ALGEMEEN OVERZICHT. DE ANTI-GODSDIENSTIGE WETTEN IN MEXICO. MAANDAG 23 JANUARI 1933 Amerika's vloot. SMOKKELEN AAN DE BELGISCHE i GRENS- DE GROENLAND-KWESTIE. VERARMING DER SPAANSCHE GEESTELIJKHEID. DE AUTOBUSSTAKING TE LONDEN. mËÈÈ DE UITZONDERINGSWETTEN IN FRANKRIJK. Voor dó vrijheid der religieuzen. Merkwaardige rede van Chastenet. ACHTER DE COULISSEN FRACTIEBESPREKINGEN IN DUITSCHLAND. TOESTANDEN IN ROEMEENSCHE GEVANGENISSEN. DE GRIEP-EPIDEMIE. GROOTE BRAND. 33 MENSCHEN GEDOOD. DE TOEPASSING VAN ART. 130 IN DE VERSCHILLENDE STATEN. DE GEBEURTENISSEN TE BEAURAING. DE DYNAMIETONTPLOFFING TE MORELIA. TER DOOD VEROORDEELDE, DIE ZIJN EXECUTIE OVERLEEFT- CHINA PROTESTEERT. TEGEN DE HANDELWIJZE DER NEGENTIEN. NIEUW JAPANSCH OFFENSIEF IN JEHOL? De verkiezingscampagne in Ierland. De ernstige ongeregeldheden, waarmede op Zondag, 8 Januari, te Dublin de Iereche ver kiezingscampagne geopend werd, de heftige tooneelen, welke zich dienzelfden dag te Cork en in enkele kleinere plaatsen afspeelden, wettigden de vreeg, dat Ierland een bijzonder rumoerigen tijd zou doormaken alvorens op 24 Januari de stemming zou plaats hebben. Deze ~-ees i« ongegrond geweest. Mr. de Valera's beroep op zijn eigen volge lingen, en in het bijs-mder op de leden van het z.g. Iersche Republikeinsche Leger dat hij evenwel niet bij name noemde is niet zonder uitwerking gebleven, evenmin als het hoofdartikel, waarin zijn orgaan, de „Irish Press", wees op den zeer ongunstigen indruk, dien gewelddadigheden, en vooral het over schreeuwen der politiekh tegenstanders, in het buitenland moest maken. Natuurlijk komen hier en daar kleine in cidenten voor. maar over het geheel heeft de campagne een ordelijk verloop. Dit wil niet zeggen, dat de belangstelling niet overweldigend is. Het heele land is nu reeds anderhalve week lang één verkiezings meeting. Door de dagbladen zijn er geen an dere gebeurtenissen dan de verkiezingstoespra ken der candidaten. Het volk is diep doordron gen van de buitengewone beteekenis, die deze stembusstrijd voor de toekomst van het land hééft. Het lezen der twee leidende partijbladen, de „Irish Press" (de Valera) en de ^Irish Inde pendent" (Cosgrave) heeft mij tot nu toe den indruk gegeven, dat geen der beide partijen een gevoel van zekerheid heelt, maar dat toch de republikeinen (regeeringspartijen) hoop voller zijn dan de eonstitutionalisten (oppo sitie-partijen). In strijd met dezen indruk evenwel is het feit, dat aan de „majority"-sectie van de beurs té Dublin de Valera sinds verscheidene dagen reeds ia het nadeel i3 bij Cosgrave, en dat, volgens den correspondent der „Dailr Ex- prrr.c". Vw.fcntMkers te Cork 6 tegen 4 bieden tegen de kans, dat de Valera een meerderheid krijgt, nelke hem in staat zal stellen te re- geeren. L-nrnm is niet langer het middelpunt van den electoralen strijd. De leiders reizen de provincie af. De Valera heeft gesproken voor reusachtige en geestdriftige meetings. Cos grave eveneens. Maar het meeste enthousias me schijnt zoo de indruk, dien ik uit de Iersche bladen krijg, juist is toch te heer- schen op de meetings, waar De Valera het woord voert. Dit beteekent betrekkelijk weinig, aangezien de toejuichingen vooral zijn per soon gelden; Cosgrave, zooveel minder „ro mantisch", en voor een Ier zelfs buitengewoon nuchter, maakt door zijn verschijning niet zoo licht geestdrift gaande. Maar uit de bladen blijkt niet dat de republikeinsche meetings, waar de leider niet persoonlijk optreedt, een grooter succes zijn dan die der tegenstanders. TJit de bladen blijkt, ofschoon zij pagina's met verkiezingsnieuws vullen, toch reeds heel wei- hig. De partijen beschuldigen elkaar in hoofd artikelen en advertenties van misleidingen en flagrante leugens en zeker hebben zij zich, voornamelijk op economisch gebied dichter lijke vrijheden veroorloofd, die wat al te veel óp dichterlijke losbandigheden lijken. Veel kan afhangen van de vraag öf en in hoeverre de boeren- of centrumpartij, waarvan de jonge Prank Mac Dermott de leider is, suc ces heeft. Haar candidatental bedraagt slechts 'fc'5. maar de kans is groot, dat velen hunner gekozen zullen worden dank zij den steun van kiezers, die tegen de economische politiek van De VaJera zijn, maar toch niet direct op de candidaten van Cosgrave hun stem willen uit brengen. Door het optreden der centrumspartij zijn