UIT BIADEIÏ EM
illiK
TIJDSCHRIFTEN
DONDERDAG 26 JANUARI 1933
SPOORWEGEN CONTRA VRACHT
AUTO.
Verlaging van de goederen
tarieven.
BRAND IN EEN ZAGERIJ EN
KUIPERIJ.
LEDERWARENWERKPLAATS
UITGEBRAND.
STERFGEVALLEN IN 1931.
GEEN TELECRAAFVERKEER MET
TURKIJE.
EEN LES VAN SCHAEPMAN
KINDERMOORD TE OVERASSELT.
STANDBEELD KONINGIN ONTHULD.
i
DOOR DEN TREIN GEGREPEN
EN GEDOOD.
DOOR VALLENDEN TAK GEDOOD.
NOG EENS: DE AFGEKEURDE
SPEENVARKENS.
EEN GEPLUNDERDE GASMETER.
TREINONTSPORING BIJ HAARLEM.
MET Z'N DRIEEN ER OP UIT.
De directie der Nederlandsche Spoorwegen
heeft bij den Minister van Waterstaat een aan
tal wijzigingsvoorstellen der goederentarieven
ingediend, welke naast een belangrijke verla
ging ook Ingrijpende wijzigingen zullen bren
gen in de grondslagen der vraehtberekening.
De tegenwoordige indeeling in vier catego
rieën (vrachtgoed, ijlgoed, bestelgoed, gewoon
vervoer en bestelgoed-snelvervoer) zal worden
vervangen door een indeeling in drie catago-
rieën n.l. vrachtgoed, snelgoed en expresgoed.
Het snelgoed zal zijn een samensmelting tus-
schen Ijlgoed en bestelgoed gewoon vervoer;
het expresgoed zal zijn het tegenwoordige be-
stelgoed-sjiel vervoer.
De directie komt tot deze samensmelting op
grond van de volgende overwegingen
1. Gezien de concurrentie van de vracht
auto's is de tegenwoordige ijlgoedsnelheid veel
al onvoldoende. Waar die snelheid is opgevoerd
heeft verzending als bestelgoed weinig zin
meer.
2. Met het oog op evenbedoelde concurren
tie zijn de tegenwoordige bestelgoedprijzen voor
zendingen boven 10 K.G. te hoog:
3. Het naast elkander bestaan van bestel
en ijlgoed geeft aanleiding tot begripsverwar
ring bij het publiek, te meer omdat voor kleine
pakjes het snellere vervoer (bestelgoed) dik
wijls goedkooper is dan het minder snelle (ijl
goed)
In de nieuwe tarieven wordt voor alle soor
ten vervoer de vracht tot en met 30 K.G. be
rekend, onafhankelijk van den af te leggen
afstand.
Voor snelgoed zijn tot en met 10 K.G. de prij
zen van het tegenwoordige bestelgoed gewoon
vervoer overgenomen met dien verstande dat
de thans geldende vracht van 0.80 van meer
dan 9 tot en met 10 K.G. zal gelden voor zen
dingen van meer dan 9 tot en met 30 K.G.
Voor vrachtgoed 2ljn prijzen tot en met 30
K.G. lager gesteld. De vrachtprijzen tot en met
30 K.G. voor expres-goed zijn dezelfde als" die
van het tegenwoordige bestelgoedsnelvervoer.
Hierbij zal overeenkomstig met het snelgoed,
de thans geldende vracht van 1.20 voor zen
dingen van meer dan 9 tot en met 10 K.G.
worden toegepast bij zendingen van meer dan
9 tot en met 30 K.G.
Voor zendingen stukgoed boven de 30 K.G.
wordt de grondslag voor de vrachtberekening
de vracht voor het vrachtgoed. De minimum
vracht voor vrachtstukgoed zal 0.50 bedra
gen.
Voor snelgoed zal worden berekend het dub
bele van de nieuwe stukgoedprijzen voor
vrachtgoed met een minimum vracht van 0.S0.
De vrachtprijzen voor expresgoed zullen be
dragen vijf maal de nieuwe stukgoedprijzen
voor vrachtgoed met een minimum van 1.20.
Het bestellen zal in plaatsen, waar een be
steldienst Is gevestigd, kosteloos geschieden,
terwijl geen stationskosten zullen worden ge
heven.
Bij volumineuse goederen zal het dubbele
gewicht grondslag van de vraehtberekening
worden, waarbij als volumineus worden be
schouwd goederen die minder wegen dan 80
K.G. per M3. Nieuw is de bepaling dat voor
goederen, welke minder wegen dan 30 K.G. per
kub. meter de vracht berekend wordt naar 80
K.G. voor eiken kub. meter.
W agenladingen.
Voor wagenladingen is de bestaande klasse-
Indeeling gehandhaafd. De nieuwe vrachtprij
zen berusten op een lagere basis dan de tegen
woordige. De verlaging is ook hier het grootst
voor die goederen, waarvoor de auto-concur-
rentie het sterkst is.
De vracht voor kleine wagenladingen wordt
voortaan berekend naar het werkelijk gewicht
der zending, ook wanneer dat minder is dan
5000 K.G., doch voor niet minder berekend
dan 2000 K.G. tegen de stukgoedprijzen. Deze
prijzen zullen ook gelden, indien een wagen
van meer dan 10 ton is aangevraagd.
Ook de speciale tarieven zijn in het alge
meen sterk verlaagd in de door de directie
overgelegde nieuwe tarieven.
Te vervallen komen tal van bijkomende kos
ten als bestelloon, stationskosten, loon voor
reinigen en ontsmetten 4an wagens en be
houdens een aantal uitzonderingen het over-
brengloon van wagenladingen.
