BEDRI.I FSR ADEN WET IN
TWEEDE KAMER.
DE
LLEFÖËT Uï5
z rss/zt
"it'
ïïslSS?» °5na<««?r-
SPORT EN SPEL
.-arj.- s
OP MET |AT1
J
ZATERDAG 22 OCTOBER 1932
RADIO-PROGRAMMA
o rt':W vngCappell^ 10.- V.A.RA.-klein-
VERORDENENDE BEVOEGD
HEID AANVAARD.
DOOR KATHOLIEK AMENDEMENT.
VOETBAL-BESPIEGELING.
I. v. C. B.
K. N. Y. B.
Afdeeling I
Afdeeling II.
FAILLISSEMENTEN.
MARKTBERICHTEN.
door
BERTA RUCK.
'"ZenM Sr.»
Wiel
TnVen
ZONDAG 24 OCTOBER.
Huizen (1875 M., 160 K.H.): 8.30
«■30 N.C.R.V.; 12.15 K.R.O.: 5.— N.R.C.V..
^■R.O.: 8.30 Kath. morgenwijding; 9J01 ge J
^Oziek en Prot. kerkdienst: 12.15 K.R-0 --
O.a. Dur- und moll-potp., Schremer;
Praatje; 2.10 H. Kuitenbrouwer: BoeK^^^
J- Peitsma: Palestina; 8.10 ^tsla®e" rs, K.R.O.-
Schola cantorum, 1. v. H_ CiyPM t t
orkest en solisten; De paarlen van 1
operette van Hub. Cuypers; 10.40—11 P
TrM 1013 K.H.): 8.30
Hilversum (296 M.,
Vjgo'.; o12'~ VRO'°820 tuinbouwhaïfuurtje
l*rr- frter;
orkest, Dorpsmuzikanten.sextetMozart, 10.30
filmpraatje; 10.50 V.A.R.A^lemorkest en gramo-
toonpl o.a. Ave Maria, Bach en Schubert; 11.40
toespraak door G. J- Zwertbroek; 12.- Kon. Mil
kan.., pp gramofoonpl-, o.a. fragm. Faust; 1.45
boekbespreking; 2.15 aansluiting m. h. Concert-
gehnuw te Amsterdam: Concertgebouworkest o.
1. v~ A v Raaite m. m. v. F. Halmann (viool) en
v Wezel (cello), o.a. Castor et Pollux, Ra-
Kieau- 4.— A.V.R O.-Molière-cyclus II: „Tartuf-
fe". Vertaling: W. J. Wendel. Sureker: dr. J.
Fransen. Regie: Kommer Kleijn; 4.45 Vaz Dias
en gramofonpl.; 5.kinderuurtje; 6.V.P.R.O.;
8.Vaz Dias; 8.15 omroeporkest, m. m. v. S.
Swaap (viool), o.a. Fakkeldans, Meijerbear; 9.15
„Wat zoudt gij doen in dit geval?', vervolgspel
III: Het lied van de zee, door Kenneth M. Elhs.
Vertaling: W. Vogt. Regie: Kommer Kleijn; 9.45
Omroeporkest, m. m. v. Hedda Ditmar (zang),
0.3- Wiegenlied, Mozart; 10.15 gramofoonpl.; 10.30
12 Kovacs Lajos en zijn orkest (refreinzang:
Bob Scholte) en gramofoonpl.
Daventry (1554 M., 193 K.H.)10.50—11.05
tijdsein en weerbericht; 12.50 pianorecital R, da
Costa; 1-20 Northern Studio-orkest, m. m. v. E.
Haworth (alt), o.a. ouc. Zomernachtsdroom, Tho
mas; 2.35 Mendelssohnconcert (gramofoonpl.) 3.20
BBC-theaterorkest, o.a. fragm. Tom Jones, Ger
man; 4.15 voor de kinderen; 4.35 BBC-orkest,
m. m. v. A. Cox (tenor); 5.50 Fl. Easton (so
praan); 6.206.35 lezing; 9.10 berichten; 9.25
10.50 Albert Sandler en zijn orkest, m. m. v. M.
Sotham (alt), o.a. fragm. Tosca.
Parijs („Radio-Paris", 1724 M„ 174 K.H.):
Ê.05 gramofoonpl.; 12.20 Kath. morgenwijding,
■ingr. Boucher; 12.40 gramofoonpl.: 1.20 orkest;
1.50, 2.20 en 4.20 gramofoonpl.; 5.20 orkest; 6.50
en 7.20 gramofoonpl.; 9.05 orkest o. 1. v. André,
tn. m. v. solisten, o.a. Algerian love, Manthalin.
Kalundborg (1153 M., 260 K.H.): 1^420
1.20 Mogens Hansen en zijn orkest: 2 Fiscber
radio-symphonie-orkest, m. m. v. V-
(piano); 4.505.20 gramofoonpl.; 7.20—1o g 2g_
orkest, o.a. Lm Reiche des Indra, Line
S.05 vervolg concert, o.a. fragm. Sch celloredtal
phome, Mendelssohn; 9 05 /„jano): 9.30
Svend Lense Möller en F. Jfn|45__10.20 vervolg
9.45 pianorecital V.Fxsch^, ^5Audran; 10.20i.
MAANDAG, 24 October.
Huizen (1875 M., 160 K.H.) Uitsï. NCRV.-
programma: 8.00 bijbellezing; 8.15 gramofoon-
platen; 10.30 morgenwijding; 11.00 Harmonium
concert G. Snijders; 12.15 gramofoonplaten; 12.30
orgelconcert J- Zwart; 2.00 voor de scholen; 2.35
gramofoonplaten; 3.153.45 knip- en naaicursus;
4.00 bijbellezing met medew. v. zangsoliste; 5.00
kwintetconcert. O.a. fant. Hérodiade, Massenet;
6.30 vragenuurtje; 7.45 Ned. Chr. Persbureau;
8.00 symphonieconcert door de H.O.V. o. 1. v.
