DE UNIVERSALITEIT VAN HET FASCISME.
HITLER'S ZENDING.
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1933
EEN .TERUGKEER NAAR HET
GEZONDE VERSTAND
EEN WELDADIG WEDER-ONT-
DEKKEN VAN OUDE
WAARHEDEN.
AARDBEVING IN DUITSCHLAND.
BONCOUR ANTWOORDT.
FRANKRIJK HANDHAAFT ZIJN
VEILIGHEIDSEISCHEN.
DE DAIL BIJEEN.
FRANSCHE ECONOMISCHE
CONFERENTIE.
De Valera tot minister-president
herkozen
DE ONRUST IN BRITSCH-INDIE.
Zweepslagen als straf.
WAPENTRANSPORTEN NAAR
OOSTENRIJK.
DE „LEX ODIOSA" IN SPANJE.
DUITS CHLANDS TOEKOMST EENIGE
RICHTLIJN ZIJNER DADEN.
JAPAN WACHT AF.
VACANTE AMBTENARENFUNCTIES
IN AMERIKA.
FINLAND WIL LEGERVLIEGTUIGEN
KOOPEN.
MEVROUW COOLIDGE SLACHTOFFER
VAN WIJLEN COOLIDGE'S
BËZUINIGINGSPOLITIEK
DE RECORD-MANIE.
WAT DE VOLKENBOND ZAL
BESLUITEN.
DE SERGEANT-AT-ARMS VAN
AMERIKA'S SENAAT ONTSLAGEN.:
GROOTE FABRIEKSBRAND TE
BODENBACH.
Üi - hek--
(Van onzen H.-correspondent).
Rome, 4 Februari 1933.
„Europa fascistiseert zich". „De nieuwe re
geeringen der volken zullen zich op het fas
cisme baseeren". „Het fascisme schrijdt on
weerstaanbaar voort".
Dit zijn enkele conclusies van bekende jour
nalisten en vooraanstaande politieke persoon
lijkheden, o.a. Tardieu, die in den laatsten
tijd Italië hebben bezocht en naar aanleiding
van hier opgedane indrukken den huidigen
politieken toestand van Europa onder de loupe
namen.
Deze conclusies sluiten zich aan bij de inder
tijd door Mussolini te Milaan gedane uit
spraak, dat Europa binnen tien jaar fascis
tisch geregeerd zal worden. En ze schijnen
een stevige bevestiging te vinden in de be
noeming van Adolf Hitler tot rijkskanselier,
waardoor het fascisme, zij het dan in de ge
daante van een er nogal van verschillend na-
tionaal-socialisme, officieel in het Duitsche
regeeringssysteem is geïntroduceerd.
De hier uit den treure betoogde universeele
waarde van het fascisme lijkt langzamerhand
algemeen erkend te worden, tot zelfs in het
Verre Oosten toe, waar China en Japan hun
fascistische partijen bezitten.
Het lijkt daarom inderdaad tijd, eens te
onderzoeken, in hoeverre en op welke manier
het fascisme een universeel verschijnsel is.
Hiertoe overgaande, beginnen we met een zin
snede uit één onzer vorige correspondenties.
Daarin vestigden we er de aandacht op, dat
Italië feitelijk het eerste land is geweest,
waar de regeering van het geweld, die het fas
cisme is, absoluut noodzakelijk bleek, om de
maatschappij van den ondergang te redden en
leven en bezit der burgers te beschermen te
gen de tyrannie eener minderheid.
Het fascisme ontstond in Italië, omdat daar
het eerst de voedingsbodem er voor aanwezig
bleek, afgezien dan van enkele andere facto
ren, die dit fascisme een specifiek Italiaan-
schen inslag gaven. De algemeene ontredde
ring na den wereldoorlog en een verval der
politieke partijen veroorzaakten een bijna
chaotischen toestand. Het gezag faalde volle
dig en de anarchie begon steeds meer veld
te winnen. Dit wordt door de Italiaansche
fascisten volmondig erkend en ook steeds als
verdediging en rechtvaardiging hunner revo
lutie aangevoerd.
Een Engelsch journalist noemde dan ook het
fascisme volkomen terecht „een georganiseer
de terugkeer naar het gezonde verstand", een
in Italië met welgevallen aangehaalde uit
spraak. Hieruit blijkt, dat het fascisme in den
grond niets anders is dan een innerlijke res
tauratie, een hoog noodige reorganisatie van
de krachten der natie.
Nu zal wel niemand ontkennen, dat de her
haalde regeeringswisselingen in Duitschland
en in Frankrijk, om ons tot deze twee landen
te bepalen, zoo langzamerhand er dezelfde
toestanden dreigden te scheppen, waaraan
.Italië omstreeks 1920 reeds ten prooi was. In
Duitschland verkeerde men bereids in af
wachting van den chaos.
En in een onderhoud, dat Hitier dezer dagen
toestond aan de te Berlijn vertoevende Ita
liaansche correspondenten, legde hij er merk
waardig genoeg den nadruk op, dat Duitsch
land en Italië zich in dezelfde positie bevin
den. En dit sloeg wel niet uitsluitend op bei
der standpunt ten aanzien van de herziening
der verdragen.
