ALGEMEEN OVERZICHT.
EEN JULES VERNE VAN DEZEN TIJD.
MAANDAG 21 NOVEMBER 1932
AANSLAG OP HERRIOT
VERIJDELD
NOG MEER BELASTING-ONT
DUIKING IN FRANKRIJK.
EX-RECHERCHEUR AAN 'T WERK.
HERMAN SOERGEL, BOUWER
VAN NIEUWE WERELD-
DEELEN.
VISSCHERS IN DEN STORM.
VIJFTIG SLACHTOFFERS.
robbins leeft.
WRAK VAN RUSSISCH OORLOGS
SCHIP GEVONDEN?
de STOPZETTING VAN MIJNEN IN
HET ROERGEBIED.
WERKLOOZEN BIJ ROOSEVELT.
DE EETSTAKINGSMANIE.
OORVIJGEN IN DE SKOEPTSJINA.
RUSSISCHE IJSBREKER VERGAAN.
GEHEIMZINNIGE EXPLOSIES
NABIJ LONDEN.
TERREUR TE BARCELONA.
Stakers werken met bommen.
DE GEVECHTEN IN GRAN CHACO.
ATLANTROPA, OFWEL EUROPA
EN AFRIKA VEREENIGD.
.5.FLETO
Reactie op Genève
Naar mate de gr00te politieke evenementen
het oogenbhk, waarop de beslissing in welke
richting dan ook ten goede oï ten kwade
moet vallen, sneller en onweerstaanbaar na-
i,?n8I\ zij steeds meer en meer ten
gS[e verbonden, onderling* en met het
es domineerende vraagstuk vgn de bevesti-
f ng van den wereldvrede. Zoo is het ook
®0gelijk, dat alle problemen in één centraal
Punt: Genève samenkomen, en daar als het
Uare als een eenheid gezien kunnen worden.
zeer scherp zal dit wederom gedemonstreerd
borden, als Maandag a.s. de volkenbondsraad
in buitengewone zitting bijeenkomt, met als
groote agendapunt de behandeling van bet
Japansch-Chineesche Mandsjoerije-gseehil en
bet naar aanleiding daarvan door de z.g. Lyt-
ton-conimissie uitgebrachte rapport over de
®°gelijkheden, om dit geschil in het Verre
Oosten tot een vredelievende oplossing te
brengen.
Over dit Lytton-rapport wordt in de inter
nationale Pers natuurlijk weer heel wat ge
schreven: het vraagstuk is spannend en be-
langwekkend genoeg, vooral als men beseft
boezeer het geheele Pacificvraagstuk over den
toekonistigen wereldvrede kan beslissen, om
de volle aandacht van alle «politici en diplo
maten op te eischen. Maar tofih zijn zelfs voor
deze raadszitting nog heel wat andere vraag-
stukken, welke in de onmiddellijke actualiteit
Wortelen, naar voren gedrongen, zoodanig
zelfs dat het Verre Oosten er ietwat door ver
tluisterd wordt.
Sinds Duitschland zich van de ontwape-
fiugsbesprekingen heeft teruggetrokken, zijn
de onderhandelingen over dit vraagstuk ge-
heel en al op het doode spoor gekomen. Al
Wilde Frankrijk dan ook de conferentie, zelfs
Met den leegen stoel van Duitschland, voort
zetten, in Engeland besefte men volkomen,
dat een dergelijke procedure tot absolute
machteloosheid gedoemd was, en dat, veer
tien jaar na den wapenstilstand, het niet meer
mogelijk zou zijn herbewapening van Duitsch
land te voorkomen, als niet te Genève met
volle deelneming van Duitschland een ontwa
peningsconventie werd gesloten, welke inder
daad een belangrijken stap voorwaarts betee-
bende.
Een groote moeilijkheid bij deze aangele
genheid" was ongetwijfeld, dat Duitschland
zich absoluut aan alle besprekingen over de
zaak onttrok en den preliminairen eisch stel
de van de erkenning der Duitsche gelijkbe
rechtigdheid. Zelfs de redevoeringen van den
Franschen premier Herriot, welke het begin
sel duidelijk, zij het onrechtstreeks stelde,
werden door Berlijn als onvoldoende afgewe
zen, en eerst de jongste rede van den
schen minister van buitenlandsche zaken s
John Simon te Genève gaf 0ok
noodige voldoening al wensc rechtstreeks
frankrijk even onomw proclameeren.
Duitsch,ands gelbk recM
Er bestond nu
Duitschland naar de ontwapenmgscon erentie
teruggevoerd zou kunnen worden en alle hoop
was gevestigd op het verblijf van den Duit-
schen minister van buitenlandsche zaken Jhr.
von Neurath te Genève tijdens de Maandag
beginnende raadszitting. Maar alle verwach
tingen is plotseling de bodem ingeslagen door
de regeeringscrisis, welke te Berlijn is uit
gebroken. Want zelfs als von Neurath naar
de volkenbondsstad reist, zal hij daar zonder
eenig gezag vertoeven. Ongetwijfeld is het
waar, dat het geheele Duitsche volk de bui
tenlandsche politiek van de regeering Von
Papen schraagde, maar toch alleen wat het
einddoel dier politiek: de bevrijding van
Duitschland van de ondraaglijke lasten van
het vredesverdrag van Versailles, betrof. Over
den modus quo, de wijze, waarop dit gemeen
schappelijk einddoel door Von Papen nage
streefd werd, heerschte een blik in de Duit
sche bladen van de meest uiteenloopende
richtingen toonde het dadelijk allerminst
eenstemmigheid. Een wijziging in net Duit
sche regeeringsysteem zou dus niet onwaar
schijnlijk ook een verandering in de voor de
internationale politiek gebruikte methoden
kunnen brengen. Een dergelijke nuanceering
zou vooral in de stad der psychologische mo
menten een onberekenbaren invloed kunnen
uitoefenen.
