MUITERIJ OP DE „ZEVEN PROVINCIËN".
DE ACHTERVOLGING VAN HET PANTSERSCHIP
BREIDT ZICH UIT.
DE MUITERS WILLEN ZICH ONDER
VOORWAARDEN OVERGEVEN.
ADUERTEEREIfDE ZftKElf
DINSDAG 7 FEBRUARI 1933
mmm
HOE MEN OORDEELT.
?-£Ja\radja
mkUbo
JAVA ZEE
BETUIGING VAN TROUW 'AAN
DE REGEERING.
MAATREGELEN IN DEN HELDER.
INDIE HEVIG VERONTWAARDIGD
INDRUKKEN UIT BATAVIA.
Een demonstratie van trouw.
GEEN BESLISSING VOOR OVER-
MORGEN
ZOO NOODIG DE ERNSTIGSTE
MAATREKELEN.
ERIDANUS VERVANGT DE
ALDEBARAN.
BETOOGING VAN TROUW DER
BEVOLKING.
ZUINIG MET DE KOLEN.
BATAVIA, 7 Februari. (ANETA).
„DE ZEVEN PROVINCIËN" NABIJ
SIMOEK.
KONINGIN EN PRINSES IN
ZWITSERLAND.
durÈ\ het langst
SCHAAU i U25O000
malak ka-
domtiamaK.
WFUEWEK
t-®« J-yaTt/ALAN G
TAVUk
In bovenstaande baart wordt, door een stip
pellijn aangegeven de route, welke het
pansterschip met de muiters volgen.
Meer achtervolgers
BATAVIA. 7 Februari (ANETA)
De achtervolging van „de Zeven Provinciën"
wordt thans door meer schepen voortgezet. Aan
deze achtervolging nemen thans ook deel twee
onderzeeërs, 3 vliegtbooten, de mijnenlegger
„Gouden Leeuw", het gouvernenient.svaartuig
„Eridanus". Het laatste schip zal het gouver-
nementsvaairtuig „Aldebaran" vervangen.
Het eskader, dat ter achtervolging van „De
Zevfen Provinciën" naar de Westkust van Su
matra vertrokken is, bestaat naar wij verne
men, uit de kruiser ,,Java" en een tweetal
jagers.
De muiters ivillcn zich onder
zekere voorwaarden overgeven.
De „Aldebaran" ontving twee radiotelegram
men van de muiters, waarin respectievelijk
wordt meegedeeld dat het geheele avontuur be
doeld is als een protest tegen de salariskorting
en waarin wordt aangeboden zich over te
geven onder zekere voorwaarden o.a. vrijheid
van de muiters, die de veiligheid der Europee
sche gevangenen garandeeren.
Niet als serieus beschouwd
Het door de muiters van de „Zeven Provin
ciën aan de wereldpers gerichte telegram
wordt evenals het andere telegram waar-
In overgave wordt aangeboden, niet als serieus
beschouwd. Het bedoelde telegram was getee-
kend: „de Europeesche en Inlandsche beman
ning".
Men neemt aan. dat deze onderteekening
jrlsch is. Men gelooft, dat slechts eonige dor
inlandsche schepelingen aan het muiten zijn
geslagen, terwijl zij de anderen hebben aange
spoord om front te maken tegen de Europee
sche officieren.
Een beslissend optreden wordt heden ver
wacht.
Alles wel aan boord'.
Het laatste' bericht van de „Aldebaran"
kwam Maandagavond binnen 22 uur plaatse
lijke tijd. In dat telegram werd de positie opge
geven en meegedeeld dat „alles wel aan
boord" is.
Vertrek der vliegbooten.
BATAVIA, 7 Februari (ANETA).
De commandant van de vliegboot, die van
Soerabaja kwam, is gisterenavond geïnter-
vieuwd tijdens een oponthoud in de haven van
Tandjong Priok, waar hij landde voor het In
nemen van brandstof. Hij deelde mede. dat hij
bij het aanbreken van den dag met geheime or
ders vertrekt.
Marechaussees naar Soerabaja
MALANG. 6 Februari (ANETA).
Hedennacht twee uur zijn twee compagniën
marechaussee naar Soerabaja vertrokken, als
preventieve maatregel.
Demonstratie van trouw te
Batavia.
