HET LEEKENTOONEEL.
J
PRIJSPUZZLE No.27
MAANDAG 19 DECEMBER 1932
MAX EN ZIJN VKDENBEN.
WEGEN NAAR EEN ORGANISCHEN
OPBOUW.
MGR. L. SCHIOPPA.
ZORG MANNELIJKE school
vrije JEUGD TOT 17 JAAR.
Een algemeen directeur voor
het bisdom Haarlem
HET RECHT VAN DEN STERKSTE.
WORDT LID VAN DE KIES-
VEREENIGING
DE „SIBAJAK" eeft de reis
VOORTGEZET.
HOOGE ITALIAANSCHE ONDER
SCHEIDING VERLEEND.
DE SALARISKORTING.
ARBEIDSDUUR IN DE KOLEN
MIJNEN.
Toetreding tot het ontwerp-verdrag
der Internat. Arbeidsconferentie.
De goedhartige Petronella.
SUIKERFABRIEK „DINTELOORD"
INDISCHE POSTVLUCHTEN.
BRANDSTICHTING.
DE GEHEIME TWENTSCHE ZENDER.
ROOFOVERVAL TE EELDE.
Een conferentie van betrokkenen en belang,
stellenden in den Utrechtschen raadskelder
onder leiding van Bernard Verhoeven
heeft de kwestie van het katholiek leeken-
tooneel weer eens met nadruk aan de orde
gesteld. Het onderstaande heeft geen andere
bedoeling dan een kleine bijdrage te willen zijn
in de thans opnieuw begonnen gedachtenwisse-
ling. We willen daarbij de discussie op de
bijeenkomst te Utrecht uit de verte volgen wat
de behandelde stof betreft en naar aanleiding
daarvan schetsmatig een plan ontwikkelen,
zooals dat er naar onze persoonlijke meening
uit zou moeten zien wil men komen tot een
organiscben opbouw van katholiek leekentoo-
neel. Aanhalingen van met name genoemde
personen zijn daarbij ontleend aan het leeken-
spelnummer van „Bouwen".
Allereerst dan de kwestie van de bena
mingen, die van belang is. omdat daardoor
de verhouding van z.g. leekettspel tot het be
staand dilettantentooneel min of meer wordt
aangegeven. Dat een streven naar vernieuwing
zich bedient van een nieuw of althans weinig-
gebruikt woord ligt voor de hand en is ook
Psychologisch juist. Het dilettanten-tooneel
behoeft daarom de leekenspelers niet als
natuurlijke vijanden te beschouwen. Een stre
ven tot verheffing van het amateurisme zal op
een bepaald moment vanzelf met het leekenspel
als vernieuwende beweging aanraking vinden.
Van dat oogenblik af is een vruchtbare wissel
werking denkbaar.
Alleen met een zelfgenoegzaam dilettantisme,
dat van een ouden verwerpelijken speelvorm
geen afstand kan doen, is alle verstandhouding
uitgesloten. Liever niets dan dat. Maar wordt
de natuurlijke ontwikkeling niet opzettelijk
tegengewerkt, dan zullen dilettanten-tooneel en
leekenspel elkaar ontmoeten, aangewezen als
ze trouwens dikwijls zijn op dezelfde krachten,
dezelfde zalen, hetzelfde publiek.
We kunnen dan ook niet inzien, dat dilet
tantentooneel en leekenspel „twee totaal ver
schillende grootheden zijn", zooals Jop Poll-
mann meent. Men kan iets dergelijks alleen
volhouden, wanneer men van allebei een zeer
specialen verschijningsvorm op het oog heeft.
Zoowel leekenspel om zich te ontwikkelen
els dilettantentooneel om op een hooger plan
te komen, hebben op de eerste, op de tweede
en op de derde plaats behoefte aan goede,
bruikbare speelstukken en om die te verschaf
fen zullen jonge Nederlandsche auteurs aan
het werk moeten. Een ieder die met het betere
leekentooneel in aanraking kwam. heeft den
nood aan geschikte stukken leeren ervaren.
Voor de vorming van een aannemelijk reper
toire zitten de leiders met de handen in het
haar er is n.l. maar zeer weinig dat aan
redelijke eischen van inhoud en vorm voldoet.
