zetting, laat staan een weerlegging vergen
van dit godloochenend leerprogram.
Het is een getrouwe afspiegeling van het
stelsel waaruit het is ontstaan, het sinds
lang wetenschappelijk-bouwva ïge mate
rialisme der achttiende en negentiende eeuw.
De leer der Bolsjewiki betreffende den
geest en diens waarde is zoo armzie ïg-be-
krompen, hun opvatting om ren en oor
sprong van de doode en levende natuur en
van de orde in den kosmos in er-
lijk-onnoozel, dat het de moeite niet loont
er vele woorden aan,ie ver p
Hun ppliikvloersche wijsbegeerte hebben
peesch,
HopAd,'volgelingen vut de school der
De nieuwere ontwikkeling van het wijs-
geerig denken dat reeds vóór ruim een halve
eeuw heeft afgerekend met het eenzijdige
materialisme, negeeren de Bolsjewiki met
een verbluffend gemis aan critischen zin.
Zij blijven doordraven op hun versleten
paard als ware het een rashengst van het
zuiverste bloed.
En zij vergeten dat er in heel hun „we
tenschappelijk" stelsel niets oorspronkelijks
en niets Russisch te vinden is. Het is van
a tot z opgewarmde kost uit de vervallen
keuken van den Franschen godsdiensthaat.
En met deze beduimelde theorieën wor
den in de Russische steppen de kinderzielen
met honderdduizenden vergiftigd. Met be
hulp van dit. dom-brutale stelsel wordt de
godsdienst „geliquideerd" en de productieve
arbeid als het laatste woord der mensche-
lijke wijsheid verheerlijkt. Het zou belache
lijk zijn, als niet jaarlijks bijna drie millioen
kinderen willoos werden overgeleverd aan
dit geestdoodend systeem.
Daarom hopen en bidden wij met alle
goedgezinden, dat de economische en finan-
cieele mislukking van het vijfjarenplan, die
lederen dag duidelijker aan het licht treedt
spoedig een einde moge maken aan de heer
schappij der godshaters, opdat de deernis
wekkende zielennood gelenigd worde en ook
op Rusland het oude schriftuurwoord we
derom toepasselijk zij: „Uit den mond der
kinderen hebt gij Uw lof bereid, O Heer*
zij zullen U zalig prijzen".
Mr. L. S.
Het eerste artikel In ora Blad van 19
October.
De Volksuniversiteit kondigt voor 28 dezer
een voordracht aan van den Duitschen schrijver
Jakob Wassermann: „Aus eigenem Werk."
F j, Ludwig komt eveneens deze maand naar
ons land en spreekt op 21 dezer in den Haag,
daarna in Amsterdam en in Utrecht.
Het R. K. Werkliedenverbond hield
Woensdag te Utrecht een buitengewone Ver
bondsvergadering tot bespreking van het
vraagstuk van den arbeidstijd. Reeds sedert
1930 is dit vraagstuk bij het Verbond aan de
orde.
In d» voorjaarsvergadering van dat Jaar
werd reeds aangenomen een voorstel om eenc
commissie te benoemen, ten einde dit vraag,
stuk te bestudeeiren in verband met het vrij.
wel permanent karakter der werkloosheid,
al,s waarschijnlijk gevolg van rationalisatie,
concentratie enz.
Deze commissie zet de bestudeering van
dit ingewikkeld vraagstuk voort, waartoe een
waardevolle enquête gehouden wordt, doch
inmiddels is door de crisis de kwestie in een
accu ut stadium gekomen, waarom het Ver.
hoindsbestuur meende de zaak opnieuw in eeue
Verbondevergadeiring aan de orde te moeten
stellen.
Dit is Woensdag geschied.
De besprekingen werden ingeleid door een
betoog van den heer C. J. Kuiper, die het
tweeledig karakter der kwestie in 't licht
stelde en betoogde, dat, met 't oog op de ont
zettende moreele en materieele ellende der
werkloosheid, minstens eene voorloopige op.
lossing als urgent moet worden beschouwd.
De uitvoerige discussies, die op het inlei.
dend betoog volgden, plaatsten de urgentie
eener oplossing In een helderder licht-
Besloten werd aan een dootr het Verbonds
bestuur te benoemen commissie op te dragen,
In een concept-resolutie de wensohen van het
Verbond ten aanzien van den arbeidstijd op
korten termijn te formuleeren, waarna eene
nieuwe vergadering tot bespreking en vaststel,
ling zial worden belegd.
