ALGEMEEN OVERZICHT.
r.rT0ra„:irj"'te"*'--r
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1932
ROOSEVELT'S KABINET
engelsch missieschip wrak
geslagen.
ORKAAN in AMERIKA.
WAPENSTILSTANDDAG.
i
De kapitein en drie officieren vermist.
AMERIKAANSCH marine-vaartuig
IN NOOD
DE PAUS EN DE ARBEIDERS.
hevig ONWEER iN calabrie.
GEEN BESLISSING VOOR
JANUARI A. S.
ONGELOOFLIJKE TOESTANDEN
HET GEBIED VAN DRINK
WATERVOORZIENING.
OP
DE MOORDCLUBS IN JAPAN.
RADICALE studs
ZakUnr 6,Lee" brandatapel van werd ge-
VELE SLACHTOFFERS.
VON PAPEN EN DE PARTIJ
LEIDERS
De eerste onderhandelingen
vermoedelijk Zondag a.s.
AMERIKA'S DEBITEUREN.
Engeland zendt een nota; Grieken
land en Hongarije betalen niet.
BROODKAARTEN IN GRIEKENLAND.
DE PLECHTIGHEID BIJ DEN
CENOTAAF.
INTERVIEW MET MUSSOLINI.
Over de verhouding tot Frankrijk
en over oorlog en vrede.
GEVOLGEN VAN EEN VALSfiH
BERICHT.
MASSA-BEKEERING IN AFRIKA.
DE ONLUSTEN TE GENEVE.
IN DEN GRAN CHACO.
.5. FLETCKE
DE WERKLOOSHEID IN DE VER. ST.
ANTI-REPUBLIKEINEN IN SPANJE.
Moderne bewapeningsindustrie
In het Engelsche lagerhuis zijn
door een tweetal leden aan den staatss^c^
fis van buitenlandsche zaken, sir J°pn 1
eenige vragen betref lende den Bii(scie
Penbandel gesteld. - d
De heer Thomas Williams vroeg,
dacht van den minister wasf ^oot, welke
advertenties, een heele pagf8 vick
van de zijde van de Britsche en militaire
Armstrong in Duitsche techni
bladen verschijnen en welke s jk
nomen, om Engelsche wape e
verhinderen in dat land een activiteit te ont
wikkelen, welke in strijd is met de bepalingen
van artikel 170 Van bet verdrag van Versailles,
dat den invoer in Duitschland verbiedt van
wapenen, munitie ea oorlogsrnateriaal van
tederen aard.
De heer Mander heeft gevraagd ,of de aan
dacht van den minister was gevestigd op de
advertentie van een Britsche firma in het
Duitsche „Miütar Wochenblatt", waarin alle
soorten oorlogsmateriaal werden aangeboden;
of de minister zich bewust is, dat de tank,
welke in een dezer advertenties wordt afge
beeld, een wapen is, dat aan Duitschland is
verboden hij het verdrag van Versailles; en
•welke stappen de Britsche regeering zal nemen,
om de levering van oorlogsmateriaal, aan
Duitschland bij dit verdrag verboden, te ver
hinderen.
Naar aanleiding van deze vragen in het
lagerhuis merkt de diplomatieke correspondent
van de „Daily Express" op, dat de handel in
wapenen en munitie, veertien jaren na de
onderteekening van het vredesverdrag, nog
steeds bloeit en zich meer en meer uitbreidt.
„De zaken gaan goed in de wapenindustrie".
Groote firma's in de leidende landen van
Europa houden zich bezig met de vervaardi
ging van alle soorten oorlogsmateriaal en wel
op groote schaal. Iedere natie in Europa en
Azië koopt wapenen voor haar groote legers en
ieder land legt er den nadruk op, dat dit ge
schiedt uit „defensief" oogpunt.
De particuliere wapenhandel vindt plaats,
zonder dat de regeeringen tusschenbeide ko
men. De voornaamste centra van de wapen-
fabricage zijn Frankrijk, Engeland en Tsjecho-
Slowakije.
De houding van den Britschen wapenfabri
kant is, dat, zoo lang de handel in wapenen
wettelijk geoorloofd blijft, dit slechts een
kwestie is van handelsgeest, welke niets te
maken heeft met het doel, waarvoor de gele
verde producten zullen worden aangewend.
De voornaamste markten voor den verkoop
van wapenen zijn Centraal-Europa met zijn
groot aantal ambitieuse en elkander over en
weer verdenkende kleine staatjes, geschapen
door het verdrag van Versailles, en het eire
Oosten, waar de ambities van Japan en de
chaotische kibbelarijen in China een vrucht-
haar afzetgebied voor wapenhandelaars schep
pen.
Duitschlands eisch inzake gelijkberechti
ging en het recht om te bewapenen heeft
eveneens een veelbelovend afzetgebied voor de
wapenhandelaars geopend.
De wereldbekende Fransche wapenfabriek
van Schneider-Creusot doet geregeld zaken met
Centraal-Europa en de Balkanlanden. De groo
te Skoda-werken van Tsjecho-Slowakije, vroe
ger de wapenfabrieken van de Donau-monar-
chie, werken ten nauwste samen met Schneider-
Creusot en hebben 39.000 man in dienst.
