d
eerste kamer over het kabinet.
LEZERS VAN ONS BLAD.
GEADVERTEERDE ARTIKELEN.
SURINAAMSCHE BEGROOTING IN
DE TWEEDE KAMER.
F
WOENSÜM 22 FEBRUARI 1933
gelukstelegrammen.
t BEWIJZEN S.V.PE.
t HET HELLEND VLAK.
BENOEMINGEN
DE VOLKSRAAD OVER DE
MUITERIJ.
HET ANTWOORD VAN DEN COM
MANDANT DER ZEEMACHT.
OOM GIRO FAALT.
Ergerlijk knoeiwerk van een
staatsbedrijf.
CARL STRECKER. J
ONTVANGSTEN VAN DE P. T. T.
indische"pÖstvluchten.
-
RIJKSBEGROOTING EN INDISCHE
MUITERIJ.
Prof. van Embden legen de
S. D. A.P.
Vergadering van Dinsdag
OVERZICHT VAN DE ZITTING.
KNOEIERIJ MET CONSENTEN.
VERKIEZINGSPROPAGANDA PER
GRAMOFOONPLAAT
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN.
DE RELLETJES TE PARAMARIBO.
Betrekkelijk geringe belang-
van de Kamer
leden.
Vergadering van Dinsdag
OVERZICHT VAN DE ZITTING.
EEN FASCISTISCH FRONT.
VER. VAN EXPORTEURS VAN VLEESCH.
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN-
Moderne kooplieden geven door hunne advertentiën
in de dagbladen blijk, met hunne aanbiedingen do
concurrentie het hoofd te kunnen bieden.
Zij treden met hunne producten en de prijzen, welke
zij er voor rekenen, openlijk op en leveren hierdoor
het bewijs, aan het publiek de beslissing in daden
van koop te durven overlaten.
De meest geadverteerde goedi.ren vinden den groot
sten aftrek. Zij zijn bijna altijd de beste en de goed
koopste. Koopt dus uitsluitend
De „Vrijz. Dem." betoogt,, dat het onjuist
is te beweren als zou de Kamer geen be
zuiniging willen en schrijft:
Ook de linkerzijde heeft, met uitzondering
van de sociaal-democraten en de communis
ten, bijna steeds haar medewerking willen
verleen en, ook als het maatregelen betrof,
die sommigen harer leden zeer zwaar vielen.
Alleen bij de lperlingenschaal voor het lager
onderwijs heeft de linkerzijde zich unaniem
afwijzend betoond, niet echter, omdat zij
iedere bezuiniging op het lager onderwijs
wilde afwijzen, doch omdat zij het niet voor
haar verantwoording wilde nemen, dat het
onderwijspeil wordt verlaagd, zonder dat de
geringste poging wordt, aangewend, om aan
de geldverslindende misbruiken op het stuk
van het bijzonder onderwijs een einde te
maken.
Afgezien van het feit, dat een groot deel
van links ook tegen de opheffing van de
rijkswerf te Hellevoetsluis was, tegen de
opheffing van de Vroedvrouwenschool te
Amsterdam en tegen de opheffing van de
kweekschool te 's-Bosch, moeten wij aan de
„V. D.", wier partij overigens wij moe
ten dat erkennen zich aan de linkerzijde
het meest loyaal en krachtig heeft getoond,
even de vraag stellen, waar „de geld ver
slinde misbruiker" op het stuk van het
bizonder onderwijs zijn.
De beschuldiging is te ernstig dan dat wij
haar zoo onweersproken kunnen laten pas-
seeren.
Het debuut van de nog altijd in het ge
heim wroetende „stormtroepen kon mis
schien in zooverre met sympathie begroet
worden, dat zij van zins waren hun actie
te voeren binnen het verband der Kath.
Staatspartij, welke zij aldus naar hun
meening van de dwalingen haars weegs
wilden terugbrengen.
Hoezeer intusschen de beweging reeds zelf
van den weg doolde blijkt uit het ongeda
teerde tiende nummer van haar orgaan, het
welk een fel artikel bevat ten bewijze, dat
de katholieke eenheid op politiek gebied een
luchtverheveling is: met de voor de hand
liggende conclusie, dat „trouw aan de Kath.
Staatspartij" een begrip is, hetwelk men niet
ernstig behoeft te nemen.
Zoo zijn deze voortvarende „stormtroe
pen", die aanvankelijk niets anders zeiden
te beoogen dan reorganisatie van de Staats
partij, wier trouwste aanhangers zij blijven
zouden, binnen enkele maanden langs het
hellende vlak hunner onberedeneerde cri-
tiek en bodemlooze betweterij afgezeuld
naar de oppositie, die geen Gode gevalliger
werk schijnt te kennen, dan de saamhoorig-
beid van Neerlands katholieken op politiek
terrein met geweld te vernielen.
Paters Redemptoristen.
