HET BUITENLAND IN 1932
DE TARIEVEN OORLOG.
ZATERDAG 31 DECEMBER 1932
HET FRANSCHE PARLEMENT OP
RECES.
De Oostenrijksche leening door den
senaat goedgekeurd.
PRESIDENT MASARYK ZIEK.
OOK BALDWIN WAARSCHUWT.
DE FINANCIEELE MISERE TE
CHICAGO.
ROOSEVELT'S PLANNEN.
Een gedeelte van zijn regeerings-
program.
HOOVER'S VACANTIE.
DE DUIZEND BOMMEN.
EN WAT DE POLITIE NOG MEER
VOND.
GANDHI NIET VRIJ.
EN DE ONDERKONING BLIJFT.
KOLONISATIE VAN WEST-
RUSLAND
KERSTBOOM IN VLAMMEN.
Twee kinderen verbrand en een
levensgevaarlijk gewond.
TEGEN HET COMMUNISME IN
CHINA.
EEN MOEDIGE ZWEEDSCHE.
GROOTE BRANDEN.
HET BEGROOTINGSTWAALFDE EN
DE SCHATKISTBONS.
MOHAMMEDAANSCHE FEESTDAG.
DE LEENING AAN OOSTENRIJK.
DE ZUIVERAARS.
VAN HET GRAN CHACO-FRONT.
IN DE BELGISCHE TEXTIEL-
NIJVERHEID.
PERU EN COLUMBIA.
HET KANAAL BRUSSEL—
CHARLEROI.
De spanningen, welke in den loop van 1931
tot in het ondragelijke gestegen schenen,
bleken in 1932 nog meer van het menschelijk
uithoudingsvermogen te kunnen en te mogen
eischen.
Weinige tijdperken in de wereldgeschiedenis
zullen zulke snel opeenvolgende reeksen van
de meest afwisselende, soms schokkende, vaak
sterk varieerende evenementen te boeken
hebben, en het is voor den kroniker, die bij
het neigen van deze tijdwende, de gebeurte
nissen van het afgeloopen jaar nogmaals als
een versnelde film voor zijn verbeelding ziet
afspelen, bijna onmogelijk de beelden in een
geordend complex weer te geven.
Toch is er één lijn, welke duidelijk een rich
ting aan het wereldgebeuren geeft: de wereld
oorlog en het na-oorlogsche politieke gebeu
ren zijn in volle likwidatie. Natuurlijk is deze
evolutie reeds veertien jaar in vollen gang,
maar in de laatste twaalf maanden is er tem
po, tempo, het kenmerk van onzen tijd, in
gekomen, en is in vele opzichten een oplossing
bereikt, welke, hoe somber het er alom nog
moge uitzien, toch voor het komende jaar
ietwat gunstiger perspectieven opent.
Ontwapening, herstel en
schulden.
In dit kader vallen wel heel sterk op, de
groote conferenties en besprekingen, welke in
verband met ontwapening, herstel en schulden
gevoerd zijn.
Op 2 Februari opende de sinds jaren met
zooveel moeite en zorg voorbereide ontwape
ningsconferentie, welker duur onmiddellijk op
zes 4 zeven maanden berekend werd. Hoog
waren de verwachtingen niet gespannen, en
toch heeft het eerste verloop nog diepe teleur
stellingen gebracht; toen het Paaschreces op
18 Maart aanbrak, waren velen zelfs van
Jneening, dat het betrekkelijk nutteloos zou
zijn de werkzaamheden voort te zetten, vóór
alle verkiezingen achter den rug waren; want
1932 is ook een echt verkiezingsjaar geweest.
De technische commissies werkten intusseheu
onvermoeid en onvermoeibaar voort, zelfs na
dat den 23sten Juli, met de tegenstemmen
slechts van Duitschland en Rusland, wien de
ontworpen ontwapening niet ver genoeg ging,
de resolutie-Benes was aangenomen, waarin
een belangrijke vermindering der wereld
bewapening door do te sluiten algemeene ont
wapeningsconferentie geëischt werd, en waar
door tevens het eerste deel der conferentie
besloten werd.
Dienzelfden dag greep een belangrijk feit in,
dat den gang van zaken in een nieuwe rich
ting stuwde: de Duitsche gedelegeerde Na-
dolny legde een officieele verklaring af, dat
Duitschland niet meer aan de ontwapenings
conferentie zou medewerken, als niet te voren
een bevredigende opheldering in de kwestie
der gelijkberechtiging zou verkregen zijn. Op
dit punt zijn sindsdien de besprekingen der
groote mogendheden gericht geweest, tot
eindelijk den llden December een formule
Werd gevonden, welke den Duitschen eisch
van rechtsgelijkheid met de Fransche veilig
heidsthesis samenkoppelde, zoodat het volgend
Jaar de conferentie op de nieuwe basis kan
hervat worden.