F. Schuurman. O.a. concert voor strijkorkest,
Lully; 9.00 lezing; 9.30 vervolg concert; 9.45 „De
Omroept zingt"; 10.15 vervolg concert. O.a- Hon-
gaarsche marsch, Berlioz; ca. 10.30 Vaz Dias;
11.0011.30 gramofoonplaten-
Hilversum (296 M„ 1013 K.H.) Alg^een
programma verzorgd door de AVRO: 8.00—10.00
en 10.15 gramofoonplaten; 11.00 orgelconcer
Schoonderbeek met medew. v. H. Ca.s ;-s°pll
12.00—2.00 Kovacs Lajos en zijn orkest (refrein-
zang: B. Scholte en gramofoonplaten;^i o era-
.Lanfredi
café-rest"" ^Atlanta" te"" Rotterdam; 4.30 kinaer
uur; 5.30 causerie Max Tak (met gramofoonpla
ten); 6.30 boekbespreking; 7.00 conoe
Bosmans (piano), F. Helman (viool) ScViu-
Wezel (cello). O.a. trio bes gr. t. op. éhoven.
bert; 7.30 Dr. J. H. Schuurman* Stekhoven.
„Anthony van Leeuwenhoek Gebra-
8.05 Marek Weber en zijn orkest; 9 JW" Verta.
den Gans", hoorspel van J. H- B g 15 0m.
ëling: H. Erens. Regie: Kommer KI»». kwar_
roeporkest met medew. v Friescti v yaz
tet. O.a. Martial Moments, WinteD gra_
Dias; 1Ï.05 vervolg concert; ll-au
v.-iu puiuucuwi -
concert, o.a. fragm. La Masc„
11.50 dansmimek uit Wivex
7 3^ Hamburge/havenconcert; 10.50-11.15 Bach-
i.aa iiamou t soiiSten, koor en orkest o. 1. v.
cantate, m^^g; n 50—12.20 reportage v. h.
Hiinscii-Westfaalsche Boogschuttersfeest; 12.20—
j 50 concert, o.a. ouv. Bettelstudent; 3.10 repor
tage v. d. hockeywedstrijd West-Duitschland—
Brandenburg; 3.50 concert v. gewijde muziek,
m. m. v. solisten, koor en orkest, o. 1. v. W.
Stromm; 6.10—7.10 omroeporkest, m. m. v. solis
ten, toelichting; prof. dr. Müller, o.a. fragm. Sta-
bat Mater, Pergolese; 7.20 om^oe3p°Tschaikoi™ky:
J. Ros (piano), o.a. Suite no 3. TschaikowsKy,
9.50—11.20 concert, o. 1. v. Wolt.
Rome (441 M„ 680 K.H.)van
concert; 8.05 „Poganini', operette
F. Léhar. Na afloop berichten.
Brussel (508 M„ 590 K.H.): 12.2° °™r°r®l
orkest, o.a. Fidelio, Beethoven; 1.30 en
mofoonpl.; 5.20 omroepkleinorkest, o.a.
Faust; 6.20, 7.10 en 8.20 gramofoonpl. 8.50
lette", operette van R. Hahn; 11.05—11-20 gramo
foonplaten.
(338 M„ 887 K.H.); 12.20 orgelconcert; 1-20
omroepkleinorkest, o. a. Joodsche rhapsodie,
Manfred; 5.20 dansmuziek uit St. Sauveur; 6.35
Srarnofoonpll 6.50 omroepkleinorkest, o.a. ouv.
Euryanthen, Weber 8.20 omroeporkest, m. m. V.
2angsolisten, o.a. fant. Troubadour; 10.3011.20
concert uit de Memlinc-zaal te Antwerpen.
Zeesen (1635 M„ 183.5 K.H.): 5.55—7.20
Hamburger havenconcert; 10.50 Bachcantate
11.55 orkest, o.a. fragm. 8e symphonie, Beetho
Ven; 2.504.50 orkest, o.a. Asschepoester-suite,
d'Albert; (3.103.25 zie Langenberg); 6.20 zie
Langenberg; 7.50 „Die Freunde von Salamanka",
operette in 2 actes van F. Schubert; hierna tot
11.20 dansmuziek door E. Kaiser's Band.
Rotterdam (Gem. radiodistr.)Program
ma 3: 8.15 Königswusterhausen 10.20 Könfgs-
wusterhausen 1.20 Parijs; 2.45 Kalundborg; 4.20
Warschau; 5.20 Brussel (Fransch); 7.50 Königs
wusterhausen,
Programma 4: 11.20 Kalundborg; 12.20 Parijs
mo Daventry; 6.20 Parijs; 8.20 Daventry; IL-fl
Kalundborg.
mofoonplaten.
mo -prTT) 10.50 tijdsein,
Daventry (1554 M„ 193 K HJ schotcch
berichten; 11.0511.20 lezing; J -t. 1 05 or.
Studio-orkest. O.a. La gondola, Heri 'est 2 4g
gelspel R. Dixon; 1.50 Em. Starkey (v;00i en
voor scholen; 3.20 Sonatecon met me_
piano); 3.45 voor scholen; 4.05 con Field.Hyde
dew. v. het New English Trio en t o.a.
(sopraan); 4.50 Midland Studio-ork
Ballet-suite, Finck; 5.35 kinderuur, - doQr G
ten; 6.50 Bach's Toccata's en 7 30 en 7.50
Thalben Ball; 7.10 boekbespreking, q a
lezingen; 8.20 een uurtje Non-stop-
B.B.C.-dansorkest; 9.20 berichten enqI-",
kamermuziek door het „Internat!
kwartet" met medew. v M. Bacoven 1U5
O.a. kwartet m C, op. 59, nr. 3, «e
lezing; 11.25-12.20 dansmuziek door Lew stone
en zjjn Band. I
tvt 174 K.H.) 8.05
P a r i] s („Radio-Paris 174* 1 t 12 50 gra.
gramofoonplaten; 12.20 0inr°erkeEt. O.a. fragm.
mofoonplaten; 1.25 °mr°eP° roeporkest. O.a.
