ZATERDAG 17 DECEMBER 1932
DONKER WAALRE!
MAN DOOR TREIN DOODGEREDEN.
CRISIS. EN VARKENSVET,
VERDUISTERING VAN EFFECTEN,
de hilversumsche kantonrechter
DE NIEUWE WAGENS EEN STROP
GEEN STRAFWERK THUIS.
VERDRONKEN,
DE R. K. ALG. PROPAGANDACLUB.
Jaarvergadering in Rotterdam-
Zuid.
UIT ROTTERDAM
DE BEGROOTING DER R. E. T.
EEN WINKEL YOL GESTOTEN
GOED.
drie Arrestaties.
FRAAIE PRAKTIJKEN
REDE IR FEBER.
i
brandstichting.
INBRAAK.
Van een boozen veldwachter
en een handle.
Waalre is een aardig dorp in Noord-Brabant;
maar wat er nu gebeurt, is allesbehalve aardig,
al is het aardig genoeg, dat zoo iets gebeuren
kan.
Wat toch is er het geval?
Meer dan een maand geleden kreeg er de
veldwachter afslag. Maar de veldwachter,
oefende buiten zijn functie van handhaver der
openbare orde, ook nog de functie uit van
lantaarnopsteker, d.w.z., dat hij, sinds de ge
meente electrisch licht heeft gekregen, iederen
avond de zich in zijn woning bevindende handel
omdraaide om het straatlicht in het dorp te
ontsteken.
Deze geweldige arbeid is hem echter niet in
zijn veldwachters-instructie opgedragen; dat is
zoo van zelf uit de omstandigheden gegroeid!
Voor deze prestatie ontving de man ook
nooit een extra belooning. Ben jaar lang heeft
hij het dan ook voor niemendal gedaan.
Toen kwam ruim een maand geleden echter
zijn loonsverlaging en sindsdien weigert hij
nog den handle neer te duwen en zit Waalre
iederen avond in het duister.
Thans is er een rekest gezonden aan den
Commissaris der Koningin om aan dezen on-
houdbaren toestand een einde te maken!
Hopelijk zal donker Waalre dan eerstdaags
's avonds weer verlicht zijn; wat toch ook de
openbare orde, die de veldwachter handhaven
moet, ten goede zal komen!
Bij het passeeren van een overweg.
Bij het passeeren van een overweg tusschen
IJmuiden en Velsen is gisterenavond 8 uur een
mhh door een electrischen trein gegrepen en
op slag gedood. Het slachtoffer was zoo ver
minkt, dat de identiteit nog niet kon worden
vastgestel/.
De Minister van Economische Zaken en Ar
beid, heeft bepaald, dat de heffing krachtens
de crisis- en varkenswet wordt verlengd tot 1
Januari 1933.
ZUSTER LIDWINA f
Te Venray in het klooster Jeruzalem is in
den ouderdom van 68 jaar overleden, de eerw.
zuster Lidwina.
Ex-bankdirecteur staat terecht.
In honger beroep stond Donderdag voor het
Gerechtshof te Arnhem terecht de gewezen
bankdirecteur D. de V. uit Nijkerk, thans ge
detineerd, die door de Zwolsche Rechtbank
terzake van verduistering tot 1 jaar en zes
maanden gevangenisstraf was veroordeeld.
Blijkens de ten lastelegging heeft de verdachte
in dé jaren 1925 tot midden 1932 zich schuldig
gemaakt aan verduistering van effecten welke
bij de onder zijn beheer staande bank in open
bewaring waren gegeven, en van pandbrieven
(deze ter waarde van 1800) welke men hem
had toevertrouwd om te verkoopen.
Dé. procureur-generaal mr. A. A. Crispius
eischte bevestiging van het vonnis der Zwol-
BChë Rechtbank.
De verdediger, mr. J. A. Willinge Gratama,
uit Zwolle concludeerde tot vrijspraak subs,
een lichtere straf.
Uitspraak 22 December a.s.
DE VERDWENEN SMOKKELAAR.
Lag met hagelwonden in het ziekenhuis.
Zaterdagochtend omstreeks 5 uur passeerde
een auto uit Duitschland onder de gemeente
Schinveld-de grens.
Een patrouille van de militaire politie wilde
de auto aangehouden, doch de chauffeur vol
deed niet aan het vefzoèk en reed met groote
snelheid verder. Ook het bevel om te stoppen
op een tweeden post werd genegeerd. De be
ambte loste toen eenige schoten op de auto,
terwijl het nummer van den wagen kon wor
den genoteerd. Het bleek, dat de auto toebe
hoorde aan zekeren J. B. uit Brunssum, die
als smokkelaar bekend staat. B. en de auto
bleven eenige dagen onzichtbaar. Later is
echter gebleken, dat de man dopr twee scho
ten in den arm was getroffen.
Angst voor een gerechtelijke vervolging had
hem er echter van teruggehouden zich onder
geneeskundige behandeling te stellen.
Maandagavond echter heeft hij de hulp van
een geneesheer ingeroepen op wiens advies hij
haaf het St. Jozéfziekehhuis té Heerlen werd
Overgebracht; -■■■■:
Dë militaire politie heeft thans oök de
auto in een garage té Heerlen opgespoord.
