Oude Couranten te koop
Sanguinose
KLEIME'AMMOMCE
f
f
f
f
f
AN IJ S M E LKT AB LETTE N
M.&P.S.
WAAROM HOOFDPIJN
SANGUINOSE
DINSDAG 17 JANUARI 1933
DE VOEDING VAN DEN DESAMAN
De regeering vindt 2i cent per
dag voldoende.
Scherpe critiek van de „Koerier".
UIT DE DUITSCHE TOONEEL-
WERELD.
Vorstelijke beschermers en hun
eigenaardigheden.
WILLY BURMESTER. t
BEZUINIGINGEN IN ENGELAND.
ADRIANA JOHANNA
TERLINGEN
ANTCN GE0RG JUSTINUS
CCRNELIS WILKENS
Anna Adrienne Henriëte
Marie Camp
PHILIPPUS JACOBUS
HOFFMANN
G. J. VAN APELDOORN
LOUIS VAN WAESBERGHE
Josephine Mutsaerts
ANGELA JOHANNA MARIA
W1LKING
Joseph L. M. Maertens
WILLEM AREND VISSER
VRAAGT HET AANGEWEZEN MIDDEL TEGEN
HOEST, VERKOUDHEID en GRIEP
merk
frisch
Zijt H
OPENBARE VERKOOPING.
NA ADVERTEEREN
KOMT ZONNESCHIJN
Polderweg no. 69,
Noordvestlaan 42,
Noordvestsingel 57 en 59,
Ongebruikte exemplaren.
Tot en met 1000 Ko4 ct. p. Ko.
Boven 1000 Ko. tot en met 2500 Kolx/ï ct. p. Ko.
Boven 2500 Ko. tot en met 5000 Ko3 ct. p. Ko.
Af te halen aan het hoofdbureau van DE MAASBODE,
Groota Markt 30, Rotterdam en onze verschillende bijkan
toren. Groote hoeveelh. bijzondere prijzen, franco wal R'dam
VAN DAM Co.
ST. LIDUINA-BEELD
BROOD- EN BANKET-
ƒ1— PER WEEK
HUISHOUD- EN
INDUSTRIESCHOOL
BEZICHTIGING
Kabouter-annonces: on
overtroffen in kracht en
uitwerking.
Tr
In het communiqué van een gehouden bui
tengewone vergadering van den Raad van Ne-
derlandsch-Indië ter bespreking van de sui
kerproblemen is als mededeeling van den di
recteur van Binnenlandsch bestuur over de
kosten van voeding van den desaman vermeld:
.Gebleken is, dat het thans voor volwassenen
mogelijk is, zich voor 2 ct. per dag te voeden."
Deze mededeeling heeft het Volksraadslid
Koesoemo Oetoyo aanleiding gegeven de re-
geering eenige vragen te stellen ten einde
nader over deze kostenberekening te worden
ingelicht.
O.m. heeft hij gevraagd op hoeveel maaltij
den per dag is gerekend waaruit elk maal be
staat met opgave van het gewicht van de be-
standdeelen.
De regeering heeft op die vragen o.m. ge
antwoord:
De lage voedingskosten van 2)<4 cent per
dag voor een volwassen persoon zijn niet in
afgelegen desa's met opvallend weinig ruilver
keer geconstateerd, doch in normale platte
landsdesa's, welke wat dit betreft, als typee
rend voor ruime omliggende gebieden kunnen
gelden en niet als uitzonderingsgevallen be
hoeven te worden aangemerkt.
Voor 2% cent kan blijkens het resultaat der
gehouden onderzoekingen in de betrokken
streken de volledige dagelijksche voeding voor
een volwassene verkregen worden. Bij dit be
drag is niet op de aanwezigheid van eigen
voedselvoorraden gerekend.
Het aantal dagelijksche maaltijden heeft,
voorzoover de Regeering bekend is, dank zij
de voldoende voedselvoorraden, in geen der
onderzochte 6treken, noch elders, wijziging
ondergaan.
Een zekere versobering ten aanzien van het
gebruik van bijspijzen wordt wel van verschil
lende zijden gemeld doch de indruk is nog niet
gewekt, dat deze maatregel van aanpassing de
voedingswaarde der maaltijden aanmerkelijk
heeft aangetast. Der Regeering zijn dan ook
ondanks het feit, dat de aandacht van den
Dienst der Volksgezondheid voortdurend op
deze mogelijkheid gevestigd is, tot dusverre
geen gevallen bekend, waarin de gevolgen van
eenzijdige of te zwakke voeding aan den dag
rijn getreden.
Dat een dagrantsoen ter waarde van 2 J4
cent niet anders dan weinig krachtig kan zijn,
kan de Regeering niet zonder meer beamen.
Dit is, evenals in normale tijden, ook thans
afhankelijk van de voedingsmiddelen, welke
men zich verschaft en zal plaatselijk en indi
vidueel verschillen.