Een ander zeer belangwekkend vraagstuk in
de keten van de likwidatie van den oorlog is
de oplossing van het Duitsche herstelvraag-
stuk. Nadat rijkskanselier Briining reeds den
20sten Januari de plechtige verklaring had
afgelegd, dat Duitschland na de beëindiging
van het Hoover-moratorium niet in staat zou
zijn nog ooit iets aan herstelbetalingen te pres-
teeren, ontwikkelde zich een internationale
officieele en journalistieke gedachtenwisseling,
W-elke, vaak met felheid en bitterheid gevoerd
Voortduurde, tot den 16den Juni de groote her
stelconferentie van Lausanne aanving. Rijks
kanselier Von Papen steunde de schuldeischers
welwillend door onmiddellijk Frankrijks recht
op herstel te erkennen. Den lOden Juli was
eindelijk het groote resultaat bereikt, dat
Duitschland met een gedecimeerde afkoopsom,
en dan nog op langen termijn en voorwaarde
lijk, van herstelbetalingen werd bevrijd. De ra
tificaties zouden echter eerst tot stand komen,
als de andere kwestie: van de intergeallieerdé
schulden zou geregeld zijn. Om den weg daar
toe te vergemakkelijken werd het accoord van
vertrouwen tusschen Frankrijk en Engeland
gesloten, waartoe later ook Duitschland toe
trad.
Tot dusverre is van de ratificaties echter
nog niets gekomen, wijl Amerika niet de ge
ringste tegemoetkoming jegens zijn Europee-
scbe schuldenaren heeft willen toonen. De De-
cembertermijn is door Engeland, na een drukke
nota-wisseling, betaald, terwijl o.m. Frankrijk
en België geweigerd hebben hun termijn in de
Amerikaansche schatkist te storten, Frankrijk
met de verklaring, dat de betaling slechts voor
waardelijk zou kunnen geschieden als een soort
aflossing op de eindregeling. Deze zal echter
moeten w-achten op de regiem-wisseling in de
Vereenigde Staten, tot 4 Maart 1933 dus, wan
neer de democraat Roosevelt den republikein-
schen president Hoover zal opvolgen.
De Duitsche chaos
Naast, zelfs in het nauwste verband met
deze internationale ontwikkeling, welke de ten
dens eener algemeene verbetering in de wereld
situatie inhoudt, staat de merkwaardige, in
vele opzichten sensationeele evolutie der Duit
sche binnenlandsche toestanden.
Tot ongeveer op de helft van het jaar tot
30 Mei had rijkskanselier Briining zijn positie
stevig weten te handhaven. Een positieve meer
derheid in den rijksdag had hij niet, maar zoo
vaak dit lichaam bijeenkwam, werden alle mo
ties van wantrouwen afgestemd, vooral door
de dulding door de socialisten. Ondertusschen
werd echter het vertrouwen, hetwelk Brüning
bij president Hindenburg genoot, door een on-
dergrondsche campagne van de agrarische
rechterzijde ondermijnd; en toen hij zijn be
kende vestigingsplannen onthulde, om van de
failliete landgoederen in het Oosten gebruik
te maken ten einde de werkloozenmarkt te ont
lasten, werd hij verdrongen en den lsten Juni
opgevolgd door Von Papen, die een „autori
tair" regeersysteem inluidde, en een bijna ver
metel economisch plan ontvouwde, dat door
het systeem der z.g. belastingbons de indus
trieels bedrijvigheid moest stimuleeren.
Tegelijkertijd kondigde hij een aantal agra
rische steunmaatregelen aan, welke o.m. een
scherpe contingenteering tegenover het buiten
land inhielden, zoodanig zelfs, dat Duitsch
land voor zijn levensmiddelenvoorziening, spe
ciaal in kritieke omstandigheden, geheel voor
zich zelf zou kunnen zorgen. De „tomaten-com
missie", welke een tocht naar de verschillende
Europeesche hoofdsteden ondernam om daar
de belemmeringsmogelijkheden af te tasten,
keerde echter met een bijna volkomen fiasco
naar Berlijn terug en tot dusverre is de contin
genteering een voornemen gebleven.
Von Papen kon voor zijn jonkerregeering
nergens steun vinden; tweemaal ontbond hij
den rijksdag, doch voor de laatstgekozene bij
eenkwam, had de rijkskanselier reeds plaats
gemaakt voor zijn opvolger generaal Von
Schleicher, die er in slaagde de dulding van
het parlement ten minste tot midden Januari
te verkrijgen.
Het geheele jaar door heeft Duitschland de
slagen der crbis gedragen. Een chaotische ver
warring op e gebied heeft de geesten aan
gegrepen, en de tallooze verkiezingen, welke
in snelle o; olging plaats grepen en waarbij
niet in het minst de ontwikkeling van het
nationaal-socialisme de aandacht boeide, be
wezen wel, hoezeer de geestelijke verwarring
voortwoekerde. Het begon met de presidents
verkiezing op 13 Maart en de herstemming op
14 April, waarbij Hindenburg herkozen werd,
doch Hitier toch een aanhang van bijna dertig
en een half millioen stemmen haalde. Den
24sten April haden de verkiezingen in Pruisen
plaats, waarbij de nazis verreweg de sterkste
partij bleken. Hetzelfde was het geval bij de
verkiezingen voi den rijksdag op 31 Juli, toen
centrum en nazH zamen een meerderheid van
zetels haalden. Dat is het hoogtepunt der na-
tionaal-soeialisten geblevensindsdien is hun
partij snel in aanzien en getal gedaald. Den
6den November, bij de tweede rijksdagverkie
zing, bleek dit sterk, en de nadien in de lan
den gehouden verkiezingen accentueeren dit
verval, dat in enkele gevallen tot dertig en
meer procent van het hoogtepunt bedroeg, nog
sterker. Ook innerlijke verdeeldheid verzwakt
de partij, vooral door het incident Hitier
Strasser. Vermelding behoeft nauwelijks dat
Duitschland ook dit jaar uitsluitend door nood
verordeningen bestuurd is, en dat Pruisen en
het rijk sinds zes maanden in het felste con
flict leven.
