»!J$: S
ÉfriJ
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS
WrnEER
tf6ste JAARGANG
WOENSDAG 22 FEBRUARI 1933
No. 16571
FRY'S TAAL-INSTITUUT
BUREAU KOEMARKT 4» SCHIEDAM
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
JAAP IS BETER
BILJARTVEREENIGING „ENTRE NOUS"
EEN JUBILEUM
In den kapsalon van den heer Th. Romijn,
Broersveld, zal Maandag 27 Februari feeste
lijk worden herdacht, dat daar juist 20 jaar
terug de loterijvereeniging „De Tijdgeest" werd
opgericht.
KETHEL
REEUWIJK
BATAVIEREN EN ROMEINEN.
HAASTRECHT
ZWIJNTJE
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
bö vooruitbetaling
Per drie maanden 3.25; per maand 1.10;
per week 25 cents.
BU bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3.75, bij
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN ztfn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar A 6 cents
per stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt
Voor 1—6 regels 1.55 elke regel meer 25 et*
Bij contract aanzienlijke reductie.
Geen prtjsverhooging voor den Zaterdagavond,
Reclames tusschen den tekst dubbel adv tarief.
Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig*
heidsadv. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties: 6 regels f 0.50; 10
regels 1.—. 15 regels 1.50, bi) vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bij te voegen.
Gratis-Ongevallenverzekering: ƒ500.— bij overlijden door een ongeval; 500.— bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250.— bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150.— bij verlies van een duim; 75.— bij verlies van
een wijsvinger; 50.— bij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25.— bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad wordt afgedrukt.
TABLEAUX VIVANTS
Voor den R- K. Vrouwenbond
Wat de R- K. Vrouwenbond gisteravond te
zien heeft gegeven, was zeker iets bijzonders.
De vertooning toch van tableaux viyant£ is
iets dat niet mag gerekend worden tot dat
gene, wat men gewoonlijk voor het voetlicht
te aanschouwen brengt. Een gevolg hiervan is,
dat het publiek altijd eenigszins sceptisch er
tegenover staat, en dit was waarschijnlijk de
reden, waarom de belangstelling slechts matig
genoemd kon worden: de zaal van den R. K.
Volksbond was slechts voor de helft gevuld.
En toch was hèt gebodene alleszins de moeite
waard.
Wat nu eigenlijk de hoofdschotel was; de
zang van mej. Maassen of de tableaux, was niet
recht duidelijk. In ieder geval brengt dat, wat
men ziet altijd diepere indrukken te weeg dan
dat wat men hoort. Het kan ook een gelukkig
geslaagde combinatie genoemd worden, waar
bij het eene al evenmin te missen viel als het
andere.
Mejuffrouw Maassen dan heeft met haar
sqnore alt een twaalftal Marialiederen van
Pater Bergé gezongen en de tableaux konden
als illustratie van die liederen beschouwd wor
den. Er waren voor die tafereelen heel wat
personen noodig en die moesten vanzelfspre
kend een passend uiterlijk hebben.
Dit alles is met den meesten spoed en zon
der mankeeren gebeurd zoodat ondanks ie
vele gedaanteverwisselingen het. geheel toe
vlot en zonder haperen kon worden afgewerk
Alleen dat was 'n beele prestatie! De tableaux
zelf, die onder leiding van mevr. Pluym in
•scène waren gezet, lieten aan opste ing en
afwerking maar weinig te wenschen over, zoo
dat het geheel een serieuzen en devoten in
druk vestigde. Mej. Maassen, die haar liederen
met gevoel voordroeg, werd aan de piano met
kunstzinnige begeleiding door den heer Jos.
Vrancken bijgestaan. De heer Leon van der
Hulst las voor elk tableau de betreffende ver
zen uit de H. Schrift voor.
Aan het begin van den avond heeft de heer
v d Hulst zich als een talentvol declamator
doen kennen met de voordracht van: „Het
verksken" van Felix Timmermans en „Pastor
Goedelterre" van Pater Fleerackers, terwijl hij
na de pauze nog eenige korte schetsen liet
hooren.
Mevr. Pluym heeft in haar openingstoespraak
mededeeling gedaan, dat er door den Vrouwen'
bond een haakcursus wordt georganiseerd en
dat op 2 Mei a.s. een excursie zal plaats heb
ben, naar van den Bergh's Margarine fabrie
ken te Rotterdam. Bij deze excursie zullen
ook de respectieve mannen van de partij mo
gen zijn.