De vrij ruime voorraden, welke in de meeste
gevallen voorhanden zijn en de sterke prijs
daling ook der bijkomstige voedingsmiddelen,
zullen in het algemeen naar verwacht mag
worden, de bevolking in staat stellen hare nor
male voeding althans wat de voorname be-
standdeelen daarvan betreft te handhaven,
zoodat voor vrees voor ondervoeding naar het
oordeel der Regeering voorloopig geen aanlei
ding bestaat.
Dit antwoord heeft de „Koerier" aanleiding
gegeven, tot een zeer scherpe critiek; een cri
tiek welke te meer opvalt en aan waarde
wint, nu ze komt van het Katholieke dagblad
in Indië, dat bovendien reeds meermalen heeft
blijk gegeven in tal van artikelen, ten opzichte
van den tegenwoordigen droeven toestand van
de desa-gezinnen goed geïnformeerd te zijn.
We laten hier het antwoord van de „Koerier"
op de regeeringsverltlaring in zijn geheel vol
gen:
„Wij hopen, dat de heer Koesoemo Oetoyo
zich niet met dit verkeerd kluitje in het sui
kerriet zal laten sturen, doch integendeel krach
tiger zal insisteeren: Hij kon b.v. vragen, of
de Regeering ook van meening is, dat de desa
man een mensch is. Hij kon vragen, of het
niet wenschelijk is, dat de Regeering zelf eens
de proef op de som nam: de G.G., de Raad van
Indië, de departements-directeuren (de gobang-
man Mühlenfeld voorop) en verdere Regee-
ringspersonen te verplichten eens een week
of wat op 2 cent te vasten.
Een „zekere versobering ten aanzien van
bijspijzen" zou de oomes geen kwaad doen,
en ondervinding is een goede leermeesteres,
ofschoon er ook menschen zijn, die nooit iets
leeren.
Van ondervoeding weet de regeering niets,
blijkbaar weet zij ook niet, dat ook vóór den
crisistijd heele streken in Midden-Java aan
ondervoeding en armoede leden.
Bij deze „traditioneels en onoordeelkundige
samenstelling" van hun voeding (stommerik-
ken, dat ze ook niet oordeelen meer noodig
te hebben dan door de Regeering als voldoende
wordt geconstateerd, en nog stommer, dat ze
zoo arm zijn en bij de normale jaren" ver
geleken, is de toestand nu „niet buiten verhou
ding'' erg. Maar een Regeering over een volk,
dat voor 2% cent per dag leeft, met maand
salarissen over de 1000, is dan óók niet bui
ten verhouding. Doch wij gunnen den Regee-
ringspersonen hartgrondig de ondervinding van
vasten op 2^ cent.
Twee en een halve centEen kip vreet meer
aan gabah op per daj;, en die heeft geen land
rente, zout-accijns e.d. te betalen, heeft ook
geen huis en kleeren noodig.
„Dat een dagrantsoen ter waarde van 2
cent niet anders dan weinig krachtig kan
zijn, kan de Regeering niet zonder meer be
amen." Dan kan de Regeering ontstellend
weinig
Dat dit ergelijk luchthartig antwoord weer
een flater van den eersten rang is, ziet natuur
lijk iedereen behalve de Regeering. Dat de
bevolking door dit antwoord gegriefd en ver
ontwaardigd zal zijn, voorziet ieder ander, be
halve de Regeering.
Dat op vergaderingen, die rechtmatige ver
ontwaardiging krachtig gelucht zal worden
en de niet-schuldigen dan de straf-gevolgen
moeten ondergaan, voorziet en vreest ieder,
behalve de Regeering.
Welk groot staatsman zei ook weer tot zijn
zoon: „Mijn zoon, je zou versteld staan, als
je wist, met hoe weinig verstand een land kan
geregeerd worden."
Ja: kan geregeerd worden. Gelijk wij ver
steld staan, hoe iemand van 2 y. cent per dag
kan leven. Maar beide zijn er dan ook naar.
We moesten vooral wat meer aan dieren
bescherming gaan doen in Indië, dan evoluee-
ren we langzamerhand wel tot menschenbe-
scherming."
HAMBURG, 16 Januari. (W.B.) De inter
nationaal bekende vioolspeler prof. Willy Bur-
mester is heden alhier aan een hartverlamming
overleden. Burmester was 64 jaar oud.
MAMMOETSCHEDEL GEVONDEN.
RIAZAN, 15 Januari. (V. D.) Duikers, die
werkzaamheden verrichten in de rivier Oka,
hebben een uitstekend geconserveerden mam
moetschedel gevonden, die bijna 180 kg. weegt.
LONDEN, 16 Januari (V.D.) De „Daily Te
legraph" meldt, dat de nieuwe douanetarieven
tot nog toe 26 millioen pond sterling hebben
opgebracht en dat deze inkomsten tot einde
Maart waarschijnlijk een bedrag zullen berei
ken van 33.000.000 pond sterling.
In parlementaire kringen heeft men boven
dien den indruk, dat bezuinigingen ingevoerd
kunnen worden, waardoor belangrijke belasting
verlagingen mogelijk zijn.
