IN HET ZICHT VAN DEN 5DEN MAART...
Huiduitslag.
BESCHERMING DER VERKIEZINGS
VRIJHEID
CHINA'S NEDERLAAG
IN JEIIOL.
ZATERDAG 4 MAART 1933
HERSTEL DER VRIJHEID.
MAAR EERST UITROEIING VAN
HET COMMUNISME.
DE STRIJD TEGEN HET CENTRUM.
Splitst
Hitier.
GENERAAL NOBILE^S ZIEKTE.
IN PLAATS VAN SALARIS-VER.
HOOGING GELEGENHEID TOT
BIJVERDIENSTE.
GRAF VAN EEN „ONBEKENDEN
WERKLOOZE".
STUDENTEN.CONFLICT TE
WARSCHAU.
DE AARDBEVING OP HONDO.
REEDS ZES HONDERD DOODEN.
JACHT OP ROOVER BOVEN OP
EEN TREIN.
BESTRIJDING DER SPRINKHANEN
PLAAG.
STAKING IN POOLSCHE KOLEN-
BEKKENS.
1500 CHINEEZEN GESNEUVELD
EN 3000 GEWOND.
HET H. JAAR.
DE AANSLAG OP PRESIDENT
ROOSEVELT.
DE PRESIDENTS WISSELING IN
AMERIKA-
MEVR. ROOSEVELT BEZUINIGT.
BRAND IN EEN CHINEESCHE
NORMAALSCHOOL.
LONDEN, 3 Maart (N.T.A.) De Berlijnsche
correspondent van de „Daily Express" heeft
een interview gehad met rijkskanselier Hitier,
waarin deze allereerst de bewering, dat de
brand in het rijksdaggebouw door nationaal-
socialisten zou zijn gesticht, een lasterlijke aan
tijging noemt.
Europa moest mij, aldus de rijkskanselier,
in plaats van op verdachtmakingen in te gaan,
dankbaar zijn, dat ik krachtig tegen de bolsje
wisten optreed.
Indien Duitschland communistisch werd, een
gevaar, dat zoo lang bestaan heeft, toen ik nog
geen rijkskanselier was, dan zou het nu niet
lang meer duren, of de rest van het beschaaf
de Europa zou in de knel komen van deze Azia
tische ziekte.
Hitier voegde er aan toe: De Engelsche re
geering zou niet anders gehandeld hebben dan
ik, indien het parlementsgebouw te Londen in
brand werd gestoken.
De vraag van den interviewer over geruch
ten omtrent de komende algemeene slachting
van politieke tegenstanders beantwoordde de
rijkskanselier met de woorden: „wij hebben
geen Bartholomeus-nacht noodig. Onze vijan
den zullen wij overeenkomstig de wetten von
nissen".
Op de vraag of de opheffing van de persoon
lijke vrijheid een blijvende toestand wordt ant
woordde Hitier: Neen, wanneer het communis
tische gevaar is weggenomen, zal de normale
stand van zaken terugkeeren. Onze wetten wa
ren te liberaal, dan dat het mij mogelijk ge
weest zou zijn, om krachtdadig en snel genoeg
met deze onderwereld af te rekenen.
Maar ik zelf wenseh dringend, een normalen
toestand zoo spoedig mogelijk te kunnen her
stellen. Eerst echter moeten wij een eind ge
maakt hebben aan het communisme.
Hindenburg aan hard. Bertram.
BRESLAU ,3 Maart (W.B.) In antwoord op
een tot hem door het Pruisische episcopaat ge
richt verzoek betreffende bescherming van de
verkiezingsvrijheid bij de komende verkiezin
gen, heeft rijkspresident von Hindenburg aan
den voorzitter van de bisschopsconferentie van
Fulda, Z. H. Em. Kardinaal Bertram, vorstbis
schop van Breslau, het ovlgende schrijven ge
zonden:
„Ik verzoek Uwe Eminentie ervan verzekerd
te zijn, dat ik alles zal doen, wat in mijn ver
mogen ligt, om de verkiezingsvrijheid der
staatsburgers te verzekeren en incidenten in
den verkiezingsstrijd te voorkomen en ik ben
er ook van overtuigd, dat de rijksregeering op
hetzelfde standpunt staat.