BATAVIA, 7 Februari (ANETA)
De inwoners van Batavia hebben plannen
beraamd om Dinsdagavond 7 Februari een de
monstratie van trouw te houden. De inwoners
zullen zich dan naar het paleis van den Gou-
vérneur-Generaal begeven, om hun trouw aan
de rëgeering te betuigen.
Veiligheid der gevangenen ge
garandeerd.
Een Reuter-tëlegram uit Batavia meldt, dat
de muitelingen de veiligheid hunner gevan
genen aan boord der Zeven Provinciën" ga
randeeren.
Geen verzoek aan Engeland tot
'Samenwerking.
LONDEN, 6 Februari (EIGEN TEL.) Offi
cieel wordt te Londen verklaard, dat vau Ne
derlandsche zijde geen verzoek aan Eugeland
Is gericht tot samenwerking met betrekking tot
de muiterij op het Nederlandsche oorlogsschip
„De Zeven Provinciën", doch hieraan wordt
toegevoegd dat, ingeval de muiters het schip
naar Singapore of elders in de Britsche wa
teren zouden brengen, een toestand zou ont
staan, welke nader overleg noodzakelijk maakt.
We vestigen er de aandacht van onze lezers
op, dat „De Zeven Provinciën" behalve te Singa
pore, wat ons onwaarschijnlijk lijkt, ook nog
een andere Engelsche bezitting n.l. het Christ-
mas-eiland ten Zuiden van Java zou kunnen
eanloopen (Red.)
Wanneer zal men het pantser-
schip bereiken?
Wij hebben een oud zee-officier, die langen
tijd in de Indische wateren heeft gevaren, eens
gevraagd, hoe lang het zou kunnen duren,
voordat het eskader, dat naar de Zeven Pro
vinciën i® gezonden, zou noodig hebben, om
dit •sëhip te bereiken.
Het antwoord luidde Het eskader, dat op
de „Zeven Provinciën" is afgezonden, was aan
het oefenen in de huurt van Celebes. Volgens
de telegrammen zijn zij om de Noord naar
Atjeh gedirigeerd. Het had mij beter geleken,
wanneer zij door de straat Soenda waren ge
gaan. De „Java" zal naar mijn meening wel
vier a vijf dagen noodig hebben om de „Zeven
Provinciën" te bereiken. De torpedojagers kun
nen, als zij niet in het kaderVerband met de
„Java" varen, er eerder zijn, maar in ieder ge
val zullen er toch wel eenige dagen mee heen
gaan.
Het eenige heil zie ik in Oornier-vliegbooten.
Die kunnen er in enkele uren zijn. Het opont
houd, dat het Innemen van brandstof mee
brengt behoeft niet zoo lang te duren.
„Wat zullen de schepen en vliegtuigen, naar
uw meening, tegen de „Zeven Provinciën" on
dernemen vroegen wij.
„Zij kunnen een order geven tot stoppen. Die
order kan zelfs uitgaan van den commandant
van de zeemacht., daar de „Zeven Provinciën"
draadloos is te bereiken.
Wanneer niet aan zoo'n order wordt vol
daan, zouden krasse maatregelen kunnen wor-
d engenomen. De schepen kunnen torpedo's
lanceeren en de vliegtuigen met het werpen
van bommen de „Zeven Provinciën" tot stop
pen dwingen, eventueel door eerst als waar
schuwing een bom vóór het schip te laten val
len, maar Ik geloof niet, dat het zoover zal
behoeven te komen. De muiters zullen zoo
langzamerhand wel tot bezinning komen en
gaan inzien, dat ze een gekken sprong hebben
gedaan. Trouwens, uit de telegrammen kan
men afleiden, dat het optreden der muiters be
doeld was als een protest tegen de salarisver-
mindering. Welnu, dit protest is gelukt. Waar
om zouden ze zich nog verdere moeilijkheden
op den hals halen
Dat ze tot een etmaal van Soerabaja zullen
doorvaren geloof ik niet, want het vaarwater
is daar te moeilijk. Alleen onder leiding van
een bekwaam zeeofficier kan men daar met
zoo'n schip veilig doorkomen.