Het aan de macht komen van Hitier wordt
hier op de Apennijnen beschouwd als de
grootste triomf van het fascisme. Maar gezien
het voorgaande zouden we eerder geneigd zijn
te zeggen, dat een universeele beweging, die
haar worstelen heeft in den wereldoorlog, het
verdrag van Versailles en in de wereldcrisis,
thans in Duitschland onder den naam natio-
naal-socialisme er in geslaagd is, 'n tegenstand
te breken, die heel wat grooter was en is, dan
het Italiaansche fascisme ooit heeft ondervon
den.
Inplaats dus dat in enkele landen van
Europa Italië als een lichtend voorbeeld wordt
gevolgd, als het ware onder den druk van een
indrukwekkend verschijnsel, van een greep,
waaraan niet te ontkomen valt, vindt vrijwel
geheel onafhankelijk en op eigen voedings
bodem een min of meer gedifferentieerde „te
rugkeer naar het gezonde verstand" plaats.
In hoeverre deze terugkeer op -zich zelf vol
gens de eischen van het gezonde verstand ge
schiedt, dient te worden afgewacht. En dit
afwachten zit ongetwijfeld vol verrassingen.
Want het is natuurlijk een groote vraag, of
Hitier er in slagen zal, zich b.v. de medewer
king van een constructief werkende partij als
het centrum te verzekeren of dat hij er op
uit zal zijn, Mussolini's illustre voorbeeld te
volgen, zich en z'n mannetjes overal zal in
werken en zich tenslotte van zijn tijdelijke
medestanders ontdoen, om dan dictatoriaal te
gaan regeeren.
Het zal voor Mgr. Kaas alleszins de moeite
waard zijn te overwegen in hoeverre hij even
tueel kans kan loopen. het lot van Don Sturzo
en diens Partito Populare te deelen. Hierbij
spreekt het vanzelf, dat de toestanden in
Duitschland geheel verschillend zijn dan die
in Italië. Daarom noemde Mussolini het fas
cisme vroeger ook „geen exportartikel" en
het valt te hopen, dat Hitier zich niet op zijn
collega gaat inspireeren.
Nu nog iets over de universaliteit van het
fascisme, zooals dit den Italianen voor oogen
schemert, dank zij den adviezen van bekende
politieke persoonlijkheden, die eigen land den
raad geven, wat aan fascisme te gaan doen.
'Zooals gezegd is o.a. Tardieu en vol be
wondering uit Italië teruggekeerd en hij
heeft een volledig programma van constltutio-
neele hervormingen opgesteld. Tardieu is nog
al fascistisch aangelegd. In 1923'24 behoor
de hij tijdens het presidentschap van Mille-
rand tot het groepje, dat de mogelijkheid tot
het' vormen van een directorium besprak en
aldus de kamer haar voorrechten wilde ont
nemen.
Hier in Italië meent men té mogen gelooven,
dat de dagen van de democratische republiek
geteld zijn en in Frankrijk een nieuw consul-
schap op komst is. Met groote instemming
werden artikelen aangehaald uit DaladteFs
blad, waarin de conclusie wordt getrokken,
dat het parlement maar gesloten moet wor
den.
Deze conclusie is zelfs fascistischer dan
Mussolini. Want deze verklaart telkens weder,
het parlementarisme niet te hebben afgedankt,
maar het slechts een andere functie te heb
ben toegewezen. In feite zou hij het alleen de
«ecutieve macht ontnomen hebben. Ten aan-
«ien van zijn regeeren bij decreten wees hij
•r onlangs op, dat deze methode ook onder het
parlementarisme in Italië werd toegepast en
jNWfte beleefde feji> ttei&anscbe volk meer
aandeel te zullen geven in het bestuur des
lands
Ondertusschen ziet men hier het fascisme
allerwegen groeien en in zekeren zin niet ten
onrechte, in zooverre het fascisme dan kan
worden gekwalificeerd als een stap naar een
krachtiger regeeren en een bewuster en ste
viger stellingnemen tegen de destructieve
machten, die de huidige samenleving bedrei
gen.
Men Juicht er over, dat in Frankrijk, het
paradijs der anti-fascisten, te langen leste met
een zekeren ernBt over het fascisme gespro
ken wordt en dat in bepaalde kringen naar
een wijziging van de grondwet wordt gestreefd.
Voorts is er jubel over Hitier. En een woord
van medelijden met Spanje, dat thans den
chaos beleeft en waarvoor men het fascisme als
eenige redmiddel ziet, iets dat onze instem
ming heeft, zoolang het fascisme wordt ge
definieerd als een terugkeer naar het gezonde
verstand en als een gezonde reactie tegen de
krachten der destructie, in casu socialisme en
communisme.
De slotsom van deze beschouwing zou kun
nen zijn, dat Italië in de practische uitwer
king van de principen van den „terugkeer
naar het gëzonde verstand" een zeker pri
maatschap heeft en een soort eerst geboorte
recht. Malr dat het iets geheel eigens en iets
heel aparts aan de wereld zou hebben gele
verd, wat het pretendeert, moet op grond van
het voorgaande wel worden afgewezen.