Telkens komt dan ook weer de vraag naar
voren wat moeten we spelen Is er nu niet
eens een nieuw, frisch stuk, dat spelers èn
toeschouwers gelijkelijk bevredigen kan
Er wordt over de voorziening in dat tekort
wel eens optimistisch gedacht. Geheel „zonder"
bruikbare teksten zijn we niet, tooneellitera-
tuur uit het verleden kan aan de eischen van
vandaag worden aangepast, stukken in vreem
de talen kunnen voor ons volk worden bewerkt.
Dit is allemaal waar, maar het zijn hulp
middelen van den tweeden rang. zij kunnen
hoogstens dienen ter aanvulling van een goed
repertoire. En de vorming dddrvan is niet zoo
eenvoudig. We dienen er wel voor te waken,
dat we niet het dilettantisme op het topneel
gaan bestrijden, terwijl we het tegelijkertijd
op auteursgebied binnenhalen. Zeer juist is
wat Jan Beerends schreef „Wij hebben geen
behoefte aan bedenksels, maar aan scheppingen.
Wij willen niet bedisseld worden, maar ont
roerd". Dat wil zooveel zeggen, als dat de
medewerking van auteurs, m. a. w. de creativi-
Een scène uit „Totentanz" bij de
Ekkehard-S piele.
teit en de vakkundige behandeling van gege
vens, volstrekt noodig is.
Terecht kan Georg Röhrig dan ook die groep
van leekenspelers de gelukkigste noemen, die
„in haar eigen groep den dichter (hier germa
nisme voor schrijver) van haar eigen spelen
heeft". Dit is inderdaad ideaal. Het goede
leekenspel vraagt een zekere bodem-gemeen
zaamheid van auteur en regisseur, spelers en
publiek. Vandaar dat vertalingen en bewer
kingen slechts op de tweede*plaats in aanmer
king komen. „Laat het een noodkreet zijn aan
onze schrijvers geeft ons leekenspelen", aldus
Jop Pollmann en het is te hopen, dat deze
noodkreet weerklank vindt.
Men zal er dan echter rekening mee te
houden hebben, dat men staat tegenover serieus
auteurswerk, tegenover een „schepping", hoe
eenvoudig ook. En de daaruit voortvloeiende
eischen en rechten mogen niet en bagatelle
worden behandeld.
Het is niet overbodig daarop de aandacht
te vestigen. Er zijn er immers, die zich wonder
lijke verrassingen voorstellen bij een verre
gaande vrijheid van spelleiding en spelers. Zij
denken zich een soort creatieven speeltrant,
waarbij de auteur niet anders dan wat grond
stof levert en dus in het ensemble een figuur
wordt van beduidend mindere importantie.
Het is mogelijk dat er in deze richting
perspectieven liggen, maar bewijs ervan hebben
wij nooit gezien. Een begaafdheid als hier
wordt verondersteld hebben wij bij óns volk
ook nog nimmer aangetroffeu. Derhalve moeten
naar onze meening de leekenspelen het voor-
loopig nog allereerst van de auteurs hebben
en dienen zij op hun beurt den scheppenden
arbeid van den auteur te eerbiedigen. Dat
gebrekkige teksten al spelend kunnen worden
herschapen is een illusie. Als Jop Pollmann
van „Pinksterzegen" zegt „nooit en nergens
zijn me de smakeloosheden opgevallen" (onder
het zien van het spel n.l.) dan geeft hij blijk
van een gelukkigen aanleg op dit punt, maar
dat wil dan niet zeggen, dat het zoo dan ook
goed is. De eisch die Jan Beerends stelt is
onafwijsbaar „dat het woord met de andere
bestanddeelen van het spel een wezenlijke
eenheid vormt. In geen geval dus is een zoo
waafdelooze tekst toelaatbaar".
Nogmaals de schrijver als vakman kan niet
worden gemist. Hij is onherroepelijk noodig
voor den opbouw van een leeken-tooneel en
waar hij zich aandient, houde men hem in eere.
Maar met bruikbare stukken zijn we er niet.
Dan moet het eigenlijke „spel" nog beginnen.
Daarover in een slot-beschouwing.
JAN N.
Naar wij uit goede bron vernemen, zal zeer
binnenkort door Z. t\ Exc. den bisschop van
Haarlem een geestelijk benoemd worden to*
algemeen directeur voor het jeugdwerk jn het
bisdom, wat betreft de zorg voor de school
vrije jeugd tot 17 jaar.