Beide concerns, die praktisch den geheelen
wapenhandel in Centraal-Europa controleeren,
exporteeren groote hoeveelheden oorlogsmate
riaal naar China, Japan en Sovjet-Rusland. De
firma Vickers-Armstrong is de grootste con
current van Schneiders en Skoda in den
wapenhandel.
De wapenhandel buiten Engeland vindt
plaats in het grootste geheim. Het aantal en de
bestemming der producten wordt strikt ge
heim gehouden. Vaak komt het voor, dat wa
penen vervoerd worden, aangegeven als „pia-
no's" of „machine-deelen". Twee jaar geleden
werden aldus groote hoeveelheden onderdeelen
van machinegeweren ontdekt, welke over de
Oostenrijksche grens gesmokkeld werden als
„muziekinstrumenten"..
De Britsche wapenindustrie schijnt de eenige
te zijn, welke openlijk zaken doet en haar
waren per advertentie aanprijst als een gewoon
hanoelsartikel.
Om eenig idee te geven van den omvang,
welken de huidige wapenhandel heeft, publi
ceert de „Daily Express" de legersterkte van
zeven Centraal-Europeesche landen en Balkan
staten, welke cijfers en gegevens wij natuur
lijk geheel voor rekening laten van genoemd
blad. Samen hebben deze staten, aldus de
„Daily Express", niet minder dan 500.000 man
constant onder de wapenen. Daar al deze lan
den den dienstplicht kennen, kunnen zij in
korten tijd de sterkte van hun leger opvoeren
tot 3.000.000 man.
Tsjecho-Slowakije, met een bevolking van
15.000.000 inwoners, heeft een vredesleger van
160.000 man. Het leger op oorlogssterkte is
820.000 man groot. Het heeft een voorraad van
640.000 geweren, 15.000 machinegeweren en 600
vliegtuigen. Het heeft een fabriek voor gra
naten te Praag, een geweerfabriek te Brunn,
een springstoffenfabriek te Nenesan en een
aantal geheime fabrieken voor de vervaardi
ging van chemische strijdmiddelen. Tsjecho-
Slowakije besteedt in totaal 12.000.000 pond
sterling, dit is 28 procent van zijn jaarlijksche
budget, aan bewapening.
Joego-Slavië heeft een bevolking van
14.Q00.000 zielen met een staand leger van
200.000 man. Het is .in het bezit van 1.400.000
geweren, 13.000 machinegeweren en 350 vlieg
tuigen. Praktisch al zijn oorlogsmateriaal komt
uit Frankrijk en Tsjecho-Slowakije. Joego
slavië besteedt 10.000.000 pond sterling per
jaar, dit is 22 procent van zijn budget, aan
bewapening.
Roemenië met een bevolking van 18.000.000
houdt er een leger op na van 270.000 man,
met een oorlogssterkte van 1.110.000. Het heeft
850.000 geweren, 23.000 machinegeweren en
800 vliegtuigen. Het grootste deel van zijn be
wapening is ingevoerd. Twaalf millioen patro
nen komen uit Italië; 50.000 geweren en vijf
tig vliegtuigen uit Holland en de rest, als
tanks, kanonnen, enz., uit Frankrijk. Roeme
nië besteedt 33 procent van zijn begrooting
aan de bewapening.
Hongarije heeft een staand leger van 30.000
man, toegestaan bij de vredesverdragen. Het
heeft echter een geheim leger van nogmaals
30.000 man, gerecruteerd uit verschillende
„nationale" organisaties. De sterkte van het
leger ten tijde van oorlog bedraagt 280.000
man met een uitstekend georganiseerde burger
wacht van 46.000 man voor diensten achter de
linies.
Polen, de bondgenoot en protégé van Frank
rijk, heeft een blijven leger van 266.000 man
op de been met een oorlogssterkte van 1.500.000.
Practisch als zijn wapenen komen uit Frank
rijk en van de Skoda-werken. Polen is waar
schijnlijk de beste afnemer van Frankrijk op
het gebied van wapenen.
sche° m°^eschiDNOqelnber (V D Het EngBl
ton meet is 11 dé Uthei:n Cross"- dat. 220
BAtörmygemra(kïeUWe "^n) in'een^hevigëo
storm geraakt en wrak geslagen.
mist n?o0m-en driB °tticieren worden ver-
te bkei? A-erige opvarenden, o.w. twee gees
tehjken, schenen in veiligheid te zijn.
De bisschop van Melanesië voor wiens mis-
siewerk op de Zuidzee-eilanden het schin Ie
stemd was, bevindt zich thans op weg van
Londen naar de Zuidzee. De „Southern Cross"
Is pas in den zomer van dit jaar van stapel
Seloopen en was ingewijd door den aartsbis
8chop van Canterbury.
NEW York, 11 November. (V.D.) Het Ame-
aan ?)rimarinevaartuig „Sciota" met 20
man aan boord hovr4„
stand nabij de Baham" m zlnkenden toe'
signalen uit. Tweetrf? e" Ze"dt S0"S"
boot hebben zich ter assi .°'iagers en een duik"
van het in nood verkeer*,?.."6 naar de plaats
«rende schip begeven.