KARDINAAL GA8PARRI, die gisttereir zijn'zilveren jubilë als kardinaal vierde, op een van
de hoogtepunten van zijn ambt als staatssecretaris. Het onderteekenen van het La-teraansch
verdrag.
Het Tweede Kamerlid, de heer v. d. Heuvel
heêït den Minister van Justitie gevraagd, of hij
kennis heeft genomen der in: persverslagen be
treffende zittingen van heit Kantongerecht te
Hilversum voorkomende mededeelingen omtrent
diverse vreemde uitingen van den'Kantonrech
ter aldaar o.a. betreffende éen zeer ongepaste
uitlating tegenover een beklaagde in verband
met de grootte van diens gezin. 'Verdër vraagt
de heer v. d. Heuvel of de Minister bereid is,
naar de juistheid van die médedeëlingen éen
onderzoek te doen instellen en de resultaten
daarvan ter kennis van de kamer te brengen.
Een halsstarrige vader, die
ongelijk kreeg.
De rijkswerkman J. V. te Deventer is, zoöals
men weet, in conflict met de onderwijsautori-
tëiten en vla hen met de justitie. Zijn dochter
tje had op school strafwerk gekregen en nu
•wilde V. niet, dat het kind dit thuis maakte.
Hij meende, dat de wet hem daartoe niet ver
plichtte. Toen het meisje den volgenden dag
aan de school <wam werd zij hier niet toe
gelaten omdat zij haar strafwerk niet bij zich
had. Ook deze maatregel kon V. niet van ge
dachten doen veranderen. Hij verbood het kind
nogmaals het werk thuis te maken.
Zoo bleef het meisje uit school weg en tegen
haar vader werd proces-verbaal opgemaakt
wegens overtreding van de Leerplichtwet.
't Eind van het lied was, dat B. en W. er
voor zorgden dat het kind op school de straf
regels mocht schrijven, terwijl v. voor den
rechter kwam te Zutphen.
Hier heeft hij geen gelijk gekregen. De recht
bank vond de houding van den onderwijzer
juist en veroordeelde den halsstarrige tot vijf
gulden boete, te vervangen door vijf dagen
hechlenis.
V. geeft zich echter niet gewonnen en hseft
tegen dit vonnis beroep Ingesteld.
Vrijdagmorgen omstreeks 11 uur vonden
eenige kinderen in .een kolk „De twaalf boo-
men" onder Teefelen (gem. Öyen a. d. Maas) het
lijk van een onbekenden man.
De spoedig op het terrein aanwezige burge
meester Jans uit Oyen stelde zich direct in
verbinding met de marechaussee te Oss, die
het lijk herkende als dat van den 86-jarigen
M. K. uit Oss. Dr. Beek kon geen teekenen van
geweld constateeren, zoodat men vermoedt, dat
de oude man misgestapt is en zoo in hèt water
terechtgekomen is. Het lijk is naar het zieken
huis te Oss overgebracht.
MISHANDELING MET DOODELIJK
GEVOLG.
De Bossche rechtbank zette Donderdag de
behandeling voort van de zaak tegen den 25-ja-
rigen arbeider Th. A. V. uit Berghem, die te
recht stond ter zake dat hij op 4 Sept. te Haren
(Megen) J. Wijnakker zoodanig met een mes
had gestoken, dat deze aan de gevolgen over
leed. Verd. had zich op noodweer beroepen.
Volgens de verklaringen van dr. Melkop wa3
de steek doodelijk, doch de dood is verhaast
omdat W. longlijder was.
Het O.M. betoogde dat er voor verd. geen
enkele reden bestond om den steek toe te bren
gen en eischte wegens zware mishandeling
den dood tengevolge hebbende, IV2 iaar Sevan
genlsstraf met aftrek van voorarrest.
Mr. K. Kolfschoten achtte het alleszins aan
nemelijk dat verd. uit noodweer gehandeld had
en pleitte ontslag van rechtsvervolging.
Uitspraak 29 December.
DOOD DOOR SCHULD.
Zaterdag 12 Maart had op den Amsterdam-
schen Straatweg te Utrecht even voorbij den
spoorweg-overgang aan den kant van Zuilen
een ernstig auto-ongeval plaats, dat het leven
kostte aan de 59-jarige mej. H. W. H. en aan
den 58-jarigen H. B., die door een student auto
mobilist uit Utrecht werden aangereden.
Dé rechtbank te Utrecht verbbrdeelde den
student wegens dood door schuld tot een maaiid
hechtenis, met een jaar intrekking van het rij
bewijs. In hooger beroep voor het Amsterdam
sche Gerechtshof eischte de procureur-gene
raal een gevangenisstraf van drie maanden en
de Intrekking van verd.'s rijbewijs voor den
tijd van een jaar.
Hët Hof, Donderdag arrest wijzend veroor
deelde den student tot twee maanden hechte
nis en de intrekking van het rijbewijs voor
den tijd van een jaar.
EXAMEN ENGELSCH MO. B.