De kanselier van de schatkist begint thans
met de voorbereidingen voor de nieuwe begroo
ting, waarbij hij zich zal laten leiden door het
principe van strenge bezuiniging en de nood
zakelijkheid van belasting-verlaging.
Waarschijnlijk zullen alle adviezen van de be
zuinigingscommissie, die een totaal van 100 mil
lioen pond sterling aan bezuinigingen heeft
voorgesteld, niet kunnen worden uitgevoerd.
De rrgeering zal echter een deel van de voor
stellen der commissie overnemen.
DE LOCK-OUT IN LE HAVRE GEËINDIGD.
PARIJS, 16 Januari. (R.O.) Naar uit Le
Havre gemeld wordt, is de uitsluiting van ha
venarbeiders hedenmiddag geëindigd. Dinsdag
morgen zal het werk worden hervat.
(Van onzen Berlijnschen Correspondent)
De rijkste kunsttempel van de heele aarde is
allang op de flescb en kleinere inrichtineen
van dezelfde soort hoeven zich dus niet te ge-
neeren wanneer ze het niet langer bolwerken
kunnen. De Metropolitan Opera in New York,
de stichting van multi-millionnairs als van der
Bilt, Harriman, Astor, Baker, Morgan, Whitney
en dergelijke vorstelijkheden uit de wereld des
groot-kapitaals, heeft reeds verleden jaar bet
loodje moeten leggen en moest de hulp van
Rockefeller inroepen om het smadelijk lot van
publieken verkoop te ontgaan. Een bezoek aan
deze inrichting op een gala-avond behoorde
vroeger tot de dingen, welke men niet licht
vergat. Alle kleinoodiën van de Rue de la
Paix en de Place Venóme op een hoop gewor
pen, hadden nog maar een treurig figuur ge
maakt naast de bergen van bijouterieën, welke
daar ten toon werden gesteld zonder echter
toch den indruk te maken, die er van verwacht
werd. Want het werd in de wandelgangen van
deze opera soms pijnlijk duidelijk, dat het al
weer een kunst op zich zelf is, de kunst van
juweelen dragen; en dat deze gave volstrekt
niet altijd te zamen gaat met de kunst ze met
kruiwagens tegelijk te koopen. Het lieercnma-
terieel was navenant, zullen we maar zeggen,
en al deze leden van New Yorks upper four
hundred ergerden zich inwendig ten zeeirts
niet van wege de enorme sommen, welke zij
hadden moeten betalen om Caruso of een an
dere ster te hooren zingen, maar wijl zij nun
tijd veel liever gebruikt hadden om naar een
clown te kijken, die degens slikt.
Duitschland bezit geen opera van milliar-
dairs maar het bezit een goed gefundeerde
theatertraditie en het is voor gezegd land dus
zeer pijnlijk, dat de-eene schouwburg na den an
deren zijn deuren moet sluiten. Zoo pas heeft de
Pruisische rekenkamer weer een memorandum
aan den landdag ingezonden, waarin eenige
cijfers over de Pruisische staatstheaters gege
ven worden. Deze inrichtingen zijn van ouds
her een twistappel tusschen den minister vau
financien en dien van schoone kunsten. De
eerste moppert over elk artistiek deficit, dat
hij uitgenoodigd wordt op zijn begroeting te
brengen en aan te zuiveren. Hij voelt er voor,
dat de theaters in deze benarde tijden hun on
kosten zelf bedruipen en vindt, dat ze geslo
ten beliooren te worden wanneer ze daar geen
kans toe zien. De man van de hoogere opvoe
ding kan zich met deze boekhoudersinzichtec
natuurlijk onmogelijk vereenigen en verklaart
dat de wereld vergaan zal, wanneer de thea
ters ophouden hun artistiek krachtvoer over
de bevolking uit te strooien.
Natuurlijk heeft de man met de z.g. boek-
houdersziel ten slotte toch aan het langste
eindje getrokken althans met dien verstande,
dat Pruissen een paar van zijn theaters van
zich afgestooten heeft. Het heeft Wiesbaden en
Kassei prijs gegeven en deze inrichtingen voor
loopig aan de gemeenteraden van de twee ste
den overgegeven. Het Schildertheater in Berlijn
werd in een separate N.V. omgezet. De Kroll-
opera wordt van geval tot geval verhuurd,
zoodat eigelijk allen nog maar de staatsopera
Unter den Linden en de schouwburg op de Gen-
darmeriemarkt als staatstheaters overblijven.
Volgens het memorandum van de rekenka
mer hebben de Pruisische staatstheaters in
1929 over de tien millioen mark aan den lande
gekost. In 1930 nog een kleinigheid meer, maar
toen is men toch gaan vinden, dat deze som
men wat erg hoog waren en begon men eenige
bezuinigingen in te voeren. In 1931 zonk het
deficit daardoor op 8,6 millioen maar dat was
nog te veel en daarom ging men er toe over
zich een paar kunsttempels van den hals te
schuiven. Maar het tekort voor 1932 wordt toch
nog op 6,4 millioen mark geschat en dat is zoo
veel, dat men door blijft zinnen op nieuwe be
zuinigingen. Dit laatste te meer, wijl de ten-
denz der inzinking aan blijft houden. Kon in
1913 de intendant nog 69 van zijn uitgaven
door inkomsten dekken dan was dat in 1931
nog maar met 35 he$ geval. De Staatsopera
Unter den Linden, de meest representatieve in
richting van haar aard en de tempel, waar de
Ueberkunst om zoo te zeggen met handenvol
uitgestrooid wordt, kon maar 26 van haar
onkosten door eigen inkomsten dekken.