Nu de verbouwing en de restauratiewerken
af-n de pauselijke particuliere vertrekken be
ëindigd zijn heeft de H. Vader aan de arbei
ders, die hieraan gewerkt hadden, een toeslag
aten uitbetalen op het loon der arbeiders, om-
at deze zulk een keurig werk hadden afge
leverd.
k)? art>eiders waren den H. Vader zeer erken
telijk voor deze gave, maar het bedrag van 6' 1
are Pw--Persoon wilden zij toch niet aanvaar
den. „Wij rekenen het ons tot een eer en ge
noegen, zeiden zij. te hebben mogen werken
in de particuliere vertrekken waar de H. Vader
iederen dag zijn moeizaam werk verricht. Het
geld dat de H. Vader ons uit dankbaarheid geeft
willen wij gaarne afstaan aan onze noodlijdende
kameraden en werkloozën
ROME, 11 November, (r q.) In de provincie
Reggio (li Calabria heeft een onweer zeer ern
stige schade aangericht, vooral in de gemeenten
Giojosa, Jonöica, Andore en Grotteria.
Het riviertje Torbido zwol aan tot een stroom
en sleurde een groote brug mèe in zijn vaart.
Ook zijn verscheiden huiZen ingestort, waardoor
in Grotteria negen en in gemeent,e Mammola
zeven dooden te betreuren zijn.
De prefect is onverwijld naar het geteisterd
gebied vertrokken, om de hulpactie te leiden.
NEW YORK, 11 November. (V.D.) Naar aan
leiding van de vermoedens, die de ronde doen
ever de samenstelling van de nieuwe regeering
heeft Roosevelt verklaard, dat hieromtrent nog
geen beslissing is genomen en dat een beslis
sing vóór Januari 1933 ook niet kan worden
verwacht.
Intu.sschen worden in politieke kringen nog
allerlei berekeningen en supposities gemaakt.
Senator Swanson, uit Virginia, zal volgens die
vermoedens in het nieuwgeközen congres waar
schijnlijk senator Borah opvolgen als voorzit
ter van de commissie van buitenlandsche za
ken van den senaat. Swanson gaat door voor
liberaal in de kwestie der ontwapening en oor
logsschulden.
Wat betreft de Europeesche schulden aan de
Ver. Staten, speciaal die van Engeland, wordt
op het Amerikaansche departement van staat
verklaard, dat een voorstel tot herziening in
het congres alleen gehoor zal kunnen vinden,
wanneer dit gepaard zou gaan met belangrijke
verminderingen van de wapeningen door de
Europeesche staten.
Ten aanzien van de eventueele opheffing van
het drankverbod meent men, dat de Europee
sche exporteurs te optimistisch zijn, want daar
voor is een 2/3 meerderheid in het congres en
een 3/4 van de staatsparlementen noodig. Men
vreest dat de Zuidelijke staten volledige op
heffing van het drankverbod zullen verhinde
ren.
Senator Borah verklaarde, dat er zeker
slechts weinig kans bestaat, dat het prohibitie-
vraagstuk nog vóór het bijeenkomen van het
nieuwe congres in Maart a.s. aan de orde zal
worden gesteld.
De nieuw gekozen democratische gouver
neur van Michigan gaf als zijn meening te ken
nen, dat aangezien de opheffing van het alco
holverbod een der punten was, waarover de
verkiezingen beslist hebben, thans reeds de
vele duizenden, die zich wegens overtreding
van de alcoholwet in de gevangenis bevinden,
ontslagen moeten worden en hij reeds stappen
in deze richting heeft gedaan.
De typhus-epidemie te Sofia.
De typhus-epidemie te Sofia heeft ontzet
tende afmetingen aangenomen. Thans Is komen
vast te staan, dat de besmettingshaard geie.
gen is in de buurt van het spoorwegstation,
waar de buizen van de gemeentelijke water
leiding, die goed drinkwater bevat, zoodanig
beschadigd zijn, dat zij water uit de riolen van
het abattoir en van de fabrieken opzuigen.
Daar de ziekenhuizen van Sofia toch al niet
over voldoende verpleegruimte beschikken, ia
men thans absoluut niet in staat om de typhus-
patienten geheel te isoleeren.
Er zijn thans reeds meer dan 400 gevallen
geconstateerd. In de gemeentelijke ziekenhuizen
en in de regeeringshospitalen liggen soms twee,
soms drie typhuspatienten in één bed.
In de stad is een paniek ontstaan, toen het
rapport bekend werd, dat door de gezondheids
commissie werd opgesteld naar aanleiding van
een ingesteld onderzoek over het desinfecteerea
van het water van het gemeentelijk waterlei
dingbedrijf.
Uit dat rapport bleek n.l. dat de voorhanden
zijnde chloor-apparaten reeds lang buiten wer
king waren gesteld, omdat ze onklaar geraakt
waren in verband met ondeskundige behande
ling.
De regeering heeft thans strenge maatregelen
genomen en een strafrechterlijke vervolging
doen instellen tegen de directie van het water
leidingbedrijf.
Handlangers van de zwarte draak
gearresteerd.