Het is ook niet uitgesloten, dat de officie
ren weer overwicht krijgen op de muiters. Ik
heb het vermoeden, dat de officieren, terwijl
zij in de longroom zaten, door de muiters zijn
opgesloten, maar zij kunnen hen daar niet al
tijd opgesloten laten. Zij zullen hen eten moe
ten brengen. Zoo zullen de officieren weer con
tact krijgen met. de muiters en het zal hun mis
schien gelukken hen tot andere gedachten te
brengen."
Actie van communisten?
Naar ons uit Den Fielder gemeld wordt.,' is
de muiterij-beweging in Ned, Indië door het
marine-personeel aldaar kalm opgenomen. De
situatie is rustig, hoewel enkele voorzorgsmaat
regelen getroffen zijn. Zoo loepen verschillende
officieren thans gewapend, terwijl door de rijks
politie de verschillende toegangswegen naar
Den Helder zijn afgezet voor inspectie van
de binnenkomende auto's.
Het zou niet onmogelijk zijn, dat commu
nisten uit Amsterdam en elders pogingen in
het werk zouden stellen om Den Helder binnen
të komen.
Door onbekende personen waren reeds pam
fletten onder de marinetroepen verspreid, waar-
er op werd aangedrongen het voorbeeld van
de muitende bemanning der „Zeven Provinciën"
te volgen. Het pamflet was onderteekend: ,,het
soldateneomité".
Met het oog op verdere pogingen tot het
verspreiden van pamfletten worden de' binnen
komende auto's onderzocht.
Overigens spreekt naar men ons meldde
alles van placide rust in het mariniersstadje
Men voelt, er zich volslagen verzekerd, van de
onbedreigde rust.
Wachtposten bij de Amsler-
dam sch e m arinekazerne.
Gistermiddag heeft de politie van bureau
Kattenburgergraoht te Amsterdam, welke in
verband met den gespannen toestand bij de
marine versterkt is, bij de marine-kazerne al
daar een groepje communisten, dat daar aan
het venten was met kranten, waarin de ge
beurtenissen in Indië werden besproken, van
den ingang verwijderd. Er zijn nv extra wacht
posten bij het marine-etablissement, geplaatst.
Vergadering van den Fascislenbond.
Op Woensdag 8 Februari des avonds te 8
uur zal de Alg. Ned. Fascistenbond in het ge
bouw „De Vereeniging" te Den Haag, naar aan
leiding van de muiterij aan boord van Hms.
„De Zeven Provinciën'" en de adhaesie-betui-
gen hiermede van officieele personen, een
protestvergadering houden.
Sprekers zijn J. -V. Baars, leider van den Alg
Ned. Fascistenbond; J. G. van Heyst, oud-
resident van Md/doera; A. J. O. Swemmelaar,
oud-s,dj. secr. va.n de Vaderlandsehe Club. kring
Soerabaia en P. F. de Bruyn Tengelder. oud-
zeeofficier.
Audiëntie van het Cambo
Gistermiddag 3 uur zijn de vertegenwoordi
gers van het „Cambo", het Comité van Actie,
samengesteld uit den Bond van Marine-schepe
lingen en den Boud van Marineonderofficieren
op audiëntie geweest bij den secretaris-generaai
van het Departement van Defensie.
Na afloop der audiëntie, welke ongeveer een
half uur duurde, verklaarden de vertegenwoor
digers, dat zij het standpunt der „Cambo" voor
den secretaris-generaal hadden uiteengezet en
de wenschen van het Comité naar voren had
den gebracht. De secretaris-generaal zeide toe
het aangevoerde aan den Minister te zullen
overbrengen.
De vertegenwoordigers van het „Cambo" heb
ben daarop een speciale audiëntie bij den Mi
nister aangevraagd, op welk verzoek nader zal
worden beschikt.
Er was op het Plein, in de omgeving van het
Departement vrij veel belangstelling van de
zijde van liet publiek en leden van de betrokken
Bonden, die den afloop van de audiëntie af
wachtten.
De muiters moeten tot gehoor
zaamheid gedwongen worden.
In een gisteravond gehouden vergadering
van de a.fd. Gravenhage van den Vrijheidsbond
heeft de heer J. C. van Kempen, oud-gouver
neur van Sumatra's Oostkust, gesproken over
„de politieke toestand".
