BS
DE KERK EN HET NATIONAAL-SOCIALISME.
'en oostenrijksche episcopaat.
HITLER BELEEDIGD.
VRIJDAG 10 FEBRUARI 1933
SCHERPE VEROORDEELING DOOR HET DUITSCHE
„WIJL, EN ZOO LANG.
DUITSCH PROTEST TE
STOCKHOLM.
ZEVEN VUISTSLAGEN OP TAFEL.
INTERVIEW MET DEN KROATEN-
LEIDER, DR. MATSJEK.
EEN VRAAG AAN TOKIO.
DE LOURDES-GROT IN DEN
VATICAANSCHEN TUIN.
DE NIEUWE VATICAANSCHE ZENDER
DEBATTEN IN DE COMMISSIE
VAN NEGENTIEN.
NIEUW JAPANSCH OFFENSIEF.
Bijna 12.000 man rukken op naar
Kailoe.
DUITSCHLAND, ITALIË, HONGARIJE.
ROLLEND OVER DEN OCEAAN.
DE OORLOGSSCHULDEN.
ROOSEVELT'S STANDPUNT.
ERNSTIGE VERKEERSONGELUK.
KEN IN SPANJE.
Autobus in een ravijn.
10 dooden.
LINDBERGH OPNIEUW BEDREIGD
Twee verdachten gearresteerd.
DE KOUDE IN AMERIKA.
DE „ATLANTIQUE"-RAMP.
TROEBEL SPANJE.
De staking in Asturië breidt zich uit.
GROOTGRONDBEZIT DV
EXTREMADURA
NAAR DE ZUIDPOOL.
moord opgehelderd
LYON SLUIT ZIJN WINKELS.
DE AARDBEVING IN ZUID-
DUITSCHLAND.
De nationaal-soeialistische beweging heeft
van haar opkomst af steeds een geweldige pro
paganda onder de katholieken pogen te voeren.
Het feit, dat het centrum, zich ten volle van
zijn verantwoordelijkheid tegenover het Duit-
sche volk bewust, onmiddellijk na den oorlog
actief aan de regeering deelnam om uit de
ruïnen van het oude keizerrijk een nieuw
Duitschland op te bouwen, bood den tegenstan
ders natuurlijk voortdurend gelegenheid om
critiek uit te oefenen. En toen de toestanden
in Duitschland voortdurend verslechterden,
vooral tengevolge van de economische wereld
crisis, werd de agitatie juist tegen die partijen,
die den moed gehad hadden om te werken,
steeds grooter, en ongetwijfeld zijn er onder
de katholieken velen geweest, die zonder zich
al te sterk af te vragen, of de katholieke be
ginselen bij de z.g. nationale partijen veilig
waren, zich vooral bij de nationaal-socialisten
aangesloten, in de hoop en verwachting, dat
„het derde rijk" inderdaad den nieuwen bloei
zou brengen, welken Hitier en de zijnen aan
het land beloofden.
Daarmede stond het Duitsche episcopaat, en
ook het Oostenrijksche want ook in Oosten
rijk leeft een sterke nationaal-soeialistische
beweging voor de zeer belangrijke, alles
overheerschende vraag, in hoeverre het natio
naal-soeialistische program, zooals het door de
leiders en in de partij documenten verkondigd
werd, met de katholieke beginselen in strijd
was. Het ernstige en langdurige onderzoek viel
zeer ongunstig voor het nationaal-socialisme
uit. In den herfst van 1930 was de bisschop
van Mainz genoodzaakt een ernstige waar
schuwing te doen hooren; in Januari 1931 volg
de kardinaal Bertram van Breslau met zijn
„Offener Mahnwort", in Februari het geheele
episcopaat van Beieren, in Maart de bisschop
pen der Keulsche kerkprovincie (kardinaal
Schulte met de bisschoppen van Münster, Os-
nabrück, Trier en Limburg), kort daarop de
bisschoppen van Paderborn, Fulda en Hil-
desheim, eveneens in een gemeenschappelijk
herderlijk schrijven.
De strijd der nationaal-socialisten tegen deze
bisschoppelijke vermaningen en verordeningen
werd, geheel in den stijl dezer beweging, met
de grofste middelen gevoerd; sofistische ma
noeuvres wisselden met openlijk verzet af. In
Duitschland en evenzeer in Oostenrijk. Vooral
zouden wij bijna zeggen in Oostenrijk, waar
de partij nog niet zoo dicht tot de regeerver-
antwoordelijkheid doorgedrongen is.
Toen verscheen, op den 21sten Januari van
dit jaar, een herderlijk schrijven van den bis
schop van Linz, mgr. dr. Gföllner, dat, met
een verwijzing naar het gemeenschappelijk
schrijven van het Oostenrijksch episcopaat van
7 Februari 1932, op waarlijk magistrale wijze
telkenmale de groote beginselen der katholieke
waarheid tegenover de nationaal-soeialistische
dwalingen, maar evenzeer tegenover de groote
moderne stroomingen plaatste. Eenvoudig vol
gens het stelsel, bevattelijk en toch synthetisch;
dit is katholiek, dat is niet katholiek.
Wij hebben van dit schrijven reeds uitvoerig
melding gemaakt, en kunnen dus volstaan met
de vier groote beginselen, zooals mgr. Gföll
ner die kort en krachtig geformuleerd heeft,
weer te geven:
le. De menschheid in een eenheidsgezin.