De taak van dezen algemeen directeUr 2a]
o.m. zijn om meer eenheid en lijn te h-««o.en
in het werk voor de mannelijke 'Choolvrjje
jeugd onder de zevei en jaar.
Fascistisch ideaal.
In het jongste nummer van „De Fascist''
(niet die van den heer Baars) trof ons deze
uitspraak
Het recht van den sterkste gold reeds voor
de oude volkeren. Het is een natuurecht, door
de Democratie verloochend ook 0p geestelijk-
gebied.
'n Paar kolom verder in het zelfde nummer
doet een inzender zijn best te bewijzen, dat
het fascisme specifiek Christelijk en zelfs vol
op Katholiek is
Zeker door te dweepen met het ideaal der
„oude volkeren" en het „recht van den sterk
ste" de negatie van alle Christendom
te próclameeren totnatuurrecht
't Is zonder twijfel van het hoogste belang,
dat het grootst mogelijke aantal katholieken
uit alle rangen en standen practisch deelneemt
aan den verkiezingsarbeid onzer partij, die
thans in vollen gang zal worden gezet.
Dat is echter alleen mogelijk, als men lid
van de Kiesvereeniging is vóór 1 Januari a.s.
Een resultaat, onder zoo groot mogelijke
actieve deelneming tot stand gekomen, zal het
meest zijn overeenkomstig den aard onzer
partij en dientengevolge de grootste bevredi
ging wekken.
Daarom nogmaals: Wordt lid der kiesveree
niging, nog heden, want het is kort dag.
WELDADIGHEIDSposjT-yp^pj ww
PRENTBRIEFKAARTEN VOOR het KIND.
De centrale propaganda-commissie bericht,
dat, naar de ervaring van de Gerste week
leert, de uitgifte der serie Prentbriefkaarten
wederom een succes is.
De geheele voorraad, ongeveer no.ooo series,
is thans reeds in omloop en de bijbestellingen
van vele zijden des lands maken herdruu nood
zakelijk.
Vólgens een door ons ontvangen L' 5-
gram, is de schade aan den romp van de Sibajak
voorloopig hersteld, waarna een certific .1
zeé waardig aid is afgegeven.
Het schip heeft gisteren (17 dezer) van Port
Sud&n dé reis naar Batavia voortgezet.
LIJK HERKEND.
Het lijk van den op den onbewaakten over
weg tusschen IJmuiden en Velsen overreden
man is herkend als te zijn van den 7S-jarigen
heer Th. Oudhof te IJmuiden-Oost.
Vermoedelijk door zijn bijziendheid heeft hij
#en na4ereA4én trein niet ongemerkt.
EEN INTERNATIONAAL KATHOLIEK
TOONEELBLAD.
Men deelt ons mede:
Met ingang van half Januari 1933 zal bij
de Uitgeverij „Pieter Langendijk" te Haarlem
verschijnen een maandblad, gewijd aan binnen-
en buitenlandsch Katholiek tooneel, onder den
titel „Katholiek Tooneel".
De redactie, bestaande uit Pieter van der
Valk, Anton Sweers en Gerard Nielen, acht het
6®n cultureel en inzonderheid Katholiek be-
lang, dat het leekentooneel zich meer van zijn
taak bewust wordt. Hiervoor is, naast ideëele,
tevens praktische voorlichting noodzakelijk,
en de leiders van het blad stellen zich voor deze
te seven in den ruimsten zin. De energieke po-
Singen, die in verband me de verheffing van 't
'eekentooneel reeds in Frankrijk, Dultschland
Oostenrijk werden gedaan, gaven aanleiding
°t een contact zoeken met verschillende bui-
e" landsche deskundigen, van die artikelen en
enraringen zullen worden gepubliceerd.
.-Katholiek Tooneel" zal, bij vernieuwden
vorm en inhoud, een voortzetting zijn van het
reeds sedert, aolut jaar verschijnend tijdschrift
„Roorusch Tooneel". Het Ned. Boekhuis heeft
aan de redactie 't eerste publicatie-recht afge
staan van het leekenspel „De Heilige Prole
tariër", naar den beroemden roman van Franz
Herwig.
Het administratie-adres van „Katholiek Too
neel" is gevestigd Hasselaersplein 35, Haarlem,
alwaar gratis en franco 'n uitvoering prospec
tus kan worden aangevraagd.
