DE TWEEDE KAMER OVER
DE RIJKSREGROOTING.
nGEZOIïDLn
0TUKKEM
DONDERDAG 10 NOVEMBER 932
ALGEMEENE BESCHOUWINGEN.
Drie fractie-leiders spreken-
UITKEERINGEN AAN MOBILISATIE-
SLACHTOFFERS.
KUB ||N|
BRAND TE TILBURG.
EEN STAD IN HET DONKER GEZET.
NEDERLANDSCHE ZEELUI
AANGEHOUDEN.
BROEDER VAN DEN SMOKKELKONING
VEROORDEELD.
AUTOBUS MET 20 PERSONEN IN
EEN SLOOT.
OM DE POES TE REDDEN.
LIJK GEVONDEN.
EEN NIEUWE JAS VOOR DEN PINDA
MAN.
DE MOORD IN DE BUIKSLOTERHAM.
c «3
|Si
GEVANGENBEWAARDER AAN
GEVALLEN.
UITLOTïNGEN.
MIN OF MEER ACADEMISCHE
BESCHOUWINGEN
„Leeningawellustelingen" mogen er volgens
mr. Rutgers van Rozenburg in voldoende aan
tal in de Kamer zitten, wraaklustigen schij
nen er niet te zijn. Men liet den leider der
S.D.A.P. niet alleen voor eigen partijgenooten
spreken, zooals deze het althans Dinsdag wel
met zijn collega's deed. Toen wij den heer
Albarda beluisterden, die inzette met anathe
ma's over het kapitalisme en eindigde met
een gloria Ln excelsis soeialismo, moesten wij
denken aan wat Karl Marx schrijft in het
derde deel van „Das Kapital": „Zooals de wilde
met de natuur moet worstelen om zijn behoef
ten te bevredigen, zoo moet het ook de be
schaafde doen en hij moet dat in alle maat
schappij-vormen en „unter allen möglichen
Produktionweisen".
Alle lyriek neemt niet weg, dat ook een
socialistische staat geen paradijs zal zijn
Rusland is precies het tegendeel en als de
heer Albarda alle ellende rondom ons uitslui
tend toeschrijft aan wat de „kapitalistische"
orde heet, dan -kunnen wij heel veel van die
critiek onderschrijven, maar twee dingen als
vaststaande aannemen. Het eerste, door Al
barda zelf erkend, is, dat in het huidige stel
sel aan millioenen een buitengewoon verbeterd
bestaan is geschonken. De heer Albarda be
weerde opnieuw, dat dit laatste op de eerste
plaats te danken was aan de socialistische be
weging, maar dit is een vergissing, waarvan
prof. Veraart, juist tegenover ir. Albarda de
historische onjuistheid heeft aangetoond in de
vergadering der Kamer van 16 Nov. 1928. Het
tweede ding, dat Albarda niet vermeldt, maar
dat een geleerd socialist als Carl Landauer in
zijn „Planwirtschaft und Verkehrswlrtschaft"
onomwonden erkent, is het feit, dat ook een
socialistische maatschappij ernstig met de mo
gelijkheid van crisis als wij er nu een beleven,
zal hebben rekening te houden. De voorstelling,
alsof alle leed geleden ware, indien de huidige
orde werd omvergeworpen, heeft met weten
schappelijk inzicht niets te maken. Integendeel,
prof. Adolf Weber durft zoover gaan te schrij
ven, dat wetenschappelijk onderzoek eerder
aanleiding geeft om te praten over.... „einem
Ende des Sozlalismus".
Intusschen hebben wij voor de practische
vragen van den dag niet zooveel aan deze min
of meer academische beschouwingen. Aan de
orde is nu een begrootingstekort van ruim 20
millioen, dat al weer ruim 40 millioen is ge
worden als wat ook de heer Rutgers schijnt
te vreezen de opcenten op het tarief er niet
doorgaan. Aan de orde is verder heel het finan
cieel en economisch perspectief van ons land.
Ook als men zegt daarvoor geen verantwoor
delijkheid te willen dragen, blijven de gevolgen
desniettemin. En dit vraagstuk nijpt te meer,
nu de leider der S.D.A.P., blijkbaar minder op
timistisch dan zijn partijgenoot-waarzegger
Samuel de Wolff, de eerstvolgende jaren nog
grooter economische moeilijkheden ziet, aan
geen spoedigen weeropbloei gelooft, maar
eerder nog ernstiger economische crises schijnt
te verwachten.
Het is verbazingwekkend om daarna uit den
mond van een man, die zulk een kijk heeft
op de toekomst, zijn desiderata te vernemen.
Geen loonsverlaging (behalve blijkbaar bij de
eigen pers) geen ge-Welter, geen steun in na-
tura (intusschen is het vernielen van graan
en koffie weer „kapitalistisch" kwaad) steun
aan werkloozen en boeren (dat zullen de laat
sten niet gedacht hebben, al stemde de S.D.A.P.
dan tegen schier eiken steunmaatregel), een
heele serie belastingen, uitvoering van een
reeks groote werken, de Zuiderzee Inbegrepen,
aflossing van staatsschuld uit „buitengewoon"
en een heffing ineens van één procent. Hoeveel
deze belastingen zouden opbrengen, vernamen
we niet; als schitterend sluitstuk was er ech
ter de afschaffing van de weermacht, die
alvast, althans naar 's heeren Albarda's wel
zeer ruime berekening, 80 millioen zou op
brengen.