Verlaagd worden ook het afhaalloon te Am
sterdam, 's-Gravenhage, Rotterdam en Voor
burg, de provisie voor voorschotten en rem-
boursementen, de prijzen der adreskaarten en
vrachtbrieven en het weeggeld.
Tegelijk met de nieuwe tarieven, waarvan
de invoering zoo mogelijk nog dp 1 Mei a.s.
zal geschieden, wordt een kleiner model vracht
brief, ongeveer de halve grootte van den tegen-
woordigen, ingevoerd.
De directie schat dat door deze tariefsverla
ging 17 pet. der opbrengst, welke de tegen
woordige tarieven opleveren, wordt prijsge
geven.
Groote voorraad hont vernield.
Gisternacht omstreeks half 2 heeft een felle
brand gewoed in de duigenzagerij van den heer
A. van Lith te Kelderdonk (gemeente Erp N.B.)
Het vuur breidde zich snel uit over de kui
perij en tastte ook twee houtloodsen aan. De
voorraad hout en de drie gebouwen brandden
zeer fel, zoodat er een groote vuurzee ontstond,
die bij gebrek aan bluschwater niet te dooven
viel. Daar de wind in tegenovergestelde richting
etond, werd het woonhuis van den heer Lith ge
spaard en liepen de bewoners, die te bed lagen,
geen gevaar. Tegen den middag was de brand
nog steeds niet gebluscht. Men vermoedt, dat
een vonk uit den haard, welke in de kuiperij
Etond in het zaagsel is terecht gekomen.
De schade bedraagt 35000 gulden. De heer van
ILith is op beurspolis verzekerd.
Klooster op het nippertje behouden.
Dinsdagavond brak brand uit In de leder-
warenwerkplaats van H. de Ruiter in de Groote
Straat te Waalwijk. Het vuur greep zeer snel
om zich heen en hoog opslaande vlammen ver
spreidden door den sterken N.O.-wind een ge
weldigen volkenregen, die een ernstig gevaar
opleverde, vooral voor het nabijgelegen Zusters-
klooster van J. M. J.
De brandweer nam het blusschiugswerk zoo
krachtig mogelijk ter hand, doch de werkplaats
WA in korten tijd met den grond gelijk ge
maakt. Een vleugel van het klooster had onder-
tusschen vuur gevat, doch het mocht de brand
weer gelukken de vlammen hier in het be
ginstadium te dooven. Het klooster beliep
evenwel belangrijke waterschade.
AANKOMST MAIL-
D# Brail van Indië en China per Enge'Ach s.
Kaisar I. Hlnd wordt Vrijdag 27 Januari 6 uur
y.m. te Marseille verwacht.
De sterfte beweegt zich in dalende
richting.
STERFTE AAN KANKER EN HART-
ZIEKTEN HET GROOTST.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek pu
bliceert een statistiek van de sterfte naar den
leeftijd en de oorzaken van den dood over 1931.
welke in verband met bezuinigingsmaatregelen
beknopter is dan de voorafgaande jaargangen.
Aan de omvangrijke inleiding van dit werk,
ontleenen we het volgende:
De sterfte beweegt zich, zij het dan met en
kele schommelingen, in dalende richting.
Van 26.58 per 1000 inwoners in de jaren
1840-'49 daalde het sterf te-cijfer tot 21.27 in
18S0-'89, tot 13.40 in 1910-'19, tot 9.85 in 1924-
'23 en tot 9.63 in 1931.
Da daling is meer de mannelijke dan de vrou
welijke bevolking ten goede gekomen, zoodat
in de latere Jaren de sterfte-verhoudlngen der
beide geslachten elkaar ineer naderen. Voor
de mannen bedroeg in 1931 de sterfte 9.69 per
1000 dar mannelijke, voor de vrouwen 9.57 per
1000 der vrouwelijke bevolking.
Voor een deel vindt de afneming der sterfte
zijn oorzaak in de afneming der zuigelingen
sterfte. Deze sterfte bedroeg in 1880-'89 18.28,
in 1910-'19 9.53, in 1924-'28 5.82 en in 1931 4.96
per 1000 levend aangegevenen.
Hierbij dient nog in aanmerking genomen,
dat sedert 1924 de levend geboren kinderen, die
als levensloos waren aangegeven, omdat zij
overleden voor de geboorte-aangifte plaats had.
bij de zuigelingensterfte zijn gevoegd.
Door deze wijze van handelen komen de ver-
houdingscljfers na 1924 ongeveer 1 pet. hooger.
Bij beschouwing van de sterfte naar doodsoor
zaken treedt de sterfte aan kanker het meest
op den voorziend; Zc steens stijgende. Be
rekend yji iv.woa der gemiddelde bevolking be
draagt het sterftecijfer voor 1931 12.38; per
10.000 mannen stierven 11.93 mannen, per 10.000
vrouwen 12.83 vrouwen.
