ALGEMEEN OVERZICHT
gE MOORD in
BONGO Uirs_ EXPOSE.
,hCT rWQEB
ZATERDAG
AlER 1932
groot zwitsersch staats
man WORDT BENEDICTIJN.
DE RAMP MET DE „PROMETHE"
VOOR KRIJGSRAAD BEHANDELD.
EEN BELANGRIJKE NADERE
TOELICHTING.
Mussolini wenscht vertrouwen
en economisch accoord.
IN 'T ZICHT VAN 8 NOV.
DE STRIJD OM AMERIKA'S
PRESIDENTSZETEL.
HET VLIEGONGELUK IN DEN
SPESSART.
Resultaat van liet onderzoek.
VIJF ITALIAANSCHE VLIEGTUIGEN
VERBRAND.
TRAMBOMBARDEMENT IN
BERLIJN.
HET VERKEER WEDER STIL
GELEGD.
MUSSOLINI'S PRESTATIES,
DE GEHEIMZINNIGE MOORD TE
BIRMINGHAM.
1 - \J V kU-
Houwen naar rechts en links.
ï.- RHikS,kanael ieT Von Papen heeft zijn aange-
r,0r!' e radiorede gehouden, waarin hij het
van T e Vo'^ nogmaals een helder beeld gaf
i fna politieken toestand en van Duitsch-
lands toekomst.
strijd, welke thans gevoerd wordt, zeide
f riJkskanselier, gaat om het herstel van een
*?IeUwe staatsleiding, die ons uit het moeras
er 'aatste jaren moet trekken en naar een na-
'ouale wedergeboorte voeren moet. Geen won-
er> dat de partijbureaueratie zich hiertegen
met alle kracht verzet. Zij heeft Duitschland in
twee groote kampen gesplitst, aan de eene zijde
de Marxisten van allerlei schakeering en aan de
andere zijde de rest van het Duitsche burger
dom.
De rijkskanselier wees in dit verband ter-
lo°Ps er op, hoe gering Hitiers invloed in de
gelederen van het roode front gebleven is.
Het Godloochenend bolsjewisme, ging hij
daarna voort, dat ons den godsdienst, het ge
zinsleven en het individueel recht der per-
soonlijkheid ontnemen wil, om ons in de dwang
buis van collect! vistische methoden te steken,
is de dood van onze eeuwenoude cultuur. Geen
middel kan scherp genoeg zijn, om de leer van
z'jn valsche profeten in Duitschland met wor-
te' en tak uit te roeien en wij willen op den
Voorpost van Europeesche cultuur, waarop de
Voorzienigheid ons geplaatst heeft, onzen plicht
°m den staat te beschermen, geheel vervullen.
Het beste middel echter is het groote doel,
dat de rijksregeering nastreeft de werk- en
brood verschaffing.
Had men niet moeten verwachten, dat een
ieder, die een gezin te onderhouden heeft, die
werk en brood zoekt, vol begeestering en vast
beraden hand in hand met ons gaan zou Maar
neen, de ellendige partijbureaucratie weet niets
beters te doen, dan het volk dagelijks te zeggen
dat het economisch program „PapenGoldt-
schmidt" reeds mislukt is. Welk een bewuste
laster echter, het plan met den naam van dezen
bekenden bankier te verbinden, die zeer zeker
een zeer bekwaam man is, maar met het regee-
ringsprogram even weinig te maken heeft als
met den dom van Keulen 1
Is dat plan mislukt? Integendeel; uit alle
oorden van het Duitsche rijk komen berichten,
le van een economische opleving getuigen,
e' stroomverbruik der groote electriciteits-
a "rieken neemt toe. Voor 't eerst sinds lan-
5>en tijd valt vermindering van het aantal
Werkloozen te signaleeren.
Is ons program, zooals lasterlijk gezeg
^ordt- slechts een program voor groot n
strieelen en bankiers? „n nro.
®en, duizendmaal neen! Het s
Bram voor den werkman, voor den „ewonen
arbeider, den k™n zakenman, even goed
s Oor het groot-bedrijf-
Het is een urogram voor heel het arbeiden
de Duitsche volk! En in dit verband moet ik
net nadruk verklaren, dat de sabotage, welke
er, uit zuiver partijbelang, tegen gevoerd wordt
en de wilde stakingen, waarmede de natio-
naal-socialisten eendrachtig ten deze samen
werkend met de communisten,, den economi-
schen vrede trachten te verstoren, een mis
daad zijn jegens de natie, die haar laatste
reserve-krachten heeft ingezet in den strijd
om het bestaan.
Het is mijn doel niet, mij te mengen in den
strijd der partijen, noch wil ik antwoorden
op de lastercampagne, waarvan de rijkskan
seller het doelpunt is. Mijn persoon is hiei
van geen belang, slechts de zaak, waarom het
gaat, noopt mij tot een openlijke verklaring.
Toen deze regeering aan het bewind geroe
pen werd, schreef zij in haar vaan: „Duitsche
concentratie!"
Wij brachten aldus nieuwe krachten in den
strijd, dien Hitier gemeenschappelijk met ons
te voeren scheen. Toen echter den L3den Augus
tus, deze nationale concentratie-regeering defi
uitief gevormd zou worden, weiger.de plotse
ling de leider dier groote beweging. Het is
een twisten om woorden, als Hitier thans be
weert, dat hij op dien zwarten 13den Augustus
niet de volle macht voor zich heeft opgeëischt.