In zich bevat het fascisme niets nieuws. Het
is in al zijn uitingen een herhaling, tevens
echter, dit moet worden toegegeven, een wel
dadige weder-ontdekking van oude en
universeele waarheden.
Ideologie noch organisatorische constructie
van het fascisme zijn nieuw. Mussolini erkent
als zijn grootsten leermeester naar Ma^chia-
velli den Duitscher Hegel. Van diens filosofie
is de z.g. „dottrina fascista" doordrongen.
De corporatieve gedachte is verder even
min nieuwv Ze lijkt in menig opzicht op het
Katholieke solidarisme. De organisatie van de
partij is op oud-Romeinsche leest geschoeid.
En het principe van de dictatuur is vermoede
lijk zoo oud als de wereld, evenals het absolu
tisme, waarin thans Mussolini's dictatuur is
overgegaan.
Summa summuraum: indien men van de
universeele waarde van het fascisme spreken
wil, dan dient dit niet van Italiaansch stand
punt, maar.... van universeel standpunt be
keken te worden. Het zit hem hier in het
zuiver onderscheiden. En daaraan mankeert
het op de Apennijnen nogal eens, wat ook ten
aanzien van de zelfcritiek kan worden ge
zegd. Vandaar, dat men zich zonder gegronde
redenen voor leeraar van de wereld aanziet
en alles, wat van het predicaat fascisme kan
worden voorzien, als een geschenk van het
aan schoone vruchten zoo rijke Italië aan dit
verkommerende ondermaansche beschouwt.
Indien het fascisme in zijn verschillende
gedaanten in de voornaamste landen van Euro
pa de overhand zou krijgen zal men in Italië
hoogstens kunnen zeggen, dat in Rome de
victorie begon
KARLSRUHE, 8 Februari (H.N.) Vanmorgen
om 7 minuten na 8 uur heeft de seismograaf
te Karlsruhe een krachtige aardbeving geregis
treerd, waarvan de haard in het gebied van
het meer van Constanz en van den Schwabi-
scher Alp moet liggen. De schokken zijn in het
geheele gebied van Opper-Baden en ook te Frei
burg gevoeld. In sommige huizen stonden de
meubels te schommelen.
STUTTGART, 8 Februari. (V.D.) Ook te
Stuttgart Eschllngen, Born, Kalserslautern in
de Pfalz en Heidelberg werd de aardbeving
vanmorgen even na acht uur waargenomen.
Dit is de krachtigste beving, die de seismo-
grafen van de Königstuhl Sterrenwacht te Hei
delberg in de 25 jaren, dat zij in gebruik zijn,
ooit hebben geregistreerd.
KARLSRUHE, 8 Februari. (H.N.) De gevol
gen van de aardbeving zijn vooral te Rastatt
ernstiger geweest, dan men aanvankelijk had
aangenomen. Ongeveer 50 schoorsteenen zijn in
gestort. Twee woonhuizen moesten worden
ontruimd, daar gevaar voor instorting bestond.
Ook te Müllheim is de aardsohok, die onge
veer 20 seconden aanhield, duidelijk gevoeld.
In verschillende huizen viel de kalk van de
muren.
KARLSRUHE, 8 Februari. (H.N.) Vele be
woners van Rastatt durfden vanmiddag nog
niet in hun woningen terug te keeren, daar
zij voor een herhaling van de aardschokken
bevreesd waren.
Omtrent de aardbeving van hedenmorgen
wordt nog gemeld, dat de schokken zoo hevig
waren, dat vele personen in hun woningen
tegen den grond geworpen werden.
De straten van de stad zijn bezaaid met
glasscherven van ruiten, die tengevolge van
de schokken gesprongen zijn en met steenen
van vernielde schoorsteenen.
Menschenlevens zijn echter niet te betreu
ren.
KARLSRUHE, 8 Februari. (V.D.) Het geo-
desisch instituut van de technische hooge-
school te Karlsruhe heeft vastgesteld, dat de
haard van de aardbeving nabij de Murgtal-
Graben op ongeveer 50 K.M. afstand van
Karlsruhe ligt.
Aardschokken ook te Angora.
LONDEN, 8 Februari. (H.N.) Volgens een
bericht uit Angora is daar hedenmorgen een
hevige aardschok waargenomen. Over*de aan
gerichte schade worden nog geen nadere bi-
zonderheden meegedeeld.
Ook in Australië.
WELLINGTON, 8 Februari. (V.D.) De be
woners van het eiland Samoa werden heden
opgeschrikt door een aardbeving, die ongeveer
een minuut duurde. De huizen schudden en
werden voor een deel ernstig beschadigd. De
bevolking vluchtte In het open veld.
LONDEN, 8 Februari. (H.N.) Volgens een
bericht uit Wellington is op de Samoa-eilanden
een aardschok gevoeld, die 1 minuut aanhield
en waardoor verscheidene huizen zwaar be
schadigd werden.