VERHOOGING DER INVOERRECHTEN
De positie van den expediteur
en de navordering.
De heer mr. M. H. de Jong, directeur der
Scheepvaartvereeniging Noord, schrijft ons een
uitvoerig betoog in verband met de onrust, welke
het wetsontwerp tot tijdelijke heffing van opcen
ten op alle invoerrechten alsmede herziening van
het tarief veroorzaakt heeft in de kringen van
den handel en van de daarbij beirokken tus-
schenpersonen, met name de expediteurs er. con-
vooiloopers.
Aan zijn artikel ontleenen we:
Een groote onbillijkheid ligt opgesloten in de
in artikel III neergelegde voorstellen, waarbii
- - den aangever navordering kan geschie-
do vonVifon rlio nvpr HP DGfiodfi. Waax
o.a. van den aangever navordering kan geschie-
den van de rechten, die over de periode, waar
over de terugwerkende kracht zal gelden, als
nog zullen moeten worden betaald. Dit aanspra
kelijk stellen van den aangever, die in de meeste
gevallen de expediteur is, moet zeer bezwaar
lijk en zeer onbillijk geacht worden. De expedi-
teur toch is tusschenpersoon, een schakel in het
transport van de goederen, van verkooper tot
kooper. Hij is bij de kooptransactie geen partij
en is slechts de uitvoerder van de opdrachten
hem door den exporteur of importeur gegeven!
Hij kan evenmin eenigen invloed uitoefenen op
de rechtsverhouding tusschen deze laatste groe
pen en blijft dus buiten de overeenkomsten van
4eze partijen met betrekking tot de bepaling,
wie van hen de op de goederen rustende rechten
zal betalen. De expediteur speelt in dezen een'
volkomen passieve rol. Toch wordt hij, indien
de wetsvoorstellen zullen worden ^angenomen,
door den fiscus als trustee aangesteld voor het
binnenkomen der nagevorderde invoerrechten!
op hem wil de fiscus in de eerste plaats de be
dragen verhalen, die kooper of verkooper al
naarmate hun onderling daaromtrent getroffen
overeenkomst, zullen hebben te betalen
regfling gaan de bezwaren van
onbillijkheid, want op den aangever-expediteur
«>Wd J ee" f'n.ancieele aansprakelijkheid
gelegd voor verplichtingen, welke op anderen
rusten.
De tweede nota van wijzigingen heeft getracht
aan enkele bezwaren, aan de terugwerkende
klacht verbonden, tegemoet te komen. De Mi
nister stelt daarin n.l. voor om deze wet buiten
toepassing te doen blijven „ten aanzien van vóór
Januari 1933 ingevoerde en aangegeven goede
ren, waarvoor ten genoege van den Minister van
„™tnCI0n wordt aangetoond, dat zij door den-
mmf' ,VTr oTf1 ons rekenin§ de heffing zou kO'
TnpJpif1* September 1932 zijn verkocht".