Een afschrift van uw schrijven heb ik on
verwijld den heer rijkskanselier en den heer
rijkscommissaris voor het land Pruisen toege
zonden".
Nog steeds moord en doodslag.
Blijkens de tallooze telegrammen uit Berlijn
en andere steden van Duitschland. blijven de
bloedige botsingen tusschen nationaal-socialis-
ten en hun politieke tegenstanders aanhouden
en neemt het aantal slachtoffers met den dag
toe.
Naar een V. D.-bericht uit Hamburg meldt,
had de nationaal-socialistische partij Donderdag
avond aldaar een fakkeloptocht georganiseerd.
Toen de stoet op den Billhorner-Röhrendamm
aankwam, werden plotseling vair een terras af
schoten gelost. Op commando wierpen de natio-
naal-socialisten zich onmiddellijk op den grond,
de fakkels werden uitgedoofd en de politie trad
terstond handelend op.
Met schijnwerpers werden de gevels belicht
en onder vuur genomen. In totaal schijnen ruim
200 schoten te zijn gevallen.
In aansluiting op deze gebeurtenissen werden
huiszoekingen gehouden in een aantal nabij
gelegen lokaliteiten. Men vond daarbij een groot
aantal wapenen.
Naar later door de politie werd medegedeeld,
heeft een ongeveer 70-jarige man, die aan het
venster van zijn woning zat, een doodelijke
wonde aan het hoofd gekregen. Een 29-jarige
zeeman, die naar den optocht stond te kijken,
kreeg een schot in de dij.
In verschillende stadsdeelen van Bremen is
eveneens weer ferm geschoten gisteren. Twee
personen werden zwaar en eenige andere licht
gewond. Een der gewonden, een lid van den
rijksbanier, is later overleden.
Door de politie werden hier echter dertien
nationaal-socialisten gearresteerd en nog wel
ten huize van een S.S.-leider.
Op de markt te Hoechst, waar Donderdag
avond twee a driehonderd nazis te luisteren
stonden naar de radiorede van Hitier, versche
nen plotseling uit een nabijgelegen straat com
munisten en leden van het ijzeren front. Het
kwam tot een bloedig treffen. Een S. A.-man
liep verwondingen op, waaraan hij later over
leed.
Drie leden van het ijzeren front werden min-
ernstig gewond,
Een
nationaal-socialist en een lid van het
ijzeren front zijn gearresteerd.
heeftEL' 2 Maart (VD) De politie te Kiel
t een huiszoeking in het vakvereenigings-
uis ondernomen. In totaal zijn 25 functiona-
issen der K.P.D. gearresteerd.
ZwWJCKAU' 2 Maart- (V.D.) De politie te
ini.l f U ,heeft 'al van huiszoekingen bij com-
schei'rtm t functionarissen gedaan en ver-
munistische Uin?er §earresteerd> w.o. het com
munistische lid van den landdag, Schubert.
le^ heeft ^'is2terenaro De P°1Uie t6 KeU"
de Keulsche en dc t 'l het secretariaat van
ganisatie een huiszoek-" che Centrum"or-
BERLIJN, 2 Maart. (V n q ttu
Abendblatt" is heden weer ve,.
als thans bekend wordt, was ho/
niet verboden, doch slecht's in ÏÏL? g,Stere"
men ln beslag geno-
WEIMAR, 2 Maart (V.D.) De nationaal-socia-
ljstische regeering in Thüringen heeft tot uit
voering van de nieuwe noodverordening van
den rijkspresident een aantal zeer scherpemaat
regelen afgekondigd, gericht zoowel tegen dè
communisten als tegen de S.P.D., het Ijzeren
Front en den Reichsbanner.
Door deze organisaties uitgegeven geschriften
moeten te voren worden goedgekeurd door de
plaatselijke politie.