Ter geruststelling van lezers, die waarlijk
zouden denken, dat de leider der op een na
grootste fractie dolle dingen wil, zij opgemerkt,
dat hij inflatie of staatsbankroet qualificeert
als dom en roekeloos".
De Regeering, die niet meejuicht met het
financieels hallel, dat ir. Albarda aanheft,
krijgt het verwijt een merkwaardig verwijt
van een marxist dat zij „slechts in geld"
denkt. Dat klinkt wel erg minachtend, maar
de heer Albarda schijnt te bedoelen, dat zij
bij haar financieels politiek ook ernstig de
financieele gevolgen overweegt. Dat daar reden
voor bestaat, heeft de heer Rutgers van Rozen
burg in eenige opzichten aangetoond. Ook als
men de zaken minder pessimistisch durft zien
dan deze c.h. afgevaardigde, die intusschen
niet somberder was dan ir. Albarda, is er reden
met eenige matiging over leenen te spreken.
Zeker heeft ons land nog leeningscapaciteit.
Maar als Minister de Geer vroeger niet had
afgelost, hadden we de schuld van 1923 in
't oog gehouden, dieV bijna 700 millioen hooger
was dan in 1931 nu al 50 millioen meer o^
de begrooting gehad, alleen aan rente! Wij
hadden in 1931 al weer een honderd millioen
meer schuld en deze stijgt voortdurend en
daarmee de last van rente en aflossing. Eén
keer leenen voor aflossing kan, maar men kan
er evenmin mee doqrgaan als met heffingen
ineens.
De heer Albarda schrijft de onwilligheid om
aan den Staat geld te leenen toe aan den on
wil der bankiers. Dat is vlugger gezegd dan
bewezen. In elk geval is het heelemaal geen
vraag of de politiek van den heer Albarda zou
het geldbeleggende publiek nog schichtiger
maken en deze angst de ondervinding in
meer dan één land bewijst het wordt heusch
niet weggepraat of met geweld overwonnen.
Een economische herordening bepleiten ook
de Katholieken, maar dit behoeft geen socia
listische ordening te zijn. Evenmin trouwens
als de heerlijke liberale orde, waarover de heer
Knottenbelt, zoo schoon spreekt, maar die Paus
Pius XI in Quadragesimo Anno even beslist
heeft afgewezen als de socialistische theorieën.
„De vrije concurrentie", waar de heer Knot
tenbelt zooveel van verwacht, „heeft zichzelf
ten onder gebracht", schrijft de Paus en als de
heer Albarda zegt, dat ze niet meer terugkomt,
heeft hij gelijk. Men verbaast zich over de vrij
moedigheid, waarmee de liberalen willen op
treden als redders in den nood. Wij hebben 't
altoos wel gezegd, verzekert mr. Knottenbelt.
Maar die rechtsche regeeringen hebben de zaak
in 't honderd laten loopen met hun drijverijen
op sociaal terrein. Men zou de vraag kunnen
stellen, hoe 't wel met de door de wijze libe
ralen geleide ondernemingen is gegaan. Maar
nog veel leuker is 't, te herinneren aan een
motie luidende: „De Kamer, van oordeel, dat
ln de huidige omstandigheden groote demo
cratische hervormingen zoowel op wetgevend
als op sociaal gebied onmiddellijk ter hand
moeten worden genomen en onmiddellijk moe
ten worden ingevoerd, gaat over tot de orde
van den dag".
Deze motie werd ingediend door de liberale
fractie! Maar de kalender wees toen.... 13
November 1918. Zulken heeren past toch waar
lijk eenige bescheidenheid als zij quasi-fascis-
terig om '.krachtige en sterke mannen" vragen.
Ditmaal is ook het parlementaire stelsel
weer besproken. Door den heer Snoeck Henke-
mans, die het wil gehandhaafd zien, maar dan
ook geen aantasting van het gezag duldt. De
Vrijheidsbond heeft op dit stuk geen beginselen
wij hebben ze althans niet kunnen opmaken
uit 's heeren Knottenbelt's rede maar de
heer Albarda schijnt het te willen handhaven,
al spreekt hij van democratie. Dat is van zijn
kant verstandig, want handhaving van het par
lementaire stelsel met tegelijkertijd de moge
lijkheid om de afgevaardigden tusschentijds
niet alleen ter verantwoording te roepen, maar
opdracht te geven en tot aftreden te dwingen,
dat is onbestaanbaar.
Ir. Albarda probeerde het Amsterdamsch
gebeuren goed te praten, maar hij is daarin
niet geslaagd. Integendeel, het komt ons voor,
dat hij, dit doende, èn zijn partij èn het parle
mentaire stelsel ernstig heeft geschaad. Welke
partij toch kan met de S. D. A. P. in zee gaan,
als zij opeens voor het feit kan worden gesteld,
dat federaties eensklaps het aftreden eischen
van roode Kamerleden of Ministers En men
komt hier ook niet klaar met de bewering,
dat in een bepaald punt de programma's niet
kunnen voldoen. Want indien dit zoo is, kunnen
de afgevaardigden daarna ter verantwoording
worden geroepen of hulstoe gestuurd, of zij
kunnen, als zij inderdaad overtuigd zijn van
de overgroote meerderheid der partijgenooten
af te wijken, vrijwillig heengaan. Maar hen
dwingen heen te gaan, is de vernietiging van
het parlementaire stelsel.