RUSSISCHE WALVISCHVAARDERS
VERBEURD VERKLAARD
TOKIO, 7 Februari (V.D.) Besloten is, dat
drie sovjet-Russische walvischvaarders welke
de gesloten haven van Futami, in de verbodèn
zone der Bonin eilanden, op 3 Januari zijn
binnengevallen met het doel steenkolen en
water in te nemen, verbeurd verklaard zullen
worden wegens overtreding van de wet op de
scheepvaart. De schippers hebben ieder 1000
Yen boete gekregen. Het ^loederschip" Aleut
is vrijgelaten.
Vwi'i>AA-.
De koning van Noorwegen bracht dezer dagen een bezoek aan von Hindenburg te
Berlijn.
GENèVE, 8 Februari (R.O.) Het dagenlange
debat in de hoofdcommissie der ontwapenings
conferentie over het Fransche ontwapenings- en
veiligheidsplan is heden beëindigd met een vijf
kwartier lange rede van Paul Boncour, waarin
hij o.a. verklaarde, dat uit de geheele voorge
schiedenis der ontwapening zblijkt, dat ont
wapening slecht progressief mag plaats vinden
naarmate de algemeene veiligheid toeneemt.
Het Fransche plan, aldus Boncour, is niet een
fantasie-beeld of een liefhebberij van de Fran
sche regeering en van de groep met haar be
vriende mogendheden, doch een synthese, waar
over door de conferentie moet worden beslist.
Uit de besluiten der ontwapeningsconferentie
blijkt duidelijk, dat de ontwapening onderge
schikt is aan de veiligheid. Het verband, dat
tusschen beide vraagstukken bestaat, mag niet
over het hoofd worden gezien.
Het voornaamste bezwaar tegen het Fransche
plan bestaat hierin, dat het zoogenaamd geen
concrete en practische ontwapeningsmaatregelen
brengt. Boncour trachtte dit bezwaar te weer
leggen door eenige afzonderlijke bepalingen
van het Fransche plan voor te lezen.
Hierop behandelde hij de afzonderlijke mi
litair-technische gedeelten van het plan, zon
der echter nieuwe argumenten aan te voeren.
Boncour besloot zijn rede met de verklaring
dat ontwapening onmogelijk is zonder verhoo
ging der veiligheid.
Zijn rede werd door talrijke aanwezigen,
vooral van de zijde der kleine entente toege
juicht en aan het einde ervan had Paul Bon
cour talrijke handen te drukken. Echter is alge
meen de indruk, dat het lot van het Fransche"
voorstel reeds beslist is.
PARIJS, 7 Februari (R.O.) De Fransche eco
nomische conferentie, die de minister president
binnenkort wil bijeenroepen, behoort naar Ha-
vas verklaart, tot het algemeen politieke pro
gram der regeering. Deze rekent op een spoe
dige goedkeuring van het voorloopige twaalfde
en ook op de snelle afhandeling van het be-
grootlngsplan, waarmede naar haar meening,
een eerste definitieve schrede naar saneering
der financien gedaan zou zijn.
Hierna is de regeering van plan, haar eigen
lijke economische taak aan te vangen. Als over
tuigde aanhanger van de vrijhandelsgedachte
zal de Fransche minister-president trachten de
betrekkingen tusBchen Frankrijk en zijn kolo
niale rijk te versterken.
De regeering zal trachten, de verdeeling der
nationale productie zoowel ln Frankrijk als
ook in zijn verschillende koloniale bezittingen
te vergemakkelijken.
Tot dit doel overweegt de Fransche regeering
de bijeenroeping eener economische conferen
tie.
Dezer dagen zal een voorbereidende commis
sie gevormd worden, die de voorwaarden, waar
onder de conferentie bijeen kan komen, moet
bestudeeren.
DUBLIN, 8 Februari. (R.O.) Er was geen
plaats onbezet in het vrijstaat-parlement, toen
de zitting, de eerste na de verkiezingen, van
de dail een aanvang nam. De politie had uit
gebreide voorzorgsmaatregelen getroffen, om
manifestaties te verhinderen.
De Valera's herkiezing tot voorzitter van
den ministerraad, werd voorgesteld door den
afgevaardigde van de stad Cork, die de hoop
uitsprak, dat bij, bij de volgende gelegenheid,
De Valera zou kunnen voordragen, niet alleen
als president van den uitvoerenden raad, doch
als president van heel de Iersche republiek.
Van de tribunes en op de regeeringsbanken
werd dit toekomstvisioen met groot gejuich'
begroet.
De Valera werd herkozen met 82 tegen 54
stemmen.
DUBLIN, 8 Februari. (R.O.) Behalve de
functie van voorzitter van den executieven
raad zal De Valera ook weer, gelijk tot dus
ver, het ambt van minister van buitenlandsche
zaken bekleeden.
Het parlement is tot 1 Maart verdaagd.
BOMBAY 8 Februari (R.O.) Het stadsbestuur
van Bombay heeft besloten, om, als afschrik
wekkend middel tegen straatschenderij, zweep
slagen als straf in te voeren naar het model
van de „Cat" in Engeland.
In een nadere verklaring zegt het stadsbe
stuur, dat dé onlangs plaats gehad hebbende
onlusten in de stad, waarbij straten werden op
gebroken en niets ontzien werd, duidelijk heb
ben aangetoond, dat krachtiger middelen noo-
dig zijn, om aan straatschenderij een eind te
maken.