de kansen voor Fianna Fail ongunstiger ge worden dan zij geweest zouden zijn indien, in- plaats van 25 centrumscandidaten, 25 meer Cumann na nGaedheal candidaten gesteld wa- fen. Maar De Valera is in geen geval moedeloos, Oh indien hij het wèl mocht zijn, dan laat hij het niet blijken. Op een groote en geestdriftige mesting te Dungarvan zeide hij: „Op grond van wat ik waarneem, voorspel ik dat Fianna Fail een overweldigende meerderheid zal krij gen". Wij hebben geen „voorspelling" van dezelfde vermetelheid van mr. Cosgrave te hooren ge kregen. Maar mr. Cosgrave is steeds een be dachtzamer man geweest dan de tegenwoordige president van den uitvoerenden raad. Spreekt een der leiders van de mogelijkheid eener „overweldigende" meerderheid, dan moet men hiérbij niet aan te te hooge cijfers denken. De meerderheid der regeerings partijen bedroeg in het ontbonden parlement slechts 6, n.l. 77 tegen 71. Fianna Fail was met 70 zetels de grootste partij en had een goeden voorsprong op Cumann na nGaedheal, met 54 zetels. Maar over een volstrekte meer derheid beschikte zij niet, en opdat zij een „overweldigende" meerderheid zal verkrijgen, zal zij zeer groote veroveringen moeten maken. Mr. Mac Dermott, de leider der boerenpartij, spreekt natuurlijk niet van „overweldigende" zegepralen. Te Collooney, in het graafschap Sligo, heeft hij verklaard dat „wij hopen op de wip te komen, zoodat wij de boeren kunnen brengen, waar zij behooren te zijn. Wij willen niets te doen hebben met den verfoeilijken par tijgeest van burgeroorlog." Waarschijnlijk is dit het beste, wat ook mr. Cosgrave hopen kan. Zijn kans op een volstrek te meerderheid is veel geringer dan die van mr. de Valera, maar het is niet onmogelijk dat de kansen voor de gezamenlijke oppositie partijen beter staan dan voor de gezamenlijke regeeringspartijen. Blijkt dit juist te zijn dan zal een regeeringCosgrave évenzeer afhan gen van de boerenpartij als het kabinetde Valera afhankelijk geweest is van de kleine labourpartij. Ierland zal dan geruimen tijd lan ger in de steeds nadeelige positie verkeeren van bestuurd te worden door een regeering, die geen eigen meerderheid achter zich heeft. Hier evenwel begeven wij ons op het terrein der voorspellingen, waarop wij ons liever niet wagen. Een van de belangrijkste en meest omstreden kwesties, waarvoor Roosevelt, zoodira hij het presidentschap officieel heeftf aanvaard, komt te staan, is die der Amerikaanaeh vloot uitga ven Door voorstanders van een groote vloot wordt er den laatsten tijd op gewezen, dat de Amerikaansche marine bezig is geleidelijk af te dalen tot een vaa den tweeden rang, doch, naar verluidt, zijn vooraanstaande de mocratische senatoren niettemin tot de con clusie gekomen, dat het huidige congres geen machtiging voor nieuwe schepen meer zal ver- leenen. In deen zittingsperiode zal men zich beper ken tot de gebruikelijke jaarlijksche machti ging, welke bestaat uit een gedeeltelijke mo derniseering van slagschepen en wellicht nog een betrekkelijk klein bedrag voor den aan bouw van in 1916 reeds toegestane torpedo jagers, Voorstanders van een groote vloot hebben verklaard, dat zij na den 4en Maart Roosevelt er aan zullen herinneren, dat sedert Hoover aan het bewind kwam, het Amerikaansche con gres geen enkele toestemming voor nieuwe schepen meer gegeven heeft, terwijl toch an dere landen, hoewel binnen de perken der verdragen, bleven doorbouwen. De voorzitter der vlootcommissie van het representantenhuis, Vinson, heeft een volledig plan gereed, I it hij Roosevelt wil voorleggen, volgens hetwelk 750 millioen dollar, over ver scheidene jaren te verdeelen, dient te worden besteed om een up-to-date vloot te krijgen. Vinson heeft tevens eenige subcommissies aan het werk gesteld, die de mogelijkheid on derzoeken van een hechte aaneensluiting der departementen van oorlog en marine met het oog op het doorvoeren van bezuinigingen. Verder zijn er eenige groepen, die het ka rakter van de vloot willen veranderen en hun Woordvoerder is de democratische ver tegenwoordiger van Oklahoma. Mc. Clintic, eveneens lid der vlootcommissie, die de logge, langzame slagschepen wil vervangen door mo derne marine-vaartuigen, luchtschepen, vlieg tuigen en vliegtuig-moederschepen. Een wetsontwerp tot volledige afschaffing van slagschepen is reeds door hem ingediend. Hij wil