NAAR DE MISSIE
30 December a.s. vertrekken naar „St.
vanSk(0ltlien" meldt met het m.s. „Baloeran"
de mi Marseille vier Schijndelsche zusters naar
van Da^0 Tan Sumatra n.l. zuster Constance
uit Vasse Tnhhrdenhout' zuster Rosa Lenferink
mali nU w frgen' zuster Wilmlno van Roos-
malen uit Eerde en zuster Jeanne Baptiste van
I-Ielvert uit Raamsdonkveer.
Op 16 .Januaii a.s. hopen de zusters van
Schijndel een nieuwe missiestatie te beginnen
te Pematang Piantar, waar zij zullen werken
onder de Batakkers.
Zijne Majesteit de Koning van Italië heeft
Z. H. Exc. den internuntius Mgr. L. Schioppa
begiftigd met het Grootkruis der Orde van de
Kroon van Italië.
Heden heeft de nieuwe gezant van Italië,
die dezer dagen in Den Haag arriveerde Zijne
Exc. mr. Taliani in de Nuntiatuur aan Mgr.
Schioppa de hooge onderscheiding overhandigd.
De orde van de Kroon van
Italië.
Koning Victor Emanuel II stelde bij decreet
van 20 Februari 1868 bij gelegenheid van het
huwelijk van Kroonprins Humbert en Marga-
retha van Genua de Orde van de Kroon van
Italië in. Zij wordt zoowel aan Italianen als
aan vreemdelingen verleend, die zich buiten
gewoon verdienstelijk gemaakt hebben voor
Italië.
De decoratie bestaat in een afgerond gouden
wit geëmailleerd kruis met vier kettingjes
(noeuds d'amour), In de hoeken en in het mid
den van twee gouden schildjes voorzien, het
eene blauw geëmailleerd met de ijzeren kroon
in goud, het andere met den zwarten adelaar
met uitgespreide vleugels, welke op de borst
het kruis van Savoye draagt.
Het kruis hangt aan een rood lint, dat door
een witte streep,, rler breedte van het lint,
verdeeld wordt.
De orde bestaat uit vijf klassen
Grootkruis, het aantal, dat verdeeld mag
worden, bedraagt niet meer dan 60,
Grootofficier, niet meer dan 150.
Commandeur, niet meer dan 500.
Officier, niet meer dan 2000.
Bidder, onbepaald aantal.
Het grootkruis hangt aan een breed lint,
dat als bandelier van de rechterschouder naar
de linkerheup gedragen wordt, op de borst
draagt men daarbij een zilveren ster, in welks
midden zich een blauw geëmailleerd schild
bevindt, waarop de ijzeren kroon in goud met
het randschrift in gouden letters op witten
grond: Vlctorius Emmanuel II, Rex Italiae
M D C C C L XVIII.
Boven het schild bevindt zich de zwarte vlie
gende adelaar met het kruis van Savoye op
de borst. Het grootkruis is 50 m.M. groot.
Met iugang van 1 Januari van
10 op 17 pCt. gebracht.
BATAVIA, 17 December (ANETA).
De Regeering heeft afgezien van het stop
zetten van de periodieke verhoogingen en de
verhoogingen, voortvloeiende uit promotie.
Bepaald werd dat met ingang van 1 Januari
1933 de salariskorting zal worden gebracht
van 10 pCt. op 17 pCt., met dien verstande dat
voor bezoldigingen van 35 en lager een zoo
danige degressie zal worden toegepast, dat de
korting bij een salaris van 35 5 zal bedra
gen en op de salarissen van 15 en lager niet
gekort zal worden.
Verder zal conform het advies van de com
missie voor georganiseerd overleg aan gezin
nen met drie of meer kinderen, met afschaf
fing van de tegenwoordige kindertoelagen, een
toelage worden uitgekeerd voor schoolgaande
kinderen beneden de 18 jaar en wel resp. 2%,
4%, 5%, 6%, en 7% voor 1, 2, 3, 4, 5 of meer
schoolgaande kinderen, tot maxima van resp-
10, 20, 25, 30 en 35 per maand. Aan
gezinnen met 5 of meer kinderen, waarvan
minstens twee schoolgaan en aan wie daar
voor, krachtens de bestaande regeling, een toe
slag wordt uitgekeerd van 5% of 10% met een
maximum van 25 per maand, wordt gewaar
borgd, dat de nieuwe regeling ten deze voor
hen geen nadeel zal meebrengen.
