s» "-i1-" rrop r "rz
DE BELGISCHE VERKIEZINGEN.
HET KABINET-SCHLEICHER.
HET PROCES WACKER.
„Als ik eenmaal
oud zal zijn"
DINSDAG 6 DECEMBER 1932
DROEVE POLITIEKE ZEDEN.
DE TOEKOMST VAN BELGIE
OP 'T SPEL.
REQUISITOIR EN VERDEDIGING.
DE GROOTE CRISIS WOEDT
VOORT.
een onverbeterlijke
REGISSEUR.
Uil BERK.EL EN RODENRIJS
BILJARTVEREENIGING entre nous
UIT MAASSLUIS
UIT VLAARD1NGEN
UIT HAASTRECHT
UIT BOSKOOP
(Van onzen Antwerpschen correspondent)
De verkiezingen in België liggen thans ach
ter den rug en de resultaten der stembussen
zijn reeds voldoende besproken. Waar echter
niet genoeg op gewezen kan worden, dat is de
laagheid, waarin de partijpolitiek hier gevallen
is. De anti-clericale, in het bijzonder de anti
katholieke schoolpolitiek, welke zoo plots in
alle scherpte den kop heeft opgestoken, is het
gevolg niet alleen van een leer, maar vooral
ook van een loutere brood-kwestie. Het zijn de
onderwijzers-vrijmetselaars, die in de loges
aan de liberale en socialistische partijen den
eisch hebben gesteld den oorlog te verklaren
aan de katholieke school, opdat deze jeugdop
voeders meer plaats zcjuden bekomen als
hoofd-onderwijzers een luxe-brood-kwestie
dus. Daarvoor moest heel het land worden over
hoop gezet en dat in een tijd waarin het Bel
gische vaderland met man en macht te zor
gen heeft, dat ieder burger nog zijn gewoon
broodje krijgt. Zelfs de liberale partij, die de
Belgische vlag steeds rond haar harte draagt,
heeft zich daarbij in haar ware gedaante ge
toond: een hart in een blauw vaandel.
Voor zulke lage beweegredenen, zulke ge
wichtige politieke operaties'.
Het toppunt van het zedelijk verval der par
tijpolitiek heeft zich zeker te Antwerpen ver
toond bij de liberalen en socialisten op gemeen
telijk terrein. Waren het eerst de liberalen, die.
om enkele schepenen-zetels te bemachtigen,
zich voor de socialisten op de knieën wierpen
en zich geheel aan deze partij verslaafden,
thans is ook gebleken, welk een politiek ver
val er eveneens bij de socialisten heerscht
De figuur van een Kamiel Huysmans is bij
voorbeeld zoo danig vermagerd en verscbrom
peld uit deze weinig verkwikkelijke geschiede
nis gekomen, dat zij voor goed eiken glans van
manhaftigheid en rechtzinnigheid heeft verlo
ren. Hij, die aan de politieke vrienden van van
Gauwelaert verklaarde: „ik zou een ploert zijn,
indien ik van Cauwelaert losliet en met de li
beralen samenging", heeft enkele dagen later
verhinderd, dat het schepen-college uit de drie
partijen zou worden saamgesteld Want in die
richting zijn nog ernstige pogingen gedaan,
niet, zooals verkeerdelijk gemeld werd, door
van Cauwelaert, maar van liberale zijde, nadat
het accoord tusschen liberalen en socialisten
reeds was geteekend.
Deze pogingen gingen niet uit van het libe
raal partij-bestuur, dat zich maar al te klein
had getoond, maar van voorname liberale kop
stukken uit de handels- en finantieele wereld,
die van het eerste oogenblik af het ten sterk
ste hadden afgekeurd, dat hun partij-leiders
zich met enkele schepene-ketens slaafs aan den
socialistischen wagen hadden gebonden. Met in
stemming van 't 'iberaal partijbestuur, dat
zijn flater reeds had ingezien zijn deze hee-
ren bij den heer van Cauwelaert komen aan
dringen. waarop de katholieke leider loyaal
als altijd de voorstellen voor een drieledig
college aan den heer Huysmans heeft overge
bracht met de mededeeling dat hij zijn burge
meesters-ambt ter beschikking stelde op voor
waarde echter dat de katholieke scholen hun
subsidie zouden behouden een voorwaarde
waarmee de liberalen het reeds eens waren
De heer Huysmans gat geen antwoord meer.
Zijn politiek geweten dat zich eerst in zulke
grove woorden rechtzinnig had uitgesproken,
zweeg: de liberale snullen waren immers ge
vangen. en het burgemeestersambt en zoo goed
als heel het stadsbestuur binuen de roode veste.
Wanneer nu. na al deze verkiezingsoorlngen
de vraag wordt gesteld: wat nu?, dan zal het
eerste antwoord zijn, dat het politiek verval
voorzeker den vrede zal bemoeilijken. Trou
wens heel de strijd zelf, de opzet en de metho
den, zullen er niet toe bijdragen opklaring te
brengen. Het politiek vertrouwen in den lande
is door dit alles sterk geschokt en de verhou
dingen tusschen de partijen zijn scherper dan
ooit. Daar zijn zaken op het kies-platform ge
bracht. welke eenvoudig onverantwoordelijk
waren, zooals ge daar hebt het behoud van den
frank. Deze munt is zoozeer in het kiesge-
drang gebracht, dat op het oogenblik iedereen
van de werkvrouw tot den financier, er
over spreekt, dat mijnheer frank, bijgenaamd
Belga, op zijn laatste beenen loopt Het is on-
noodig te wijzen op t gevaar van dezen gees
testoestand, te meer gevaarlijk waar de ver
wekkers van dezen politieken oorlog de libe
ralen hem zoogenaamd begonnen zijn om
opklaring te brengen in den financieelen toe
stand.