verder elk marine-vaartuig, zelfs torpedobooten en onderzeeërs, zóó laten bou wen, dat zij minstens één vliegtuig kunnen meevoeren. Het laatste door het congres goedgekeurde vlootprogram werd tot wet verheven in Fe bruari 1929, juist voordat Hoover aan het be wind kwam. Daarbij werd gemachtigd, tot den bouw van een vliegtuig-moederschip en 15 zware krui sers. Twee jaar later hechtte het congres zijn goedkeuring aan de moderniseering van drie oude slagschepen, welk werk nog aan den gang is. De voorstanders van een kleine vloot stellen zich voor, dat Roosevelt zich aan hun zijde zal scharen en verwijzen daartoe naar zijn eisch om de staatsuitgaven met 25 procent te ver minderen, doch ook de voorstanders van een groote vloot verwachten hun voorstellen te zien gesteund door den nieuwen president en krengen daartoe in herinnering Roosevelt's jrroegeren functie van onderstaats-secretaris voor de vloot. Men meldt ons uit Antwerpen: Ondanks het feit dat het douanetoezicht in den laatsten tijd ten zeerste verscherpt is, neemt de activiteit der smokkelaars hand over hand toe. De ambtenaren der douane hebben zeer strenge orders gekregen en zijn er toe overgegaan, op tal van plaatsen versperringen op te werpen, hetgeen echter geenszins voldoen de blijkt te zijn, daar de smokkelaars de ver sperringen met hun auto's kapot rijden. In den nacht van Donderdag op Vrijdag heeft de douane vijf zware koeien, die van Overslag over de grens gebracht waren, in bêslag geno men. Ook te Wachtebeke zijn vijf koeien in handen der douane gevallen. Langs den weg van St. Gilles-Wae9 reden smokkelaars met een vracht auto, waarin 40 gemeste varkens, in snelle Vaart België binnen. Douane-beambten achter volgden de auto per rijwiel, doch slaagden er niet in den wagen' in te halen. Onderweg raakte de vrachtauto echter onklaar, een luxe- auto, die achterop reed en blijkbaar de zending controleerde wilde sleepen, doch dit lukte niet. waarna een gedeelte der varkens in den luxe auto werd overgeladen. Des morgens vond men nog eenige varkens in de omliggende velden zwerven. Deze zijn in beslag genomen. Eveneens bij St. GillesAVaes zijn acht koeien in beslag genomen. Behalve veel vee wordt van uit Nederland veel benzine België binnengesmokkeld, terwijl omgekeerd van Bel gië uit veel meel, suiker, koffie en brood ge smokkeld wordt. De Deensche pleidooien, inzake het geschil tusschen Denemarken en Noorwegen over Oost- Groenland voor het permanente hof van in ternationale justitie te 's Gravenhage gehou den, zijn Zaterdag geëindigd. De Noorsche agent, de heer Buil, verklaarde, van de gelegenheid tot dupliek te willen ge bruik maken. Hij vroeg elf dagen uitstel. De president verdaagde daarop, te twaalf uur, de zitting tot Woensdag 1 Februari. Het uur van aanvang zal later worden bekend gemaakt. Naar uit Tarragona vernomen wordt, publi ceert de aartsbisschop van Tarragona, kardi naal Vidal y Barraquer, in het officieele or gaan van zijn diocees een lijst van de gelden, welke in het laatste kwartaal van 1932 voor het onderhoud van geestelijkheid en eeredienst zijn ingezameld. Het totaalcijfer van offergelden en inschrij vingen bedraagt 61.498.90 peseta's. Daar het aartsdiocees Tarragona uit 153 parochies be staat, is het hoogste bedrag, dat maandelijks aan een pastoor als ondersteuning kon worden toegewezen slechts 96 peseta's (ongeveer twee en twintig gulden). Voor de noodzakelijke herstellingswerken in de kerken van het aartsdiocees konden slechts 2000 peseta's worden uitgetrokken en voor het onderhoud van het seminarie 4000 peseta's. Priester in de gevangenis. Naar uit Madrid vernomen wordt, was don Paiomares, pastoor van Salinillas, door den civielen gouverneur gestraft met een geldboete van 150 peseta's, wijl hij een bisschoppelijk rondschrijven betreffende het wetsontwerp op de religieuse congregaties had voorgelezen en over de onbillijkheid van het ontwerp had gesproken. Daar de pastoor weigerde de opgelegde geld boete te betalen, werd hij dezer dagen in de gevangenis geworpen. LONDEN, 21 Januari. (H. N.) De staking bij de Londensche omnibusmaatschappij heeft zich in den loop van den morgen nog uitgebreid Het geheele aantal stakers wordt thans op 10.000 geschat. LONDEN, 21 Januari. (R.O.; Het bestuur van het syndicaat der transportarbeiders en aanverwante groepen, dSv heden