1
ALGEMEEN OVERZICHT.
DE KULTURKAMPF IN
JOEGO-SLAVIE.
WOENSDAG 21 DECEMBER 1932
Het eene probleem
„DE GEVELDE LANS VAN HET
PROLETARIAAT."
Vijftienjarig bestaan der gepoe.
HET CHINA—JAPAN-CONFLICT.
De volkenbondsbemoeiing tot
dusver zonder resultaat.
VONNIS TE LEIPZIG.
DE SCHULDENREGELING.
FINANCIEELE HULP AAN
OOSTENRIJK.
DE SIXTIJNSCIIE KAPEL IN
GEVAAR.
Door dynamo-trillingen.
DE TOEGANG TOT DE VATICAANSCHE
STAD.
AMERXA'S WAPENUITVOER.
Door liet lagerhuis goedgekeurd.
FRANSCH VLIEGTUIG NEER
GESTORT.
NIEUWE AANVALLEN OP
DE KERK.
NOOD OP POLENS PLATTELAND.
17-JARIG MEISJE ALS STIEREN-
VECHTSTER.
DE WERKLOOSHEID IN
ENGELAND
Ex-premier Witos geeft ongeloof
lijke details.
STRASSER'S DEMISSIE.
de TRAANGASAANVAL VAN NAZIS.
-5. Fix
De nieuwe boodschap van president Hoover
is door zijn oude Congres „ijskoud" ontvangen
De beurs van New York was teleurgesteld over
hetgeen de president had medegedeeld en rea
geerde daarop met een zeer gereserveerde
stemming. En de toekomstige president Rouse
velt heeft reeds officieus doen weten, dal hij
zijn voorganger voorloopig alle verantwoorde
lijkheid wil laten, voor hetgeen deze zal on
dernemen, om den 4den Maart geheel vrij te
staan tegenover de zware taak, welke hem dan
wacht.
De positie van Hoover in alle internationale
vraagstukken, dus ook in de kwestie der oor
logsschulden, is ongemeen moeilijk Hij is met
handen en voeten aan een congres, dat door
geen argumenten in beweging is te brengen,
gebonden. Ook als hij persoonlijk het betere
wil, is hij gedwongen het minder wensrhe'ijke
te doen. Zelfs het scherp en duidelijk formu
leeren van de oplossing, welke naar zijn mee
rling de wereld uit de huidige crisis zou kun
nen redden, schijnt hem zeer zwaar te vailen.
Onder dergelijke omstandigheden spreekt
het bijna van zelf, dat de jongste rede van
Hoover bitter weinig nieuwe gezichtspunten
en perspectieven opent. In geen der punten,
welke hij behandeld heeft: oorlogsschulden,
ontwapening en economische wereldconferen
tie heeft hij de grootsche staatsmansvisie ge
toond, welke den weg uit den chaos zou kunnen
wijzen. Hij heeft, zooals hij overigens in zijn
geheele presidentieele ambtsperiode deed, de
oude, uitgeholde paden van vergane theoriën
bewandeld: hij heeft een recapitulatie van al
lerlei bekende feiten en beschouwingen gege
ven, zonder zich zelfs de vraag te stellen, of
de geheele redeneering wel volkomen logisch
sluit en niet door innerlijke tegenstrijdigheden
wordt ontsierd.
Zoo is bijv. uit Hoovers boodschap zeer
moeilijk op te maken, of hij er in toestemt, dat
de kwestie der oorlogsschulden op de agenda
der economische wereldconferentie wordt ge
plaatst. In de meest naar voren tredende pas
sage zegt hij, dat bedoelde conferentie zich
niet met de oorlogsschulden moet bezighou
den en in geen collectieve bespreking van de
schuldenaarsstaten mag ontaarden. Anderzijds
echter erkent hij, dat slechts een internationale
actie, welke het complex van de oorzaken der
crisis omvat, tot een economisch herstel kan
leiden. Nu moge Hoover onder die oorzaken
rangschikken: de onstabiliteit van een dalend
prijsniveau, het prijsgeven van den gouden
standaard door economisch zeer belangrijke
landen, de waardedaling van het zilver, de ge
weldige bewapening van talrijke Europeesche
landen, hij zal toch ook niet kunnen ontken
nen en waagt zich daaraan niet dat de
politieke schulden, het transfereeren van ge
weldige bedragen zonder economische tegen
prestatie, tot de oorzaken der ontwrichting
moeten gerekend worden.
Hoover bepaalt gr zich toe, als zijn meening
te kennen te geven, dat het belang der öorlogs-
schulden met betrekking tot de andere econo
mische (en politieke) factoren sterk overdre
ven wordt. Maar juist in dat woord „overdrij
ven" ligt de erkenning, dat deze factor, tot de
juiste proporties teruggebracht, een rol van
belang speelt, veel grooter waarschijnlijk dan
Amerika dat zijn beteekenis zooveel mogelijk
poogt te minimal iseeren. wil toegeven En dan
zwijgt Hoover nog geheel van de tarieven en
de tariefmuren van de eindeloos varieerende
handelsbelemmeringen welke de crisis aldoor
verscherpen, hoogstens een verplaatsing van
werkgelegenheid brengen, met de practisehe
zekerheid dat na de nivelleeringsperiode geen
vermeerdering, doch veeleer een algemeene
vermindering van de vraag naar producten
moet ontstaan.