Door den Hoogeerw. Provinciaal der Re-
remptoristen is de Weleerw. Pater van der
Heijden, van bet Retraite-buis te Seppe, over
geplaatst naar het klooster aan de Keizers
gracht te Amsterdam. In zijn plaats is naar het
klooster te Roosendaal, met bestemming
voor het Retraitehuis te Seppe, overge
plaatst de Weleerw. Pater Baneke C.s.s.R. uit
Roermond, terwijl voorts ook naar Roosendaal
is overgeplaatst de Weleerw. Pater Helmer,
missionaris in Suriname.
De Weleerw. Pater J. Peters, uit Roosendaal,
vertrok gisteren naar Suriname.
DEKEN dr. MAAS.
Naar wij vernemen, blijft de beterschap van
deken dr. Jos. Maas te Eindhoven zoodanig
aanhouden dat thans alle levensgevaar gewe
ken is.
BATAVIA, 21 Februari. (ANETA.)
Er was gisteravond wederom veel belangstel-
ling op de tribunes van den Volksraad, toen de
Commandant der Zeemacht in Ned. Indie, vice-
admiraal Osten, de sprekers beantwoordde.
De heer Osten verklaarde, dat aan de redevoe
ringen der leden van den Volksraad volle aan
dacht zal worden geschonken. De regeering be
treurt dat haar eerste berichtgeving, welke
uiteraard niet van het schip zelve afkomstig
kon zijn. tot onaangenaam misverstand aanlei
ding gaf- De Regeering maakte,' zoodra haar
bekend was dat ook een deel der Europeesche
korporaals en manschappen tot de muiters be
hoorde, zulks onmiddellijk bekend.
Te spreken van z.g. muiterij is volstrekt on
juist. Voor de Regeering staat vast dat hier
welbewust is gehandeld. Bij het werpen van de
eerste bom moet in geen enkel opzicht aan op
zet of vergissing worden gedacht. Den comman
dant van de Dornier-vliegboot, die de bom
Wierp, treft geen enkele blaam.
De Regeering stemt geheel in met de rede van
den heer ir. Sandkuyl, die betoogde dat de ont
wikkeling van het streven der vakvereenigin-
gen gaandeweg de oorzaak kan zijn dat bij het
bestaan van vermeende groote grieven de
krijgstucht in de gedachten der schepelingen
op den achtergrond treedt.
Spieker zet uiteen dat de commandant van
het eskader, kapitein ter zee Van Duim, niet de
geheele Iniandsche bemanning onbetrouwbaar
achtte, doch slechts een gedeelte.
Tegenover den heer Thamrin verklaart spre
ker dat niet de Regeering doch de muiters ge
weld wilden.
De Regeering zal de mogelijkheid van de in
stelling van een recherchedienst bij de marine
onder de oogen zien.
De voorzitter sloot hierna de vergadering en
de zitting van den Volksraad met een redevoe
ring waaraan we het. volgende ontleenen:
De „De Zeven Provinciën"-zaak is geen zaak
van bbnk of bruin, doch een zaak van begrij
pen of aantasten van het staatsbegrip of hét
staatsgezag. „Het verdwaasde gelach dat. in het
ver van de werkelijkheid gelegen Nederland
ook maar een oogenblik heeft kunnen klinken"
was ernstiger dan de ontploffing van de bom
Het incident is thans geëindigd, het genezings
proces is begonnen, en de genezing zelf is zeker.
Want dit 111 een der woeligste hoeken gelegen
Indië is een oase van regelmaat en veiligheid,
een der meest stabiele landen der wereld.
De volle aandacht verdient de vraag van het
bestaan der bonden en de vraag of liet recht
van vereeniging voor militairen dat door velen
jarenlang ais goed en modern werd beschouwd,
thans niet zoodanig is gebruikt of misbruikt dat
het in strijd is gekomen met de hoogste belangen
van den Staat, en moet verdwijnen of moet
worden beperkt, zooals reeds in vele andere lan
den is geschied.
Dr. Meyer Ranneft besloot zijn rede met de
woorden: „Moge God dan de regeering kracht
geven voor de komende maanden, aan den
Volksraad en het land het oordeel des onder
scheids en de wil tot samengaan, die in de ko
mende maanden wel eens meer noodig kunnen
zijn dan ooit te voren." (teekenen van in _'rn-
mmg.)
Jaren geleden heeft Tante Pos eens een goe
den inval gehad. Zij heeft, toen een boekje met
aanwijzingen voor haar tak van dienst aardig
laten illustreeren door Ton van Tast. Iedereen
heeft er plezier in gehad en we herinneren ons
zelfs niet dat eenig kamerlid vragen richtte
aan den minister over deze opdracht aan een
kunstenaar en de schaamteioozc verspilling van
's lands gelden, waarvan zij blijk gaf. Het was
dus in orde!
Ook het drukwerk van Oom Giro zag er nogal
behoorlijk uit. Hij deed geen buitensporigheden,
maar het gidsje voor de rekeninghouders vol
deed aan elementaire eischen.
Helaas! Wat er met Oom gebeurd is, weten
we niet, maar hij heeft thans een groote ver
gissing begaan. Hij wilde aan zijn cliënten dui
delijk maken hoe een onvervalscht genot, het
betalen van onze futiele belastingen wordt,
wanneer men slechts gebruik zou willen maken
van den postgiro-dienst. Met onverbiddelijken
werkelijkheidszin wilde hij de beproevingen in
het licht stellen, welke het betalen aan een
loket pleegt mee te brengen, om vervolgens de
zoetheden te schetsen van het schrijven van
girobiljetten.