Azië in actie
Een derde reeks van belangrijke gebeurtenis
sen voor de wereldpolitiek heeft zich in Oost-
Azië afgespeeld. Het geweldige conflict tus
schen Japan en China heeft het geheele jaar
zijn sombere schaduw over den volkenbond
geworpen. Het jaar zette in met het gruwelijke
bombardement van Tsjingtao. Op het einde
van Januari werd de wereld opgeschrikt door
het bericht, dat China Japan den oorlog ver
klaard had; het gerucht bleek onjuist: een
officieele oorlogsproclamatie tusschen beide
landen is nooit afgekomen, maar de toestand
werd er toch scherp door gekarakteriseerd.
Den 19den Februari begon een grootseh Ja-
pansch offensief tegen Shanghai, waarhij de
Chineezen tot aller verwondering een held-
haftigen tegenstand boden, zoodanig zelf, dat
de Japanners na een nominaal succes door het
accoord van Shanghai, op 3 Maart, een einde
aan de vijandelijkheden op dit front maakten.
Met des te meer kracht zetten zij hun actie
in Mandsjoerije voort, en daar slaagden zij er
in hun doel volkomen te bereiken. Met hun
hulp werd een van China geheel afgescheiden
zelfstandigen staat Mandsjoekoeo gesticht, wel
ke, in naam afhankelijk, in werkelijkheid ge
heel onder de bescherming van Japan staat,
als een voorpost van het Japansche imperia
lisme op het Aziatische vasteland.
Het geheele jaar door heeft de volkenbond
zich met dit vraagstuk moeten bezig houden;
een speciale volkenbondscommissie heeft ter
plaatse een onderzoek ingesteld (Lytton-rap-
port)er is een beroep gedaan op de artikelen
11 en 15 van het covenant, er is op art. 16
gezinspeeld, maar Japan zet zijn werk door,
zonder zich al te veel 0m de Geneefsche in
terventie te bekommeren. Weinig heilspellend
is de jongste nota van Cbina aan den bond,
dat, tenzij deze er in slaagt recht te verschaf
fen. China zelf zijn recht zal zoeken en den
strijd op leven en dood, op redding of onder
gang zal wagen.
In Britsch-Indië, waar het jaar met de
arrestatie van den mahatma Gandhi begon,
hebben zich de onlusten wat gelegd. Men kan
zelfs na een aanvankelijke opbruising der
vrijheidspassies van een betrekkelijk rustig
verloopen jaar spreken. De grootste moeilijk
heden zijn van intern-Hindoeschen aard ge
weest en de beroemde hongerstaking van Gan
dhi trof, hoezeer een mogelijke reactie het
Engelsche bewind zorgen kon baren, vooral
het lcastenwezen, ter bevruding der paria's.
Toch blijft de Britsch-1 ndische beweging
een der gevarencentra van het Britsche rijk
en ook de jongste, te Londen gehouden derde
ronde-tafel-conferentie heeft de dreiging van
die zijde niet kunnen bezweren.
In het nabije Oosten is de laatste weken een
conflict tusschen Engeland en Perzië over de
Anglo-Persian-concessie uitgebroken, dat reeds
voor den volkenbond is gebracht, doch waar
schijnlijk in vredelievende besprekingen zal
worden opgelost.
Verkiezingen.
Het geheele jaar door heeft de internationale
politiek, en daardoor de mogelijkheid van een
herstel van vertrouwen, onder den onbarmhar-
tigen druk der verkiezingen gestaan. Bijna in
alle landen van beteekenis, Engeland en Italië
uitgezonderd, zijn de parlementen hernieuwd.
Op de desbetreffende, schokkende evenementen
in Duitschland hebben wij boven reeds gewe
zen, maar ook in Frankrijk is de spanning
buitengewoon groot geweest, wijl de crisis een
aantal factoren van onzekerheid gewekt heeft,
welke den extremisten zeker een kans bood
om hun gevaarlijke experimenten te beproe
ven. Alom echter zijn de uitslagen buitenge
woon meegevallen; in Frankrijk is een ver
schuiving naar links ingetreden, maar in de
overige landen hebben alle partijen zich zoo
ongeveer, met de normale sclmmmelingen we
ten te handhaven. Alleen in de Vereenigde
Staten is een volkomen ommezwaai ingetre
den: hebben de democraten de i epublikleinen
radicaal verslagen. Maar bij hei merkwaardige
systeem, dat in Amerika geldt, blijven de
republikeinen nog tot Maart a s. aan het be
wind, zoodat eerst dan de gevolgen van de
volksraadpleging, zoowel wat drankwet als in
ternationale politiek betreft, zich in de practijk
zullen weerspiegelen.