Maar. hoezeer deze uiterst belangrijke kwes
tie als zoodanig stilzwijgend wordt voorbijge
gaan zij duikt toch, in onrechtstreeksch ver
band op bij de kwestie van de offers, welke
Amerika reeds gebracht heeft en in de toekomst
nog zal moeten brengen. Want Hoover ver
klaart, dat een herziening van de accoorden
in zake de oorlogsschulden onvermijdelijk is,
en hij is vastbesloten, met of tegen den zin van
het congres, een commissie in te stellen om de
economische wereldconferentie voor te berei
den, van gedachten over de oorlogsschulden
met bepaalde landen te wisselen en anderen
landen raad over de te volgen gedragslijn te
geven.
Het hoofddoel dezer commissie zal echter
wel zijn de onvermijdelijke offers te compen-
seeren, en wel zooals Hoover zelf aangeeft
en in die lijn schijnen ook de democraten een
oplossing te zoeken door voor Amerika be
paalde voordeelen op de markten der Euro
peesche schuldenaren te verkrijgen Daarbij
zal echter de kwestie der tarieven en zeker
niet het minst van de exorbitante rechten wel
ke Amerika eischt, onmiddellijk naar voren
komen. Wil Europa aan Amerika kunnen be
talen, dan is het geenszins zaak, de handelsba
lans nog meer ten nadeele van Europa te ver
slechteren, doch integendeel om ze te verbete
ren, zelfs actief te maken.
Daarop werd nog gisteren in het Engelsche
lagerhuis gezinspeeld met de vraag, of de En
gelsche regeering, met het doel om de beta
ling der oorlogsschulden aan Amerika te ver
lichten, een conferentie met Duitschland. Ita
lië, België en Frankrijk zou willen beleggen
om de mogelijkheid van een gemeenschappelijk
optreden te overwegen teneinde de handels
balans met de Vereenigde Staten ten gunste
van de Europeesche landen te verbeteren.
Baldwin antwoordde daarop, dat Amerika deze
kwestie reeds met Engeland in bespreking
heeft. Hetgeen bewijst, dat in het geheel van
het schuldenvraagstuk tusschen de regeerin
gen talrijke kwesties behandeld worden, welke
het probleem in zijn diepste wezen raken, doch
uit de officieele nota's verdrongen worden
waarschijnlijk wijl de openbare meening nog
niet rijp is om ze te aanvaarden.
Hoe dus Hoover zich ook moge hebben uit
gedrukt, het verband tusschen schulden en
economische conferentie, alsmede met de
ontwapeningsconferentie bestaat reëel. En uit
de rede van Hoover kan men zelfs opmaken,
dat één Amerikaansche delegatie naar Europa
zal gezonden worden om aan de besprekingen
over de drie problemen, maar afzonderlijk
dan, deel te nemen. Dit is ongetwijfeld een
groote vooruitgang tegenover de demonstra
tieve houding, waarin Amerika tot dusverre
verstard was. Theoretisch ten minste, want
practisch was de verkoppeling sinds den dag
van het Hoovermoratorium erkend.
MOSKOU, 20 December (R,Q.) Een groot
aantal fabrieken, mijnen en instellingen in het
geheele land kregen heden den naam van
Ogpoe of Gpoe hij gelegenheid van den vijf
tienden verjaardag van do instelling van de
geheime politie der sovjets, W8lke Stalin in
een boodschap, welke heden in de bladen werd
gepubliceerd, „de gevelde lans van het proleta
riaat" noemt.
MOSKOU, 20 December. (R.0.) De afzonder.
lijke boeren in alle collectieve bedrijven die
koeien bezitten, zullen overeenkomstig een
zoo juist door Stalin uitgevaardigd decreet
van heden af aan hun belasting ia natura
moeten betalen.
De verkoop van melk, boter en eieren is
verboden totdat de regeering de noodlge hoe
veelheden zal hebben Ingezameld in piaatB
van belasting in geld.
Het decreet bevat verschillende strafbepa
lingen voor hen, die bedorven melk afleveren
en stelt den melkprijs vast. De regeerlng zal
vijftien kopeken betalen voor een liter melk.
De tegenwoordige marktprijs van melk is vijf
roebel per liter.
MISLUKTE HONGERMARSCH VAN
COMMUNISTEN.
MüNCHEN, 20 December. (V.D.) De com
munisten hadden tegen Dinsdagmiddag een
hongermarsch aangekondigd naar het stadhuis.
De demonstratie is evenwel niet doorgegaan.
Er vormden zich slechts hier en daar groep
jes, welke door de politie werden uiteengedre
ven.
GENèVE, 20 December. (R.O.) De commissie
van negentien der buitengewone volkenbonds-
vergadering heeft vanmorgen besloten de be
raadslagingen over het Chlneesch-Japansch
conflict uit te stallen tot ongeveer bat midden
van de volgende maand, uiterlijk tot 16 Januari.
De documenten over de onderhandelingen
zullen voorloopig niet gepubliceerd worden.
De pogingen om hef conflict met behulp
van den volkenbond te beëindigen, hebben tot
dusver geen resultaat gehad. Er bestaan ook
groote moeilijkheden met betrekking tot het
rapport der commlssle-Lytlton, waarvan spe
ciaal de kleinere staten eischen, dat het wordt
toegepast.