Inderdaad er is daar veel op te klaren, maar
men mag het betwijfelen, of de stembussen en
vooral de taal der laatste verkiezingen -enig
licht hebben gebracht. Integendeel, de toe
stand is er des te donkerder door geworden en
een regeerings-combinatie des te moeilijker.
Want het „wat nu moet met een regee
rings-combinatie uit twee of drif partijen
worden beantwoord.
Het anti-clericaal cartel van socialisten en
liberalen, opzet der loge Van deze papen-
vreterij zijn de leiders dezer partijen voor het
oogenblik genezen, naar het schijnt De ver
kiezingen zouden hun honger plots hebben ge
stild. Mochten zij elkaar op dit negatief pro
gram toch nog vinden, dan is het met de een
heid van België treurig gesteld. Een liberaal-
socialistisch kabinet, dat zijn zwaarte-punt
heeft in Brussel en Wallonië, zou niet alleen
anti-katholiek maar ook anti-Vlaamsch zijn.
Het zou de Vlaamsche taalwetten aan zijn
laarzen lappen en daarmee het Vlaamsche land
op dubbel front uitdagen. Niets zou meer de
scheiding in België kunnen bevorderen dan
een regeering uit de partijen, die nog altijd
niet begrijpen, dat Vlaanderen laten wij
gerust zeggen Katholiek Vlaanderen, zich
meer en meer bewust wordt en niet meer laat
uitdragen. Vlaanderen en ook België hebben
vrede, innerlijken vrede noodig om 't hoofd te
bieden aan de economische en financieels
vijanden. De uitslag der verkiezingen in het
Vlaamsche land is voor hen toch wel een
waarschuwing geworden. De liberalen hebben
er vele pluimen bij gelaten en de socialisten,
die in den lande op een winst van 14 zetels
rekenden, moesten zich met veel minder te
vreden stellen.
Zoo schijnt de anti-clericale verloving bij
gebrek aan den noodigen bruidschat en ver
schil van karakter niet op een huwelijk te zul
len uitdraaien.
De socialisten wenschen geen verantwoorde
lijkheid te aanvaarden en in deze moeilijke
tijden de gemakkelijke oppositie-rol te spelen
om wellicht bij een volgende stembus de een
voudige menschen weer eens te kunnen wijs
maken, dat de regeering den werkloozen-steun
wil opheffen, de loonen en pensioenen zal ver
minderen en dat zij het zijn, die zulks zullen
verhinderen.
Daarmee is dan ook een drieledig kabinet
Uitgesloten, waarvoor nochtans in alle deelen
•n partijen des lands ernstige voorstanders
zijn. Hun redeneering is als volgt: in de
hachelijke omstandigheden, welke het land
thans doormaakt, is eendracht en vrede
noodig. Weg daarom met alle scherpe politiek
en laten wij gezamenlijk optrekken om het
hoofd te kunnen bieden aan de bedreigingen.
Dat zou voorzeker een nationale oplossing zijn,
doch de socialisten, bevreesd voor verantwoor
delijkheden, wenschen zich niet aan die schoo-
ne taak te wijden.
Zoo blijft er dan waarschijnlijk niets anders
over dan de huidige combinatie van Katholie
ken en liberalen maar voort te zetten. In welke
stemming dit, na al de droeve gebeurtenissen,
zal geschieden, behoeven wij niet verder aan
te toonen. Het politiek vertrouwen is danig
geschokt, zóó geschokt, dat voor gewone -ter
velingen samenwerking bijna onmogelijk
schijnt. De liberalen hebben aanvankelijk,
waarschijnlijk uit schaamte over hun nutteloos
en schadelijk politiek gedoe, gemeend zich te
moeten terugtrekken, maar dit zou voor de
pottenbrekers wel de comble zijn Voor hen
schijnt er geen andere uitweg dan maar weer
met de Katholieken in zee te gaan en, merk
waardig, nu zij tot dit bewustzijn geko
men zijn. beginnen zij. oudergewoonte, hun
eischen te stellen. De laatste nederlaag en de
nieuwe vermindering van hun kamergroepje
heeft hun blijkbaar nog niemendal geleerd,
want nog dezer dagen lazen wij in een liberaal
Vlaamscht?) blad van Antwerpen, dat de libe
ralen wel geneigd zijn om met de Katholieken
een kabinet te vormen, op voorwaarde echter,
dat van Cauwelaert daarvan zou worden uit
gesloten.
Men vreest blijkbaar de kracht van den
Antwerpschen burgemeester, die in den afge-
loopen zomer reeds werd aangezocht om als
kabinetsleider op te treden en die ook nu weer
••ils toekomstig formateur wordt genoemd.
Nochtans deze vrees is waarschijnlijk wel
wat al te voorbarig, want, alhoewel de
heer van Cauwelaert thans zijn handen vrij
krijgt, zal hij als wij goed zijn ingelicht
geen minister-portefeuille aanvaarden. Als
leider van de Katholieke Vlaamsche kamer-
groep heeft hij in het parlement voorloopig
een andere rol te vervullen.
Het standpunt van het Openbaar
Ministerie en eenige onhandig
heden van een advocaat.
(Van onzen correspondent).
B e r 1 ij n, 2 December 1932.
Vandaag werd eindelijk met de pleidooien
in het Wacker-proces een aanvang gemaakt
De officier sprak den ganschen ochtend en de
verdediger tot diep in den middag, zonder
echter het einde van zijn rede te kunnen
bereiken. Uit den aard der zaak was het glad
onmogelijk nog iets nieuws te berde te brengen.
Meer dan zes weken is het geval dagelijks
uren lang belicht en al wat er over te zeggen
valt werd zeker éénmaal gezegd en daarna
nog eens zesmaal herhaald. Terecht kon de
officier dan ook in het midden brengen, dat
werkelijk alles gedaan is om den beklaagde de
kansen te geven, welke hem rechtens toe
komen.