De crisis, waaronder lie landen lijden, heeft
natuurlijk de stabiliteit der rgeeringen ver
zwakt. Kabinetscrisissen zjjn dan ook aan de
orde van den dag geweest. Frankrijk zag nu
kabinetten: Laval, Tardieu, Herriot, Boncour,
en in de andere landen ig het niet beter ge
steld geweest. Gewoonlijk zijn deze wisselingen
zonder veel incidenten verloopen, behalve in
Zuid-Amerika, dat het geheele jaar door bui
tengewoon onrustig, rev0lutionnair en zelfs
oorlogszuchtig geweest is. Bijna geen staat is
daar aan staatsgrepen ontkomen: Chili heeft
zelfs een bijna ononderbroken reeks coups-
d'état gekend. Het Grap Chaco-conflict tus
schen Bolivia en Paraguay heeft den volken
bond de omliggende statep en de States her
haaldelijk tot ingrijpen gepoopt; tot dusverre
echter zonder resultaat.
In Mexico evenals in Spanje heeft de kerk
vervolging het geheele jaar door in volle fel
heid voortgewoed; steeds worden straffer maat
regelen genomen om bisschoppen en priesters
de uitoefening van hun ambt, den geloovigen
het volbrengen van hun godsdiengtige plichten
bezwaarlijker te maken. Als verheugend feit
mag daartegenover gesteld worden dat vooral
in Spanje de Katholieken zich als zoodanig
steeds krachtiger gaan organiseeren om een
bolwerk tegen het voortschrijdende anti-cleri-
calisme, ongeloof en bolschewisme op te wer
pen.
In nuce.
De reeds vermelde gebeurtenissen zouden
ongetwijfeld voldoende zijn om het tijdperk van
een jaar overvloedig en rijk te vullen; om een
jaaroverzicht tot een opeenstapeling van louter
feiten en data te maken. Om deze hoofdevene
menten scharen zich echter als het ware tal
loos vele evenementen welke zonder het be
lang van het reeds opgesomde te hebben toch
een eigen kleur en aspect aan het wereldge
beuren geven. Wij moeten daarbij echter met
een zeer korte nota volstaan, zonder dat wij
zelfs hierbij den waarborg van absolute volle
digheid willen geven.
Op het gebied der handelspolitiek is 1932
het jaar der tarieven, en contingenteering ge
weest; alom, zelfs in de meest vrijhandelsge-
zinde landen als Engeland en Nederland valt
een scherp toenemend protec'tiestreven waar te
nemen. Men moet bijna van een universeelen
economischen oorlog spreken. Engeland heeft
zelfs zijn „tarievendag" gehad, en de confe
rentie van Ottawa had vooral ten doel van het
Britsche imperium een autarkische gemeen
schap te maken, om dit wereldrijk ook econo
misch tot een zelfstandige eenheid te doen
uitgroeien. Tegenover deze wereldtendens kan
slechts geplaatst worden het steeds meer door
brekend inzicht, dat het steeds hooger optrek
ken der handelsbelemmeringen de crisis slechts
verscherpt; één daad ook: het verdrag van
Ouchy, dat intusschen nog niet geratificeerd
werd.
De moeilijkheden van Engeland met de vol
ken, welke het imperium vormen, kwamen
vooral in Britsch-Indië en Ierland tot uiting.
Nadat De Valera op 19 Maart te Dublin de
macht in handen kreeg, heeft zich een onaf
gebroken reeks conflicten tusschen Engeland
en Ierland afgespeeld, en op dit oogenblik is
de toestand weer meer gespannen dan ooit
In Sovjet-Rusland heeft de domineerende
minderheid nog steeds de volle macht in han
den. Wel komen steeds meer geruchten door,
dat de algemeene toestand allerbedroevendst
is, dat de oppositie tegen Stalin steeds krach
tiger gevoerd wordt. Maar de heerschappij van
het bolschewisme blijkt nog allerminst ge
schokt. Wel toont Moskou dat het voor den
socialistischen ophouw van het land absoluut
vrede behoeft; vandaar zijn pogen om zooveel
mogelijk niet-aanvals- en vriendschapsverdra
gen te sluiten, welke het oorlogsgevaar kunnen
verminderen, in elk geval de gevreesde uitbar
sting aanmerkelijk zullen vertragen; vandaar
ook de merkwaardige houding van Moskou in
het Oost-Aziatische conflict, waarin'met zoowel
toenadering tot Japan als tot China zoekt.
Het fascistisch-regiem van Mussolini komt
versterkt uit de moeilijkheden, welke ook
Italië heeft doorstaan. Het eerste decennium
isö met buitengewonen jubel gevierd, slechts
overschaduwd door de buitenlandsche zorgen,
welke in twee richtingen: Frankrijk en Joego
slavië gaan. Vooral de Dalmatische kwestie
versombert den jaarwensch: de relaties tusschen
Rome en Belgrado zijn meer gespannen dan
ooit. Vermeldenswaardig is nog, dat Mussolini
den llden Februari door zijn audiëntie bij
den H. Vader de verzoening met het Vaticaan
als 't ware bekroond heeft.
Joego-Slavië zag zich gedrongen de handen,
welke de kleine entente verbinden, nog
nauwer aan te halen. Niet minder dan drie
belangrijke conferenties heeft deze statenge
meenschap dit jaar gehouden, niet het minst
wijl sterk gevoeld werd, dat Roemenië met zijn
Bessarabische kwestie tegenover sovjet-Rus
land in verschillende richtingen getrokken
wordt.