Voorloopig zijn de onderhandelingen vastge
loopen en de indruk alhier is versterkt, dat de
volkenbond voor -.en vrijwel onoplosbare taak
staat.
Hoover en Roosevelt.
WASHINGTON, 20 December. (R.O.) In
kringen van den senaat, die met Roosevelt in
nauwe relatie staan, wordt Hoover's boodschap
over de instelling van een commissie ter be-
studeering van het schuldenvraagstuk ongun
-tig beoordeeld.
Meu beweert, dat Roosevelt, toen hij in No-
«piber met Hoover een bijeenkomst had, van
deze geen klaarheid over de Amerikaansche
verplichtingen tegenover Engeland en Frank
rijk heeft kunnen krijger en dat bij daarom
weigerde, in bet huidige stadium der kwestie
zijn medewerking te verleenen. Klaarblijkelijk,
zoo wordt verklaard, tracht Hoover thans door
de instelling van een commissie de onderhan
delingen zoover te brengen, dat Roosevelt ze
van den vierden Maart 1932 af wel goed
schiks of kwaadschiks moet voortzetten en
in dat geval een succes Hoover ten goede
en een mislukking ten nadeele van Roosevelt
zou komen.
Roosevelt zou van plan zijn, na zijn ambts
aanvaarding zonder rekening te houdc-v met
Hoover's démarches, zijn eigen plannen tea
uitvoer te brengen. Een punt daarvan zou
zijn: Afzonderlijke onderhandelingen met
iederen debiteurstaat, echter geen verbinding
der schuldenkwestie met een algemeene con
ferentie over internationale economische kwes
ties. Een ander punt zou zijn: Afwijzing van
welke onderhandelingen dan ook met die sta
ten, welke niet voor den vierden Maart den
December-termijn betalen.
Hoover maakt onderscheid tusschen staten,
van wie het beslist evident is, dat zij niet
betalen kunnen, en staten die, zooals Frank
rijk, niet betalen willen.
In den senaat is men bereid, aan deze lots
verbetering der tot betalen bereid zijnde, maar
niet betalen kunnende staten zijn goedkeuring
te geven. Alleen wenscht men verdaging van
het geheele vraagstukkencomplex tot na Hoo
ver's heengaan. Het Witte Huis is daarente
gen blijkbaar besloten, niet tot den vierden
Maart te wachten.
VATICAANSCHE STAD, 20 December (R.O.)
De beroemde Sixtijnsche kapel blijkt sterk te
lijden onder de trillingen van een in de nabij
heid staanden dynamo voor de centrale ver
warming.
Tot deze ontdekking is men gekomen, door
dat na de noodlottige instorting verleden jaar
in de Vaticaansche bibliotheek, een besluit
genomen is om alle oude gebouwen in de
Vaticaansche Stad aan een scherp onderzoek
te onderwerpen en zoo noodig, onmiddellijk
te herstellen.
Tijdens dit onderzoek trad meer en meer
aan het licht, dat het aanbrengen van moderne
hulpmiddelen in de gebouwen uit de middel
eeuwen en de Renaissance soms op ongekende
moeilijkheden stuit en groot gevaar met zlcb
mee kan brengen.
De dynamo, die gevaar bleek op te leveren
voor de prachtige Sixtijnsche Kapel, zal nu
verplaatst worden naar een uitersten hoek
van de Vaticaansche Stad, waar het heden en
het verleden niet met elkaar ln conflict kun
nen komen.
Sedert eenigen tijd is men met dit werk
bezig, en het gevolg is, dat de bewoners der
Vaticaansche Stad eenige weken lang zich
tevreden moeten stellen met een heel beschei
den toevoer van warmte, daar men den dyna
mo, zoolang hij nog op de oude plek stond,
zoo voorzichtig mogelijk wilde gebruiken.
Kerrl in het ongelijk gesteld.
LEIPZIG. 20 December. (W.B.) In het con
flict tusschen de sociaal-democratische fractie
van den Pruisischen landdag en den landdag-
President, Kerrl, inzake bijeenroeping van den
Pruisischen landdag werd hedenmiddag door
den voorzitter van het staatsgerechtshof voor
het Duitsche rijk, dr. Bumke, de volgende be
slissing bekend gemaakt:
Volgens paragraaf 17, sub. III. alinea 2 van
de Pruisische grondwet had de president van
den Pruisischen landdag op verlangen van de
sociaal-democratische fractie van 3 Augustus
1932. den landdag niet eerst op 30 Augustus
1932 mogen bijeenroepen.
Men meldt ons uit Rome:
Op Nieuwjaarsdag zal de nieuwe, monumen
tale ingang tot de Vaiticaansche galerijen en
musea voor het publiek worden opengesteld.
Tevens zullen dan de nieuwe bepalingen in
gaan voor het betreden van de Vaticaansche
stad door de versohillende ingangen. Voortaan
zullen allen die bevoegd zijn de Vaticaansche
stad regelmatig te bezoeken, In bet bezit moe
ten zijn van een spéciaal bewijs, voorzien van
hun foto.
Verzekerd wordt, dat de contröle ln de toe
komst zeer streng zal zijn.
LONDEN, 20 December. (R.O.) In de heden
.gehouden lagerhuiszitting diende Chamber
lain een financieele resolutie in. waardoor de
wet. waarbij het protocol inzake nieuwe fi
nancieele hulp aan Oostenrijk wordt toege
past, wordt goedgekeurd. Dit protocol is te
Genève op 15 Juli geteekend.