In vroegere jaren hoefde men zich over der
gelijke kleinigheden het hoofd niet te breken
want toen zat het in Duitschland allerwegen
vol met potentaten, die, eene oude traditie ge
trouw, eene groote voorliefde voor het theater
leven aan den dag legden en nimmer schroom
den voor de bevordering ervan diep In eigen
zak te grijpen. Vaak verlangden deze vorsten
als een soort compensatie voor hun offers het
recht voor zich op zich met allerlei details
van het bedrijf bezig te houden en dat had
soms zijn goede zijde maar soms ook niet.
Een uitmuntend theatervakman is b.v. her
tog George II van Meiningen geweest. Deze
landsvader was van alle geheimnissen der
branche op de hoogte en zag evenzeer kans een
pakkend speelplan te ontwerpen als schetsen
voor nieuwe coulissen. Hij bemoeide zich met
elk detail van de opvoeringen, in zijn theater
en zijn bemoeienissen waren bijna altijd
vruchtdragend, zoodat dat hij een der voor
naamste reformatoren van den Duitschen
schouwburg geworden is. Hij had den moed
allerlei ouden rommel overboord te werpen en
door nieuwe, maar goede, begrippen te ver
vangen. Hij bezielde tot zelfs de figuranten toe
en lang stond Meiningen onbestreden aan de
spits van de schouwburgkunst in de Duitsche
gauwen. Hertog George was daarbij een bemin
nelijk man, die niet aan eigenwijsheid Jeed.
Wanneer een speler met hem van meenin^ver
schilde, kon bij ook zeer krasse vormen van
tegenspraak goed verdragen, aangenomen al
tijd, dat ze gefundeerd was.
Van ietwat andere allures was de hertog van
Brunswijk, die zijn loge gewoonlijk in gezel
schap van den grooten dog betrad. Beviel Iets
tijdens een voorstelling hem niet, dan kneep
hij dat beest in zijn staart met het gevolg, dat
het luide begon te janken. Voor de kunste
naars was het echter nog hinderlijker, dat
Zijne Hoogheid, wanneer hij slecht geluimd
was, na afloop van de voorstelling het stuk
In de leeg geloopen zaal van voren af aan deed
spelen. In plaats van echter zijn hond tus
schen beiden te laten komen deed hij dat dan
zelf en dat dan gewoonlijk niet op een zeer
beminnelijke manier.
Willem II, de tegenwoordige slotheer van
Doorn wist natuurlijk ook veel meer van het
theater af dan alle theater-manen bij elkaar
genomen en hij voelde vaak den drang hier
van blijk te geven. Erkend moet worden, dat
de keizer inderdaad zeer gelukkige invallen
en een goed gevoel voor eusceneering had.
Maar daarentegen kan men veel aanmerken
op de keuze van de stukken, waarvan hij de
opvoering afdwong. Soms ging hij nog in an
dere richting over de schreef. Toen Kleist's
„Prinz von Homburg" eens opgevoerd zou wor
den. wilde de keizer de scene geschrapt zien,
waar de prins een zekeren angst voor den dood
aan den dag legt. Want volgens den keizer
past dat in een vorst niet. Niet zonder moeite
slaagde men erin den keizer tot het inzicht
te brengen, dat het stuk al zijn beteekenis zou
verliezen wanneer men er de voornaamste
scene uit sneed.
De vorst van Hessen Kassei was ook een
theater-vriend op zijn manier en nam altijd
met zijn adjudant von Haringen in zijn loge
plaats. Met dezen getrouwe onderhield hij zich
dan in zijn krakend stemgeluid over koetjes
en kalfjes en over de gebeurtenissen van den
dag en dat was voor de kunstenaars nogal
storend, om van het publiek maar te zwijgen.
Nu was Gabillon eens geëngageerd en deze ver
loor bij de kraakstem van Zijne Hoogheid zijn
geduld en gaf daar kond van door een luid
stuit te stooten. De vorst, midden in een
aangename conversatie gestoord, wist niet wat
hij hoorde maar Haringen, wien het aan tegen
woordigheid van geest niet óntbrak, verklaar
de, dat Gabillon slechts een nieuwe nuance
in zijn spel aangebracht had. De achterdoch
tige heerscher was met deze slagvaardige uit
vlucht echter niet heelemaal tevreden. Hij liet
onverwacht het bewuste stuk, het betrof de
Drie Musketiers, nog eens op het speelprogram
zetten maar Gabillon was al lang gewaar
schuwd. De vorst zat met beide handen aan
zijn ooren toe te luisteren en Gabillon siste
een oorverdoovend stuit, priecies op dezelf
de plaats, waar hij dat de eerste maal ook
had gedaan. Het auditorium begreep van die
interpolatie natuurlijk niets maar de hooge
heer was gerustgesteld en ging dadelijk daar
na tevreden naar huis terug.