2e. Het ware, christelijke nationalisme is
door God gewild en door de Kerk gesanction-
neerd.
3e. Natie en staat zijn twee verschillende
dingen en de staat staat boven de natie.
4e. Boven elk nationalisme staat de gods
dienst, welke niet nationaal, maar boven-natio-
naal is. En aan deze laatste gedachte werd als
correlatief toegevoegd: „Maatstaf voor het ze
delijkheids- en moreele besef is nooit het ras,
maar steeds en uitsluitend het dogma of de
geloofsleer; zonder dogma bestaat er zelfs geen
werkelijke moraal; de moraal wortelt niet in
een vaag gevoel, maar in een heldere kennis,
in het intellectueele bewustzijn en den door dit
bewustzijn geleiden wil".
Op deze basis werd, nadat de nationaal-so
eialistische opvattingen en leerstellingen aan
de zoo juist vermelde beginselen getoetst waren,
het volgende „concludeerende" vonnis over dé
beweging uitgesproken.
„Het nationaal-socialisme is innerlijk ziek
aan materialistische rassenwaan; aan onchris
telijk nationalisme; aan nationalistische op
vatting van den godsdienst; aan zuiver schijn-
christendom. Zijn religieus program moeten wij
derhalve afwijzen.
Alle overtuigde katholieken moeten het af
wijzen en veroordeelen. Want als het volgens
de verklaring van Paus Pius XI (Quadragesi-
mo Anno, van 15 Mei 1931) „onmogelijk is,
tegelijkertijd goed katholiek en werkelijk so
cialist te zijn", dan is het ook onmogelijk tege
lijkertijd goed katholiek en werkelijk natio-
naal-socialistisch te zijn".
En deze duidelijke uitspraak bevestigt mgr.
Gföllner nog met een even duidelijk woord
van de „Osservatore Romano" van 11 October
1930: „Het lidmaatschap van de nationaal-
soeialistische Hitler-partij is met het katholiek
geweten onvereenigbaar, gelijk het lidmaat
schap van de socialistische partij van alle
schakeeringen in het algemeen daarmede on
vereenigbaar is".
Het werd even stil rond dit herderlijk schrij
ven. Het had door zijn populaire, maar onweer
legbare argumentatie ook buiten de katholieke
kringen een geweldigen indruk gemaakt.
Tot plotseling deze stilte verbroken werd
door een artikel in de „Völkischer Beobachter"
van 1 Februari, geschreven door den vroege-
ren abt van het Emaus-klooster der Benedic
tijnen te Praag, Albanus Schachleiter. Een
artikel, dat, hoe uiterlijk bezadigd het ook
schijne, innerlijk de felst mogelijke aanval op
den bisschop van Linz was, reeds door het
feit, dat een priester van naam in het natio-
naal-socialistisch hoofdorgaan den bisschop
van verwarring en van een wellicht ongewilde
misleiding beschuldigt.
Abt Schachleiter legt, met voorbijzien van
alles, wat door nationaal-socialisten katholie
kenhaters, atheïsten, anti-papisten enz. in
officieele documenten is gezegd en geschreven,
den nadruk op „het officieele partijprogram",
dat volgerts l%m geen anti-katholieke op
vattingen bevat. Hij ziet ook absoluut den
geest voorbij, welke de bewoordingen van het
program bezielt en levend maakt. Waarbij hij
onmogelijke, bijna belachelijke kronkelingen
moet maken om allerlei passages van het offi
cieel e program in een katholiek omhulsel te
dringen. Of dit program zegt, wat het zegt. óf
het zegt niets; het is positief óf een spelen
met woorden zonder beteekenis, louter mis
leiding dus, te erger nog, wijl dan door de in
terpretatie ook de felst tegengestelde opvat-
ting kc.n verekhiigd worden. Zooals bijv. een
der leiders, de atheïst Rosenberg maar al te
gaarne doet.
Het artikel van abt Schachleiter bood aldus
grond voor de scherpste afwijzing en de ka
tholieke Beiersche bladen, vooral de „Bayeri-
sche Kurier" wezen op de tallooze hiaten en
valsche redeneeringen van den abt, die de ge
weldige argumenten van mgr. Gföllner ner
gens «n in geen enkel punt had kunnen ont
zenuwen.
Maar toch was weer onrust gewekt onder
de Duitsche Katholieken; schijnargumenten
deden opgeld in de nationaal-soeialistische
fljgrgaderingen; het artikel van abt Schachleiter
Kard. Faulhaber
was een kostbaar stuk propaganda-materiaal
in de campagne welke plotseling ontketend
is om katholieke zielen voor het nationaal-
socialisme te winnen.
Doch ook nu weer heeft het Duitsche epis
copaat, bij monde van kardinaal Faulhaber,
den aartsbisschop van München, in den nieuw
ontketenden strijd scherp positie gekozen. Het
officieele orgaan van het aartsbisdom publi
ceert ni. een verklaring, waarin het artikel
van abt Schachleiter als in strijd met de ge
hoorzaamheid aan de Kerk veroordeeld wordt.
„Pater Albanus Schach
leiter, aldus de verkla
ring van kard. Faulha
ber, is door zijn artikel
niet alleen tegen den
bisschop van Linz, maar
tegen het geheele Duit
sche episcopaat in verzet
gekomen, dat eenstem
mig tegen het nationaal-
socialisme heeft gewaar
schuwd, wijl en zoolang
het opvattingen huldigt
en verbreidt, welke met
de katholieke leer on
vereenigbaar zijn. Deze
verklaringen der Duit
sche bisschoppen zijn
officieele verklaringen
der Kerkelijke autoritei
ten, welke alle Katholie
ken in geweten binden.