De heer Albarda heeft ook de cumulatie
kwestie aangeraakt en, onder bedreiging met
een motie, nog dit jaar een wettelijke regeling
gevraagd. Het moet ons van het hart, dat deze
haast nogal gedurfd is bij een fractie, die heel
wat „schuldigen" telt, de woordvoerder niet
buitengesloten Eerder hadden wij verwacht,
dat de heer Albarda de meer dan demagogische
manier, waarmee met die cumulatie-kwestie
wordt gesold, aan de kaak had gesteld, want
niet het minst de S. D. A. P. is mede oorzaak
van toestanden, welke aanleiding geven tot
critiek.
Ds. Llngbeek heeft een blijvenden helper
gekregen ln den heer Albarda. Deze wil ook al
de salarissen der kloosterlingen-leerkrachten
zien aangetast. De rechtsgrond Wel, zegt de
heer Albarda, de huidige regeling maakt toch
onderscheid tusschen ongehuWden en gehuw
den. Inderdaad, maar waar is de rechtsgrond
voor het verschil tusschen ongehuwden 7 Waar
spreekt de wet van kloosterlingen De 1. o.-wet
kent ze niet eens„Deze menschen hebben
geen gezin en vormen geen gezin", zegt de
heer Albarda. Indien het niet onbeleefd ware,
zouden wij willen vragen, wat dit den wetgever
raakt en waar geschreven, staat, dat voor een
bepaalde groep ambtenaren de besteding van
het salaris door de Overheid zal worden be
paald. Wij kunnen hierin niets anders zien
dan willekeur. Het argument als hadden wij
een salarisregeling naar behoefte, is er in
tweeërlei opzicht naast. Vooreerst is dat niet
zoo en vervolgens hebben wij daarnaar niet
gevraagd.
De Regeering heeft een commissie ingesteld
om de zaak te onderzoeken. „Dit beteekent,
dat principieel is erkend, dat een herziening
noodig Is", zegt de heer Albarda. Deze conclu
sie is zoo verregaand, dat men er zich slechts
over kan verbazen. Hoe ontzaglijk jammer,
dat, waar de zaken zoo gesteld worden, prof.
v. d. Grinten, die in deze commissie zat, van
ons is heengegaan. Gelukkig is er nog een
katholiek lid.
Hofstad Tooneel een seizoensubsidie van
6000;
f. aan het Rotterdamsch Trio een subsidie
op den voet van artikel 2 sub B der verorde
ning, gemeenteblad no. 1 van 1919, ad 200
per concert voor 3 volksconcerten, toegankelijk
tegen een entreeprijs van 0.50;
g. aan de Commissie voor Volksconcerten
een subsidie op den voet van artikel 2 sub B
van evengenoemde verordening ten bedrage van
1350 voor 2 door het Concertgebouw-orkest
te geven matinée's, toegankelijk tegen een en
treeprijs van 0.80, zulks onder bepaling, dat
van dit subsidie niet meer zal worden uitge
keerd, dan noodig is om de helft van het op
deze concerten te lijden tekort te dekken.
Klachten over de toepassing der wet.
Blijkens het Voorlooplg Verslag der Tweede
Kamer inzake het wetsontwerp tot wijziging
en verhooging van de Defensiebegrooting 1932
(uitkeeringen aan de z.g. mobilisatieslacht-
Ujdende is en de mate van Invaliditeit. Een
stige klachten ter oore gekomen omtrent de
toepassing van de wet van 3 December 1931
betreffende den steun aan de z.g. mobilisatie-
slachtoffers.
De voornaamste van deze klachten is wel
deze, dat belanghebbenden ingevolge art. 6 van
het op de genoemde wet berustende Kon. besl.
van 13 Januari 1932 op straffe van afwijzing
worden verplicht een pf meer medische ver
klaringen over te leggen, waarin wordt gecon
stateerd, dat de betrokkene tengevolge van de
ziekte en gebreken, in militairen dienst ont
staan of tot uiting gekomen, vanaf den dag
van ontslag tot heden niet in staat is geweest
zijn arbeid te «verrichten, met vermelding van
den naam der ziekte, waaraan belanghebbende
bij derde Is en de mate van invaliditeit. Een
zoodanige verklaring kunnen velen, die zon
der twijfel als mobilisatieslachtoffers zijn aan
te merken, niet overleggen, wijl hun geneesheer
die om practische redenen niet kan of op grond
van zijn ambtsgeheim niet wil afgeven.
De leden, hier aan het woord, waren van
oordeel, dat de hierbedoelde regeling alleen dan
een bevredigende werking zal kunnen hebben,
indien twee onpartijdige commissies worden
Ingesteld, in wier handen practisch de uitvoe
ring zal berusten, een medische en een sociale
commissie.
Andere leden gaven te kennen, dat h.i. het
meerendeel der klachten ongegrond is.
Gisteren heeft te Nijmegen de begrafenis plaats gehad van Profmr. dr. J. H. v. d.
Grinten. Het vertrek van het sterfhuis.
ONS „GEZOND" KLIMAAT.
ONTSLAGEN BIJ DE SPOORWEGEN.
BUITENBORG, 9 November. (ANETA).