TOKIO. 11 November (V.D.) Het dagblad
„Nishi-Nishi" deelt mede, dat de politie in de
omgeving van Osaka verscheidene personen
heeft gearresteerd, die worden beschuldigd van
het voorbereiden van aanslagen op de leden van
he Japansche kabinet en van het keizerlijke
nr u
Zij zouden in verbinding staan met het ge
heime genootschap „De zwarte draal£.. welks
leiders onlangs te Tokio zijn gearresteerd Na
dere bijzonderheden ontbreken nog
BOEKAREST, 11 November. (H.N.) Giste-
Itnrip'nt H een troep van ongeveer 100
studenten, die eerst nn j
op straat tegen de Hon
garen had betoogd hPt w*n 4 j
11 volkshuis van de so-
a u™ kTt° Partij aangevallen, waar
rntu geslaeen werd. De boeken
uit de bibliotheek werden naar buiten gewor-
Ln w I 1 Verscheetl eerst op het ter
rein, toen het te laat was.
NEW YORK, 11 November. (R.O.) In de stad
Camagüey zijn van Santa Cruz drie treinladin
gen gewonden aangekomen, slasoffers van een
orkaan en de overstroomingen.
Naar de de burgemeester van Camagüey ver
klaarde, is door den hevigen wind een spring
vloed van twintig voet hoog vijftien mijden het
land in gedreven. Slechts driehonderd personen
ontkwamen, terwijl in Santa Cruz, geen huis
overeind is blijven staan.
De meeste slachtoffers zijn bij den spring
vloed om het leven gewomen.
In de provincies Camagüey en Santa Clara
heeft de orkaan dozijnen dorpen en groote op
pervlakten cultuurgrond verwoest.
De hygiene toestanden zijn zeer ernstig. De
autoriteiten hebben bevolen, dat de lijken ter
stond begraven moeten worden.
NEW YORK, 11 November. (H.N.) De ge
volgen van den stormvloed op Cuba schijnen
veel erger te zijn, dan de eerste berichten
deden veronderstellen. De berichten omtrent
het aantal dooden loopen zeer uiteen. Terwijl
sommige berichten van 50 tot 100 dooden spre
ken, wordt in andere het aantal dooden met
1800 aangegeven.
Een visschersdorp werd door den 8 meter
hoogen springvloed geheel verwoest. De vloed
drong 18 K.M. diep het land binnen.
Duizenden vluchtelingen zijn te Havanna en
in de omliggende gemeenten aangekomen, waar
alle ziekenhuizen overvol zijn.
De aan den oogst toegebrachte schade is nog
niet te schatten.
BERLIJN, ip Nov. (V.D.) Naar de „Boer-
senzeitung" verneemt, zullen de uitnoodlgingen
aan de partijleiders der Duitsch-nationalen, na-
tionaal-socialisten, centrum, Beyersche volks
partij en Duitsche volkspartij nog in den loop
van Vrijdag worden verzonden. Besprekingen
met. andere partijen worden niet overwogen.
De kanselier zal met de partijleiders afzonder
lijk onderhandelen. Men verwacht dat de eerste
bijeenkomsten Zondag zullen plaats hebben,
over het algemeen verwacht men geen succes
van deze besprekingen.
De „Germania" schrijft o.a. wanneer de missie
van den rijkskanselier inderdaad beperkt Is tot
het vaststellen van de vraag of de betreffende
partijen geneigd zijn de regeering bij het uit
voeren van haar program te steunen, kan men
reeds thans voorspellen, dat de nationale con
centratie ook verder alleen de partij van den
heer Hugenberg en de volkspartij zal omvat
ten. Het blad neemt dan ook aan, dat de door
den rijkspresident aan von Papen gegeven op
dracht niet zoo nauw omgrensd is als uit den
tekst der officieele mededeeling zou kunnen
blijken en dat wanneer het gestelde doel niet
bereikt mocht worden, nog andere oplossingen
gezocht zullen worden.
LONDEN, 10 November. (R. O.) Naar de par
lementaire correspondent van de „Star" meldt,
„is het bijna zeker, dat de betaling aan de
Vereenigde Staten, op den vervaldag 15 Decem
ber, niet zal worden voldaan. Er is echter geen
sprake van 'n weigering van betaling, ook niet
van een schrapping der schuld. Het getroffen
accoord is het resultaat van de gesprekken tus-
schen Norman Davis en den Britschen pre
mier".
LONDEN, 11 November. (V. D.) Volgens be
richten in de pers wordt In de Engelsche nota
aan Amerika betreffende de schuldenkwestie
voorgesteld, het Hoover-moratorium te verlen
gen.
De Inhoud van de nota zal voorloopig niet
worden gepubliceerd, aangezien Engeland eerst
wil weten, wat Stimson's meening Is over de
doelmatigheid van het voorgestelde.
Ook Frankrijk - vraagt uitstel.
PARIJS, U November. (V.D.) Een speciale
correspondent te New York van de „Ma tin"
meldt, dat de Fransche ambassadeur te Was
hington nog in den loop van vandaag een on
derhoud zou hebben met de Amerikaansche re
geering óm te verzoeken, het tijdstip voor de
betaling der Fransche schulden uit te stellen.
De Fransche regeering heeft zich derhalve
niet aangesloten bij den door Engeland gedanen
stap om niet den indruk te wekken, dat de
schuldenaarsstaten een eenheidsfront tegen
Amerika hebben gevormd.
ATHENE, 11 November (V.D.) De Grieksche
regeering heeft in verband met de schaarste
van den graanvoorraad beslöteD, wederom
broodkaarten in te voeren en den beschikbaren
graanvoorraad te distribueeren.