Mevrouw Gandhi veroordeeld.
BOMBAY, 8 Februari. (R.O.) De politie
rechter te Borsad heeft mevrouw Gandhi
wegens wetsovertreding en niet-betaling der
belastingen veroordeeld tot zes maanden ge
vangenisstraf en een geldboete van vijfhonderd
roepijen, subs, nogmaals zes maanden gevan
genisstraf.
Verklaring van minister Simon.
LONDEN, 8 Februari.' (V.D.) De Britsche
minister van buitenlandsche zaken, sir John
Simon, verklaarde in het lagerhuis over de
zoogenaamde Engeische wapentransporten
naar Oostenrijk, dat hij in alle Europeesche
hoofdsteden een nauwkeurig onderzoek naar
deze kwestie had gelast en daaruit had kun
nen concludeeren, dat blijkbaar het volgende
was geschied:
Een aantal wapens, die naar men verklaarde
tamelijk oud waren, zouden ter reparatie naar
twee fabrieken in Oostenrijk zijn gestuurd.
Voor zoover de minister had kunnen nagaan
waren deze wapens niet door de Oostenrijk-
sche regeering geïmporteerd. Van schending
van verdragen zou men kunnen spreken, wan
neer de wapens op de van zekere zijde be
weerde manier verkocht zouden zijn. Enge
land wenscht deze zaak geheel te onderzoeken,
aangezien zij zeer gevaarlijk zou kunnen zijn.
DE OOSTENRIJKSCHE „BLAUWBAARD"
IS DOOD.
WEENEN, 8 Februari. (R.O.) De Oosten-
rijksche „blauwbaard", Leitgoeb, die bekend
heeft in twintig jaar zeven vrouwen te heb
ben vermoord, waaronder zijn eigen tachtig
jarige grootmoeder, is in een ziekenhuis al
hier aan de gevolgen van- een operatie over
leden.
Leitgoeb was vorig jaar November tot
levenslange gevangenisstraf veroordeeld. Bij
al zjjn moorden was diefstal de drijfveer.
Naar de correspondent van „El Debate" uit
Barcelona meldt, heeft de bisschop van het
diocees van denzelfden naam een rondschrij
ven gepubliceerd, waarin de geloovigen worden
uitgenoodigd, door middel van openbare en
collectieve gebeden Gods bijzondere hulp in
te roepen, nu de Katholieke Kerk naar aan
leiding van de cortesdebatten over de wet op
de religieuse congregaties door zoo ernstige ge
varen wordt bedreigd.
Verder wordt uit Barcelona vernomen, dat
de kardinaal-aartsbisschop van Tarragona, dr.
Vidal y Barraquer, een schrijven heeft ont
vangen van den aartsbisschop van Santiago
de Chili, waarin deze namens het geheele Chi-
leensche episcopaat zijn deelneming betuigt
met de zware beproevingen, welke „de oudste
Zuster van de Kerk van Chili" op het oogenblik
te verduren heeft
Belangrijke rede van Ler-
roux.
Naar „El Debate" meldt, heeft de radicale
oud-minister van buitenlandsche zaken senor
Lerroux in de cortes een rede gehouden, waar
in hij o.a. zeide, dat het republikeinsche regime
zich tengevolge van het optreden der tegen
woordige regeering niet heeft kunnen conso-
lideeren.
De regeering, welke in December 1931 ge
vormd werd, zeide Lerroux, heeft een volledig
échec geleden, een economisch, een sociaal en
een politiek échec. Het aantal werkloozen is
schrikbarend toegenomen. De waarde van het
grondbezit is met bijna vijftig procent vermin
derd. Bij haar sociale wetgeving is de regeering
te werk gegaan alsof Spanje uitsluitend uit
socialistische arbeiders bestond.
De regeering, ging Lerroux voort, draagt de
verantwoordelijkheid voor de wanorde, die op
het oogenblik in Spanje op sociaal" gebied
heerscht.
Haar politiek échec culmineerde in de feiten
van 10 Augustus van het vorig jaar (opstand
van Sanjurjo en haar sociale échec in den
anarchistischen opstand van 8 Januari j.l.
Gebrek aan tactiek en hartelijkheid heeft
tusschen de zuiver republikeinsche fracties en
partijen een allerbedroevendste verhouding ge
schapen.
De president van den ministerraad zegt, zoo
besloot Lerroux zijn rede, dat er in het poli
tieke leven van Spanje niets anders bestaat
dan het parlement. De regeering geniet het ver
trouwen van de meerderheid der kamer, maar
deze meerderheid vertegenwoordigt geenszins
de meerderheid van het land.
Naar de Madrileensche correspondent van
„El Matt" meldt, heeft Lerroux ln zijn rede
een kort overzicht gegeven van de gebeurte
nissen, welke zich sinds de vestiging der
republiek hebben afgespeeld. Hij kwam daarbij
ook te spreken over den kloosterbrand en de
wet betreffende de scheiding van Kerk en
staat. Ik moet hier uitdrukkelijk verklaren,
zeide Lerroux, dat de Kerk wellicht nooit met
meer gelatenheid en met grooten onderwer
ping een zoozeer met haar geestelijke en ook
mot haar materieele belangen in strijd zijnden
stand van zaken heeft aanvaard.