De Minister van Onderwijs, K. en W. brengt
tér algemeene kennis, dat het mondeling gedeel
te van de examens tot het verkrijgen van eene
aktè van bekwaamheid tot tiet géven van mid
delmaar onderwijs in de Èngelsche taal en let
tetkunde (akte M.O. B.), voor zoover die in het
openbaar zullen worden gehouden, dit jaar zal
worden afgenomen te Groningen-, in het gebouw
der Rijksuniversiteit, op de navolgende dagen
en uren; 21, 22 en 23 December, telkens te 9.45
en 13.45 uur; 24 December, te 9.45 uur.
OP VRIJE VOETEN GESTELD.
De kasteleinJ. Br. uit Terapel die in voor
arrest gesteld was terzake van brandstichting,
la .uit dit voorarrest ontslagen.
TWEE MEISJES DOODGEREDEN.
Voor de Haarlemsche Rechtbank stond Don
derdagmorgen terëëht dë 21-jarige chauffeur
C. v. W. uit Haarlemmermeer, die op 16
September j.l. op den Hoflanderweg te Wijk
aan Duin mét een zwaar beladen vrachtauto
op een drietal kinderen is ingereden tengevol
ge waarvan twee meisjes om het leven kwamen.
Het derde meisjes werd ernstig gewond.
Getuige T., handelsreiziger te Amsterdam,
reed met zijn Essex op den betrokken weg
toen het ongeluk gebeurde. De vrachtauto
passeerde hem van de tegenovergestelde rich
ting. Plotseling zag getuige de vrachtauto lang
zaam naar rechts afzakken, met zeer matige
snelheid. De meisjes werden stiik voor stuk
omgemaaid en dé wagen reed met dezelfde
snelheid door. Getuige.heeft den chauffeur toen
uit de cabine gehaald, hij was zich niets van
het ongeluk bewust.
Tegen den verbaliseerenden agent heeft ver
dachte gezegd „Het is mijn schuld Hij was
in overspannen toestand, en zeide nog „ik
had last van de zon, het was voor mij alsof
de meisjes plotseling uit den grond kwamen,
Wat ik precies deed, weet ik niet, ik heb geen
signalen gegeven".
Het 15-jarig meisje Maria Tesselaar, dat het
ongeval overleefd heeft, werd, Steunende op
een stok, binnengebracht. Ze gaf een verhaal
van het gebeurde.
Als deskundige werd nog gehoord de luite
nant bij de motorstaf W. van Hulst. Deze heeft
den wagen, beladen met zakken meel, onder
zocht. Er was een spoorop den weg, daarna
op het gras, daarna weer op den weg totaal
26 meter. De handrem was geheel aangetrdk-
ken, deze werkte bij een proef vrijwel niet.
Ook de Voetrem werkte zeer onvoldoende, bij
een snelheid van 30 K.M. had de wagen 29
meter noodig om tot stilstand te komen (nor
maal is 12 meter). Van verblinding heeft de
deskundige onder dezelfde omstandigheden
niets kunnen bemerken. Bij het remmen werd
de wagen naar rechts getrokken, daardoor
kwam bij in het gras terecht. In de stuurinrich
ting was te groote speling.
De officier van justitie, mr. Paardenkooper
Overman, was van meening, dat Verdachtejieeft
zitten soezen in de cabine. Een zeer roekelooze
daad voor een chauffeur. Dood door schuld
achtte spreker dan ook bewezen. Éen zeer
gevoelige straf is noodzakelijk, niet alleen voor
hemzelf, maar ook als afschrikwekkend voor
beeld voor anderen. Spreker eischte zes maan
den hechtenisstraf en een jaar ontzegging om
te rijden.
De verdediger, mr. T. A. M. A. van Löben
Seis, bepleitte dat het ongeluk geheel aan de
moeilijke omstandigheden den langen werk
ty,} waaronder verdacht moest werken, te
wijten was. Hij hoopte op een voorwaardelijke
veroordeeling, zonder ontzegging van het
rijbewijs.
Uitspraak over 14 dagen.
EEN AGENT MISHANDELD.
Op 29 September veroordeelde de Haarlem
sche rechtbank den chauffeur H. S. wegens
poging tot doodslag tot een gevangenisstraf
van drie jaar.
Op zekeren dag hield een agent van politie
A., die in een auto reed, aan. De heer S. ge
raakte in een woordenwisseling met den agent
en het einde was, dat hij een bandenlichter
nam en er den agent eenige slagen op het hoofd
mee toebracht. De man bekende. Hij had spijt
van het gebeurde, doch hij was onder den in
vloed van sterken drank geweest.
De agent had drie dagen buiten kennis in het
ziekenhuis gelegen en in levensgevaar ver
keerd.
Evenals voor de rechtbank werd Ook Voor
het Hof de zaak met gesloten deuren behandeld
De procureur-generaal mr. Van Harinxma
thoe Slooten eischte vier jaar gevangenisstraf
met aftrek van voorarrest wegens poging tot
doodslag.
Als verdediger trad op mr. B. J. Stokvis,
Voor 1933 een tekort geraamd
van IV2 millioen.
Men weet, dat er elk jaar bij dq R.. E. T.
eén tekort was. en zulks in stijgende lijn.. Voor
1932 was dit.déficit.geraamd op 7V2 ton, doch:
het wordt IV2 millioen. De begrooting van 1933
begint met een tekort van iy2 millioen: -Waar
het tenslotte op uit zal draaien? We ..hopen,
dat Rido. gelijk krijgt en dat „alles weer goed.,
zal worden".