Een groot vriend van het theater was ook
koning Lodewijk II van Beieren. Deze liet
heele stukken spelen, waar niemand dan hij
zelf bij toegelaten werd en blijkbaar voelde hij
zich in een gansch leeg theater, waar de
meeste menschen een soort beklemming krij
gen, erg op zijn gemak. Lodewijk voerde geen
regie maar hij greep toch vaak in den arbeid
van zijn regisseurs in en daarvan vertelt Pos-
sart een en ander in zijn herinneringen. Lode
wijk, de groote romanticus, was tot op zekere
hoogte erg op preciesheid gesteld en op histo
rische echtheid. Eens werd er een stuk ten
tooneele gebracht, dat in St. Cyr speelde. Na
afloop der voorstelling kreeg Possart van den
koning een briefje, met verzoek zich niet te
slapen te leggen vóór hij kennis genomen had
van eenige boeken, welke Z. M. hem zou doen
geworden en waaruit duidelijk blijken zou, dat
zijn ensceneering van een bepaald onderdeel
totaal valsch was.
Om 12 uur in den nacht verscheen inderdaad
een koninklijke bode, gewapend met een boek
en daarin stond te lezen, dat de scene, waar
het om ging, zich in de audiëntiezaal en niet
op een binnenplaats te St. Cyr afgespeeld had
en dat Lodewijk XIV aan zijn rechterhand den
prins van Wales gehad had en links de konin
gin van Engeland en niet omgekeerd. Ook de
dauphin had op een verkeerde plaats gezeten
en dat was eveneens het geval met den hertog
van Orleans geweest, fossart antwoordde den
monarch op diens, bij het boek ingesloten brief
je, dat hij de gewenschte veranderingen wel
aan kon brengen maar dat de gezichten van
de Fransche majesteiten dan gansch achter
hun hofhouding verborgen zouden raken. Waar
op Lodewijk te'drie uur in de morgen ten ant
woord schreef: „De gezichten van de koningen
van Frankrijk zijn mij onverschillig; ik ver
lang echter historische juistheid".
DE BIJBEL OP SCHOOL.
In de Jahuari-aflevering van het mooie tijd
schrift ,,'t H. Land", uitgave der H. Land
stichting, schrijft drs. J. Eyckeler over de
noodzakelijkheid, dat het onderricht in de bij-
belsche geschiedenis zich meer aanpast aan
den huidigen stand der wetenschap, wil het
geloof der leerlingen later niet in gevaar ko
men. Er is vooruitgang, maar nog niet vol
doende en ,,'t B. Land", hoe verdienstelijk ook,
is niet geschikt voor het te bereiken doel.
„Wat er bereikt moet worden, is, dat de
leeraar in heel zijn geestesgesteldheid geleide
lijk den Bijbel als het ware aanvoelt en daar
door in staat worde gesteld rond de verhalen,
welke hij behandelt, de atmosfeer te scheppen
welke hing rond de oude gebeurtenissen. Hij
hoeft misschien nooit iets zuiver over te ver
tellen van wat hij las en toch zal er in zijn
geest een overvloed van dingen huizen, die hij
bezit zonder te weten, waar hij ze vandaan
kreeg.
Door de belangstelling, welke wij meer in
't bijzonder aan de onderwijswereld gaven,
heeft de wereld van 't Onderwijs zich ook met
meer concrete vragen tot ons gericht en wij
hebben het vertrouwen, daar de stuwkracht
meer van het onderwijs uitgaat dan van ons,
dat het volgend plan geestdriftig zal ontvan
gen worden.
De N.V. Palestina in Beeld", gevestigd te
Nijmegen heeft ons gevraagd oX de Redactie
parallel aan het tijdschrift ,,'t H. Land" niet
de wetenschappelijke leiding wilde op zich ne
men van een of meer series photografieën met
verklaring, welke een nuttig illustratie-mate
riaal bij het onderwijs der Bijbelsche Geschie
denis zouden vormen. Wij hebben na lang be
raad met allerlei onderwijs-autoriteiten bet
volgende plan opgezet.
Wij zouden beginnen met tien series van
tien photographieën, groot 15 X 10 c.M., prach
tig uitgevoerd met hoogglans en aan den ach
terkant geheel bedrukt met uitvoerige verkla
ring. Elke serie van tien photo's vormt een
geheel en belicht een bijzondere zijde van de
Bijbelsche Geschiedenis.
Zoo zijn volop in bewerking
Serie I. Het handelswezen in Israël.
Serie II. Het landschap van Palestina (I).
Serie III. Politieke verhoudingen in den
Bijbel.
Serie IV. Godsdienstige verhoudingen in Is
raël.