Telkens en telkens opnieuw immers, en
in dezen verkiezingsstrijd dagelijks, wordt het
door alle partij redenaars en in alle bladen
der nazis herhaald: „Alle macht voor Hitlei
En het was die eisch van „alles of niets wel
ken de rijkspresident den 13den Augustus niet
inwilligde en niet inwilligen kon.
Wanneer men werkelijk concentratie van
alle nationale krachten wenscht en wil. dan
kan men toch ook bezwaarlijk de bevrijding
van de wegens een laffen moord veroordeelde
misdadigers van Beuthen plechtig als een eere
zaak zijner partij proclameeren. Dan moet men
de gewone eeuwenoude normen van den ïecht-
staat erkennen.
Mag een regeering nalaten, met de 'afh
tigste middelen, welke haar tei lescn mg
staan, op te treden tegen moord en terreur.
Neen, de leiding der staatspolttiek moeten
mannen in handen hebben, voor wie een daad
niet heldendaad of misdaad woidt. naar ge
lang de dader tot hun eigen partij behoort of-
tot een andere.
Voor 13 Augustus heeft de nationaal-socia-
listische pers ons telkens en telkens opnieuw
den eisch gesteld, rust en orde te herstellen
in Pruisen. Thans echter vindt die zelfde pers,
dat ons ingrijpen in Pruisen rechtsschen-
ding is.
Waarom gaat het dan eigenlijk in Duitsch
land? Toch niet om de vraag, of deze of gene
partijleider op den kanselierstoel zit; toch niet
om de vraag, of die man Hitier, Brumng 0f
Papen heet. Dat wij samenwerken, om de vi
tale belangen van het Duitsche volk te verze
keren, dat is Duitschlands zaak. En dat heb
ben wij ons tot taak gesteld. Ons ambt is
waarlijk niet het heerschen van een kaste 'of
van een of andere dunne bovenlaag, zooals
men 't gelieft te noemen, ons ambt is het volk
dienen. Wij hooren samen, wij en het volk. Wij
willen niets anders dan hulp bieden
Wat deze rijksregeering wilde en nog wil,
is door de partijpers van allerlei kleur ver
draaid en misvormd, maar ons werk getuigt
voor ons.
Wanneer wij echter de ruinen overzien, die
de ophitsing der laatste weken veroorzaakt
heeft, kunnen wij eigenlijk slechts door één
gedachte bezield zijn: Duitschland is slechts
te redden, indien de geest wederkeert, die in
de loopgraven bestond, toen de zoon van den
geheimraad naast den zoon van den boer stond.
Wie Duitschland lief heeft, volge den roep van
dengene, die niet moede is geworden het volk
tot eenheid te vermanen.
De rijkskanselier besloot zijn rede met de
woorden: Met Hindenburg voor een nieuw
Duitschland.
GENèVE, 4 November (VAN ONZEN COR
RESPONDENT) De voorzitter van de Zwitser-
sche Katholieke partij, dr. E. Perrier, heeft be
sloten zich uit het wereldsche leven terug te
trekken en zijn intrek te nemen in een Benedic-
tijnerklooster in Frankrijk.
Perrier is een van de hoogst in aanzien staan
de Zwitsersche staatslieden. Hij was minister
van onderwijs van het kanton Fribourg, lid van
't Zwitsersche Parlement, waarvan hij dit jaai
in December zelfs voorzitter zou geworden
zijn en gedelegeerde van Zwitserland op de
ontwapeningsconferentie, die i,em de onder
scheiding bewezen had, hem het voorzitterschap
van de commissie voor zedelijke ontwapening
toe te vertrouwen.
Perrier is in 1881 geboren. Zijn besluit heeft
In Zwitsersche politieke en in volkenbonds-
kringen een diepen indruk gemaakt.
COMMUNISTISCH weekblad verboden
HRLIJN, 3 November (H. N.). De Ber-
president van politie heeft het ge-
gt'^Heerdg communistische weekblad „Roter
omd*1Voor den van 4 maauden verboden,
,at het in woord en beeld tot daden van ge
weld
Het
land"
aahspoorde.
^cifistisch blad „Das andere Deutsch-
h zooals gemeld, voor den tijd van
a 1 laar verboden. De aanleiding is een
artikel van Heinricb Strobel; >iHoe 0rganisee-
ren w ij den vrede In 'let verbod wordt ge
zegd, dat in dit artjkel onware beweringen over
den stand der Duitsche bewapening en over de
door Duitschland in het vraagstuk der pari-
teitseischen ondernomen stappen voorkomen.
De uitgever heeft bij het rijksgerechtshof een
protest tegen dit verbod ingediend.
Commandant en bemanning
onvoldoende ervaring.
parijs, 4 November. (H.N.) Gisteren is voor
den krijgsraad te Cherbourg het proces wegens
het vergaan van de duikboot „Promethe" be
gonnen. Zooals bekend, is deze duikboot eenigen
tijd geleden bij het houden van een oefening
plotseling gezonken, waarbij 62 man van de in
totaal uit 69 koppen bestaande bemanning ver
dronken zijn.
De commandant van de duikboot, kapitein
Du Mesnil, legde verklaringen af, waaruit
bleek, dat het grootste deel van de bemanning
nog geen voldoende ervaring in de bediening
van de toestellen had en ook hij zelf niet op
de hoogte was van de verschillende technische
nieuwigheden, welke zich aan boord van de
„Promethé" bevonden.