Men kan derhalve te Genève een ontwape
nings-intermezzo verwachten, - tot de nieuwe
Duitsche regeering is gevormd; dus vaststaat
op welke wijze in de toekomst zal moeten
gewerkt worden. Ondertusschen zal een ander
vraagstuk de onderlinge gesprekken kunnen
vullen: de kwestie der schulden aan de Ver.
Staten. Daarbij zullen de gedachten voortdu
rend gaan naar de twee andere problemen,
welke er bijna onverbreekbaar aan vastge
koppeld zijn; het eene door Frankrijk, het
andere door Amerika: herstelschulden en
ontwapening. En als Engeland het laatste
jaar zoo'n opvallende activiteit heeft ontwik
keld om de ontwapeningsconferentie tot een
werkelijk succes op te voeren, dan is dit zeker
niet het minst geschied, wijl Amerika alleen
tot een aanmerkelijke verlaging der schulden
in hoofdsom en rente bereid zal zijn, als het
de zekerheid heeft, dat de aldus kwijtgeschol
den bedragen niet in het Danaïdenvat der
bewapening zullen verdwijnen.
In dit verband is het zeker opmerkelijk
dat dezelfde persoonlijkheid Norman Davis,
die de Vereenigde Staten op de herstelconfe
rentie van Lausanne vertegenwoordigde, ook
de Amerikaansche waarnemer op de ontwa
peningsconferentie is en zelfs Amerika bij de
besprekingen over het Mandsjoenjsche con
flict verpersoonlijkt. Duidelijker had Hoover
en van Roosevelt mag hetzelfde verwacht
•worden niet kunnen toonen, dat al deze
problemen, hoezeer van verschillend belang
voor Amerika, als een eenheid worden be
schouwd, welke in één complex te Genève
moeten worden opgelost.
Daarom is de komende week, niet alleen
van zuiver binnenlandsch Duitsch ^standpunt,
maar meer nog in internationaal verband ge
zien, van het hoogste gewicht: de eindbe
slissingen komen in de laatste fase der nor
male ontwikkeling.
Het projectiel ontplofte te vroeg
Op den trein, waarmede de Fransche pre
mier Zaterdagavond uit Parijs was vertrokken
om zich naar Namtes te begeven, is Zondag
morgen vroeg een dynamietaanslag gepleegd.
Onbekende daders hadden op ongeveer 50 K.M.
ten Noorden van Nantes onder de rails een
sterk explosieve dynamiietpatroon gelegd, die
zou moeten ontploffen op het oogenblik dat
de trein zou passeeren. De ontploffing heeft
evenwel reeds een uur voor aankomst van den
trein plaats gehad, zoodiat een ongeluk.' is
voorkomen, dat onafzienbare gevolgen zou kun
nen hebben gehad.
Zondagochtend tegen half zeven werden de
bewoners der in de omgeving liggende huizen
opgeschrikt door een vrees-el ij ke ontploffing.
Zij constateerden dat de rails over een afstand
van eenige meters waren vernield. Nadat de
beambten in het naastbijgeiegen blokhuis wa
ren gewaarschuwd, kon de machinist van den
trein, waarin de premier had plaats genomen,
nog tijdig op de hoogte worden gesteld
Herriot is meit een uur vertraging te Nantes
aangekomen. De politie heeft direot een uit
gebreid onderzoek ingesteld. Van de daders
ontbreekt tot nu toe ieder spoor.
„Meneer de regeeringspresident, u
bent gearresteerd".
KOESLIN, 13 November. (V.D.) Gisteren
morgen belde een goed gekleed heer bij de
portiersloge aan den ingang van de woning
van den regeeringspresident Gronau.
Toen de deur geopen werd, liep de bezoeker
den portier voorbij, de trap op. Het dienst
meisje, dat de huisdeur opende, duwde hij op
zij met de mededeeling, dat de president hem
verwachtte voor een bespreking.
Ongehinderd kwam hij verder de woonkamer
binnen, waar het gezin van den regeeringspre
sident juist aan de ontbijttafel zat. Hij trad op
den president toe met de woorden: „Meneer
de regeeringspresident, u bent gearresteerd!"
De regeeringspresident verloor zijn bezin
ning niet doch verzocht den bezoeker hem te
volgen naar de bureaux van het regeeringspre-
sidium waar de vreemdeling zijn woorden her-
haalde' „Meneer de regeeringspresident. u
bent gearresteerd, omdat u verdacht wordt een
smnkkelaffaire met spiritus te hebben onder-
nomen met een firma te Koeslin".
Door een belsignaal had de regeeringspresi
dent inmiddels eenige beambten ontboden, doch
toen dezen den indringer wilden grijpen,
vluchtte hij naar den zolder, waar hij zich ver
borg en later door de politie werd gevonden.