Op verzoek van den spr. verhieven de aan
wezigen zich van hun zetels om daarmede blijk
te geven van droefenis over het gebeurde op
onze Indische Vloot. Spr. zeide te betreuren,
dat de overheid de ongeregeldheden in Soera,
baja niet vlugger heeft onderdrukt. Ware dit
het geval, dan ware niet gebeurd wat nu ge
beurd is. Het eerste wat onze regeering nu te
doen staat is; de muiters tot gehoorzaamheid
te dwingen. De regeering kan niet wachten tot
het den muiters gelieft het schip terug te geven.
De Nederlandsche naam en de eer der Neder
landsche vlag eischen hier spoedig een retifi
catie (luid applaus).
(Per telefoo n).
BATAVIA, 7 Februari. (Van onzen
correspondent).
De algemeene stemming, welke hier
heerscht in de Europeesche pers en onder
de bevolking, naar aanleiding van de
sensationeele gebeurtenissen, die zich op de
reede van Oleh Leh met het opleidingsschip
de „Zeven Provinciën" hebben afgespeeld,
komt tot uiting in een hevige verontwaardi
ging over zulk een ongehoord staaltje van
muiterij en in bezorgdheid ook voor de toe
komst, wanneer niet met krachtige hand
wordt ingegrepen, teneinde aan zulke
buitensporigheden, paal en perk te stellen.
De meeste inlandsche bladen leveren
momenteel nog geen commentaar, terwijl
ook de Chineesche kranten voor het meeren-
deel nog geen beschouwingen aan de zaak
wijden.
Wat de Europeesche pers betreft, zij hier
als meest karakteristieke uitlating vermeld
wat de „Javabode" schrijft. Dit geeft tevens
vrijwel ook de opinie van de andere bladen
Genoemd blad dan stelt de Europeesche
hetzers en de agitatie door hen gewekt
tegen de salariskorting en meer speciaal het
Nederlandsch-Indisch Onderwijzers Genoot
schap en consorten verantwoordelijk voor
het gebeurde. Geëischt wordt dan ook van
de regeering een onverbiddelijke strengheid
in het optreden tegen de Europeesche op
roerkraaiers, die hier de sfeer ten opzichte
van het gezag totaal vergiftigen.
De historie van Urbina's befaamden over
val op Curasao haalt het op geen stukken
bij, wat hier is gebeurd, noch wat den opzet
noch wat de gevolgen aangaat.
Elke aarzeling van de verantwoordelijke
regeeringspersonen, elke onderschatting van
de beteekenis der gebeurtenissen en van
den overal heerschenden geest van onrust,
waarvan deze muiterij het gevolg was, kan
consequenties hebben, welke noodlottig zijn
voor onze koloniale positie.
Het blad verzoekt aan de regeering met
vaste hand te regeeren en aan de bevolking,
met gerustheid de ontwikkeling van het
drama af te wachten. Alles immers is slechts
een vraag van tijd en plaats, want de regee
ring beheerscht de situatie volkomen.
Aan het einde van zijn betoog stelt het
invloedrijk orgaan buitengewone maatrege
len van, den kant der regeering in uitzicht
en doet een beroep op de bevolking, dat zij
die in loyale berusting zal aanvaarden.
Zooals gezegd, schrijvén de overige bladen
in gelijken geest, sommige echter in veel
gematigder termen.
Een optocht
Hedenavond wordt er in Batavia een
massale optocht gehouden met muziek en
fakkels. De stoet zal trekken naar het Paleis
van den Gouverneur-Generaal op Rijswijk,
als een betuiging van aanhankelijkheid aan
den landvoogd en als een bewijs, dat men
zich achter de regeering schaart.
Jhr. de Jonge zal daarbij een deputatie
ontvangen, bestaande uit bestuursleden van
de Indische Katholieke Partij, de Vader
landsehe Club, het Indo-Europeesch Verbond
en het Moluksch Politiek Verbond.
NIEUWS UIT SOERABAJA
(Per telefoon).
SOERABAJA, 7 Februari, (Van onzen
bijzonderen correspondent).
U begrijpt, dat de indruk dien de muiterij
op de „Zeven Provinciën" hier in Soerabaja
heeft gemaakt, zeer ongunstig is. De menschen
zijn eenerzijds heftig verontwaardigd, terwijl
anderzijds, vooral de inlandsche bevolking,
nogal ongerust is, doordat een aantal agita
toren zich geweldig roert en onder de be
volking alle mogelijke geruchten verspreidt
van den meest fantastischen aard, doch
waarvan de onjuistheid eigenlijk naar voren
springt. De menschen denken echter niet
na en zijn geneigd om alles voor goede
munt aan te nemen, tot weer iemand komt,
die hen het evident onzinnige van al die
geruchten doet inzien.