Maar 'smenschen hart is stug en ontoegan
kelijk. Er moest nóg meer worden gedaan om
het betalen van onze eigenlijk niet noemens
waardige belastingen tot een waren wellust te
maken. Vandaar de oratorische vraag aan de
rekeninghouders: „Weet ge wel, dat ge U het
belastingbetaler dat per giro toch reeds zoo
gemakkelijk is, nog gemakkelijker kunt maken
door dit automatisch door den girodienst te
doen geschieden?"
Tot zoover gaat alles goed. Deze vraag wordt
gesteld op een klein strooibiljet, dat de giro
dienst dezer dagen aan de rekeninghouders deed
toekomen. Dit strooibiljet is echter óók geïllus
treerd en wel op een zoo jammerlijk dilettan
tische wijze, dat men zich afvraagt hoe een
groot staatsbedrijf met zulk ergerlijk knoeiwerk
voor den dag durft komen.
Ter documentatie drukken we een der pren
tjes hierbijaf. Hoe vaardig hier de fiie van
wachtenden is geschetst, hoe meesterlijk de arm
uit het loket komt gestoken, hoe diepzinnig de
AAW HE.T LOKE.T
Do toekenkunst van Oom Giro.
zwarte kachel het onherbergzame van het inte
rieur symboliseert, dat alles behoeft nu geen
nader betoog.
Er zijn er misschien nog, die zich aan dit
voorbeeld van „zuinigheid" stichten. Dan zij
er aan herinnerd, dat. men een strooibiljet, kan
illustreeren of niet. Maar wenscht men illustra
tie, dan verzekere men zich de medewerking
van een bevoegde kracht. En een machtig staats
bedrijf, dat jaarlijks belangrijke baten afwerpt,
make zich niet belachelijk met reclame-druk
werk, waarvoor een dorpskruidenier zich nog
geneeren zou.
Oom Giro neme revanche!
De Bcrlijnsche schrijver Carl Strecker is 71
jaar oud, te Garmisch overleden.
ADAM WINTER-
De beeldhouwer Adam Winter, wiens werk
ook in Nederland bekend is, werd benoemd
tot leeraar aan de Kunstgewerbe-Schule te
Mainz.
Adam Winter zal op verzoek van de directie
dezer school een aparte afdeeling stichten voor
het onderricht in keramische beeldhouwkunst.
In het Voorloopig Verslag over het ont
werp van wet. tot vaststelling van de begroo
ting van het Staatsbedrijf der Posterijen, Tele-
gicific en Telefonie heeft de Eerste Kamer
verzocht tc worden ingelicht, hoeveel de ge
lukstelegrammen jaarlijks opbrengen, en aan
welke instellingen dat bedrag ten goede komt.
zoomede volgens welke regelen en op welke
voorwaarden dit. wordt toegekend.
Wij verheugen ons over de gestelde vraag,
en hopen, dat de regeering de gevraagde in
lichtingen zoo volledig mogelijk zal verstrek
ken.
Herhaaldelijk toch worden opmerkingen
vernomen over deze kwestie.
Daarover zal pas met ju;stheid kunnen wor
den geoordeeld, wanneer door de regeering
de noodige feitelijke gegevens zullen zijn ver
strekt.
Daling over heel de linie.
De diensten der P. T. en T. hebben over de
maand Januari 1933 opgebracht:
Posterijen 21381 474 of ƒ271.608 minder dan
vorig jaar en ƒ231.326 minder dan de be-
grootmg
Telegrafie of_ 59.444 minder dan
vorig jaar en /29.2ol minder dan de begroo-
Telefonie 1.926.138 of ƒ12.331 minder dan
vorig jaar en ƒ3.562 minder dan de begrooting:
Postchèque- en Girodienst ƒ425.356 of ƒ94.097
minder dan vorig jaar en 20.456 meer dan
de begrooting
Totalen: 5.566.677 of ƒ437.480 minder dan
vorig jaar en 243.683 nnnder dan do begroo
ting.
STAATSVISSCHERSHAVENBEDRIJF
IJMUIDEN.
Hel gebruik van Noorsch natuurijs.
Verschenen is de memorie van antwoord aan
de Eerste Kamer over het ontwerp van wet
tot vaststelling van de begrooting van het
staatsvisschershavenbedrijf tc IJmuiden voor
1933
Hieraan wordt ontleend, dat het. staatsvis
schershavenbedrijf voor zijn bedrijf geen ijs
noodig heeft. Een desbetreffende m het. voor-
lopoig verslag gestelde vraag zal doelen op
vischhandelaren en reeders, die vermoedelijk
vanwege prijs- of kwaliteitsverschil aan Noorsch
natuurijs de voorkeur geven boven Neden-
landschi kunstijs. Voor den nftnister van wa
terstaat is er geen aanleiding, zich met deze
aangelegenheid te bemoeien, daargelaten, dat
hij daartoe de bevoegdheid niet zou hebben. Hij
heeft echter de aandacht van zijn ambtgenoot
van binnenlandsche zaken op de in het voor
loopig verslag gemaakte opmerking gevestigd.