Het verzet van pater
Schachleiter kan deze verklaring in geen enkel
opzicht verzwakken. Zijn artikel is geen ge
ruststelling voor streng-geloovigen, doch een
misleiding. Het beteekent een openlijk verzet
tegen het Kerkelijk gezag en geeft allen ker
kelijk gezinden Katholieken zware ergernis.
Het is in strijd met de herderlijke instructie
van 10 Februari 1931, en is ook geschreven met
verwaarloozing van canon 1386 van het Ker
kelijk wetboek, volgens welken voor elke pu
blicatie van een lid van den clerus, ook in
bladen en tijdschriften de toestemming van den
diocesqnen bisschop gevraagd moet worden.
Abt Schachleiter, tegen wien bovendien
reeds een proces aanhangig is en wien op
grond van een hem reeds d.d. 24 Juni 1932
toegezonden bisschoppelijk besluit de bevoegd
heid om in het aartsbisdom München Freising
de H. Mis te lezen ontnomen is, zal zich voor
zijn jongste optreden voor de bevoegde Ker
kelijke autoriteiten te verantwoorden hebben".
Deze uiteenzetting van het standpunt der
Duitsche en Oostenrijksche bisschoppen te
genover het nationaal-socialisme is ongetwij
feld ook een absoluut afdoend antwoord op de
vele vragen, welke wij ontvingen, hoe de Ka
tholieke Kerk tegenover de nationaal-soeialis
tische beweging in Duitschland staat. Dit ant
woord is duidelijk; volkomen afwijzend en
scherp veroordeelend, wijl en zoolang de na
tionaal-soeialistische opvattingei/ en leerstellin
gen met de opvattingén en leerstellingen der
Katholieke Kerk onvereenigbaar zijn.
STOCKHOLM, 9 Februari (V.D.) Volgens een
bericht in de „Dagens Nyheter" heeft de Duit
sche rijksminister Goering een telegram gezon
den aan het dagblad „Handels Tidningen" te
Gothenburg, waarin hij ten scherpste protes
teert tegen uitlatingen betreffende rijkskanse
lier Hitler in het nummer van 3 Februari van
het Gothenburger blad.
Goering, die naar men weet, eenige jaren bij
de Zweedsche luchtvaart werkzaam was, ver
klaart in dit telegram dat hij, oprecht vriend
van Zweden, in dergelijke onbehoorlijke uit
latingen een ernstig gevaar ziet voor de ver
houding tusschen beide landen. Alvorens tot
verdere maatregelen over te gaan verzocht hij
antwoord op de vraag of in de toekomst de re
dactie dergelijke uitlatingen zal tolereeren.
„Dagens Nyheter" heeft haar correspondent
te Berlijn opdracht gegeven, nadere inlichtin
gen in te winnen. Goering verklaarde, dat hij
aan geen represailles gedacht had. Het artikel
van „Handels Tidningen" was voor den Duit-
schen rijkskanselier buitengewoon krenkend ge
weest. Wat zou men in Zweden wel gezegd heb
ben, wanneer een Duitsche krant een dergelijk
artikel over den tegenwaordigen sociaal-demo-
cratischen minister-president in Zweden ge
schreven had. Het Zweedsche artikel had groot
opzien gebaard bij de leiders der nationaal-so
eialistische pers en zou aanleiding tot onaange
name commentaren hebben gegeven, wanneer
Goering niet zelf had ingegrepen. Zijn telegram
was zuiver van particulieren aard ter vermij
ding van wederzijdsche verbittering tusschen de
Zweedsche en Duitsche pers.
Intusschen heeft, volgens nadere berichten, de
Duitsche gezant te Stockholm, Von Rosenberg,
in overleg met het Duitsche rijksministerie van
buitenlandsche zaken reeds stappen gedaan bij
den waarnemenden Zweedschen minister van
buitenlandsche zaken, in verband met de on
vriendelijke houding van eenige Zweedsche bla
den tegenover de Duitsche regeering. De gezant
wees er op, hoe ongewenscht zulk een houding
voor de vriendschappelijke Duitsch-Zweedsche
betrekkingen waren. De Zweedsche waarne
mende minister van buitenlandsche zaken was
het daarmede eens en zeide, dat men zou trach
ten de betrokken bladen in de goede richting te
beïnvloeden.
De beschuldigingen tegen regee-
ring-Braun.
BERLIJN, 9 Februari. (W.B.) De officieele
Pruisische persdienst meldt: Het kabinet-
Braun heeft den 5den Ji. een démenti gepubli
ceerd op de beschuldiging, dat zij gelden, be
stemd voor de „bestrijding der misdadigheid",
voor andere doeleinden zou hebben gebruikt.
De rijkscommissaris stelt daartegenover vast,
dat een bedrag van 2 millioen van den post
„bestrijding der misdadigheid'" met eenstem
mig besluit van het ministerie wel degelijk
gebruikt is voor andere doeleinden, n.1. voor
verkiezingspropaganda bij de landdagverkie
zingen in 1932.
Intusschen is de zaak aan de „Oberrech-
nungskammer" voorgelegd.