inlrS'r m°et worden- dat dit voorstel
eermat» oorspronkelijken maatregel eeni-
flleTn t,JerZaC. maar deze bepaling komt
handel aan de bezwaren, welke de
De moeü khede60rSte voorstel zo" ondervinden,
teur wnrHf i' ^aarvoor de aangever-expedi-
ondervanppn gep ?atst» worden hierdoor niet
de rechte?1? 2ljne aansprakelijkheid voor
ker,d„ V- °p goederen, waarvoor de terugwer-
blijft bestaan. gelden' in ieder opzicht
van^dfn1 eexneri'+bij Zijn doorvoering het bedrijf
hh door rie ?,na °ninogelijk maken, omdat
mji door de fmancieele risico's voor een niet te
ne RefinS^akelljkheid te staan
De Rotterdamsche Expediteursvereeniging en
de vakgroepen „Expediteurs" de Scheep-
Scheepvaart v arerWantG bcdi«ven" van de
hebberdez* ^refm5lng Zuid te Rotterdam
t^gerfwoordfeers t ,onder oogen gezien. Ver-
daarover m«f u ze orgamsaties hebben
conferenti^?^ Minl8ter Van Financiën een
lükheid van d waarb« zfj hem op de onbil-
aansprakelhkheiVd00^Ktelde bepaUng omtrent de
bovendien infrÓ v,t 1 gewezen. Zij hebben
den maatrelel dat d^k riSI°?'S te dekken d°°ï
3 pet. reed? Vi'u komende verhooging met
wordt gebraeht voorbfat door hen in rekening
ling is deze te V ^a? het "atuurlijk de bedoe-
werp niet tnt atltueeren, indien het wetsont-
nft w wet wordt verheven
laatste maZregil^\^.tbmen'- fat def
verplichtingen, wltede It v V°ld°en aa"
kor,.. 1
rj"rhan"e'£rln'hee,tieZiil,ed' yero,o'Eo:. van
wend tot den met een adres ge
wordt verzoohw? van Financiën, waarin
willen toeDassen vu*1 terugwerkende kracht te
292. Het Comité is naar het Raadhuis ge
vlucht, waar onmiddellijk een buitengewone
vergadering belegd wordt. De burgemeester
houdt een toespraak waarin hij zegt dat de
fancy fair door een ontzettende ramp, waarvan
men de oorzaken niet kent, geteisterd is.
293. Hij stelt voor een commissie uit het
comité te benoemen om een onderzoek in te
stellen naar de oorzaken der ramp, en rapport
hierover uit te brengen. Daar dringt luid ge
juich van buiten tot de raadzaal door. De deur
wordt geopend, en de drie avonturiers treden
binnen.
294. Welk een vreugde! Nettie streelt en
liefkoost Max, die buiten zichzelf van blijdschap
is zijn meesteres weer te zien. Petronella en
Monsieur Franqois omhelzen elkaar, en Jaap
vliegt zijn vriend, den burgemeester, ln de
armen.
In „De Sociaal-Democraat", het weekblad voor
de inwendige zending onder Esdeapeërs ver-
kiaart de heer J. v. d. Wijk, dat z.i „de crisis-
politiek eener groote socialistische partij als de
S.D.A.P. en die eener kleine socialistische secte
m wezen gelijk moeten zijn, n.l. in hoofdzaak
critisch, afwijzend".
Deze auteur vervolgt:
Daarom is de crisis-politiek niet in eerste
instantie een zaak van politiek, maar van
economie. Niet hoe de staat aan het noodige
geld kan komen is voor ons 't hoofdprobleem,
dat J^n ons sis oppositioneele arbeiderspartij
koud i laten en laat in werkelijkheid de arbei
ders ook koud.
Wij waren zoo naief te meenen, dat juist de
economie allereerst dwong te vragen: hoe komen
we aan het geld, dat we willen besteden? Maar
„ons als oppositioneele arbeiderspartij" laat dat
koud.
Als de schrijver dan maar weet, dat zijn partij
hiermee van de economie in de secte-politiek
verzeild is geraakt
De Regeeringscommissaris voor de hulpver
leening aan de melkveehouderij, deelt mede, dat
in overleg met de crisis-varkens-centrale de
volgende week alle bladreuzel, die de baconbe-
drijven uit de slachtingen van varkens verkrij
gen, te koop is voor maximaal 50 ets. per K.G.
af fabriek, bij afname in partijen van 50 K.G.
of grooter. Het is de bedoeling, dat deze reuzel
wordt afgeleverd aan slagers of combinaties
van slagers; vetverwerkende industrieën komen
bijgevolg voor het betrekken dezer rauwe reu
zel niet in aanmerking.
jlet publiek behoeft zich dus niet ongerust
te rnaken, dat er geen voldoende hoeveelheid
rauwe reuzel te verkrijgen zal zijn. Aanleiding
om te hamsteren bestaat er niet.
Buitendien kunnen de slagers van dezelfde
bedrijven krans- en netvet tegen den prijs van
0.40 per K.G. betrekken.
Voorzoover een slager niet bij een dezer be
drijven de noodige hoeveelheid rauwe reuzel
kan verkrijgen, kan hij zich terzake tot de cri
sis-varkens-centrale wenden.
Een vraag naar vet als in
oorlogstijd.
De Commissie van Overleg samengesteld uit
den Nederlandschen Slagershond, den Ned. R.