De „Kwartel" is op de uitreis in Djask aan
gekomen.
De „Rijstvogel" is op de thuisreis in Djask
aangekomen.
EEN WEG. DIE WEG GAAT. De plaats, waar het verbindingskanaal Dellshavensche
en Rotterdamsche Schie is doorgegraven. Daardoor vervalt de Schieweg bij de Schans.
„Het levende lijk", zooals een der senatoren
het Kabinet aanduidde, zat in de personen van
alle ministers, behalve Koloniën en Binnen
landsche Zaken achter de tafel, maar een doods
kleur kon men nu juist niet constateeren. En
de dood is zeker niet verhaast door de injecties
met roode en rose critiek over de Kameront
binding. Na wat hierover Maandag in de Volks
vertegenwoordiging is te berde gebracht, kon
den de heeren van Embden en Mendels niet
veel anders dan herhalen, dat het ontbindings-
recht was misbruikt en verkracht, een ziens
wijze, welke van den anderen kant natuurlijk
weer in min of meer forsche termen zal wor
den bestreden.
Alleen willen wij in dit verband even opmer
ken, dat de voorstelling als ware een bezuini
ging van 5 ton per jaar, bijna 10 pet. van de
desbetreffende afdeeling der Justitie-begroo-
ting. op de rechterlijke macht een bagatel, toch
moeilijk kan worden volgehouden. En buiten
gewoon naief lijkt ons dr. van Embden's opinie,
dat dit voorstel zoowat de laatste bezuiniging
zou zijn. Hoe men dit kan meenen, staande
tegenover een aanstaand begrootingstekort van
weer tientallen millioenen, gaat ons begrip te
boven.
De vrijz. dem. spreker heeft er speciaal Minis
ter de Geer een verwijt van gemaakt, dat deze
niet was ingegaan op zijn bezuinigingsvoorstel
len op Defensie, welke 12 millioen beliepen.
Ook deze grief houdt, geen steek. Feit is toch,
dat van 1931 tot 1933 de totale Rijksuitgaven
zijn verlaagd van 612 tot 572 millioen, dus met
40 millioeen, terwijl de militaire uitgaven wer
den teruggebracht van 101.7 millioen tot 88.5
millioen. d.i. met 13.2 millioen. De verlaging van
de totale uitgave beliep dus 6V2 pet., die der
militaire uitgaven 13 pet., terwijl Defensie al
leen 1/3 van het geheel der begrootingsverla-
ging leverde en dit jaar weer 7% millioen be
spaart. Met deze cijfers voor oogen kan men
toch de bezuiniging op Defensie bezwaarlijk
gering noemen. En dit argument klemt te meer,
waar prof. van Embden betoogt, dat onze weer
macht tijdens den oorlog onvoldoende was. Dit
betoog kan zich immers gruwelijk tegen hem
keeren, zoolang wordt aangenomen, dat ook
voor ons land een oorlogsapparaat onmisbaar
is. Het wordt hoog tijd, dat heel dit moeilijke
vraagstuk uit de politieke sfeer wordt gehaald
en opnieuw en grondig, technisch wordt onder
zocht. Want indien zou moeten blijken, dat een
oorlogsapparaat onmisbaar is of althans hoogst
wenschelijk, zal toch, in het belang van volk en
van dienstplichtigen de zaak zóó opgezet moeten
worden, dat zij zoowel betaalbaar als bruik
baar is.
De heer van Embden heeft gezegd, dat zijn
partij de ontwapeningsleuze niet loslaat iets,
waar mr. Mendels aan twijfelde maar het
door hem verdedigde politie-apparaat voor 't ge
heele Rijk zal blijken ook geen spotgoedkoop
dingetje te zijn.
Een parlementair kabinet, waarin ook zijn
partij zitting zal hebben, is den vrijz. dem.
hoogleeraar niet onwelkom. Zou ook de S.D.A.P.
daarin kunnen zitten? In zoover deze groep
„gezonde vrijzinnig-democratische beginselen"
heeft, ja. Maar, helaas, de S.D.A.P. wordt ook
voortdurend door periodieke crises geteisterd en
valt dan weer in revolutionnaire gezindheid te
rug. De heer van Embden wees daarbij op „de
onverantwoordelijke gedragslijn" der soc. dem.
pers, en op de soc. dem. leiders, die niet onmid
dellijk scherp hadden geprotesteerd- tegen de
muiterij in Indië. Hij achtte dit een ondermij
ning der democratie, evengoed als de gebeur
tenis te Amsterdam, waar die soc. dem. raads
leden gedwongen werden hun mandaten neer te
leggen, toen zij voor loonsverlaging hadden ge
stemd.