Louise, Charpentier; 7.40 R diotooneel; 9.50
Nocturne, C. Franck;.. °/u
gramofoonplaten. 2g0 KHu.20_
Kalundborg (1153 220_4.20 concert
1.20 concert uit rest. „Wivex t 7 20_8 20 Em_
door Carl Rydahl en zP door ket Omroep-
merich Kalman-program medew. v. Mary A
orkest o. L v. Grondahl (piano); 8.20—9.05
JJt Wavdn en fracm „Eine kleine Nachtmu-
Sk". Mozart; 9.20—10.20 concert door het Om
roeporkest met medew. v. Mogens nsen (viool)
en Carl Schnedler—Meyer (P13"0^' werken van
Deensche componisten; 10-20 1 -50 dansmuziek
uit rest. „Nimb'
Langenberg (473 M„ 634 K.H.) 6.25-7.20
gromofoonplaten; 11.20 12.10 concert. O.a.
Schotsche dansen, Beethoven; 12.201.50 orkest
concert. O.a. Slavische dansen, Dvorak; 4.20—
5.35 concert. O.a. Strijkkwartet a kl. t., Brahms;
7.50 koor- en orkestconcert met medew. v. K.
Delseit (piano). O.a. fragm. Ein Totentanz,
Röseling; 9.40—11.20 concert o. 1. v. Eysoldt.
Rome (441 M., 680 K.H.) 4.50—5.35 concert;
yi8-05 populair concert; 10.15 berichten,
Brussel (508 M., 590 K.H.) 12.20 Omroep
kleinorkest. O.a. Mazurka, Musin; 1.30 gramo
foonplaten; 5.20 Omroeporkest. O.a. Aphrodite,
Jongen: 7.35 gramofoonplaten; 8.20 radiotooneel.
9.20 radio-symphonieorkest. O.a. Rhapsodie, Bru-
mage; 10.30—11.20 gramofoonplaten.
(338 M„ 887 K.H.) 12.20 gramofoonplaten;
1.30 Omroepkleinorkest. O.a. Serenade, Widon;
5.20 symphonie-orkest. O.a. Vision, Drdla; 8.20
Omroeporkest. O.a. Notenkraker-suite, Tschai-
kowsky; 10.30-11.20 gramofoonplaten-
Zeesen (1635 M., 183,5 K.H.) 5.50—7.20 con
cert; 11.20 en 1.20 gramofoonplaten; 3.50 sopraan,
werken van Rob. Franz; 4.254.50 S. Bleier
(viool); 7.20 gevarieerd programma; 8.20 berich
ten; 8.30 uit Hamburg: Populair concert. O.a-
fant. Zirkusprincessin, Kalman; 9.40 berichten;
10.0511.20 concert o. 1. v. Eysoldt.
Rotterdam (Gem. radio-distr.) Program
ma 3; 9.05 Langenberg; 12.20 Brussel (Vlaamsch)
1.20 Königswusterhausen; 2.20 Kalundborg; 3.50
Königswusterhausen; 5.20 Brussel (Fransch);
7-20 Kalundborg; 8.20 Königswusterhausen.
Programma 4: 10.35 Daventry; 14.20 Königs
wusterhausen; 12.20 Daventry; 2.40 Londen R.;
3.20 Daventry; 5.35 Brussel (Vlaamsch); 6.50
Daventry.
RADIO-BERICHTEN
10 jaren B. B. C.
Tn de maand November zal het tien jaar ge
leden zijn. dat de Engelsche omroep zich voor
het eerst in den aether liet hooren. Naar aanlei-
j i p. hjervan zal te beginnen met 13 November
een reeks speciale uitzendingen worden gegeven
die aan de herdenking van dit feit gewijd zijn
SbC zond haar eerste programma uit
fa MAvpmber 1922. Op den 24sten van dezelf-
op 14 Nov het station Newcastle geopend
de maand gevolgd door Cardiff. Het eer-
in Februari vQor den B.B.C.-microfoon
vond plaats 25 November, het eerste kinderuur
tje op 23 December.
Storingbestrijding in Enge
land.
In Engeland berust de bescherming der luis
teraars tegen omroepstoringen bij de Posterijen,
welke ook alle kosten verbonden aan de op
sporing der storingbronnen dragen. Voor de
maatregelen ter opheffing der storingen ver
leent de Post geen bijdrage; de kosten hiervoor
moeten worden gedragen door de bezitters der
storende apparaten en door de luisteraars ge
zamenlijk. In het laatste jaar werden ongeveer
10.000 gevallen op storingen behandeld. Beroep
op eenig wetsartikel is in Engeland in zake de
storingbestrijding niet mogelijk; alles hangt af
van de medewerking der bezitters van storende
machines. Wordt een storingsbron ontdekt, dan
krijgt de eigenaar van de zijde der Posterijen
een officieelen brief, waarin wordt versucht de
oorzaak der storing op te heffen. Helpt dit niet,
dan volgt een persoonlijk bezoek van den
ambtenaar der Posterijen. Hoewel in het alge
meen over medewerking niet kan worden ge
klaagd, zijn er toch nog vele gevallen, waarin
de Posterijen door het gemis aan wettelijke be
palingen onverrichter zake den strijd moeten
opgeven.
De „afgevaardigde van (je
luisteraars"
De leider van de delegatie van de Union In
ternationale de Radiodiffusion ter conferentie
te Madrid. Prof. Raymond Braillard. heeft zich
den eerenaam van „afgevaardigde der luiste
raars" verworven. Ten behoeve der luisteraars
heeft hij het voorstel ing'ediend, om nog 23
golflengten aan den radio-omroep toe te wij
zen en wel tusschen 555 en 580 meter voor sta
tions, die ver van zee gelegen zijn en tusschen
620 en 650 meter voor stations, die om een an
dere reden niet met de scheepsradio in conflict
kunnen komen. Tevens tracht hij voor omroep-
doeleinden de vrije beschikking te krijgen over
de golflengten tusschen 650 en 810 meter en
1050 en 2000 meter. Indien zijn voorstellen wor
den aangenomen, zal in het voorjaar van 1933
een bespreking tusschen de verschillende Euro-
peesche Postbesturen plaats vinden, ten einde
een nieuwe golflengteverdeeling vast te stellen.
Het ts intusschen zeer twijfelachtig of ge-
wenschte golflengten voor den omroep worden
vrijgegeven, daar van deze gebruik wordt ge
maakt door de scheepvaart en de luchtvaart,
De Italiaansche delegatie heeft nog een voor
stel ingediend volgens hetwelk de luisteraars
van alle landen belast worden met de kosten
welke ontstaan, indien deze radiodiensten op
andere golflengten worden verplaatst. Een der
gelijke verplaatsing zou voor een betere golf
lengteverdeeling zeer bevorderlijk zijn.