LONDEN, 11 November (R.O.) De wapen
stilstand werd heden op plechtige wijze her
dacht met een reeks indrukwekkende plechtig
heden bij de Cenotaaf en andere oorlogsmonu
menten en in de kathedralen, kerken en straten
van het geheele land.
De gebruikelijke twee minuten stilte werd
overal in acht genomen.
De koning en andere leden der koninklijke
familie, MacDonald en de overige ministers
namen aan de plechtigheden bij den Cenotaaf
deel en legden kransen aan den voet van het
monument neer in het bijzijn van een ontzag
lijke menigte.
Ernstige onlusten te Dublin.
avond Iaat hebben zich alhier vreeselijke too
DUBLIN, 11 November. (R.O.) Gisteren-
neelen afgespeeld. Een menigte jongelieden
trok in optocht door de straten, rukte van de
voorbijgangers de z.g. „poppies" af en hield
de trams en autobussen op. Deze demonstratie
volgde op een meeting tegen den wapenstil
standsdag.
Een vijandige menigte verzamelde zich voor
een winkel, waar „poppies" te koop lagen en
verbrijzelde de winkelruiten. De burgerwacht
zag zich genoodzaakt een charge uit te voe
ren.
Een jongmensch werd ernstig gewond.
Te middernacht weerklonken van tijd tot
tijd nog uitroepen als „Leve de republiek" en
„Weg met het rijk".
De politie heeft de handen vol, om de orde
te handhaven.
Te Parijs en Rome.
PARIJS, 11 November. (R.O.) Bij gelegen
heid van de viering van den wapenstilstands
dag zijn, in tegenwoordigheid van president
Lebrun, groote parades-gehouden bij den Are
de Triomphe en het graf van den onbekenden
soldaat.
Een geweldige menigte was bij de plechtig
heden tegenwoordig.
ROME, 11 November. (R.O.) Bij gelegenheid
van het feest van den koning heeft Mussolini
een groote troepenparade doen houden. Onder
de autoriteiten, die de wapenschouw bijwoon
den, bevond zich ook Goemboes, de Hongaar-
sche minister-president.
PARIJS, 10 November (R. O.). Een mede
werker van de „Paris Midi" is te Rome door
Mussolini ontvangen.
Het onderhoud, dat zich aanvankelijk bewoog
op onderwerpen van algemeen belang, ging
spoedig over op bepaalde actueele vraagstuk
ken.
Mussolini verklaarde op een desbetreffende
vraag van den journalist, dat het gezag nood
zakelijk is voor arme volken; een democratie
zonder gezag kunnen alleen rijke volken zich
veroorloven. „Wij, aldus Mussolini, die de
crisis zegenrijk willen overwinnen, zijn een
autoritaire, organische democratie".
Op de. vraag, of Italië zich niet met een mo
gendheid verbonden heeft, die niet geheel op
recht tegenover Frankrijk handelt en welker
spel blijkbaar in Rome steun vindt, antwoord
de Mussolini met een ontkennend hoofdschud
den.
„Ook wij spreken en zeggen somtijds Iets,
hoewel wij ons best doen zoo weinig mogelijk
te zeggen, doch wij begaan geen dwaasheden".
Betreffende het vraagstuk van oorlog en
vrede verklaarde Mussolini, dat de oorlog niets
verleidelijks voor hem heeft; de oorlog Is een
plaag der menschheid. Doch te beweren, dat
er geen oorlog meer zijn zal is dwaas, want
tenslotte gelooven de volken aan dergelijke be
weringen en laten zich in slaap wiegen.
Mussolini heeft geen belang bij een oorlog.
Italië arbeidt en stijgt steeds omhoog. De oor
log zou de wederoprichting van het land ver
storen. Dat is, aldus Mussolini, de waarheid,
dat is mijn vrede!
Tallooze aanvragen om werk.
Onlangs ontvingen wij van een nieuws
bureau een bericht, volgens hetwelk in de
omstreken van Reims zich meer dan 40.000
dooden uit den wereldoorlog zouden bevinden,
welke nog niet zouden zijn begraven.
Het bericht, dat duidelijk het stempel der
onwaarschijnlijkheid droeg, werd door ons in
de prullenmand gedeponeerd.
Andere Nederlandsche bladen blijken het
ongelooflijke lugubere nieuwtje echter te heb
ben opgenomen.
Het consulaat-generaal der Nederlanden te
Parijs verzoekt nu het betreffende bericht
tegen te spreken. Het Is volkomen onjuist.
Tallooze aanvragen zijn intusschen binnen
gekomen op het Nederlandsch consulaat te
Reims, afkomstig van werkloozen in Neder
land, voor het verkrijgen van arbeid in ver
band met bovengenoemd onjuist bericht.
Uit verschillende streken van Afrika berich
ten de missionarissen, dat er op tal van plaat
sen een gunstige beweging is waar te nemen
ten opzichte op de Katholieke Kerk, zoodat
men terecht van een massa-bekeering kan gaan
spreken.