Na kanker komt de sterfte aan ziekten van
het hart met hooge cijfers; ook hier valt een
stijgend verloop waar te nemen. Voor 1931 was
het cijfer 12.49 per 10.000 der gemiddelde be
volking; voor de mannen 11.87 en voor de
vrouwen 13.11 per 10.000 der gemiddelde bevol
king van ieder geslacht. De tuberculose hoewel
in de laatste jaren afnemend, oefent nog steeds
een belangrijken invloed op het sterfte-cijfer
uit. In 1931 was het cijfer voor alle vormen te
zamen per 10.000 der gemiddelde bevolking 7.27
(6.95 voor de manne en 7.57 voor de vrouwen)
waarv-n 5.20 voor rekening van de tuberculose
der ademhalingsorganen en der bronchlaal-
klieren komt, met resp. 4.91 voor de mannen en
5.48 voor de vrouwen. De vrouwensterfte aan
t.b.c. is over het algemeen hooger dan de man-
nensterfte. Ook hersenbloeding (emholie en
thrombose) komt bij vrouwen meer voor dan
bij mannen, voor 1931 was het cijfer der totale
sterfte aan deze doodsoorzaak 6.58 per 10.000
der gemiddelde bevolking, dat der mannen
5.72 en dat der vrouwen 7.42 berekend op
10.000 der bevolking van ieder geslacht. Het
aantal overledenen aan pneumonie, bedraagt in
1931 8.65 per 10.000 der gemiddelde bevolking;
berekend op 10.000 der bevolking van ieder ge
slacht was het cijfer voor de mannen 9.07, voor
de vrouwen 8.24. Het grootste gedeelte hiervan
komt voor rekening dar bronchopneumonie,
deze maakt vooral veel slachtoffers onder de
kinderen beneden 4 jaar en in de hooge leeftij
den.
Ouderdom elschte als doodsoorzaak relatief
meer vrouwen dan mannen, hetgeen samenhangt
met de doorloopend geringere sterfte van de
vrouw in de jongere leeftijden. Voor 1931 was
da sterfte 4.97 per 10.000 mannen en 6.29 per
10.000 vrouwen, in totaal 5.63 per 10.000 der
bevolking. De sterfte aan kraamvrouwenkoorts
en andere ziekten van de zwangerschap, de
baring en het kraambed geeft over 1931 een
cijfer van 1.41 per 10.000 der vrouwelijke be
volking aan en een cijfer van 31.6 per 10.000
bevallingen. Gewelddadige dood eischte in 1931
4.38 mannen per 10.000 der mannelijke en 1.57
vrouwen per 10.000 der vrouwelijke bevolking;
in totaal 2.96 per 10.000 der gemiddelde bevol
king. Verdrinking en verkeersongevallen eisch-
ten hiervan de meeste slachtoffers. Onder de
verkeersongevallen wordt door trams, automo
bielen enz. het grootste aantal slachtoffers ver
oorzaakt
Zelfmoord geeft voor 1931 berekend op 10.000
der gemiddelde bevolking van elk geslachteen
cijfer van 1.15 voor de mannen en 0.53 voor de
vrouwen. Het totaalcijfer bedroeg 0.84. De
cijfers wijzen tegenover vroegere Jaren op een
stijgend verloop.
Zelfmoord door worging of ophanging gaf
voor de mannen een hooger cijfer dan voor
vrouwen, verdrinking van de vrouwen een hoo
ger cijfer dan voor mannen. Het aantal sterf
gevallen tengevolge van besmettelijke ziekten
is over het algemeen over 1931 gunstig; alleen
de sterfte aan influenza is hoog.
De cijfers der levenloos-aangegevenen welke
sedert 1924 door die der doodgeborenen zijn ver
vangen, waren, berekend op 1000 geborenen
voor 18S9-'89 49.31, voor 1910-'19 37.64, voor
1924-'28 25.48 en voor 1931 24.96.
Het aantal zonder geneeskundige behandeling
overledenen neemt geleidelijk af, onder de zeer
jonge overleden kinderen komt het hoogste
cijfer van niet geneeskundige behandeling voor.
VLOOT-AALMOEZENIER ALBADA
JELGERSMA.
Naar wij vernemen, zal de Zeereerw. heer J.
A. P. Albada Jelgersma den oefentocht mee
maken van de „Jacob van Heemskerk".
HET CONFLICT IN HET VISSCHERIJ-
BEDRIJF.
Onze berichtgever te IJmuiden meldt: In
een door de zeelieden gehouden vergadering
werd besloten van het in het begin der staking
ingenomen standpunt niet af te wijken, zoodat
het conflict onverzwakt blijft doorgaan. Ook
de reederijen houden aan de hunnerzijds
gedane voorstellen vast, zoodat van het ln de
vaart brengen der schepen ln den eersten tijd
geen sprake is.
Tengevolge van het niet tot elkander komen
van beide partijen blijft aldus een groot aantal
zeevisschers, havenarbeiders en kolenwerkers
werkloos.
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN.
De „Havik" en de „Oehoe" zijn belde in
Bagdad aangekomen.
ONGELUK TIJDENS VOETBALWEDSTRIJD
BANDOENG, 25 Januari. (ANETA).
Volgens eenjtelegram uit Djocjakarta aan
het Legerbestuur bekwam de Europeesche fu
selier L. J. Verleye tijdens een voetbalwedstrijd
een kniedruk in den buik.
Hedenochtend Is het slachtoffer overleden.
De telegrafische gemeenschap met Turkije
per draad zoowel als per radio is gestoord.
Aanneming van telegrammen geschiedt op
risico van den afzender.
r-pl i^Mvn
EEN SCHEEVE BOEL
In „Troffel en Zwaard", orgaan van Her
vormd Amsterdam van 1 Januari lezen wij
Voorzeker zit er ietk scheefs in het optre
den van Ds. v. Hoogenhuyze met de R.-IC,
die hij als voorzitter van de E(vangelische)
M(aatschappij) onbarmhartig bestrijdt. Nog
scheever wordt de positie wanneer een R.-K.
spreker geheel buiten de orde hulde
brengt aan de nagedachtenis van wijlen Kar
dinaal Van Rossum en de voorzitter der E.