De geestelijk adviseur, pater Keijzer, heeft
in een kort toespraakje een beroep gedaan op
de aanwezigen voor de armsten in Schiedam.
Bij de tableaux zorgde de heer F. Heggelman
met zijn installatie er voor, dat het licht op
het tooneel van kleur veranderde en beurte
lings sterker en zwakker werd.
FEESTAVOND HUISHOUD- EN
INDUSTRIESCHOOL
De leerlingen van de Huishoud- en Industrie
school alhier hadden nog een feestavond tegoed
ter gelegenheid van de in gebruikname van
de uitbreiding en moderniseering van de school
Die feestavond is gisteravond gehouden in de
zaal van Musis Sacrum. Om 6 uur begon het
feest, dat geopend werd door den heer J. van
Harderwijk, penningmeester van het schoolbe
stuur. De zaal was geheel bezet door een vroo-
lijke schare H. en I.-leerlingen, die zich uit
stekend hebben geamuseerd. Er waren leuke
voordrachten, keurige dansjes en leden van
de schoolvereeniging O.N.A. voerden enkele
tooneelstukjes op. En tusschen dat alles door
werden allen getracteerd op limonade, koekjes
enz. Vermelding verdienen zeker de keurige
costuums der acteerende leerlingen.
CONCERT ERUDITIO
Gisteravond gaf het dilettanten-muziek-
ensemble Eruditio, dirigent de heer W. ter
Hogt, in gebouw Eendracht een uitvoering voor
een zeer goed bezette zaal, met medewerking
van mej. Jo Speijer—de Wilde, alt, en mej.
Mary Zef, piano.
Het concert opende met een vlot gespeelden
inarsch, waarna volgde een potpourri van Max
Rode, „Schön ist die Jugend", waarin een
trompetsolo gespeeld werd door één van de
leden van Eruditio, den heer B. Struik. Aan
den vleugel begeleid door mej. Zeef, zong
mevr. J. Speijer—de Wilde eenige zeer mooie
nummers. Zij bleek te beschikken over een be
hoorlijke stem. Ein Melodientraum werd weer
door het orkest gespeeld en in het daarop vol
gend nummer „Diavoline Air Varié" vertolkte
het lid van Eruditio B. Hoek heel goed de
clarinet-solo.
Het eerste gedeelte van het programma werd
gesloten met een marsch en na de pauze speelde
mej. Jo v. d. Vlies, wederom een lid van de
ver eenling, aan den vleugel begeleid door
Dini de Winter een vioolsolo, terwijl de bege
leidster later nog een pianosolo voordroeg
met groote vlotheid.
Maar Eruditio telde nog meer solisten in
den dop, want later gaf de heer A. v. d. Starre
nog een vioolsolo. Het orkest liet zich ook
nog enkele malen hooren en bij één der laatste
nummers „Zigeuner Weisen" van Nico Dostal
trad de heer P. Muilman op als refreinzanger.
Vermelden wij nog. dat voor de pauze alle
dames-medewerkenden met bloemen werden
Vereerd. De heer F. A. Geijp trad als confé
rencier op.
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officiëele
af- en aankondigingen van het
Gemeentebestuur
VERKIEZING VOOR DE TWEEDE KAMER
DER STATEN-GENERAAL
De Burgemeester van Schiedam brengt het
volgende ter openbare kennis.
Op Woensdag 15 Maart, aanstaande, zal plaats
hebben de candidaatstelling voor de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
Op dien dag kunnen, van des voormiddags
negen, uur tot des namiddags vier uur, bij den
voorzitter van het hoofdstembüreau in den
kieskring, ter secretarie der gemeente Dor
drecht, worden ingeleverd lijsten van candi
dates als bedoeld in artikel 35 der kieswet.
Op dezelfde lijst mogen ten hoogste twintig
candidaten worden geplaatst. Iedere lijst moet
worden onderteekend door ten minste vijf en
twintig personen, die volgens de kiezerslijst
geldende op het oogenblik der inlevering, kie
zers zijn voor de Tweede Kamer der Staten-
Generaal binnen den kieskring.
Achter den naam van ieder der onderteeke
naars moet de gemeente worden vermeld op
welker kiezerslijst hij voorkomt. Dezelfde kie
zer mag niet meer dan één lijst onderteekenen.
De candidaten moeten, met vermelding van
hun voorletters en woonplaats, op de lijsten
geplaatst worden in de volgorde, waarin door
de onderteekenaars aan hen de voorkeur wordt
gegeven.