Zooals bekend, werd de leider der Kroatische
boerenpartij dr. Wladimir Matsjek den 31en
Januari j.l. in een restaurant te Zagreb (Agram)
gearresteerd en daags daarna naar Cajnica in
Bosnië verbannen. Naar alle waarschijnlijkheid
zal der Matsjek voor het staatsgerechtshof moe
ten verschijnen.
De arrestatie van dien man, die thans onte
genzeglijk als leider van het geheele Kroatische
volk beschouwd kan worden, schrijft de Ween-
sche „Reichspost" vormde slechts een onderdeel
van het groote offensief van Belgrado tegen
alle politieke leiders, die zich tegen het huidige
regime keeren.
De Sloweensche priester dr. Korosec, de Bos
nische Mohamedaan dr. Spaho, de Kroaat dr.
Matsjek en de Servische oppositie leider, Pri-
bitsjewitsj, zij zijn allen geinterneerd of ver
bannen. En een massa intellectueelen, wier na
men in het buitenland niet bekend zijn, bevin
den zich in de gevangenis. De toestand is tot
het uiterste gespannen. Niemand twijfelt eraan,
of de bom zal spoedig losbarsten.
Voor de verbanning van Matsjek moest een
voorwendsel gezocht worden. Hiertoe schijnt
een artikel in de „Petit Parisien" gediend heb
ben, dat den T8en Januari j.l., dus kort na de
arrestatie van Matsjek, verschenen is. In dit
artikel publiceert de Fransche journalist Rou-
bois een onderhoud met den Kroatenleider.
Nadat Matsjek het Kroatische program ont
wikkeld had, vroeg Roubois: Zou een overeen
stemming met Belgrado mogelijk zijn, als het
tot een federatie komen zou, waardoor de een
heid niet verzwakt zou worden?
Zonder het einde van deze vraag af te wach
ten maakte dr. Matsjek een afwijzend gebaar.
Onmogelijk, absoluut onmogelijk! Op zoo iets
zullen we nooit ingaan. Welke waarborgen zou
ons Belgrado bieden? Alleen reeds het geloof
van de heeren van Belgrado, dat een overeen
stemming op deze basisi mogelijk is bewijst, dat
men in Belgrado nog steeds niet begrijpt, dat
de Kroaten met volle recht voor zich dezelfde
rechten opeischen als de Serven hebben.
Matsjek geraakte in vuur en sloeg meerdere
malen met de vuist op tafel als wilde hij daar
mee zijn woorden onderstrepen. Er is geen
overeenstemming, geen verzoening mogelijk, als
aan allen geen gelijke vrijheid gegeven wordt.
Een vuistslag op tafel: „Servië voor zich". Een
tweede vuistslag op tafel: „Kroatië voor zich".
Een derde: „Slowenië voor zich". En zoo slaat
Matsjek zevenmaal met de vuist op tafel, voor
iedere provincie van Joegoslavië een. „Het
recht van zelfbesturen dat wij voor ons ver
langen, eischen wij ook voor de anderen op."
Onder de Servische tyrannie
De Engelsche schrijver Herbert Vivian, die
indertijd door de Servische regeering onder
scheiden werd met de orde van Takoro en
wien men dus zeker niet kan verwijten, dat
hij een aangeboren antipathie heeft tegen de
Serviërs, drukt zich in de „English Revue" als
volgt uit naar aanleiding van de Servische po
litiek in Montenegro.
.Foltering, honger, ondergang, plunderingen,
moorden en wreedheden hebben de Montene
grijnsche bevolking tot slavernij gebracht. Zel
den dringt de noodkreet der Montenegrijnen
door in het buitenland. Van tijd tot tijd deelt
een of andere Servische diplomaat mede, dat
Montenegro gelukkig en tevreden is, van tijd
tot tijd wordt een met Servisch goud omge
kochte Montenegrijn gedwongen door Belgrado,
om soortgelijke leugens te verkondigen.
Het lot van Kroatië is niet beter dan dat van
Montenegro. Kroatië als natie moest tenslotte
verdwijnen. Het ontplooien van de Kroatische
banier, het leggen van bloemen op de graven
der Kroatische martelaren wordt gestraft als
hoogverraad. Geen enkel Kroatisch leven is op
het oogenblik veilig. De moorden worden van
tevoren in de regeeringspers aangekondigd en
daarna op schaamtelooze wijze in het openbaar
uitgevoerd.
Bij een hevigen brand te Philadelphia
stortte het gebouw plotseling in.
Wordt op verlangen des Pausen
veranderd.
VATICAANSCHE STAD 9 Febr. (R.O.) Z.H.
de Paus heeft besloten, dat de baldakijn met
klokketoren, welke boven de Lourdes-grot in
den Vaticaanschen tuin is aangebracht, zal
worden afgebroken, omdat zij niet in de om
geving past.
De Lourdes-grot is onder Paus Leo XIH ge
bouwd. De baldakijn en campanilla zijn ge
schonken door Mgr. Schoepfer, den voormali-
gen bisschop van Lourdes, ter eere van Paus
Leo XIII.
Z.H. Paus Pius XI heeft thans besloten de
Lourdes-grot, welke aan den weg van de da-
gelijksche wandeling van de Pausen ligt, op
de ware grootte van de echte grot te Lourdes
te doen bouwen.
Zaterdagmiddag de opening.