M. die rede staande aanhoort. (Een kwestie
van de burgerlijke beleefdheid, zouden we
zeggen. Red.). Maar het scheefst wordt de
positie van Ds. v. H. wanneer hij met de
Vrijzinnigen tegen Rome optrekt om deze
laatste met hetzelfde woord te verslaan, wat
hij van zijn vrijzinnigen collega niet op zijn
kansel zou dulden. En scheever kan het niet
als een predikant, roepende om „den ster
ken man" zich, misschien ongewild, in den
fascistenhoek laat dringen. Persoonlijk vind
ik die samenkomsten in het Concertgebouw
zeer de moeite waard en ik meen dat daar
ook door Ds. v. H. positief werk kan worden
verricht. Maar Maandagavond met mijnheer
den Pastoor goede vrindjes, en Dinsdagavond
hem bekampen, dito dito met de Vrijzinnige
collega's, dat is me te scheef.
Pater De Greeve haalde terloops even aan
de beruchte colportage togen iz Iu-K. Zijn
Eerwaarde had moeten weten dat in een der
„uitgaven" van die colportage-uitgeverij de
naam van Ds. v. H. met eere wordt ge
noemd. Als dat niet scheever dan scheef
is, dan weet ik het niet meer.
ABRAMSZ.
Juist wordt mij medegedeeld, dat
Ds. Van H. ter bevoegder plaatse is geweest
om te vragen of tegen die opname niets te
doen is. 'Waarom maakt Ds. v. H. in de
groote en R.-K. pers niet bekend niets van
doen te willen hebben met die anti-R.-K. pro
paganda in dien onsmakelijken vorm
A.
MOED HOUDEN!
Uit het Alg. Handelsblad:
„Twee kikkers" aldus lezen wij in
„Humfeld's Financier" „vielen des nachts
in een melkvat, dat voor het kleinste deel
gevuld was mat melk. „Dat is het einde"
zei de eerste kikker, die een pessimist was.
Hij strekte zijn pooten uit en verdronk.
De andere kikker was een optimist en hoe
wel hij inzag, dat hij er leelijk voorzat, gaf
hij nog den moed niet op. Den "heelen nacht
ploeterde hij met z'n voorpooten ln de melk
om met z'n kop boven te blijven. En toen
het dag begon te worden, had de onvermoei
bare kikker vasten grond onder de pooten.
boter
Tot zoover deze kikkerfabel. Het beeld is
ook op Nederland van toepassing. Ook wij
hebben nu drie crisisjaren lang gesparteld in
een poel waar de vaste bodem ontbrak. En
nu er enkelen zijn, zooals bijv. de heer Van
Aalst, die om even een andere metaphoor
te gebruiken het einde van een val mee-
nen te bespeuren, zoeken wij houvast, en vin
den boter. Niet alleen omdat wij dit kos
telijk product nu eenmaal in Nederland bijna
niet meer kwijt kunnen raken, maar ook om
dat het glad en glibberig Is.
Vaste grond Misschien. Maar het gaan
Is niet minder moeilijk dan het gespartel
van gisteren. Met vallen en opstaan moeten
wij vooruit, en als het kan, naar boven. Er
zijn er die voor dit onzekere dek een com
pleet wegenplan willen ontwerpen. Ons dunkt,
wat meer noodig moet heeten Is: overeind
blyven I
EEN NIEUWE BROMVLIEG
Over de copie der Hitler-partij, die wij sinds
eenigen tijd op vaderlandschen bodem rijk zijn,
maakt de a. r. „Standaard" eenige opmer
kingen;
Of deze beweging toekomst heeft in ons
land, weten we niet Men zou, gelet op onzen
nuchteren volksaard, geneigd zijn de vraag
ontkennend te beantwoorden. Maar.... er is
veel ontevredenheid over den gang van
zaken op staatkundig gebied. Er Is nog meer
verwarring in veler hoofd. Er Is ook veel
onkunde. En niet minder is er, nu de Over
heid gelijk in de oorlogsjaren zoo sterk
in het maatschappelijk leven ingrijpt, drang
naar „iets" anders.
Wat dat „iets anders" nu zijn moet. daar
naar wordt weinig gevraagd. Als het maar
wat anders is dan we thans kennen. En dan
liefst iets, dat tevens een ongewonen trek
bezit. Eerst heeft men het geprobeerd met
een Italiaansch importartikel. Althans zoo
zei men. Doch ln waarheid was er niets dan
uiterst gebrekkige imitatie van wat ln Italië
het echte artikel was. Nu probeert men bet
dan met een nabootsing van de Duitsche red-
dingsbewegtng. Ir. Mussert is de profeet van
Hitler en Van der Voort van Zijp de
profetenzoon.
Het is ten slotte ln deze verwarrende
dagen niet onmogelijk, dat de toeloop tot deze
exotische beweging sterker zal blijken dan
men nu nog wel aanneemt. Maar dit durven
we desondanks wel zeggen: tot méér dan een
polltleken splinter wordt ze niet. En dus tot
een van die acties, die Juist versterken of
veroorzaken datgene waartegen men front
wensebt te maken: machteloosheid van Re
geering en Parlement.
Naarmate de Junimaand naderbij komt,
zu'len er nog wel meer van deze politieke
bromvliegen hun gegons doen hooren. De
laatste ls dit stellig nog niet. Wel een der
zonderlingste, omdat ze blijkt te lijden aan
een volslagen gemis aan inzicht in de hlsto-
risch-Nederlandsche verhouding tusschen
Gezag en Vrijheid.