De soc. dem. woordvoerder mr. Mendels
heeft in een meer geestige dan degelijke rede
getracht zijn partij te beschermen tegen den
vrij feilen vrijz. dem. aanval. Was hij het eens
met van Embden over het ontoelaatbare der
Kamerontbinding nooit waren onze staatsin
stellingen zóó bedreigd, meende de soc. dem.
senator die blijkbaar vergat, hoe Troelstra deze
in 1918 met totale vernietiging bedreigde, toen
hij sprak van stemmen wegen inplaats ze te
tellen het Indische gebeuren moest „psycho
logisch" worden verklaard. Verder dan de nega
tieve verklaring, dat hij de muiterij op De
Zeven Provinciën „als een roekelooze daad niet
kon goedkeuren", durfde deze soc. dem. spreker
niet te gaan. Men moest bedenken, dat het hier
„jonge menschen" gold, dat Indië geen „demo
cratisch gezag" kent, dat Indonesië „volmaakt
onderworpen", ja „rechteloos" is.
Dit zijn toch allemaal volstrekt ontoereiken
de redenen van verschooning. De heer Mendels
scheen te vergeten, dat er zich onder de muiters
o.a. Europeesche korporaals met verscheidene
dienstjaren bevonden: dat militairen met „de
mocratisch gezag" niets te maken hebben, doch
onder de krijgstucht staan; dat elke onderdaan
natuurlijk „volmaakt onderworpen" is aan ieder
wettig gezag en dat onderworpenheid absoluut
niet identiek is met rechteloosheid.
Maar „wij hebben de menschen niet altijd in
onze hand", zei deze marxist en hij gaf ook
openhartig toe dat er nu eenmaal zulke span
ningen kunnen komen, dat de democratische
weg niet langer bewandeld kan worden. Hij
vergat er alleen bij te zeggen, dat zulke situaties
mede veroorzaakt worden door de soc. dem.
pers, die een Premier met bloed aan de handen
afbeeldt en door bladen als „De Notenkraker",
waarvan het laatste nummer door prof. van
Embden terecht als „weerzinwekkend" werd
gebrandmerkt.
Ook de Amsterdamsclie raadsledenslachting
heeft mr. Mendels vergeefs trachten te verde
digen. Persoonlijk vond hij het heelemaal geen
ondenn^oiöi ém democratie, wanneer 'ver
tegenwoordigers (die het program niet schon
den!) worden gedwongen hun mandaten ter be
schikking te stellen wanneer zij eigen meening
volgen. Maar hij voegde er bij: hebben de
anti's hun Amsterdamschen wethouder Douwes
ook geen motie van afkeuring gestuurd? Inder
daad dat hebben ze, maar zij hebben hem niet
gezegd: „Verlaat uw plaats" entoen can-
didaat, gesteld voor de Kamer. En hierop komt
het juist aan.
Voorloopig, meent mr. Mendels, heeft zijn
partij nog geen lust om te regeeren. Misschien
vermoedt hij dat anderen weinig lust hebben
te regeeren met een partij, die elk oogenblik
haar vertrouwensmannen tot aftreden kan dwin
gen. Vanzelf dat is zoo tweede natuur bij
de heeren keerde mr. Mendels zich tegen
de katholieke partij. Deze stelde zoo maar Kor-
tenhorst en Kuiper naast eikaar op de lijst. Als
of het principieel verschil tusschen mannen als
professor Goudriaan en dr. Polak eenerzijds en
de heeren v. d. Kieft en Mendels anderzijds niet
veel en veel grooter is dan dat tusschen een
katholieken arbeider en een katholieken werk
gever. Beide laatsten kunnen tegen elkaar in-
druischende belangen hebben, maar die zijn te
overbruggen. Doch wie overbrugt het verschil
tusschen een ras-echt marxist als Sam de Wolff
en een religieus-socialist als ds. Banning? En
wie sluit de begrippen over democratie en ge
zag van de heeren Cramer en Goudriaan, als
men ziet hoe de laatste den eerste als een ge
vaarlijken gek teekent in „de Groene"?
De heer Mendels suggereerde het voornemen
van een „nationaal" kabinet. Indien hij daarmee
bedoelt dat de katholieken zouden deelnemen
aan een regeeringscombinatie, welke „het bur
gerlijk front" in slagorde zou stellen tegen de
„rooden", dan vergist hij zich. Prof. Aalberse
heeft in de Tweede Kamer duidelijk gezegd, dat
hij aan de socialisten dit buitenkansje niet zou
bezorgen.
Zooals men ziet, zijn bijna alle besprekingen,
met uitzondering van de summiere opmerkingen
over de Kamerontbinding en de muiterij in
Indië, langs het kabinet heengegaan. Alleen is
zoowel door mr. Mendels als door prof. v. Emb
den tot de regeering het verwijt gericht, dat
deze te weinig deed voor de bestrijding van de
crisis. Voor de heer Mendels is het ideaal: „uit
den kapitalistischen chaos naar de socialistische
gebondenheid", maar wie die gebondenheid in
Rusland aanschouwt, waar zij allerperfectst is
doorgevoerd zal misschien even aarzelen. Prof.
van Embden bleef een beetje meer in de debat-
tabele sfeer. Hij wees op Zweden, waar in 1933
1934 160 millioen kronen waren uitgetrokken
voor de bestrijding van de werkloosheid. Wij
weten niet hoe deze omschrijving moet worden
verstaan, maar wij weten wel, dat de heer van
Embden zich vergist als hij meent de Zweed-
sche socialistische regeering ten voorbeeld te
mogen stellen. Ver immers boven haar, volgens
den huidigen koers 72 millioen gulden, staat de
werkloosheidszorg der regeering-Ruys, die alleen
in 1932 bijna 60 millioen uitgaf aan werkver
schaffing, steuqverleening en werkloozenzorg.