Het ministerie van binnenlandsche zaken kan
dezen bladen mededeelingen verstrekken, die
gratis moeten worden opgenomen.
Het dragen van insignes der genoemde or
ganisaties is verboden.
Roode vlaggen mogen niet meer worden uit
gestoken.
Alle automobielen en vliegtuigen in Thü-
ïingen moeten tegen vergoeding ter beschikking
worden gesteld van de politie.
De communistische landdag-afgevaardigden
hebben hun vergoeding voor de maand Maart
■iet ontvangen.
Naar schatting zijn in Thüringen ongeveer
400 functionarissen der K. P. D, gearresteerd.
Ook te Cottbus communistische
catacomben.
BERLIJN. 3 Maart. (W. B.). De „Lokalanzei-
ger" van Cottbus meldt, dat een huiszoeking
van de politie aldaar bij communisten zeer veel
belangrijk materiaal aan het licht heeft ge
bracht.
Behalve vlugschriften en een aantal bro
chures met hoogverraderlijken inhoud, werden
talrijke wapenen in beslag genomen. Bovendien
vond de politie tal van Hakenkreuz-vlaggen
en S. A.-uniformen, waarmede de communisti
sche terreurgroepen zouden worden uitgerust.
De grootste verrassing was echter de ontdek
king van een uitgebreid net van onderaardsche
gangen in het midden van de stad, waar de
communisten wapendepóts hadden en die hun
als schuilplaatsen dienden. Voorts werd nog
een geheime drukkerij ontdekt.
De politie heeft de noodige maatregelen ge
troffen en o.a. het dragen van de Reichsbanner-
uniform verboden.
BERLIJN 2 Maart. (V. D.). Het optreden te
gen de communisten duurt onverminderd voort.
Te Neurenberg is een groote hoeveelheid druk
werk in beslag genomen. De leider van den
communistischen berichtendienst en leider van
den illegalen Rood-Front-strijdersbond, zoomede
de litteraire leider, werden gearresteerd.
Ook te Coburg is een hoeveelheid drukwerk
in beslag genomen, benevens een drukpers.
Te Stuttgart zijn scherpe voorzorgsmaatrege
len genomen ter bescherming van het landdag
gebouw. Communistische afgevaardigden mo
gen het gebouw niet meer betreden.
Te Westerburg zijn eenige communisten ge
arresteerd, die een brug in de lucht zouden
hebben willen laten vliegen.
Te Hamburg zijn tal van communisten, on
der wie een aantal buitenlanders, gearresteerd.
Ook zou een aantal wapens in beslag zijn ge
nomen.
Bij communisten te Wittenberg heeft men
een aantal partij-insignes der N.S.D.A.P. en
S.A.-uniformen gevonden.
Is s-£t industriegebied van Opper-Silezië zijn
tot nu toe 3ü3 communisten gearresteerd.
HARBURG, 3 Maart. (V. D.) Nsar wordt
medegedeeld, zijn te Harburg gisteren 120 com
munistische leiders gearresteerd.
Voorspelde Schumann den
rijksdagbrand?
WEIMAR, 3 Maart. (V. D.) Thans wordt me
degedeeld, dat het communistische rijksdaglid
Schumann in een verkiezingsvergadering in het
dorpje Gehren bij Arnstadt op den avond van
den brand zou hebben gezegd: „Vanavond zal
de rijksdag branden, maar dat geeft niets. Als
deze danszaal afbrandt, dan komt er een nieuwe
voor in de plaats."
Het Thüringsche ministerie van binnenland
sche zaken stelt een onderzoek in.
Tal van communisten vluch.
ten naar Litauen.
KOWNO, 2 Maart. (V.D.) Sedert eenige da
gen trachten talrijke personen uit Duitschland
op illegale wijze de Litausche grens te over
schrijden.
Den Litauschen grensbeambten zeggen deze
personen, dat zij Duitsche communistische
vluchtelingen zijn en dat zij zich op weg naar
Moskou bevinden.