En overigens met vele andere onverant
woordelijke groepen gemeen heeft, dat ze
opereert met beloften, die nimmer in vervul
ling gaan. Men denke slechts aan het alg"-
meene Staatspensioen op gemiddeld 55-
jarlgen leeftijd.
21 Januari 1903, juist 3n jaren geiden,
stierf Schaepman. De „Volkskrant", herinne
rend aan den tegenstand, waarop hij stuitte,
schrijft o.m.:
Indien ooit Iemand recht had gehad om
zich af te scheiden niu«« jm een
afzonderlijke positie ln te nemen «3 zfa
--tiHTip—ln een eleen korps om ztcB M
verzamelen, dan ware het dr. Schaepman
geweest.
Maar hij deed het niet, hij dacht er niet
aan: niet in scheuring en splitsing zocht hij
zijn kracht; hij stelde geen eischen en voor
waarden.
Hij werkte, hij volhardde, hij overwon.
Hij bezat vertrouwen, geduld; hij beidde
zijn tijd.
Hij wist welk een macht de Katholieken
door hun eenheid konden zijn, en hij wist
ook, dat zij door verdeeldheid hun invloed
zouden verspelen, wat niet om het te loor
gaan van den invloed het ergst was. m?ar
om het verlies dat daardoor de katholieke
zaak niet verstaan als affaire, maar als
cause, zooals de „Maasbode" dezer dagen op
merkte leed.
Tegenwoordig schijnt men geen geduld en
geen vertrouwen meer te bezitten en lijkt
men wel aangetast door de epidemie van den
haast.
Moge de les van dr. Schaepman. Indien ze
niet wordt verstaan door sommige heetge
bakerden hun ijver en goede hedoelingen
blijven intact worden begrepen door de
massa, die hem niet het minst eert om de
wijze waarop hij zici tegenover tegenslag en
tegenwerking gedroeg: als een groot man.
UITBREIDING STAATSLOTERIJ 7
De liberale Avondpost" geeft het wetsont-
7/erp-Ter Laan tot uitbreiding van het aantal
loten der Staatsloterij geen kans.
Wij voor ons zullen daar niet om treuren.
Onze geestdrift voor uitbreiding der staats
loterij is uitermate zwak; zij is er zelfs
heelmaal niet. Wij staan op het standpunt
van Minister De Geer: niet afschaffen, maar
ook niet uitbreiden. Ons volk verlangt meer
loten, zeggen de voorstellers. Het zij zoo,
maar dit kan voor de Regeering geen be
slissend criterium zijn. Een Regeering leidt,
maar volgt niet slaafs de menigte in wat
zij wenscht. Ook het feit, dat particuliere,
èn buitenlandsche, ondernemingen hier een
goed afzetgebied vinden moge bewijzen, dat
het volk in de loterij wil spelen, het bewijst
volstrekt niet, dat tegemoetkoming aan die
zucht staatstaak zou moeten zijn. Het volk
wil drinken ook; toch zijn allengs de vergun
ningen meer en meer beperkt. Verscheidene
van die buitenlandsche loterijen hebben suc
ces, omdat zij een aantal zeer hooge prijzen
uitloven, en als er dan een paar daarvan in
ons land vallen, wordt de menigte zenuwach-
tig, maar vergeet dat het winnen van zoo'n
prijs niettemin gelijk blijft staan met het zoe
ken van een speld in een hooiberg. Nogmaals,
uit het bestaan van die speelzucht volgt
geenszins, dat de staat verplicht zou zijn er
aan tegemoet te komen en zijn werk op dit
gebied te gaan uitbreiden. Zelfs al neemt
men voor juist aan, wat de voorstellers zeg
gen, dat uitbreiding der staatsloterij de speel
zucht niet aanwakkert (wat nog zeer te be
zien staat) dan blijft nog de vraag, of het
op den weg van den staat ligt aan de be
staande speelzucht tegemoet te komen.
Het is bovendien zeer twijfelachtig, of het
wel juist ls, dat het volk uitbreiding der
staatsloterij verlangt.
Tat van collecteurs en collectrlces hebben
ln den laatsten tijd groote moeite gehad, bun
loten kwijt te raken. Men riciht zich meer
naar buiiienlandsche loterijen, omdat deze
zulke hooge prijzen uitloven en omdat men
meent dat de kans op een eenigszins bedui
dende winst in de staatsloterij uitermate ge
ring ls. En dit is volkomen juist; de over-
groote meerderheid die met tientjes en twin-
tigjes werkt, krijgt dikwijls nog maar weinig,
zelfs bij het winnen van een prijs. De geest
drift voor onze staatsloterij is niet groot,
geenszins omdat het aantal loten te klein,
maar omdat de kans op een goeden prijs te
gering is. En hierin brengen de voorstellers
juist geen verandering.
Dan is er nog het argument, dat uitbrei
ding een flinke bate zou opleveren voor de
schatkist. Inderdaad. Maar ook dit ls niet
beslissend. Bevordering van het drankge
bruik zou 66% de schatkist ten goede komen;
toch beperken we het aantal drankgelegen
heden. De principieele vraag is voor ons;
heeft de staat inzake het organiseeren van
loterijen een eigen taak te vervullen? Deze
vraag beantwoorden wij ontkennend, en
daarom zijn wij tegen het wetsontwerp. Nood
zaak om de op-zich-zelf vrij onschuldige
staatsloterij, zooals die thans bestaat, af te
schaffen, zien wij niet; noodzaak en wensche-
lijkheid echter om haar uit te breiden, nog
veel minder.