Serie V. Het landschap van Palestina (II).
Serie VI. Cultuurverschijnselen in het lani
van den Bijbel.
Serie VII. Heilige plaatsen in Palestina (I).
Serie VIII. Heilige plaatsen in Palestina (II).
Serie IX. Volksleven en volksgebruiken in
den Bijbel.
Serie X. Geschiedenis en Legenden.
Dat zouden dus samen 100 photographieën
zijn, welke te zamen in tien mappen 10 gulden
zouden kosten.
In de mappen zelf zou voor elke serie een
ander aardrijkskundig kaartje geteekend staan,
dat elke onderwijzer gemakkelijk op het bord
kan nateekenen. Op dat kaartje worden aan
gegeven heel bijzonder die plaatsen, welke in
de betreffende serie genoemd worden en be
handeld.
De verklaring welke op den achterkant der
foto staat, is zoo opgezet, dat de leeraar on
middellijk een zeker aantal verhalen uit den
Bijbel ban groepeeren en ze van bet bepaald
standpunt uit der serie kan belichten.
Hij moet voor dit werk natuurlijk niet te
doen hebben met kinderen, die de verhalen
niet of niet voldoende kennen, maar hij moet,
profiteerend van wat ze reeds kennen, hun
eigen denkkracht uitlokken, en, terwijl hij
hun geheugen opfrischt, het nieuwe gezichts
punt duidelijk maken.
In plaats dat de leeraar de verhalen weer
opnieuw in eindelooze reeks achter elkander
behandelt, groepeert hij ze (dus) rond (b.v.)
het ééne feit van 't handeldrijvende Israël. De
aankoop van 't stuk land in Hebron, dat Abra
ham kocht om Sara te begraven, de naar Egyp
te trekkende broers van Jozef, de spionnen
van Mozes, het aardige tafereel van den ouden
Jacob, die een zak amandelen meegeeft voor
den heer uit Egypte, zooals een Nederlandsche
boer een mandje kersen zou sturen naar een
weldoener in de stad, de om komkommers en
knoflook morrende Joden in de woestijn, dat
alles vormt reeds een heelen brok bijbelsche
geschiedenis. Het is voor den leeraar zelf niet
moeilijk om bij de kinderen, door ze even op
weg te helpen, die half of heelemaal gekende
verhalen voor 't ruitje aan hun geheugen te
doen terugspringen en daardoor blije verras
sing te schenker van 't door eigen zoeken ver
kregen resultffim. Hetgeen immers altijd veel
beter is, dan 't kind maar passief te laten zit
ten en hem met onze wijsheid vol te stoppen.
In een serie kaarten, welke 't handelswezen
illustreert, zit per se natuurlijk niet veel zui
ver godsdienstigs, maar de verhalen, die er
bij te pas komen, hebben dat wel. Wat er door
deze serie en soortgelijke, nu hijzonder bereikt
wordt, is, dat die verhalen door 't bijzonder
contact, dat ze hier krijgen met het dagelijk
sche menschenleven, onwillekeurig, zonder veel
gespreek en geredeneer, in den geest van het
kind, die concreetheid krijgen, waardoor ze en
voor 't geheugen onuitwischbaar en voor de
overtuiging onomstootbaar worden.
Ik hoop, dat men ons goed begrijpt. Het ge
heel van .J'alestina in Beeld" vormt geen Bij
belsche Geschiedenis, maar is een prachtig
hulpmiddel bij 't onderwijs en vooral bij het
repeteeren der Bijbelsche Geschiedenis. Pales
tina in Beeld geeft precies wat al te veel, eilaas
ontbreektinzicht in de plaatselijke omstandig
heden en dat weer niet met, op een plaats
kunstmatig samengebrachte dingen, maar met
photographisch materiaal, dat met een zeer
zorgvuldig bewerkte verklaring voorzien is.
Wij zouden die onzer lezers, die voor dit
werk meevoelen, zeer dankbaar zijn, wanneer
zij door een klein teeken van leven op dit klein
artikel reageerden."
DE TOESTAND IN BRITSCH INDIE.
Een Reuter-telegram uit Allahabad verluidt,
dat een aantal vooraanstaande leden van c)e
Ronde Tafelconferentie en eenige andere Indi
sche leiders zijn uitgenoodigd om met den vice-
koning v. Britsch-Indië te Dehii 'n, onderhoud te
hebben over den tegenwoordigen politieken
toestand.
SNEEUW IN OPPER-ITALI e.
MILAAN, 15 Januari (V.D.) In Opper-Italië
sneeuwt 't sedert 24 uur ononderbroken. Dikke
sneeuwmassa's vallen neer. liet verkeer Is
overal zeer gestremd. In Milaan moesten den
geheelen dag sneeuwploegen de tramrails en
de straten vrij houden. De treinen ondervin
den vertragingen van uren.
AUFGEBOT. Die Ehe wollen mit-
einander eingehen:
1. der Portefeuiller PETER JOSEF
HAINZ DER FüNFTE, wohnhaft in
Dietesheim; 2. die ANNA WILHEL-
MINA GARDON, ohne Beruf,
wohnhaft in Dietesheim.