Met het oog op de feiten, heeft de Litausche
minister van binnenlandsche zaken bevel ge
geven tot verscherpte bewaking der geheele
grens en scherpe controle van allen, die de
grens willen overschrijden, aangezien de over
heid vreest dat de vlucht der communisten uit
Duitschland een massaal karakter zal aanne
men.
V erbod van centrumsbladen.
Naar V. D. uit Paderborn meldt, is het daar
verschijnend Centrum-dagblad „Westphaelisches
Volksblatt" heden wegens een, in de rubriek-
plaatselijk nieuws verschenen, bericht over een
lezing van Pater Friedrich Muckermann, voor
den tijd van 3 tot 5 Maart verboden.
Het verbod geldt tevens voor alle kopbladen.
Door den eersten burgemeester van Trier is
ook het Centrumsblad „Trierische Landeszei-
tung" voor een dag verboden.
BERLIJN, 2 Maart. (V. D.). Naar verluidt,
wordt het bericht inzake de arrestatie van den
hoofdredacteur van de „Vorwarts", Stampfer,
niet bevestigd.
Stampfer zou oorspronkelijk, om verhoord te
worden, naai) het politie-presidium gebracht
worden. Hij werd echter in zijn woning niet
aangetroffen.
HAMBURG, 3 Maart. (H.N.) Op verzoek van
de rijksregeering is het orgaan der sociaal-de
mocraten te Hamburg, de „Hamburger Echo",
voor den tijd van veertien dagen verboden. De
sociaal-democratische senatoren, die hun goed
keuring aan dit besluit niet konden hechten,
zijn uit den senaat getreden.
BERLIJN, 3 Maart. (W. B.) Een reeks lei
dende Katholieke persoonlijkheden van Duitsch
land heeft een oproep gepubliceerd aan de Ka
tholieken van Duitschland.
In dien oproep wordt o. a. gezegd
Duitsche geloofs- en volksgenooten
Een partij massa, die voor zich alleen er aan
spraak op maakt, Katholiek te zijn, maakt mis
bruik van uw geweten. Zij zegt, dat een nieuwe
Kulturkampf onze Kerk bedreigt.
Wat ons echter bedreigt is het langzaamaan
afglijden naar het geestelijke, economische en
politieke bolsjewisme.
De laatste 14 jaren hebben de baan vrij ge
maakt voor het bolsjewisme.
Vergeet het nietsinds centrum en Marxisme
samengaan, is alleen de anti-Kerkelijke vrij-
denkersbond van 3000 op 600.000 leden gestegen.
Zeker, wij hebben voor vele mannen, die
aan de spits van het centrum staan, wij hebben
juist voor het Katholieke volk, dat het centrum
volgt, te veel eerbied, om niet te gelooven en
uit te spreken, dat ook zij deze ontwikkeling
van den toestand niet gewild hebben.
Maar schuldig zijn zij aan deze ontwikkeling!
De mannen echter, die sinds 30 Januari het
roer van het rijk in handen hebben, willen
aan deze heillooze ontwikkeling een einde
maken.
Zij willen den gemeenschappelijken strijd der
Christelijke Kerken tegen het ontbindingswerk
der Marxistisch-boisjewistische machten.
Zij willen een christelijken en Duitschen staat.
Zij strijden voor de buitenlandsehe en bin
nenlandsche vrijheid van ons volk.
Katholieken Onze bisschoppen zeggen ons
kiest mannen van beproefde Katholieke ge
zindheid.
KatholiekenKiest mannen, die hun beproef
de christelijke gezindheid door de daad toonen.
Katholieken! Thans gaat het om de beslis
sing: christelij k-Duitsche staat, christelijk-
Duitsche cultuur of bolsjewisme.
Katholieken, geeft uw stemmen derhalve op
5 Maart niet aan het centrum en niet aan de
Marxisten, doch komt met uw stemmen op voor
de nationale verheffing.
(Onnoodig te zeggen, dat wij bovenstaanden
„Oproep aan de Katholieken van Duitschland",
welke in werkelijkheid een verkiezingsmanifest
tegen bet centrum if, slechts publiceeren „a
WS
De oude garnizoenskerk te Potsdam, die als tijdelijk rijksdaggebouw bestemd is.
titre d'information" en als een voorbeeld van
de wijze, waarop de strijd tegen het centrum
op 't oogenblik wordt gevoerd. Red.)