K Hanzebond van Slagerspatroons en den Ne
derlandschen Grossiersbond voor den vleesch-
handel deelt ons nog het volgende mede, naar
aanleiding van de mededeeling in de pers van
den Regeeringscommissaris voor de hulpverlee
ning van de melkveehouders betreffende de
rijsverhooging van de rauwe vetten.
Toen verleden week de mededeelingen in de
„ers verschenen omtrent de heffing op spijsvet-
ipn en oliën en vooral wijl in sommige bladen
de beschouwing er aan vast werd geknoopt, dat
15 October geen onbelast vet meer verkrij-
baar zou zijn, heeft bij het publiek de meening
nost gevat, dat ook het rauwe vet onder de be
lasting zou vallen van 35 cent per K.G. en is
een ongewone vraag naar rauw vet en gesmol
ten vet ontstaan. 10 en 20 pond niervet werden
door de klanten tegelijk bij den slager besteld.
Het werd een vraag naar vet, als in den oor
logstijd. Aan deze vraag kunnen de slagers niet
'voldoen, ze moesten bijkoopen. Er ontstond een
schaarschte van rauw vet én reuzel, temeer,
waar de meeste exportslagerijen na Vrijdag
ook geen rauwe reuzel meer afleverden.
En waar schaarschte is, ontstaat duurte. Sla
gers die hun op levering staande klanten wil-
denbedienen, moesten het rauwe rundvet bij
k°oPen voor MO 1.20 per K.G. De pnjzen
aan de verschillende groote abattoirs stegen m
een week tijds van 0.70 tot 1.20 per K.G
van reuzel in den groothandel van 0.35 tot
f 0.55 en 0.60.
En hoewel er gelukkig vele slagers zijn ge
weest, die het publiek trachtten gerust te stel
len met het vet wordt niet zoo duur, de ab
normale vraag van nu drijft den prijs op", toch
scheen de lust tot hamsteren van vet met te
beteugelen De mededeeling van den Regeerings
commissaris doet het voorkomen alsof de sla
gers geheel ongemotiveerd de prezen van het
vet hebben verhoogd. De werkelijkheid is, dat
het publiek door te groeten en ongemotiveer-
den drang tot inslaan van vet, de slagers ge
noopt heeft abnormaal veel vet bij te koopen tot
zeer hooge prijzen. Rauw vet is niet een artikel
hetwelk gefabriceerd wordt, of in voorraad
gehouden Is er een tekort aan rauw vet dan
m°et uit het buitenland worden aangevoerd.
Een plotselinge groote vraag schiep plotseling
duurte, welke echter zeer kort zal duren. Im
mers het publiek zal over een of twee weken
minder koopen, de slagers zullen voldoende
hebben aan hun normalen voorraad rauw vet
en rauwe reuzel en de prijzen zullen weer dalen.
De heffing op gesmolten vet zal echter wel
eenigen invloed behouden op de prijzen van
rauw vet en reuzel, in dien zin, dat er in de
winkels minder van het duurdere verpakte vet,
(deels uit het buitenland afkomstig) zal worden
gekocht, en de vraag meer zal zijn geconcen
treerd op rauw vet en reuzel. De hoogere vet
prijzen zijn echter aan den anderen kant een
voordeel voor de veehouders, te wier behoeve
de crisis-zuivelwet is, want de slachtrunderen
waaruit veel vet verwacht kan worden doen
reeds een beduidend hoogeren prijs op de
markt. Waar voor export op 't oogenblik hooge
re prijzen voor spek en reuzel worden besteed, is
vanzelfsprekend, dat ook de reuzel, rauw en
gesmolten, voor het binnenland gebruikt, hoo
ger in prijs is, dan inkoop voor den slager.
Bij dezen prijs komt 0.35 per K.G. heffing
op het gesmolten vet en gemolten reuzel, het
welk in verhouding tot den prijs een zeer hoog
Percentage is en drukt op den verkoop van een
eerste volksvoedsel, wat vet nu eenmaal is.
Da Crisis-Zuivel-Centrale brengt het volgen
de ter kennis van melkpoederproducenten:
In verband met het feit, dat bij de bereiding
van melkpoeder steeds een gedeelte afval ont
staat, die ongeschikt is voor menschelijke con-
sumptiedoelednden en uitsluitend voor veevoe
der kan worden gebezigd, is het uit een billijk
heidsoogpunt tvenschelijk te achten hiervan
geenerlei heffing te vorderen.