In zijn rede begon de officier reeds dadelijk
de deskundigen langs die lijnen te verdeelen.
welke wij reeds 'n paar maal uitgestippeld heb
ben. Hoe hoog 't respect van de justitie ook voor
de persoonlijke kwaliteiten van een deskundi
ge moge zijn, zij kan zich bij de beoordeeling
van een geval als het onderhavige toch nie'
louter en alleen op de innerlijke overtuiging
van een expert verlaten. Zij moet ook rekening
met met stoffelijke bewijsvoering houden en
daarmede waren de heeren Bremmer en Scher
jon meteen uitgeschakeld.
Vervolgens werden de uitspraken van de
technische deskundigen nog eens onder het
ontleedmes gebracht, terwijl ook de geheim
zinnige Rus een beurt kreeg en de andere,
minder gewichtige momenten der procedure,
gereleveerd werden. Slotsom van de ^de was.
dat Wacker schuldig is aan bedrog en aan
oorkondevervalsching en dat dit misdrijf met
twee jaar gevangenis bestraft behoort te
worden. Wegens het verhandelen van een
schilderij, dat door de politie in beslag was
genomen, werd drie maanden geëischt, terwijl
de officier het aan het inzicht van de recht
bank over liet of beklaagde dadelijk onder ver
zekerde bewaring gesteld moest worden. (Het
„Berl. Tagebl." geeft als eisch totaal twee jaar
en één maand. Red. Msb.).
In een zeer doorwrocht pleidooi begon de
advocaat mr. Iwan Goldschmidt, eerstens uit
een te zetten, dat van oorkonde-vervalsching
geen sprake kan zijn, wijl de onderteekening
van een schilderij door den schilder niet als
een bekrachtiging aangezien kan worden, op
gelijke basis te stellen als een gewone hand
teekening. Wat het verhandelen van een door
de politie in beslag genomen doek betreft, kan
Wacker geen blaam treffen. Eerstens wijl de
politie hem op dit punt onvoldoende voorgelicht
had, tweedens wijl Wacker, alvorens het doek
in kwestie in de handen van Bremmer te
laten, advies bij zijn advocaat gevraagd had en
niets anders deed dan dit advies volgen.
Daarna kwam de hoofdzaak aan de beurt, de
kwestie van het bedrog. Hier werkte de ad
vocaat breedvoerig de volgende stelling uit
Het geval Wacker begon precies op 28 Novem
ber 1928 en is nu dus vier jaar oud. Maar in
Januari 1928 bestond al zeker verdenking
tegen beklaagde en daarom kreeg een der ge
wiektste crimineele beambten van de politie de
(Van onzen correspondent).
Generaal von Schleicher is dan ten slotte toch
tot rijkskanselier benoemd en daarmede is e
kleine crisis opgelost. Maar de groote woedt
onveranderd verder. Het ontslag van Brüning
indertijd beteekende de vervanging van «en re
geering welke het vertrouwen van den
rhksdag genoot door een andere. die
op het vertrouwen van het staatshoofd
steunde. Niettegenstaande het feit, dat
hoofd van staat over een ongemeen pres
tige beschikte en de rijksdag totaal wrak ge
slagen leek. bleek het toch al spoedig, dat de
de herinvoering van zulke gebruike-
In Neidenberg (Oost-Pruisen) heeft meneer
F-ederik Sodowski zijn 107den verjaardag ge
vierd.
De kranten hebben 'n kunstfoto van 'm gege
ven en verteld (gelukkig!) dat de jarige een
onwankelbare gezondheid geniet. De journalis
ten hebben zich in die matelooze diepte van
honderd en zeven jaren verdiept, en er de
alleronmogelijkste combinaties uit geput Zoo
hebben we meneer Sodowski gezien, omringd
van een krans van sterren, van wie hij wellicht
in zijn eenvoud en in de stilte van Neidenburg
nooit gehoord heeft.
Toen deze grijsaard geboren werd, werkte
Goethe aan het tweede deel van zijn Faust, en
had Beethoven juist de laatste maatstreep ach
ter de negende symphonie gezet; in 1825 toen
Frederik Sodowski 'n boorlingske was, ging Bis
marck als 'n klein jongetje van tien jaar ter
schole in Berlijn, en leeraarde de filosoof Hegel
aaai de Berlijnsche Hoogeschool; dat alles wordt opdracht hem te bespionneeren. Op die manier
ter eere va- «en hc"-wd 7f>veniarie" v«r- hee££ de openbare aanklager over 4 jaar en
meld; dat Heine in 1825 zijn Buch der Lieder
voldichtte. wat hij pas twee jaren later zou
uitgeven, en dat Frans Grillparzer zijn drama
schreef: Het geluk en het einde van koning
Ottokar (weet u wel?).
Toen Sodowski geboren werd. zong Schuber:
n nieuw liedeke, en zette hij zich aan het kla
vier om de prachtige A-moll-Sonate opus 42 te
scheppen, en vorst Clemens Metternich was de
voornaamste staatsman van Europa....
Kunt u na deze litanie ontkomen aan den
indruk, dat -een beetje roem van ieder deze'
onsterfelijken nederzijgt op het grijze hoofd van
den toch al 'n beetje onsterfelijken Frederik
Sodowski?
En is het niet te begrijpen, dat ik, die een
onbekend man ben, bij wien alle ambitie sèhuil-
Aan ontelbaar velen was zijn naam geheel on
bekend, toen hij voor het eerst in verband met
de Herrenclub opdook. Maar aan alle ingewijden
was die naam daarentegen evengoed als de
drager zelf bekend.
Von Schleicher wordt omschreven als een
man, die 's morgens met een staatssecretaris
een rit te paard door den Tiergarten maakt.
Die daarna een Frühschoppen bij' een buiten-
landsch diplomaat gaat nemen. Vervolgens
luncht hij met een paar vooraanstaande socia
listen. Hij drinkt thee met het centrum, speelt
vervolgens bridge met de communisten en rust
dan uit in den schoot van de groot-agrariers en
groot-industrieelen in een of andere club.