De volkenbond heeft dit jaar weinig lof mo
gen oogsten; de algemeene vergadering is
bijna ongemerkt verloopen; de buitengewone
assemblée ter behandeling van het Mand-
sjoerijeconflict zag zijn pogen tot dusverre
jammerlijk mislukken. De bond maakt onge
twijfeld een crisis door.maar het besef is zeer
levend, dat hij een sterk bindend element in
het internationale leven is, zoodat men de
toekomst in dit opzicht toch wel met eenig
optimisme kan tegemoet zien.
Vermelden wij ten slotte, dat in het afgeloo
pen jaar drie groote internationale figuren,
wier werk voor eigen land en vrede hoogge
waardeerd werd, door den dood zijn wegge
rukt: Briand, mgr. Seipel en Schober. Door
moordenaarshand viel de president der Fran
sche republiek Doumer, die door Lebrun werd
opgevolgd.
Meer vertrouwen.
1932 is in elk opzicht crisisjaar geweest.
Een jaar echter ook van likwidatie. Daarom
wellicht ziet men het nieuwe jaar met grooter
en blijder vertrouwen tegemoet. Moge het ko
mende jaar onder Gods zegen het zoo lang
verhoopte herstel der welvaart, geestelijk en
stoffelijk, voor volken en individuen brengen.
PARIJS, 30 December (H.N.) De buitenge
wone zitting van kamer en senaat is vandaag
geëindigd met het voorlezen van het sluitings
decreet. Volgens de wet moet het parlement
thans den tweeden Dinsdag van Januari voor
de gewone zitting bijeenkomen. In deze zitting
moeten eerst de voorzitters gekozen worden.
De senaat heeft vandaag zonder veel debat
het voorstel inzaké de Oostenrijksche leening
aangenomen.
PRAAG, 30 December. (H. N.) President
Masaryk is ongesteld. Hij lijdt aan een lichten
aanval van griep.
RUSLANDS AMBASSADEUR IN CHINA
NANKING, 30 December. (R. O.) De Chinee-
sehe regeering heeft de benoeming goedgekeurd
van Bogomoloff, vroegeren legatie-raad der
Russische ambassade te Londen, tot ambassa
deur der sovjetregeering in China.
„Wees nou eris verstandig, Fannie, en 'laat
je niet zoo trekken 1"
LONDEN, 30 December (N.T.A.) (Draadloos)
Baldwin heeft aan de conservatieve partij een
Nieuwjaarsboodschap gericht, waarin hij o.m.
zegt:
Ofschoon wij de tarief-politiek hebben aan
vaard heeft het niet in de bedoeling gelegen
steeds hooger tariefmuren te bouwen. Langs
dien weg zouden we eerder tot vernietiging dan
tot herstel van den internationalen handel ge
raken. Ons doel is de tarieven te gebruiken in
den strijd voor een vrijeren wereldhandel, en
de eerste belofte van succes in die richting be
staat in de pogingen van protectionistische lan
den met ons overeenkomsten te sluiten, die den
wederzijdschen handel bevorderen zullen. Het
gevaar van overdreven tarieven ligt in de ver
onderstelling, dat een land op die wijze tot
bloei zou kunnen komen in een door armoede
getroffen wereld.
Dit is zelfbedrog. Amerika met al zijn voor
deden van zijn geweldige hulpmiddelen heeft
getracht zichzelf in isolatie tot voorspoed te
brengen. Die poging is mislukt en waar zelfs
Amerika zelfs zijn deel in de algemeene instor
ting heeft moeten dragen, daar kan geen ander
land hopen of verwachten, dat 't alleen zal kun
nen stand houden in de algemeene depressie.
De erkenning hiervan dwingt de regeering
zeer veel belang te hechten aan de voorgestelde
economische wereldconferentie, want slechts
door een algemeene actie tot herstel van de wel
vaart ingezet met en bespoedigd door opheffing
der belemmeringen voor de financiën en den
handel, kunnen Engeland, of welk land ook,
hopen op vooruitgang.
Intusschen is het duidelijk, dat Engeland, als
de wereld den weg van algemeen herstel opgaat
opnieuw vooraan zal staan. Het reddingswerk
van het laatste jaar heeft het de ergste onder
vindingen, welke andere landen hebben opge
daan bespaard.
Terwijl anderen nog dieper verzonken zijn
in het moeras van de werkloosheid, hebben wij,
aldus Baldwin, geen verder terrein verloren.
Het laatste jaar, terwijl de wereldhandel ernstig
is achteruit gegaan, hebben onze uitvoeren een
kleinen vooruitgang te zien gegeven en nadat
wij afgezakt waren naar de derde plaats op de
lijst van de groote exportlanden, staan wij nu
weer aan het hoofd. Daarmee zijn wij er nog
niet; het is echter een duidelijke aanmoediging,
om op den ingeslagen weg voort te gaan.
PARIJS, 30 December (V. D.). In het
groote Fransche weekblad „Illustration" pu
bliceert de toekomstige president der Veree
nigde Staten, Roosevelt, een artikel, waarin hij
een gedeelte van zijn regeeringsprogram be
spreekt.
Hij verklaart zich een overtuigd voorstan
der van een reorganisatie van den Amerikaan-
schen buitenlandschen handel en schrijft, dat
voor het herstel daarvan een internationale
actie noodzakelijk is.