Naar aanleiding hiervan is bepaald, dat te
rekenen vanaf 2 October melkpoederproducen
ten 1 pCt. van hun totale productie aan melk
poeder in het binnenland mogen afleveren zon
der daarvan heffing te betalen.
UITVOER VAN SPEK.
Het bestuur der Ned. Varkenscentrale maakt
bekend dat na uitvoer van rug- en buikspek
afkomstig van varkens met een slachtgewicht
van '170 K.G. en meer geslacht in de periode
van 16 tot en met 22 October door haar aan de
exporteurs een bedrag zal worden vergoed van
9 cent per K. G. uitgevoerd spek zijnde het
bedrag dat bij de slachting als heffing is be
taald.
Tot het verkrijgen van deze vergoeding zal
het rug- en buikspek als bovenbedoeld gewaar
merkt moeten zijn door den Keuringsdienst,
welke de keuring heeft verricht van het varken,
waarvan het spek afkomstig is. Tevens moet het
spek voorzien zijn van een duidelijk dagstem
pel van dezen keuringsdienst. Tot het verkrijgen
van de terugbetaling moet de uitvoer plaats
hehben vóór J5 November J£S2.
Was de publieke tribune dezen eersten dag
ook leeg, mevrouw de Vries Bruins heeft toch
niet te klagen gehad over belangstelling bij
haar interpellatie inzake opheffing der rijks
vroedvrouwenschool te Amsterdam. Want behal
ve de directeur dezer school, dr. Meurer en de
directeur van den Amsterdamschen gemeente
lijken geneeskundigen dienst, dr. Heijermans,
was ook een heele schare sociaal-democratische
dames opgekomen om haar partij genoote te hoo-
ren pleiten voor een school, die als oijfer der
heerschende crisis schijnt te moeten vallen tenzij
Amsterdam zelf in de gemeentelijke beurs tast.
Wij hebben een oogenblik sterk betwijfeld
of de school opgeheven behoorde te worden,
maar na de rede van Minister Ruys de Beeren-
brouck is naar onze
meening nog maar
weinig reden om zeer
dubieus tegenover het
geval te staan. De Mi
nister heeft de zaak
zeer zuiver gesteld:
qua school is de rijks
uitgave voor het Am-
sterdamsche instituut
in dezen benarden tijd
niet wel verdedigbaar.
Er moge dan al prac-
tisch geen plaats zijn
voor de berekende 108
leerlingen, dat er in
werkelijkheid slechts
48 op de twee rijks
scholen zijn, bewijst
toch, dat de lust om
opgeleid te worden,
niet groot is. Daar
komt dan nog bij, dat het bestaan der school
te Rotterdam zoowel om medische als^ sociale
redenen, verre de voorkeur verdient boven de
existentie van de Amsterdamsche. En omdat de
nood dringt en het onderwijsprogram eenige
zekerheid eischt, was de opheffing van Amster
dam nu reeds aangekondigd.
Mevr. de Vries heeft aan de hand van door
verloskundigen behandelde gevallen inder
daad niet gering betoogd, dat er behoefte was
aan meer verloskundige hulp. Als echter de
vrouwen, blijkens de door den Minister gepro
duceerde cijfers, nu geen lust in 't beroep heb
ben? Dat komt dan weer omdat ze geen bestaan
vinden, zegt mevr. de Vries en dit wordt ver
oorzaakt door het teveel aan jonge medici, die
verlossingen doen. Hebben wij mevr. de Vries
goed verstaan, dan meent zij met een beroep
op prof. de Snoo, dat voor verlossingen deze ac
tieve artsen minder geschikt zijn dan de expec-
tatieve vroedvrouwen. Alweer mogelijk, maar
moet de Minister nu óók al zorgen, dat de
vroedvrouwen de plaatsen innemen van de ju
niores onder de medicinal-doctores of docto
randi?