Herinnerend aan de bijzondere moeilijk
heden van Oostenrijk en aau de hulp, welke
het van verschillende landen ontving, zeide
Chamberlain o.m.: De vertegenwoordigers der
Britsche regeering hebben zich tegen leenin
gen onder waarborgen ten gunste van staten
in midden- en Oost-Europa als algemeen prin
cipe verzet, omdat een leening in zulk een
geval niet precies zou zijn, wat ze moest zijn
en wijl de ware oorzaak der moeilijkheden
van de Donau-staten was het verschil tus
schen de productiekosten en de prijzen, die
zij yoor hun producten verkregen.
Het geval van Oostenrijk echter, aldus
Chamberlain, was exceptioneel. Elke finan
cieele ramp te V/eenen zou grooter en ernsti
ger gevolgen hebben voor het algemeen ere
diet in Europa aan zoo'n zelfde ramp zou heb
ben in een naburigen staat.
Ten slotte, om van het Britsche standpunt
uit te gaan: wanneer Oostenrijk in gebreke
blijft voor wat de leening van 1923 betreft,
zou Groot-Brittannië verantwoordelijk zijn
voor een som van 300.000 pond sterling per
jaar, krachtens den gegeven waarborg.
Sprekende over de voorwaarden van het
protocol en de verplichtingen der Oostenrijk-
sche regeering inzake de leening. zeide Cham
berlain, dat het bedrag, hetwelk gewaarborgd
zou worden, in totaal 300 millioen schilling
zou beloopen De Britsche regeering had zich
verplicht, 100 millioen te garandeeren tegen
de 238 millioen, die gegarandeerd waren door
Frankrijk, Italië, België, Nederland.
De regeering hoopt ten zeerste, voegde
Chamberlain eraan toe, dat wanneer het pro
tocol geratificeerd wordt, eenige andere regee
ringen, vooral die van Zwitserland en Tsjecho-
Slowaklje, bereid zullen zijn, een zeker bedrag
to garandeeren, zoodat een totaal van 300
millioen schilling wordt bereikt.
LONDEN, 20 December. (R.O.) Het door
Chamberlain in de heden gehouden zitting van
bet lagerhuis ingediend en gemotiveerd wets
ontwerp over de deelneming van Groot-Brit-
tannië aan de op 15 Juli van dit jaar te Ge
nève overeengekomen financieele hulp voor
Oostenrijk is zonder bijzondere stemming aan
genomen.
Goen uitvoer meer naar oorlogsvoerende
landen?
WASHINGTON, 20 December (V. D.). Pre
sident Hoover heeft eon extra-boodschap aan
het congres gereed, die binnen eenige dagen
ter kennis van het congres zal worden ge
bracht.
In deze boodschap vraagt Hoover het con
gres machtiging den uitvoer van wapens en
munitie naar die landen, die in staat van oor
log verkeeren of waar oorlogsgevaar bestaat
te verbieden.
De boodschap richt zich voornamelijk tegen
den uitvoer van wapens naar Bolivia en Para
guay.
Twee dooden, tien gewonden.
PARIJS, 20 December (R.O.) Boven de Pa-
rijsehe voorstad Antony is een Fransch mili
tair vliegtuig omlaag gestort en op een huis
terecht gekomen.
De beide inzittenden van bet toestel werden
op slag gedood.
Bovendien werden nog een tiental personen
gekwetst.
PARIJS, 20 December. (V.D.) Gelijk reeds
gemeld, heeft in Antony, een klein plaatsje
nabij Parijs, een ernstig vliegongeluk plaats
gehad- Door tot nog toe onbekende oorzaak
stortte een militair jachtvliegtuig naar bene
den en kwam op een woonhuis terecht. De
benzinetank explodeerde en de machine vloog
in brand, waarbij de beide inzittenden legend
verbrandden.
Reeds tegen elf uur hadden de bewoners
van Antony het vliegtuig gezien, dat op ge
ringe hoogte boven de huizen kruiste en af en
toe den indruk wekte, alsof de piloot het niet
meer in zijn macht had. Telkens zag met het
zakken, waarna het weer opsteeg, om na eeni
gen tijd tot ontzetting der bevolking op het
dak van een huis neer te komen.
Toen de tank ontplofte, steeg een reusach
tige steekvlam omhoog en de brandende ben
zine vloeide over het huis, dat spoedig een
groote vlammenzee was.
Hoewel de brandweer reeds na eenige minu
ten ter plaatse was, kon zij niet voorkomen,
dat de beiden inzittenden in hun vliegtuig
levend verbrandden.
Tot overmaat van ramp stortte het dak van
het huis in en werden verscheidene bewoners
onder de puinhoopen bedolven.
Met groote moeite slaagde de brandweer
erin, het huis binnen te dringen en tien be
woners te bergen. Behalve kwetsuren van het
vallend gesteente hadden zij allen ernstige
brandwonden.
Men weet nog niet, of zich nog meer slacht
offers onder de puinhoopen bevinden, of in de
vlammen zijn omgekomen.
De minister van blnnenlandsche zaken.
Chautemps, heeft zich terstond naar de p aats
van. het c-ngeval begeven, om persoon ijk het
onderzoek te leiden.