Hij is officier van zijn vak, maar dan toch
een officier, die liever met den telefoonhoorn
dan met den degen omgaat, alhoewel hij zich
aan het front zeer onversaagd gedragen heeft.
Lang heet zijn séjour daar echter niet geduurd
Hij had de reputatie te veel hersens voor de
loopgraven te bezitten en dus kwam hij al
spoedig in de organisatie van het spoorweg
tijd voor de herinvoering ei wezen terecht, waar hij aan Groener, den chef
lijkheden uit de Wilhelminische periode voor vau die a£dee]jngi opviel Van dezen is hij sedert
immer verstreken is. Vanaf het optreden des £rouwe schildknaap geweest tot de nog altijd
presidentieelen kanseliers Von Papen hee wat duistere geschiedenis van de ontbinding
Duitschland in een crisisachtigen toestand ver- der g A troepen een barst in deze vriendschap
keerd welke nog immer voortduurt en geens- deed ontstaan en de zaak zich verder zoodanig
zins door de jongste regeeringsvorming beslo- ontwikkelde, dat de schildknaap het ros es
ten werd. Het eind van deze crisis zal eerst ridders besteeg en de ridder zelf zijn hei in
daar zijn. wanneer het conflict tusschen rijks- de Woestijn kon gaan zoeken.
10 maanden de beschikking gehad om iets te
doen, dat heelemaal niet gedaan werd, n.m.l.
om de betrekkingen te onderzoeken, welke tus
schen Wacker en den vervalscher bestaan heb
ben. De openbare aanklager heeft zich van dit
punt veel te makkelijk afgemaakt. Hij heeft
zonder meer het bestaan van een vervalscher
als bewezen aangenomen en is toen tot de
orde van den dag over gegaan. Dit nu, is vol
gens den advocaat, ontoelaatbaar. Hij meent,
dat het parket tenminste iets had ïhooren te
doen om het bestaan van een vervalscher aan
nemelijk te maken. Het parket had daartoe
niet alleen tijd in overvloed, maar het had
bovendien zeggenschap over de bijna onbe-
president en rijksdag bijgelegd en het constitu-
tioneeie evenwicht tusschen beide machten weer
hersteld is. Deze overweging moge tot troost
strekken aan al die vrienden van de democratie
en van het parlementarisme, die soms wat al te
voorbarig bet failliet van deze twee gewich
tige grootheden in onze samenleving vast meen
den te moeten stellen.
De kleine crisis heeft juist twee weken ge
duurd en velen beklagen zich daarover. Zulks
echter ten onrechte. Het lange gehaspel, dat
noodig bleek om een nieuwen regeeringschef te
vinden, is een blessing in disguise geweest zoo
als de Britten bet zouden noemen. Veertien da
gen geleden zou een kabinet-Schleicher nog als
een provocatie aangezien en als de slechtst
denkbare oplossing van het ongeval uitgefloten
zijn. Op het oogenblik verheugt het zich echter
In een bijzonder goede pers. Waaruit blijkt, dat
die twee weken van zenuwspannend gemartel
noodig waren om den Duitschers recht duide
lijk voor oogen te voeren, in hoe chaotisch een
toestand zij verzeild geraakt zijn en hoe moei
lijk het is hen daar weer uit los te werken.
Hoe zeer men dan ook doordrongen moge we
zen van het respect, dat men aan Von Hinden
burg verschuldigd is, zoo valt toch niet te ont
kennen. dat hij ruim aandeel in de ontketening
en constantelijke vererging gehad heeft van den
warboel, die in Duitschland op het oogenblik
hoogtij viert. Men kan de mate van die schuld
het best henaderen, wanneer men zich even in
denkt, dat een ander dan de historische fi
guur van den maarschalk de dingen gedaan
nadde, die Hindenburg op zijn rekening geno
men heeft. Zulk een ander zou door de gram
storige openbare meening weggevaagd zijn als
stof voor den wind. Dat is gelukkig met Hin
denburg niet het geval geweest en zijn enorm
overwicht heeft het uitbreken van ernstig *-
lingen onmogelijk ^aakt' jonggte veHe.
^rnie\Tgnelcêeredr'scbijnt te hebben. Althans hij
neeft tot het laatste oogenblik toe krampachtig
aan de handhaving van Von Papen vastgehou
den. aan een kanselier dus. die door de over
groots meerderheid der bevolking met een
hartstochtelijkheid werd versmaad, welke in
derdaad dreigende vormen begon aan te nemen.
Inderdaad heeft Hindenburg loyaal gepoogd een
parlementair kabinet tot stand te brengen. Maar
toen dat niet lukte, wilde hij van geen tusschen-
oplossing hooren. Hij wilde de bevolking het
uitgesproken „strijdkabinet" Von Papen op-
v JP*
STIKSTOFBEMESTING.
Over bovenstaand onderwerp sprak voor
een vrij talrijk gehoor Ir. Spaan, directeur
van het land- en tuinbouwbureau de I.-G. Far-
berind'ustrie A.G. uit Amsterdam. Uitvoerig
zette spr. de resultaten van een goede stik-
stofbeaniesiting uiteen, waarna de gunstige re
sultaten hiervan aan de band van de verto n-
de Nederlandsche weidefilm en tuinbouwfilm
werden gedemonstreerd.
CHRISTENDOM EN MAATSCHAPPIJ.
De heer Keesen, districtbestuurder van den
R K. Volksbond te Rotterdam zal op Woens
dag 7 December a.B in het Patronaatsgebouw
een lezing met lichtbeelden hoeden over bo
venstaand onder-werp, we'ke lezing voor ieder
een gratis toegankelijk is.