Hët wordt met de tramgeschiedenis zachtjes
aan een vervelende historie, doch we kunnen
niet nalaten nog. een. korte beschouwingaan
enkele posten, te wijden.
.Het stemt tot voldoening, dat de post rei-,
zigersvervoer dit jaar. weer aan de werkelijk
heid is aangepast. De directeur rekent wel op
10 millioen „losse" passagiers meer dan het
vorig jaar, doch hij heeft anderzijds het aantal;
ritten met de 12 keer-kaarten van 48 tot 24 mil
lioen teruggebracht, dus gehalveerd.
Een belangrijk vraagstuk is dat der salaris-
posten. De uitgaven voor het vervoerend, per
soneel zijn van 3,2 millioen tot 2.5 mlUioeh'
terug gebracht; een besparing van 7 ton. Maar
daar staat tegenover, dat .de nieuwe wachtgeld
regeling 6(£ ton extra zal vragen. Al dient
hieraan aanstonds weer aan te worden toege-.
voegd, dat de pensióenstorting van het be-,
drijf met een ton verminderd zal worden.
Moest daarvoor echter een groot deel van
het bedrijf - zeer ten ongerieye van liet pu
bliek worden ontwricht. Denken we alleen
maar aan de frequentie. Men kan verklaren,
dat er bezuinigd moest worden, en dat de be
zuiniging, al zijn de financieele niet dirëct groot,
er is: Aangenomen, maat dan stellen we on
middellijk daarnaast vast, dat de idëalé plan
nen der directie, die met plan C pas uit
eindelijk een z.i. volledig nét zouden kunnen
waarborgen en waarvan B al gedeeltelijk is
verdwenen, voor góed naar de maan Zijn;
alleen al omdat zij nooit zullen zijn te finan
cieren. Dat weten we dan alvast.
De 6 pet. salarisverlaging is bij het rijdend
personeel en de administratie apart berekend,
echter niet bij den aanvullingspost salarissen,
onder hoofdstuk X. Evenmin is zulks te com
troleeren bij de loonen revisie enz. genoemd
onder de posten III, IV, V en VIII. Alleen is
bö de posten IV, V en VIII, de post diversen
vergeleken met het vorig jaar opgevoerd resp.
van 30.000 tot 33.000, van 8000 tot 19,000, ter
wijl onder VII een dergelijke post is gecreëerd
met een bedrag van 8.800- gulden.
De rentelast is verhoogd van 620.000 tot
700.000, de .afschrijvingen hebben een verhoo
ging ondergaan van 1.086.000 tot 1.164.000 gul
den. Daar zit in 54.000 meer voor de nieuwe
en vërboüwde wagens en 21.000 gulden voor
dén nieuwen post „motorhiaterieèi".
Onder den „staat van schulden" vlndeh we
nt% een nieuwe leening de derdë van 1931
van 1.3 millioen.
Twee zeer belangrijke oUderdeelen vorderen
dan nog noodzakelijk de aandacht, n.l. dat
van het rollend tnaterleel en dat van dë be
weegkracht. We zullen met het laatste onder-
deel beginnen.
Elk jaar is de begrooting blijkens de jaar
verslagen overschreden. Voor de electrische
tractie liep zij op van 804.000 in 1928 tot
1.486.000 gulden in 1931; per afgelegde wagon
kilometer de bekende eenheid bij de R.E.T.
derhalve een stijging van 3.73 tot 6.7 ct.
Was in 1931 het aantal begrootings-wagonkilo-
mëters afgelegd, dan zou een nog grooter te
kort n.J. van bijna 2 millioen W.K.M. k 6.7 ct.
is rond 128.000 gulden zijn te constateeren ge
weest.
Het is wel merkwaardig, dat deze post
steeds stijgt naar gelang er nieuw materieel
in dienst komtNogmaals daarom de on
langs reeds gestelde vraag: Heeft men bij de
aanschaffing van het nieuwe materieel zulks
niet geweten, 't Lijkt ons nog al een, punt van
practisch belang. Den post onderhond mate
rieel zouden we ,00k in verband met het nieuwe
materieel willen bezien. Ook daar telkens een
overschrijding van de begrooting, voor 1931,
maar liefst met 104.000 gulden. De cóntinu-
toeslag is volgens het verslag een der belang
rijkste oorzaken. Maar die kan volgens de ge
meentelijke regeling voor een 250 man o.I. niét
meer dan een 10.000 gulden hebben bedragen.
Voor den post reiniging van het nieuwe mate
riaal was dus meer dan 90.000 gulden extra
noodig. Ook al geen gunstig pleidooi voor de
nieuwe wagens.
De önderhoudspost 1931 met hijkans èen
nieuw wagenpark eischt ruim 200.000 meer
dan die van 1928 met het slecht onderhouden
materiaal der R.E.T.M. Als het nieuwe ma
teriaal nu .eens gaat slijten!!