Verleend eervol ontslag uit 's Lands dienst
met ingang van 24 April 1933, aan het hoofd
van het Java-bedrljf der S.S. en T. ir. G. Gray
en met ingang van 29 Mei 1933, aan den chef
der exploitatie der S.S.-Westerlijnen J. A. Kat-
tenbusch.
Slachtoffers van influenza en
longontsteking.
Het natte herfstweer der laatste weken met
zijn sterke temperatuurswisselingen heeft zijn
slachtoffers alweer gemaakt. De Staatscourant
van gisteren begint weer met de publicatie van
het staatje betreffende de sterfte aan influenza,
bronchitis en pneumonie.
In de week van 30 October tot en met 5 No
vember j.l. stierven in de 46 gemeenten des
lands mét meer dan 20.000 zielen aan influenza
2 personen. Bronchitis eischte 6 slachtoffers,
broncho-pneumonie (capillaire bronchitis) 13,
lobaire (croupeuse) pneunomie 6 en gewone
longontsteking 17. In totaal zijn de vorige week
in bedoelde gemeenten dus 44 personen aan
genoemde ziekten bezweken.
Een schuur midden in de stad
afgebrand.
Terwijl gisterennamiddag twee knechts van
den landbouwer V. met de machine aan het
dorschen waren in een stal aan de Telegraaf-
straat te Tilburg, ontstond plotseling brand.
Het vuur greep zoo snel om zich heen, dat een
zevental koeien en een partij varkens slechts
met de grootste moeite konden worden gered.
Een der varkens bekwam zooveel brandwon
den, dat het terstond moest worden afgemaakt.
De schuur, waarin een groote voorraad winter
koren was opgeslagen brandde geheel af. De
brandweer moest met groot materiaal ingrij
pen om de aangrenzende perceeien te be
schermen. De hoog oplaaiende vlammen in
het centrum der stad deden 'n talrijk publiek
samenstroomen. De politie hield de nieuws
gierigen op eerbiedigen afstand. Van de groote
schuur bleef niets gespaard. Het Vee is tegen
brandschade verzekerd bij den N.C.B.
Poging tot diefstal van electrischen
stroom te Kampen.
Het was even na vijven Dinsdag, zoo vertelt
het „H.bld.", toen een groot deel van de stad
Kampen in duister werd gezet door het plot
seling uitgaan van het electrisch licht.
De mannen van het electrisch bedrijf vonden
al spoedig de plaats, waar het kwaad schuilde,
namelijk aan de Heilige Steeg, en wel in per
ceel no. 23. Dit huis bleek echter gesloten.
Toen de politie den ingang geforceerd had,
bleek dat de bewoner zich achter de deur
had opgesteld en gewapend met een bijl de
indringers bedreigde.
Voor dat hij echter onheil had kunnen aan
richten, was hij door een paar rechercheurs
overmand en weggevoerd. Bij verder onderzoek
bleek toen, dat de gevaarlijke vriend zich had
onledig gehouden met het aanbrengen van een
aftakeling buiten den meter om, om zich gratis
stroom te verschaffen.
Gevaarlijke smokkelaars.
De politie van Frederiksstad (Denemarken)
heeft een goede vangst gedaan met de arres
tatie van twee Nederlandsche zeelui, die be
hoorden tot de bemanning van een Engelsch
schip, dat daar uit Rotterdam was aangeko
men. De mannen trachtten gesmokkelde nieuwe
revolvers en patronen aan den man te brengen
en boden voorts morfine, chloroform en aether
te koop aan, alsmede verdere partijen revolvers
en munitie.
Bij een onderzoek aan boord van het schip
vond de politie drie pakjes met morfine en
een flesch aether. Verder werd evenwel niets
ontdekt. Beide mannen zijn in verzekerde be
waring gesteld.
SMOKKELAAR AANGESCHOTEN.
Op den weg van Venlo naar Straelen, even
over de grens werd Dinsdagnacht door de
douanebeambten een smokkelbende van 10 per
sonen in hinderlaag gelokt. De smokkelaars,
die poogden te vluchten, werden door de be
ambten onder vuur genomen, waarbij de werk-
looze arbeider P. S. uit Friemersheim in de
linkerzij werd geschoten. De kogel, die in het
bekken was doorgedrongen kon in het Maria-
hospitaal te Straelen langs operatieven weg
worden verwijderd.
De toestand van den gewonde is zeer ern
stig.
Th. Szymanski, op wlen verleden Zondag
een wilde jacht door de straten van Dusseldorf
werd gehouden, toen hij met een groote partij
smokkelwaar in een auto de stad binnen reed,
werd Dinsdag voor den „Snelrechter" veroor
deeld tot 6 maanden gevangenisstraf plus
235.000 Mark boete, deze laatste eventueel te
vervangen door 47 dagen gevangenisstraf.
DE BROEDERTWIST TE HEERLEN.
Naar wij vernemen is K. v. d. H. uit de
Kasteellaan, te Heerlen, die gelijk we reeds
meldden, zijn broer W. met een bijl, naar hij
zeide uit zelfverdediging, zoodanig gewond
had, dat hij aan zijn verwondingen overleed,
Dinsdag ter beschikking gesteld van den. Offi
cier van Justitie te Maastricht en aldaar in
de strafgevangenis ingesloten.
Verschillende gewonden.