„i,,irtrio-o officieuze generaal ais assisient-reaaer. En in oem>=
dwinsten. In een niet erg g nverhndisr vallen zijn het de Joden de democraten de paci
gaat in 'n vulpenhouder, van wien alle allure perkte geld- en machtsmiddelen van den staat.
verwaait ln 'n klein huisje en 'n burgermans- 1 <- •-*
binnenkamer, wiens befaamdheid al 'n kwalijke
geur heeft gekregen bij den buurman, en wiens
roem en glorie niet eens een echtvriendin meer
geestdriftig houden, is het niet te begrijpen, dat
ik gebeden heb: Heer, laat mij honderd en zeven
jaren oud worden.
Dan kan ik ingelijfd worden bij de gelederen,
die beroemd waren en zouden worden, toen ik
het levenslicht aanschouwde. WW
Dan kan, om te beginnen, de een of andere I experts veel te scherp uit te werken en wel
spitsvondige journalist om tniin jongste portret: zoodanigi dat alle licht op de Hollandsche en
•n rafelige baard, n tandeniooze mond en n a„e schaduw op de Duitsche viel, Hij liet zich
ko0n°dn?0Alfons XIII. koning Albert'vanSaksen den zin ontvallen dat het hem, na het bij
en Eduard de zevende, want de laatste werd wonen der rechtszaak, klaar geworden was
gekroond tot koning van Groot-Brittannië en waarom de Duitschers in het buitenland zoo
Ierland, in het jaar. dat ik het eerste teeken gehaat zijn en in een andere zinswending was
van leven gaf. de middelste lei het moede hoofd de suggestie besloten, dat parket en hof tegen
ter ruste, en de eerste aanvaardde de regeering over de Nederlandsche deskundigen niet die on
Zijn deze middelen toegepast en is er desniet
temin toch niets gevonden, dan is het bestaan
van eeD vervalscher onwaarschijnlijk. Zijn
deze middelen niet toegepast, dan heeft er een
ernstig plichtverzuim plaats gehad, dat alsnog
goed gemaakt behoort te worden.
Daarna, tot de deskundigen overgaand, be
ging de advocaat de groote fout de tegenstel
ling tUBSchen de Nederlandsche en df Duitsche
partijdigheid en die consideratie ontwikkeld
hadden, waarop deze recht konden doen gel
den. Bij het eind van het pleidooi heeft een
der rechters tegen dit punt geprotesteerd, waar
op de advocaat verklaarde, dat hij het niet
zoo slecht bedoeld had. Intusschen is dit
noodeioos trappelen op allerlei gevoeligheden
over Spanje. O zoo!
Toen ik geboren werd. schreef ina Boudie.
Bakker haar boek: Kinderen. Of mijn moeder
dat blijk van belangstelling heeft geapprecieerd,
is mij, helaas ten eenenmale ontgaan. Men zegt
evenwel, dat de jeugdherinneringen met het
klimmen der jaren hoe langer hoe scherper wor
den, zoodat tegen den dag van mijn 107den
verjaardag, de vraag, of er al aan niet verband kwalijk in het voordeel van den cliënt. In het
bestaan kan hebben tusschen mijn gei oor e en piejdoo) jn eerste instantie heeft mr. Iwan
het boek, rnet grooter ze er portret va Goldschmidt zijn eigen zaak geschaad door
zoover is National Galerie. Nu vergaloppeerde hij zich
Als het zoover is, vergete men ook de portret- weer door overbodige krenking van de na
ten van den grooten Treub en van mgr. dr. Vla- tionale gevoeligheden.
ming niet, die bij mijn geboorte juist hun be- De heer Geheimrat Justi heeft het overi-
roemd duel over den abortus provocates ui - gens ook nu weer moeten ontgelden. In het
vochten. Zeker is het, dat zoowel ik as bijzonder werd hij op twee punten aangeval
moeder ons in die dagen daarvan niets heDDen ,en GeMjk bekend hee{(. dg heer Jugtj jn ggn
aa£oen°ik Teboren werd. maakte Paul Kruger los platen, waarin zeer
een visite, aan Europa wel te verstaan. Zoek booze(beschuldigingen geopperd worden tegen
derhalve uit het foto-archief het daguerreotype ue goeae trouw van onzen landgenoot, Scher
van Paul Kruger op. Weliswaar had zijn bezoek jon. in het proces konden deze beschnldigin
minder het cachet van een kraamvisite dan wel
van 'n rouwbeklag om den dood van de Boeren
republiek. Maar zoo innig hoeft men het con
tact niet te zoeken, tusschen een, die straks 107
jaren zal zijn en zijn beroemde tijdgenooten.
Tenminste tot op den huidigen dag is het
verstand nog verre van de anderhalf millioen
dollar, die Carnegie voor vredesdoeleinden
schonk, toen ik voor de eerste maal in een ver
vaarlijk krijgsgehuil den levensstrijd bleek te
willen aanvaarden.
Hoe vaderlandslievend zal het prijken, wan
neer Duymaer van Twist zal staan met het
onderschrift: Toen de grijsaard geboren werd.
riep de generaal voor den tweeden keer in zijn
leven: Leve de Koningin. Hoe sociaal zal het
staan wanneer mijn Methusalemshoofd eenmaal
verbonden zal worden met een jeugdportret van
minister Verschuur: Toen hij het levenslicht
aanschouwde, zat de latere minister een latijn-
sche thema te maken. Hoe letterlievend zal het
wezen, wanneer Potgieter nog eens den volke
vertoond wordt, wanneer ik 107 jaar zal wezen,
met het onderschrift: Toen hij ter wereld kwam.
kwam het Maartnummer van den vijf en zestig
sten jaargang van de Gids uit.
Ja, Heer, gun den journalist van straks dit
buitenkansje en mij, uw dienaar, den gezegen-
den leeftijd.
Als"minister heeft de heer von Schleicher het
noodig geoordeeld een paar openbare redevoe
ringen te houden, en daarinn verscheidene fla
ters te begaan. Hij heeft toen echter dadelijk
bakzeil gehaald en zijn geliefden achtergrond
weer opgezocht, waar hij in aangename scha
duw verstopt de schipbreuk van het kabinet
von Papen van dichtbij kon gade slaan.