Met de nieuwe wagens houden ook verband
de posten onderhoud en vernieuwing trambaan
en bovenleiding. Zij liepen op van 409.000 in
1928 tot 605.000 in 1931 (In 1930 was dit be
drag zelfs 748.000 gulden) en van 112.000 tot
153.000 (in 1930 zelfs 177.000).
Merkwaardig is daarbij, dat het jaarver
slag 1930 ter geruststelling verklaart, dat in
de toekomst de vernieuwing in een langzamer
tempo zal kunnen geschieden, terwijl het jaar
verslag 1931 met de mededeeling komt, dat
voor éen behoorlijk onderhoud minstens
650.000 gulden per jaar zal noodig zijn yoor
de. baan. en 15Q.000 gulden voor de bovenlei-
1 ding. -
Het net onderging sedert 1920 een uitbrei
ding van 15 pet., het aantal wagonkilometers
18 pet., de onderhoudskosten stegen met
50 pet. De póst Centrale Werkplaats depots en
garage wijst op vermeerdering van 129.000
gulden in 1928 tot 254.000 in 1931, een ver
meerdering van nagenoeg... 100 pet.
Ook hier moet bet materiaal'aandeel hebben,
Wantdn' 1931 werkten hier minder menschen
dan in 1930;. terwijl de- uitgaven 45.000 gulden
hooger zijn.
Dan is er nog de reeds meer besproken repa
ratiekwestie.
De cijfers dér motorrijtuigen voor 19281929
(oud materieel) bedragen resp. 391 en 413 voor
1930 en 1931 (nieuw materieel) klom dat cijfer
tot resp. 530 en 665. En dat betreft alleen de
bankwerkerij. De electrische afdeeling pres
teerde de cijfers 494 en 598, resp. voor 1928 en
1931, de wagenmakerij 113 en 473.
Eigenaardig is ook, dat in een der jaarver
slagen wordt verklaard: „Voorts werden tal
van werkzaamheden verricht aan de nieuwe
motor- en volgwagens, alvorens deze in dienst
konden worden gesteld". Wat houdt deze mede
deeling in?
Het nieuwe groote materieel blijkt uit hoven-
staande mededeelingen duur te zijn in het ge
bruik en oneconomisch. Had men niet beter bij
het Delmez-type kunnen blijven. Motor- en hij
wagen van dit kleiner type zijn mede In
tijden van inzinking als deze tezamen of
enkel gemakkelijker té hanteeren dan het
groote materieel, waarvan de motorwagen al
leen motorwagen en bijwagen van het oude
type moet evenaren.
Deze vraag klemt te meer, omdat in een
artikel zeer onlangs in „De Ingenieur" versche
nen de directeur tot de .conclusie komt, dat
m de personeel kosten per reiziger laag te
li ouden groote vervoerseenheden en tevens
'groote -vervoersnelheden noodig zijn.
Maar als nu die groote vervoerseenheden bij
de benoodigde vervoerscapaciteiten voor de
eene lijn te groot en voor een andere lijn te
klein blijken dus niet economisch zijn, als bo
vendien door den aanloop en groote snelheden
veel meer stroom wordt verbruikt dan vroe
ger en als de posten vernieuwing van baan
en bovenleiding de bestratingspost met de
geldelijke vergoeding is daarbij nog een niet
te versmaden factor blijvend een paar ton
per jaar hooger zijn gepaard met heel wat re
paraties aan de wagens. Wat dan?
Alles door de Centrale Rechetbhe
in beslag genomen
Dezer dagen kwam het de Centrale Recher
che ter oore dat in een winkel aan den Cool-
singel een groote partij gestolen sigaren, siga
retten #11 tabak voorradig zou zijn.
Er werd eeh inval gedaan en al spoedig
kwam men tot de overtuiging dat de gegevens
diei men verkregen had óp waarheid berustten.
De geheele inventaris werd naar het hoofd
bureau van politie overgebracht endaar ge
sorteerd.
Het bleek dat nagenoeg alles afkomstig was
van diefstallen die in den laatsten tijd her
haaldelijk ten nadeele van grossiers werden
gepleegd.
De winkelier de 26-jarige M. J. de G. is, als
verdacht van heling, in bewaring gesteld. Later
zijn nog aangehouden de 19-jarige H. J. H. en
de 29-jarige L. de V., die zich aan de diefstal
len zouden hebben schuldig gemaakt.
Het onderzoek wordt nog voortgezet.
MIJ. VOOR NIJVERHEID EN HANDEL.
Het Departement Rotterdam van de Neder
landsche Maatschappij voor Nijverheid en
Handel heeft gisteren een koffiemaaltijd aan
gericht in het gebouw „Sociëteit Vereln.", aan
welken maaltijd als gast heeft aangezeten de
heer jhr. mr. A. H. Snouck, secretaris generaal
van het Departement van Buitenlandsche Za
ken.
ARENA-V ARIéTé.
In het voorprogram voor elck wat wils: een
duo kranige handvoltigeurs; 4 virtuozen op
trompet en bazuin, wier praestatites een Aïda-
dirigent jaloersch zouden maken; twee fameuze
contorsionisten oftewel slangenmenschen; de
10 Sylwestfietsacrobaten, die we met pleizier
weerzagen; en de flegmatieke humorist Tum
blers, die o.a. een geslaagd pötpoürri-nummer
had en niet de slechtste in zijn genre is, als hij
fiaar niet aan „politiek" doet.