Men bleek te doen te hebben met een krank
zinnige, die vroeger eenigen tijd bij de recher
che werkzaam was.
Verra der! ijke telefoongesprekken.
PARIJS. 19 Ifovember. (V-D-) Een uieuw
groot belastingontduiking-schandaal zal waar
schijnlijk toegevoegd moeten worden aan de
gevallen van de 1018 clienten te Parijs van de
Banque Commerciale de Bale.
Thans gaat het om den Parijschen vertegen
woordiger van de Geneefscbe Banque Lombard,
Odier, die tegelijkertijd lid is van de Banque
des Pays de l'Europe Centrale.
Een zekere graaf de Chabrignac, tegen wien
verdenking werd gekoesterd, werd op aanwij
zing van een rechter van instructie in aanwe
zigheid van eenige politie-ambtenaren onder
worpen aan een verhoor, dat vijf uur duurde.
Gedurende het verhoor, dat op het bureau van
den graaf geschiedde, werd deze door verschil
lende clienten opgebeld. De telefoongesprekken
werden door de politiebeambten opgevangen en
zoo vernamen zij tal van mededeelingen over
bet in ontvangst nemen van bedragen voor cou
pons en andere waardepapieren, welke zaken
door den graaf voor hen behartigd werden, zon
der dat eenige boekhouding of publiciteit hun
de kans deed loopen, door de belastingadmini
stratie betrapt te worden.
De zaken van den graaf bleken zeer druk te
zijn, want bijna gedurende het geheele verhoor
ging de telefoon voor zakengespekken. Toen
het telefoneeren dan ook plotseling ophield
kreeg de politie argwaan en bleek, dat de graaf
tijdens het verhoor kans had gezien het tele
foontoestel onbruikbaar te maken. Zoodra een
nieuw toestel was aangebracht Averd weer
voortdurend door clienten opgebeld.
De graaf ontkent hardnekkig zijn schuld
doch er schijnt belastend materiaal bij hem te
zijn gevonden. O.a. werd een lijst in beslag ge
nomen met drie k 400 namen van personen, die
van belastingontduiking worden verdacht.
Naar Reuter seint is tegen graaf de Ch. een
v rvolging ingesteld en zijn arrestatiebevelen
uitgevaardigd tegen twee bestuurders der Zwit-
sersche bank.
TOKIO, 19 November. (V.D. Het Japansche
stoomvisschersschip „Aiseki Maru" is in een
storm vergaan. Vijftig opvarenden zijn omge
komen. Slechts één matroos kon gered wor
den, na langen tijd in een reddingsboot te heb
ben rondgezworven.
Maar heeft zijn geheugen verloren.
WASHINGTON, 19 November. (R-0-) Een
van Hoover's beste vrienden, kolonel Robbins,
die sedert 3 September tijdens de verkiezings
campagne, waarin hij voor Hoover optrad- op
geheimzinnige wijze is verdwenen, is thans ge
zond en wel teruggevonden in de bergen bij
Ashville in Noord-Carolina. De kolonel heeft
eenigen tijd onder een pseudoniem in een
dorpje gewoond. Men heeft geconstateerd, dat
hij zijn geheugen heeft verloren. Sommige bla
den hadden het gerucht verspreid, dat Robbins
door dranksmokkelaars zou zijn ontvoerd en
op 5 September in zee was geworpen; deze ge
ruchten zijn dus thans onjuist gebleken.
GIFTIGE WHISKY.
SAN FRANCISCO, 18 November. (V.D) In
een hotelkamer zijn de consul-generaal van de
republiek Honduras, en de consul generaal van
de republiek Panama, resp. Jose Membreuo en
Adolt'o Alemana 0e eeten stervend gevonden.
Waarschijnlijk ^eu e". .®iden gesmokkelde,
giftige whisky gebruikt. Alemana is onmiddel
lijk naar een ziekenhuis overgebracht. De politie
*telt een onderzoek in-
Met een grooten voorraad goud aan
boord.
LONDEN, 19 November. (V.D.) Het wrak
van het in den Russisch-Japanschen oorlog
door een Japansche mijn tot zinken gebrachte
Russische vlaggeschip „Petropawlowsk" is,
naar verluidt, door het Japansche bergings
vaartuig „Kataoka" na lang zoeken in de Gele
Zee gevonden.
In het wrak, dat op een diepte van 90 M.
ligt zou een groot bedrag aan gemunt goud,
men spreekt van een waarde van bijna 10
millioen Pond Sterling aanwezig zijn. De
kapitein van de „Kataoka" wil een pogmg
doen, om bet goud te bergen.
BERlijn, 19 November. (V.D.) De sociaal
democratische fractie heeft aan den Pruisi-
schen landdag een schrijven doen toekomen,
waarin wordt gewezen op de berichten in de
pers, volgens welke de mijn Saehsen bij Ham,
die toebehoort aan de Mansfield A.G., en de
firma Otto Wolff, verkocht is aan Rijnpruisen
en binnenkort zal worden stopgezet. Volgens
de fractie wordt daardoor het economische le
ven van geheel Duitschland geschaad.
De fractie vraagt, of de regeering van dezen
verkoop op de hoogte was gesteld of haar toe
stemming had gegeven.