Toen gezegd kabinet wrak geslagen was, is
hij met beminnelijken glimlach naar voren ge
komen, met de mededeeling, dat hij het altijd
wel gezegd had. Waarop de bevolking hem bijna
eenparig tot „kanselier van de verzoening" be
noemd heeft. Hindenburg heeft ten slotte niets
anders gedaan dan deze benoeming tegen heug
en meug in bekrachtigen.
Men weet veel te weinig van generaal von
Schleicher af om iets bijzonders over hem te
zeggen, maar het weinige, dat men van hem
weet, noopt toch de volksstemming in deze gelijk
te geven. Schleicher kan niet anders dan een
overgangskabinet zijn. Een kabinet, dat het
evenwicht moet herstellen tusschen staatsshoofd
en parlement. Dat is de ziel van zijn taak. Het
meer stoffelijke bestaat daarin de affaire over
den winter heen te helpen. Daartoe is veel pas
sen en meten noodig, vooral met de nazis en
niemand schijnt daarvoor beter geschikt te zijn
dan von Schleicher. Goebbels heeft hem wel
reeds den oorlog verklaard, maar dat kan niet
verhelpen, dat de nieuwe kanselier de beste
relaties met de nazis onderhoudt. Hij doet dat
ook met de socialisten, zij hót dan al, dat hij
die verbindingen handig verbergt achter an
deren, die hij met de werkliedenverenigingen
onderhoudt en waarop hij niet nalaat eiken dag
veel licht te laten vallen. De „Vorwarts" is dan
ook al druk bezig bruggen naar het kabinet-
Schleicher te slaan. De. Israëlieten de democra
ten en het centrum zijn ook met hem in hun
sas en aldus begint hij zijn regeering onder
de best denkbare voorteekenen.
En nu moet men hierbij goed in het oog
houden, wat de benoeming van dezen redder
uit den nood in generaalsuniform zeggen wil.
In het door en door militaire, keizerlijke
Duitschland heeft men maar eenmaal de benoe
ming van een generaal tot rijkskanselier aan
gedurfd. Maar na Caprivi heeft men dat expe
riment nimmer meer herhaald. In de pacifis
tische Duitsche republiek scheen een generaal
als chef van de regeering a priori uitgesloten
Maar ten slotte heeft men zich eerst tot een
maarschalk als redder uit den nood moeten be
sluiten en daarna nog eens tot een volbloed
generaal als assistent-redder. En in beide ge-
verklaring is dit standpunt geheel ove'bodig
nog snel even In het zonnetje gezet geworden.
Wanneer Von Papen ten slotte toch moet
gaan. dan kan hij daar zijn tntiemste mede
werkers voor bedanken. Bracht, zijn trouwste
paladijn, heeft hem op het laatste oogenblik in
den steek gelaten en dit voorbeeld werd dade
lijk door een paar anderen gevolgd. Zoo ziet
het er tenminste aan den buitenkant uit Men
doet echter goed rekening met de omstandig
heid te honden, dat momenteel een meeste* in
de regie de leidsels van het bewind in Dultech
land voert. Bracht was met Papen zoo tot een
ondeelbare eenheid versmolten, dat men den
eenen niet meer zonder den andere denken kon
Maar net op het laatste oogenblik snijdt Bracht
met 'n meesterlijken handgreep het tafellaken
tusschen zich zelf en Papen door. Met veel na-
fisten en de middenstand die deze martiale
staatslieden op het schild heffen. De authen
tieke nationale kringen zijn daarbij in de oppo
sitie. Dat was met de verkiezing van Hinden
burg het geval en dat herhaalt zich nu weer
bij de benoeming van von Schleicher.
Deze vindt dat vreeselijk, want hij is op niets
zoo fel gebrand als op smeuige vi iendschap. Hij
wil de kanselier der verzoening zijn, der ver
zoening tot en met de communisten toe. En
hij is in alle gevallen een wonderwerk van glad
heid en hij is er bereids al in geslaagd de taal
der oppositie te louteren.
PHILIPS DE MONTE.
Onze Brusselsche correspondent meldt ons.
Het de Monte Comité heeft een vierde boek
druk wordt er in de openbaarheid de klemtoon motetten van den XVIen eeuwschen Mechei-
op gelegd, dat het Bracht en niemand anders gchen poly£onist Philip del Monte laten ver-
dan Bracht was, die de paleisrevolutie in het 3Cjjjjnen. De moderne partituur werd verzorgd
kabinet tot uitbarsting deed komen en de an- dQor den deer Ch. van den Borren, van het
I j
ÏT HOUDT DEN GOEDEN KOERS
Plaatst regelmatig
liw KABOUTE8TJEI
gen niet meer staande gehouden worden. De
verdediger trok daaruit de conclusie, dat Just.
te veel in de twisten, welke rond de politiek
van de National Galerie uitgevochten worden
verstrikt is, om nog onbevangen te kunnen
oordeelen.
Met de scherpte, welke hem eigen is, steld
de advocaat daarna vast, dat Justi zijn liefde
voor Van Gogh jaren lang zóó meesterlijk heeft
weten te verbergen, dat nooit iemand het be
staan van die liefde ook maar vermoed had
Justi heeft echter tegenoder Bremmer ver
klaard, dat hij zich jaren lang rpet den mees
ter bezig gehouden had. Misschien heeft hij
die studie geheim moeten houden wijl de
keizer niets van de moderne kunst wilde weten,
zoodra deze zich boven het niveau van Von
Werner begon te verheffen. Maar de keizer is
sedert 1818 niet meer in Berlijn. In. Januari
1928 organiseerde Wacker een tentoonstelling
van Van Gogh's werk. En eerst toen kon de
heer Justi ertoe besluiten een teekening van
dezen meester voor de National Galerie aan
te koopen. Met grimmige boosaardigheid
knoopte mr. Goldschmidt hieraan de bemer
king vast, dat het dus eigenlijk aan Wacker te
danken is, dat de National Galerie nu eenige
werken van den meester bezit.