Men meldt ons uit Rome:
Op Zaterdag 11 Februari, den vierden ver
jaardag van de totstandkoming van het ver
drag van Lateranen, zal senator G. Marconi
in tegenwoordigheid van den H. Vader het
nieuwe radiostation in de Vaticaansche tuinen,
dat alleen bestemd is voor het zenden op
korte golf, openen. Dit station is op het oogen
blik het nieuwste en meest volmaakte, dat op
het gebied van het korte golf-systeem is tot
stand gekomen.
Senator Marconi zal persoonlijk het station
aan den H. Vader overdragen, waarop Z.H.
een korte toespraak zal houden. De plechtig
heid begint om half vijf des middags Italiaan-
sche tijd) en de verschillende toespraken, ook
die van den H. Vader, zullen via het Vaticaan
sche hoofdstation worden gerelayeerd.
GENèVE, 9 Februari (R.O.) De commissie van
negentien uit de buitengewone volkenbonds
assemblée hield zich heden nogmaals bezig met
het conflict JapanChina, speciaal met de
kansen, om er door arbitrage een eind aan te
maken.
Uitvoerig werd van. gedachten gewisseld over
de nieuwe Japansche voorstellen. Daarna werd
besloten, aan de Japansche delegatie te vragen,
schriftelijk te willen meedeelen, of zij China's
souvereiniteit over Mandsjoerije erkent of niet
In mondelinge besperkingen met de Japan
sche delegatie zal dan verder worden uitge
maakt, of Japan bereid is de vijandelijkheden,
met name in Jehol, te staken en zijn troepen
terug te trekken.
SHANGHAI, 9 Februari. (V.D.) De Chinee-
sche pers meldt, dat de Japansche troepen
Donderdag om twaalf uur een nieuw offensief
hebben ingezet in de provincie Jehol.
De eerste colonne van 2000 Japansche cava-
laristen is bij Soeitoeng opgetreden. De tweede
colonne van 4500 man, die door zware artille
rie gesteund wordt, trekt op in de richting
van Kailoe. De derde ter sterkte van 5000
man, welke eveneens gesteund wordt door
zware artillerie en een escadron tanks, rukt
op in de richting van Tsjang Sjan.
Het telegraafagentschap Sjimboen Rengo
meldt uit Shanghai, dat in antwoord op het
Chineesche protest inzake het incident te
Kailoe, de Japansche gezant Ari Yoshi heeft
medegedeeld, dat de aanval op Kailoe In de
provincie Jehol is uitgevoerd in samenwer
king met troepen van Mansjoekoeo, ten einde
den vrede en de orde in Mansjoekoeo te hand
haven.
VLUCHT UIT HET VREEMDELINGEN
LEGIOEN
PARIJS, 9 Februari. (H.N.) Volgens^een be
richt uit Oran aan de „Chicago Tribune" heb
ben 2 manschappen van het vreemdenlegioen
getracht, daar een vliegtuig te stelen om naar
Italië te ontkomen. Een hunner, de 23-jarige
Duitscher Rudi Bachmann, werd door een
wachtpost' doodgeschoten. De tweede, de 25-
jarige Zwitser Raymond Hans, slaagde er in te
ontvluchten.
Een vat als schip.
PALERMO, 9 Februari. (R.O.) Twee Italia
nen hebben een vaartuig uitgevonden, dat den
vorm heeft van een vat en uitsluitend door
rollen wordt voortbewogen, waarmede zij van
plan zijn, den Atlantischen Oceaan van Ge
nua naar New-York over te steken.
Het vaartuig, dat den naam van „giroboot"
heeft gekregen, is een soort boeg in den vorm
van een vat, dat zijn rollende beweging krijgt
door een ronddraaienden kabel. Het is geheel
dicht en kan verscheidene menschen bevatten.
De uitvinders hebben reeds een proeftocht
verricht en zijn de straat van Messina in min
der dan een uur overgestoken.
Zij maakten daarbij niet gebruik van den
motor, doch rolden hun „schip" vooruit, uit
sluitend door hun eigen bewegingen in het
vat.
Het vaartuig wordt nu eerst aan een her
nieuwd onderzoek onderworpen, waarna de
tocht over den Oceaan zal aanvangen, zooals
de uitvinders beweren, „met een verbazende
vaart",
Herriot over een verbond tusschen
deze drie landen.
PARIJS, 9 Februari. (H.N.) Naar verluidt,
heeft de afgevaardigde Ybarnegary gisteren
in de kamercommissie voor buitenlandsche
zaken vragen gesteld omtrent een defensief en
offensief verbond, dat tusschen Duitschland,
Italië en Hongarije gesloten zou zijn.
Herriot moet daarop verklaard hebben, dat
hij wel vermoedde, dat een dergelijke over
eenkomst bestond, maar dat, toen hij aftrad,
op het ministerie van buitenlandsche zaken
geen definitieve bewijzen daarvoor verkregen
waren.
Hij vermoedde, dat in ieder geval een der
gelijke overeenkomst tusschen Duitschland en
Hongarije aan de eene en Hongarije en Italië
aan de andere zijde gesloten was.
Overigens noemde Herriot den tegenwoordi-
gen internationalen toestand zeer gespannen.
Hij sprak de hoop uit, dat de nationaal-soeia
listische beweging en vooral de strijd tegen
het communisme in Duitschland de betrek
kingen tusschen Rusland en Frankrijk zal
verbeteren. In dit verband deelde Herriot
mede, dat binnenkort aan de gezantschappen
te Moskou en te Parijs militaire attaché's zul
len worden benoemd.