Tot groote verbazing van den voorzitter van
den krijgsraad verklaarde commandant Du
Mesnil, dat hij niet geweten heeft, dat de bal-
lasttanks van een centraal punt uit geopend
konden worden. De voorzitter sprak er daarop
zijn groote verwondering over uit, dat Du
Mesnil als comandant niet de documenten
heeft bestudeerd, welke hem bij de aanvaar
ding van het commando over de duikboot over
de bizonderheden van het schip ter hand zijn
gesteld.
CHERBOURG, 4 November. (R. O.). In het
proces naar aanleiding van het vergaan van
de „Prométhée" is hedennamiddag uitspraak
gedaan. De commandant van het schip, Du
Mesnil, werd vrijgesproken.
GENèVE, 4 November (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). Paul Boncour heeft vanmid
dag aan eenige journalisten nog een nadere
toelichting tot zijn rede van vanochtend gege
ven, waaruit af te leiden valt, dat de verplich
tingen, die het Fransche plan aan de continen
tale Europeesche mogendheden zou willen op
leggen in het belang van de veiligheid van een
aangevallen staat, vooral voor de militaire
sterke mogendheden van Europa's vasteland
gedacht zijn.
Boneour verklaarde tevens, dat het de be
doeling van Frankrijk is, dat Duitschland,
Frankrijk en Italië ieder een even groote per
manente strijdmacht ter beschikking van den
volkenbond zullen bezitten.
Het is jammer, dat Boncour deze interessante
bijzonderheden niet reeds vanochtend in zijn
rede vermeld heeft.
Boncour wees ook nog erop, dat de bewape
ningvermindering, die het gevolg van de aan
neming van het Fransche plan zijn kan, veel
belangrijker zijn zou, dan menigeen aanneemt.
Niet alleen toch zal door de verkoi ting van
den diensttijd het aantal goed geoefende solda
ten op een gegeven tijdstip kleiner zijn dan tot
dusver, doch dit zal tevens met zich brengen
een belangrijke vermindering der bewapenings-
kosten en tevens een vermindering van het
oorlogsmateriaal.
Wat wil Engeland voorstellen.
LONDEN, 4 November (V.D.) De Engelsche
kabinetscommissie voor de ontwapeningskwes
tie heeft gisteravond wederom een vergadering
gehouden, die ruim vier uur heeft geduurd.
Heden zal de ontwapeuingskwestie in het ka
binet besproken worden.
De bladen melden, dat de regeering bijzon
dere plannen heeft ontworpen ten aanzien van
de ontwapening in de lucht. In verband hier
mede wordt gewezen op de mededeeling van
minister-president Mac Donald in het lager
huis, dat de regeering de vrije hand wil heb
ben voor de voorgestelde afschaffing van lucht
strijdkrachten en de intei nationale contröle op
de civiele luchtvaart.
De „Daily Mail" geeft zelfs reeds een over
zicht van het vermoedelijke Engelsche pro
gram voor ontwapening in de lucht. De En
gelsche voorstellen, die door de regeering nog
overwogen worden, zouden de volgende punten
omvatten
1. Volledige afschaffing of ingrijpende ver
mindering van bombardements- en gevechts
vliegtuigen in alle staten;
2. Het brengen van alle verkeers-luchtlijnen
onder één internationale instantie;
3. Beperking* van het aantal particuliere
vliegtuigen door een systeem van voor elk
land vast te stellen auoten.
De geestelijke vader van dit voorstel zou de
minister van buitenlandsche zaken, sir John
Simon, zijn, doch in het kabinet en in het
bijzonder van de zijde van het ministerie voor
luchtvaart zou sterk verzet tegen dit program
bestaan.
PARIJS, 3 November. (V.D.) Mussolini heeft
een vertegenwoordiger van de „Liberté" een
onderhoud toegestaan, waarin hij gesproken
heeft over de ontwapening en een Fransch-
Italiaansche samenwerking op den Balkan.
Op de vraag, of men de ontwapening kan
doorvoeren zonder controle, antwoordde Mus
solini, dat de ontwapening slechts kan wor
den verwezenlijkt door den oprechten en
vasten wil van alle mogendheden, d.w.z. zij
moet een soort daad van vertrouwen betee-
kenen tusschen de volkeren. Indien deze voor
waarde niet wordt vervuld, zullen alle andere
garanties zonder effect blijven.
Wat de Fransch-Italiaansche samenwerking,
op den Balkan betreft, verklaarde Mussolini
dat het te wenscheu is, dat een economisch
accoord tot stand komt tusschen de landbouw-
en industrieele kringen der beide natuursta
ten, in het bizonder voor zekere producten. Dit
accoord mag evenwel slechts worden in practijk
gebracht op den grondslag van volkomen ge
lijkheid en zal geen schade mogen berokkenen
aan derde staten. Deze samenwerking zal even
wel nimmer mogen leiden tot het scheppen van
monopolies.
Italië staat afwijzend tegenover iedere mo
nopoliseering van het bedrijfsleven.
Wat het opnemen van buitenlandsche lee
ningen aangaat, zoo heeft Italië volgens Musso
lini steeds gehandeld volgens het principe, dat
Italië zich zelf helpt.
Mussolini is er van overtuigd, dat Europa ein
delijk den weg van internationale samenwer
king zal moeten op gaan, ten einde de huidige
moeilijkheden te kunnen overwinnen. Een po
litiek van isolatie is zelfmoord. De gevolgen
van een dergelijke politiek zouden zijn de ver
lamming der wederzijdsche betrekkingen, de
vermindering der productie en van den bui-
tenlandschen handel en de toeneming der werk
loosheid.