Verder wordt gevraagd, of de regeering be
reid is, er bij de rijksregeering op aan te drin
gen, dat een verkoop van dezen aard in het
vervolg onmogelijk wordt gemaakt en dat bet
stopzetten van mijnen wordt voorkomen.
NEW-YORK, 18 November. (V.D.) Onder
bescherming van een groot aantal ambtenaren
der geheime politie, heeft Roosevelt Viijdag te
Albany een deputatie van werkloozen ont
vangen, die een hongermarsch naar- Washing
ton voorbereiden.
De deputatie eischte de directe bewilliging
van 100 millioen door het congres, opdat de
werkloozen zullen kunnen worden ondersteund.
Zij eischen voorts het beschikbaar stellen
van asyls ten behoeve van dakloozen, vrijen
arbeid en vrij vervoer voor de hongermar-
cbeerders naar Washington.
Tenslotte eischten zij, dat Roosevelt hun be
langen bij Hoover zal bepleiten.
GROSS-STREHLITZ, 18 November. (V.D.).
Sedert ongeveer een week weigeren 41 van de
42 politieke gevangenen, die in de gevangenis
Gross-Strehlitz vestingstraf ondergaan, voed
sel tot zich te nemen. Deze 41 gevangenen zijn
communisten. Een nationaal-socialist, die
eveneens daar vestingstraf ondergaat neemt
geen deel aan deze voedselstaking.
De gevangenen zijn hiertoe overgegaan uit
protest tegen verscherping van hun straf. Acht
gevangenen zijn reeds naar het ziekenhuis
overgebracht. Er wordt reeds overwogen, over
te gaan tot gedwongen voedseltoediening.
HAMBURG, 18 November (V.D.) Ongeveer
een week geleden hebben 31 gedetineerden van
de Bergedorfer gevangenis zich aangesloten bij
de voedselstaking der Pruisische staatsgevan
genen. Donderdag hebben zij evenwel deze voed
selstaking beëindigd en hebben zij weer gegeten.
BELGRADO, 19 November. (V.D.) In het
nieuwe Joego-Slavische parlement is het gis
teren tot heftigheden gekomen, welke aange
zien in de Skoeptsjina slechts één enkele par
tij vertegenwoordigd is, namelijk de op de lijst
van generaal Sivkowitsj gekozen eenheidspar
tij, nog al verwondering wekten in den lande.
Aanleiding ertoe was een brief van een Slo-
weensch afgevaardigde, waarin geprotesteerd
werd tegen de laffe aanvallen op minister dr.
Kramer, in de zitting van j.l. Donderdag.
De afgevaardigde Nikitsj stoorde de voorle
zing van den brief voortdurend door interrup
ties. De Sloweensche afgevaardige Zerer sprong
op hem toe en greep hem hij zijn kraag, waar
op Nikitsj repliceerde met hem eenige klin
kende oorvijgen te geven.
Van alle kanten sprongen toen de afgevaar
digden op het tweetal toe, om een vechtpartij
te voorkomen. Ter kalmeering van de gemoe
deren werd de zitting voor een kwartier on
derbroken.
BERLIJN, 19 November. (H.N.) Een offi
cieel bericht uit Moskou meldt, dat van den
ijsbreker nr. 9, die op 24 October uit Archan-
gelsk naar het Noordpoolgebied is vertrokken
om naar den Russischen ijsbreker nr. 8 te
zoeken, sedert geen berichten meer ontvangen
zijn, hoewel de ijsbreker een radiotoestel aan
boord had.
Op 1 November (Rusische tijdrekening) zijn
thans door verschillende schepen 8 lijken op-
gevischt, die herkend zijn als leden van de
bemanning van den ijsbreker nr. 9.
In verband hiermede is thans officieel vast
gesteld, dat de ijsbreker nr. 9 met de beman
ning van 30 koppen is vergaan.
LONDEN, 19 November. (V.D.) Tengevolge
van een ontploffing werd te Kingston bij
Londen een publieke telefooncel geheel ver
nield. Klaarblijkelijk is de ontploffing veroor
zaakt door een bom, die in de cel moet zijn
gelegd.
Eenige uren tevoren was door een bomont
ploffing in het Londensche stadsdeel Ham een
huis vrij ernstig beschadigd. Het is nog niet
bekend, of er verband tusschen deze beide
ontploffingen bestaat.
BARCELONA, 19 November. (R.O.) Giste
renavond is hier voor een meubelzaak een
bom ontploft, waardoor veertien personen,
onder wie twee politiemanen, min of meer ern
stig gewond werden. De politie heeft een on
derzoek ingesteld. Men vermoedt, dat de bom
door extremistische elementen is neergelegd.
BARCELONA, 19 November. (R.O.) Het on
derzoek der politie naar den bier gisterenavond
gepleegden bomaanslag heeft uitgewezen, dat
deze is gelegd door schrijnwerkers, die tenge
volge van een loongeschil in staking zijn ge
gaan.
In het gebouw van de meubelzaak werd nog
een bom gevonden, die echter tijdig buiten
werking kon worden gesteld.
LONDEN, 19 November. (H.N.) Volgens een
bericht uit La Paz hebben de Boliviaansche troe
pen alle aanvallen der Paraguanen op een Bo-
liviaansch fort in den Gran Chaco afgeslagen.
De Paraguaysehe troepen zouden daarbij
2000 man aan dooden en gewonden hebben ver
loren.