Om slechts één voorbeeld te noemen: de
missie van Bailundo, in de apostolische pre
fectuur van Cubango, die gesticht werd in 1897
door de paters van den H. Geest, telt op het
oogenblik 45.000 katholieken en 20.000 doop
leerlingen. Nu hebben zich nog 30.000 heidenen
bij de missiestatie aangemeld. Op 15 Augustus
j.l. hebben 12.000 katholieken in Bailundo de
H. Communie ontvangen, terwijl aan 1752 per
sonen het H. Vormsel werd toegediend.
De oogst is schitterend, maar de missionaris
sen zijn niet voor deze geweldige taak berekend
In Bailundo zijn slechts 3 priesters en in de
geheele prefectuur slechts 28 op een opper
vlakte van 100.000 vierkante kilometer bij een
totalö bevolking van 2.300.000 zielen waarvan
175,000 katholieken.
ma
Red-en voor die zekerheid? vroeg Packe.
Ik zal die geven, antwoordde Scraye. Nu
om te beginnen, je kent niet mevrouw ter
Voorkoming, dat een mogelijke luistervink
ons hoort en begrijpt, zullen we de dame ln
kwestie mevrouw N noemen ik herhaal
je kent haar niet en je hebt nooit van haar
Behoord?
Ik ken haar niet. Misschien heb ik wel
eens van haar gehoord misschien heb ik
Y'el eens iets over haar gelezen in een of an
der clubblad. Momenteel zegt mij haar naam
echter niets, hoegenaamd niets.
Zij is een aardige, in haar kringen goeó
bekende, vrouw. Zij is weduwe haar man
was in diplomatieken dienst. Hij stond in
reilatie tot Lord Bennington en zij is geparen
teerd aan de familie van Greyoastle. Zij is een
vrouw, die zeer gefêteerd wordt. Zij is een van
de beste bridge-speelsters van Engeland Zij
heeft een mooie stem, sopraan. Zij is een ge
boren vertelster van allerlei leuke en mooie
geschiedenissen. Zij is flik in haar optreden,
en. zooals men dat noemit, zij staat haar man
netje wel. En. wat voor de hand ligt. zij krijgt
meer invitaties, dan welke dame uit haar
stand ook. Ik heb haar de laatste drie jaar
op elke partij ontmoet en zij is het leven en
de ziel van elk huis, waar 2ij geïnviteerd
Wordt.
Een aantrekkelijke persoonlijkheid zei
Packe. Ik begin veel belang in haar te stéllen
Je interesse zal grooter worden naarma.
1* wij vorderen. Nu, zooals Je weet, is me
vrouw X. momenteel een van mijn gasten op
Scraye. Het is een k'ein partijtje we zUn
met z'n achten. Zij is nu voor de eerste maal
°P Scraye weI eigenaardig, dat ik haar
nooit eerder gevraagd heb. Enfin we betre-
den nu een ander pad een zj;jpad, dat ons
leldt naar een typische merkwaardigheid ln
oaze familie. Je zu't het niet weten, Packe,
maar wij Scrayes zijn de laatste honderd Jaar
min of meer beroemd geworden (er zijn ver
schillende papieren in ons familie-archief, die
er op wijzen; en minste, dat heb ik mij late"
vertellen door den archivaris van Scraye) door
een buitengewoon ontwikkeld reukzintuig.
Het is geen grappigheid van me, als ik je ver-
'el. dat ik de geur van viooltjes ruik, bij
voorbeeld, op een afstand van een halvemijl
van de plek, waar zij groeien.
Inderdaad merkwaardig! zei Packe. Ik
kan me voorstellen, dat zoo'n scherp zintuig
heel dikwijls eng nuttig kan zijn jU kunt-
,,p voorbeeld, het allereerste begin van een
"'jtebroken brand al ruiken.
gaan f61561"' zeker- Halen we echter verder
7aéi tO0n ik vanmorgen in de Koninginne-
kabine^V^ ik I,at'l"Hijk mijn hoofd in het
Pa'tum een parfum die be
reid moet zijn uit
1 i„„„„ ti0, verschillende oostersche
bolemen Het een zeer scherp en verrader
lijk parfum - ik ben er van overtuigd, dat de
meest gewone neus het geroken zou hebben
Ik rook het althans zeker. ik herkende die
geur onmiddellijk. Ik kende het parfum met
een even onfeilbare zekerheid als ik nu mijn
hand zie Ook weet ik, dat van al mijn beken
den er maar één is, die dit parfum steeds ge
bruikt zij importeert het uit Teheran. Die
iemand is. mevrouw X.
Scraye keek Packe met iets triompbantelijks
in zijn oogen aan, terwijl hij de -laatste woor
den sprak. Maar Packe schudde zijn hoofd,
Ovenvinningsberichten, die door de
Bolivianen worden tegengesproken.
ASSUNCION, 11 November. (R.O.) Naar van
Paraguaansche zijde wordt gemeld, zijn bij een
gevecht in den Gran Chaco tusschen Para-
guanen en Bolivianen driehonderd man der Bo-
liviaansche troepen met vier officieren gedood.
De Paraguaansche troepen, ten getale van
drieduizend man, deden een tegenaanval op de
Boliviaansche troepen, die naar gemeld wordt,
werden terug gedrongen.
Van Boliviaansche zijde worden deze berich
ten tegengesproken.
Volgens berekening van den voorzitter van
het Amerikaansch verhond van vakvereeni-
gingen, Green, is het aantal werkloozen in de
Vereenigde Staten in de maand September en
October met 1.200.000 verminderd.