De korting op de ambtstoeslagen, thans resp,
25% en 50% bedragende, wordt verhoogd resp.
tot 30% en 60%.
Bij de Tweede' Kamer is een wetsontwerp in
gediend: voorbehoud der bevoegdheid tot toe
treding tot het ontwerp-verdrag betreffende den
duur van den arbeid In de kolenmijnen.
De internationale Arbeidsconferentie steldé in
haar vijftiende zitting, welke van 28 Me 1-1$
Juni 1931 gehouden werd en waaraan pok Neder
land deelnam een ontwerp-verdrag betreffende
den duur van den arbeid in de kolenmijnen vast.
In verband met het voorschrift van artikel 405
vijfde lid, van het Vredesverdrag van Versailles
wordt dat ontwerp-verdrag thans aan de Staten-
Generaal voorgelegd Voorgesteld wordt aan de
kroon de bevoegdheid voor te behouden te zij
ner tijd tot het ontwerp-verdrag toe te treden.
Ten zijner tijd zal een nadere beslissing ge
nomen worden ten a inzien van de toepassing
van dit ontwerp-verdrag op Nederlandsch-Indië.
Het onderhavige ontwerp-verdrag bevat een
regeling van den arbeidsduur in de kolenmijnen
in het algemeen, d.w.z. van den arbeidsduur zoo
wel in de steenkoolmijnen als in de bruinkool-
mijnen.
Als verblijftijd in de mijnen word', beschouwd
het tijdvak tusschen het oogenblik, waarop de
arbeider de kooi betreedt om af te dalen en het
oogenblik, waarop hij na het ophalen deze ver
laat. (het z.g. from bank to bank"-systeem).
Die duur mag voor eiken arbeider niet meer
dan 7.% uur per dag bedragen.
Art. 4 houdt in, dat de bepalingen van het
verdrag zullen beschouwd worden als te zijn
nagekomen, wanneer de tijd tusschen 't oogen
blik waarop de eerste arbeiders van de ploeg of
van eenige groep afdalen en dat, waarop zij weer
boven komen 7% uur bedraagt. De volgorde en
de duur van het neerlaten en van het ophalen
van een ploeg of van een groep moeten nage
noeg gelijk zijn.
Art. 6 verbiedt arbeid op Zondag en op feest
dagen. In enkele gevallen zijn daarvan afwij
kingen toegelaten.
Art. 8 regelt de z.g. overuren.
Langere arbeidsduur dan die in de voorgaan
de artikelen genoemd kan door de nationale
wetgeving toegelaten worden o.a. in geval van
overmacht en dergelijke gevallen.
Voor overwerk moet extra betaald worden.
Van de overige artikelen is nog van belang art.
18, da.t. de inwerkingtreding van het verdrag af
hankelijk stelt van de ratificatie door twee der
volgende landen, Dui-tsehland, België, Frank
rijk, Groot Brittannië, Nederland, Polen,
Tsjecho Slowakije.
De regeering is van oordeel, dat een kortere
arbeidsdag dan die van den industrie-arbeider,
voor den mijnarbeider, uit hoofde van zijn zoo
veel zwaarder beroep, alleszins gerechtvaardigd
is. Niet ontkend kan worden, dat de toetreding
van het ontwerp-verdrag eenige verzwaring
van lasten aan het mijnbedrijf met zich zal
meebrengen. Daarin mag echter geen over
wegend beswaar tegen toetreding gezien wor
den.
457. Petronella voelt zich zooveel beter,
dat zij eenige uren per dag het bed verlaten
mag. Zij leest Max voor uit een prachtig
avonturenboek.
458. Opeens breekt zij de lectuur af. „Och",
zegt zij, „wat kreunt die arme J. Hij voelt
zich vast erg naar."
459. Zij legt hem een vochtige zakdoek
op het voorhoofd. „Heb je zoo'n vreeselijke
hoofdpijn vraagt zij.
DIPHTHERITIS IN VALKENSWAARD.
Reecis 50 gevallen en 5 dooden;
de scholen gesloten.
Wij vernemen uit Valkenswaard, dat daar
ter plaatse de diphteritis, sinds eenigen tijd
onder de kinderen sporadisch heerschende, de
laatste dagen een epidemisch karakter heeft
aangenomen.