Hij is een verdediger van alle wederzij dsche
overeenkomsten met andere landen, teneinde
op deze wijze tariefwijziging of andere wette
lijke maatregelen te verkrijgen. Er diende weer
een tariefcommissie te komen, zooals die,
welke Wilson in 1916 had opgericht. De beslui
ten van deze commissie moesten het stempel
van een hoogen economischen geest en van be
sliste onpartijdigheid dragen.
Bezuiniging op het gebied van de bestuur-
taak kon slechts bereikt worden door afschaf
fing van de bureaucratie, die te Washington
zeer sterk vertegenwoordigd was. Het staken
van een reeks van werkzaamheden, die de re
geering tot nog toe had uitgevoerd, achtte Roo
sevelt noodzakelijk. De nieuwe regeering zou
slechts het noodzakelijkste mogen uitvoeren.
Het was daarom de voornaamste plicht voor
leder, die in dienst van den staat is, om eerlijk
samen te werken, teneinde de uitgaven te ver
minderen en om overal, waar men het noodig
achtte, het bestuursapparaat te reorganisee-
ren.
De president niet voor 3 Januari te
Washington terug.
WASHINGTON, 30 December (R. O.). Pre
sident Hoover, die op het oogenblik met zijn
jacht aan de kust van Florida vertoeft, zal
waarschijnlijk niet de traditioneele Nieuwjaars
receptie op het Witte Huis houden.
Op deze receptie neemt de president ge
woonlijk de gelukwenschen van 5 4 6000 Ame
rikanen in ontvangst en drukt al die duizen
den de hand.
President Hoover, die in bijna twee jaar
geen vacantie heeft genomen, zal niet voor
3 Januari te Washington terugkeeren, wan
neer 'het congres van het Kerst-recès voor het
eerst weer bijeenkomt.
MADRID, 30 December (V.D.) Omtrent de
vondst van 1000 bommen te Barcelona wordt na
der gemeld, dat de opslagplaats behoorde aan
syndicalisten, die behalve een duizendtal zware
bommen ook 2000 ontstekers,, vijftig K.G. dyna
miet en verscheidene revolvers en geweren daar
hadden opgeslagen.
Uit de gevonden documenten bleek, dat deze
wapens bestemd waren voor een grootseh op
gezette revolutionnaire beweging, dié tegelijker
tijd met de voorgenomen spoorwegstaking zou
uitbarsten. Bij het complot zouden officieren en
soldaten van verschillende garnizoenen betrok
ken zijn en de omwentelingspoging zou reeds
over eenige dagen loskomen.
De politie vond de' uitgewerkte plannen der
syndicalisten die zij verantwoordelijk acht voor
de bomaanslagen van den laatsten tijd te Bar
celona.
Volgens een H.N.-hericht zouden nog slechts
drie personen in verband met dit complot ge
arresteerd zijn.
NEW DELHI, 30 December (R.O.) De be
richten in de Londensche pers (ook ten onzent
dezer dagen gepubliceerd. Red.) over bet af
treden van den onderkoning in Br. Indië, als
mede over de invrijheidstelling van Gandlii,
welke 1 Januari a.s. zou plaats hebben, zijn
pure verzinsels.
Naar Reuter van gezaghebbende zijde ver
neemt, is bij de Indische regeering van plan
nen om Gandhi in vrijheid te stellen, niets be
kend en is er ook geen wijziging te verwachten
in de politiek tegenover den mahatma.
BOMBAY, 30 December. (V. D.) Gandhl
heeft na een onderhoud met den paria-leider
Kellapan definitief medegedeeld, zijn honger
staking voor de toelating der onaanraakbaren
in den Guruvayar-tempel voor onbepaalden
tijd uit te stellen, aangezien de campagne voor
de zaak der paria's zeer bevredigenden voort
gang maakt.
In een nieuw ultimatum aan de Britsche re
geering eischt Gandhi dat alle wettelijke maat
regelen, die de vrije ontwikkeling der paria's
belemmeren, en hun den toegang tot de Hin
doe-tempels beletten, zullen worden ingetrok
ken.
HELSINGFORS, 30 December (R. O.). Da
sovjet-regeering heeft besloten, de districten
van West-Rusland, en met name de streken,
die aan Polen en Roemenië grenzen, sterker
te bevolken.
Oud-soldaten van het roode leger zullen als
kolonisten met hun gezinnen naar deze stre
ken worden gezonden.
Speciale voorrechten zullen aan deze kolonis
ten worden verleend. Zij zullen de eerste tien
jaar geen belasting behoeven te betalen en zij
zullen gratis zaai-zaad krijgen.
Tevens zal de regeering hun credieten ver
strekken om landbouwmachines te koopen.
BOEDAPEST, 29 December. (R.O.) De drie
kinderen van een herbergier uit Miskolez sta
ken in afwezigheid van hun ouders de kaarsjes
van den kerstboom aan. De boom vatte vlam
en stond spoedig in lichten laaie.
Twee kinderen, een van vier en een van
twee jaar, kwamen in de vlammen om. Het
derde kind, dat zes jaar oud is, werd met
ernstige brandwonden naar het ziekenhuis
vervoerd. Zijn toestand is hopeloos.
Chineesche studenten met Russische
opleiding van regeeringsposten
geweerd.