Niettemin zeide Lerroux, dat zijn partij voor
het door de regeering uitgewerkte wetsontwerp
betreffende de religieuse congregaties zal
stemmen maar bet door de juridische commis
sie .opgestelde ontwerp als té streng zal af
wijzen.
BERLIJN, 8 Februari. (W.B.) Rijkskanselier
Hitier ontving vanmiddag een aantal vertegen
woordigers der voornaamste Duitsche dag
bladen. De Berlijnsche correspondent van de
„Leipziger Neuesten Nachrichten" meldt over
deze receptie het volgende:
De ontvangst had plaats in een der zalen
van het nieuwe kanselierspaleis. Behalve
Hitier waren o.a. aanwezig de perschef der
rijksregeering," de leider van het binnenlandsch
ressort der persafdeeling, Geheimrat dr. Heide,
die de heeren aan den rijkskanselier voor
stelde en de perschef der nationaal-socialisti-
sehe partij, dr. Dietrich.
Hitler begroette de persvertegenwoordigers
met een handdruk en nam daarna het woord.
Hij begon met de uitdrukkelijke verklaring,
dat hij principieel voorstander is van de vrij
heid der pers, wijl ook hij een zakelijke en
loyale critiek noodzakelijk en alleszins wen-
schelijk acht. Het speet spreker dan ook, dat
desondanks zeer scherpe algemeene bepalingen
tegen de persvrijheid noodzakelijk geweest
waren. Het optreden van sommige organen
van links had die maatregelen afgedwongen.
Herhaaldelijk kwam in de kanseliersrede
tot uiting Hitlers vast geloof in de politieke
zending der nieuwe rijksregeering. Hitier ver
geleek het heden met het tijdperk tusschen
1860 en 1870. „Ook toen hebben zich geweldige
gebeurtenissen voltrokken, ook toen heeft een
deel der Duitsche publieke opinie de dingen
niet steeds juist beoordeeld. En is niet de ge
weldige beteekenis van een figuur als Richard
Wagner, wiens vijftigsten sterfdag a.s. Zon
dag door de rijksregeering in Leipzig en Wei-
mar plechtig zal worden herdacht, eerst laat
algemeen erkend
In het kort schetste Hitier vervolgens den
huidigen politieken toestand. Spreker er
kende, dat momenteel een meerderheid tegen
zijn regeering op de been kon worden ge
bracht; die meerderheid zou er echter eene
zijn van zuiver negatieven aard. „Er is geen
meerderheid, tot positieven arbeid in staat,
mogelijk, tenzij ze zich schaart achter de rijks
regeering, die thans het bewind voert".
Die zelfbewustheid kwam in Hitler's ver
klaringen telkens en telkens weer tot uiting.
Zoo verzekerde hij o.a., „dat hij zijn ambt niet
zou neerleggen, voor hij zelf overtuigd was,
dat zijn zending is volbracht.
De Duitsche openbare meening kon ervan
verzekerd zijn, dat er binnen tien jaar in
Duitschland geen marxisme meer zal bestaan".
Ten slotte verklaarde de kanselier nog, dat
hij steeds Duitschlands toekomst als het richt
snoer zijner daden voor oogen zou houden,
óók al zouden die daden hem impopulair ma
ken, ja, al zou de gansche natie hem met stee
nen willen werpen.
De politieke quintessens van Hitler's ver
dere uitlatingen was weer zijn sterk vertrou
wen in de zending van het thans bewindvoe-
rend rijkskabinet. Wellicht mag men daarin
een bewijs zien, dat Hitier persoonlijk be
sloten is, óók na 5 Maart de op 30 Januari tot
stand gekomen coalitie voort te zetten.
Het rijkskabinet beraadslaagt
BERLIJN, 8 Februari. (W.B.) Het rijks
kabinet heeft heden uitvoerig beraadslaagd
over een reeks financieele en economische
vraagstukken, o.a. over te treffen maatregelen
tot- leniging van den economischen en socialen
nood. De besprekingen zullen volgende dagen
wordep voortgezet.
Socialisten en communisten.
WEENEN, 8 Februari. (H.N.) De „Arbeiter-
zeitung" publiceert een oproep tot samenwer
king tusschen de sociaal-democraten en com
munisten in Duitschland op den volgenden
grondslag: Voor het geval de communistische
partij verboden mocht worden, zullen de
communisten op de sociaal-democraten stem
men. De sociaal-democratische partij van haar
kant verplicht zich, tegen de nietigverklaring
van communistische mandaten zich te zullen
verzetten.
Beide partijen sluiten een wapenstilstand tot
den dag der verkiezingen.
De Weensche „Rote Fahne" spoort de com
munisten aan Zaterdag a.s. een betooging tegen
het fascisme te houden tegelijk met de sociaal
democraten, die een dergelijke betooging
reeds aangekondigd hebben.
WASHINGTON, 8 Februari. (R.O.) De com
missie voor de benoeming van ambtenaren
heeft, een lijst ongesteld van bijna 150.000
vacante functies, die door democratische can-
didaten van 4 Maart a.s. af, den dag, waarop
president Roosevelt officieel het bewind aan
vaardt, moét worden bezet.