Van den Duitschen omroep
Met den bouw van den nieuwen relais-zender
in Hannover zal binnenkort worden begonnen.
Hier zal worden geplaatst de vrijgekomen ap
paratuur van den tusschenzender Keulen, welke
een antennevermogen van 1.5 K.W. heeft en
dus ongeveer 6 maal zoo sterk is als de zender,
die op het oogenblik in Hannover in bedrijf is.
De nieuwe zender wordt op een andere plek
gebouwd dan de oude. De antenne zal zijn van
het antifading »type. zooals ook in Breslau is
toegepast en waarvan ook de nieuwe Hilver-
sumsche antenne een voorbeeld is. Met de in
gebruikneming van den nieuwen zender Han
nover zal ook de Noord-Duitsehe „Gleichwel-
len"-omroep in bedrijf treden. Hannover krijgt
de vroegere golf van Keulen, 227.4 meter en
ongeveer terzelfder tijd komen ook de zenders
Bremen, Flensburg en Kiel op deze golf.
China's grootste omroep-
zender.
In de verschillende provincies van China
werkt een zeer beperkt aantal radio-omroepsta
tions. Hun vermogen ligt tusschen en 2 K.W,
zij hebben een geringe werkingssfeer.
Door het gereedkomen van den door Telefun-
ken gebouwden krachtzender te Nanking is
China thans ook in het bezit van een zeer mo-
deren omroepzender. Met een antenne-energie
van 75 Kilowatt staat dit station gelijk aan b.v,
die te Mühlacker en te Breslau.
De zender te Nanking is een zeventraps Tele-
funken-lampzender met kwartsbesturing. Het
antennevermogen bedraagt 75 Kilowatt bij een
modulatiediepte van 70 pet. Omg-j-oepen wordt
op golflengte 440 M. Als krachtbron fungeert een
Dieselmotor van 600 P.K. met direct gekoppelde
draaistroomgenerator.
De 5-dradige T-antenne wordt gedragen door
2 vrijstaande masten van 120 m. hoogte, opge
steld met een onderlingen afstand van ongeveer
250 M.
Een bijzonderheid is, dat de omroepzender met
behulp van een voorzetapparaat ook als telegra-
fiezender gebruikt kan worden.
De geheele installatie is ondergebracht in drie
van elkaar gescheiden liggende gebouwen, n.l.
één voor de krachtbron, één voor den zender
met omvormers en schakelinstallatie, terwijl het
derde gebouw het studio met microfoonverster
kers en laadinrichting herbergt.
HOUDT DEN GOEDEN KOERS
EE PLAATST REGELMATIG
UW KABOUTERTJEI
VERDEDIGING VAN VEEL GESMADE
INSTITUTEN
Den mogelijken tusschenweg. waarop wij in
ons vorig overzicht zinspeelden, heeft de ka
tholieke fractie inderdaad ten aanzien van de
gewichtige kwestie der verordenende bevoegd
heid in de Bedrijfsraden weten te vinden, en
zij heeft door een amendement van de heeren
Henri Hermans en Goseling dezen weg zóó
getraceerd, dat met den Minister ook de over-
groote meerderheid der Kamer geen bezwaar
had dien te volgen.
Eenerzijds werd hij niet zoover doorgetrok
ken als de soc. dem. fractie dat in haar, door
fien Minister en de meerderheid der Kamer af
gewezen amendement had voorgesteld, ander
zijds was het geopend perspectief voor de
S. D A. P- aanlokkelijk genoeg om voor het
katholiek amendement te stemmen. Minister
Verschuur die temidden van zijn zware agra
rische besognes deze wet nog even behandelde
een staaltje, dat wel bewijst, hoe een om
vangrijke stof deze bewindsman met gemak be-
heerscht 231 du3 hoogstwaarschijnlijk de ge
noegdoening hebben, dat zijn gewichtige sociale
wet met zeer groote meerderheid door-de volks
vertegenwoordiging zal' worden aanvaard.
Over het beginsel om verordenende bevoegd
heid aan Je bedrijfsraden te geven, was men
het vrijwel eens. Doch ook een groot deel van
de voorstanders der wet achtten de socialis
tische methode gevaarlijk vooreerst en hier
op legde prof. Slotemaker den nadruk omdat
er voor de S.D.A.P. het socialisatie-perspectief
aan werd gekoppeld. Vervolgens ook, omdat het
soc. dem. amendement al opsomde en vast
stelde de gevallen, waarin de verordenende
bevoegdheid zou gelden.
Mr Goseling verdedigde toen met Hermans
het katholieke amendement.
Dit, en geen sub-amiemdement werd ingediend
om het heeile beginsel niet in gevaar te
hrengen. Zouden todh de katholieken een
subamendement oip het amendeim-,ent-v. d.
Barg,h hebben ingediend, dan hadden de
sociaal-democraten daar tegen moeten stem
men Ook het eoolaJiietisöh amendement
zelf," dat de Minister had afgewezen, ware dan
vanzelfsprekend afgestemd, öit laatste, als
zijnde van den verst strekkenden aard ging nu
vóór bij de stemming, maar ofschoon het viel,
biestf^ct beginsel der verordenende bevoegdheid
In de wet juist door het daarop aanvaarde
amenöeinent der katholieke fractie, dat minder
ver. ging.
Werd dit amendement door Henri Hermans
op sociale gronden verdedigd en wees deze er
met enkele teekenende voorbeelden op, dat ook
d9 arbeidersorganisaties nog niet gereed waren,
maar juist zich moesten voorbereiden voor een
langzaam aan haar op te dragen taak, mr. Go
seling belichtte op even heldere als sympa
thieke wijze de juridische draagwijdte van het
voorstel. Laat ons, aldus de afgevaardigde uit
Amsterdam, meer geven dan een sententie de-
clamatoria; laat ons meer doen dan artikel
194 van de Grondwet in gedachte houden (1)
en reeds een tusschen-station bouwen in deze
wet. Het kan een aanmoediging zijn voor auto
nomie en decentralisatie, twee dingen, die in
onzen volksaard passen. We zetten dan merk
palen en geren een wegwijzer van beteekenls
aan allen, die van goeden wil zijn en een pad
zoeken in den mist op economisch terrein. Wij
halen er geen bedrijfsorganisatie bijwij bieden
waarborgen voor het gebruik en belemmeren
geen gezonde ontwikkeling van de bevoegdheid
doordat wij haar immers niet determineeren,
maar in elk geval aan den wetgever overlaten.