Dietesheim, am 28. Dezemb. 1932.
Der Standesbeamte HAINZ.
De Heer en Mevrouw
H. DEVEER—VROOM
geven met groote blijdschap kennis
van de geboorte hunner Dochter
MARIA THéRéSIA JOHANNA.
Eindhoven, 15 Januari 1933.
Primulastraat 30. 45802 7
De Heer en Mevrouw
M. LAUREY—VERHOEVEN
geven met vreugde kennis van de
geboorte van hunne Dochter
MARIE-LOUISE.
's-Gravenhage, 16 Januari 1933.
v. Eoetselaerlaan 210.
De Heer en Mevrouw
W. J. DROESEN—
VAN NIJNATTEN
geven met vreugde kennis van de
geboorte van hun zoontje
HENK.
Roermond, 15 Januari 1933.
Eenige kennisgeving.
Hiermede vervullen wij den
treurigen plicht U kennis te
geven, dat na een kortstondig
lijden, voorzien van de H.H.
Sacramenten der Stervenden,
is overleden, onze innig ge
liefde Zuster, Behuwdzuster
en Tante,
in den ouderdom van 69 jaar.
Uit aller naam,
C. F. TERLINGEN.
Amsterdam, 14 Januari 1933.
Adm. de Ruyterweg 383 (huis).
Wij bevelen de Overledene in
Uwe gebeden aan.
De H.H. Uitvaartdiensten zul
len gehouden worden Woens
dag 18 Januari a.s. ten 7.30,
8.15 en 9.30, waarvan die te
9.30 zal gezongen worden in
de Parochiekerk van den
H. Franciscus van Assisië (de
Boom) Adm. de Ruyterweg
406. Daarna teraardebestelling
van uit de kerk op de R. K.
Begraafplaats „St. Barbara",
Spaarndammerdijk te circa
10% uur.
Eenige en algemeene kennisgeving.
ra 1
Heden overleed tot onze diepe
droefheid, na een smartelijk
Ujden, tijdig voorzien van de
H.H. Sacramenten der Ster
venden, onze beste Man en
Vader
de Hoogedelgestr. Heer
in leven gep. Luik-Kolonel
der Veldartillerie.
Echtgenoot van Mevrouw
in den ouderdom van 58 jaar.
Bergen op Zoom, 15 Jan. 1933
Auvergnestraat 39.
A. A. H. M. WILKENS—
Camp
TOM WILKENS
De plechtige Requiem zal ge
schieden Donderdag 19 Jan.
in de parochiekerk van O. L.
Vrouw Hemelvaart, waarna
de begrafenis.
Geen bezoek.
Hierdoor geven wij met diepe
droefheid kennis, dat onze
geliefde Broeder, Behuwd-
broeder en Oom, de Heer
Oud-Onderwijzer,
heden in den ouderdom van
65 jaar, na een kortstondig
lijden en gesterkt door de
H.H. Sacramenten der Ster
venden, is overleden.
Wij verzoeken allen, die hun
deelneming willen betuigen,
dit te doen door vurige ge
beden en H.H. Missen.
Uit aller naam,
K. J. HOFFMANN.
Rotterdam, 14 Januari 1933.
Johannes Brandstraat 24b.
Gezongen H. Mis van Requiem
Woensdag a.s. ten 9 ure in de
Parochiekerk van den H. Fran
ciscus van Assisië, Afrikaan-
derplein, waarna de teraarde
bestelling op de R.K. Begraaf
plaats Crooswijk.
Heden ontsliep in vollen vrede onze oudste mede-directeur,
de Heer
in den leeftijd van 54 jaren.
Wie den overledene gekend hebben in zijne groote werk
kracht en energie, zullen medegevoelen in het ernstige verlies,
dat wij door zijn heengaan geleden hebben.
De Directie v. d.
N.V. ZEEPFABRIEK DE KLOK v.h.
fa. J. L. VAN APELDOORN Hzn.
Heerde, 15 Januari 1933.
Begrafenis Donderdag 19 Januari a.s. op de nieuwe begraaf
plaats. Vertrek van het sterfhuis te half twaalf.
Verzoeke geen bloemen.
Een Hoofdpijnpoeder a 5 ets. van Dr. J. B. Meenk en U is gelukkig
bevrijd van Hoofdpijn. Portret in de poeder en driehoekzegel E.M.B.
achterop. Neemt niets anders 637DGVS 10
Tot onze diepe droefheid over
leed heden te Huist in den
ouderdom van 51 jaar, onze
dierbare Zwag r en Oom, de
Weledelgeb. Heer
Echtgenoot van Mevrouw
Oud-Lid van de Provinciale
Staten van Zeeland,
Ridder van Oranje Nassau,
Begiftigd met het Kruis Pro
Ecclesia et Pontifice.
Namens de Familie
VINCENT MUTSAERTS
Tilburg, 15 Januari 1933.
Bezoeken kunnen niet worden
afgewacht.
45769
45789 3.