Indien de candidaat is een gehuwde vrouw
of weduwe, wordt zij op de lijst vermeld met
den naam van haar echtgenoot of overleden
echtgenoot onder toevoeging van haren eigen
naam, voorafgegaan door het woord: „geboren"
of een afkorting van dit woord.
Bij de vermelding van een candidaat mogen
de voorletters geheel of ten deele door de voor
namen worden vervangen.
Dezelfde candidaat mag niet voorkomen op
meer dan één van de lijsten.
Bij de lijst moet worden overgelegd de in
art. 4 van het koninklijk besluit van 12 Decem
ber 1917 (Staatsblad no. 692) bedoelde schrifte
lijke verklaring van iederen daarop voorko
menden candidaat, dat hij bewilligt in zijn
candidaatstelling op deze lijst. Indien de can
didaat zich. buiten het rijk in Europa bevindt,
kan de hier bedoelde verklaring telegraphisch
worden gedaan en is zij niet-aan het officieele
formulier, hierboven bedoeld, gebonden.
De inlevering der lijst moet geschieden per
soonlijk door één der onderteekenaars. De can
didaten kunnen daarbij tegenwoordig zijn. Van
de inlevering wordt door den voorzitter van
het hoofdstembureau een bewijs van ontvangst
afgegeven.
Formulieren, voor de lijsten en voor de
schriftelijke verklaring, hierboven vermeld, zijn
ter secretarie dezer gemeente kosteloos ver
krijgbaar tot en met den dag der candidaat
stelling.
In herinnering wordt gebracht artikel 148
der kieswet, luidende als volgt:
Hij die eene lijst, als bedoeld in artikel 35.
inlevert, wetende dat zij voorzien is van
handteekeningen van personoen, die niet be
voegd zijn tot deelneming aan de verkiezing,
waarvoor de inlevering geschiedt, terwijl zon
et cie handteekeningen geen voldoend aantal
^fne ëeldige lijst zou overblijven, wordt
gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste
i 'l11 0f een geldboete van ten hoogste
honderd twintig gulden.
,C' straf wordt gestraft hij, die we-
en a ji. njet bevoegd is tot deelneming
aan, f.r lezing, eene voor die inlevering
bestemde lijst, als bedoeld bij artikel 35, heeft
onderteekend. J
SCHIEDAM, 22 Februari 1933.
AANGEREDEN
De 14-jarige wielrijder j. S. van hier stak
gisteren plotseling den rijweg van de Burgem.
Knappertlaan over om 2jch op het rijwielpad
te begeven Hierdoor reed hij tegen een luxe
auto aan, die juist passeerde, bestuurd door
J. de J. uit pen aag- De wielrijder kwam te
vallen. Hij klaagde over pijn in den rug en had
verschillende wonden opgeloopen. Per auto van
de J. werd hij naar het Gemeente-ziekenhuis
vervoerd, waar hij werd onderzocht en verbon
den, waarna hij naar huis kon terugkeeren.
Het rijwiel werd ernstig beschadigd.
RESTAURATIE HAVENKERK
Hedenmorgen is men begonnen met den bouw
van een reusachtige stelling voor de Haven-
kerk. Deze steiger zal noodig zijn voor een
restauratie, welke hoofdzakelijk zal bestaan in
een algeheele opschildei ing en verder in eenig
herstellingswerk. Ook de toren zal opnieuw i
de verf worden gezet.
Het propagandabureau van de nazïs
in vol bedrijf.
Na regen gaat de zon altijd
Tot ons geluk weer schijnen;
Zoo zou de ziekte-duivel ook
Bij v. d. Griendt verdwijnen.
Maar 't was toch anders geen gezicht;
Zoo'n voetbalreus in ruste,
Terwijl hij nauw'lijks loopen kon
En zelfs geen zoet meer lustte.
En dan: zijn blos had plaats gemaakt
Voor Pindamannen-tinten;
Zijn voeten leken werk'lijk wel
Twee bosjes hyacinthen,
En als hij op zijn drankje wees,
Dat prijkte naast zijn wekker,
Dan trok hij een verrukt gezicht,
Al roepend: „Lekker-lekker".
Weldra krijgt Hermes hem terug,
Een van haar grootste helden,
Met internationalen roem,
Den trots van hare velden,
Want hedenmorgen wipte Jaap
Al vroeg weer uit de veeren
Om met hernieuwde kracht de stad
Weer mee te gaan regeeren.