Wat de vloot hier betreft, er zijn twee
torpedobooten van de marine vertrokken
zonder bekende bestemming. De namen van
die beide vaartuigen zijn al evenmin be
kend gemaakt.
Het vertrek der water
vliegtuigen.
(Per telefoon).
SOERABAJA, 7 Februari. (Van onzen
bijzonderen correspondent).
Drie Dornier-Wall-watervliegtuigen zijn
naar de „Zeven Provinciën" uitgezonden.
Zij konden echter eerst hedenmorgen ver
trekken in plaats van gisteren, doch zulks
was uitsluitend toe te schrijven aan moei
lijkheden bij het innemen van benzine te
Priok. Van sabotage, waarvan in een derge
lijk geval zoo gaarne wordt gefluisterd, was
hier absoluut geen sprake.
Vanochtend kwam het vloot-eskader in
Soerabaja binnenvallen om olie te laden en
tevens om een deel van het inheemsch
marinepersoneel te vervangen door Euro
peesche schepelingen en miliciens.
Op het oogenblik, dat wij dit telefoneeren,
heeft het eskader nog niet opnieuw zee
gekozen.
In het „Soerabajasch Handelsblad" schrijft
de hoofdredacteur, de heer Boon, in den
geest van den heer Coiijn: „Liever geen
vloot dan een roode vloot. Als de muiters
zich niet overgeven dan maar een bom
erop laten vallen".
Het blad wekt voorts de bevolking op,
niet ongerust te zijn, maar, vol vertrouwen
op de regeering, die zal weten te handelen,
het eind van dit avontuur tegemoet te zien.
(Per telefoon).
BATAVIA, 7 Februari. (Van onzen
bijzonderen correspondent)
Van particuliere zijde telefoneerde men
ons vanmorgen nog uit Batavia:
De Europeesche pers is unaniem in haar
afkeuring van het gebeurde. De inlandsche
bladen zijn rustig in hun beschouwingen,
maar hierbij moet in het oog worden ge
houden, dat er gisteren dóór den procureur-
generaal een scherp politie-toezicht is
ingevoerd op het gesproken en geschreven
woord.
De bevolking houdt zich zeer bedaard.
Het maakt evenwel een slechten indruk op
het publiek, dat het morgen al de vierde
dag wordt, dat het schip vrij en ongehinderd
rond zwerft.
Eerst hedenavond immers wordt het Java-
eskader, komende van Celebes, met bestem
ming om „De Zeven Provinciën" tegemoet
te gaan, te Tandjong Priok verwacht. Het
zal daarna spoedig vertrekken langs de
Westkust van Sumatra in de richting van
Padang.
Er kan niet voor overmorgen een be
slissing worden verwacht.
Overleg met het legerbestuur, oorlog- en
marine-autoriteiten had plaats om op alle
eventualiteiten te zijn voorbereid.
De toestand schijnt wel rustig en de be
volking houdt zich veel loyaler dan tot dus
verre de sociaal-democratisch Europeesche
elementen gedaan hebben.
De landvoogd zal hedenavond de depu
tatie ten paleize ontvangen. De redevoeringen
zullen worden gébroadcast.
(Per telefoon).
BATAVIA, 7 Februari. (Van onzen
bijzonderen correspondent).
Wij hadden hedenmorgen een onderhoud
met een marine-autoriteit.
Op onze vraag, wat met het niuiterschip
zal geschieden zoodra voldoende strijdkrach
ten op de plaats zijn, kregen wij ten ant
woord, dat men zal optreden, zooals tegen
over een mui terschip behoort te worden
opgetreden. Dit wil dus zeggen, dat zoo
noodig tot de ernstigste maatregelen zal
worden overgegaan.
De Dornier-marine-vliegtuigen zijn voor
zien van bommen. Men zal zich door de
aanwezigheid van Europeesche officieren
aan boord van „De Zeven Provinciën" niet
laten weerhouden met geweld tegen het
schip op te treden.