Green voegde er echter onmiddellijk aan toe,
dat de afname beschouwd moet worden als
een gevolg van seizoendrukte, die in sommige
takken van handel en industrie is ontstaan.
Op 1 October bedroeg het aantal werkloozen
10.900.000 tegenover 11.400.000 op 1 September.
Deze laatste cijfers vormen wel het hoogte
punt van de crisis-werkloosheid.
Volgens de meening van Green zou de
winst die in September en October werd ge
maakt, waarschijnlijk in de maand November
weer verloren gaan, terwijl er rekening mee
moet worden gehouden, dat er per 1 Januari
in de Vereenigde Staten meer dan 13 millioen
werkloozen zullen zijn.
Staking ten teeken van rouw.
GENèVE, 11 November. (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). De bond van vakvereenigin-
gen heeft vanavond besloten, met 87 tegen 58
stemmen voor morgen, Zaterdag, den dag,
waarop de slachtoffers van Woensdag zullen
begraven worden, de algemeene werkstaking
af te kondigen. De duur der staking is echter
uitdrukkelijk tot slechts vier-en-twintig uur
beperkt.
BERN, 11 November. (R.O.) De sociaal-demo
cratische partij van Zwitserland heeft een
nieuw manifest uitgevaardigd, waarin aange
spoord wordt tot het houden van protestverga
deringen, om „de Geneefsche arbeiders in hun
zwaren strijd voor het zelfbehoud bij te staan
en de solidariteit van het klasbetvuste proleta
riaat te bewijzen.
Voor den rechter gedaagd.
MADRID, 11 Novemoer. (R.O.) De minister
van binnenlandsche zaken heeft in de Staats
courant een oproeping doen publiceeren,
waarin 28 personen worden verzocht, binnen
tien dagen voor den politierechter te Madrid
te verschijnen, teneinde te worden onder
vraagd in verband met tegen hen ingebrachte
beschuldigingen van anti-republikeinsche han
delingen.
Dit betreft meerendeels vooraanstaande
persoonlijkheden, o.a. generaal Barrera, den
hertog van Maura, den hertog van Eiranda,
de hertogin van Mandas en den hertog van
Al va.
AUTO DOOR AUTO VERPLETTERD.
BREMEN, 10 November. (V.D.) Gisteravond
werd in de buurt van Barrien nabij Bremen
een auto met vier inzittenden door een zwaren
vrachtauto uit Mannheim aangereden en totaal
verpletterd. Drie personen uit Bremen werden
uit den personenauto geslingerd en min of
meer ernstig gewond. De chauffeur kwam met
den auto zelf onder den vrachtauto terecht en
werd zoo zwaar gewond, dat hij na korten tijd
overleed.
)KS
ior-
~\G®e" be7«s' hij. Als mevrouw X. be-
"ei 6 senoodisden tot je huisfeestje
1,Z'Jt rm,Se dagen op Scraye is geweest,
dan s het heel goed mogelijk, dat zij een paar
keer in de nabijheid van het kabinet is ge
weest, en.
rJlneryhamlTfde w«svlnger van zij"
Mis. zei hij. Zij js er nje). geweest. Den
dag na de eigenlijke soirée, leidde ik zelf drie
van hen - slechts drie - die nog nooit op
Scraye waren geweest, door de Statie-zalen. Ik
ben er absoluut zeker van dat mevrouw X er
niet meer geweest is dan - ja, dan gisteren
avond. Toen wij. zij, die twee anderen en ik,
er waren, hebben wij het kabinet niet geopend
wij kekend oor de glazen deur. Geen van
drieën stelde veel belang in de verschillende
voorwerpen; zij interesseerden zich veel meer
voor de antieke meubelen, ik heb gelijk,
Packe!
Nu en toen? zei Packe.
l)it en het is van het hoogste belang.
Zoodra ik de geur van het parfum herkende,
bemerkte lk, dat ik zeer snel nagedacht had
sneller dan ooit te voren in mijn leven. Gedu
rende de weinige minuten, die er vielen tusschen
de ontdekking door mijn ho~fd. En nu
laten we nu even wachten tot ae kell-ners al
les binnen gebracht hebben en dan zal lk je
iets vertellen, wat je meer zal verbazen dan ai
hetgeen je nu reeds gehoord hebt.
Packe wachtte en dacht met verwondering
aan dev rouw. die hij zoo juist nog roet zoo'n
groote levendigheid tegen haar gezellen had
zien praten, toen zij het met zonlicht overgo
ten plein overstaken. Zij was een mooie, een
aangename vrouw; het type, dat door alle
mannen wordt bewonderd; door het geopende
venster had hij de klank van haar heldere
f'tem en vrolijken lach opgevangen. Was het
ipogeljjk 4at ioo'a, »:öuw gen 4lef ïoa jiju;
dat zoo'n vrouw kon stelen ln het huis, waar
zij de gast was; dat zij kon lachen en schert
sen. terwijl zij de gastvrijheid misbruikt had?
Indien dit inderdaad zoo was, dan waren in
de menschelijke natuur mysteries, meer ge
compliceerd en vreemder, dan in de were'd
van intrige en misdaadmisschien stond hij
voor de ontdekking vam een dier mysteries?