Te Zuidwolde heeft gisterennacht een ern
stig autobusongeluk plaats gehad. Hen autobus
met twintig passagiers, terugkeerend van de de
monstratie te Den Haag en bestemd voor Hoo-
geveen, reed, vermoedelijk doordat de chauf
feur door slaap werd overmand, in een berm-
sloot langs den weg. Een der inzittenden werd
daarbij vrij ernstig aan het hoofd gewond, ter
wijl de meeste andere passagiers lichte kwet
suren opliepen. De ernstig gewonde werd door
een passeerenden auto naar het ziekenhuis te
Hoogeveen overgebracht. De overigen zijn
eveneens met passeerende auto's doorgereisd.
De bus werd zwaar beschadigd.
Vrouw door auto gegrepen.
Te De Bilt is gisterenavond te half zeven 'n
145-jarige dame, die rechts van den weg op de
tram stond te wachten, toen zij plotseling den
weg overstak om een kat te grijpen, die over
reden dreigde te worden, zelf door een pas
seerenden auto, waarvan de bestuurder zeer
kalm reed, gegrepen. De vrouw, Bovenkamp
genaamd, is met e«n ernstige hoofdwonde en
inwendige kneuzingen door een juist voorbij
komenden ziekenauto naar de rijksklinieken te
Utrecht vervoerd. De bestuurder van den aan-
rijdenden auto raakte door het ongeval zoo van
streek, dat hij zich onder geneeskundige be
handeling moest stellen.
DE MILITAIRE FRAUDE TE BREDA.
Voor den Krijgsraad te 's-Hertogenbosch
stond Dinsdag terecht de 43-jarige W. J. uit
Utrecht, korporaal-kok bij 't 2e reg. huzaren te
Breda, terzake dat hi) in de Jaren 1928, 1929,
1930 en 1931 te Breda als ambtenaar In de
functie van korporaal-kok in de keuken van
het 6e reg. Infanterie, maandelijks heeft aan
genomen van den groentenleverancier A. v. d.
B. giften van 1 tot 2.50 wetende dat de gif
ten hem werden gedaan om hem in strijd met
zijn plicht in zijne bediening, toe te staa* dat
v. d. B. andere groenten ten behoeve van de
menage leverde, dan hij volgens contract en
bestelling leveren moest en om na te laten
om, zoo beklaagde constateerde, dat v. d. B.
andere groenten leverde, dan hij leveren moest,
daarvan melding te maken aan de superieuren,
aan wie hij van dat verzuim bij de groentenle-
vering melding had te maken.
De aud. mil. neemt aan, dat beklaagde is
meegesleept in het complot dat de fraude
pleegde en, omdat daar superieuren van be
klaagde bij waren, hij blijkbaar geen weer
stand heeft kunnen bieden aan den perversen
geest welke daar heerschte. Er is een gun
stig reclasseeringsrapport voor beklaagde inge
komen. Spr. kan wel termen vinden tot voor-
waardelijke veroordeeling.
De eisch van den aud. jnil., luidde dan ook
2 maanden gevangenisstraf voorwaardelijk.
De verdediger Mr. van den Hurk achtte den
beklaagde niet schuldig en vroeg vrijspraak
subs, een kleine geldboete. De Krijgsraad ver
oordeelde bekl. overeenkomstig den eisch met
een proeftijd van 2 jaar.
Daarna stond terecht de 34-jarige L. A. v. d.
V. uit Utrecht, destijds sergant-kok bij het 6
reg. lnf. te Breda ter zake van verduistering
van de aardappelen en dat hij in de functie
voormeld tusschen 1926 en 1930 te Breda heeft
aangenomen van de leveranciers voor de keu
ken giften van 12.50, 13.50, 17.50 en
18.50, terwijl hij wist dat die giften door
misdrijf verkregen waren, althans het had moe
ten begrijpen.
De leverancier van steenkolen schreef dubbel
zooveel op als geleverd was en gaf de helft van
de betaling dan aan beklaaagde.
De aud. mil. wil wel rekening houden met
het verbeterd gedrag van beklaagde, doch vindt
geen termen voor voorwaardelijke veroordee
ling. Hij eischte wegens verduistering 2 maan
den gevangenisstraf met aftrek van den voor
arrest, ontslag uit den dienst zonder ontzet
ting uit de bevoegdheid om bij de gewapende
macht te dienen. Wegens het aannemen van
giften in strijd met zijn plicht werd tegen be
klaagde nog dezelfde straf geëischt alsvoor.
De verdediger mr. van den Hurk, Breda,
pleitte in beide zaken op juridische gronden
vrijspraak. Subs, vroeg pl. clementie en be
klaagde niet te degradeeren of uit den dienst
te ontslaan.
Pl. wees er mede op dat beklaagde zich vroe
ger niet stoorde aan God of Diens gebod, doch
bij de H. Communie van zijn kind heeft hij zich
bekeerd. Om hem in zijn beter leven te steunen
is het noodig dat de Krgijsraad clement oor
deelt indien geen vrijspraak volgt.
Beklaagde vroeg nader zelf om clementie.
Uitspraak over 14 dagen.
DE ONTVLUCHTE DUITSCHER IN
HAARLEM TERUG.