Mr. Joekes, die overwegende bezwaren had
ontwikkeld tegen de bevoegdheid, zooals die in
het soc. dem. amendement was vervat, zag
deze in hun geheel weggevallen uit het voor
stel der katholieke fractie, weshalve dit den
steun der vrijz. dem. groep kreeg. Ook prof.
Slotemaker zag nu geen bezwaren meer en even
min deed dit de anti-rev. beer Smeenk.
De vrijheidsbondsche dr. Vos kon er echter
nog niet overheen: ln zijn „geachte verbeelding"
zooals dat in parlementaire kringen wordt uit
gedrukt, zag hij de gilden, zij het dan
„nieuwe" gilden verrijzen in een autarch'iech
Nederland. Wij beleefden toen het merkwaar
dige feit, dat de leider van het sec. dem. vak
verbond, de heer Kupers, de taak van prof.
Aalberse overnam en in den geest van diens
apologie der gilden, de verdediging van deze
vel gesmade instituten op zich nam. Mr. Kor-
tenhorst zag wel gevaren schemeren, maar er
kende loyaal, dat in het aanvaarde stelsel-
Verschuur de amendementen-Hermans-Goseling
beter pasten dan die van mr. v. d. Bergh, welke
hij onder groote vroolijkheid kenschetste als de
mogelijkheid voor een hoog-kapitalistischen op
zet. die den heer Wijnkoop wel moest doen
sidderen.
Toen daarop de Minister kwam verklaren,
dat hij de amendementen-v. d. Bergh moest af
wijzen, maar d'ie der katholieken aanvaarden
behoudens enkele wijzigingen, welke werden
aangebracht, omdat de socialistische voorstellen
ondanks hun legislatieve goede eigenschappen
en hun waarborgen, toch het wettelijk systeem
aantastten, dat geen uitvoerende taak kent dan
ex art. 194 der Grondwet, terwijl de katholieke
amendementen geheel binnen de sfeer van dit
grondwetsartikel bleven, doordat zij de veror
denende bevoegdheid voor honderd procent aan
den wetgever toekennen en geen gedetermi
neerde stof in de Bedirijfsiraden'wet leggen, dooh
alleen het beginsel der verordenende bevoegd
heid, was het pleit ten voordeele van de amen-
dieimienten-Goseling-Heirmans beslist.
Met 53 tegen 24 stemmen verwierp de Kamer
de socialistische amendementen; zij aanvaardde
daarop met 64 te-gein 14 stemmen de voorstel
len der katholieke fractie.
Vóór Btemden de katholieken, behalve de
heeren Kortenhorst en van Voorst tot Voorst,
de sociaal- en vrijzinnig-democraten en de aan
wezige anti's. Prof. Slotemaker trok het groot
ste gedeelte van zijn fractie mee, maar vier
c.h.'s volgden mr. Rutgers' adfvtesdha va
piano, va sano en stemden tegen het amende
ment. Hiermee is echter niet gezegd, dat zij
ook tegen de wet zullen stemmen, zooals om
gekeerd nog niet vast staat of deze den steun
der S.D.A.P. za.1 krijgen.
Dat mr. Kortenhorst tegenstemde lag in de
lijn; waarom baron van Voorst tot Voorst dit
deed, ook toen de heer Loerakker en de Minister
hem er op wezen, dat zijn voorstelling van het
amendement niet zuiver was, is ons onduidelijk
gebleven.
Voor enkele amendementen van de heeren
van Poll en Kuiper het eerste betrekking
hebbend op de gequalificeerde meerderheid voor
het nemen van besluiten in de Bedrijfsraden en
de laatste vooral dienend om 't werkterrein van
deze raden nog wat te markeeren mogen wij
wel naar het verslag verwijzen.
Eerste klasse O»
Deze afdeeling heeft een volledig programma.
S.J.C. is de eenige club die nog geen punt is
kwijtgeraakt, doch ze kwam ook nog maar eens
uit. Morgen moeten de Noordwijkers naar Spar
taan te Rotterdam, wat wel eens het einde kon
zijn van die ongerepte glorie. In dat geval doet
G.D.A. een goeden gooi naar de hoogste plaats
want de Loosduiners zullen wel twee punten op
Donk veroveren. Een spannende kamp kan in
Heemstede worden tegemoet gezien waar H.B.C.
en Santpoort beide ongeslagen, tegenover
elkaar komen. Veel kwaliteitsverschil veronder
stellen we niet. T.Y.B.B. schijnt veel aan krach
ten verloren te hebben sinds het vorig seizoen en
boekt reeds 14 tegéndoelpunten na 3 wedstrij
den. De Haarlemmers zullen het dan morgen,
ook met steun van eigen terrein, wel niet bol
werken tegen D.H.L. Twee oude tegenstanders
bestrijden elkaar in den Haag. Graaf Willem en
Leonidas plegen in onderlingen kamp hun uiter
ste krachten in te spannen. Dit belooft andermaal
een interessante ontmoeting te worden.
De twee ploegen, die in deze afdeeling nog
geen enkel punt verloren, komen morgen tegen
over elkaar in Rotterdam. Dat belooft een
aardige strijd te worden met de leiding als In
zet Feijenoord zal de handen vol hehben aan
D.H.C, die H.D.V.S., 't Gooi en R.C.H. te Delft
en H.B.S. op Houtrust klopte. Intusschen ver
wachten we een meerderheid der Rotterdam
mers Blauw Wit is de eenige club die nog punt
loos is; veel kans dat ze morgen rijker van H.B.S.
terugkeeren, achten we voor de Amsterdammers
niet aanwezig. R.C.H. kan beter dan de voorlaat
ste plaats op de ranglijst aangeeft. De Haarlem
mers zouden met een zege over A.D.O. veel
goed maken; intusschen is deze Haagsche club
niet makkelijk te slaan, maar B.C.H. dient van
't veldvoordeel te profiteeren. Z.F.C. en V.S.V.
zijn twee ploegen van gelijk kaliber en gelijke
kracht, ze zullen elkaar in Zaandam met veel
ontloopen. In Hilversum slaan we de kans van
't Gooi hooger aan dan die van H.D.V.S.