DAAR EN HIER
Uit „De Leidsche Courant":
Bij de Nationaal-Socialistische demonstra
tie, Zondag te Berlijn gehouden, hebben
botsingen met de communisten plaats gehad
En nu staat er in het ochtendblad van de
soc.-democr. „Vooruit" een photo van den
Pruislschen rijkscommissaris, met het onder
schrift: De scherpslijper Bracht, Pruisens
rijkscommissaris, is vc een groot deel ver
antwoordelijk voor de botsingen te Berlijn.
Hij adviseerde Schleicher de fascistische be
tooging niet te verbieden.
Wij willen het besluit, om die fascistische
betooging te Berlijn toe te staan, hier vol
strekt niet verdedigen.
Maar wij willen alleen opmerken, dat in de
zelfde „Vooruit" immer en altijd, per se en
onder alle omstandigheden tegen de over
held in ons vaderland wordt opgetreden en
geageerd, als deze 'ns een enkelen keer hier
of daar een betooging verbiedt, waarbij zij
botsingen verwacht. Dan wordt altijd de val-
sche leuze van de vrijheid uitgeblazen!
't Is misschien een tactiek maar dan
toch een vreemde tactiek!
SERRARENS TE GENêVE.
Do correspondent te Genève van de Arbei
derspers schrijft (de tirade over de moderne
arbeidersbeweging klinkt 'n tikje verwaand!);
„Serrarens: lest best; Een knappe arbeiders-
afgevaardigde, die zijn Zaakjes goed bij eikaar
in zijn hoofd heeft. Een man van groote be
lezenheid, die ln de moderne arbeidersbewe
ging geen slecht figuur zou maken. Spreekt
zeer gemakkelijk Fransch, ook onvoorbereid.
In de conferentie een goede naam".
WILLEMSTAD (Curacao), 24 Januari.
(ANETA).
Het standbeeld van H. M. de Koningin, tot
de oprichting waarvan heinitiatief werd ge-
lomen door de damesclub „Entre Nous", is op
jtaüatjjyi vjjze it*v 'Jen Gouverneur onthuld.
Acht jaar gevangenisstraf.
Do rechtbank te Arnhem heeft vanmorgen
uitspraak gedaan in de zaak tegen den 54-jarl-
gen chauffeur W. J. v. Z. te Overasselt, die
heeft terechtgestaan terzake van abortus pro-
vocatus en uitlokking daarvan, voorts, dat hij
een pasgeboren kind, door het met een touw
te wurgen, van het leven had beroofd en dat
hij het lijkje daarna had begraven.
Met gedeeltelijke vrijr.praak van het primair
ten laste gelegde werd verdachte veroordeeld
tot 8 jaar gevangenisstraf met aftrek der pre
ventieve hechtenis.
De officier van justitie had lik jaar gevange
nisstraf geëischt.
EEN OUDE KOLENKWESTIE.
Wat zijn steenkolen 2/3 grof en 1/3 fijn?
De N. V. Hugo Stinnes' Handel- en transport
Mij te Rotterdam had in 1924 een partij van
1000 ton Cardiff-kolen 2/3 grof en 1/3 fijn ge
kocht van de N. V. Steenkolen Handelsvereni
ging te Rotterdam en deze onder dezelfde in
schrijving weer verkocht aan E. R. Retzlaff te
Stettin. Retzlaff beriep zich echter op ondeug
delijke levering, zoodat betaling achterwege
bleef. Het gevolg daarvan was, dat de S. H. V.
in rechten betaling vorderde van Stinnes en
deze op haar beurt weer van Retzlaff. De Rot-
terdamsche Rechtbank besliste daarop dat een
partij Cardiffkolen 2/3 grof en 1/3 fijn op het
oogenblik der levering dit grof' gehalte moet
hebben.
In hooger beroep heeft het Haagsche gerechts
hof dit standpunt van de rechtbank onjuist ge
oordeeld, well oordeel van het Hof gegrond
was op een rapport van over deze kwestie ge
hoorde deskundigen. Deze deskundigen hebben
n.l. beslist, dat onder de woorden 10Q0 ton
Cardiffkolen in de menging 2/3 grof en 1/3 fijn
door handelaren en reeders worden verstaan
steenkolen bij verscheping uit Wales gestort in
de ruimen in de verhouding van 2/3 aan de
mijn in Wales gezeefde kolen en 1/3 fijnkolen
en voorts dat deze kolen, aldus gestort, onver-
schillg of de verdere manupulatie met de steen
kolen het percentage fijnkolen doet toenemen,
hetgeen inderdaad geschiedt, in den handel als
boven blijven aangeduid en de verkooper van
zoodanige kolen kan volstaan met dergelijke ko
len te leveren zonder verder met het grofgehal-
te rekening te houden.
Op grond hiervan had het Hof bij arrest van
19 November 1931 aan de S. H. V. opgedragen
te bewijzen, dat de aan Stinnes geleverde kolen
waren kolen 2/3 grof en 1/3 fijn in den zin als
door deskundigen is beslist, terwijl de Stinnes
eenzelfde bewijs werd opgelegd t.a.v. de levering
aan Retzlaff.
In zijn thans gewezen eind:arrest heeft 't Hof-
dit bewijs geslaagd geacht en le de N. V. Hugo
Stinnes veroordeeld aan de S. II. V. te betalen
18847,45 met de rente van 6 pet. van den dag
der dagvaarding tot dien der voldoening en
2e den koopman E. Retzlaff veroordeeld aan de
N.V. Hugo Stinnes te betalen 19.800 eveneens
met een rente van 6 pet.
OVERTREDING VAN DE TARWEWET.