De bemanning van het muiterschip wissel
de telegrammen met de achtervolgende
„Aldebaran". De telegrammen waren onder
teekend met: „Europeesche en inlandsche
bemanning". Hieruit zou dus kunnen blijken,
dat er ook Europeesche muiters aan boord
zijn. Zekerheid daaromtrent bestaat er even
wel niet.
In telegrammen werd de „Aldebaran"
gewaarschuwd, op grooten afstand te blijven,
daar anders zal worden geschoten.
BATAVIA, 7 Februari. (ANETA).
„De Zeven Provinciën" bevindt zich,
volgens de laatste positie-opgave, ten Wes
ten van het eiland Nias en stoomt voort
in Zuid-Zuid-Oostelijke richting.
De „Eridanus" heeft de „Aldebaran" in
zicht gekregen. Dit gouvernementsvaartuig
zal de „Aldebaran" vervangen en 't pantser
schip volgen. Dit beteekent, dat niet langer
behoeft te worden gevreesd, dat „De Zeven
Provinciën" uit zicht zou raken. De „Alde
baran" heeft tekort aan brandstof.
Ondertusschen hebben de Dornier-vlieg-
booten de haven van Tandjong Priok ver
laten met geheime orders.
BATAVIA, 7 Februari. (ANETA).
De wensch onder de loyale bevolking, dat
zal worden opgetreden, kwam op verschil
lende wijzen aan het licht, o.a. door de
apathische houding ten opzichte van alle
ander nieuws en door een adres aan Z. F.xc.
den Gouverneur-Generaal, waarin wordt
medegedeeld, dat de leden van verschillende
politieke partijen volkomen accoord gaan
met de meening van den voorzitter van den
Volksraad, die in de vergadering van gisteren
verklaarde, dat hij hoopte, dat de regeering
definitief een eind zal maken aan de
muiterij, daar het land boven alles noodig
heeft arbeid in vrede.
Volgens het laatste bericht loopt „De
Zeven Provinciën" momenteel zeven knoo-
pen, hetgeen bewijst, dat de muiters zeer
groote zuinigheid in acht nemen met de
brandstof.
BATAVIA, 7 Februari. (ANETA).
„De Zeven Provinciën" bevond zich heden
middag te 12 uur 20 nabij Simoek, een klein
eiland ten Zuiden van het eiland Nias.
De „Aldebaran" is afgelost door de
„Eridanus". De commandant, officieren ,en
schepelingen van „De Zeven Provinciën",
die zich aan boord van de „Aldebaran" be
vonden, zijn overgescheept naar de „Erida
nus".
De concentratie van vlootschepen in Weste
lijke richting duurt voort.
Het verblijf te Lenzerheide.
H. M. de Koningin, die vergezeld van H. K.
H. Prinses Juliana, Zaterdag naar Zwitserland
is vertrokken, om op medisch advies eenige
weken rust te nemen, heeft haar intrek geno
men in het Kurhaushotel te Lenzerheide in de
onmiddellijke omgeving van Chur.
Lenzerheide is gelegen in het kanton Grau-
biinderland op 1476 meter hoogte, tusschen de
spoorwegstations Chur en Tiefencastel op den
weg naar het Engadin en is gemakkelijk per
auto te bereiken. De hoogvlakte wordt gevormd
door de Plessur Alpen. De vlakte is ongeveer
acht kilometer lang en wordt oostelijk begrensd
door de Lenzer Horn en westelijk door de Stat-
zerhorn.
De omgeving van Lenzerheide is van 'n bui
tengewone schoonheid. De vlakte is gedeeltelijk
bedekt met dfennenbosschen en telt talrijke
meren, waarvan het grootste de Heidersee is.
In den zomer wordt er op het meer druk ge
roeid en gezwommen, terwijl de forellen-vis-
schers er in het seizoen hun hart kunnen op
halen. In de wintermaanden worden er op het
meer wedstrijden in allerlei ijs-sporten gehou
den. De wintertoerist en sportvriend vindt
minstens evenveel genoegen te Lenzerheide als
de vreemdeling, die het in den zomer bezoekt.
De naar alle zijden geleidelijk stijgende berg
hellingen eigenen zich bijzonder voor de ski-
sport, terwijl er ook uitstekende rodelbanen
en ijsbanen aanwezig zijn.
De hall van het Grand Hotel Kurhaus te
Lenzerheide, tvaar H. M. vertoeft.