Is hij een fantast? Of is bij, Herman Soer-
gel, een man met een grootscbe visie en een
profetischen blik Wie kan bet met zekerheid
zeggen Hij is de man, die de twee wereld-
deelen aan elkander wil smeden, wier lot
totaal uit elkander liep, toen het water der
oceanen zich met geweld stortte door een ope
ning in de rotsen en een geweldig stuk land
bedolf.
Deze twee werelddeelen zijn ons Europa en
bet zoo goed als in ons bezit zijnde Afrika.
Thans scheidt de Middellandsche Zee het land
der blanken en het land der zwarten. Maar
er was een tijd, dat deze landen samen één
groote landmassa vormden, waarvan de ge
westen, die nu onder het blauwe water van
de „Mare Nostrum" liggen, het centrum
waren.
Sinds de catastrofe, waardoor dit centrum
ten gronde ging, hebben we de legende van
het verdwenen Atlantis. Vandaar Soergel's
Atlantropa, ofschoon hij beter van Atlantro-
pafrika zou kunnen spreken. En het is nu
Soergel's bedoeling, dat het verdwenen At
lantis weer te voorschijn zal komen.
Hiertoe wil hij niets minder, dan de Middel
landsche Zee droogleggen. En hij inspireert
zich hierbij op de drooglegging van de Zuider
zee, die bij zijn plan vergeleken eenigszins
onbelangrijk wordt, maar toch goed genoeg
blijft, om als een lichtend voorbeeld te worden
aangehaald en wel in de reeks van grootscbe
werken, door de menschheid tot stand ge
bracht, als het Suezkanaal en het Panama-
kanaal
Intusschen, de Middellandsche Zee zal niet
heelemaal worden drooggelegd. Soergel wil
alleen het water flink laten zakken en aldus
komt een vrij groot gedeelte van de zee droog
te staan, terwijl er tegelijkertijd een flink
vaarwater overblijft voor het groote verkeer
te water naar Indië.
Soergel meent zijn plan het beste tot uit
voering te kunnen brengen, door respectieve
lijk in de Straat van Gibraltar en in de Darda-
nellen een stevigen dam te bouwen, waardoor
de watertoevoer tot de Middellandsche Zee
geregeld wordt en tegelijk een enorme bron
van electrische energie zal worden geschapen.
Want de sluizen van den dam hij Gibraltar
zullen het mogelijk maken, dat men de kracht
van het water benut, dat nu zonder eenig
nut door de Straat van Gibraltar van en naar
Middellandsche Zee en Atlantischen Oceaan
vloeit.
Het klinkt fantastisch. Een dam door de
Straat van Gibraltar. Wie ooit die straat over
gestoken is, weet, welk een breedte ze heeft
en vermoedt, op welke een diepte ze boogt.
Maar laten we toch in 's hemels naam op
passen, iets fantastisch te noemen. De groot
ste geleerden hebben zich in de laatste eeuwen
en speciaal in de eeuw der techniek onsterfe
lijk geblameerd, door dingen voor ongerijmd
te verklaren, die heden ten dage zelfs voor een
kind normaal zijn.
En Herman Soergel vindt zijn plan alles
behalve fantastisch. Deze Jules Verne van
den modernen tijd is bovendien hoogst zake
lijk. Hij heeft zoo juist in een bijzonder gedo
cumenteerd hoek zijn „fantasie" van alle kan
ten bekeken. Dit boek heet „Atlantropa". Het
is verschenen bij Fretz Wasmuth A.g., Zue-
rich en Piloty Loehle, Muenchen en een
der talrijke geschriften, door Soergel bereids
over zijn lievelingsdenkbeeld gepubliceerd.
Natuurlijk, Soergel ontkent niet, een ont
zaggelijk plan voor te staan, een onderneming,
die alles zal overtreffen, wat de mensch tot
nu toe op dit ondermaansche heeft gepres
teerd. Maar hij constateert nuchter dat, in
dien men met hetzelfde vuur en met dezelfde
vrijgevigheid als in den wereldoorlog ten toon
werd gespreid, aan de verwerkelijking van het
Atlantropa-project zou beginnen, dit voor
elkaar zou zijn, zonder dat men het eigenlijk
wist.
En dan zegt hij hij wijze van commentaar:
„men ontdekt geen nieuwe werelddeelen, zon
der den moed, de gebaande wegen te verlaten".
Wat dit betreft, ongebaande wegen zijn er
niet meer. De Marco Polo's en Columbussen
hebben afgedaan. En in hun plaats komen de
ingenieurs, die de ongebaande wegen van het
technische kunnen betreden en daarop onge
hoorde dingen zullen presteeren.
Soergel rekent in zijn interessant boek met
allerlei problemen af. Zulks wil niet zeggen,
dat hij ze aldus uit den weg ruimt. Verre
vandaar. Hij zegt echter rake dingen, dingen,
die tot nadenken stemmen. Zijn boek is uiter
aard nog toekomstmuziek. Wat hij evenwel
wil, behoort niet tot de aperie onmogelijk
heden en ziet er ongetwijfeld uit als de red
ding in den nood, waarin ons oude, maar toch
altijd nog goed Europa verkeert.
Hij vertelt ons, dat we, uitgezonderd wan
neer het op oorlog aankomt, bang zijn geworden
Herman Soergel, de idealist van
Atlantropa
voor stoutmoedige ondernemingen en ons ge
dwee neerleggen bij alle rampen, die over ons
worden uitgestort.