Daar komen dan nog 60 millioen van de ge
meenten bij en daaronder vallen dan niet veel
posten op andore begrootingen om van den steun
aan den landbouw, die 150 millioen per jaar
bedraagt en toch ook uit het volksvermogcn
moet komen, maar te zwijgen.
Op het punt van crisisbestrijding kan Ne
derland de vergelijking met iedere andere re
geering aan.
Er is bij liooge uitzondering in het
Voorloopig Verslag van de Eerste Kamer een
onwaardige critiek uitgebracht op den Pre
mier. Daartegen heeft gisteravond „de Stan
daard" scherp geprotesteerd. Het eert den heer
Mendels, dat hij zich van deze critiek geheel
los maakte, haar kinderachtig noemde en qua-
lificeerdc als van „geen hooge manier".
A. HUNINK t
Maandagavond overleed te Deventer de
heer A. A. Hunink in den leeftijd van ruim
71 jaar.
De heer Hunink richtte in het klein in 1884
de thans bestaande groote N.V. Fijne Vleesch-
waren- en conservenfabrieken te Deventer op
en mocht het door zijne groote vakkennis en
werkzaamheid zoover brengen, dat de zaak
nu een wereldzaak geworden is, waar onge
veer 400 menschen momenteel werkzaam zijn,
terwijl naar alle deelen der wereld wordt ge
ëxporteerd.
De heer Hunink was een zeer humaan
mensch, deed veel goed, zoowel op maatschap
pelijk als godsdienstig terrein. Hij was ridder
in de orde van den H. Gregorius den Groote.
Een jaar gevangenisstraf.
De 41 jarige vethandelaar J. P. C- te Rotter
dam, thans gedetineerd, is door de Haagsche
rechtbank wegens oplichting door middel van
valsche opgave in consenten welke hij bij de
Crisis Zuivel-Centrale als echt aanbood over
eenkomstig den eisch van het O.M. veroordeeld
tot 1 jaar gevangenisstraf.
Evenals bij de Kamerverkiezing van 1929
heeft, zoo meldt het „Volk" het bestuur der
S.D.A.P. besloten ten behoeve van de propa
ganda voor de Kamerverkiezing de gramofoon-
plaat te gebruiken.
Op het oogenblik" zijn in bewerking 12 gra-
mofoonpiaten, met aan den eenen kant een
korte redevoering van een spreker, terwijl aan
de keerzijde staat een socialistisch lied, ge
speeld door het V.A.R.A.-kleinorkest, of een
deciamatienummer van een partijgenoot-decla
mator. Van elke plaat zijn 200 exemplaren
gemaakt.
De 62-jarige D. Termaat, die Zondagavond
te Zutphen door de tram ZutfenEmmerik
werd overreden en met. een schedelfractuur
naar het ziekenhuis werd vervoerd, is aldaar
overleden.
(Ad Interim) Voordat de Kamer met de be
handeling van de Surinaamsche begrooting een
aanvang maakte, werd eerst nog een korte ge-
dachtenwisseling gehouden over de regeling der
Werkzaamheden. Toen de voorzitter voorstelde
nog eenige wetsontwerpen aan de agenda toe
te voegen en eenige andere in de afdeeling te
doen onderzoeken, vroeg de heer K. ter Laan om
ook zijn initiatief-voorstel inzake uitbreiding
en verlenging van den leerplicht, thans in het
afdeelingsonderzoek te betrekken.
De voorzitter ontraadde dit. Immers, de Ka
mer heeft haar ontslagbrief al ontvangen en nu
is het toch zeker niet gewenscht, dat zoo'n de
missionair instituut zich meer dan strikt nood
zakelijk nog met staatszaken bemoeit. De Kamer
moest dit begrijpen en er voor zorgen, dat zij
zoo spoedig mogelijk uiteen gaat, zei de voor
zitter.
Blijkens de leekenen van instemming met
deze woorden van den voorzitter begreep de Ka
mer dit ook, behalve dan de heer Ter Laan zelf,
die bleef aandringen op afdeelingsonderzoek.
Ik zal er nog eens over denken, zei de voor
zitter, blijkbaar om van het gezeur af te zijn,
maar wij gelooven dat er niet veel kans be
staat dat de heer Ter Laan zijn zin krijgt.
Het verzoek van den heer Kortenhorst om de
regeering te mogen interpelleeren over de on
derhandelingen met Duitschland werd toege
staan. De dag, waarop deze interpellatie over
de onderhandelingen met Duitschland werd toe
gestaan. De dag, waarop deze interpellatie zal
worden gehouden, zal nader worden bepaald.