Er zijn reeds 50 gevallen geconstateerd waar
onder 5 met doodelijken afloop. De plaatselijke
overheid heeft sluiting van de scholen nood
zakelijk geoordeeld om verspreiding van de
ziekte, die voornamelijk onder de kinderen
heerscht, te voorkomen.
De inspecteur der volksgezondheid te Maas
tricht wordt Maandag verwacht om een onder
zoek in te stellen.
VERBETERINGSWERKEN WATER-
SCHAP „DE REGGE".
Ruim 2 ton aan arbeidsloon.
Het Waterschap „De Regge" te Almelo heeft
besloten tot verschillende verbeteringswerken
ln 1933, tot een totaal bedrag van 559.800,
waaronder aan arbeidsloon 246.930.
Een record-hoeveelheid bieten verwerkt.
De campagne aan de Suikerfabriek „Dintel-
oord", begonnen op 26 September, zal 24 Decem
ber ten einde loopen. Gedurende dien tijd zijn
daar niet minder dan 350 millioen bieten ver
werkt, een getal, dat nog nooit bereikt werd.
De Rijstvogel in Bandoeng
Het retour vliegtuig Pelikaan is Zaterdag te
Bangkok en de „Rijstvogel" te Bandoeng aan
gekomen.
KERSTMIS EN BACON
Aangezien in de week van Kerstmis tot
Nieuwjaar niet voor baconbereiding wordt
geslacht, zal de Nederlandsche Varkenscen-
trale gedurende die week slechts een gering
aantal varkens kunnen afnemen. Om deze on
regelmatigheid in de afname zooveel mogelijk
te vereffenen, wordt door de centrale gedu
rende twee weken vóór Kerstmis een belang
rijk grooter aantal varkens afgenomen dan
in verband met de contingenteering in En
geland in normale weken mogelijk is. Het
aantal varkens, dat in drie weken voor ba
conbereiding benoodigd is, wordt derhalve in
twee weken afgenomen. De Nederlandsche
Varkenscentrale meent het bovenstaande on
der de aandacht van belanghebbenden te moe
ten brengen, om te voorkomen dat nit de
grootere afname gedurende de twee weken
vóór Kerstmis en uit de kleinere afname in de
week van Kerstmis tot Nieuwjaar, onjuiste
gevolgtrekkingen zullen worden gemaakt.
LUCHTVAARTOVEREENKOMST MET
AMERIKA.
Het Ministerie van Buitenlandsche Zaken
maakt bekend, dat tusschen de Nederlandsche
en Amerikaa.nsc.he rederingen onderhandelin
gen zijn gevoerd nopens de stichting van een
voorloopige luchtvaartovereenkomst tusschen
beide landen.
Deze onderhandelingen hebben geleid tot
overeenstemming over den tekst van 'n zooda
nige oveenkomst welke in dén vorm van een
wisseling aan nota's tusschen H. M.'s Gezant
schap te Washington en het Departement van
Staat aldaar op 16 November 1932 tot stand Is
gekomen.
VOOR WAT HOORT WAT-
Voor een paar dagen hielden de Nederland
sche commiezen ln de buurt van Weert een
smokkelauto aan met 1500 K.G. Belgische
suiker.
Ongeveer terzelfder tijd hielden de Belgi
sche tolbeambten 4 vette Nederlandsche var
kens aan, waarbij ook een der smokkelaars
aangehouden werd.
De oplossing van puzzle No. 25 is
VAN LINKS NAAR RECHTS 2 Kaf, 4 Dra, 5 Ark, 7 Eli, 10 Obers, 12 Straf,
14 Tegel, 17 Duo, 18 Afnemen, 19 Oer, 20 Frase, 22 Ezels, 24 Raden, 27 Den,
28 Ree, 29 Els, 30 Rul.
VAN BOVEN NAAR BENEDEN 1 Vla, 2 Kaleb, 3 Fakir, 6 Bot, 8 Legende,
9 Vee, 10 Offer, 11 Steen, 12 Sof, 13 Aas, 15 Enz., 16 Los, 21 Rus, 23 Les,
25 Adder, 26 Enkel, "31 Uil.
Als winnaars werden door het lot aangewezen M. Hamer, Saanhoornplein 9,
Amsterdam Z.; C. J. J. van Schaik, v. Hoornbeekstraat 19, 's-Gravenhage.