Een Europeesoh-Amerikaansche samenwer
king in den geest van economische vrijheid zou
den internationalen handèl nieuw leven geven.
NEW-YORK, 4 November (V. D.). De so
cialistische candidaat voor het presidentschap
Norman Thomas hield gisterenavond een rede
in Madison Square Garden, waarin hij een be
roep op de kiezers deed om uit protest tegen de
huidige maatschappelijke ordening socialistisch
te stemmen. Op de fabriek of in den winkel
voelde men zich misschien slaaf, doch op 8 No
vember, alleen tegenover de stembus, was men
vrij. Men moest stemmen voor wat men hoopte,
niet voor wat men vreesde.
Thomas verdedigde uitvoerig de heffing op
het kapitaal en op de groote vermogens, een
der belangrijkste punten op het socialistische
verkiezingsprogram ter bestrijding van de de
pressie.
In de tot den nok gevulde Metropolitan Ope
ra sprak gisterenavond de democratische can
didaat voor het presidentschap, Franklin D.
Roosevelt, die de wijze, waarop de republikei
nen "de verkiezingscampagne voor Hoover voer
den, een methode van vrees en intimidatie, on-
Amerikaansch noemde.
Na hem sprak, voor het eerst in een open
bare vergadering, als verdediger van den de-
mocratischen candidaat, Owen D. Young, die
een lang pleidooi ten gunste van Roosevelt
hield. Hieraan werd zeer veel waarde gehecht,
aangezien Owen Young, als een der leiders van
het economische leven in Amerika zeer veel
invloed heeft. Hij bestreed Hoovers beweringen
dat een overwinning der democratische partij
een ineenstorting van het Amerikaansehe be
drijfsleven tengevolge zou hebben.
President Hoover is gisterenavond naar Cali-
fornië vertrokken onderweg zal hij nog op
enkele plaatsen verkiezingsredevoeringen hou
den tot slot van zijn campagne. Bij het vertrek
van den trein werd hem door zijn aanhangers
een ovatie gebracht. Zijn vrouw vergezelt hem
op deze reis.
Ofschoon de candidaten voor het president
schap nog steeds volop fn de weer zijn, is in
het algemeen de verkiezingsherrie toch minder
groot dan andere jaren, zulks tengevolge van
de crisis, waardoor de propagandafondsen der
partijen nauwelijks over de helft van de bedra
gen beschikken, die zij anders voor de propa
ganda kunnen gebruiken.
BERLIJN, 3 November. (W.B.) Over het
resultaat van het onderzoek naar het vlieg-
tuigongeluk in den Spessart maakt de rijks
minister van het verkeerswezen het volgende
bekend:
De bestuurder van het vliegtuig, Schulz,
heeft gedeeltelijk den afstand Neurenberg—
Frankfurt am Main in de wolken moeten
vliegen.
Er stond een sterke tegenwind. Over den
Spessart is de bestuurder waarschijnlijk in
de meening, dat het gebergte reeds gepasseerd
-was lager gaan vliegen, om voor het berei
ken van Frankfurt zich op de aarde te zetten.
Bij het uit de wolken komen, bevond hij zich
in een nauw, door beboschte hoogten omge
ven dal. Het omhoog brengen van het vlieg
tuig uit den onverwachten gevaarlijken toe
stand heeft blijkbaar een overbelasting der
draagvlakken veroorzaakt, welke het vliegtuig
geen weerstand kon bieden. De linker vleugel
is hierbij afgebroken. De vondst van het af
gebroken draagvlak laat aan de oorzaak, van
het ongeval bijna geen twijfel over.
VENETIë, 4 November (R.O.) Door een nog
onbekende oorzaak is hedennacht brand uitge
broken in de vliegbaven van de Middellandsche
Zee-luchtvaartmaatschappij aan het Lido van
Venetië.
Een der hangars, waarin zich vijf een-moto-
rige Junkertoestellen ter reparatie bevonden,
brandde totaal af. Een andere, die als repa
ratie-werkplaats voor motoren dienst deed,
werd ernstig beschadigd.
DUITSCH NATIONAAL BURGEMEESTER
UIT ZIJN AMBT ONTZET.
EUTHIN, 2 November (V.D.) Van Duitsch-
nationale zijde wordt het volgende medegedeeld.
De nationaal-socialistische regeeringspresident
Boehncker in Euthin heeft den Duitsch-natio-
nalen burgemeester, dr. Stoffregen op staanden
voet uit zijn ambt ontzet. De burgemeester
werd in den loop van den middag door een af-
deeling politie, onder leiding van den politie-
kapitein uit zijn bureau verwijderd. De burge
meester heeft de politie gewezen op het onwet
tige van deze daad en een telegram van protest
gezonden aan den regeeringspresident van
Oldenburg.
VOED5ELSTAKER OVERLEDEN
KOTTBUS, 3 November (V.D.) Een 72-jarige
landbouwer is in de gevangenis van Kottbus.
na een voedselstaking gedurende bijna 3 weken
overleden.
Tijdens een rechtszitting had de man cp 8
October j.l. een rechter doodgeschoten.
BERLIJN. 4 November (V.D.) Te twee uur
vanmiddag hadden zich op de stations van de
B.V.G. in totaal ongeveer 1500 werkwilligen
verzameld, die afzonderlijk gekomen waren.