Wegens overtreding van de Tarwewet heeft
zich voor den Kantonrechter te Alphen aan den
Rijn te verantwoorden gehad de meelhandelaar
H. V., wien niet minder dan drie feiten ten laste
waren gelegd.
Het eerste feit betrof ln hoofdzaak het ln
voorraad houden en afleveren van tarwemeel,
waarvan de samenstelling niet was in overeen
stemming met de daarvoor, volgens de wet be
staande voorschriften.
De andere zaken betroffen het niet bijhouden
van de eveneens voorgeschreven registers of
staten.
Bij de behandeling bleek, dat verd. niet geheel
met de voorschriften der betrekkelijke crisiswet
op de hoogte was of verkeerd was voorgelicht.
De ambtenaar van het O. M. achtte het eerste
feit zeer ernstig en eischte een geldboete van
1000 subs 1 maand hechtenis.
De Kantonrechter gaf toe, dat het voor velen
moeilijk is zich aan de crisiswetten aan te pas
sen, doch kon de goede trouw van verdachte
niet aannemen en veroordeelde dezen daarom
tot een geldboete van 400 subs 3 maanden
hechtenis.
Wegens het niet juist invullen der registers
werd verd. nog veroordeeld tot een geldboete
van 8 subs 2 dagen.
I
EEN DRINKWATERKWESTIE. 1
Hoewel de Stichting „Drinkwaterleiding de elf
gemeenten" in N.-O.-Zuid-Holland en een deel
van Utrecht reeds sinds meer dan een jaar be
staat, weigerde tot dusver een aantal ingezete
nen van hierbij aangesloten gemeenten zich neer
te leggen bij de verplichte aansluiting. Na her
haalde aanmaningen is men er eindelijk toe
overgegaan tegen deze onwilligen proces-verbaal
op te maken. Eenige bewoners van Ter Aar
hadden zich wegens overtreding van art. 3 der
verordening betreffende de beschikbaarheid van-
cink water in woningen te verantwoorden.
Voor de verdachten trad op Mr. Korver uiti
Alphen aan den Rijn. Pi. was van oordeel, dat
een dwang tot het aangaan van een overeen
komst alleen bij Wet kan worden opgelegd.
De ambtenaar van het O. M. eischte 20 boete1
subs 2 dagen.
De Kantonrechter zal 1 Februari a.s. schrifte-,
lijk vonnis wijzen.
VOORZICHTIG MET VUURWAPENEN-
Bij het schoonmaken van een geweer, dat
geladen bleek te zijn, werd de landbouwer M.
G. te Haarlemmermeer Dinsdagavond door een
schot hagel in den buik getroffen. In ernstigen
toestand werd de man naar een ziekenhuis
overgebracht.
Gistermiddag ie een jongmemsoh, dat op de
slooten van d..n Broekpolder onder de gemeen
te Leiden aan het schaatsenrijden was, de
spoorbaan overgestoken. Op hetzelfde oogen
blik naderde de electrische trein, die om 11.05
uur van Leiden naar Haarlem was vertrokken.
De jongen werd door den trein gegrepen en
vermorzeld»
De identiteit van het lijk ls nog niet vastge
steld.
Gisterenmiddag te ongeveer drie uur had
onder de gemeente Rottum een doodelijk on
geval plaats. De 61-jarige Joh. Bos uit Uithui
zen kreeg bij het omhakken van hoornen een
zwaren tak op het hoofd. De dood trad onmid
dellijk in. Het lijk is naar de woning van den
ongelukkige vervoerd.
IN DE ROER GEVALLEN.
Te Roermond werd gisterenmorgen de 46-
jarlge arbeider II. v. Sloten, die bij het lossen
van een schip met een zak op zijn rug aan den
wal stond, door eenige zakken, die plotseling
van een achter hem liggenden stapel afscho
ven, in het ongeveer 3 meter diepe water van
de Roer geworpen.
Door omstanders, die v. S. een touw toewier
pen. kon hij weer op 't droge gebracht worden
Hier bleek, rlat hij bij den val een been gebroken
had. Hij werd naar het ziekenhuis overgebracht.
HOUDT DEN GOEDEN KOERS
PLAATST regelmatig
uw KABOUTERTjEI
Naar aanleiding van de vele afkeuringen
van speenvarkens, welke voor de distributie
waren bestemd in Twello werd wederom
80% van de aangevoerde dieren afgekeurd en
ook elders konden er honderden niet worden
goedgekeurd hebben wij de Varkenscentrale
om nadere inlichtingen gevraagd.
De Centrale had wei een zeker percentage
afkeuringen verwacht, aldus deelde men ons
mede, maar toch niet zóóveel.
Zooals men weet. is het aantal door de cen
trale gemerkte varkens, waarvoor de boeren
steun krijgen, beperkt. De biggen, die de boe
ren boven dit aantal hebben, moeten thans
worden opgeruimd en deze worden nu door de
Centrale voor 2 per stuk overgenomen.
Het is te begrijpen, dat de boeren niet de
beste biggen en die. waarvan zij voor de mes-
terij goede verwachtingen hebben, zullen
wegdoen. Zij kiezen voor de opruiming op de
eerste plaats die dieren uit, waar geen groei
in zit. De opruiming van het surplus der big
gen is dus een uitstekende gelegenheid om de
minder goede te loozen.
Dat was ook de b'edoeling der Centrale. De
beste moeten overblijven om de mesterij meer
economisch te doen zI1n.
Uit overweging, dat er onder de 100.000
speenvarkens, die worden opgeruimd, heel
wat zouden zijn van mindere kwaliteit en ook
verschillende tubercuieuse dieren, waaraan de
ziekte niet uitwendig is te zien, wsb de cen
trale eerst van plan geweest alle af te nemen
speenvarkens te vernietigen. Later werd er de
voorkeur aan gegeven ze voor distribute
schikbaar te stellen.