Stormvogels, met een voorsprong van drie
punten op nummer twee, handhaaft morgen haar
positie door in IJmuiden West Frisia te ver
slaan. Ajax zal in de hoofdstad met K.F.C. meer
moeite hebben, maar tenslotte ook de sterkste
blijken. Sparta krijgt Haarlem op Spangen. De
roodbroeken hebben van hun vier wedstrijden
er slechts één Jet 'n goed einde gebracht; de
Spartanen zagen de jongste wijziging van de
opstelling door een succes in Koog bekroond en
halen op eigen veld morgen weer de meerder
heid. Hilversum, dat met 5 winstpunten evenals
Ajax en Sparta, aanspraak maakt op de tweede
plaats, moet naar D.F.C. De Dordtenaren zitten
nog zonder zege maar willen morgen hooger op.
t Lijkt ons lang niet onwaarschijnlijk dat Hilver
sum het eerste slachtoffer wordt. Xerxes gaat
naar V.U.C. en moet in den Haag van de hekke-
sluiters kunnen winnen.
Van de reglementaire mogelijkheid om op
Vrijdag vragen te stellen had de heer Knotten
belt gebruik gemaakt ten aanzien van de be
richten omtrent de uitzending van de 8 Novem-
ber-betooging der S.D.A.P. per radio. Minister
Reymer die niet aanwezig was, liet door den
voorzitter meedeelen, dat over deze uitzending
nog niet eens het advies van den radioraad
was ontvangen. Daaruit volgt dus, dat van een
ministerieele beslissing over den gevraagden
ruil (niet over het afstaan) van zendtijd tus
schen de twee linksche omroepen nog geen
sprake is.
Zijn wij goed ingelicht dan zouden er over
deze demonstratie in haar geheel nog schrifte
lijke vragen aan de regeering worden gesteld
door het Kamerlid Y. Keestra, die als burge
meester blijkbaar eenig medelijden voelt met
zijn Haagschen collega en hem wel zou willen
verlossen van de demonstratie.
Zou een aflasten alleefi voor den Haagschen
burgemeester een verlossing zijn en ook niet
voor de S.D.A.P.?
(1) „De wet kan andere, dan in de Grond
wet genoemde lichamen verordenende
bevoegdheden geven", zegt art. 194.
Opgegeven door v. d. Graaf Co. N.Vj
(Afd. Handelsinformaties).
VERNIETIGD:
ROTTERDAM, J. P. Nieuwland, winkelier;
Hillevliet 19.
RODENRIJS, 21 October. (Coöp., Droentenvei*
ling Vereen. Eerkel en Rodem-ys G£j>
kommers le soort 68.80. ie soort j i—o.*
2.20—3.80, savoy e kool 3.70, witte koo1 ƒ3.30,
andyvie 1.20 p'er 100 stuks, stokprincesseboo-
nen
—9.'
lein t ö.iuv.ou, Luiiiauc" j inn
—17.80, C ƒ8.80—19.20, uien S.aV-^.iO
kg., peen 1.80-3.90 per 100 bos, sjavellen 15-50
ct. per kist, druiven 1215 per 100 po
ROTTERDAM, 21 October. (Coöp. Tuinbouw
veiling „Rotterdam en Omstreken G. A.) 10
tenveiling. Tomaten A 7;2^3f^Ba/lef^
14.80, C 6.70—12.30, CC 2.805.90, alles p
100 pond. Aangevoerd 114.000 pond.
Met een zucht van vertwijfeling zwoegde ik
voort op de „zachtzinnige" Zwartneus, die stond
te draaien en te blazen, of ze er al evenzeer
genoeg van had als ikzelf. Eindelooze minu
ten kropen voorbij. En kapitein Holiday stond
daar nog maar steeds als een standbeeld, zon
der een woord te zeggen en maar aldoor naar
nvin mo t ,-ind dat voelde ik. Ik kon niets
ug L' zijn schaduw, die scherp en
an hem zien dan muur van den stal
blauw op den geelwu „nik
geteekend stond, onbueV^eedflvouw' Price hem
Toen hoorde ik, hoe .„i.jMren in de por-
Vroeg, of h« t nog al kon schikken in
tierswoning. had me ver-
Zoo, dus daar woonde hij. „„rtierswonins
teld, dat er 'n bijzonder ruime P°^edat nu
behoorde bij het mooie, witte buite
in een hospitaal herschapen was- er
Hij antwoordde juffrouw Price, da ,e
uitstekend uit te houden was. En toen
iets onverwachts. Ik hoorde de boerin
giechelen; daarna zei ze:
En plaats genoeg voor een vrijgezel, n
kapitein?
Een overduidelijke hint! En dat niet alleen
maar ik voelde, hoe haar breede glimlach ook
mij omvatte.
Ze was al even onuitstaanbaar als Elisabeth.
Ik was blij, dat ik met mijn rug naar hen
beiden toe zat.
Kapitein Holiday's koele stem antwoordde:
O zeker. Daarom heb ik dan ook een paar
ogé's gevraagd. Ik moet toch een kern-gezel
schapje hebben voor het concert. U weet wel,
ïat we binnenkort in het hospitaal weer een
concert geven, juffrouw Price. Ik verwacht on
der anderen eiken dag een gewonden vriend
van me, die ons van veel nut kan zijn bij de
Bitvoering.
juffrouw Price kwam naar mij toe.
- Moe, Joan? Bust maar eens eventjes uit,
h°Ik eine wat gemakkelijker zitten en keek
ik ging wax; s me weer aan
eens even om me neen,
slemng0wasmznóóVha?dnekkig, dat tt: begreep met
tejgtdeveërdgfuweer genoeg6 van het toekijken
Waar hoe kon die vechtjas in vredesnaam ver
stand van melken hebben?