BRUNSWIJK, 3 Maart. (W.B.) Naar het
Brunswijksche staatsministerie meedeelt, is
rijkskanselier Hitier op zijn eigen verzoek,
zónder uitstel uit zijn ambt als Brunswijksch
regeeringsraad ontslagen.
Rijkskanselier Hitier werd, zooals men zich
herinneren zal, door een besluit van het Bruns
wijksche staatsministerie van 25 Februari 1932
tot Brunswijksch regeex-ingsraad benoemd en
waardoor hij Brunswijksch staatsonderdaan
werd en hiermede Duitsch rijksonderdaan.
Rijkskanselier Hitler was als regeeringsraad
bij het Brunswijksche gezantschap te Berlijn
in bijzonderen dienst werkzaam.
Het brandtooneel.
BERLIJN, 3 Maart. (V.D.) Op herhaald
verzoek is thans voor het publiek de moge
lijkheid geopend, de door brand verwoeste
zittingszaal van den rijksdag te bezichtigen,
opdat iedereen zich persoonlijk zal kunnen
overtuigen van het vreeselijke van den brand
De eerste bezichtiging had onder politie
toezicht vanmiddag tusschen 2 en 5 uur plaats.
De anti - communistische
maatregelen.
HARBURG-WILHELMSBURG, 3 Maart. (V.D.)
Bij een huiszoeking door de politie ten huize
van een communist te Buchholz werd een
machinegeweer en een hoeveelheid munitie in
beslag genomen. Voorts zou een lijst gevon
den zijn waarop gebouwen en boerenhofsteden
stonden aangegeven, die in brand gestoken
moesten worden.
BERLIJN, 3 Maart. (W.B.) De rijksdagafge
vaardigde Thaelmann, de voorzitter van het
centraal comité der K.P.D., is, naar wij ver
nemen, hedennamiddag te Charlottenburg
gearresteerd.
RECKLINGHAUSEN, 3 Maart. (H.N.) Naar
de persdienst van de politie meedeelt, zijn in
Rijnland en Westfalen in de laatste dagen in
totaal 2.050 bekende communisten in hechtenis
genomen, n.l. 850 in Westfalen en 1200 in de
Rijnprovincie.
Beleediging van Hugenberg.
BERLIJN, 3 Maart. (H.N.) Vandaag heeft
voor de rechtbank in Moabit de pacifistische
schrijver Gebhardt terechtgestaan, evenals de
uitgever van het tijdschrift: „Kroniek der
menschheid", de vroegere kapitein Georg
Lichey.
In een artikel van dit tijdschrift, dat op 9
Januari verscheen, en den titel draagt: „Ach
ter de coulissen van de internationale wapen
industrie" zijn verschillende brieven gepubli
ceerd, waarin beweerd wordt, dat Hugenberg
na den oorlog van de Engelsche wapenfabriek
Vickers een bedrag van 123 millioen goud
mark heeft ontvangen. Dit bedrag is aan
Hugenberg en Duitsch-nationale kringen,
evenals aan de firma Krupp betaald als winst
aandeel voor de tijdens den oorlog door Vic
kers vervaardigde granaten, waarbij van een
slaghoedjepatent van Krupp gebruik werd
gemaakt.
Hugenberg heeft voor den oorlog als direc
teur-generaal van Krupp dit patent tegen een
behoorlijk bedrag en een aandeel op de winst
aan Vickers verkocht.
Gebhardt heeft deze beschuldiging in di
recte brieven aan Hugenberg herhaald en wel
het laatst op 15 Februari 1933, nadat Hugen
berg rijksminister was geworden. Het is dus
het eerste politieke proces, dat wegens belee
diging van een lid van de tegenwoordige rijks
regeering wordt gevoerd.
Hugenberg heeft zich civiele partij gesteld
en wordt door advocaat Donner vertegen
woordigd.