TINUS.
AANGEHOUDEN
De politie alhier heeft den 17-jarigen J. H.
van hier aangehouden, die moest worden over
gebracht naar de tuchtschool te Ginneken,
PRIKFLANK VERDUISTERD?
C. H. uit Rotterdam deed bij de politie aan
gifte van vermoedelijke verduistering van een
prikplank, gepleegd door W. van hier. W. had
dien prikplank in consignatie.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 19—20 Februari
GEBOREN: Annie, dochter van G. W. van
Gelderen en N. Maan, Groenelaan 43.
OVERLEDEN: A. M. HiJlenaar, 90 jaar, wed.
van B. A. Reij, Nieuwe Haven 225 N. J.
Oostrum, 74 jaar, Dr. Noletstraat 1 J. Bloe
men, 64 jaar, Pr. Kam. Onneslaan 88 W. H.
van Schalkwijk. 70 jaar, Rembrandtlaan 102.
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 21 Febr. Aangekomen: Noorsch
s.s. Kul, met ijzererts van Sagvaag in de Wil-
helminahaven; Duitsch s.s. Main met stukgoed
van Bremen in de Wilhelminahaven
SCHIEDAM, 21 Febr. Vertrokken: Noorsch
s.s. Kul, ledig naar Newcastle on Tyne, s.s.
Gaasterkerk met stukgoed naar Brisbane.
Slotfeest koperen jubileum
In het Verkooplokaal heeft de Eerste Schie-
damsche Biljartvereeniging Entre Nous gister
avond het slotfeest gevierd ter gelegenheid
van haar 121^-jarig bestaan. Reeds had het
bestuur op Tweeden Kerstdag gerecepieerd in
het clublokaal, café Bliekendaal, was er een
biljartconcours gehouden, dat schitterend ge
slaagd is en waarvan de prijzen feestelijk waren
uitgereikt.
Het slotfeest nu is een waardig besluit ge
weest van de viering van het koperen jubileum
Het Verkooplokaal was feestelijk versierd met
groen en bloemen, aan één der muren preikte
de mooie medaillekast, vol met eerepenningen,
bekers enz., op het tooneel stonden verschil
lende manden met bloemen, geschonken door
zustervereenigingen.
Reeds had een band onder leiding van den
heer L. Krabbendam voor een vroolijke stem
ming gezorgd, toen de voorzitter, de heer D.
Simons den avond opende met een woord van
welkom tot alle aanwezigen, in het bijzonder
tot den voorzitter van den Rotterdamsche
Biljartbond en de vertegenwoordigers van de
zustervereenigingen. Spr. memoreerde vervol
gens het schitterend geslaagd jubileum-con
cours en bracht dank aan allen, die tot het
slagen daarvan hadden medegewerkt, in het
bijzonder den heer J. Blomsteel, die de meeste
en moeilijkste partijen als scheidsrechter had
gearbitreerd. Spr. bood den heer Blomsteel een
geschenk aan.,
De voorzitter van den Rotterdamsche Biljart
bond, de heer S. de Wolf, complimenteerde nog
maals de vereeniging met haar koperen feest
en verbond daaraan de wensch, dat Entre
Nous nog veel voor de biljartsport zou mogen
doen.
Namens de Rotterdamsche biljartvereeniging
Olympiade bood de voorzitter, de heer J. v. d.
Linden aan Entre Nous een eere-penning aan.
Hierna werd overgegaan tot het vroolijke
gedeelte van het programma, dat verzorgd
werd door den humorist Leen de Bruyn, be
geleid door den heer Krabbendam en zijn
band. Dit gedeelte van het programma werd
nog onderbroken door een herdenkingsrede van
den mede-oprichter, eere-voorzitter van Entre
Nous, den heer R. Rutgers, die het wel en wee
van de vereeniging memoreerde tijdens zijn
ruim 10-jarig voorzitterschap.
TEGEN EEN PAAL GEREDEN
Gistermiddag slipte een R.E.T.-bus op den
hoek van de Burgemeester Knappertlaan en
de Tielman Oemstraat en reed tegen een halte-
paaltje van de R.E.T. aan, dat omver gereden
werd.
SCHIEDAM, BROERSVEST 29, TEL.