En plotseling dacht hij aan Jimimie Trickett.
den practise lie. den oprechte en fantasielooze,
die nu ongetwijfeld zijn gezonde eetlust vol.
doening schonk met koude roastbeaf en bier
en hij lachte.
We zulen verder gaan, zei Scraye, toen
de kellners hen alleen hadden' gelaten. En
zoo a's ik je reeds zen, Packe, ik denk dat je
me.r ven-ast zult zijn -bij het hooren van
wat nog komt, dan van wat je reeds weet. Ik
zei dan, dat ik vanmorgen snel nadacht. Dat
deed ik beusoh. Dat deuken was evenwel niet
zooveer het stellen van den denk-act als wel
het weer in herinnering roepen van zekere fei
ten. Nu kijk eens aan ik durf wedden,
dat jij, als beroepsverteller van misdadige ge
schiedenissen, regelmatig e-n zeer nauwkeurig
de kranten nakijkt om op de hoogte te blijven
van de moorden en inbraken en dergelijke?
Packe bevestigde de waarheid van deze woor
den met een kort knikje.
En dus voel jij je, bij wijze van spreken,
verwant aan de meeste groote misdaden der
laatste jaren, vervolgde Scraye. Maar ik zal
je nu gaan vertellen over iets, dat je niet
weet en waarover nog noMt geschreven werd
Je zult verbaasd zijn te hooren, dat geduren
de de laatste drie jaar in de groote onte
genzeggelijk het karakter dragen van dien.
welke gisterenavond op Scraye werd begaan.
Je bedoeit van erfstukken en dergellj-
ke? yjjpgg
Juist, Erfstukken en dergelijke. Dit ls
een feit,, hoewel, zooaJs ik zei, het niet be
kend is aan het groote publiek. Integendeel,
er zijn slechts een paar menschen, die het we
ten. Daar is het geval van het étui met de
wondermooie miniatuur van Mary, de ko
ningin vau Schotland, dat sinds Jam-es den
Eerste in handen was van de familie van
den graaf van Strathdonan. Men beweert, dat
de eerste graaf dier familie het als geschenk
kreeg van koning James. Dit étui verdween
op de meest geheimzinnige wijze. Nooit werd
er meer iets van gehoord
Werd er een onderzoek ingesteld? vroeg
Packe.
Wacht even dat zal ik je dadelijk ver
tellen. Laat mij even verder gaan met da
opsomming van misdaden. Een ander gevai
was de geheimzinnige verdwijning van Sha
kespeare's eerste folio uit de bibliotheek van
Lord Dilflower. Dat is ongeveer vijftien maan
den geleden. Weer een ander was de verdui
stering van een bijzonder mooie exemplaar
van Meissonier's werk een klein schilderij
van ongeveer een voet in het vierkant dat
gestolen werd uit de zalen van Sir Ralph Cur
tis Wyatt, ongeveer een jaar ge'eden. Zooals
je ziet, Packe, in deze gevallen zijn het steeds
kleine stukken, die gemakkelijk weg te ne
men zijn en die bij tijds en zonder veel moeite
verborgen kunen worden. Nu heb ik je d-rie
voorbeelden gegeven. Ik zal je er nog een
geven voor we terug karnen op die, welke mij
zelf betreft. In het afgelo pen voorjaar bracht
ik eenige dagen door bij den heer Godenham,
in Worcestershire ik weet niet of Je hem
al of niet kent, maar hij is een groot verza
melaar van antiquiteiten, curiositeiten en al
lei lei voorwerpen van waarde. Hij was de
aigewwéi Tan jen wmcijiigej feW1'» V'
vatte, kelk, die, volgens eerste klas experts,
behoord had tot de Glatonbury Abdij en da
teerde uit den tijd van den Heiligen Dun-
stan. Die kelk verdween, toen ik.daar in huis
verbleef. En luister goed! ik herinner
de mij vanmorgen, dat de dame, die we» nu
aanduiden onder den naam van mevrouw X,
eveneens lid was van het gezelschap, dat
toen op Godenham's buitengoed verbleef. Wat
zeg je daarvan, Packe?
-r- Wat ik' zeg? antwoordde Packe; Ik zou
gTaag weten wat Godenbam zei over dien
diefstal?
Prachtig. We1, Godenham, zooaJs ik ook
deed, hield zich erg rustig. Hij herinnerde
zich ook nog de verliezen van den Graaf van
Strathdonan en van Lord Dilflower. Hij praa-
te met mij er over en het bleek, dat bij eeu
zonderlinge theorie over het geval had. Mis
schien sinds den diefstal van hedenmor
gen ben ik geneigd het met die theor.e
eens te zijn.
Wat houdt die in? vroeg Packe. Het
bestaan van een theorie is van het eerste be
lang in een kwestie als deze.
De theorie van Godenham luidt als
volgt, antwoordde Scraye. Je weet ongetwij-
fe'd dat er ln deze wereld verzamelaars be
staan, wlen eenig doel ls: bezitten. Zij heb
ben er geen behoefte aan hun collectie ten
toon te stellen; zij verlustigen er zich niet iu
met een duivelsche lust; het eenige verlan
gen: de wetenschap, dat zij bezitten.
(Wordt vervolgdj