ANTONY, 20 December. (R.O.) Bij het vlieg
ongeluk werden 21 personen gewond, van wie
vier ernstig.
Naar uit Zagreb vernomen wordt, heeft de
Joegoslavische regeering na de publicatie van
de besluiten der bisschopsconferentie de pers-
censuur dermate verscherpt, dat berichten
over den toestand der Kerk in Joego-Slavië
slechts langs gevaarlijke omwegen hun weg
naar het buitenland kunnen vinden.
Uit verschillende feiten blijkt, dat de regee
ring op het oogeublik geen ander voorbeeld
voor oogen zweeft dan dat van Spanje en
Mexico.
Toen een boerenprocessie kortgeleden met
de Kroatische vlag wilde binnengaan in de
bedevaartskerk van Maria Bistrica, het Kro
atische Lourdes, gaf de politie een geweersalvo
af, waardoor drie personen gedood en tal van
personen gewond werden.
Het nog steeds voortdurende publicatie
verbod van de „Katolioki List", het officieele
orgaan van het aartsbisdom Zagreb, is slechts
het slot van een lange lijdensgeschiedenis.
Tevoren had men het blad reeds verscheiden
malen in beslag genomen.
Kenmerkend voor den toestand is ook de
benoeming van den Servischen orthodoxen
bisschop Dositei van Nisj tot metropoliet van
Zagreb. Dositei staat bekend om zijn ortho
doxe propaganda-reizen, die hij tijdens het
Jednota-schisma in Tsjecho-Slowakije en Kar-
pathen-Rusland heeft ondernomen.
In de zuiver Katholieke stad Zagreb laat de
Joegoslavische regeering thans voor den nieu
wen orthodoxen bisschop «en kathedraal bou
wen en heeft zij het voormalige paieis van
aartshertog Leopold, waar Dositei voortaan
resideeren zal, geconfisceerd.
In Slavonië is de schoolstrijd in vollen
gang. Sinds eenigen tijd kan men constatee-
ren, dat de regeering systematisch alle katho
lieke onderwijzers en leeraren pensionneert of
ontslaat.
De jongedame vraagt vrouwen tot
dit „beroep" toe te laten
MADRID, 20 December. (R-O.) De minister
van binnenlandsche zaken heeft van een
17-jarig meisje het dringende verzoek ont
vangen, de wet in te trekken, waarbij aan
vrouwen verboden wordt, in de arena's stieren
te dooden. Het meisje verklaart, dat zij een
jaar geleden haar betrekking als steno-typiste
heeft opgegeven om stierenvechtster te wor
den. Zij heeft reeds eenige stieren gedood en
verheugt zich in groote populariteit.
Zij heeft een request Ingediend bij den mi
nister, dat mede onderteekend is door impres-
sario's, stierenvechters, dagblad-uitgevers en
rechters.
In haar pleidooi voor de opheffing van de
nieuwe wet heeft zij verklaard, dat 100 laar
geleden de vrouwelijke stierenvechters haar
mannelijke collega's in moed hebben overtrof
fen. En nu de vrouwen rechtsgelijkheid
met de mannen hebben gekregen, vraagt zij
ook gelijkheid in da arena.
Nieuw crediet van 3,4 millioen p.st.
LONDEN, 19 December (R. O.). Het debat
over de werkloosheid, vanavond in het Britsche
lagerhuis gehouden, eindigde met een over
winning van de regeering, doordat het huis
met 261 tegen 31 stemmen een supplementair
crediet van 3.400.000 voor de bestrijding der
werkloosheid toestond, noodzakelijk door de
niet-betaling van de bedragen, welke de Ier-
sche Vrijstaat schuldig was.
In den loop van het debat begon iemand op
de publieke tribune te scheeuwen, omdat het
parlement geen deputatie van werkloozen had
willen ontvangen.
Een communistische deputatie.
LONDEN, 20 December (V. D.). Een dele
gatie van ongeveer honderd communistische
werkloozen verscheen gisterenavond voor het
Engelsche lagerhuis te Westminster en ver
langde den minister van arbeid te spreken,
teneinde hem een petitionnement te overhan
digen. waarin verbetering van den werklo
zensteun en dat onderteekend is door een mil
lioen werkloozen.
Be afgevaardigden moesten echter onver
richter zake terugkeeren.
De politie kon de menigte zonder incidenten
verspreiden.
De leider der Poolsche boerenpartij, de voor
malige minister-president Witos, een bekende
figuur uit het proces van BrestLitowsk, geeft
in de „Kurjar Warszawska" den droeven toe
stand weer. waarin de plattelandsbevolking
van Polen zich thans bevindt.
„De meeste boeren gaan gebukt onder een
geweldigen last woekerschulden en zijn thans
niet meer in staat om ook maar een cent te
betalen, schrijft hij. Het gevolg daarvan is
natuurlijk een groot aantal executoriale ver-
koopingen.
Desondanks hebben de boeren van heel veel
dorpen besloten om geen rente of aflossing
meer te betalen.
De plattelandsbevolking verkeert in grooten
nood: de menschen hebben bijna niets meer
te eten. Zelfs welgestelde hoeren gebruiken
geen boter meer en ook in weken soms geen
vet. Daar het zout tengevolge van den accijns
zeer duur is wordt het slechts heel spaarzaam
gebruikt.