53606. Het beste voor alle TALEN.
Privé- en Clublessen, Vertalingen (ook
beëedigd). Reel. 12175S 6
VALSCH GELD
Naar men ons meedeelt, zijn op het moment
in deze gemeente valsche munten in omloop
Reeds zijn een valsche gulden en een valsche
rijksdaalder in beslag genomen. Men zij dus
op zijn hoede.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 621 Februari
GEBOREN: Gerardus P., zoon van A. G.
van Vliet en F. J. van Leeuwen, Groeneweg 7
Catharina M_. Th., dochter van F. W. Baart-
mans en H. B. J van Dorp, Schiedamscheweg
63 Johanna Th, dochter van J. C. de Jong
en A. M. Roeling, Kerkweg 28 Francisca M.
L., dochter van J. C. F. Olsthoom en H. J L
Kester, Schiedamscheweg 6.
GEHUWD: Smon Ham, 28 jaar en Anna
Göpfrch, 24 jaar.
OVERLEDEN: Magdalena F. M. Meijster, 1
jaar, Polderweg 27.
HET HAASJE WAS AL BRUIN.
In de afdeeling Stein alhier, zag H. B. in
het weiland nabij zijn woning twee hazen
spelen. De jachttijd op hazen is reeds op 1
Januari gesloten, maar B. haalde een geweer
en loste op een der dieren een schot, waar
door het doodelijk werd getroffen; Daar een
en ander geschiedde in het bijzijn van oog
getuigen volgde aangifte bij de politie. Tegen
H. B. werd proces-verbaal opgemaakt wegens
jagen zonder akte, zonder schriftelijke ver
guning, zonder machtiging en in gesloten tijd.
Het geweer is in beslag genomen. Toen de
politie kwam, was de geschoten haas reeds
geslacht en door moeder de vrouw in een pan
op de kachel gezet.
Van *"er deerï bij de politie aangifte
van diefstal van zijn rijwiel, dat hij voor zijn
woning aan de Willem de Zwijgerlaan had ge-
HOUDT OEN GOEDEN KOERS
plaatst regelmatig
UW KABOUTERTJEI
DE MELKOORLOG.
De eerste overwinning in de melkoorlog is
reeds behaald. Sinds Maandagmorgen ji,
hebben de slijters de prijs per L. tot 10 ct.
verlaagd. Nog niet tevreden met de nieuwe
verlaging, heeft een der concurrenten thans
laten afroepen dat de melk bij hem afgehaald,
te verkrijgen is tegen 6l/2 ct. per liter, zoodat
de slijters noodgedwongen, om hun debiet te
behouden, wel spoedig tot een nieuwe verla
ging zullen moeten overgaan. Intusschen, de
klanten varen er wel bij.
ER BLIJFT LICHT IETS VAN HANGEN.
De „Gelderlander" schrijft o.m. over hetgeen
de roode pers zich permitteert naar aanleiding
van de „Zeven Provinciën":
Zaterdag is het toppunt bereikt door de
uitgave van een spotblad, waarin op een
oorlogsschip een bom werd geworpen, welke
de letters I. H. S. draagt. Daar draait het
altijd op uit en daar komt het steeds op neer:
de haat tegen den christelijken godsdienst
moet zich ten slotte uiten. Het christendom
heeft met deze geschiedenis niet het minste
te maken; of een christen 'n vloot bezit of
'n heiden, beiden moeten de krijgstucht
handhaven en de muiterij bedwingen. Wij
nemen niet aan, dat de teekenaar van „Het
Volk" objektief gelooft, dat de christelijke
beginselen des Ministers van Defensie hem
gedreven hebben tot het werpen van een
bom op „De Zeven Provinciën"; ook als er
een heiden had bevolen aan het Departement
van Defensie zou dezelfde order uit uitge
geven: bedwing de muiterij, zoo mogelijk
zonder, zoo noodig met geweld. Daar was
geen andere weg denkbaar. Te goeder trouw
kan men niet meenen, dat de christelijke
overtuiging van den Minister of van den
vlootvoogd hiermee iets te maken heeft;
slechts de opzet om het christendom te be
lasteren kan zulk een plaat in de pen geven.
rib
ZONDER HEM
Onder dit opschrift schrijft de „Standaard":
De Roomsch-Katholieke hoogleeraar aan de
Technische Hoogeschool te Delft, ex-Kamer
lid en partijleider in spé, Prof. Veraart, be
hoort tot dat eigenaardig slag van lieden,
dat bij groote gebeurtenissen zooal niet uit
sluitend, dan toch allereerst zichzelf ziet.
In overeenstemming met die visie geeft hij
nu zijn beschouwing over het motief, dat tot
Kamerontbinding voerde.