Neen. alles bij elkaar moeten wij zeggen, dat
het betoog van den Minister sterker was en ook
mr. Goseling, die de beide dames ridderlijk bij
sprong, heeft ons niet van het tegendeel kunnen
overtuigen. Deze Amsterdamsche afgevaardigde
had een vernuftig gevonden argument. Hij ver
dedigde de school met al haar nuttigen arbeid
onder meer met een beroep, dat niet alleen op
Minister Ruijs de
Beerenbrouck
financïeele, maar ook op andere kleintjes moet
worden gepast. Daarmee zijn wij het volkomen
eens en ook met de juiste opmerking, dat min
vermogenden in de hedendaagsche maatschappij
nog meer steun noodig hebben dan onvermo*
genden.
Maar mr. Goseling zei ook: eigenlijk wordt
er toch niets bezuinigd. Want de brutokosten
der school zijn 130.000 gulden, er wordt 50.000
gulden ontvangen, dus zijn de netto-kosten
80.000 gulden en de directeur spaart er 30.000.
Doch op den Middelenstaat prijken immers net
precies bijna ƒ50.000 ontvangsten uit meer ge
noemde school! Als zij dus wordt opgeheven,
bezuinigt de Staat toch practisch niets.
De Kamer stond perplex en er gleed een
glans van genoegen over mevr. de Vries' gezicht.
Maar wellicht zal het verbaasde auditorium
morgen wel tot de ontdekking zijn gekomen, dat
deze mysterieuse post vanzelfsprekend alleen op
den Middelenstaat is gekomen, toen het besluit
tot opheffing nog niet genomen was! Of anders
een departementale vergissing is.
Als Amsterdam met redelijke voorstellen
komt om zelf financieel te bewijzen, dat het
de school wil handhaven, die het Rijk niet noo
dig acht, zal de Minister het zijne doen. Maar
veel zal dit, gezien den toestand van 's lands
schatkist, niet kunnen zijn.
Buitengewoon sympathiek was mevrouw de
Vries' sober maar welgemeend woord aan de
nagedachtenis van den dezer dagen zoo plotse
ling overleden directeur der Heerlensche Vroed
vrouwenschool, dr. M. Meuleman; van harte
sloot de Minister zich aan bij dit in memoriam,
den eminenten katholieken medicus ter eere.
Dat men voorloopig niet bang behoeft te zijn,
dat de Kamer aan haar controle-recht zal laten
tornen, heeft Minister Reymer ondervonden.
Deze kwam met een wetsvoorstel waarvan de
bedoeling is, dat de onbelemmerde uitvoering
van het Rijkswegenplan moet worden bevorderd,
dat vertragingen, uit verkeersoverdrachten
voortspruitende, zooveel mogelijk moeten wor
den voorkomen en dat dus. voor gevallen, dat
Rijk en andere belanghebbenden het over 't
beheer en onderhoud van een weg zouden eens
zijn, geen wet meer zou noodig zijn, maar een
eenvoudig Koninklijk besluit, gecontrasigneerd
door de Ministers van Waterstaat en Financien,
voldoende zou wezen.
Er is aan dit wetje van slechts een artikel
heel wat gedokterd door de Kamer. Zij heeft
taai vastgehouden aan den eisch, dat de Minister
zich zou beperken fot het hoog noodige, n.l. de
mogelijkheid het wegenplan soepel te kunnen
uitvoeren. Van een terugdringen in de positie,
die voor 1900 bestond, wilde zij niets weten en
dit heeft zij ook met groote meerderheid uitge
sproken. En baron van Voorst tot Voorst heeft
nog nadrukkelijk geeischt, dat geen overdrach
ten onder pressie van Rijkswege zouden geschie
den. Dit staat trouwens in de wet en er zal wel
geen Minister opstaan, die zulk duidelijk voor
schrift moedwillig zou overtreden,
keurde de Kamer het in Juni 1930 te Genève
aanvaarde ontwerp-verdrag betreffende den ge
dwongen of verplichten arbeid goed. Het is
alleen voor Oost-Indië van eenig belang en veel
heeft het niet te beteekenen. In mr. Beumer's
oogen kon het heelemaal geen genade vinden.
Colijn heeft te Genève over de internationale
solidariteit gezucht en de heer Beumer zegt:
„Gaat u maar eens aan de directie van de Ned.
Bank vragen, wat ze beteekent".
Helaas, de spot was juist, maar men mag
toch op beterschap hopen. En een teeken, dat
Nederland hopen blijft, is de ratificatie van deze
overeenkomst.