Na de pauze: Carl Schafer's Lilliputters Re
vue, een allerleukste troep, die in miniatuur een
compleet groote-menschen-Vkriétë-programma
opvoeren. Een circus hebben ze mee gebracht
met echtét ponby's, die dressuur-proeven te zien
geven, jockey's en clowns. Rijwiel-genieën zijn
er ook bij en de acrobatiek zit allen in het
bloed. Ze zijn ai zoo ver bij, dat zelfs het
onder groote meusfihen nog al onsmakelijk
vangbalspel met levend speelgoed niet ont
breekt. Overigens aardige dansnummers.
Gok aan het muzikale gedeelte komen we
niet te kort. Alleen de zangkunst wordt blijk
baar onder dit kleine goedje niet beoefend.
Voor de komende Kerstweek een smakelijk
program, dat ook de jeugd, zal apprecieeren.
Onder voorzitterschap van den heer M. v.
Stapele hield de R.K. Algemeene Propaganda-
club gisterenavond haar jaarvergadering in het
R.K. Vereënigikgsgëbouw aan het Afrikaander-
plein. Enkele honderden Propagandisten uit
alle deelen der stad tot zelfs uit Hillegersberg
waren naar 't Zuiden gekomen, zoodat de voor
zitter met recht zijn vreugde over de groote op
komst kpn uitspreken.
De heer v. Stapele bedankte voorts voor de
betoonde groote toewijding en goeden geest,
welke elementen, naar hij vei wachtte de eerst
volgende maanden zouden bewaard blijven.
Veel werk zou aan de orde komen. Hij hóópte
op allen tehslotte te kunnen iekenen.
Na het openingswoord bracht de heer J. Th.
Rust als secretaris het jaarveislag uit. We ver
melden uit dit uitvoerig rapport de actie tegen
het bolschewisme, het protest tegen Spanje, de
federatie verbandkwestie en de nmamlsehrif-
teh, den speldjesvérkoop feest Christus-Koning,
het incasseeren van de gelden voor Recht en
Orde, den overigens door de propagandisten
slecht bezochten cursus der R.K. sumver-
siteit, het patroonsfeest Christus Koning en
de actie ledenwerving R.
in eigen kring bleken verscheidene parochiale
afdeelingen hard te hebben gew
Uit de mededeelingen van e
ter, den heer C. Nijs kwam vast te staan dat
het jaar was afgevangenJ116 „ingeven
van ƒ215 terwijl er ontvangen en uitgegeven
werd resp. 737 en 494, alzoo een batig saldo
was van 458. Échter zal nog bezuiniging hier
en daar moeten worden toegepast, want dit
saldo was nog niét definitief.
Beide functionarissen hadden een dankwoord
voor hun Vele verrichtingen iö otitvangst te
nemén. rt.
Dab werd het woord verleend aan het lid dei-
Tweede Kamer lr. L. J. Feber, die onder
applaus het podium besteeg.
Spr. wenschte te behandelen h t waarom en
waartoe katholieke propaganda e behandelen
niet met vuurwerk en opzweepingen maar
nuchter en zakelijk.
Hij wenschte zaken te doen ot staatkundig,
politiek, sociaal en economisch terrein mét vas -
stelling klaar en duidelijk der grootsche gods-
dienstig-zedelijke taak van het Katholieke N
derïandschë volk in zijn bonte schakeering.
Wat is katholieke propaganda, en hoe i3 he
aspect van dezen tijd hoé is de geesteshou
ding van den modernen mensch, der katholie
ken en niet-katholieken, aldus vroeg spr., om
dan onmiddellijk te verklaren met Fiedler niet
allen defensief blijven maar ook het offensief
inzetten tter wèreldherovering voor Christus en
de Christelijke gedachte. Als we rustig in ons
zelf keeren zullen we zien, dat die taak ons
allereerst ls opeulegd, een taak ook, die zich ter
uitvoering vanzelf naar voren dringt.
Congressen, meetings, successen hij de stem
bus zijh^aar middelen, die op den duur onze
positie nill kunnen bestendigen en handha
ven. Frankrijk en Spanje zijn daarvan duide
lijke voorbeelden.
Den waren geest moet men evenwel zoeken
ih de kerk, het huisgezin en door in zich zelf
te keeren. Dan komt men tot het eerste ge
bod der wet, de liefde, het primaire uitgangs
punt van elke actie.
Maar. dat liefdevuur-fundament ook van een
gezonde maatschappelijke orde Ie Krootendeels
gebluscht en' tot ónze beschaming moeten we
het zeggen, ook onder vele katholieken.
Er, is eeh triomf gekomen van het individua
lisme en egoïsme, de uiterste consequentie van
een 5 6 eeuwen ingezetten tijdgeest. Autono
mie van den mensch, met rekenschap aan zich
zelf, zonder kerkelijke tucht, zonder vaste ze
delijke orde ook in de economie. Er is geko
men een opeenhooping van rijkdommen en een
verarming van de groote massa. Het geld re
geert en niet de staatkunde, de richting wordt
vaak aangegeven door de bankgebouwen en
niet door de parlementen.