Een groote menigte verzamelde zich gister
ochtend rond het middaguur op het stations
plein te Haarlem, nadat bekend was geworden,
dat Ie voor enkele dagen uit de strafgevangenis
aldaar omtvluchtte Duitscher, die Dinsdag te
Arnhem werd gearresteerd, met den trein van
11.59 te Haarlem zou teruggebracht worden.
Al spoedig verscheen tusschen twee recher
cheurs, de zwaargeboeide, bleeke, kleine gestalte
buiten het station, om onmiddellijk in een
gereedataanden auto te verdwijnen, die ln
razende vaart de Kruisstraat inreed.
Vermoed wordt een roofmoord.
Gisteirmorgien te 11 uur is in een sloot langs
de Spaanderstraat te Berghem het lijk gevon
den van een als heer gekleed persoon. Op het
lijk werd niets gevonden, waaruit de identiteit
was vast te stellen. Aan een der vingers zat
een zegelring met de letters J. K.
Uit een ingesteld onderzoek door de maré
chaussee bleek, dat het lijk geen enkel teeken
van geweldpleging vertoonde.
Nader seint men ons uit Oss:
Het lijk is herkend als dat van K. v. d. Pas.
30 jaar, gehuwd en vader van 1 kind. V. d. P.
was in dienst der Amstelbrouwerij. Daar hij
voor de aflevering van bier verschillende kwi
tanties had geïnd, en een vrij belangrijk bedraè
aan geld bij zich moet hebben gehad, wordt,
daar niets op het lijk werd gevonden, aan roof
moord gedacht.
De maréchaussee stelt een uitgebreid onder
zoek in.
Hoe mijnheer met een afdankertje
bleef zitten.
Ook Breda heeft z'n pinda-mannetjes. Hoe
veel, is niet zoo gauw uit te maken; maar
overal kom je de kereltjes tegensommigen
loopen de straten door; anderen hebben op
een bepaald punt post gevat en staan daar
of ze in den grond geworteld zijn, hun eentonig
deuntje af te draaien.
Nu, terwijl een aanhoudende motregen neer-
drijnt, hebben ze het slecht, zeer slecht. Meen
echter niet, dat daar iets van te bespeuren
valt op hun niet- te-doorgronden gezicht.
Dat is voor medelijdende menschen ook niet
noodig en als ze kunnen, zetten ze hun mede
gevoel ook wel om in daden.
Op zeker punt van de stad stond een man
netje al uren aan een stuk in den regen, de
kleeren doornat, den kraag van zijn dunne
Jasje omhoog gezet, zelfs z n pinda-geroep
klonk beverig. Mevrouw zag den stumper daar
zoo staan; geen stukje verkocht hij; allen
haastten zich voorbij hem heen. Diep medelij
den kreeg ze met het Chineesje.
Opeens denkt ze eraan, dat boven in de kast
nog een oude jas hangt, die meneer toch niet
meer draagt. Daar zou het ventje goed mee
zijn. Haastig gaat ze naar boven. De jas grij
pen, de voordeur openen, het mannetje wen
ken dat is alles het werk van 'n oogenblik.
Even komt er een glans in de donkere spleet
oogjes, en dan gaat de deur weer dicht.
Een tijdje later komt meneer met z'n auto
thuis. Hij wil voor het diner nog een bezoek
afleggen en gaat naar boven om zich te ver-
kleeden. Eenige oogenblikken later is hij al
weer terug en vraagt, waar z'n nieuwe over
jas is. Ze hangt niet op d'r plaats. Mevrouw
schrikt geweldig; ze vliegt naar boven en
komt tot dezelfde ontdekking als haar man:
daar hangt nog wel een oude, afgedankte jas
in de kast, maar de nieuwe is weg
Van buiten dringt tot haar door het een
tonige: pinda, pinda; lelcka, lekka
Revisie van vonnis aangevraagd.
Men meldt ons uit Amsterdam:
Naar wij vernemen, heeft W. V. die des
tijds wegens moord op het knaapje D. van L.
tot 20 jaar gevangenisstraf Werd veroordeeld,
revisie van dit vonnis aangevraagd.
Zooals men zich wellicht "herinnert, werd1
zijn mededader S. voor oplichting vervolgd en
hiervoor veroordeeld tot negen maanden ge
vangenisstraf. Reeds bij de behandeling was
het niet duidelijk, welke rol de mannen bij den
moord gespeeld hadden, V. schijnt thans over
nieuwe feiten te beschikken, die zijn betui
ging van onschuld kunnen staven.
De beide mannen zouden eenige jaren terug
het jongetje v. L. in een roeibootje hebben
meegenomen en in de Buiksloterham hebben
verdronken. Ook in booger beroep werden zij
veroordeeld. Mr. Enthoven, destijds rechter
commissaris, die deze zaak instrueerde, is In
middels overleden.
Voor het revisiêverzoek heeft V. zich gewend
tot den Amsterdamschen advocaat Mr. F.
Pauwels, die dit verzoek in beraad heeft ge
nomen.
(Buiten verantwoordelijkheid der. Redactie).
OVER ONZE POLITIEKE EENHEID
GESPROKEN
Maassluis, 8 November 1932.