Men kan zich de weelde niet meer veroor
loven van lucifers te koopen en daarom is de
oude tondeldoos weer in eere hersteld en het
vuur wordt van het eene dorp naar het andere
gebracht: dat is een heel gewoon iets gewor
den.
Des avonds liggen alle dorpen in diepe duis
ternis gehuld. Slechts heel zelden kan men in
de vertrekken der huizen een schemerig kaars
licht bespeuren.
Electrlsch licht is er niet, petroleum of kaar
sen kan een boer niet meer koopen.
De tuberculose woekert in heel het land en
maakt vooral onder de jongeren talrijke slacht
offers.
Meer dfin een derde gedeelte der bevolking
draagt geen schoenen meer en loopt zelfs ln
de barre kou blootvoets.
Zeer veel boeren zijn slechts in lompen ge
huld. In de stallen staat nog slechts een enkel
stuk vee en de boerderijen zijn zoo bouwvallig,
dat ze ieder oogeublik dreigen in te storten.
De vereeniging voor het verschaffen van cre
diet aan landbouwers in Warschau, die 700
boerderijen onder den hamer heeft gebracht,
moest in de meeste gevallen een derde zitting
houden, omdat bij den inzet en toeslag haast
geen liefhebbers waren.
Wanneer na den derden zitdag geen koopers
aanwezig zijn dan zal de maatschappij de boer
derijen in eigen beheer nemen.
BERLIJN, 19 December. (W.B.) Een aantal
bladen publiceeren een verklaring van Qregor
Strasser, volgens welke hij met alle in de pers
verschenen mededeelingen en combinaties
over de beweeggronden, die hem ertoe gedre
ven hebben, zijn partijfuncties neer te leggen,
absoluut niets uitstaande heeft.
Het ontslag van Langenau
BERLIJN, 19 December (H.N.) Het ontslag
dat Adolf Hitler tijdenB zijn bezoek aan Kas
sei aan den stormbanleider Langenau heeft
gegeven, schijnt tot ernstige gevolgen voor de
national-socialistlsche partij te zullen lelden.
Niet minder dan 600 nationaal-socialisten
verklaarden zich met den ontslagen leider
solidair en kondigden aan, dat zij uit de partij
zullen treden.
Langenau moet een wagon aardappelen, die
voor de winterhulp ingezameld was, tegen
een prijs van 2 mark per 50 K.G. hebben ver
Kocht, om zoodoende areld to bak 01118 li L
betaling van oude schuld, gemaakt voor het
aanschaffen van uniformen ten behoeve van ef
de nationaal-socialistische beweging.
AL CAPONF/S OPVOLGER DOODELIJK
gewond.
NEW-YORK, (H-N-) Leden van de geheime-
politie hebben Frank Nitti, den opvolger van
Al Capone ale koning van de misdadigerswe-
reld te Chicago, in zijn bureau overvallen. Er
ontstond een schietpartij, toen zij hem wilden
arresteeren, waarbij Nitti doodelijk gewond
werd.
Op Joodsche warenhuizen.
DARMSTADT, 19 Devember. (W.B.) Volgens
een mededeeling van de recherche zijn giste
renmiddag in de spitsuren niet alleen zooals
gemeld ln Mainz maar ook ln drie Joodsche
warenhuizen in Gieszen traangasbommen ge
worpen.
Naar uit het politierapport blijkt, wijzen ver
schillende dingen erop, dat ook nog in andere
plaatsen soortgelijke aanslagen beraamd wa
ren, zoodat is aan te nemen, dat het hier een
stelselmatige verstoring van den Kerstvrede
betreft.
In Gteszen WQrd 19601 tS-Jartge S. A- mam ge
arresteerd. HÜ heeft reeds een bekentenis af
gelegd.
HALSKETTINGEN UIT PALINGGRATEN.
MELBOURNE, 19 December. (R.O.) Twee
manner., die al jaren werkloos waren, maken
nu goede «aken door het vervaardigen ran
halskettingen van de graten van palingen.
De graten worden op speciale wijze gepre
pareerd tot zij gepolitoerd ivoor lijken. Er wor
den dan eenige gekleurde kralen tusschen ge
regen, waardoor de snoeren er zeer aantrek
kelijk uitzien.
Als zij geen paling kunnen vangen, maken
zij jacht op slangen en gebruiken de rugwer
vels van deze reptielen.
C,~~T~
SS).
Jtanimie werd kalmer; elk moment werd hij
meer zeker vain zichzelf Zijn zakennaituur her
kreeg de overhand Hij liet Wijken, dat hij aan
dachtig luisterde; zijn toon werd beschaafder.
Hebt u ex bezwaar tegen, dat ik een si
garet rook? vroeg hij Ik kan beter denken,
als ik rook en hetk omt mij va r, dat uw
voorstellen weil eenige aandacht ver eischen.
Doctor Frobenius haastte zich een doos si
garetten te presenteeren en zei:
Neemt u mij niet kwalijk; ik vergat mijn
plichten als uw gastheer. Probeer deze eens
u zult moeilijk betere tabak in Londen kunnen
vinden.
Dank u, zei Jimmie een van zijn eigen
sigaretten nemend, maar ik prefereer die vam
mijzelf. En verontschuldigt u zich niiet uw
ontvangst was meer dan warm, ik verzeker
het u.