Troostprijzen R. Determeijer, Annastraat 13, Rotterdam; J. Ch. Vintges, Kruis
weg 1, Haarlem; Mevr. E. de Soet, Kamillestraat 20, 's-Gravenhage; A. v. Bon,
„Wacht am Rhein", Millingen bij Nijmegen.
Hieronder prijs-puzzle No. 27een aardrijkskundig kruiswoord-puzzle.
Uitsluitend in te vullen aardrijkskundige namen uit de provincie Zuid-Holland.
VAN LINKS NAAR RECHTS
Plaatsen: 4. Badplaats, 5. Dorp op IJsselmonde, 6. Visschersplaats, 9. Dorp
op Goeree, 10. Dorp bij R'dam, 14. Plaats aan de grens van Utrecht, 15. Plaats
aan de Waal, 16. Dorp ten N. van R'dam, 17. Plaats aan de gekanaliseerde IJsel,
23. Dorp aan de Linge, 32. Universiteitsstad, 33. Dorp in de Hoeksche Waard,
34. Dorp bij Gouda, 35. Dorp aan den Ouden Rijn, 37. Dorp aan den Kinderdijk,
39. Plaats aan de Lek, 40. R'damsch Zuidelijk stadsdeel, 42. Plaats in 't West-
land, 43. Dorp tusschen Schiedam en Delft.
Wateren: 1. Rivier tusschen Utrecht en Leiden, 2. Rivier tusschen Schiedam
en Delft, .12. Rivier waar 'n stad haar naam aan ontleende, 27. Tusschen Alblas-
serwaard en IJsselmonde, 28. Rivier op de provinciegrens, 29. de rivier van
Dordrecht, 31. Rivier bij Leerdam, 38. Tusschen Putten en Beierland. 41. Rivier
bij Gouda.
Eilanden: 20, 26.
VAN BOVEN NAAR BENEDEN
Plaatsen: 1. Dorp ten Z.W. van Rotterdam, 3. Havenstad, 11. Oude Jenever-
stad, 13. Geboorteplaats van Kunst-glaswerk, 15. Sprits- en pijpenstad, 18. Plaats
aan den Ouden Rijn, 21. Kustplaats, 22. Stad van Prins Willem, 24. Bekend om
Plassen, 25. Tweeling-plaats, 30. Plaats bij Den Haag, 36. Plaats in het Bollenland.
W a t e r e n 19. Zij-water van de IJssel.
Eilanden: 7, 8.
Oplossing tot en met 23 December aan Puzzle-redacteur (oplossing 27) Bureau
van dit Blad, bij voorkeur per briefkaart zonder verdere mededeelingen.
Onder de goede oplossers worden twee bedragen verloot van ƒ2.50 en vier
troostprijzen.
Prijswinnaar moet abonné zijn. Men gelieve den naam op te geven waarop
het abonnement loopt.
TREILER GESTRAND
De bemanning van boord gehaald
Gistermorgen ie een stoomtreiler op don
„Engelsche Hoek" nabij Terschelling, gestrand
De reddingeboot Brandaris en sleepboot-en
vertrokken ter assistentie. Het schip keerde
met 24 last haring van de vischvangst terug.
De bemanning, bestaande uit 19 koppen, ia
door de reddingsboot Brandan'is van, boord
geihaald en aan land gezet.
De sleepboot Holland ie in den loop van
den avond in de haven teruggekeerd. De pogin
gen om de „Harald" vlot te krijgen, hebben
geen resultaat geihad. De luiken zijn wegge
slagen en het schip is vol water geloopen, zoo
dat het als verloren beschouwd moet worden.
Hij wilde ook wel eens vuur zien.
De officier van Justitie bij de rechtbank te
Middelburg, vorderde 9 maanden gevangenis
straf tegen den 36-jarigen werkman B. van
V., te Vlissingen, die op 17 November in den
vroegen morgen brand stichtte in zijn woning
aan de Oude Markt te Vlissingen.
De man erkende volledig; na den grooten
brand in de Kerkstraat, wilde hij ook wel
eens vuur in zijn woning zien en heeft daar
van nu berouw. De activiteit van een passee-
renden agent van politie, heeft erger voor
komen.
De verdedigster, jnej. mr. van Deinse, be
pleitte clementie.
Verdachte vrijgesproken.