De lijst bevat functies van de hoogste tot de
laagste, van ambassadeursposten met een toe
lage van 160.000 dollar tot bureauklerken met
een salaris van 1900 dollar.
Bovendien zijn er 20.000 candidaten voor de
bezetting der betrekking van „Postmaster",
die in aanmerking komen, zoodra de ambts
termijn der tegenwoordige functionarissen
vervalt, of in geval deze aftreden of komen te
overlijden.
Maar wil met boter betalen.
HELSINGFORS, 8 Februari. (R.O.) De Fin-
sche regeering heeft besloten,' legervliegtuigen
te koopen van Tsjecho-Slowakije als haar toe
gestaan wórdt, om in pjaats van met geld met
goederen, zooais boter, te betalen.
WASHINGTON, 8 Februari. (R. O.) Het is
niet uitgesloten, dat mevrouw Coolidge, de
weduwe van den oud-president der Vereenig-
de Staten, het slachtoffer wordt van de door
haar man tijdens zijn leven voorgestane bezui-
nigingspolitiek.
In een onlangs gehouden zitting der senaats
commissie voor de pensioenen verklaarde n.l. de
voorzitter, dat in deze zittingsperiode van het
congres de wet tot het verleenen van het ge
bruikelijke pensioen aan weduwen van presiden
ten waarschijnlijk niet zou worden behandeld.
Om twee redenen, zoo zeide hij, wensch ik de
behandeling van deze wet uit te stellen. In de
eerste plaats, omdat naar ik verneem, mevrouw
Coolidge niet in zulke omstandigheden ver
keert, dat er absoluut terstond voor haar ge
zorgd hoeft te worden en in de tweede plaats,
omdat ik het verloop wensch af te wachten van
de besprekingen omtrent verlaging der pen
sioenen voor de oud-strijders, die het geld drin
gend noodig hebben.
61 uur en 2 minuten piano gespeeld.
LOURENgO MARQUÉS, 8 Februari (R.O.)
Een. plaatselijke berocpspianist heeft 61 uur en
twee minuten onafgebroken gespeeld en be
weert hiermede het vorige record van 60 uur
en 32 minuten, dat .op naam staat van een
Amerikaan, te hebben gebroken.
Terwijl hij speelde werd hij voortdurend
gadegeslagen door twee doktoren, terwijl hij
kosteloos geschoren werd door een barbier.
De gouverneur-generaal van Portugeesch
Oost-Afrika bracht hem tijdens het spelen een
bezoek.
Tenslotte raakte hij echter uitgeput; zijn
polsen zwollen op en de doktoren adviseerden
hem, het spel te staken.
AFLUISTERENDE TELEFONISTEN.
WEENEN, 8 Februari (R.O.) In een zitting
van de financieele sub-commissie van het
Oostenrijksche parlement is door een afge
vaardigde de klacht geuit, dat het bedienend
personeel van de rijkstelefoon particuliere ge
sprekken afluistert en het den abonné's daar
door vaak lastig maakt.
De afgevaardigde haalde een geval aan, waar
bij aan een abonné, die klaagde over de slechte
verbinding door de telefoonjuffrouw werd toe
gevoegd, dat hij langdurig en op intieme wijze
met een dame gesproken had, en dat, indien
hij nog eens kwam klagen, zij het aan zijn
vrouw zou vertellen.
De woordvoerder der regeering antwoordde
hierop, dat inderdaad soms naar particuliere ge
sprekken werd geluisterd, doch dat het per
soneel was voorgeschreven dat zij hierover niet
verder mochten spreken.
TOKIO, 8 Februari. (V.D.) De Japansche
minister van oorlog, Araki, verklaarde tegen
over de Japansche pers, dat de foutieve uit
spraak van de commissie van negentien van
den volkenbond in Japan algemeen werd be
treurd. De Japansche regeering kon met een
gerust geweten verklaren, dat zij alle maat
regelen had genomen om Genève ervan te
overtuigen, dat de thans genomen maatrege
len niet geschikt waren om ontspanning te
brengen in den politieken toestand in het
Verre Oosten. Voor Japan is er thans geen
aanleiding om uit den volkenbpnd te treden.
Japan kan rustig afwachten, wat er met het
besluit van de commissie van negentien zal
gebeuren.
GENEVE, 8 Februari. (H.N.) Naar. verluidt,
moeten de laatste voorstellen van .Japan tot
regeling van het Japansch-Chineesche conflict
een zekere ontspanning hebben teweeg ge
bracht, daar een oplossing op den grondslag
van het rapport der commissie van 19 hierdoor
mogelijk wordt geacht.
Japan bouwt nieuwe oorlógs
schepen.
TOKIO, 8 Februari. (V.D.) In de begro
tingscommissie van den landdag heeft de mi
nister van marine aangekondigd, dat geduren
de het volgende begrotingsjaar een moeder
schip voor onderzeeërs, twee torpedoboot-
jagers en een kruiser zullen worden gebouwd.