Den huidigen miserabelen toestand wijt hij
aan het gebrek aan energie bij de volken en hun
leiders. De naties, die vroeger halve wereld
deelen hebben veroverd en hierbij half zijn
doodgebloed, maken zich zelf diets, dat er
niets meer voor hen te doen valt, omdat de
wereld z.g. te klein geworden is, omdat er over
productie is, omdat er teveel menschen zijn
etc. etc.
En als het ware met de hand te grijpen ligt
daar een nieuwe wereld, een schakel tusschen
Europa en Afrika. Dit Europa stuurt zijn men
schen, die werken willen, naar de oerwouden
van Brazilië en de steppen van Argentinië,
terwijl een grootsch werk op uitvoering wacht,
een werk, waardoor Europa een overweldigende
positie zal zunnen innemen tusschen het rijke
Amerika en het ontwakende AziëDat
zwarte Afrika, uitgestrekte gebieden omvattend,
geschikt, om blanken te herbergen, blijft half
verwaarloosd, het veld van enkele pioniers
en Atlantropa lokt
Suez en Panama wachten, om overtroffen te
worden. En zulks op een manier, ons technisch
kunnen waardig. De menschenoffers van den
ouden tijd behoeven niet meer te worden ge
bracht. De dagen zijn voorbij, dat het aanleggen
van een kanaal tusschen de Roode Zee en het
Bittere Meer aan 120.000 menschen het leven
kostte. Dit gebeurde in de vijfde eeuw vóór
Chritus, naar Herodotus ons vertelt.
De Amerikanen hebben door hun succes met
het Panamakanaal getoond, wat er in de be
strijding van tropische ziekten enz. kan be
reikt worden. Terug te schrikken voor de con
sequenties van het plan van Soergel is dan ook
nonsens. Het zal in het ergste geval niet meer
menschenlevens kosten, dan Europa's koloniën
in Azië en Amerika eischen.
Het grootste argument voor Soergel's plan is
de opmerking, dat Europa niet lang meer van
zijn koloniën zal profiteeren. Die koloniën
zullen stuk voor stuk verloren gaan, zijn ten
deele reeds verloren. Europa zal dus in hooge
mate autarkisch worden moeten, dat is eco
nomisch onafhankelijk. Deze economische on
afhankelijkheid is de kracht der Vereenigde
Staten, die zich zelf voor schier al hun be
hoeften kunnen bedruipen en over alle kli-
maten beschikken.
Deze voordeelen zijn ook voor een vastbera-
den Enrppa weggelegd, indien dit het Atlan
tropa-project verwerkelijkt. Met het droog
leggen van de Middellandsche Zee zal het
samen met Afrika één groot geheel vormen,
dat geweldige rijkdommen zal herbergen. N- >g
niet eens zoozeer liggen die geweldige "V't-
dommen in den Congo. Ze liggen dichteibij.
Eens was Noord-Afrika de graanschuur van
het Romeinsche Rijk niet alleen, maar ook de
schatkamer ervan. Het is bijna Carthago en
dus Noord-Afrika geweest, dat heerscheres over
de landen rond de Middellandsche Zee was
geworden. En in dit Noord-Afrika strekten
vruchtbare streken zich zeven honderd Kilo
meter ver het binnenland in, van Marokko tot
Egypte. Thans ontdekt men nog van vlieg
machines uit de resten van steden, die een-
maal een glorie der antieke tijden waren.
Het lijkt een bijna onmogelijk plan, dit
plan van Soergel. Maar niets is onmogelijk.
Hoe Soergel het onmogelijke mogelijk wil
maken, zullen we nog zien.
JAPANSCHE VISSCHERS DOOR BOSCH»
NEGERS VERMOORD.
MELBOURNE, 18 November. (V.D.) In de
Caledongolf (Carpentaria, Noord-Australië) is
een kampement van Japansche visschers door
boschnegers bestormd. Vijf Japanners werden,
neergelegd. Slechts één kon ontkomen.
12).
De humor van liet geval aai1
te trekken. De lust om aan zÜn ',ir,1.npni,<'!rig'
eid hijzelf noemde het zün 0 - ]a'ss-
e«st te vol<ioeili bekroop he»- f e«r
naar heit mandje keek, boe e
grappigheid der situatie aanvoelde, b^ «eer
Cc er ook de nieuwsgierigheid in
lij zette de mand op een tafel en b
onderzoekend, terwijl hij terug da-cb - -
geen juffrouw Walsden hem verteld
de vele reizen, die deze koffer reeds L
bad. Het kwam hem ook wel vreenb
dat iemand op het idee komt, een kaa
bet Kanaal te sturen, al was het dan 00
-■'ichaelmas Jimmie wist genoeg van I'1 an
Co°r de vele «n lange tochten, die hU
ÏhT tnotor bad ondernomen, om te weten,
1 land even goede en even vette kaas v
Zof.Cht a'B Engeland. Wat voor een liefbebbeiij
haa„Cr. acbter zitten om nu juist die Enge sr
brak 6,T^illen hebben? De tegenstand in 1
Charlei wilde het geschenk van Madam
bekijken'Uln haar lekkerbekkigen zwager een
vigtT koffer WaS niet gesloten. Het was een ste
een keurig afgewerkte, solide kof-
die speciaal gebruikt werd d(K>r zeilerS) 0m er
gens aan don oever yan de rivier bun lunch
te gebruiken. En het Zoij d,le twee
of drie van die manden had, niet verwonderd
hebben, als hu bij bet opslaan van heit deksel
messen, vorken, borden en drinkbekers gezien
iiad. Maar toen hij bet deksel optilde zag bij
tieU dan papier, waaruit teu slotte de haas
te voorschijn kwam, welke weer was gepakt,
in eenige vellen perkament papier. Het was wer
kelijk een fijne kaas en Jimmie was mensche.
lijk genoeg, om zich te kunnen indenken, dat
Monsieur Charles hot water uit de mond zou
loopen, als hij mes en vork er in zou zetten.