SJANGHAI, 30 December (R. O.). De Chi
neesche centrale regeering heeft een decreet
afgekondigd, waarbij aan Chineesche studenten
die in Rusland hun opleiding hebben genoten,
de gelegenheid wordt ontnomen regeeringsbe-
trekkingen te bekleeden in China.
De regeering is tot dezen maatregel overge
gaan, toen zij ontdekte, dat Chineesche stu
denten, die op communistische wijze waren op
geleid, in China regeeringsposten kregen en
daar communistische practijken toepasten.
Deze staat van zaken zou volgens de regee
ring aanleiding kunnen geven tot ernstige
moeilijkheden in de toekomst.
ALGIERS, 29 December. (V.D.) Donderdag
is te Algiers een jonge Zweedsche dame aan
gekomen, die als gevolg van een weddenschap
alleen, slechts vergezeld door een 15-jarigen
inboorling, In een kleine auto van 16 P.K.
van Kenya vertrekkende, de geheele Sahara
was doorgetrokken. In Nigeria was de Zweed
sche, mevr. Dickson genaamd, dikwijls ge
dwongen, geruimen tijd te wachten, totdat de
inboorlingen een brug hadden gelegd over de
gezwollen rivieren.
GIFT AAN DEN H. VADER.
Naar Kipa uit Londen verneemt, heeft de
heer John Meade Falkner, een bekend zaken
man uit Durham, uit dankbaarheid voor de
groote bewegingsvrijheid, welke hij in de Va-
ticaansche kunstzalen en in de bibliotheek ge
noten heeft, den H. Vader een bedrag van
500 pond sterling doen toekomen, waarover
Z.H. naar "believen kan beschikken.
Vijf huizeu in asch.
KEULEN, 29 December. (V.D.) Donderdag
avond tegen 18 uur ontstond in de woning van
een wijnbouwer in Keulen een groote brand,
die met groote snelheid om zich heen greep
en spoedig op vier naburige woningen over
sloeg. Tot laat in den avond was de brand
weer bezig met bestrijding van de vlammen.
De vijf huizen zullen intusschen alle wel een
prooi der vlammen zijn geworden, waardoor
6 gezinnen met taljijke kinderen dakloos
worden. Behalve de huizen, zijn groote oogst-
voorraden verloren gegaan.
SLECHTS EEN MANIFESTATIE
De Egyptische legatie verzoekt medé U
deelen, dat de aanslag op koning Foead niet
anders was bedoeld dan als een manifestatie.
De gevonden bom was niet aangestoken, zeer
onvolledig vervaardigd en neergelegd op een
plaats op grooten afstand van de polytechni
sche school.
Onderwijzers en ambtenaren zonder
salaris.
CHICAGO, 30 December (R.O.) Honderden
onderwijzers, staats- en gemeente-amlbtenaren
verkeeren op het oogenblik in nood, daar hun
salarissen niet uitbetaald worden, wijl de stad
in financieele moeilijkheden zit.
Verscheidene ambtenaren hebben hun wo
ningen moeten verlaten en slapen thans in te
huizen voor dakloozen.
Het bureau voor „Public Welfare" heeft re
gelingen getroffen om allen ambtenaren, wier
salaris in zes maanden of langer niet uitbetaald
is, speciale hulp te verleenen. Het eerste half
uur dat het bureau geopend was, hadden zich
reeds 150 personen om steun aangemeld.
Alleen employé's die minder dan 150 dollar
per maand verdienen, komen in aanmerking. Zij
ontvangen 40 dollar in de maand steun in den
vorm van voedsel, kleedingstukken, brandstof
fen en andere noodzakelijke behoeften.
Het bedrag dat zij op deze wijze krijgen, wordt
van hun achterstallige salaris afgetrokken.
De stemming in den Franschen senaat.
PARIJS, 29 December. (V.D.) In den Fran
schen senaat is het twaalfde gedeelte der a.s.
begrooting goedgekeurd met 242 tegen 6 stem
men, zonder dat de minister van financiën,
Chéron, het noodig oordeelde de vertrouwens
kwestie te stellen. Ook met de voorgestelde op
voering der hoogste grens voor de uitgifte van
schatkistbons tot 5 milliard verklaarde de
senaat zich accoord.
STAMBOEL, 30 December. (V.D.) Gisteren
is in Turkije, evenals in het geheele gebied
van den Islam, de Ramadan gevierd, één der
voornaamste heilige dagen van het Mohamme-
daansche jaar.
Aanvankelijk had Kemal Pasha gedecreteerd,
dat de Arabische gebeden vervangen moesten
worden door Turksche teksten, doch deze
maatregel bleek in de practijk niet uitvoer
baar, zoodat de Muzzeïn voorloopige vrijstel
ling van dit besluit hebben gekregen en de
gebeden gisteren nog bijna overal in het tra
ditioneele Arabisch zijn uitgesproken.
WAANZINNIGE VERWEKT
OPSCHUDDING IN DE KERK.
LONDEN, 29 December. (V.D.) In een katho
lieke kerk in Oxford heeft heden een incident
plaats gehad, dat groote ontsteltenis verwekte.
Een jonge vrouw, die voor de Kerstkribbe
stond, verwijderde plotseling het beeld van het
Christuskind uit de kribbe en legde haar
eigen zuigeling er voor in de plaats. Daarop
snelde zij naar het hoogaltaar, rukte er het
kruis af en slingerde het weg. Tenslotte werd
zij door kerkgangers vastgehouden en aan de
politie uitgeleverd.