De torpedobootjagers zullen een waterver
plaatsing hebben van 300 ton en een snelheid
kunnen ontwikkelen van 24 knoopen, terwijl
de waterverplaatsing van den kruiser 8500
ton zal zijn.
De gevechten in de provincie
Jehol.
PEKING, 8 Februari (V.D.) Van Chineesche
officieele zijde wordt medegedeeld, dat de door
Japanners uit de richting van Toenljauo op
Kailoe ondernomen aanval is mislukt.
Eenige Japansche troepenafdeelingen zouden
tusschen Kailoe en Toenljauo door Chineesche
troepen zijn teruggeslagen. Op 7 Februari zou
het den Chineezen gelukt zijn den Japanschen
opmarsch tot staan te brengen.
Het gevecht bij Beibjao duurt 'nog 'steeds
voort. De Japanners zouden eenige honderden
dooden en gewonden te betreuren hebben.
Japansche mijnenlegger door
Chineesche communisten be
schoten.
TOKIO, 8 Februari (V.D.) Volgens een radio
gram der Japansche admiraliteit is op den
avond van den zesden Februari een Japansche
mijnenlegger bij Hankou aan de Yantse door
Chineesche communistische troepen hevig onder
vuur genomen.
Twee Japansche matrozen zijn gedood, de
Japanners hebben het vuur beantwoord en de
communistische bende verspreid.
Het is nog niet bekend hoe groot de door
de communisten geleden verliezen zijn daar zij
hun dooden en gewonden hebben meegenomen.
WASHINGTON, 8 Februari. CV.D.) T De
senaat heeft gisteren met 53 tegèn 17 stemmen
besloten, den sergeant-at-Arms van den senaat,
David S. B'arry, uit zijn functie' te ontslaan,
aangezien hij in het door Alfred E. Smith
uitgegeven tijdschrift „New Outlook" een ar
tikel had gepubliceerd, waarin hij sommige
leden van het Amerikaansche congres van
corruptieve praktijken had beschuldigd.
Het ontslag was voorgesteld door de juri
dische commissie van den senaat, die de zaak
had onderzocht en Barry had gehoord. Niet
temin ontstond er een discussie, die 3% uur
duurde, alvorens de senaat tot stemming over-
ging.
Senator Glenn stelde voor, Barry tijdelijk
van zijn functie te ontheffen en hem een re
primande toe te dienen, om hem daarna in
zijn ambt te herstellen. Dit voorstel werd
evenals een voorstel van senator Dickinson
om de zaak naar de commissie voor het regle
ment van orde te verwijzen, verworpen.
Een voorstel van senator Walsh van Mon
tana om te besluiten, de zaak ter kennis te
brengen van de justitie in het district Colum
bia en in den staat New-York met het ver
zoek, een vervolging in te stellen zoowel tegen
Barry als tegen den uitgever van de „New-
Outlook", is nog in behandeling.
BODENBACH, 8 Februari. (R.O.) DoOr tot
dusver onbekende oorzaak is Dinsdagavond
brand uitgebroken in een groot drie verdie
pingen hoog fabrieksgebouw der textiel
industrie Makosa A.G., gelegen tegenover, het
station van Bodenbach.
De brand werd pas bemerkt, toen reeds de
bovenste verdieping en een deel van het dak
in vlammen stonden.
Binnen een half uur was het dak van het
gebouwencomplex een volledige prooi der
vlammen geworden en weldra stortten de
zolderingen der bovenste verdiepingen in.
De aangerichte schade wordt geraamd op
meer dan een millioen Tsjechische Kronen.
Talrijke slachtoffers bij een
hotelbrand
TISDALE, Saskatchewan, 8 Februari, (R.O.)
Bij een brand in het „Imperial-hotel" werden
vijf personen gedood. Talrijke personen wer
den zwaar gewond ep mep vreest, -dat het
aantal slachtoffers nog belangrijk zal stijgen.
WIL CANADA EEN EIGEN VLAGT
OTTAWA, 8 Februari (R.O.) In het Cana-
deesch lagerhuis heeft een geanimeerd debat
plaats gehad over de invoering van een dui
delijk te onderscheiden eigen nationale vlag,
welke het land tot dusver niet heeft.
De liberale afgevaardigde Mcintosh diende 'n
resolutie in, waarin hij voorstelde een speciale
commissie te benoemen, teneinde de eerste
stappen hiertoe te doen. Mcintosh wees erop,
dat Canada het eenige dominion in het Brit
sche rijk is en het oudste der autonome domi
nions, dat geen eigen vlag heeft.
Daar echter op het oogenblik vraagstukken
van grooter belang aan de orde waren, die de
dringende aandacht van het parlement eischen
werd de motie voorloopig ingetrokken om la
ter opnieuw te worden ingediend.
DE ONTPLOFFING IN DE RENAULT-
FABRIEKEN.
PARIJS, 7 Februari (H.N.) Het oprulmings-
werk bij de Renaultfabrieken duurt nog stecd»
voort en staat onder leiding van den proctk
reur-generaal der republiek, die wil tracht»#
de oorzaak van het ongeluk vast te steli«B.
Tot nu toe zijn geen verdere slachtoffers
dor de puinhoopen gevoadWk
ili