Enfin, een troost was, dat hij het ding mor
genvroeg direct aan juffrouw Walsden kon a-
ten brengen. Tot dan zou het veilig bij hem
zijn; het was trouwens nog een groot geluk,
dat de mand zonder adres met zijn bagage
naar het Grand Hotel gebracht was. Een
groote vraag echter was: zou de kaas zich
dien nacht goed houden? Jimmie had niet
veel verstand vandergelijke huishoudelijke
z>aken, maar hij begreep toch wel, dat etens
waren frlsch bewaard moesten blijven. Waar-
orn zouden de slagers en poeliers anders ook
met groote letters op hun ramen hebben staan,
f'at zij kun waren in koelkasten bewaarden?
Alles zou niets geweest zijn, ais hij geeu
opdracht gegeven had, vuur in zijn slaapka
mer aan te leggen. Die warmte, dacht bij,
zou de kaas ongetwijfeld geen goed doen. Wat
dan? Hij zou ]iatuurijjk kunnen bellen en den
kellner het ding meegeven, om het gedurende
den nacht in de ijskast te leggen. Doch Jimmie
had, zooals alle Engeische jongemannen, schrik
om een ongewone situatie te scheppen en zich
daardoor misschien belachelijk te maken. Ook
zou 't het personeel erg vreemd voorkomem. als
zij hem met een kaas aantreffen.
Zoekend keek Jimmie de kamer rond en
plotseling schoot hem een werkelijk schitterend
idee te binnen. Hij zou een van de waschkom-
men met water vullen en daar de kaas in leg
gen tot den volgenden morgen. Het water zou
baar zeker koel honden ja dat was wel
bet beste, dat hij kom doen. Hij trok zijn jas
en vest uit, schoof de armbanden van zijn over
hemd wat op en maakte voorbereidselen, om
de kaaa veilig te kunu-eu bewaren. Hij vulde
de kom bijna tof aan den rand, greep de kaas
flink vast en tilde haar voorzichtig uit het bed
van vloeipapier. Doch toen hij dit deed, kwam
hij tot de ontdekking dat de kaas niet alleen
cien inhoud van de sluitmand uitmaakte.
Zijn vingers, die zich om de vette kaas had
den gestrengeld, kwamen opeens in contact met
iets hards, dat er onder lag. Onwillekeurig voel
den zij verder; zij ontmoeten nog meer over
eenkomstige voorwerpen. Jimmie, ten zeerste
verbaasd natuurlijk, tilde de kaas geheel op
en zag nu, dat die voorwerpen kleine pakjes
waren, die 'tusschen het vloeipapier onder de
kaas hadden gelegen.
Deze ontdekking zegde hem op het eerste ge
zicht niets. Toch deed het hem ineens weer
terugdenken aan zijn jongensjaren. Hij her
innerde zich weer die feestavonden, waarop de
plumpudding op tafel verscheen. Hij herinner
de zich het aangename gevoel, dat hij onder
vond als hij die vele pakjes zag, die voor hem
waren gemaakt. Maar het hoogtepunt was toch
steeds geweest, als hij die pakjes stuk voor
stuk mocht openen om te kijken wat er in zat.
Zoo'n soort van genoegen kwam nu weer over
hem, toen de kaas opzij legde en in de mand
keek, om de pakjes goed te bezichtigen.
Daar, voor Jimmie's verbaasde oogen, lagen
drie kleine pakjes, van gewoon donker
bruin pakpapier, zorgvuldig door een sterk
touwtje bij elkaar gehouden. Hij veronder
stelde, dat er tabak in kon zitten of kruiden or
misschien verschillende erg lekkere dingen.
Maar zoodra hij het eerste oppakte, dat ook
het grootste was, wist hij, dat hij een boek in
de hand hield. Zelfs toen nog was het niet
meer dan gewone nieuwsgierigheid, die hem
dreef, om het boek te zien. Hij maakte het
touwtje los en wikkelde het papier af wat
bij verwacht had kwam te voorschijn.... een
boek.