vergaderde, publiceert een verklaring, waarin gezegd wordt, dat het de actie van het personeel der auto bussen te Londen niet kan steunen en waarin gevraagd wordt tol ie stakers <Uu arbeid zullen hervatte/ n I w i *-• In jaren heeft in Spanje niet zulk een koude geheerscht als dit jaarEen sneeuw storm te Madrid. Onze correspondent te Parijs schrijft ons Hoewel men de religieuzen, die tijdens den oorlog in Frankrijk zijn teruggekeerd, om daar hun „vaderlandschen plicht" te vervullen, later niet meer heeft durven uitzetten, leven zij toch in een uitzonderingspositie, die maakt, dat zij eiken dag aan de, in de vervolgings- wetten neergelegde, willekeur kunnen worden blootgesteld. De bekende „Drac", de liga van oudstrijders voor de verdediging der religieuzen, blijft on verzwakt haar actie voortzetten, in 't bijzonder wat betreft den terugkeer der Karthuizers naar Grande Chartreuse en in de streek, die niets liever wenscht, dan de voordeelen, welke hun vroeger de aanwezigheid der Karthuizers bracht, terug te krijgen, wordt door haar mee ting op meeting georganiseerd. Vroeger hebben wij reeds geschreven, hoe vol hoop de katholieken na 1919 waren, om tenminste enkele hunner desiderata verwezen lijkt te krijgen en hoe zij verwachtten, dat al thans sommige van de uitzonderingswetten te gen de kloosterorden uitgevaardigd, zouden worden ingetrokken, of verzacht Wij hebben er toen op gewezen, dat op een gegeven oogen- blik de mogelijkheid van een terugkeer der Karthuizers nabij scheen, te meer waar de staat met geen mogelijkheid de historische ge bouwen van de Chartreuse voor verval kon bewaren, terwijl bovendien de streek er alle belang bij had, dat de Karthuizers er zouden terugkeeren. Van dien terugkeer is toen niets gekomen, wat indertijd vooral geweten werd aan het kartel en den tegenstand der loge, doch dezer dagen vernamen wij, dat die tegenstand toen vooral is gekomen van zoogenaamde „gemo- dereerden", van wie men een andere houding zou verwacht hebben en speciaal van den toen- majigen minister-president, Poincaré, die de wet letterlijk gehandhaafd wilde zien. Intusschen gaan uit de streek zelf steeds meer stemmen op voor den terugkeer der Kar thuizers, waarom ook in eën petitionnement werd gevraagd. Dit petitionnement is echter nator Périer. Men zal zich herinneren, dat nog voor de jongste algemeens verkiezingen een socialis tisch kamerlid, de heer Chastenet, de belangen van de streek hooger aansloeg dan die van het anti-clericalisme en voor den billijken eisch der bevolking opkwam. Dit werd hem toen door' de radilcalen zoo kwalijk genomen, dat dezen de roode partij-afdeeling hebben ge noodzaakt, Chastenet uit te sluiten, wat intus schen niet belette, dat de heer Chastenet her kozen werd. Men moet dezen socialist hulde brengen voor de kordate wijze, waarop hij zijn meening is blijven verdedigen en thans voor den terugkeer der Karthuizers opkomt, daar hij dit billijk acht. De verrassing is dan ook niet gering geweest op de jongste meeting van de „Drac" het ka merlid Chastenet als spreker te zien verschij nen, om tegen de uitzonderingswetgeving voor de kloosterlingen te protesteeren. Hij heeft daarbij zelfs enkele bijzonder geestige en rake opmerkingen gemaakt Hij verklaarde o.a. „Men heeft bij de vervolgingswetgeving van 1901 vooral geschermd met het bezit in de doode hand, maar, als de wetgevers van toen, thans terugkeerden, zouden zij zien, dat de goederen in de doode hand niet die zijn, welke in het bezit zijn van de kloosterlingen, maar welke in handen zijn van de machtige econo mische concerns, de groote banken en ano nieme maatschappijen. Niemand denkt er ech ter aan die buiten de wet te sluiten. „De wetten van 19011904, aldus Chastenet, zijn uitzonderingswetten, ware schelmerijen, en .als laicist, republikein en socialist, als mystiek heiden ('t woord is van Chastenet zelf) weiger ik de republiek te bouwen op wil lekeur en schelmerij". „Men heeft de „clericalen", de priesters en religieuzen, voorgesteld als de steunpilaren van het kapitalisme. Maar ik ben eens op onder zoek uitgegaan en ik heb niet kunnen ont dekken, dat zich in de besturen onzer groote vennootschappen en maatschappijen geeste lijken bevonden. De priesters zijn niet rijk, in tegendeel, als socialist wil ik luide hun bit tere misère verkondigen. Ik ken er, die van een paar honderd