In den diepsten grond moet het worden
herleid tot den oorsprong aller dingen, tot
Prof. Veraart.
Vrees voor Prof. Veraart en de Katholieke
democraten leidde Minister Ruys tot dezen
noodsprong.
Het „over hem en met hem" leeft sterk bij
den Delftschen hoogleeraar.
Aan het „Zonder hem" zal hij in de toe
komst weer moeten wennen!
De „Morgen" schrijft over hetzelfde geval:
We konden in verscheidene gevallen geen
bewondering koesteren voor de manier
waarop men professor Veraart en de zijnen
was tegemoet getreden.
Maar nu meenen we dan ook het volste
recht te hebben, om insinuaties, gelijk prof.
Veraart hier uit, met kracht terug te wijzen.
Wat hier aan Ruijs en de Staatspartij
wordt toegedicht: een lichtzinnig spelen met
het landsbelang, alleen om daar klein, poli
tiek voordeel uit te slaan, mag men zijn
heftigsten tegenstanders niet verwijten, zon
der daar positieve bewijzen voor te hebben.
En die zijn er niet!
We gelooven, dat professor Veraart zijn
zaak een heel slechten dienst bewijst door
deze strijdwijze.
Romeinsche hoogachting voor
onze voorvaderen.
Onze H.-correspondent schrijft ons uit Rome:
In de serie te Rome gehouden wordende con
ferenties over de Romeinsche studies in de
wereld heeft Dr. H. Leopold, adjunct-directeur
van het Nederlandsch Historisch Instituut
aldaar de verhouding tusschen Batavieren en
Romeinen behandeld.
Voor een talrijk en uitgelezen publiek is
door den Nederlandschen spreker een overzicht
gegeven van de relaties, zooals die zich inder
tijd tusschen Batavia en het oude Rome ont
wikkeld hebben, zulks speciaal naar aanleiding
van recente ontdekkingen en vondsten.
Dr. Leopold begon met er op te wijzen, dat
men bij de Latijnsche schrijvers herhaaldelijk
waardeerende uitingen vindt aan het adres
der volken, die woonden bij de uitmondingen
van den Rijn. Ook valt er bij hen een meer dan
gewone belangstelling voor die volken waar
te nemen. Reeds Julius Caesar en Tacitus, de
voornaamste bronnen over het oude Germanje,
spreken met sympathie over de Noordelijke
volken, ofschoon ze niet nalaten, enkele grove
gebreken te laken, zooals gemis aan discipline
en de drankzucht.
Andere schrijvers, die in diverse perioden,
over de Germanen spreken, onderscheiden het
eene volk ter dege van het andere en leggen
niet op alle het fameuze odium van „fides teu-
tonica".
Een schrijver noemde de Gothen „perfide"
en een der biografen van de „Historia Augusta"
vertelt, dat de Franken de gewoonte hadden,
lachend te liegen. Maar heel dikwijls worden
de Batavieren hoog geprezen. En Tacitus zegt
van hen, dat ze in moed boven alle andere Ger-
maansche volken uitmuntten.
Dr. Leopold schreef de sympathie der Romei
nen voor de Batavieren en hun ietwat onrus
tiger naburen, de Friezen, toe aan het han
delsverkeer, dat de Romeinen sinds lan
gen tijd langs den Rijn en tot in Engeland toe
hadden georganiseerd. In een bepaald tijdperk
was de tak van den Rijn, die door het Flevo-
meer liep, de meest geliefkoosde weg en om
de verbindingen met de zee te vermeerderen,
liet Drusus een kanaal graven, dat van Utrecht
af naar het Noorden liep en aldus het handels
verkeer der Romeinen naar Engeland en De
nemarken vergemakkelijkte. Toen de opstand
den Rijn terug te trekken groeven ze in het
Zuiden een ander kanaal.
Wanneer men nu, aldus Dr. Leopold, den
drassigen bodem van het onderhavige deel der
Nederlanden in aanmerking neemt, kan men
niet anders dan bewondering voelen voor het
geen de Romeinen hebben gepresteerd. Recen
te uitgravingen hebben de resten van twee
groote havens aan het licht gebracht, waarvan
de ééne met het kanaal van Drusus in verbin
ding stond, de andere met het Zuidelijker ge
legen kanaal. Zoowel te Fectio als te Prae-
torium Agrippinae kon de voormalige aanwe
zigheid van een groot havenbassin worden ge
constateerd.