De afgevaardigde Ybarnegary maakte ook
melding van het gerucht, dat het kabinet-
Hitler-von Papen binnenkort aan Frankrijk en
de overige mogendheden een bondgenoot
schap tegen het communisme zal voorstellen.
BERLIJN, 9 Februari. (V.D.) Naar aanlei
ding van de bewering in de commissie voor
buitenlandsche zaken van de Fransche kamer
omtrent een geheime overeenkomst fusschen
Duitschland, Italië en Hl ;arije, wordt van
welingelichte Duitsche zijde verklaard, dat
hiervan niets bekend is. Een soortgelijke be
wering is trouwens reeds eenige weken ge
leden gedaan en toen reeds gedementeerd.
WASHINGTON, 9 Februari (V.D.) In krin
gen, welke den nieuw gekozen president der
Vereenigde Staten na staan, wordt verklaard,
dat Roosevelt inzake de kwestie der oorlogs
schulden zijn standpunt op de volgende vier
punten heeft vastgelegd:
1. De oorlogsschulden zijn te beschouwen als
schulden.
2. De Amerikaansche regeering zal met iede-
ren debiteurstaat afzonderlijk onderhandelen.
3. Bij de onderhandelingen moet rekening
worden gehouden met de betalingscapaciteit
van den debiteurstaat.
4. De oorlogsschulden moeten scherp ge
scheiden worden gehouden van de herstelbe
talingen.
Voorts wordt erop gewezen, dat het Britsche
voorstel, om de oorlogsschulden te regelen door
middel van een afbetaling van tien procent,
overeenkomstig het accoord van Lausanne
voor Roosevelt onaannemelijk is.
Roosevelt is overigens van meening, dat per
soonlijke besprekingen te verkiezen zijn boven
groote conferenties.
Roosevelt telefoneert bijna dagelijks met
MacDonald en hij heeft de democraten in het
Amerikaansche congres verzocht, zijn voorbe
reidingen niet te willen storen door overijlde
debatten. De critieken op de Engelsche voor
stellen komen dan ook bijna uitsluitend van
republikeinsche zijde.
MADRID, 9 Februari. (R.O.) In de omgeving
van Gijon (provincie Oviedo) heeft een zeer
ernstig verkeersongeluk plaats gehad.
Een vol-bezette auto-omnibus stortte in een
100 meter diepe rotskloof. Tien passagiers
waren op slag dood. Vijftien personen werden
gewond.
Op het traject Caseres-Merida kwam een
personentrein in botsing met een goederen
trein, waardoor eenige wagons werden ver
nield en dertien passagiers werden gewond.
Auto in diepte gevallen bij Nice.
NICE, 9 Februari. (H.N.) In de vroege och
tenduren is een auto met vier inzittenden in
de buurt van Nice van een hoogte van 50
meter naar beneden gevallen. Twee der in
zittenden werden gedood, twee anderen
eifnstig gewond.
ROANOKE (Virginia), 9 Februari (R.O.) De
politie arresteerde twee mannen, die ervan
verdacht worden, te hebben getracht den avi-
ateur Lindbergh 50.000 dollars af te persen,
onder bedreiging, dat anders zijn tweede zoon,
thans ongeveer zes maanden oud, zou worden
ontvoerd.
In verband met die bedreiging had de politie,
eenige dagen geleden een chèque van 16.000
dollars in een hollen boomstam gedeponeerd.
Vandaag trachtte een individu zich van dien
chèque meester te maken. Hij werd door de
politie achtervolgd en toen hij zich bij een
ander individu, een medeplichtige vermoede
lijk, voegde, tegelijk met dezen gearresteerd.
BORDEAUX, 8 Februari. (R.O.) Het meeren-
deel der matrozen, die zich aan boord van de
„Atlantique" bevonden, toen daar de brand
uitbrak, zijn op 't oogenblik aan boord van de
„Massilia" op weg naar Zuid-Amerika.
Zoodoende zal de rechter van instructie hun
verklaringen niet vóór Maart kunnen hooren.
f
PARIJS, 9 Februari. (R.O.) De commandant
van de Parijsche brandweer, kolonel Poude
roux, heeft aan een persvertegenwoordiger zijn
bevreemding er over te kennen gegeven, dat
de bemanning van de „Atlantique" er klaar
blijkelijk niet mee op de hoogte was, hoe zij
in geval van brand op zee moest optreden.
„Ongetwijfeld waren het dappere zeelieden",
aldus kolonel Pouderoux, „maar zij misten de
nocdige ervaring en wisten niet hoe een
scheepsbrand te bedwingen".
Kolonel Pouderoux wees er verder op, dat
het feit, dat na het onderzoek omtrent de oor
zaak van den brand op de „Atlantique", verden
king tegen eenige personen was gerezen, niet
wilde zeggen, dat men uitsluitend van de ver
onderstelling van kwaadwilligheid uitgaat.
Het betreft nog slechts vermoedens, aldus
kolonel Pouderoux, en pas wanner de getuigen
onder eede gehoord zijn, zullen wij de waar
heid te weten komen.
Het onomstootelijk aanvaarden van kwaad
willigheid zou bovendien het gevaar in zich
sluiten, dat de noodzakelijk geworden verbe
teringen in den scheepbouw verwaarloosd wor-
i den.