francs per maand leven. Welke proletariër zou dat kunnen De heer Chastenet is bij de Trappisten op bezoek geweest en verhaalt welk menu hij daar vond: wat sla, een aardappel, een homp brood en een kruik water, of wat wijn. Terug- keèrend van dat bezoek dacht hij eraan, hoe er in de badplaatsten op los wordt geleefd in brasserijen en immoraliteit. „Daar heeft men volgens de wet alle vrijheid toe, maar voor de monniken, die in onzen materialistischen tijd een schoon voorbeeld van onthechting aan het aardsche geven en die door woord en voor beeld een ideaal prediken, heeft men slechts uitzonderingswetten". De heer Chastenet heeft tot de religieuzen gezegd: „Gij hebt twee vijanden: de onwetend heid en de lafheid". Zijn vriend Guernut, voorzitter van de liga van de Rechten van den Mensch, heeft even eens de religieuzen willen verdedigen, doch hij heeft het moeten opgeven wegens den tegen stand en de kwaadwilligheid van zijn „vrien den". Ter vergoelijking voegde de heer Chas tenet er aan toe: „Wat wilt ge, we zijn slacht offer van de eeuw van het sectarlsch anti-cleri calisme". „Ik voor mij", zoo zei hij nog, .,zie liever het volk den weg naar de Kerk hernemen, om er hun God te aanbidden, dan het te zien omkomen in de plaatsen, waar men zich ver maakt". 't Merkwaardigste van dit alles is, dat, als men hen afzonderMjk koert, tal van radikalen en socialisten er pr««l«a zoo over denken, als de heer Chastenet, «ear in het partijverband en in het gawel der partijdemagogie, offeren ze steeds dapper pee aan het sectarisjne. BERLIJN, 21 Januari. (W.B.) Naar wij uit parlementaire kringen vernemen, zal de volgen de week een reeks belangrijke onderhandelin gen „achter de coulissen" gevoerd worden over de kwestie van de uitbreiding of reorganisatie van het rijkskabinet. In nationaal-socialistische kringen wordt verklaard dat Adolf Hitler ook in de komende week nog in Berlijn zal blijven, dat echter ver moedelijk van de nationaal-socialisten inzake de regeerings-besprekingen geen initiatief zal uitgaan. Men neemt daarom in parlementaire kringen aan, dat het centrum met de fracties der na tionaal-socialisten, der Duitsch-nationalen, der Duitsche volkspartij voeling zal nemen, Het schijnt dat deze besprekingen reeds in het begin der- week zullen aanvangen, want de oentrumfractie van den rijksdag is reeds voor Donderdagmiddag a.s. bijeengeroepen. De centrum-fractie rekent erop. dar. in cone fractiezitting uitvoerige en principieele debat ten over de kabinets-reorganisatie zuilen plaats hebben, want de fractie heeft thans reeds be paald, dat haar beraadslagingen niet Donder dag geëindigd maar Vrijdag voortgezet zullen worden. Overigens is reeds gemeld, dat de reeks frac tiezittingen reeds Maandag 23 Januari geopend wordt met de bijeenkomst der Duitsch-na- tionale fractie. Reeds Dinsdag 24 Januari zal ook de Beier- sche volkspartij een fractie-zitting houden. Gevangenen van honger en koude omgekomen. BOEKAREST, 21 Januari. (V.D.) In de gevangenis van Toernu Severin zijn twee ge vangenen om het leven gekomen, de eene door verhongering en de ander door bevriezing. In de Roemeensche pers heerscht groote ver ontwaardiging. Eenige bladen schrijven, dat de leveranciers van levensmiddelen aan de ge vangenissen sedert jaar en dag niet meer be taald zijn en dat de directeur en het overige personeel sedert maanden geen salaris meer hadden ontvangen, zoodat voor de gevangenen niets kon worden gedaan. Ook brandhout was hardnekkig bestreden door den radicalen (je gevangenis niet meer aanwezig. Vele ge vangenen waren zóó verzwakt, dat zij nauwe lijks nog op hun beenen konden staan. De minister van justitie heeft een onderzoek naar de misstanden in de gevangenis van Toernu Severin en in andere Roemeensche ge vangenissen bevolen. Catastrophale stijging van het aantal gevallen. SIEGBURG. 