Daar het de moeite waard bleek, zulke ka
nalen te graven en dergelijke havens aan te
leggen, ligt het voor de hand, dat het han
delsverkeer bijzonder ontwikkeld was en al
het gevondene bewijst dit. Verschillende ins
cripties duiden op de aanwezigheid van tal
rijke kooplieden uit Keulen.
Interessant is een vondst in Zeeland ge
weest, waar men een altaar vond, door een
koopman in terracotta aan een plaatselijke
godheid gewijd „omdat zijn goederen in goeden
staat waren aangekomen". Een reeks van deze
altaren bij Domburg bewijst, dat de handels
schepen hier hun reis over zee begonnen. En
nog heden ten dage vertrekken uit Vlissingen
tal van schepen naar Engeland.
Het intense handelsverkeer met Engeland,
dat ook over het Kanaal groote afmetingen had
aangenomen, zou den vooruitgang van Europa
in bijzondere mate hebben beïnvloed, indien
niet in de vierde eeuw de barbaren uit Duitsch-
land er een grooten slag aan hadden toege
bracht, door hun talrijke strooptochten en
door de kaapvaart, die ze langs de Hollandsche
en Belgische kusten organiseerden.
Dr. Leopold besprak herder de verschillende
sporen van den Romeinschen invloed op Hol-
landschen en Nederlandschen bodem, een
invloed, die al voor de komst der
legioenen dateert. De Batavieren schijnen ten
aanzien van hun aardewerk reeds half gero
maniseerd te zijn geweest. Men vond in hun
huizen zelfs de beroemde „terra sigillata" van
Arezzo. Het is niet onmogelijk, dat de Bata
vieren een soort stad hebben gesticht bij wat
nu Nijmegen is. In 1914 heeft men althans de
resten van een versterkte verzameling huizen
gevonden. Deze resten dienen wel onderschei
den te worden van het legerkamp van
het legione decima gemina, waarvan eveneens
te Nijmegen hoogst interessante resten gevon
den zijn. Nijmegen zelf moet overigens reeds
voor de komst der Germaansche Batavieren
ontstaan zijn, gezien het Noviomagum, dat van
Keltischen oorsprong is, alsmede de vond
sten van overblijfselen van tempels van het
Gallische type. Tot dusver weet men intus
schen nog niets van het Lugdunum Batavo-
rum, behalve dan, dat het ter plaatse van het
huidige Leiden lag.
Van de Noordelijke Nederlanden overgaan
de op de Zuidelijke, vestigde dr. Leopold er
de aandacht zijner toehoorders op, dat zoo in 't
eerste gebied slechts resten van militaire wer
ken en kolonistenhuizen van het Germaansche
type gevonden zijn, in het tweede de Romein
sche villa's of Gallisch Romeinsche bij tiental
len worden aangetroffen, tegelijkertijd met tal-
looze Romeinsche voorwerpen, die overigens
in heel de Nederlanden worden gevonden, tot
zelfs in het door de Friezen bewoonde Noor
den, dat nooit onder Romeinsch gezag heeft
gestaan.
Na een breedvoerige beschouwing over de
bij Simpeiveld bijzonder interessante Romein
sche sarcofaag besloot dr. Leopold z'n interres-
sant betoog met er op te wijzen, dat zoo de
bevolking der Nederlanden de producten der
Romeinsche beschaving met graagte aanvaard
den, de Romeinen op him beurt de bevolking
als meer beschouwden dan als gewone helpers.
De conferentie, die met tal van mooie licht
beelden werd verduidelijkt, vond een aandach
tig gehoor. Dr. Leopold werd hartelijk toege
juicht.
Verwacht wordt:
Aanvankelijk zwakke, uiteenloopende wind,
later matige wind uit Oostelijke richtingen,
afwisselend bewolkt, aanvankelijk nog kans op
eenige sneeuwbuitjes, lichte tot matige vorst
des nachts, overdag om het vriespunt.
Lichten op van 's avonds 5.54 tot 's morgen»
6.32 uur.
lederen Maandagavond repetitie Harmonie-
gezelschap St. Ambrosius. R K. Volksbond,
8 uur Aanmelding nieuwe leden. Instrumenten
beschikbaar.
Iederen Maandagavond van 9 tot half II
repetitie van het gemengd koor van den K. K.
Gorzen in het Parochiehuis.
Iederen Dinsdagavond van 6—7 uur repetitie
van het kinderkoor van den K. K. Gorzen in
het Parochiehuis.
lederen Dinsdag bestuursvergadering R. K.