36 slachtoffers van de sneeuwstormen.
CHICAGO, 9 Februari. (Y.D.) De koude
golf, die Chicago en omgeving en de Midden-
Westelijke staten teisterde, is gisteren nog in
hevigheid toegenomen en gaat gepaard met de
hevigste sneeuwstormen, die men in jaren
heeft gehad.
Blijkens de ontvangen berichten hebben de
koude en de sneeuwstormen in het land on
geveer 36 slachtoffers gemaakt.
Op enkele plaatsen in Minnesota daalde de
temperatuur tot 50 graden onder nul.
Bovendien heeft in het Oosten langs de ge
heele Atlantische kust van Eastport in den
staat Maine tot Jacksonville in Florida een
hevige storm gewoed, die op sommige plaat
sen groote schade heeft aangericht, terwijl
ten slotte ook aan de Californische kust een
storm woedde, die eenige slachtoffers maakte.
Sneeuw zes meter hoog.
NEW YORK, 9 Februari (V.D.) De uit de
westelijke staten komende koudegolf heeft
thans New York bereikt, waar een ijzige wind
waait. Er heeft een buitengewone lempera-
tuursdaling plaats gehad van 17 graden Celcius
tot 11 gr. Celcius beneden het vriespunt.
In het geheele land zijn meer dan 50 per
sonen doodgevroren.
Uit de noord-westelijke staten wordt een tem
peratuur gemeld van minus 50 gr. in de bergen.
De sneeuw ligt op sommige plaatsen zes meter
hoog, zoodat het verkeer geheel ontwricht is.
De weerberichten voorspellen nog toene
mende koude.
MADRID, 9 Februari (H.N.) Omtrent de
staking der mijnwerkers in Asturië deelt de
regeering mede, dat de staking geheel zonder
incidenten verloopt, doch dat het aantal stakers
toeneemt.
De directeur-generaal van het mijnwezen
heeft de werkgevers en arbeiders tot een be
spreking uitgenoodigd.
MADRID, 9 Februari (H.N.) Te La Coruna
heeft een ontploffing plaats gehad in een op
slagplaats van ontplofbare stoffen. De explo
sie is waarschijnlijk aan sabotage te wijten.
Slachtoffers zijn niet te betreuren.
MADRID, 9 Februari (H.N.) De gemeente
raad van Bilbao heeft besloten, het beeld van
het Heilig Hart, dat zich op een der voornaam
ste pleinen van de stad bevindt te doen af
breken.
Tijdens de beraadslagingen van den gemeen
teraad stonden honderden personen voor het
stadhuis, om den uitslag af te wachten. Toen
deze bekend werd, kwam het tot betoogingen,
die echter door de politie onderdrukt werden.
Obstructie in het parlement
MADRID. 9 Februari (H.N.) In het parle
ment zijn de radicalen tot obstructie overge
gaan door telkens stemming te verlangen,
waardoc .'eel tijd verloren gaat.
Liucoln Ellsworth treft toebereidselen
voor zijn vlucht.
NEW-YORK, 9 Februari. (R.O.) De Pool-
onderzoeker Lincoln Ellsworth treft reeds de
noodige toebereidselen voor zijn groote vlucht
over de Zuidpool, die hij voornemens is aan
het eind van het jaar te ondernemen.
Ellsworth wordt vergezeld door den vlieger
Balchen zij willen trachten om zonder tus-
schenlandingen 3000 mijl in het Zuidpoolge
bied af te leggen, waarvan 1.300 mijl over
land, dat nog nopit door menschenvoet is be
treden.
Binnenkort begint Ellsworth met proef
vluchten in Canada, waar volgens zijn zeggen
het winter klimaat vrijwel overeenkomt met
hetgeen hij in het Zuidpoolgebied denkt aan
te treffen.
Ellsworth zal van Canada naar Noorwegen
vliegen en vandaar naar Kaapstad en Nieuw-
Zeeland.
Op deze vlucht gaat ook de bekende vlieger
Wilkins mee, doch deze neemt geen deel in de
vlucht over het Zuidpool-gebied.
Uit Harburg-Wilhelmburg wordt gemeld,
dat de moord op den 27-jarigen arbeider
Martin Leuscher is opgehelderd door de be
kentenis van den dader, een zekeren Bome-
mann, een der drie na de daad gearresteerde
nationaal-sociali sten.
Bornemann geeft toe meermalen geschoten
te hebben. Door de schoten werden, zooals
gemeld, Leuscher gedood en een tweede ar
beider ernstig gewond.
24-URIGE WERKWEEK
TOKIO, 8 Februari (V.D.) In Matsoezaka,
gelegen in de provincie Miye is de vier-urige
werkdag en de 24-urige werkweek
tes bag brij ding der werkloosheid.
Hoe het wordt onteigend.
Zooals bekend, worden overeenkomstig de
wet betreffende de agrarische hervorming in
Spanje, vooral in' Andalusië en Extremadura
tal van landerijen, olijftuinen, wijngaarden enz.
onteigend en onder de landarbeiders verdeeld.
Het initiatief tot inbezitneming van land
goederen gaat uit van de dorpen in den vorm
van een petitie aan het instituut voor landbouw
hervorming of aan de gouverneurs van Extre
madura of eenvoudigweg door een inval in de
landgoederen, die het landvolk zich dan recht-
treeks toeeigent. Normaal echter heeft de ont
eigening als volgt plaats.