Wat er met de dieren zou gebeuren, bleef
de Varkens-centrale intusschen vrijwel onver
schillig, als ze maar op een of andere manier
werden opgeruimd, en die opruiming was de
Centrale de 2 per stuk best waard.
Aan de kringzaakvoerders, die de biggen
van de boeren moeten afnemen, was door de
Centrale opdracht gegeven, geen zieke biggen
af te nemen, omdat deze waarschijnlijk toch
wel den natuurlijken dood zouden sterven en
ook geen biggen beneden de .5 K.G. levend ge
wicht. Het gewicht is gemakkelijk genoeg te
controleeren, maar minder gemakkelijk is aan
het uiterlijk te zien, of een varken ziek is of
niet. De boer heeft het gewoonlijk wel in de
gaten, wanneer de dieren minder gaan eten.
Dat is voor hem al een kwaad teeken en als
dan de kringzaakvoerder zulke dieren voor
2 per stuk van hem overneemt, is hij blij
van het verdere risico met zoo'n biggetje af
te zijn.
Wanneer deze dieren dan later bij de slach
ting worden afgekeurd, ls dat nrtuurlijk een
teleurstelling voor degenen, die zich van de
distributie van goedkoop varkensvleescb veel
hadden voorgesteld.
Maar men moet het geval toch niet al te
tragisch opnemen. De maatregel beantwoordt
toch in zooverre aan de bedoeling, dat de
overtollige varkens worden opgeruimd en dat
daarbij de voor de mesterij minst economische
op de eerste plaats weggaan.
Dat de distributie van speenvarkens voor een
groot deel mislukt, is evenwel jammer.
Misschien, dat het straks, wanneer we ver
der in het voorjaar komen, wat beter wordt,
want het is nu 'ook niet het rechte seizoen
voor de biggen.
Een oude jaarsgeschiedenis met
onverwacht einde.
Op Nieuwjaarsdag deed zekere H. J. wonende
in de Jonkerstraat te Groningen aangifte, dat
onbevoegden zich toegang tot zijn woning had
den verschaft en daar de kachel op den kop
hadden gezet, nadat zij een wekker in die kachel
hadden gegooid en zich te goed hadden gpdaan
aan eenige eetwaar, die ze daar vonden. Boven
dien hadden zij den gasmeter geopend en daar
uit een belangrijk bedrag aan gasmunten ge
stolen.
Destijds werd reeds een drietal mannen door
de reel, che aangehouden als verdacht van
deze^ diefstal. Zij bekenden in het huis te zijn
geweest en den boel op den kop te hebben gezet,
omdat een van hen ruzie had gehad met H. J.
Zij ontkenden echter pertinent den gasmeter
te hebben geplunderd. En aangezien hun ver
klaringen niet onaannemelijk schenen, werden
zij door de Justitie ln vrijheid gesteld.
Bij het voortgezet onderzoek kreeg de politie
echter aanwijzingen, dat de 38-jarige bewoner
H. J. het verhaal van den gasmeter er maar
bij verzonnen had en dat hij zelf het daarin
aanwezige geld zou hebben gestolen. Hij is ter
zake van dezen diefstal en wegens het doen
van een valsche aangifte ter beschikking der
justitie gesteld.
Verkeer weer normaal.
De toestand op de lijn is zoodanig hersteld,
dat weer een normale treinenloop kon plaats
hebben.
De internationale treinen loepen weer vanaf
Amsterdam via Haarlem,
Men meldt oma uit Den Haag:
Gisternacht weirden door de politie op het
Spui aangehouden de drie gebroeders C., L. J.
en A. F., verdacht van bedreiging tegen het
leven van zekeren K., die omgang heeft met
een zuster van de aangehoudenen. Op de ge
broeders" F. werden bevonden een revolver met
6 scherpe patronen, een dolkmes, een gummi
stok en een boksbeugel.
SUBSIDIE DRANKBESTRIJDERS-
VEREENIGINGEN
De besturen van vereenigingen, die zich be
strijding van bet alcoholisme ten doel stellen,
worden, Indien zij dit jaar voor subsidie in
aanmerking wenschen te komen, verzocht, hun
daartoe strekkend op gezegeld papier geschre
ven verzoek vóór 1 Maart a.s. te doen toeko
men aan den minister van Staat, minister van
Binnenlandsche Zaken, onder overlegging van
een jaarverslag en rekening en verantwoor
ding, en met opgave van
lo. den aard der vereeniging onderscheiden
worden: a. algemeene vereenigingen voor vol
wassenen b. algemeene vereenigingen voor
jongelieden c. vereenigingen van leden, die
een bepaald beroep uitoefenen en als zoodanig
het alcoholisme bestrijden
2o. het aantal leden te onderscheiden als
volgta. geheelonthouders b. afschaffers
c. matigheidsleden.
Vereenigingen als bedoeld onder 1 a of b,
met een ledental van minder dan 600 komen
voor subsidie niet in aanmerking.
Ook de besturen van consultatiebureaux enz.
die reeds eerder subsidie genoten, worden in
dien zij dit jaar wederom voor subsidie in aan
merking wenschen te komen, verzocht hun ge
zegeld verzoekschrift, benevens een jaarverslag
en rekening en verantwoording in tweevoud
over het laatst afgeloopen veteenig'ngsjaar
vóo Maart a.s. aan den minister van Staat,
miniuer van Binnenlandsche Zaken te doen
toekomen.