Buiten de stations kwamen de werkwilligen
in groote groepen bijeen, om gezamenlijk naar
de remises en stations te marcheeren.
Verschillende tramlijnen werden weer in ge
bruik genomen. Tegen half drie arriveerden
de eerste trams in de binnenstad.
Men seint ons nog nader uit Berlijn
In verband met de uitspraak der commissie
van arbitrage inzake de staking van het per
soneel der B.V.G.had de directie van laatst
genoemde instelling besloten om te 3 uur n.m.
de verschillende trams wederom te laten rijden.
Omdat men onregelmatigheden vreesde en om
dat slechts weinig personeel was op komen
dagen, werd besloten om op iederen wagen
twee politie-agenten mede te doen rijden. Daar
echter in verschillende stadsgedeelten de rij
dende wagens met steenen werden bekogeld,
voelde het publiek er niet veel voor van de
tram gebruik te maken.
De ongeregeldheden namen echter in den
namiddag en speciaal in de avonduren een
meer ernstigen vorm aan, zoodat de B.V.G.
tegen 8 uur genoodzaakt werd, om het tram
verkeer wederom stil te leggen. De relletjes
duurden echter voort en namen op verschil
lende punten een gevaarlijk karakter aan.
Nationaal-socialisten en communisten werken
samen. Er gingen geruchten, dat bij de ver
schillende schietpartijen meerdere dooden zou
den zijn gevallen.
BERLIJN, 4 November (V.D.) Hedenmiddag
werd een autobus van lijn 11, waarop ter be
scherming van de passagiers een politie-agent
meereed, in de „Treptower Chaussee", in het
Zuid-Oosten van Berlijn door een menigte van
800 a 1000 menschen, waaronder vele stakers
van de B.V.G. tegengehouden. De ruiten werden
ingeworpen en de schupo-beambten losten uit
noodweer twee schoten, waardoor twee aan
vallers gewond werden.
BERLIJN. 4 November (W.B.) Van de tien
autobussen, die in den loop van den middag
in bedrijf gesteld werden, zijn ongeveer een
uur na inbedrijfstelling acht wagens door sta
kers zóó toegetakeld, dat zij wederom uit het
verkeer genomen moesten worden.
Een autobus werd op den „Kaiser Wilhelm-
platz" meerdere malen beschoten.
Ingrijpen der politie
BERLIJN, 4 November. (V.D.) Bij. ongere
geldheden in verband met de verkeersstaking
zijn te Berlijn-Schoeneberg door de politie
eenige charges uitgevoerd, terwijl van de vuur
wapenen is gebruik gemaakt. Een persoon
werd gedood, twee andere ernstig gewond.
In het noorden van Berlijn werd een 55-
jarige man bij een opstootje ernstig gewond,
zoodat hij kort daarop in het ziekenhuis over
leed. In den loop van den avond is de toestand
kalmer geworden. Na het invallen van de duis
ternis zijn geen daden van terreur meer voor
gekomen.
De geruchten over een staking bij de elec-
triciteits- en gasfabrieken zijn overdreven.
Slechts bij een gasfabriek is in een vergade
ring van den bedrijfsraad de vraag, of onder
het personeel een stemming over de staking
zou worden gehouden, besproken.
Heden heratting van het verkeer.
BERLIJN, 4 November (H.N.) Het ligt in de
bedoeling van de B.G.V. Zaterdagochtend het
verkeer in grooteren omvang dan hedenmiddag
te hervatten. Het personeel moet zich op de
gewone plaatsen en op de gebruikelijke uren
aanmelden.
Door de politie is een verhoogde bescherming
zoowel voor het personeel als voor de inrichtin
gen van het bedrijf, toegezegd. De schupo heeft
opdracht ontvangen, eventueele aanvallen met
alle middelen te weren zoo noodig met ge
bruikmaking van schietwapenen.
Hoewel de toestand vanmiddag op sommige
punten kritiek scheen, ligt het toch niet in de
bedoeling rijksweer te hulp te roepen of den
staat van beleg af te kondigen.
6000 MIJNWERKERS IN DIENST
GENOMEN
ESSEN, 3 November (V.D.) In het tijdvak
van 16 September tot 1 November zijn in de
mijnindustrie van het Roergebied meer dan
6000 arbeiders te werk gesteld.
DE JAPANSCHE GEVANGENEN
IN MANDSJOERIJE.
MOEKDEN, 4 November (R. O.). Volgens
uit Moskou ontvangen berichten is een over
eenkomst bereikt tusschen de Japansche auto
riteiten en de Chineezen voor de vrijlating van
acht Japansche vrouwen en kinderen, welke
door de Chineesche bandieten nog steeds te
Mansjoeli worden vastgehouden.
Naar vernomen wordt, zal de Japansche ge
neraal morgen uit Tsjangsoen naar Tsjitsikar
vertrekken, om onderhandelingen te openen
met generaal Soe Pinwen, die bovendien nog
149 Japansche manschappen te Mansjoeli ge
vangen houdt.
DOOR DE „OSSERVATORE" GEHULDIGD
Bij gelegenheid van den tienden verjaardag
van het fascisme wijdt de „Osservatore Roma
no" een waardeerend artikel aan het vele wat
Mussolini op godsdienstig, moreel en sociaal
gebied gedaan heeft.