Misschien mag ik u iets te drinken aan.
Meden? vroeg de Doctor beleefd. Een g'as
Op het oogenblik niets, da,nk u Ik twijfel
er niet aan of uw wijn zal tot de beste be
boeren, maar nu vooral wil ik mij daarvan
onthouden. Neen we zullen praten Zaken,
weet u, zaken!Nu, ging hij voort, nadat hij
zijn sigaret had aangestoken, uw offerte als
ik zoo mag noemen komt dius daar op neer.
dat u Lord Scraye en mij ons leven en onze
vrijheid aanlbdedt.
En vam uw tamte en de jongedame. Dat
lp er bij Inbegrepen'.
PaiV ul. Dus voor bet leven en de
vrijheid van ons vieren vraagt n een zekere
som gelds? Eh?
Juist, juist! Zoo ia het!
En nog iets anders?
oh - zeer zeker - 6r nog
U moet mij uw woord als heer geven u
ziet hoe ik u vertrouw - dat uw n,pp6n a,a
verzegeld zullen zijn na onze transactie. U
zult erover moeten zwijgen voor altijd
zwijgen! Begrijpt u het moet voor u zyn
alles wat gepasseerd is als een omgeslagen
bladzijde.
Oh! Ja ja! U zit vol met verras
singen! Maar eh wat geeft u eigenlijk
voor he' veld. dat u vraagt
Wat ik geef? Wat u krijgt? Maar, mijn
allerbeste heer!! U krijgt uw leven - vier
levens, die - zooals ik veronderstel - waar
de voor u hebben. Ik vraag uw eerewoord
u kunt erop vertrouwen, dat u ook het mijne
zult hebben. Neem mijn condities aan en ik
geef u mijn eerewoord, dat u voortaan veilig
zult zijn. Ik en mijn vereeniging zullen ver
geten. dat u ooit van oois bestaan hebt gewe
ten Begrijpt u?
Jimmie deed. alsof hij zwaar over het geval
nadacht.
Mag ik u nog eenige vragen stellen, zei
hij ten laatste. Veronderstel, dat op dit mo-
ment noch Lord Scraye noch lk ln uw macht
waren. Zou ons leven dam veilig zijn?
Geen moment mijn waarde geen
moment, als u wist wat u nu weet! Trouwens
u bent geen oogenblik meer veilig geweest na
uw ontdekking in het Parijsehe hotel Lord
Scraye na zijn eersten voetstap hier ln dit
huis. Onze vereeniging kan geen risico's aan
vaarden. Ik ga eigenlijk ai veel te ver do r
met u uw leven te laten verknopen Maar u
ziet, ik vertrouw op uw stilzwijgendheid
Buitengewoon vriendelijk van u!
Hum! Maar u vertelt mij, dat uw vereeni
ging zoo machtig is dit is echter voor mij
nog geen bewijs. Ik zou daar van overtuigd
willen worden vöór we bet ünauciea'e ge
deelte zullen behandelen.
Natuurlijk natuurlijk! antwoordde Doc
tor Frobenius Ik geef u graag onder deze
omstandigheden een verklaring. Ik zal u
het doel en de werkwijze vam onze vereeniging
loeren kennen. Het is, mijnheer Trickett, een
kieine vereeniging, een sociëteit als ik dat
zoo noemen mag van knappe mannen, die
gebruik maken van zeer vertrouwde agenten.
Onder ons noemen we haar die Annexatie-So
ciëteit u begrijpt de bodoe'ing van dien
naam? Een vereeniging, die ten doel heeft het
toeëigenen het inlijven wam zekere eh
hoe zal ft dat noemen? enfin, eh dat.
doet wettig ter zake; Jiet zal u dadelijk %el
duidelijk zijn! In bet kort duiden wij onze
vereeniging aan met de letters A. S.
Deze titel lijkt me naar wat ik van
uw vereeniging gezien heb buitengewoon
treffend.
Inderdaad! ik wil u vertellen over
het ontstaan. Ik ben zeer arm geboren, mijn
heer Trickett, zeer arm! Ik kreeg een niet we
tenschappelijke opvoeding doch steeds heb
ik im mij gedragen dien drang naar macht
U die bent geboren met den buldel zilver
of misschien wel: goud ln uw hand, kunt
niet beseffen, wat het wil zeggen: verlangen
naar macht als men arm is. Nadat lk mij
met ontzaglijke moeiten een wetenschappelij-
kr vorming had gegeven, kreeg ik - ik zal
or. middelbaren leeftijd zijn geweest - plot
seling een bijzondere ingeving, liever gezegd
een inspiratie! ZÜ werd geboren uit mijn
drang naar miacfet die echter zonder rijk
dom niets kan rijm. Die ingeving is aan te dui
den onder twee woorden. Twee woorden!
En diie z**»?
Doctor Frontojis ging recht zitten. Zijn
stem. die anders scherp klonk, werd zwaar en
diep
Het zijn deze woorden: Help uzelf! Help
uzelf 1
Juist ik begrijp, zei Jimmiie. Ik begrijp
het! Help uzelf aan andermans goedeien.
Juist ik begrijp u!