Metaalbewerkersbond ,,St. Eloy", gebouw R. K,
Volksbond.
Iederen Woensdagavond te 8 uur repetitie
van het Symphonie-orkest L. v Beethoven
(dir. J. C. M. Feltzer) in Musis Sacrum.
Iederen Woensdag om half 9 bestuursvergade
ring van het afdeelingsbestuur van den Ned,
R. K. Volksbond.
Iederen Woensdagavond om half 9 repetitie
„Schiedams Mannenkoor" (dirigent Paul v d.
Putten) Groote zaal van den R. K. Volksbond,
Iederen .Woensdagavond half 9 verplichte
bijeenkomst St Jos Gezellen Schiedam 1 Ver-
eenig:ngsgebouw Lange Haven 70 Conferentie
over; Populair Godsdienstige onderwerpen door
den praeses.
Iederen Donderdagavond van 810 uur repe
titie Polyhymnia. R. K. Volksbond.
Iederen Vriidag om 8 uur repetitie R K.
Gem Toorieelvereeniging „Alberdingk Thijm",
Gebouw R. K. Volksbond.
lederen Vrijdag te 8 uur cursusavond der R K,
E H B O. in het gymnastieklokaal der Eerw,
Broeders, Nieuwe Haven.
lederen Vrijdagavond van half 9 tot half 11
repetitie Koninkl Zangvereeniging Schiedam»
Mannenkoor „Orpheus" onder leiding van Ed,
Flipse Gebouw R. K. Volksbond.
Iederen tweeden Vrijdag der maand bestuurs
vergadering van de afd Schiedam van den Ned,
R K Bond van Overheidspersoneel „St Paulus".
Tusschen 8 en 8.30 uur „klachten" voor de leden
Iederen Zaterdagavond: Ned R K Bond van
Houtbewerkers. Meubelmakers. Behangers en
aanverwante vakken (,St Antonius" Van half 0
tot half 9 zitting van het bestuur. Gelegenheid
tot aanmelding van leden
Woensdag 22 Februari
Vergadering van het Ned Roode Kruis, afd.
Schiedam. Causerie met lichtbeelden van dr.
Meihuizen uit Rotterdam over „Het Ned Roo
de Kruis op den Balkan", in gebouw .Een
dracht", 8 uur.
Ledenvergadering der Ver. voor Schoolver
eeniging. „Musis Sacrum", 8 uur.
Donderdag 23 Februari
Feestavond Bijz. Vrijw. Landstorm, in „Mu
sis Sacrum". 8 uur.
Jaarvergadering der afd. Schiedam van de
R. K. Staatspartij. R. K. Volksbond, 8 uur.
_ji
23 Feb r.: Groote Schouwburg, Willem de
Zwijger (Nat. Vlaamsch Tooneel) 8 uur Dier
gaarde, concert solisten Ital. Opera, 8 uur.
24 Febr.: Groote Schouwburg, Tropenadel
(Schouwtooneel) 8 uur.
25 Febr.: Groote Schouwburg, Spectacle
coupé (Ital. Opera) 8 uur.
U a a e I ij k s Fivoli-Schouwburg. Dat s eoed
bekeken (Bouwmeester-revue) 8 uur. Zondag
ook 2 uur
Bioscopen: goedgekeurde programma's tot
en met Donderdag 23 Februari in: Grand-
théatre, Het teeken des Kruises (voor voiw.);
Studio '32. De 13 koffers van O. F. (voor volw.);
Thalia, Vijanden der wet (voor volw.); Royal,
Gitta entdeckt ihr Herz (voor volw.); Olympia,
Helden der luchtpost (voor volw.); Centraal,
Overval op de West-expresse (voor volw.); Cor
so, Drie met een benzinepomp (voor volw.)
Tentoonstellingen: Unger van
Mens, Eendrachtsweg 27b, werken door Anton
Thieme (tot 6 Maart) Toonkamer Ad. Donker
teekeningen Zuid-Frankrijk 1932, door Jos H.
Gosschalk (tot 7 Maart). Rotterdamsche
Kring, werk van Edgar Fernhout (tot 8 Maart),
De Bijenkorf, teekeningen van Jo Spier.
SCHIEDAM, 22 Februari. Officiële noteering
van de commissie uit de Kamer van Koop
handel.
Moutwijn k
Moutwijn per H.L. ad 46 pet. f 8.—.
Spoeling
Spoeling i 0.80 a t 0.90, j