21 Januari. (V.D.) Het aantal griep-gevallen te Siegburg en omgeving is zoodanig toegenomen, dat thans alle scholen gesloten zijn. Bij de plaatselijke ziekenkas wor den dagelijks gemiddeld 130 nieuwe patiënten aangegeven. In vele gezinnen zijn vier of vijf personen ziek en-dikwijls is het heele gezin door de griep aangetast. Naar schatting is op het oogenblik 40 a 50 pet. der bewoners lijdend aan griep. DüSSELDORF, 21 Januari. (V.D.) Aangezien de griep in Düsseldorf steeds verder om zich heen grijpt, hebben de districts-artsen in de stad Düsseldorf geadviseerd, alle scholen voor den tijd van 21 tot 28 Januari a.s. te sluiten Het onderwijs te Düsseldorf zal derhalve op Maandag 30 Januari pas hervat worden. Honderd huizen in Siberisch dorp vernield. MOSKOU, 21 Januari. (V.D.) In het Amoer- gebied, in het dorp Nikitowka aan de rivier Seja, brak een brand uit, die honderd huizen totaal vernielde. Een groote hoeveelheid graan ging in de vlammen verloren. Acht boeren wor den vermist. SMOKKELTRIO TOT ZWARE STRAFFEN VEROORDEELD. De drie grootsmokkelaars: Sommers, Som- mer en Schmits, die Dinsdagnacht te Gladbach- Rheydt, na een kort, hevig vuurgevecht met de douane-beambten, door deze waren gearres teerd, even voordat'ze met een compleet uitge- rusten pantserwagen eenige honderden kilo's tabak over den Rijn naar Solingen wilden smokkelen, hebben Donderdagmiddag voor de rechtbank te Gladbach terechtgestaan. G. Sommers werd tot 33 maanden, J. Som- mer en A. Schmitz respectievelijk tot 25 en 18 maanden gevangenisstraf veroordeeld, terwijl ieder hunner bovendien nog voor 902.000 R.M. werd beboet, eventueel te vervangen door 6 maanden gevangenisstraf. Door ontploffing van 60 kisten dynamiet. LONDEN, 21 Januari (H.N.) Naar uit Mo- relia, in den Mexicaanschen staat Michoaean, wordt gemeld, zijn door tot nu toe onbekende oorzaak 60 kisten met dynamiet in de luobt gevlogen. Daarbij zijn 33 personen om het leven gekomen. MOEDER MET VIJF KINDEREN VERBRAND. MADRID, 21 Januari. (V.D.) Te Granada heeft brand gewoed in een drogisterij. Het blusschingswerk werd bemoeilijkt door gebrek aan water. De brand greep zoo snel om zich heen, dat de vrouw van den drogist en haar vijf kinderen zich niet meer konden redden. Zij kwamen jammerlijk in de vlammen om. De verschillende Mexicaansche staten vaar digden al heel spoedig decreten uit, waarbij het maximum-aantal priesters werd vastge steld, die de heilige bediening zouden mogen uitoefenen. In het uitvaardigen van sectarische wetten spant de staat Vera Cruz, welke bestuurd wordt door den beruchten Tejeda, de kroon Tejeda vaardigde n.l. een wet uit, waardoor de uitoefening der heilige bediening slechts aan één printer op iedere honderd duizend inwo ners wordt toegestaan. Dit voorbeeld werd weldra gevolgd door den staat Yucatan. In andere staten, waar slechts een kleine groep protestanten wonen, mochten dezen evenveel „bedienaren van den eeredienst" aan wijzen als de veel aanzienlijker Katholieke be volking. Zoo werd in het federale district waar vol gens officieele gegevens vijftien duizend pro testanten en ongeveer een millioen Katholie ken wonen, de bepaling uitgevaardigd, dat het aantal bedienaren van den eeredienst, die toe stemming krijgen, om hun ambt uit te oefenen, niet grooter mag zijn dan een per vijftig dui zend inwoners. Deze bepaling geldt voor iedere religie of secte. Een decreet van 6 Januari 1932 van de re geering van den staat Chiapas bepaalde, dat „het maximum-aantal bedienaren van onver schillig welken eeredienst, dat vastgesteld is of vastgesteld wordt in den staat Chiapas, niet gjooter zijn zal dan een per iedere zestig dui zend inwoners". Bovendien bevat het decreet de meer gespe cificeerde bepaling, dat (art 13) de die bevoegd zijn om de bediening uit te oere- nen, „bij de uitoefening van hun ambt geen priesters of priesterstudenten als helpers mo gen hebben, op straffe van een geldboete van 300 peso's of 15 dagen hechtenis, dat de gou verneur van den staat (art. 15) naar eigen goeddunken de bevoegdheid om de priesterlijke bediening uit te oefenen kan intrekken en ten slotte dat (art. 17) krachtens deze wet geen kerkelijke hiërarchieën erkend worden, waar om alle bedienaren van onverschillig welken eeredienst worden samengevat onder de be naming: „priesters". Den 12en Mei 1932 verdeelde het congres van den staat Michoaean de Ocampo bij decreet no. 100 den staat in een aantal districten en bepaalde (art. 3) dat „het maximum-aantal be dienaren van onverschillig welken eeredienst, dat de priesterlijke bediening in ieder district zal mogen uitoefenen, drie zal bedragen" of wel 33 „bedienaren van den eeredienst" voor den geheelen staat. Art. 4 van dit decreet luidt: „De staat als medewerker van den bond, kent geen enkele rechtspersoonlijkheid toe aan de godsdienstige vereenigingen, Kerken genaamd, waarom