Tusschen de eerste rede van Mussolini, zoo
heet het in dit artikel, in de kamer van afge
vaardigden in Juni 1921, waarin hij de onverge
lijkelijke schoonheid der Katholieke idee en
van de zending der Kerk in de wereld verheer
lijkt en zijn jongste rede te Milaan, waarin
hij terecht verklaarde, dat het menschelijke
nooit boven het goddelijke mag gaan, zien wij
een verband dat getuigt van een welgemeende
en daadwerkelijke bewondering voor de sublie
me Katholieke idee.
Een van Mussolini's eerste daden, toen hij aan
het bewind kwam, was het kruisbeeld in de
scholen en rechtbanken wederom in te voeren
en het godsdienstonderricht op de scholen te
herstellen, hetgeen daarna bevestigd werd in de
plechtige verklaring, vervat in de Lateraansche
verdragen, volgens welke het vernieuwde Italië
zich voorneemt de Katholieke leer tot het fun
dament en de bekroning van de vorming der
nieuwe generaties te maken.
Het sluiten der historische verdragen, zoo
gaat het artikel voort, is ongetwijfeld een ge
heel bijzondere verdienste van Mussolini, die
aan de woorden waarmede de eerste encycliek
van Z. H. Paus Pius XI besloot, zijn steun gaf
en de oude vooroordeelen, die als het ware het
erfdeel vormden der oude generaties, met een
slag vernietigde en Italië door de eendracht
der geesten meer één en sterker maakte.
Hierna prijst de „Osservatore" de talrijke ver
nieuwingen, welke in de afgeloopen tien jaar
door het fascisme ook op moreel en sociaal ge
bied zijn doorgevoerd. Onze erkenning, zoo be
sluit het Vaticaansche orgaan dan, strekt zich
natuurlijk niet uit tot alles wat in deze tien
jaar gezegd en gedaan is, d.w.z. zij sluit de
voorbehouden niet uit, welke de rechten der
Kerk en de Katholieke leer vereischen, en in
het bijzonder beteekent zij geen goedkeuring
van alle theorieën, collectief en afzonderlijk,
welke tot uiting komen in sommige verklarin
gen over een onbeperkt en universeel staats
gezag op alle gebied. Toch kunnen de Katho
lieken zich erover verheugen, dat zooveel goeds
is tot stand gebracht.
Dezer dagen vermeldden wij, dat in Birming
ham twee zusters, respectievelijk 19 en 16 jaar
oud, waren gearresteerd onder verdenking van
moord op een 21-jarigen jongeman, Sidney
Marston geheeten. Het lichaam van den jonge
man werd gevonden in een tuin voor een huis.
Hij had hevige slagen op het hoofd en een
messteek in de horst ontvangen.
Dinsdag j.l. hadden beide zusters, Emily
Thay oud 16 jaar en mevrouw Marjorie Yellow,
oud 19 jaar, zich voor de rechtbank te Birming
ham te verantwoorden wegens moord.
De ambtenaar van het openbaar ministerie,
mr. Push. verklaarde, dat het huis, waarvóór
Marston werd vermoord, bewoond wordt door
Herbert Gwinnell. Mevrouw Yellow, van haar
man gescheiden, had kennis aan Gwinnell.
Volgens de verklaringen van de beide zus
ters, heeft Gwinnell om kwart over zes het
huis verlaten en van dat oogenblik af waren
zij alleen in huis.
Om ongeveer half acht passeerde een zekere
Thompson het huis, toen de deur werd ge
opend en een der meisjes naar buiten kwam,
n.l. Marjorie.
Marjorie gilde: „Moord! Haal de politie!"
Beide meisjes kwamen hierop het trottoir
op en een harer zeide tot Thompson: „Kom
binnen en breng dien vreemden man uit mijn
huis".
Thompson ging het huis binnen en zag daar
Marston. Hij greep hem bij den pols en vroeg.
„Wat voer je hier uit?"
Marton antwoordde: „Ik heb niets gedaan
Hierop zakte hij door zijn knieën, viel bewus
teloos neer en stierf kort daarop.
Er moest een hevige worsteling hebben
plaats gehad, want de ceintuur van Emily
Thay was geheel stuk getrokken.
Na den dood van Marston zeide Marjorie,
dat zij liever niet had, dat de politie in het
geval werd gehaald en toen de politie ver
scheen zeide Marjorie. naar beweerd wordt, tot
één der agenten: „Ze hangen geen vrouwen op,
wel?" Toen de man hierop geen antwoord gaf
zeide zij: „Je kan maar eenmaal sterven. Vrou
wen gaan levenslang naar de gevangenis, is
het niet?"
Verder zou Marjorie aan de politie hebben
gezegd, dat zij en haar zuster bezig waren zich
te kleeden om uit te gaan. Toen zij naar be
neden kwamen, zagen zij een man in de hall
staan.
„Ik gilde", aldus verklaarde Marjorie aan de
politie, „en Emlly kwam naar beneden. Samen
gingen wij naar den man toe. Zijn oogen glin
sterden en hij zag eruit, alsof hij een toeval
had gehad. Hij zwaaide heen en weer, doch
ik dacht, dat hij slechts simuleerde".
Een tante van Marston werd nog als getuige
gehoord. Zij verklaarde, dat haar neef nooit
een mes had gehad, dat geleek op dat, hetwelk
haar getoond werd.
De behandeling der zaak werd hierop ver
daagd. Veel opheldering had de eerste rechts
zitting niet gebracht.
door
42).