Zooals gezegd, hebben de Koningin en de
Prinses met haar gevolg intrek genomen Sn
bet Kurhaus-botel, Lenzerheide telt drie hotels,
namelijk het Kurhaushotel, het hotel Schwei-
zerhof en het Parkhotel, waarvan het eerstge
noemde het grootste is. Het Kurhaus-hotel is
van alle moderne comfort voorzien en biedt
plaats aan twee honderd gasten. De vrije ligging
maakt het mogelijk, dat iedere kamer een ruim
uitzicht heeft op de omliggende velden, bos-
schen en bergen. Zon en frissche lucht hebben
overal toegang en smaakvol ingerichte conver
satiezalen bieden gelegenheid tot een gemoe
delijke rustpooze.
De hal van het hotel is bijzonder fraai ge
meubileerd. Voor men deze hal betreedt, komt
men in een vestibule, welke tal van gezellige
zitjes heeft. Een bijzondere attractie van dit
hotel is wel de jagers-kamer, welke met allerlei
jacht-attributen is uitgerust. Bij het hotel be
hoort een dependance „De Post" genaamd,
waarachter vier tennisbanen zijn gelegen. Het
hotel heeft een eigen trainer in dienst, alsmede
een vast huis-orkest.
Inspiratie van den Bond van
minder Marine-personeel.
„De Tijd" schrijft;
Op het oogenblik kan niemand zeggen,
in hoeverre de spontaan en stout georgani
seerde insubordinatie den commandant
aan den wal en het kader aan
boord blameert. Want uit de binnenloopende
niéuwstijdingen blijkt het scbeepsavontuur
nog in een stadium van mogelijkheden te ver-
keeren^ waarvan onze vaderlandsliefde een
gelukkiger einde verhoopt dan het voor ons
nationaal fatso-ens-gevoel groteske begin.
Liefst zou men het willen herleiden tot een
incident, hoogstens te vermelden in Lloyds
register. Maar tegen den achtergrond van
met vliegtuigen bevlogen luchten avontuurt
op den koers van muiters H.M.'s pantserschip
En hét geënerveerde gevoel van de voor elk
verzet sympathieke revolutionnaire kunst
zal vers en vorm vinden voor deze vaart van
,,De Zeven Provinciën", zoo niet de traditie
dan toch den titel dragen! van admiraal de
Ruyters trotsche vlaggeschip.
Evenals de muiterij voor de manoeuvres
der Britsche vloot het vorig jaar, Is het ver
zet onder de zeemacht van Ned. Indië ge
prikkeld door salaris-minderingen, die wel
licht niét psychologisch en met tact ter ken
nis van de schepelingen zijn gebracht. Neder
landsche korporaals en minderen weigerden
al 30 Jan. het eerste appèl op de oorlogs
schepen en 425 man inheemsch matrozenvolk
trad uit de rijen dat obstinate voorbeeld na.
Achter de muitelingen manoeuvreert de Bond
van minder Marine-personéel. Deze inspireer
de allicht niet de overmeestering van de of
ficieren, maar wel de mentaliteit, die de ge
weren en munitiekisten aan dek wist te vin
den en het panserschip voor den muiter-raid
zeewaarts joeg.
De fout van Lombok herhaald?
Wat op de noordpunt van Sumatra is voor
gevallen het overmeesteren van een Neder-
landsch schip door inlandsche muiters doet
aan den tragischen overval op Lombok denken,
schrijft „Hét Huisgezin" en vervolgt:
„Van de overheid wordt in de gegeven om
standigheden kracht, beslistheid, paraatheid
verlangd.
Geen vervolging te vuur en te zwaard, geen
redelooze ijver, te redeloozer naarmate het
verzuim grooter is geweest.
Maar de bevolking moet weten en beseffen
dat de overheid gereed en in staat is elke
beweging tegen het gezag onmiddellijk te
onderdrukken en dat zij vóór allés eischt en
eischen moet: gehoorzaamheid.
Algemeen blijkt men het er over eens dat
de regeering ten opzichte van de kortingen
op de salarissen van het marinepersoneel
weinig tactisch is opgetreden.
Maar, zoo wordt er veelal aan toegevoegd,
thans kan de regeering daar niet op terug
komen, wijl dit den schijn zou wekken, dat
zij zwicht voor revolutionnair verzet.