de regeering geen enkele klasse van hiërarchieën of hiërarchische organismen, zooals aartsbis dommen, bisdommen enzerkent, en de bedienaren van den eeredienst beschouwt als personen, die een beroep uitoefenen, dat onde^ hevig is aan de desbetreffende wetten. Bijge volg zal er in den staat geen enkele bedienaar van welken eeredienst dan ook in het register worden ingeschreven, die binnen het gebied van den staat een hiërarchische waardigheid heeft bekleed of een hiërarchisch gezag heeft vertegenwoordigd, als aartsbisschop, bisschop, delegaat enz. Art. 12 bepaalt, dat de bedienaren, die mach- tiging hebben gekregen, hun consult zullen moeten uitoefenen binnen de kerk. Verder zul len zij op grond van het volgende artikel „de aan de kerken annexe gehouwen (d.w.z. de pastorieën)) niet mogen gebruiken als woning noch geheel noch gedeeltelijk wijl deze onroe rende goederen uitsluitend voor openbare dien sten moeten bestemd worden". Geen enkele priester kan den eeredienst uitoefenen buiten de kerk, welke hem is toegewozen (art. 27).op straffe van een maand hechtenis en definitieve intrekking van de machtiging (om den eere dienst uit te oefenen). „De bedienaren van welken eeredienst ook, die met overtreding van art. 4 van deze wet het hiërarchisch gezag. van. huij. bediening in het openbaar of in het verborgen uitoefenen of openlijk toonen (hier zij opgemerkt, dat de aartsbisschop van Morelia, de hoofdstad van den staat Michoaean, juist de apostolische deli- gaat mgr. Ruiz y Flores was) zullen nooit machtiging krijgen, om godsdienstoefeningen te houden en zij zullen gestraft worden met zes maanden hechtenis". Andere zware sancties worden opgelegd aan de priesters, die deze bepalingen overtreden, of aan de burgerlijke of rechterlijke autoritei ten, die niet met voldoende gestrengheid de toepassing van de wet eischen. De beide laatste artikelen (37 en 38) ten slotte bepalen, dat „iedere andere niet in de voorgaande artikelen voorziene overtreding zal gestraft worden met een maximum geld boete van 100 peso's en een arrest van een tot zes maanden" en dat in deze geheele aangele genheid „den overtreders geen voorwaardelijke veroordeeling zal mogen worden verleend". De waarde van het getuigenis van eenvoudigen. De hoogeerw. heer Kanunnik dr. Th. Van Tichelen bespreekt in het Belgische blad „De Boer" de mogelijkheid, dat de vijf kinderen te Beauraing inderdaad O. L. Vrouw gezien heb- 'hën. Hij schrijft daarover: „Zou het nu echt zijn, dan komen die feiten heelemaal overeen met de gewone doenwijze van God. Niet aan grooten en geleerden maakt onze Lieve Heer doorgaans zijn wonderstukken ken baar. Wel aan geringen, aan eenvoudigen, aan simpelen, aan klein volk. Christus koos zijn Apostelen uit het bedrij vig doch eenvoudig volk van visschers, boeren en tollenaars. Hij zelf juichte van vreugde over de won- dergaven die zij kregen: „Ik. geloof U, Vader, Heer van hemel en aarde, dat Gij deze dingen voor wijzen en verstandigen verborgen hebt, en ze geopenbaard hebt aan kinderen. Ja, Va der, want zóó is uw welbehagen geweest!" Juist vijf en zeventig jaar geleden is O. L. Vrouw verschenen aan Bernadette, dat arme meisje van Lourdes. Waarom aan eenvoudige menschen, niet aan grooten en geleerden? Omdat die menschen getuigen moeten zijn yan Gods wonderwerken. En om goed te ge tuigen, moet ge gezond verstand hebben en heldere oogen; evenwichtig en oprecht zijn. Geleerdheid, macht of rijkdom komen daar niet bij te pas. En wat O. L. Vrouw zou gezegd en gevraagd hebben, zijn juist drie zaken die de menschen van onzen tijd broodnoodig hebben: Gij moet veel bidden.... De menschen bidden zóó weinig! Ik zal de zondaars bekeeren.... Er loopen er millloenèn! Offer u voor Mij! Offervaardigheid bestaat schier niet in de ongeloovige wereld! En wat die vijf kinderen zeker reeds be komen hebben: duizenden en duizenden men schen doen zij nadenken. Want nadenken wordt er zóó weinig gedaan in de wereld". NEW-YORK, 21 Januari. (V.D.) Betreffende het dy nam ietongeval te Morelia wordt nader gemeld, dat de ontploffing plaats vond ln een regeeringsmagazijn. Dertig personen zijn ge dood en vijf en dertig zwaar gewond. Dertig huizen werden vernield, terwijl de gebouwen in de geheele stad op hun grondvesten trilden. Een garnizoen van 100 soldaten, dat in het regeeringsgebouw zijn kwartier