Zie je nu gaat 't al beter, Joan, zei Jut
frouw Price goedkeurend. Dat komt omdat
yjbgers nu vochtig zijn geworden. Kijk, mijn
Tnoeder leerde me altijd: doop je vingers even
o de melk, als 't niet vlotten wil. Da s gemak
Uker voor de koe en gemakkelijker
Jezelf.
dpTT -{a. zei ik. Ik herinner me nu, dat ik va-
UcrS L-~_- X JLIr- T.rn 1 OPTlS in
de nk,0eienjongen z'n vingers óók wel eePS
Maar fiel) zien doopen. Ik was het verge
me "u ik zelf boerenwerk doe, denk ik, dat ik
inneren Weer een massa dingen zal gaan he
sehnBpCKaduw tegen den muur maakte een piot
die dl be-Weging. Het was, of kapitein Holiday,
terde a]1 ??^er stond, even intens toeluis-
!k deer/1 !.me gadesloeg.
er toch b mijn best om hun te toonen, dat
—Tk ,.Usch nog wel iets van afwist.
betreffenrioS/ianders toevallig in de paperassen
toren uit e*amens, zei ik, dat de exarmna-
met zon„„_ hoofdkwartier niet veel ophebben
de voorkeurami1 nat melken. Er stond, dat ze
Ach ia faven aan droog melken.
lijker, zei vinden ze tegenwoordig zinde-
dacht al, dat ilr°tUW Price toegeeflijk. Maar ik
Blijkt dat nu m ?ch geen echt stadsmeisje was.
Kapitein Holidal elijk' kapitein?
mogelijke uiti m°mpelde iets, dat voor alle
vriendin, ,oen wfS^ST^'.ndT
den.
Ik >laCmhik metShet Want ik was nogal
Elisabeth dat wordt nog een manie bij je,
zei ik waarschuwend, terwijl ik iangs den weg
naar sleutelbloemetjes speenkruid en wilde
viooltjes zocht. Ik zal blij zijn, ais de achtkan
tige boer opdaagt....
De kampioen-zwaargewicht, die jou zal
emmen, weet je wel, legde ik uit, terwijl ik
d n paar graspluimen aan mijn ruiker toevoeg-
ie drin eman' dle ie klein zal krijgen! Hij zal
manie met een smidshamer; dat is de eenige
zal errw°im C0n kind als jou te regeeren. Hij
culiere voor zorgen, dat je geen enkele parti-
ik cn„;„rening meer overhoudt. O, wat zal
hém kii,^' a's T zoover is! Ik zal je dan met
iouw »en plagen, inplaats van altijd naar
E. nonsens te moeten luisteren. Wacht jij
*Ahek soSVei Elisabeth grimmig,
wachten, citeerde TF0t k®m, die weet te
z'n minst maat acht' vermoed, dat .h« op
zal hebben! En ze d«n Veerüg yanu poenen
smijten! aar 3°uw hoofd zal
achtste hoofdstuk.
DE POST IN hex KAMP.
Toen we in het kamn t
we de bosch-meisjes in ™nden
winding over dat opperst moment 6 ^°P"
het uitdeelen van de post. dag'
De ééne bestelling, waarmee we j
blijd werden, kwam 's morgens,® nadat ^dê
meisjes al naar haar werk waren, en van het
ontbijt af haden ze zich al verheugd op haak
brieven en zich m allerlei gissingen verdient
O, die brieven! De meeste menschen hebben
wel eens hooren vertellen, hoeveel ze beteeken
den voor de jongens in de loopgraven Ze be
teekenden precies hetzelfde voor de meisieT
die oorlogswerk deden in afgelegen gehuchten!
Je hadt ze eens moeten zien dringen en wur
men rondom de leidster, die het pakje post in
de hand hield! „Iets voor mij?" „En voor mij?"
Twee voor jou, Krullemie, één uit Frank
rijk. O kindere, kijk toch es wat een fijne kiek
van die hummels van me zuster. Voor tante Vic,
met een kusje van Stan; is-t-ie niet éénig? riep
Vic.
Voor mij maar vier? riep het meisje uit
Wales met het roode haar.
En voor mij heelemaal niks! Is 't geen
eeuwige schande? jammerde Lil. Hè toe, Aggie,
la-me d'r dan maar een van jou meelezen....
Wacht effe, deze is geeneens voor mijn!
kwam Vic weer. Hij zat 'r tussche. „Mejuffrouw
Weare", wie is dat nou in godesberg? O! Onze
nieuwe peuter. Hier, Mop.
Elisabeth nam den brief aan.
Ik was verdiept in een vriendelijken brief
van Agatha, mijn stiefmoeder, die besloot met
„En ik hoop van harte, dat dit nieuwe avon
tuur, waarin je je zoo hals over kop hebt ge
stort, geen vergissing zal blijken", toen mijn
vriendin, die naast me stond, opeens begon te
giechelen en een uitroepje van verbazing liet
hooren.
Joan, stel je voor, Joan!
Ja? Wie heeft jou geschreven?
Wie denk je? vroeg ze plagerig, terwijl ze
me bij een elleboog meetroonde naar buiten.
Je mag drie keer raden.
Een man of een vrouw? Nou, dat hoef ik
niet te vragen. Natuurlijk een vrouw?
Toevallig niet, ditmaal.
Wat? Een man? riep ik uit. Maar je
schrijft nooit aan eenig mannelijk wezen.
O nee? Toch wel.
Alleen aan onzen huisheer, zei ik. Alleen
je voorwereldlijken kolonel!
Elisabeth grinnikte jongensachtig.
Dadelijk goed geraden, zei ze. Die brief
is van den ouden kolonel. Je weet wel, dat ik
hem laatst geschreven had over die kraan in
de bijkeuken, waar we al zoo dikwijls repara
tie-kosten aan hadden gehad, en die we ten
slotte in de haast kapot moesten achterlaten.
Nu, hij is op 't oogenblik weer in 't land met
ziekenverlof, schrijft hij, en hij zit op 't oogen
blik in onze flat in zijn flat, bedoel ik-
Maar binnen heel kort komt hij hier.