Naar aanleiding van het artikel „Onze Poli
tieke Eenheid", voorkomende in dit blad van
7 Nov.- 1.1. ben ik van meening dat dit artikel
de Katholieke arbeiders eenigszins doet denken
aan het z.g. Nij.verdalsche telegram. Dat de Paus
wenscht, dat wij politiek één blijven, is immers
een bekend feit. Als er echter gevaar is, dat
deze politieken eenheid verbroken wordt, moe
ten hiervoor toch redenen zijn. En ligt de schuld
hieraan nu niet 'voor een deel bij de R. K.
Staatspartij?
Wat te zeggen bijv. van dat „en bloc" tegen
stemmen der motie-Marchant, ondanks de ver
klaring van den voorzitter van het R. K. W.
Verbond, enkele dagen daaraan voorafgegaan,
dat hij optimist was ten aanzien van de hou
ding der R. K, Kamerfractie inzake deze aan
gelegenheid, waardoor de meening gewekt werd,
dat Joch zeker de arbeiders-Kamerleden zouden
stemmen tegen salarisverlaging.
Hierna het onverkwikkelijke geval met dia
zes R. K. tegenstemmers der Pachtwet in de
Eerste Kamer.
Nu weer die onmogelijke houding van Mr.
Kortenhorst, in het „fraaie" gezelschap van libe
ralen, anti-papisten en communisten, tegen het
program der R. K. Staatspartij in.
Ook over de Katholieke Ministers zijn de
Katholieke arbeiders allesbehalve goed te spre
ken; bijv., instelling van de commissie-Weiter
met uitsluiting van het arbeiderselement; het
afhankelijk stellen van steunverleening aa'n de
werklooze bouwvakarbeiders, van de aanvaar
ding van een loonsverlaging waardoor de
Minister openlijk stelling nam tegen de arbei
ders.
Nu weer die fatale vergissing met dat telegram
van Nijverdal.
Waar nu aan het slot van het artikel „Onze
Politieke Eenheid", verwacht wordt, dat ieder
recthgeaard Katholiek de consequenties zal
weten te trekken, naar het uitdrukkelijk ver
langen van den Paus, met opoffering van eigen
particulier belang en eigen inzicht, rijst bij mij
de vraag, moeten het dan altijd de met aard-
sche goederen minder rijk bedeelden zijn onder
de Katholieken, die hun particulier belang en
inzicht moeten offeren aan deze politieke een
heid?
Waar toch een arbeidersleider als de heer
v. d. Meijs, zijn niet-meer-bélchikbaarstelling
voor de Tweede Kamer motiveerde met het ar
gument dat onder de tegenwoordige omstandig
heden onvoldoende resultaten kunnen worden
bereikt ten aanzien van hetgeen door het R. K.
Werkliedenverbond wenschelijk werd geacht, en
de Volkskrant ln een commentaar hierover zegt
,Wij kunnen ons voorstellen, dat in sommige
kringen het verlies van vier arbeiders-Kamer
leden niet zal worden betreurd", blijkt toch
wel, dat in de R. k. Staatspartij aan de beharti
ging der Arbeidersbelangen iets hapert.
Ook ik ben van meening dgt onze politieke
eenheid bewaard moet blijven, maar laat de
R. K. Staatspartij dan beseffen, dat voor het
doorvoeren der beginselen vastgelegd ln „Qua-
dragesimo Anno" andere Inzichten noodig zijn
dan die, welke de vertegenwoordiger der R. K.
Werkgevers in de Tweede Kamer verkondigt.
C. H. O. MEUR.
Door een gedetineerd^ die trachtte te
ontvluchten.
Voor de rechtbank te Arnhem stond Din&(^
morgen terecht de 39-jarige koopman H-
geboren te Denekamp, terzake dat hU
vroegen morgen van 19 Juni als'
in de strafgevangenis te Arnheni, de"
bewaarder W. KI., met het oogmerk hem van
het leven te berooven, althans zW* - ame'
lijk letsel toe te brengen met een P voor
werp een steek ln den rug en et bUik
heeft toegebracht.
Als gedetineerde in gen°®mt S®vatl8enis
heeft verdachte eenlgen tijd ue ziekenzaal
doorgebracht. Daar heeft hü 1 ai kans ge
zien een tweetal ijzeren sptjle imachtig te wor
den, waaraan hij later eeeeft geslepen.
In de cel teruggekeerd 1 1 achte met be
hulp dezer instrumenten Paneel uit de deur
genomen om d»ard0°te maken V UchtinS uit de
gevangenis moge"J
In den nacht van. Jun> zag verdachte
de kans schoon e te Verlaten. Hij ver
stopte zich in ee en hoek van de gang
om, toen de beWr^ K om het half uur
de nachtronde Plotseling van achteren
onverhoeds aan .e vallen en hem met een der
ijzeren spülen !en won(1 in den rug toe te bren
gen. Bij d® hevige worsteling, welke hierna ont
stond, heelt ver den bewaker nog een tweeden
steek, doch nu in den buik toegebracht. Na
g minuten ion verdachte door toegeschoten
hulP overmeesterd wordeu.
Voor de rechtbank stelde verdachte het voor,
alsof de ewaarder door de worsteling in de
ijzeren spijl was geloopen of gevallen.
Als ge inge-deskundigo werd gehoord de ze
nuwarts dr. Schnitzier te Arnhem, die een rap
port hee t uitgebracht over de geestvermogens
van veidachte. In dit rapport komt dr. Schnitz
ier tot de conclusie dat verdachte intellectueel
goed ontwikkeld is en volkomen toerekenbaar.
ier van Justitie, mr. baron Speyart
van Woerden reconstrueerde het gebeurde nog
eens om daaruit te concludeeren, dat Fr. wel
degelijk de bedoeling heeft gehad den bewaker
KI. te dooden.