Bij de behandeling van de Surinaamsche be
grooting zijn ons twee zaken bijzonder opge
vallen n.l. de betrekkelijk geringe belangstelling
van de Kamerleden en de in menig opzicht on
voldoende gegevens omtrent deze kolonie en
omtrent hetgeen daar voorvalt. Wellicht houdt
het een met het ander verband, maar de feiten
vallen toch niet te ontkennen.
Het ontbreken van voldoende gegevens bleek
o.m. bij de bespreking van de relletjes op 7
Februari te Paramaribo naar aanleiding van de
arrestatie van den communist De Kom. (De
heer Wijnkoop beweerde wel, dat De Kom niet
bij de communistische partij is aangesloten,
maar de minister toonde aan de hand van de
antecedenten van dezen man aan, dat hij toch
zeker een geestverwant is).
Wat nu de relletjes betreft, moesten zoowel
de Kamerleden als de Minister erkennen, dat de
tot nu toe ingekomen berichten omtrent de ge
beurtenissen te vaag waren om ze in het juiste
licht te kunnen beoordeelen.
De vraag zou kunnen gesteld worden of de re
geering telegrafisch geen nadere informaties
had kunnen inwinnen, voordat de Surinaamsche
begrooting werd behandeld?
De muiterij op „De Zeven Provinciën" heeft
de relletjes te Paramaribo wel wat op den
achtergrond gedrongen, maar dat neemt toch
niet weg, dat ook het gebeurde in Suriname
de volle aandacht verdient van de regeering.
Op den politieken en economischen toestand
in Suriname werd ook nog naar aanleiding van
een andere gebeurtenis de aandacht gevestigd
n.l. van de vergadering van den Katholieken
Volksbond „St. Jozef" te Paramaribo op Zon
dag 15 Januari.
De vergadering was een bijeenkomst, zooals
de heer IJzerman terecht opmerkte, van rus
tige, ordelievende menschen, welke werd ge
leid door den zeereerw. pater L. Verheijen en
waarop o.a. het woord werd gevoerd door nie
mand minder dan de hoogeerw. pater Provica
ris. Op deze vergadering werd, volgens een
uitvoerig verslag in „De Surinamer" een mo
tie aangenomen, waarin verschillende belang
rijke zaken onder de aandacht van den Gou
verneur worden gebracht, welke een bedrei
ging vormen voor de rust en de orde in de
kolonie.
In die motie wordt o.a. gezegd, dat bijvoor
beeld lagere ambtenaren en beambten adminis
tratief zwaar worden gestraft, zelfs met een
broodeloosheid, terzake van private gedragin
gen, welke tegen de zedelijkheid werden ge
oordeeld, terwijl van algemeene bekendheid
is, dat in hoogere rangen evenzeer en zelfs
grover wordt gezondigd tegen de zedenwet,
zonder dat de schuldigen worden berecht op
gelijke, of zelfs op gelijksoortige wijze."
De minister zei, dat hij zich niet kan inden
ken, dat '11 man als gouverneur Rutgers niet on
partijdig tegenover maatschappelijke en ambte
lijke klasseverhoudingen zal staan; dat het hier
geldt oude wantoestanden, die moeilijk zijn
uit te roeien en dat geen gouverneur meer
moeite heeft gedaan om deze toestanden uit
te roeien dan gouverneur Rutgers. Wij nemen
dat gaarne aan, maar de toestanden blijken te
bestaan en zijn blijkens de uitspraak der ver
gadering van den Katholieken Volksbond een
doom in het oog van velen.
Aan deze en andere toestanden, in de motie
genoemd, welke de gemoederen in beroering
houden, zal ernstige aandacht moeten worden
gewijd.
Het schijnt, of er in Suriname eerst onrust
moet worden gemaakt, voordat er door de
overheid tot daden wordt overgegaan. Maar
het bestuur heeft juist de taak om de ge
beurtenissen vóór te blijven, merkte de beer
Feber terecht op.
Onze katholieke Indische specialiteit beval
den minister een bestudeering der motie van
den Volksbond ten zeerste aan en vroeg hem
den gouverneur toch vooral aanwijzing te ge
ven omtrent gelijke berechting van hoogere en
lagere landsdienaren.
De overige opmerkingen, die bij de Suri
naamsche begrooting gemaakt werden, werden
in de schriftelijke stukken ook reeds behan
deld.
Alleen willen we nog even vermelden de
toezegging, welke de heer Feber van den mi
nister kreeg, dat er zal worden nagegaan, of
er aanleiding bestaat om in het licht der te
genwoordige wetenschap een nader onderzoek
te doen instellen naar den goudhoudenden
aard van den Surinaamschen bodem. Het
laatste onderzoek daarvoor is in 1907 geschied
en sindsdien is de wetenschap zeer vooruitge
gaan. Misschien dat zij thans tot andere con
clusies en aanwijzingen komt dan 25 jaar ge
leden.
Federatie van fascisten en nationaal-
socialisten.
Het Ned. Corresp. bureau te den Haag meldt:
Dezer dagen heeft te sGravenhage een sa
menkomst plaats gehad van de gezamenlijke
besturen der volgende organisaties in de natio
naal- maatschappelijke beweging: Alg. Ned.