Tot onze diepe droefheid over
leed heden, in het Sk Anto-
nius-Gasthuis te Utrecht, onze
innig geliefde Echtgenoote,
Dochter, Zuster, Behuwdzus
ter en Tante,. Mevrouw
Echtgenoote van den Heer
in den ouderdom van 57 jaar,
voorzien van de H.H. Sacra
menten der Stervenden.
J. M. L. MAERTENS
Mevrouw de Weduwe
C. POHLMANN—Pieck
De familie WlLKING
De familie MAERTENS
Hulst, 14 Januari 1933.
Heden overleed tot onze diepe
droefheid, na langdurig, smar
telijk, doch geduldig gedragen
lijden, onze beste Schoonzoon,
Zwager en Oom,
in den ouderdom van 43 jaar.
Wed. A. L. HARTNAGEL—
König
B. STARCKHartnagel
J. STARCK
C. KLAARE—Hartnagel
W. KLAARE
J. L. HARTNAGEL
A. HARTNAGEL—De Jong
A. J. HARTNAGEL
P. HARTNAGEL—
De Graaff
L. WENSVEEN—Hartnagel
J. G. WENSVEEN
M. BROESTERHUIZEN
Hartnagel
J. BROESTERHUIZEN
H. HARTNAGEL
Neven en Nichten
Rotterdam, 14 Januari 1933.
Fabrikanten
M. P. SMULDERS
Rotterdam
r
"N
45768 30
Notaris P. SCHABERG te Schie
dam zal op Vrijdagen 20 en 27
Januari aanstaande, telkens des
v.m. 11 uur in het Café „De ver
gulde Valk" té Kethel en Spaland
in het openbaar verkoopen bij
veiling en afslag
De BOUWMANSWONING bestaan
de uit woonhuis, stalling, schuren,
hooiberg, mestput, met bijbehoo-
rend erf en open grond, te Kethel
en Spaland aan den
kadaster Sectie B nos. 281, 282,
1875 en 1876 te zamen groot 12
Aren 93 Centiaren.
Grondl. 18.57. Delflandsch sluis-
geld ƒ2.31. Geheel in eigen gebruik.
Aanvaarding en betaling der koop
penningen 27 Februari 1933.
Bezichtiging 18 en 19 Januari 1933.
Nadere inlichtingen ten kantore van
den Notaris aan de Warande 125
te Schiedam. 12020S 29
De Notarissen H. B. E. BLAISSE
te Schiedam en J. K. SADéE te
's-Gravenhage, zullen op Vrijdagen
20 en 27 Januari 1933, bij veiling en
afslag, telkens des v.m. 11 uur, in
den Ned. R. K. Volksbond te Schie
dam, in het openbaar verkoopen:
I. Een HUIS met tuin en ged. uit-
pad, te Schiedam,
groot 8 A. 62 c.A.
H. Een dubbel FABRIEKSPAND
met open grond en ged. straat, te
Schiedam,
groot 9 A. 7 c.A.
Aanvaarding en betaling 27 Fe
bruari 1933.
Bezichtiging Woensdag 18 en Don
derdag 19 Januari 1933 van 1012
en van 24 uur.
Inlichtingen ten kantore van No
taris Blaisse, Dam 8, alhier.
12023S 27
Zijt gij bleek Is uw tandvleesch bleek, in plaats van
rood Zijn uwe oogleden van binnen flets en bleek
gij spoedig vermoeid, zoodat u alles te véél is
Dan is uw bloed niet krachtig genoeg; dan moet gij uw bloed
versterken.
Het beste middel om uw bloed te versterken is de
SANGUINOSE vermeerdert de roode bloedlichaampjes; maakt
daardoor uw bloed gezond en krachtig; helpt in zeer korten
tijd de bloedarmoede en zenuwzwakte overwinnen.
Prijs per fl. 2.de 6 fl. 3 11.12 fl 21.
Bij Apothekers en Drogisten.
Dc Riemerstraat 2c/4 Den Haag.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
^boOtèr^
6 regels 0.50
10 regels l.—
15 regels 1-50
ontwerp Adam Winter, terra cotta,
hoogte 45 c.M. ƒ25, hoogte 30 c.M.
15. Instituut voor Kerbel. kunst.
Leidschegracht 18, Amsterdam.
3312S
zaak ter overn. aangeb. op nett. st.,
lage huur, pracht, invent., cassa,
snelw., enz., weg. omst. ƒ1500. Vakk.
g. vereischte. Br. 45801 Msb. R'dam
Leerameublem., moquette stellen,
tafels, bedstellen, divans, karpetten
vloerzeilen, dressoirs. Spotkoopjes
Simonstr.57-55-44 b, Schiek. R'dam.
6662
voor Schiedam en Omstreken, Prins
Mauritsstraat 9.
van de verbouwde, vergrqote en
gemoderniseerde op Donderdag 19
Januari 1933 van v.m. 10—12 uur
en n.m. van 24 en 7—9 uur. Toe
gangsprijs 10 cent.
Het Bestuur.
3313S
.At