Tegen deze chaos gaat de propaganda om
een nieuwe orde te krijgen om het inademen
van den Geest Gods mogelijk te maken en het
licht weer te laten Zien der Goddelijke open
baring.
Teneinde zulks te verkrijgen zijn massa-be
weging en de geweldige organisatie-apparaten
niet voldoende, Begonnen dient te worden niet
met breede wereldplannen, maar in eigen kring
propageeren van geloof, liefde -en tucht.
En daartoe zijn allen in staatWerd die taak,
plicht zelfs, begrepen en uitgevoerd, Neder
land zoit al van aanschijn veranderen. Kra°^_
en vuur zouden Voor de tegenstanders al 0
weerstaanbaar blijken. moeten
Sociaal-democraten eh communisten m
we vaak niet al te hard vallen, want er
velen van hen een idealisme, altruis
liefde waaraan talrijke katholieken
beeld'kunnen hemen. g
De groote strijd is ontbrand. "e 11
doeltfeffehde overwinningsmiddel 19
daad, de katholieke daad, eehvan
de richtlijnen „Rerum Novarum en a
gesimo Anno" particulier en
gemeenschap en zulks ook in de maatschappe-
fime verhoudingen van den arbeider tegen-
over den patroon, maar vooral van den werk-
n-ovpr tegenóver den werknemer-
Vooral op de Katholieke werkgevers rusten
in dezen tijd een ontzaglijke P»cht en
verantwoordelijkheid. De liefde tot God en den
Ivenmensch legt aan de bezittenden een ge
weldige verplichting op. En ovei de hoofden
van deze vergadering wenschte spr te verkla
ren dat zij in dezen gevaarlijken tijd, de daad
overeenkomstig de Pauselijke woorden moesten
stellen, opdat geen gerechtvaardigde verwijten
van den everkant ons voor de voeten kunnen
ce worpen worden.
ne Katholieke kamerfractie, ging gpf dan
voort, bestaat niet uit :'Uel,errnenschen". Zij
vormt niet de meerderheid, maar streven naar
het bereikbare. Verscheidene groepen hebben
het. zwaar, zooals hij nader illustreerde, maar
51 'heeft als wezenlijke volkspartij te streven
naar een harmonisch geheel met uitbalancee-
ren vah alle belangen.
Spr. Kwam dan op de eenheid, op de hand-
beving waarvan zoo i>as noS door den H. Vader
ernstig nadruk was gelegd. Hij moest' erken
nen, dat die handhaving voor yfelgfi niet gemak
kelijk zhl zi:'n en mfenig °ffer en zelfoverwin
ning zoU eisfehen- Docl1 het gaat, mits als
basis geloof en liefde worden genomen.
gpV. releveerde de machtsontplooiing van
vöfst voh Bismarck, die echter faalde toen hij
tegen Rome den strijd aanbond. Windhorst
verklaarde toen, dat de toren van het Centrum
niet zou vallen tenzij de katholieken hem ver
lieten. In het Nederlandsch gezegd: de toren
der R.K. Staatspartij zal niet vallen, tenzij de
Katholieken hun burcht verlaten.
Dat doen we maar eenmaal, aldus spreker,
maar dan om als een geordend Roomsch leger
0p te trekken ter Vestiging van Christus' Rijk
en Christus' Koningschap.
De Alg. Adviseur sprak den toegejulcliten
spreker een hartelijk dankwoord toe met nog
extra aansporing tot nieuwe activitèit voor de
waarheid en de liefde.
Daarna sluiting door den voorzitter.
Opschudding in de Jan Sonjestraat. i
Gisterenochtend verscheen in de Jan Sonjé-
straat een man met een bord op zijn nek
waarop aan belde zijden het volgende stond
te lezen:
„Schuldbekentenis te koop, groot 500 ten
name van (hier volgde de naam van
een te goeder naam en faam bekend staand
bewoner van de straat) tegen elk aan
nemelijk bod".
Buren bemoeiden zich met het geval en
trachtten den man met het bord te overreden"
om weg te gaan. Zelfs boden zij een bedrag
van 100 aan om de schuldbekentenis in han
den te krijgen en zoodoende het schandaal
uit de wereld te helpen. Niets hielp echter.
De man verklaarde opdracht gekregen te
hebben van de Provinciale Commissiebank aan.
de Ammanstraat om met het bord naar d9
Jan Sonjëstraat te gaan.
Bij informatie Is gebleken, dat de zaak als
volgt in elkaar zit:
Èenigen tijd geleden heeft de bewuste be
woner van de Jan Sonjëstraat bij de bank e»n
bedrag van 300 geleend en daarvoor een
schuldbekentenis van 500 geteekend. Het
geld moest binnen 14 dagen betaald worden!
Door tegenslag in zaken was hem dit onmoge
lijk en thans tracht de bank op deze manier
het geld binnen te krijgen. Een, om het maar
zacht uit te drukken, niet bepaald gebruike
lijke manier
De Centrale Recherche is van een en ander
volkomen op de hoogte.
Ee)ï verzoek 0111 inlichtingen.