Hier? riep ik, met een blik door onze
groote zaal, met de karakteristieke groepjes
landmeisjes, Sommigen zaten nog te eten, druk
babbelend en lachend; Peggy stond met haar
éénen voet op een stoel en poetste haar laar
zen; Vie, gedost in een zwempak en met haar
slappen hoed -op, zat met slingerende beenen
op een punt dan de tafel, en naaide fluitend een
knoop aan haar khaki werkbroek.
Nee, hier is het geen geschikt oord voor
een preciesen ouden heer als jouw kolonel!
Wat wil hij hier eigenlijk komen doen? infor
meerde ik.
Hij zegt, dat hij bij een vriend hier in de
buurt gaat logeeren, legde Elisabeth uit, en
reikte me het velletje met het keurige, peute-
nge schrift, dat we al in zooveel zakelijke
brieven bewonderd hadden, toe.
En aangezien ik hier ben, zal hij de eer
hebben, me een bezoek te brengen, als ik hem
dat wil toestaan. Heerlijke stijl, hè? Achttien
honderd twee en zestig. Maar hij komt hier
natuurlijk de deur niet in, zelfs niet op zijn
leeftijd, daar hoeft hij niet op te rekenen.
O, maar ik hoop toch erg, dat we hem
zullen ontmoeten, zei ik, terwijl ik mijn bad
pak opschommelde voor de zwemles in bet
meertje. Het moet kostelijk zijn, eens te zien,
hoe die ouwe baas er nu eigenlijk in werke
lijkheid uitziet, nadat we ons zoolang in gis
singen verdiept hebben.
Nu, dit zou ons een paar dagen later te beurt
vallen. En ik moet toegeven, dat deze ontmoe
ting en alles wat er op volgde, tot de meest
sensationeele gebeurtenissen van m'n leven
heeft behoord-
HOOFDSTUK IX.
WIJ RAKEN ER AAN GEWEND.
Wij hadden nu al meer dan een week op de
boerderij van Price gewerkt. In dien korten tijd
was het wonder zich reeds beginnen te voltrek
ken.
Zeven flesschen van het krachtdadigste ver
sterkingsmiddel hadden in zoo'n korten tijd
onmogelijk voor me kunnen doen, wat die
zeven natuurlijke geneesmiddelen gedaan had
den: frissche lucht, lichamelijke inspanning,
eenvoudige, voedzame maaltijden, koud water,
verandering van omgeving, gezellige kameraad
schap en gezonde slaap! Naar de verandering,
die ik bij Elisabeth waarnam, kon ik afmeten,
hoezeer ik zelf veranderd moest zijn. Natuur
lijk mopperden we nog lustig, alsof er geen
verandering bestond.
't Is wat lekkers, fluisterden we elkaar
een half dozijn keeren per dag opstandig toe.
We begonnen er toch al schik in te krijgen!
Natuurlijk wilden we dat voor elkaar niet we
ten. Wat mij betreft, ik zou 't in mijn omstan
digheden ongepast hebben gevonden, nog in
iets ter wereld schik te hebben; zóó gauw na
de catastrophe!
We raakten gewend aan het uiterst gemengde
gezelschap. Aan het gemis van alle comfort in
het kamp. Aan Vic's orders voor den dag. Aan
de werkzaamheden, die eigennlijk alleen ge
schikt waren voor een boerenjongen, een
jongsten knecht maar wat een gevoel van
trots gaf het me, dat ik, Joan Matthews, al die
karweitjes opknapte, en dat 't niet lang zou
duren, of ik knapte ze op als een volslagen
kracht!
Ik had een hopeloos-smerigen koestal schoon
gemaakt; heelemaal alleen, of bijna. Eerste re
den om trotsch te zijn! Geen snelheids-prestatie
op het kantoor had me ooit zóó'n voldoening
gegeven! Dan had ik lessen in melken genomen,
en al bij het eerste begin had jufrouw Price
gezegd, dat ik het ver zou brengen; tweede
reden! En nu had Price zelf mij en mijn vrien
din aan een nieuw karweitje gezet derde
reden dat hij ons in 'n uurtje dacht te leeren.
Wij moesten zijn oude,, witte merrie voor de
kar spannen en haar meenemen naar het peen-
veld aan den overkant van den weg naar de
boerderij. Daar moesten we de wortels rooien
en ze later fijnmaken tot voer voor het jo g
vee, dat eiken dag nog gedeeltelijk in den stal
werd bijgevoederd.
Het was een groot veld, omzoomd door elzen
struiken, waardoor je een neyelig-blauwe nj
verre bergen zag. Elisabeth leidde de irr
merrie bij den teugel - Bloesem heette het
oude beestje en ik droeg een grooten ijzeren
vork en luisterde naar den gemoedelijken reus,
die naast me liep.
- Als we een kar vol hebben, zal ik u ae
machine laten zien en u wijzen, hoe u die
dingen moet fijnmalen, zei hij. Ja, t is een
heele verbetering, al die machines tegenwoor
dig' Vroeger werd dat allemaal door paarden
kracht gedaan. Ja. er verandert heel wat op
de boerderij. Ik had nooit kunnen droornen,
dat ik nog eens jonge dames zou knjge
paarden voor me te leiden, glimlachte hu. Laat
ze hier maar stilhouden, juffie. Hier g
beginnen. Hoooo-hüüt, Bloesem. waard
Maar voordat Elisabeth nog achter het paa
vandaan was gekomen, en voordat \u "n
vork in de zwaar-geurende aarde had k»
duwen, klonk achter ons een „Gof en jnorg
met een diepe, doch buitengewoon vriendelijk
Stewé keerden ons om, en de berustende ge
dachte flitste me door het h00l,a- er.
- t Is natuurlijk onze vrmd Hdiday weer,
hii zet 'n extra minzaam stemmetje op vandaag,
m komt toch blijkbaar weer eens kijken,
hoe de iandmeisjes het steUen m
was korrSi Tanba'ggeren, was met kapitein
Holiday, al droeg hü eenzelfde khaki pak en
puttees. keurig-salueerend, en blijk-
moest richten of tot ons. I S
u vanaf den weg daargids. Als l,™e J"et
kwalijk neemt, bent u niet.... hij werd
zenuwachtig - bent u met de twee dames uit
Londen?
- Ja, zei ik, tamelijk verbaasd^