Na Justi kregen alle andere deskundigen
een beurt. Allen hebben ze gefaald. Spiro. Fres
hen- von König, Meier-Grafe, Justi, Rosenberg.
Baart de la Faille, enz. enz. Alleen de Hollan
ders Bremmer, Scherjon en Traas staan ganz
dere ministers meesleepte. Daardoor heeft hij
nog net voldoende gehaald voor opname in het
kabinet-Schleicher en daarin heeft hij nu een
eereplaats zelfs gekregen. Hij. het werktuig van
Pruisens verwoesting, wordt door de democra
tie bijna als een waardevol asset In het kabinet
Schleicher begroet.
Op even handige wijze laat deze meesterlijke
regievoerder andere moeilijkbeden door ande
ren uitvechten. Daar zijn de heeren Von Braun
met zijn omstreden oontlngentenpolitiek en
Warm bold, die altijd tegen deze contingenten
gekant is geweest. Schleicher wil zich de han
den aan deze gevaarlijke materie niet verbran
den. Hij heeft belde ministers dus om zoo te
zeggen In een kamer opgesloten met het co"
signe broedt te zamen een gemeenschapP^
economisch plan uit. Lukt dat ,dan m°°g
belden blijven lukt het niet, dan moet ge
den gaan. licht
Deze k'eine trekjes werpen een duid el 11
op den nieuwen kanselier, die eenige be c
wel noodig bad, sintemaal bij in zekere
een man van de uiterste duisternis s
Van jongs af aan heeft Schleicher a u pen
beduidende rol in zijn omgeving gespee maar
is daarbij altijd achter de schermen gebleven.
conservatorium van Brussel.
Voor de iubilevlmwed3trljden uitgeschreven
door de Satóedamsiahe Biljartvereemiging En
tre Nous werden onderstaande wedstrijden ge-
ohne Fleck und Mackel daar! Misschien is dat
wel het geval, maar het was van en verdedi
ger toch onhandig om deze tego s mg, gelijk
wij dat reeds zeiden, tot, de uiterste spits op
te drijven.
Een bijzondere beurt kreeg nog de heer
Ruhrman, kustos van het Kaiser Friedrich
Museum en restaurateur van schilderijen.
Vroeger had deze deskundige maar twee ot
drie doeken van Van Gogh onder handen ge
had. Met het oog op het proces begijf hij zich
naar Holland en onderzocht daar in vijf dagen
167 Van Goghs. Goldschmidt rekende uit.
dat hij aan elk doek net 12 minuten had kun
nen besteden. Daartegenover heeft Traas tien
jaar lang dag aan dag aan Van Goghs gepeu
terd. Maar nu deed het geval zich voor. dat
Traas de bescheidenheid in persoon was en
Ruhmann alles het best meende te weten. De
advocaat meende het hof voor zulke deskun
digheid te moeten waarschuwen en daarmede
was de dag ten einde.
apeeld
hand.
car.
brt.
h. 6.
gem
Gouka
219
79
27
13
2.93
Loefif
58
58
28
10
2.07
Meijer
66
66
33
7
2.—
Jonker
114
94
32
4
18
2.94
Gouka
219
198
45
19
4.40
Egberts
84
84
45
10
1.87
Jon iter
114
98
36
19
2.72
Gouka
219
219
37
39
5.92
v. Eijk
157
140
45
22
3.11
Egberts
84
84
45
6
1.83
Zwartbol
65
65
33
12
1.97
Bo;o
202
151
32
24
4.72
Vair-
210
154
35
39
4.40
Loeff
58
58
35
5
1.66
BEGROOTINGSVERGADERING
(Vervolg)
De gemeente kan de overeenkomst met het
üt. Franciscusgasthuls te allen tijde, met in-
acihtnemiing van een termijn van drie maan
den, opzeggen, waardoor zij in de gelegenheid
is de kwestie opnieuw aan de or<le te stellen
B. en W. zullen neg een nader onderzoek
instellen over een afspraak met het verpleeg
huis
De vo-lgende post. waar ger ui men tijd Dij stil
gestaan werd, wus het thans veel besproken
armbestuur Enkele leden zijn va,n oordeel,
dat het geraamde subsidie aan het burg arm
bestuur 35000 onvoldoende is. zij zouden
gaarne vernamen, of, indien blijkt dat het uit
getrokken bedrag ontoereikend is. het B. A.
op een verhoogd subsidie kan rekenen. In
aanmerking nemende, dat de bouwvakarbeiders
in 1933 niet door het B. A. behoeven te wor
den ondersteund, oordeelen B en W„ dait
met een -belangrijk minder bedrag dan in 1932
kan worden volstaan. Mocht blijken, dat het
geraamde bedrag onvoldoende is. dan zal naar
omstandigheden worden gehandeld. Een lang
durige discussie volgde. De voorzitter geeft
uitleg aan dei) Raad hoe B en W ge-
nandeld hebben, daarbij de besluiten van den
Raad in herinnering brengende. Tal van brie
ven va.n het B. A. en van B. en W. worden
voorgelezen en ook de advertentie, welke het
B A. geplaatst heeft alsmede heit artikel in
de Voorwaarts wordt besproken.
De voorzitter keurde deze geheele beweging
af, schetste het standpunt van de regeering
ovier de aanvullende steun, die het B. A. aan
crisiewerkloozen geeft en zeide. dat het B. A
niet luistert naar den voortdurenden raad van
B. en W om zuinig te zijn. Hierdoor wordt de
gemeente in een kwaad daglicht seet«ld, en
de toestand erger voorgesteld dan deze Is.