Op 13 December te 's ochtends kwart voor
twaalf heeft een brand gewoed in een wassche-
rij aan de Pijperstraat, die gebluscht is door
gasten van shv. 48. Verdacht van brandstich
ting is aangehouden en ter besohlkking van-
de justitie gesteld de 23-jarige eigenaar van
de wasscherij F. B. M. S.
De commissaris van politie van het bureau
aan de Meermansstraat verzoekt thans de.n
man, die bij het uitbreken van den brand den
portier van het Abattoir verzocht heeft de
brandweer te alarmeeren, zich op genoemd
bureau te vervoegen tot hét geven van inlich
tingen.
R. K. S. V. „SPARTAAN"
Donderdagavond hield de R. K. S. V. Spar'
taan voor hare leden en genoodigden,'o.w. de
scheidsrechters van het district. Rotterdam
een sp'elregelavond in de zaal van het S. F. v.
De opkomst was schitterend. Een' stampvolle
zaal.
De causeur op deze'spelregelaronden was de
bekende heer F. j. v. Veen uit Amsterdam. Na
een inleidend woordi hoe de R. K. Sportman
zich op h®f veld moet gedragen en wat. hem
moet bezielen, kwam de officieeie lezing met
lantaarnplaatjes. Het zeer aandachtig audito
rium, heeft een leerzame avond gehad.
De voorzitter de heer D. Recourt dankte den
heer v. Veen, voor zijn leerrijke lezing en
hoopte, dat de vruchten hiervan niet uit zul
len blijven.
Ook de voorzitter der Scheidsrechterscom-
missie van het District Rotterdam dankte den
heer v. Veen, voor het gesprokene, en dankte
ln het bijzonder de vereeniging Spartaan, voet
de gaBtvrSheia »«n de keeren 8qheidsreChtertJ
verleend.
Na de lezing werden tal van vragen gesteld»
welke alle door den heer v. Veen tot tevreden
heid werden beantwoord.
Dan ving de buitengewone jaarvergadering
aan in verband met de samenstelling der Hta-
tuten en de aan te vragen Koninklijke goed-
keuring. Statuten werden goedgekeurd.
R. K. BOND VAN HANDELS- EN
KANTOORBEDIENDEN
In de bovenzaal van Paul Kaiser's Lunch
room aan den Coolsingel, hield dezer dagen
de afdeeling Rotërdanj van dén Ned. R.K. Bond
van Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden
haar laatste ledenvergadering van dit kalen-
derjaar.
In 't kort besprak de voorzitter de diverse
loopende acties. Vooral op de actife ter Ver
strekking van een KerstgaVe aan de werkloo
ds medeleden werd nog eene de aandacht ge
vestigd terwijl een dringend beroep werd ge
daan op de milddadigheid der niet-werklooze
leden. In samenwerking met de Christelijke
zusterorganisatie is een schrijven tot de-werk
gevers in geheel Nederland gericht, .waarin
er met klem op wordt aangedrongen, den
jeugdigen bedienden bij de a.s. jaarwisseling
de gebruikelijke loonsverhooging te verstrek
ken, indien zulks maar eenigszins mogelijk is.
Aan de hand van eenige cijfers geeft de voor
zitter een beeld van den stand op heden der
algemeene werkloosheid hier te lande en in t
bizonder met betrekking tot de bedienden.
Hieruit blijkt, dat het aantal wérklóoze bedien
den steeds nog stijgt. De mededeeling, dat <5
nieuwe leden zullen worden geïnstalleerd, werd
door de vergadering met applaus begroet. Met
een hartelijke toespraakje van den geestelijken
adviseur had de Installatie plaats.
In verband met deze nieuwe aanwinst van
leden bracht de voorzitter den aanwezigen
onder het oog, dat, ofschoon de groei der af
deeling niet onbevredigend mag worden ge
noemd, toch niet ontkend kan worden, dat het
tempo der Uitbreiding belangrijk hoogerozou
kunnen worden opgevoerd, indien meer^
de propaganda zelf ter I0U overlaten aan
gÉthdisten.
Door inklimming heeft men zich in den
afgeloopen nacht toegang verschaft tot het
kantoor van de C. aan de Schiekade. Ont
vreemd zijn een schrijfmachine, merk Roy
en een rekenmachine, merk Burroughs.
OP HEETERDAAD BETRAPT-
Aano-obmiden zijn de 20-jarige J. v. Z. en dé
2oirige C K., beiden losse werklieden en
zo jarige ü0Utie, die op heeter-
goede be ene fofceeren van het
daad betrapt werden bij n«
slot van het café van v. d. G. aan den Goud
schen Singel, zijjijn m bewaring gesteld.
OP EEN ONGELEGEN OOGENBLIK.
Ten nadeele van de Brouwerij „de Meiboom"»
srevestigd aan den Groenendaal zijn van een
gevestigd a met kasboeken en staten ge-
stolem'die 'op weg waren naar een accountants
bureau ter controle.
pak
JUBILEUM
Woensdag, 21 December a.s. hoopt dë hee'
p. Lindenhof den dag te herdenken, dat hij
voor 40 jaar in dienst- trad bij de firma
Hulstkamp Zoon Molijn, Distillateurs en
Likeurstokers,- alhier.