1 8 FLETCHER
Nadruk verboden
Buiten 2,,,,
et aan, dicht hij^ d™e of vier heeren zien
uit als bewoners v hoofdingang. Zij zien e
komen of van pla^* r
het zijn allemaal agentia v*6" 16 Zr
niet op U zult ook Uw mij' Let er
vinden. ik heb hom een Carver daar
naar hem toe, blijf in de hu^n Seg«™'
een aardig stukje copy voor je kran"teJnelul
Triffit, benieuwd wat er gebeuren zou elnc
naar Carver, die buiten aan den rand van het
trottoir stond. Offl zich heen ziende, bemerkte
hij eenige heeren, waarvan er twee waren, <jje
blijkbaar tot den militairen stand behoor.
den. Zij droegen avondkleeding onder een
dijden jas. Twee of drie anderen, allen deftig
Bekleed, stonden dichtbij met elkaar te praten.
Niets was er ln hun uiterlijk, dat eenig ver
moeden kon opwekken en onder andere om
standigheden zou Triffjt gedacht hebben, dat
het bewoners van de Hats waren. Carver ech
ter fluisterde hem toe: Het zijn dectectteven
Terwij] je boven was, j'n ze hier gekomen
Wat is daar toch gebeurd Triffit? Heb je
Iets nieuws vernomen?
O, reusachtig veel antwoordde zijn
vriend. Maar wat dt nu te beteekenen heeft
begrijp ik niet. Een nieuwe verwikkeling!...
Hallo, daar komen de professor en Selwood
AcLn
Cox-Raythwaite en Selwood verschenen aan
den ngang en wilden de stoep afdalen. David-
ge, die daar was gebleven, om een der heeren
iets te zeggen, trok ze terzijde.
Wat is daar boven toch gebeurd? vroeg
Carver opnieuw.
Opeens greep Triffit den schouder van zijn
makker en draaide hem naar de deur.
Burchill kwam de deur uit, gevolgd door DI-
hiambro. Opgewekt met zijn parapluie zwaaiend
wilde hij de stoep afgaan, de aanwezigheid
van Davidge, Cox-Raythwaite en Selwood
negeerend. Hij passeerde de twee militairen
en zeifs raakte hij in het voorbijgaan een van
hen aan. Deze draaide zich vlug om, zijn met
gezel dee,d hetzelfde.en toen geheurd-e Iets,
dat de twee verslaggevers deed juichen en snel
de stoep opholden.
Sapperloot, dat was vlug gedaan, schreeuw
de Triffit zoo verheugd als een schooljongen
Nooit heb ik de braceletten zoo netjes zien aan
doen. Hoera. Davidge. beste Rel.ei nu beb je
hem voor goed te pakken!
Burcbill, verrast door die plotselinge liande-
"hg, richtte zich verontwaardigd op en keek
naar zijn polsen, waar om heen de agenten
zoo vlug de handboeien hadden gelegd. Doods-
van woede beet hij Cox-Raythwaite toe.
Leugenaar! Er was mij vrijgeleide be
loofd! Het was afgesproken, dat ik zou ko-
men en heengaan zonder lastig te worden ge
vallen. Honden, die jelui zijt!
neb het niet beloofd, zei Davidge, voor
den dag komend. je vergeet, dat je nog onder
verdenking staat van de oude aanklacht. Hoe-
wel die geen steek meer houdt, ga je toch niet
vrij uit, vrindje. Ik heb nog een ander beve)
van inhechtenisneming voor je in den zak en
dat zal je aan het bureau worden voorgelezen.
Van moord wordt je niet beschuldigd, maar
van iets anders.
Waarvan? bromde Burchill woest.
Me dunkt, dat weetje evengoed als ik,
antwoordde de rechercheur. Als je het niet
weet, dan hen je een grootere idioot dan ik
racht. Samenspanning! Als men met kerels
te doen heeft als u, is het beter twee, dan
een pees op zijn boog te hebben. Neem hem
mee, zei hij tot de agenten.
Fouilleer hem zorgvuldig. Leg alles ter
zijde voor mij, vooral een cheque van tien dui
zend pond sterling, die in een zijner zakken
zal gevonden worden.
Toen de agenten hun ge angene in een taxi
deden stappen, die juist aan het trottoir stopte,
spuwde Davidge op den grond en zette ®en
leelijk gezicht. Hij wenkte den professor en
Selwoodi benevens de twee journalisten, om de
straat verder in te loopen en wendde ich tot
Dimannbro. Wat hij dien heer zei, konden rfj
niet verstaan, maar de Italiaan sloeg snel een
zijstraat in en zag er zeer teleurgesteld uit.
Nu vervoegde de rechercheur zich weer bij
de anderen en keek triomfantelijk voor zich
uit.
U wilt zeker dadelijk order geven, dat
die cheque niet uitbetaald wordt, zei hij. Hoe
wel, het is meer voor den vorm, dat ik die zeg,
want zoodra ik op het bureau kom, zal ik die
zelf voor u in bewaring nemen. Zij zullen Bur
chill dan wel gefouilleerd hebben. Natuurlijk
heb ik boven daar niets van willen zeggen,
maar mevrouw Engledew is vanaf het begin
der zaak met ons in relatie geweest en zij
nam dien Burchill zoo netjes bij den neus, ais
ik het ooit gezien heb, Wat een handige da
me! Wij wisten alles van haar diamanten,
heeren, reeds een paar uren na de ontdekking
van den moord en natuurlijk dacht ik, dat
Barthorpe ze had weggenomen. Maar daarin
vergiste ik mij. Ik wilde niet, dat iemand daar
iets van vernam en volgde dat spoor tot die
twee mannen ten booneele verschenen. En
toch, niet door hen hebben wij den moorde
naar te pakken gekregen.