Er rekening mede houdend, dat verdachte
nog tot 1935 in de gevangenis zal moeten zit
ten, eischte hij 1 jaar gevangenisstraf met zijn
ter beschikkingstelling van de Regeering, zoo
dra hij zijn straftijd zal hebben uitgezeten.
De verdediger mr. Bloemers uit Amsterdam
was van meening, dat het psychiatrisch onder
zoek onvoldoende was en vroeg een nieuw rap
port.
De uitspraak werd bepaald op Dinsdag a.s.
Met het oog op mogelijk gevaar voor ontsnap
ping, werd verdachte tijdens de zittting geflan
keerd door twee veldwachters, die hem voort-
d11 rerrj j]«n
Naschrift der Redactie. Ondanks ZE- -
zwaren komt de geachte Ivftwuéter 4ot e__
lijke conclusie als ons artikel en dat doet ons
genoegen. Maar als hij er met ons zoo dieposan
overtuigd, is, dat het bewaren der eenheid ona
hoogste belang vertegenwoordigt, late hij toch
zijn diverse bedenkingen niet zoo zwaar wegen.
Natuurlijk is het in een ware volkspartij als
de Katholieke, die niet één bepaalde groep der
bevolking maar deze in baar geheel omvat,
dat allen steeds eenstemml£ denken over cte
manier waarop de gemeenschappelijk beleden
beginselen het best practisch worden uitgevoerd.
Wij zien dergelijke meeningsverschillen zich zelfs
openbaren bij partijen, die wel eenzijdig één
enkele klasse des volks vertegenwoordigen; b.v.
de huidige strijd tusschen S. D. A. P. en O. S. P.
Hoeveel te meer staat dan een partij als de
onze daaraan bloot, waarin alle rangen en stan
den der maatschappij op een gemeenschappe
lijk program moeten eens worden.
Dat program moet zich richten op het
algemeen belang met uitsluiting dus van een
zijdige groepsbelangen. Ziet de geachte inzen-
de.r °it laatste niet ietwat over het hoofd? Be
kijkt hij de kwesties, die hij aanroert, wel vols
doende van het breedere standpunt? Wij betwij
felen het.
Dat tegenstemmen b.v. der „arbeiders-Kamer
leden" in onze fractie tegen een motie, die
oogenschijnlijk hun instemming hebben moest,
zou den inzender op de gedachte kunnen bren-
Ssn, dat het alles nog niet zoo eenvoudig is als
Lij meent en er aanmerkelijk verschil bestaat
tusschen Vakbond en Tweede Kamer. Gelijk
trouwens de heer v. d. Meijs al wel schijnt te
hebben ervaren.
Dat in de Eerste Kamer de Pachtwetten
vielen door de schuld van enkele Kathoileke
senatoren, betreuren wij evenzeer als inzender.
Het kan hem echter niet onbekend zijn, dat
nadien in de samenstelling der Eerste Kamer
fractie een wijziging werd gebracht waardoor
herhaling van het gebeurde wordt voorkomen.
Ook wij bewonderen de houding van mr.
Kortenhorst niet. Dat hij „tegen het program
der R. K. Staatspartij" inging, mag men niet
zeggen. Ook hij staat publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie voor doch verkiest een ander stel
sel boven dat van min. Verschuur. Maar wat
maakt ten slotte 1 op 30 uit! Hoofdzaak is, dat
toch maar door Katholiek initiatief een nieuw
element in ons staatsbestel gebracht is, waar
mee zeer beslist gekoerst wordt in de richting
van „Quadragesimo Anno". Tegenover deza
lichtzijde heeft de schaduwkant geen beteekenis.
In het geval-Nijverdal is werkelijk een „fa
tale vergissing" begaan. Wij gelooven echter
niet dat die vergissing minister Ruijs kan wor
den aangerekend.
Niet uitsluitend de minder bedeelden ten
slotte hebben in het belang van de eenheid een
offer te brengen. Evengoed zullen de midden
stand en de meer gegoeden onder ons, aan de
behartiging van wier belangen evenzeer „iets
hapert" wie heeft er in dezen tijd geen reden
tot klagen' ter wille van hooger U10tier hun
Inschikkelijkheid moeten toonen. e «et ahs
ders ziet, bekijkt heusch de zaa eenziJuig.
•pONCIèRES 1885.
Trekking van 3 November 1932.
No. 457.750 Is betaalbaar met frs. 100.000; no.
558.217 met frs- 25.000; de volgende nos. elk met
frs. 5000:
32 024 33.398 81.854 255.419 359.842
De volgende nos. elk met frs. 1000:
13.303
129-477
344.419
474.565
579.087
737.334
804.681
948.600
21.274
169.877
369.583
482.646
623.359
749 592
818.404
951.535
21.802
192.598
385.611
502.831
632.989
751.985
830.418
876.769
54
199
401
552
644
787
841.
.013 62.285
.075 254.415
.707 433.198
.569 567.671
,835 664.448
,585 791.031
.041 921.225
605.670
67.618
275.178
434.641
568.955
715 920
795.949
940.324
Voorts nog 2681 nos. elk pari.