Fascistenbond; Fascistische Jongerenbond; Nat.
socialistische partij; Nat.-socialistische volks
gemeenschap; Verbond van Nationaal-solida-
risten.
Eenstemmig werd door de aanwezigen beslo
ten tot aaneensluiting in een federatie van de
gezamenlijke organisaties, welke staande de
vergadering werd opgericht op den grondslag
van een eenstemmig aanvaarde beginselver
klaring.
De Federatie, waarin het streven naar de
eenheid aldus reeds vasten vorm heeft gekre
gen, is bedoeld om de bestaande organisaties
verder ineen te smelten. Daarmede heeft dus
de laatstelijk nagestreefde aaneensluiting in
een groot gemeenschappelijk front vooralsnog
haar beslag gekregen.
Daar men zich in de kringen van de Fede
ratie op het standpunt stelt dat geen lankmoe
digheid meer dient te worden betoond tegen
over groepsbesturen, die zich al of niet bui
ten medeweten van hun leden en al of niet in
overeenstemming met den wensch dier leden
in afwijzenden zin hebben betuigd ten aanzien
van de aaneensluiting, valt te verwachten dat
die groepen de kracht van de samenwerkende
organisaties spoedig en terdege zullen ervaren.
Naar vanwege de Federatie kan worden me
degedeeld, geldt zulks niet alleen voor de
groep Mussert te Utrecht, welker propaganda
door de haar verleende gastvrijheid in niet-
fascistische bladen de aandacht heeft getrok
ken, en in zekere kringen in goede aarde
schijnt te vallen, doch vooral voor de enkele
groep, die door de Federatie nog van eenige
beteekenis wordt geacht, en waarvan althans
de leden wel in haar gemeenschappelijk front
behooren.
BRANDSTICHTING.
J. J., 26 jaar, broodbezorger te Oudenbosch
wilde zijn huisje laten repareeren. Daar hij
er het geld niet voor had, stak hij het in brand,
om zoodoende de beschikking te krijgen over
de 1200 verzekeringsgeld. De adv.-gen. bij
't Bossche Gerechtshof eischte Maandag beves
tiging van het vonnis der Bredasche rechtbank
waarbij verd. wegens brandstichting veroor
deeld werd tot 1% jaar gevangenisstraf.
In „Terminus" te Utrecht heeft de groep
„bacon" der Ver. van Ned. exporteurs van
vleesch en vleeschproducten haar jaarvergade
ring gehouden.
De voorzitter de heer J. H. W. Pasman merkte
op. dat het eerste halfjaar van 1932 goed is ge
weest voor de baconindustrie en dat in het
tweede halfjaar de crisisvarkenswet tot stand
is gekomen, met alle beslommeringen, welke
daaraan vastzaten. Spr. protesteerde ertegen,
dat buitenstaanders het willen laten voorko
men, alsof het met de varkenscentrale gesloten
contract voor de baconzouters de hemel op
aarde zou beteekenen.
Het is niet het minst aan het doorzetten
van den uitvoer door de particuliere baconfa-
brikanten en enkele coöperaties te danken, dat
het kwantum bacon, dat bij de contingeering
in Engeland aan Nederland is toebedeeld, nog
van den omvang is, die is vastgesteld.
Spr. memoreerde voorts de bespreking met
het bestuur van de Nederlandsche baconcon-
trole over de nieuwe eischen voor de bereiding
van bacon. Spr. uitte zijn voldoening, dat de
heer S. van Zwanenberg heeft voldaan aan het
verzoek van het hoofdbestuur der vereeniging,
terug te kómen op zijn bedanken als voorzitter
van het hoofdbestuur.
Na 's voorzitters rede bracht het bestuur
verslag uit over het afgeloopen vereenigings-
jaar.
De periodiek aftredende bestuursleden, da
heeren H. Meijeringh, te Gieten, I. van Zwa
nenberg, te Nijmegen en F. G. Dokter, te Ak-
krum, werden bij acclamatie herkozen.
NEDERLANDSCHE CHRISTELIJKE
ARBEIDERSPARTIJ.
De Ned. Chr. Arbeiderspartij zal bij de a s.
Tweede Kamerverkiezingen in alle kieskrin
gen uitkomen met de volgende lijst: 1 Nic.
Dekker, Hilversum, 2 L. v. d. Velden, Hilver
sum, 3 J. A. Schaafsma, De Bilt, 4 J. Varkevis-
ser, Groningen, 5 G. J. v. Bockel, Den Bosch,
6 E. Feenstra Jz„ Ede, 7 S. Greijdanus, Hilver
sum, 8 H. Gelling, Oostwedde, 9 D. R. Henstra,
Twijzelerheide, 10 J. H. Nijenboer, Eindhoven,
De 55-jarige J. B. te Schayk bij Oss die Zon
dag j.l. door twee onbekend gebleven personen
met een ijzeren staaf op het hoofd werd ge
slagen, is gisteren zonder tot bewustzijn te zijn
gekomen in het ziekenhuis te Nijmegen over
leden.