Voor de tweede maal in enkele maanden heeft
voor den Kantonrechter terecht gestaan de
electricien C. D. te Almelo, die ervan verdacht
wordt de omroeper te zijn van de combinatie
der geheime Twentsche zenders, welke reeds
geruimen tijd in diverse plaatsen uitzendingen
organiseert. In October j.l. werd C. D. veroor
deeld tot 50 boete of 25 dagen hechtenis we
gens het gebruiken van een radio-installatie
zonder vergunning van den Minister van Water
staat, terwijl de in beslag genomen inst$lhati,e
werd verbeurd verklaard.
In de jongste zaak moest het O. M., hoewel
het als zijn overtuiging uitsprak, dat D. wederom
had gefungeerd als geheim omroeper, vrij
spraak eischen, daar de vervolging slechts was
ingesteld naar aanleiding van de verklaring van
een rechercheur, die D.'s stem had „herkend".
De kantonrechter deed Vrijdag uitspraak.
Verd. D. werd conform den eisch vrijgesproken.
Tegen het eerstgenoemde vonnis had D hooger
beroep aangeteekend.
MEINEED?
De rechtbank te Winschoten heeft rechts
ingang verleend tegen den 20-jarigen C. B. nit
Bourtange wegens verdenking van meineed en
hem in hechtenis doen stellen. B. was als ge
tuige 5 décharge opgetreden in een zaak tegen
zijn vader, die verdacht wordt van diefstal van
een vat petroleum.
De zaak tegen den vader is opgeschort.
BRANDSTICHTING
Donderdagavond werd te Kerkrade brand
ontdekt door voorbijgangers in de woning van
den gepensionneerden mijnwerker, W., in de
Wilhelminastraat.
Daar W„ die van zijn vrouw gescheiden
leeft en alleen in het huis woont, niet thuis
was, klom een der buren over het dak in de
woning, waar geconstateerd werd, dat een
zolderkamertje in volle vlam stond. De buren
konden met emmers water het vuur dooven,
zoodat de spoedig aanwezige brandweer geen
water meer behoefde te geven. De politie,
dié eveneens weldra ter plaatse was, vermoed
de aanstonds, dat de brand opzettelijk zou zijn
gesticht. En toen des avonds laat W. per
electrische tram uit Aken huiswaarts keerde,
werd hij gearresteerd.
Uit het poovere onderzoek is nog gebleken,
dat zich op de zolderkamer in petroleum ge
drenkte goederen bevonden, waarbij branden
de kaarsjes hadden gestaan.
Het voortgezet onderzoek door rijks- en ge
meente veldwachter te Eelde naar de daders
van den laatsten roofoverval te Eelde op den
landbouwer S. A. J.l. Maandag, heeft tot gevolg
gehad, dat gisteren zijn aangehouden de ar
beiders L. en K. heiden uit Peize. Zij zijn gis
teren met het slachtoffer geconfronteerd. Om
trent den uitslag van dit onderzoek wenschten
de autoriteiten zich nog niet uit te laten.
DOODELIJKE VAL.
Zaterdagmiddag its te 's Gravenhage de 67-ja-
rige meubelmaker J. P. B. van de trap zijner
woning aan den Loosduinsche weg gevallen.
In bewusteloozen toestand werd hij met een
schedelbasisfractuur door den Geneeskundigen
Dienst naar het Ziekenhuis aan den Zuidwal
vervoerd, alwaar hij na korten tijd aan de ge
volgen is overleden.
VOOR POOLSCHE KINDEREN IN
NEDERLAND.
Evenals vorige jaren organiseert de afdeeling
der AUiancé Polonaise voor het behartigen van
de belangen van Pooische emignanten in Neder
land, wier beschermvrouwe mevr. M. Babinska,
echtgenoote van den Poolscheu gezant te Den
Haag is, ook dit jaar het traditioneel Kerst
feest voor Pooische mijnwerkers-kinderen in
Limburg en een jaarlijksch kinderfeest voor
arme Joodsch-Poolsche kinderen te Rotterdam
en Amsterdam. Voorzitter van de plaatselijke
Comité's zijn de heeren H. J. Gerschtanowitz,
lid van de firma A. Tuschinksi te Rotterdam en
dr. S. Sturkop te Amsterdam.
Eventueels gaven neemt het Pooische con
sulaat te Amsterdam Vondelstraat 27 gaarne 14
ontvangst.