Op een goeden dag verschijnt er een aantal
landbouwingenieurs in het dorp, die op het
gemeentehuis in een vergadering van landar
beiders en grondbezitters onder voorzitter
schap van den burgemeester van het dorp bij
eenroepen. Nadat de landarbeiders de hoeveel
heid grond hebben gevraagd, welke zij wen-
schen, noodigen de ingenieurs de eigenaars uit,
deze vrijwillig af te staan. Indien de eigenaars
niet deelnemen aan de vergadering, worden ze
vertegenwoordigd door den burgemeester
(meestal een socialist.)
Verder wordt een lijst opgemaakt van alle
werklooze landarbeiders, die voor een stuk
land in aanmerking komen.
Eigenaardig is echter, dat iedereen zich op
deze lijst laat plaatsen, metselaars, schoenlap
pers enz., kortom allen, die een stuk grond
wenschen. Men kent gevallen, waarin zich de
gemeentesecretaris van het dorp zelf op deze
lijst heeft laten inschrijven. In een dorp in
Extremadura kwam op de lijst van werklooze
landarbeiders zelfs de naam voor van een
werklooze", wiens vrouw voor ettelijke dui
zenden duro's aan landerijen, bezit.
Met de gegevens der landarbeiders; die land
vragen, en van de eigenaars, die het geven,
stellen de ingenieurs een plan voor ieder dorp
samen en brengen daarna rapport uit aan den
gouverneur generaal van Extremadura, die
dan over het algemeen per telefoon de inbezit
neming der betreffende landerijen gelast.
Volgens bericht van „El Debate" zijn tot dus
ver in Spanje 1.325 landerijen, tuinen en wijn
gaarden, welke eigendom waren van deelne
mers aan den opstand van'10 Augustus 1932,
geconfiskeerd.
De C. N. T. blijft dreigen.
Naar de Madrileensche correspondent van
,E1 Mati" meldt, is dezer dagen te Madrid de
aangekondigde plenaire vergadering gehouden
van de regionale besturen der „confederación
naclonal del trabajo."
De regionale besturen besloten alle répré-
saille-maatregelen, die door de regeering tegen
de „confederación" zouden worden genomen,
met een algemeene revolutionnaire staking in
geheel Spanje te beantwoorden.
De „C. N. T." schrijft naar aanleiding van
deze bijeenkomst, dat de „confederación" mach
tiger is dan ooit. Vooral in Andalusië heeft zij
de laaatste maanden een zeer grooten aanhang
gekregen. In geheel Spanje kan zij meer dan
zes millioen arbeiders mobiliseeren.
Iedere prole^jiër, zoo besluit de „C. N. T."
zijn beschouwing, moet het anarchistische
ideaal in zijn hart dragen en strijden voor het
„vrijheidlievend" communisme.
Ten proteste tegen Fransche belastingen.
PARIJS, 9 Februari. (R.O.) De winkelzaken
te Lyon zijn gisterenmiddag gedurende drie
uur gesloten gebleven als gezamenlijke uiting
van protest tegen verdere belastingverhooging.
De winkeliers kwamen het besluit opvallend
eensgezind na en op de gesloten deuren ver
scheen een bordje met opschrift: „Wij deelen
onze cliëntèle mede, dat wij onzen winkel
van 2 tot 5 uur hedenmiddag gesloten houden
als protest tegen verhooging, direct of indi-
re", der belastingen, die de oorzaak zijn van
den hoogen levensstandaard".
Slechts enkele zaken in het centrum der
stad bleven open. Zelfs restaurants, café's en
banken sloten hun deuren en voor de café's,
die open bleven, groepte een verontwaardigde
menschenmenigte samen
De orde bleef echter gehandhaafd en ner
gens behoefde de politie op te treden.
RASTATT, 8 Februari (V.D.) Woensdag heb
ben de aardschokken zich eenige malen in
Midden Baden herhaald. Tot 5 uur vanmiddag
heeft men vijf ernstige aardschokken waarge
nomen. De laatste, die van 16 uur 56, was van
dien aard, dat de bevolking er ongerust door
is geworden. Het apparaat van het geodetisch
instituut der Technische hoogeschool van
Karlsruhe is nog steeds in beweging, zoodat een
herhaling gevreesd wordt.
De tectonische beving is veroorzaakt door de
aardverschuivingen in de Rijnvlakte. Te Rastatt
zijn zij het krachtigst geweest. De materieele
schade is veel grooter dan men had aangeno
men.
Het aantal omgevallen schoorsteenen schat
men op 200. E enmeisje van 15 jaren werd
ernstig aan het hoofd gewond.
HERBERGIER DOODGESTOKEN.
DARMSTADT, 8 Februari (V.D.) Woensdag
avond maakten drie jongelui voor een herberg
alhier kabaal, waarbij zij trachtten een riool-
put te openen. De herbergier, die de jongens
vermaande, werd met een mes gestoken. Hij
ging de herberg weer binnen en haalde een
stok, waarmede hij de jongens wilde verdrij
ven. Een gast wilde hem daarbij behulpzaam
zijn, doch beiden werden door de jongens
aangevallen en met messen bewerkt. De herber
gier was door twee steken in het hari op slag
dood. De gast werd zwaar gewond en moest
ingevoerd onmiddellijk geopereerd worden. De politie
i heeft de vermoedelijke daders gearresteerd; s