ROEKELOOZE TOCHT GESLAAGD.
OSLO, 29 December. (V.D.) Een Noorsch
zeeman, Alfons Hansen, is in Augustus van
dit jaar vertrokken in een zeilboot, van 36 voet
lengte om een weddenschap te winnen, inhou
dende, dat hij op Kerstavond in Miami op de
kust van Florida zou aankomen. Hij is precies
op tijd in Miami aangekomen. Zijn „beman
ning" bestond, behalve uit hemzelf, uit een
hond en een kat, die den overtocht in goeden
welstand hebben doorstaan.
TWEE KAPITEINS NEERGESCHOTEN
DOOR EEN NEGER-SOLDAAT.
FORT HUACHUCA (Arizona), 30 Dec. (R.O.)
Twee kapiteins, en hun vrouwen werden
doodgeschoten en een luitenant ernstig ge
wond door een neger-soldaat, die amok
maakte, totdat hij door soldaten van de wacht
werd neergeschoten.
GENEVE, 30 December. (R.O.) De Britsche
regeering heeft de ratificatie van het Oosten
rijksche leeningsprotocol bij het secretariaat
van den volkenbond gedeponeerd.
Men verwacht, dat morgen de Fransche
ratificatie zal worden gedeponeerd, aangezien
deze gisteren door de kamer is goedgekeurd.
Het protocol kan dus nog op den laatsten
dag van den vereischten termijn in werking
treden.
1 Januari nieuwe schoonmaak in sovjet-
Rusland,
MOSKOU, 30 December (R. O.) Het uitvoe
rend comité der communistische partij heeft
besloten, op 1 Januari een nieuwe groote zui
veringscampagne te beginnen. Het comité
heeft verklaard, dat de zuivering moet wor
den voortgezet tot de partij bevrijd is van le
den, die de socialistische principes trachten te
ondermijnen.
Tot nader aankondiging zal niemand meer
tcA de partij kunnen toetreden.
De laatste groote zuiverings-campagne heeft
plaats gehad in 1928, toen 260.000 leden uit
de partij werden gezet als gevolg van het con
flict tusschen Stalin en Trotzki.
In Mei a.s. congres der com
munistische internationale.
MOSKOU, 30 December (V.D.) In Mei 1933
zal het congres der communistische interna
tionale bijeenkomen om politieke en economi
sche kwesties te hespreken. Tegelijkertijd zal
de nieuwe leiding der communistische interna
tionale worden gekozen.
Generaal Kundt opperbevelhebber der
Bolivianen.
LONDEN, 30 December (R.O.) Uit La Paz
wordt gemeld, dat generaal Kundt bij regee-
ringsverordening van 7 December tot opperbe
velhebber der te velde staande Boliviaansche
strijdkrachten is benoemd.
Generaal Lanza blijft chef van den Boliviaan-
schen generalen staf.
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
In een schrijven aan de regeering, hebben
de patroons van de textielnijverheid medege
deeld, dat zij absoluut gekant zijn tegen het
invoeren der 40-urige arbeidsweek in deze
industrie.
RIO DE JANEIRO, 30 December (R.O.) Naar
hier verluidt, zouden de Peruvianen voornemens
zijn Loreto militair te bezetten en Leticia aan
Columbia terug te geven.
LONDEN, 30 December (H.N.) De Peruaan-
sche regeering spreekt, volgens een mededee-
ling van het gezantschap te Londen, de geruch
ten tegen, volgens welke zij voornemens zou
zijn, Columbia den oorlog te verklaren.
TRAGISCHE DOOD VAN MOEDER EN
KIND.
LEIPZIG, 29 December. (V.D.) De vrouw
van den slotenmaker Gottfried bevond zich
hedenmiddag met haar dochtertje van 5 jaar
in de keuken. Plotseling kreeg de vrouw, die
aan hartzwakte leed, een flauwte, juist op het
oogenblik, dat zij het gaskomfoor wilde aan
steken. Het kleine meisje ging in radeloosheid
op den rug van de voorover gevallen bewuste-
looze vrouw zitten. Door het ontsnappende gas
zijn moeder en kind omgekomen.
DE 46.000 KANARIES VERTROKKEN.
HAMBURG, 29 December. (R.O.) Twee sche
pen, elk met 23.000 kanaries aan boord, zijn
van hier naar New York vertrokken.
Zooals reeds gemeld zijn de vogeltjes allen
gevangen in het Harzgebergte; in Amerika is
naar deze zangertjes groote vraag.
Veertien oppassers gaan met elk schip mee,
om de vogels te verzorgen.
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
Sedert een paar dagen is nu ook het traject
ClabecqBrussel voor het verkeer van binnen
schepen van 300 ton opengesteld. Dit zal van
grooten invloed blijken te zijn voor de havens
van Brussel en Antwerpen. Vanuit deze laatste
stad zullen voortaan groote hoeveelheden erts,
hout, mijnhout, granen, petroleum, zand, grint,
etc. naar het bekken van Charleroi worden
gezonden.
Vermelden wij terloops, dat het de „Soc.
beige des betons" is, die dit werk tot algemeene
bevrediging heeft uitgevoerd.