Onze opvatting is anders: indien de over
heid zich heeft vergist dan moet zij in ieder
geval haar vergissing herstellen, hoe eer hoe
liever: geen beter middel om zich de sym
pathie en medewerking van alle welgezinden
te verzekeren en sterk te staan tegenover
onwilligen."
Waar de grondoorzaak gij?
De A. R- Rotterdammer zegt o.m.:
Met dat al is een vlek geworpen op. de
Nederlandsche natie, welke lang zichtbaar
zal blijven. Een schok gaat door ons volk.
Zal deze geschiedenis vruchten dragen of is
het nog niet genoeg?
Waar ter wereld het tweede land, hetwelk
toestaat, dat zijn weermacht ondermijnd
wordt door bonden, alsof het hier een stuk
gewoon bedrijfsleven geldt? Wat in de bur
germaatschappij een zegen kan zijn, past nog
niet bij de weermacht. Daar zal wel de grond
oorzaak zijn.
Rigoureuze zuivering vereischt-
Onder dit hoofd wijdt de A. R. Standaard een
hoofdartikel aan de gebeurtenissen in Indië.
We lezen daar o.m.:
Jaren aaneen is de geest van het marine
personeel vergiftigd door de werkzaamheid van
socialistische en communistische bonden, dia
men heeft toegelaten In de weermacht propa
ganda te drijven. Zelfs is men zoo ver gegaan,
dat de overheid over sommige zaken met de
vertegenwoordigers dier. bonden in geregeld
overleg trad, waardoor van lieverlede de op
vattingen over de juiste verhoudingen sterk
verzwakt werden.
En verder staat voor ons vast, dat een gron
dige schoonmaak ,een rigoureuze zuivering
van verdachte elementen onvermijdeliik is en
dat, bij den nieuwen toestand, die daarna ont
staat maatregelen getroffen moeten worden
om het langzaam werkend gif, dat de marine
bedorven heeft, voortaan te weren.
We zijn eigenlijk allen toch wat sukkelachtig
geweest, toen we dit alles vroeger hebben
toegelaten; toen we meenden, dat de weer.
macht betrouwbaar blijven kon, ook als zij
voortdurend in communistischen of zelfs maar
socialistischen zin bewerkt werd. Sommigen
onzer hebben wel vaak daaraan getwijfeld,
eens uitgesproken, maar krachtig verzet bleef
toch uit. Ook wel omdat men voelde tegen de
bierkaai te vechten als men anders zou willen.
Een ergerlijk en pijnlijk geval-
De „Nieuwe Dag" sdhrijft:
„Het Nederlandsch prestige heeft in In-
sulinde een schok gekregen, waarvan het zich
niet gemakkelijk herstellen zal en dat, ter
wijl het Nederlandsah gezag in de koloniën
toch alreeds op zoo zware proef gesteld wordt,
toch alreeds van vele zijden zoo kritisch
wordt beschouwd met sterkere belangstel
ling dan verklaarbaar is uit. sympathie voor
Nederland, als koloniseerende mogendheid,
als bezittende deze ovcrzeesche gewesten.
Hoofden koel
De „Gelderlander" schrijft:
„Men hoede er zich voor, de publieke
opinie onnoodig op te zweepen. Ons land
heeft wel ernstiger uren doorgemaakt.
Inderdaad.
Denken we b.v, aan de beruchte Lombok
geschiedenis vau 1894.
Intusschen neemt dit alles niet ^eg, dat
we hopen en verwachten, dat de regeering
- alles zal doen, om de openbare meening zoo
spoedig zulks mogelijk is, zakelijk in te lich
ten over het gebeurde.
In een tijd als de onze, waarin een zeker
aantal menschen maar al te spoedig geneigd
is de dingen in een alarmeerend licht te
zien, is een snelle en goede inlichting Om
trent het gebeurde dubbel en dwars noodig.
Ongetwijfeld' zal onderzocht worden of het
ernstige gebeuren zijn oorzaak vindt in onte
vredenheid van een aantal manschappen be
treffende de loonregeling, dan wél of hier
andere omstandigheden in het spel zijn.
Voor alles dient er klaarheid te komen over
de vraag, of met het noodige beleid en tact
is opgetreden en of en in hoeverre ondet*
grondsch gestook, dat we niét nader beho^
ven te signaleeren, aan het gebeurde debet 1^