Jimmie Triclcet was nu juist niet, wat men
noemt, een boekenwurm. Hu bad heelemaal
geen neiging tot de literatuur. Als hij behoefte
had om te lezen, amuseerde hij zich met een
Fransche roman, of het laatste motornieüws;
hij wijze van uitzondering las hij de romans
van zijn vriend Nicholson Packe. Hij behoorde
niet tot het soort van jongelui, wieu het een
levensbehoefte is geworden om te weten, en
die een groot deel van hun tijd doorbrengen
in de bibliotheek van het Britscli Museum,
waar zij alles kunnen vinden, om aan hun
hartstocht voldoening te geven. Niettegenstaan
de dit alles begreep Jiimimie, toen hij het boek
bekeek, dat hij onder de kaas vandaan gebaald
had, een voorwerp vb® groote en zeldzame
waarde in handen te hebben; een voorwerp,
dat waarschijnlijk veel malen zijn eigen ge
wicht i® goud waard was. Het was een dik,
klein boek, gebonden in kalfsleer, met gouden
hoeken en sloten. De bladen waren van heel
oud perkamentpapier, schitterend bewaard en
iedere bladzijde was verlucht met ornamenten
en voorstellingen in wonderlijk mooie kleuren,
welke nog fri&ch en ongeschonden waren. Dit
was geen gewoon boek.
Plotseling herinnerde Jimmie zich het ge
sprek van den vorigen avond bij den markies
van Scraye in het Rtz Hotel. Verdraaid, dit
moest het boek zijn, waarvan Scraye verteld
liad, natuurlijk; het boek, dat uit het huis van
dien Sir of Lord Zus- en-Zoo gestolen was.
Zonder twijfel, het was het! En het was hier
daar, vlak vóór hem lag het, door hemzelf
onder de kaas uit gehaald! Wel ja
sapristie! ja, wat zou er in die andere
pakjes zitten, d:ie er bij gelegen hadden? Plot
seling duwde bij het boek en de kaas op zij
en met een zekere opgewondenheid greep hij
de mandkoffer.
Twee minuten later, toen hij zijn zinnen
weer ten volle onder zijn macht bad, zat Jim
mie aan tafel met een hand iu het haar en
staarde' naar de voorwerpen vóór hem. Ten
eerste was er het boek, ten tweede een zeld
zame oude gouden ketting en ten laatste bet
gouden kruis, met diamanten en waardevolle
steenen, dat Scraye was ontstolen. Daar, daar
lagen zij, oh, ja! en daar zat hij, in Parijs,
en staarde er naar, terwijl het straatleven tot
hem doordrong. Daar, daar.Ongelooflijk!
Wonderlijk! Maar waar!!!
Zeker tien minuten bleef Jlmimiie in die hou
ding zitten. Maar hij dacht niet aan het boek.
noch aa® het kruis of de ketting. Zijn gedach
ten waren bij het meisje, dat hij anderhalf
uur geleden nog goeden nacht gewenscht had.
En die gedachten renden elkaar achterna en
tuimelden over elkander'
Jimmie Trickett had een edelmoedige en
loyale natuur en dus geloofde hij niet één mo
ment, dat Eva Walsden haar voornaam w-as
hij te weten gekomen onder het zeer gezeUi-
ge diiver iu de Rue Royale) iets wist van de
waardevolle dingen, die vóór hem lagen. Hij
was van haar gaan houden en dat was genoeg
voor hem, om haar onkwetsbaar te vinden in
zijn oogen. Nee, nee! Zij was maar een ma
rionet. Zij was onschuldig aan dit spel. Zij
werd misbruikt, zij was altijd misbruikt ge
worden, door de menschen, die op den achter
grond bleven. Maar.
Een koude rilling gleed plotseling langs
Jimmie's rug. Hij sprong op en liep door de
kamer, zijn handen, tot vuisten gebald, diep
in de broekzakken gestoken.
Verd. ...1 gromde bij. Als zij was aange
houden geworden met deze dingen bij zich!
Dit denkbeeld trof hem zóó, dat hij zich
weer in een fauteuil liet vallen en hoorbaar
kreunde. Dan, tot de werkelijkheid komend en
begrijpend, dat kreunen en grommen niets kon
uitrichten, stond hij weer op. dronk een glas
water, nam een biskwie en daarop knabbelend
dacht hij na
Natuurlijk, nu zag hij alles duidelijk vo
ziöh. Die hoedenwinkel in de South Molton
St/reet was het ontvangkantoor: Madame
Charles was wat? In ieder geval nam zij
de gestolen goederen dn ontvangst; mogelijk
-was zij de drijfveer, de leidende geest van de
ze verbazingwekkende diefstallen. Deze ge
schenken, deze Michaehna/ kaas, vogels een
druiven en wat al niet meer, waren even zoo
veel malen dekking geweest voor de zending
van geroofde voorwerpen naar Parijs
zou er aan denken, om onder een stuk malsch
vleesch, of onder een dozijn fijne Enge'sche
perziken waardevolle stukkeu te zoekenEn
Monsieur Charles, de gastronoom, was natuur
lijk de ontvanger, de vertrouwde agent. Oh.
het was een mooi spel, een gedurfd spel en
voor zoover het te overzien was werd bet op
een prachtige en toch makkelijke manier ge
speeld.
Maar ik durf zweren, dat zij er niet.s van
af weet! mompelde Jimmie. Zij werd gebruikt
als speelpop!! Wat een geluk, dat de kruier d'ie
vergissing met de mond maakte! Prachtig.
prachtig! wacht maar tot morgen!!
Hij sloot de gestoten voorwerpen zorgvuldig
in zijn grootste koffer en ging naar bed. Hij
droomde dien nacht, dat hij een ridder was en
de wereld ronddoolde op zoek naar Eva Hals
den om haar te kunnen beschermen tegen de
gevaren, die haar van alle kanten bedreigden.
(Wordt vervolgd)