Men seint ons uit Berlijn d.-d. 13 October
,In de vergadering van de \>k-afdeeling voor
tuinbouw van de Pruisische Kamer van Koop
handel voor den landbouw te Berlijn heeft de
rijksminister voor de levensmiddelen voorzie
ning Freiherr von Braun verklaard, dat hij
besloten is den eenmaal ingeslagen weg der
contingenteering onder alle omstandigheden
verder te volgen.
Hij beriep zich hierbij op de gelijkluidende
verklaring van den rijkskanselier.
De contingenteering zal geen uitsluiting voor
het buitenland beteekenen wel echter bet leven
van het binnenland beschermen.
Den tomaten-oorlog besprekende constateer
de de rijksminister voor de levensmiddelen-
voorziening, dat dit een belangrijke wet van
liet geheele Duitsche economische leven is en
daarom recht op bescherming heeft.
Alleen reeds 315.000 menschen vinden arbeid
in den tuinbouw, hetgeen driemaal zooveel is
als het aantal arbeiders in de ertsmijnen.
De jaarlijksche opbrengst van den tuinbouw
bedraagt ongeveer een milliard mark. De ver
klaringen van rijksminister von Braun wer
den met gejuich begroet.
Bij gelegenheid van een zilveren jubilé.
Wij vernemen, dat de federatie der werkge-
versorganisatiën in het boekdrukkersbedrijf ter
gelegenheid van het 25-jarig bestaan der orga
nisatie in Mei 1934 in het R. A. I.-gebouw te
Amsterdam een groote grafische tentoonstel
ling zal houden.
Waarschijnlijk zullen ook andere vereenigin-
gen op grafisch gebied, of die onmiddellijk met
het grafisch bedrijf te maken hebben, hun^ me
dewerking in dezen verleenen. De voorbereiding
voor deze tentoonstelling is reeds druk aan den
De Minister van Economische Zaken en Ar
beid heeft zich, op een daartoe gedaan verzoek,
bereid verklaard het eere-voorzitterschap op
zich te nemen.
Ook het bestuur van het internationaal bureau,
hetwelk gevestigd is te Berlijn, heeft reeds alle
medewerking toegezegd.
Het mag verwacht worden, dat deze ten
toonstelling een mooi beeld zal geven van de
hoogte, waarop het moderne grafische bedrijf
staat.
Komt te Wychen.
„De Tertiaris" van deze maand bevat enkele
nadere mededeelingen over het plan in dit
Auspicatojaar tot stichting van een eigen Der
de Orde-huis.
Genoemd orgaan merkt nu op: „De Neder-
landsche tertiarissen hebben de verwerkelij
king van 't groote plan in handen, één cent per
week, wordt dat bedrag gecontribueerd, dan
gaat de spa in den grond.
Waar? 't Is een prachtterrein vlak achter ons
klooster te Wijchen. In gezonde dennenlucht
met heuvels en vijvers bij den grooten weg
naar Nijmegen. Dat beboschte frissche terrein
is sropi ruim 9j£ EA,
PATER RITSELAAR S.J.
Naar wij vernemen is in de ziekte van Pater
H. Ritselaar S. J., oud-Provinciaal der Nederl.
Provincie der Paters Jesuieten een zoodanig
gunstige wending gekomen, dat de geneesheeren
hoop geven op herstel.
NAAR DE MISSIE,
De Weleerwaarde heeren H. E. Kuijer en A.
H. Sanders, die verleden jaar met welwillende
goedkeuring van Z.Hoogw. Exc. Mgr. J. Jansen,
Aartsbisschop van Utrecht, hun kapelaansfunctie
in het Utrechtsche opgaven en naar Mill Hill
trokken, hebben naar de Annalen der St. Joseph-
Congregatie melden, den eed van gehoorzaam
heid en trouw aan de Congregatie afgelegd, en
zijn beiden benoemd als missionarissen in het
Bisdom Nellore. De beide Fathers volgen thans
den medischen cursus te Rotterdam en zullen
begin December naar Britsch-Indië vertrekken.
Half November zullen, naar „S. Maria" meldt
drie meisjes uit Joego Slavië intreden bij dé
Catechisten te Breda, om opgeleid te worden tot
catechiste en na ongeveer twee jaar naar haar
vaderland terug keeren en liet E.K.- en KJVi
Klérk; óaar is prganisseï®®,