Dat zouden wij wel eens willen hooren,
zei Selwood. Bent u zeker, dat het ook de
juiste man is? En hoe gebeurde het? Iemand,
die toch absoluut niet verdacht werd...
Och ja grinnU.'u Davidge, zoo'n bedaarde,
fatsoenlijke man als ik ooit naar de gevangenis
gebracht heb! Ja, heeren, dat is dikwijls het ge
val! Hij heeft al bekend, hij was als een te
slappe pudding heelemaal ineen gezakt. Eer
ik hier kwam. wist ik reeds alles. Maar toch
hebben wij vanavond nog heel wat meer ge
hoord.
Kunt u ons er niet iets van vertellen
vroeg de professor.
Pat was ik al van plan. Nu behoeft men
niets meer geheim te houden. Ik moet u dan
zeggen, dat, toen Barthorpe Hsrapath voor den
rechter van instructie er zoo op aandrong om te
verklaren, hetgeen hij de volle waarheid noemde
ik al begonnen was te vermoeden, dat het
iemand anders was die zijn oom vermoord en
beroofd had. Maar er was geen spoor te vin
den. Hoe wij er achter kwamen? Ken dag of
drie geleden kwam er een bedaard mannetje,
een huiseigenaar in Fulham, bij m j en zei,
dat reeds sinds hij vernomen had, dat mijn
heer Herapath vermoord was, hij ergens over
aan het deuken was geweest, maar hij was
wat langzaam in het denken. Eenigen tijd ge
leden had Herapath een stuk land willen koo-
pen, dat hem in eigendom toebehoorde. Op den
ochtend van den 12den November was hij bij
Jacob op het kantoor gekomen en was met hem
overeengekomen voor 5000 p. st. Herapath
vroeg hem den volgenden morgen bij hem te
komen, om volgens zijn gewoonte het bedrag
in bankbiljetten te ontvangen. Toen nu het
mannetje kwam, hoorde hij, wat er gebeurd
was en natuurlijk kwam er toen niets van de
overdracht. Eerst later herinnerde hij zich.
de man ls bijzonder langzaam van begrip.
eenige woorden, of liever een opmerking, die
Jacob hij de onderhandeling gebruikt had.
Frankton, de bedrijfsleider, was er tegenwoor
dig en toen de prijs bepaald was, zei Jacob,
zich tot hem wendend; „Ik zal vanmiddag het
geld in bankbiljetten halen, Frankton. Mocht
ik het vergeten, het u te overhandigen, dan
zult u het vinden in de bovenste lade rach's
van mijn bureau". Dat was heL wat de man
mij vertelde en sedert had hij er over gepie
kerd of Jacob dat geld ook had opgenomen.
Frankton had hem gezegd, dat hij er niets
van wist en nu mijnheer Herapath gestorven
was, kon er verder ook niets gedaan worden
Ik begon dadelijk een onderzoek en vond een
spoor. Frankton had een bankbiljet van 100
pond uitgegeven en het nummer daarvan stond
op het lijstje, dat de directeur van de Bank aan
mijnheer Halfpenny heeft gegeven. Vandaag,
zooals ik reeds zei, heb ik hem gevangen ge
nomen en in heel mijn loopbaan heb ik niemand
gezien, die zoo verbijsterd en zoo de kluts kwijt
was.
En zijn bekentenis?
O, heel gewoon! Jacob had hem gevraagd
tegen half twaalf bij hen; te komen. Hij kwam
iets later, vond zijn patroon aan zijn bureau
zitten met een stapeltje bankpapier vóór zich,
een zakje parels links en een étui met diaman
ten rechts.een te groote bekoring voor
een man, die, zooals later bleek, op te grooten
voet had geleefd en in de handen van woe-
keiraars was gevallen. En ook toevallig, zoo
als het in zulke gevallen gebeurt, had hij
een revolver hij zich, die hij in het buitenland
had gekocht. Hij kon aan de bekoring niet
weerstaan, schoot zijn patroon dood, nam het
geld en de kostbaarheden, ging naar huis en
den volgenden morgen kwam hij bedaard aan
het kantoor, waar hij deed alsof hij versteld
stond van afschuw over zulk een misdaad. U
ziet, heeren, waar de zaak op is uitgedraaid.
Gewone roofmoord. Maar de schuldige zal zijn
straf niet ontgaan.
Een gewone roofmoord, herhaalde pro
fessor Cox-Raythwaite, toen hij met Selwood
de stoep van het buis op Portmaan Sqare be
trad. In alle geval is dat een oplossing. Mat
de twee anderen betreft.
Nu, zij zullen wel gevonnisd worden we
gens samenspanning, om een testament on
geldig te doen verklaren, zei de jonge secreta
ris. En dat is ook een ernstig misdrijf, niet
waar?
Hier te lande zeker. Barthorpe en Bur
chill zullen wel met de cel kennis maken.
Hm Goeden nacht, beste jongen.
Kom-t u niet binnen? vroeg Selwood, den
sleutel ln de deur stekend.
De professor tikte hem op den schouder en
zei sluw lachend:
Me dunkt, Peggie zal je wel liever alleen
willen ontvangen
EINDE.
A