Deze woorden'zijn de baste gewon
mijn verdere leven. Br zijn menscien, re
veel bezitten; er zijn er ze'fs, ie 6 e
ben Ik veronderstel, dat u por jaar ongeveer
twintig duizend pond ontvangt. Daar gebruikt
u niet de helft van - de rest pot u natuurlijk
op Zooals u zijn eT natuurlijk zeer velen In
uw eigen geval, bij voorbeeld
Jimmie maakte een afwijzend gebaar.
Wat zou u er van denken, als u persoon
lijk beden achterwege laat? Ik interesseer mij
wel voor uw ideeën.
Ja, natuurlijk! Wel zooals ik u
reeds zei er zijn er, die overvloedig heb.
ben! En ik had niets. De eenige weg, die
mij openstond was: Help uzelf! Natuurlijk
waren er moeilijkheden. Ik kon niet naar Car
negie of naar de Rockefeller's gaan en het geld,
dat zij te veel bezitten, wegnemen. Ook zou lk
waarschijnlijk niet in de safe van de Engel-
sche Bank gekomen zijn, om daar het begeerde
geld te halen. Ik kreeg echter een magnifie
ke gedachte! Er zijn menschen zooa's Lord
Scraye die den rijkdom al te lang hebben
om er nog bijzonder waakzaam over te ziju. Z»
zijn er even onverschillig mee als een arme
drommel met een boterham* Ik zocht en vond
eenige mannen ik kon alles niet zelf doen
die evenals ik tot de meer geestrijken behoo-
renzij hebben even-als ik durf. gevoel voor
originaliteit: zij zijn vindingrijk. Met uen
maakte ik het p'an het nog niet ontgonnen ter
rein dei slordige r Ir hards te bewerken.
- Mei andere woorden: u vormde een ver
eenlging om te stelen, en wei speciaal in de
huizen van de Engelsche grooten! Prachtig!
Maar gaat u verder het interesseert mij in
hevige mate.
Het is inderdaad een onderwerp, dat in-
twee-se afdwingt, vervolgde de Doctor, Ik ver-
heng me erover, dat u diat begrijpt Ik zou
willen, dat de omstandigheden u bij ons had
den gebracht, om u aan te sluitenMaar
- eh wat is dat ln mijn tuin?
Jimmie keek, evenals de dokter, naar bui
ten en zag, dat eenige mannen op het terras
waren verschenen. Zij droegen werkkleeren,
blauwe kielen en vuile broeken; zij hadden
werktuigen bij zich; een van hen duwde een
handwagen, waarop materiaal lag Eu plotse
ling herkende Jimmie tot zijn groote ver
bazing onder hen het gericht van... Ni
cholson Packs.
HOOFDSTUK XXXV.
De Post en Telegrafie.
Het ïrette Jimmie ontzaglijk veel moeite,
niet in jubelen uit te toeken, toen hij Packe
zag. Ondanks de gemoedelijkheid, waarmee hij
Doctor Frobenius had aangehoord, waren zijn
zenuwen ten zeerste gespannen. Want het was
hem onder het verhaal duidelijk geworden,
dat hij te doen had of met 'n idioot of met
een van de meest begaafde misdadigers, die
de wereld kent. Maar wat kwam Nicholson
Packe hier doen w,at? Natuurlijk hen
bevrijden uit die netelige positie maar hoe
kon hij hier binnendringen?
Doctor Frobemlus was voor het raam gaan
staan, om te kijken, wat de mannen van plan
waren. Daardoor kon Jimmie, zonder te veel
op te vallen, Packe rustig bekijken. De ro
manschrijver was gekleed in een met olie be
smeurd werkpak. Hijhad een oude pet zoo
over zijn hoofd getrokken, dat een duMeJijk* i
herkenning van zijn sprekendste trekken on
mogelijk was. HU hield een vuile pUP in den
m-ond en had zich zeker in geen twee dagen ge
schoren. Zijn gezellen waren allen stevige ke
rels. bijna athleten. Packe had rijn mannetjes
om hen te bevrijden - waarvoor zou hU a-a
ders gekomen rijn? zeer goed gekozen.
Doctor Frobenius wierp plotseling het raam
°P0n
Wat moet dait beteek enen? riep hij uit.
Een heel leger werklieden, voorzien van ge
reedschappen en materiaal. Wat wensohen
juillie, mannen? Ik heb u niet besteld!
Een der mannen kwam naar voren, nam
zijn pet af en zei:
Post en Telegrafie, mijnheer. Reparatie,
mijnheer wij komen uw installatie nakij
ken. We zullen eerst buiten alles nakijken
mijnheer.
Dat wiil zeggen, dat je dadelijk binnen
temt, merkte de Doctor op. Zoo zoo'.
moet u spoedig to mijn studeervertrek zUn?
Ik ben zeer bezet!
Geen haast, mijnheer. We zullen t u
tijdig laten weten, mijnheer we hebben tijd
genoeg we zullen eerst eens rondkijken,
mijnheer!
Doe te» Frobemaus sloot het venster en
maakte een hatelijke opmerking aan het adres
der werklieden Hij ©tog weer zitten »n nam
een snuifje.
Nu waar waren we ook weer geble
ven? zei hij over zijn voorhoofd wrijvend. Ik
heb zoo veel dingen, om aan te denken
en eh hij wendde zich opeens om en nee»
naar Scraye, eh onze vriend $chi;-m na®*
zoo vlug tot zijn positieven te komen
weoschte ik wenech over d» financiert
kwestie met hem te praten.
(Wordt