De beer Rumpt betreurt diat bet B. A.-
aan banden wond+ gelegd eD beweert dat met
40 000 niet is toe te komen. Het bestuur is
op rantsoen gesteld tot een bedrag van 600
per week, met het gevolg dat er tal van bonnen
voor brood zijn ingehouden.
De heer Pagter wil toenadering zoeken tus
schen B. en W. en het B. Armbestuur. De
uitgaven nagaande moet bij constateeren dat
men niet te royaal met het geld omspringt.
Nadat nog enkele heeren gesproken hebben,
stelt de heer de Kort voor dieze discussie te
sluiten en zoo spoedig mogelijk een conferentie
van beide partijen te hooiden.
burgerlijke stand.
Aangiften van 25 Nov. 1 Dec.
GEBOREN. Evert Franciscus, z. v. C. F. van
Mill en J. Schepen, Groote Kerkbuurt 2.
Gerda d. v. J. Pols en D. Uleman, Noordvhet
61 Leendert, z. v. L. de Lange en A. Bin
nendijk, A. v. Heelstraat 3. - Wijnanda, d. v.
M J P. Prang en M. Morrissey, Wagenstraat
1L - Geertje, d. van A. Warnaar en C. Westein
Wagenstraat 19. Gerarda Theodora Maria,
d. van .T G Verbrugge en A. S. van der Lin
den. St. Aagtenstraat 2-
GEHUWD' J J- M' &terkenburg en I. D. E.
Dirkzwager A- Kleywegt en G. Kuiper.
OVERLEDEN: Wijnanda prang i dag, Wagen
straat 11. Adriana Rademaker 76 j. Nieuw-
straat 10
VISSCHERIJ.
yan de haring-vlsscherlj kwamen hier Wn-
neD: VL. 3, Th. van Zwteten met 11 last, VL.
39, D. Poot, met 21 tast, VL. 40, G. Woens-
dI4gt met 22 last, VL. 50, D. van Santen met
24 last, VL. 80, C. 'va.n Oosten, met 23 last.
VL. 193, J. v. d. Velden met 22 last, VL. 25, G.
Groeneveld met 3 last, VL 121 J. van Zwieten
met 7 last, VL 115, L Muis Jr., met 34 last.
VL. 156, S. van Hoogteylingen met 42 iaat.
VL. 190, J. Goedtenegt met 40 last, VL. 196.
W. Schaar met 21 last. VL. 85, A. Visser met
43 last, VL 167, H vain Roon met 28 last. VL.
203, D. van Haren met 21 last, VL. 216, P. v.
d. Zwan Ma., met 38 last. en VL. 217. M. Poot
met 36 tast haring.
VERLOTING UITZENDING R. K. KINDER!
Woensdag 7 December a.s. 's middags 3 uut
zal In de R. K. M. U. L. O. School BoscMaan
de trekking plaats hebben varn de verloting
ten bate van de R. K. Kinderuitzending.
BINNENGEKOMEN SCHEPEN.
In de Vulcaanhaven zijn binnengekomen de
stoomschepen „Quersee" om ijzer te laden en
„Moray Sirth" met 530 ton Thomaisalakken-
meal.
HARINGAANVOER.
De totale aanvoer van baring ov-«r do ver.
schillende reederijplaateen ln Nederland be
droeg 3 December 1.1. 488.468 kantjes tegen
694.194 in 1931.
55 JAAR GETROUWD.
Het echtpaar A. d.e Heer—Westerdijk, wo
nende 6e Nleuwlandsteeg, hoopt op 12 Decem
ber a.s. zijn 55-jairige echtvereeniging te vieren.
eal-ro
üia
nol
Van EÜk- Steeds Volharden 157—Loeff,
O'ymplade 58 11458; Boon, Centrum 202
de Kroon, Aelbrecht 51, 202—36; Rodenburg
Het Westen 105—Meijer, Entre Nous 66 86—66
de Kroon Aelbrecht 51—Rodenburg, Het Wes
ten 105 45105; Zwartbol, Het Oosten 65
Loeff Olympiade 58 65—53; de Kroon. Ael
brecht 51v. Eijk, Steeds Volharden 157 42
157; Sgbert8, Aelbrecht 84de 'Kroon, Ael
brecht 51, 8051. vi
De stand is thans: Meijer Entre Nous 8 uit
11; Loeff, Olympiade 6 uit 7; Gouka Entre
Nous 6 uit 10; Zwartbol, Het Oosten 6 uit 10;
Boon, Centrum 5 uit 10; Egberts, Aelbrecht 5
uit 10; Augustines Noorden 4 uit 5; Jonker,
Noorden 4 uit 7; Rodenburg, Het Westen 4 uit
7; Kroon, Aelbrecht 3 uit 10; Rondeltap,
Noorden 2 uit 5; v. Eijk Steeds Volharden 2
uit 10 en Valk het Oosten 0 uit 8 partijen.
DE GROOTE KINDERVRIEND
Doot eenige ingezetenen dezer gemeente daar
toe in staat gesteld, heeft Sint Nlcolaas met
zijn knecht Maandag een bezoek gebracht aan
ce kinderen van umbemiddelde plaatsgenooten,
waar hij menig kind eenige gelukkige oogen-
biikken bezorgde. De Sint volbracht zijn reis
per luxe auto. die welwillend door den heer
O Th. van Vliet werd beschikbaar gesteld.
Een Initiatief alle lof waardig.
INSCHRIJVING VOOR DEN DIENSTPLICHT
De burgemeester maakt bekend, dat ln
Januari a.s voor den dienstplicht moeten wor
den ingeschreven personen, die geboren zijn in
1914. Voor de aangifte ter inschrijving zal in
tiet bijzonder gelegenheid worden gegeven ter
gemeentesecretarie op 3, 4 en 5 Januari 1933
Voor nadere gegevens wordt verwezen naar
de bekendmaking op het aanplakbord bij hc*
gemeentehuis.