heeft opgesla gen, was op het oogenblik van de ramp ge lukkig afwezig. TALLINN (Estland), 20 Januari. (R.O.) De autoriteiten der gevangenis hier ter stede staan voor een zeer moeilijk probleem, daar een gevangene, die wegens moord ter dood veroordeeld was, zijn executie heeft overleefd. Volgens de wet in Estland mag een ter dood veroordeelde zelf zeggen, op welke wijze het doodvonnis aan hem voltrokken zal worden. Men stelde den moordenaar daarop de keuze ■tusschen den kogel en den strop, doch de man wensehto gift in te nemen. Een dosis vergift, volgens medische deskun digen absoluut doodejijk, werd daarop in water opgelost en de man dronk het op. Echter, hoewel hij ernstig ziek werd, sterven deed hij niet, en thans is hij, dank zijn krach tige constitutie geheel hersteld. De autoriteiten weten nu niet wat te doen, daar de wet tweemaal executeeren voor de zelfde misdaad verbiedt. GENèVE, 21 Januari. (R.O.) Bij de bemid delingspogingen van den volkenbond in het Chineesch-Japansch geschil, is een nieuwe ver scherping van den toestand ingetreden, door een lange verklaring van de Chineesche dele gatie, die In den loop-van don nacht is gepubli ceerd. In deze verklaring protesteert de Chineesche delegatie ertegen, dat de commissie van ne gentien de Chineesche voorstellen tot bemid deling, welke reeds in December waren Inge diend, nog in het geheel niet heeft besproken, terwijl daarentegen wel de Japansche voorstel len zijn behandeld. De Chineesche delegatie is thans overgaan, tot publicatie van haar eigen voorstellen. Deze bestaan hierin, dat de volkenbond zich uitspreekt tegen erkenning van den onafhan- kelijken Mandsjoerijschen staat en verklaart, dat China met dezen eisch tot niet-erkenning vol in zijn recht staat. Ook ten opzichte van de andere punten, ver vat in de resolutie van de commissie van negentien, neemt China een standpunt in, dat lijnrecht tegenover het Japansche staat, zoodat de vooruitzichten voor een regeling der moei lijkheden steeds geringer worden. Een rede van Oesjida. TOKIO, 21 Januari. (R.O.) Bij de herope ning van de zitting van het parlement heeft de minister van buitenlandsche zaken Oesjida een rede gehouden. Hij vestigde o.a. de aandacht op de toene mende welvaart van Mandsjoekoeo en recht vaardigde daarmede het optreden van Japan. „Ik ben ervan overtuigd", aldus zeide hij, „dat de volkenbond zoowel als de regeeringen van de vreemde mogendheden, de eerlijke en recht vaardige positie, welke wij hebben ingenomen, zullen erkennen". Ten aanzien van Jehol verklaarde Oesjida, dat de groote Chineesche muur de historische grens is tusschen Mandsjoerije en China, zoodat Jehol een integreereud deel is van den nieuwen staat. Sprekende over het Lytton-rapport, zette Oesjida de Japansche bezwaren hiertegen uit een. Japan is gaarne bereid, met den volkenhond samen te werken, doch ten opzichte van de po litiek tegenover China moet eenige elasticiteit worden toegestaan in de toepassing van het vol kenbondspact in verband met den abuormalen toestand in China. Met nadruk verklaarde spreker; dat voor vrede in het verre Oosten nauwe samenwerking tusschen Japan, China, Mandsjoekoe en Rus land noodzakelijk is. Sprekende over den economischen toestand, betreurde Oesjida de ontwrichting van den handel, welke een gevolg Is van het afschaffen van den gouden standaard door meer dan veer tig staten en de oprichting van hooge tol muren. Hij wenscht vrijhandel, welke den grondslag vormt voor den algemeenen vooruit gang van de welvaart. Oesjida besloot zijn rede met de woorden: „Japan zal alles doen, wat het kan. om de a.s. economische wereldconferentie te doen slagen.". Moord op den prémier van Mandsjoekoeo. SHANGHAI, 21 Januari. (R.O.) Door 'het ontploffen van een bom op de spoorlijn naar Tsjangs Tsoen is de eerste minister van Mandsjoekoeo gedood en de Japansche gezant ernstig gewond. PEIPING, 21 Januari. ÜV.D.) De Japansche troepen aan de buitenzijde van den grortten muur van de provincie Jehol vertoonden gis teren een grootere activiteit dan in de laatste dagen het geval was, zoodat men veronderstelt, dat zij het offensief zullen hervatten. Op het Chineesche hoofdkwartier verwacht men, dat de Japanners voornemens zijn hun offensief op den Cliineesclien Nieuwjaarsdag te heropenen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1933 | | pagina 2