Sabotage door communisten
HANNOVER, 3 Maart. (V.D.) Op de terreinen
van de Deutsche Erdoel Industrie „Deurag"
aan de Misburger haven is een daad van sa
botage geschied, welke een groote ramp had
kunnen veroorzaken. Kwaadwilligen hebben
een tank waarin zich 600 ton benzine bevonden,
geopend, waardoor de tank leegliep en het
gansche terrein alsmede de verre omtrek door
een ongeveer 200.000 liter benzine werden over
stroomd, zoodat groot gevaar voor een reus
achtige explosie bestond.
Gelukkig heeft men tijdig het gebeurde ont
dekt, waarmede een groote ramp is voorko
men.
Volgens een nader bericht hebben de daders
de ventielen van drie tanks geopend en zou
slechts een vonk voldoende zijn geweest om een
brand van onafzienbaren omvang te veroor
zaken.
De politie heeft 25 personen gearresteerd.
Natuurlijk neemt men in sommige, kringen
aan, dat de daders communisten zijn.
Vlucht van Poolsche Joden.
WARSCHAU, 3 Maart. (V.D.) De gebeurte-
niesen in Duitschland hebben tot gevolg, dat
uit Polen afkomstige Joden in grooten getale
het rijk verlaten.
Tal van Duitsche communisten, die slacht
offer zijn van de terreur, komen over de Oost-
Pruisische grens om een toevlucht in Polen te
zoeken.
BERLIJN, 3 Maart. 1H.N.) Een aantal Jood-
sc'ne vereenigingen in Duitschland heeft in een
adres aan de Duitsche regeering geprotesteerd
tegen de antisemietische propaganda, welke
op het oogenblik in Duitschland wordt gevoerd.
Politie over v. d. Lubbe.
BERLIJN, 3 Maart (W.B.) De leider der po
litieke politie deelt als resultaat van het on
derzoek inzake den gearresteerden van der
Lubbe het volgende mede:
Als één der brandstichters van het Duitsche
rijksdaggebouw werd nog op den avond van de
brandstichting op de plaats der misdaad de
Nederlandsche staatsonderdaan, Mar. van dtr
Lubbe, gearresteerd.
De dader, die in het rijksdaggebouw zelf ge
grepen werd, was slechts van een broek voor
zien, daar zijn andere bovenkleden hadden
vlam gevat en hij zich dus van die brandende
kleeren had moeten ontdoen.
De gedeeltelijk door het vuur aangetaste
kleedingstukken zijn door de politieke politie
veilig opgeborgen.
Van der Lubbe is 24 jaar oud en is afkom
stig uit Leiden. Hij had een regelmatigen Ne-
derlandschen pas bij zich.
Dat hij in relatie staat met de K. P. D. staat
reeds na de tot nu toe door de politie gedane
nasporingen, buiten twijfel vast.
Van der Lubbe staat overigens bij de politie
als communistische agitator bekend.
Zoo werd hij op 28 April 1931 door de politie
te Gronau in Westfalen gearresteerd, wijl hij
in deze plaats ansichtskaarten met communis
tische strekking, die hij van de partij ten ver
koop ontvangen had, zonder de vereischte ver
gunning der politie verkocht.
Uit de processen-verbaal van het verhoor
door de politie en door den rechter van instruc
tie blijkt, dat v. d. L. met de communistische
aanwijzingen over „het gedrag van den pro
letariër voor het gerecht" geheel vertrouwd
was.
Hij heeft daar ook het verloop der gebeurte
nissen alleen inzooverre toegelicht, als het door
het getuigenis der hem gearresteerd hebbende
beambten en van een anderen getuige met ze
kerheid bewezen was.
Van der Lubbe is, naar uit het onderzoek
der politie gebleken is, in den laatsten tijd in
Duitschland herhaaldelijk in vergaderingen en
op debatavonden als communistische agitator
opgetreden. De dader is de Duitsche taal mach
tig.
Van der L. heeft, wat zijn eigen deelneming
aan de brandstichting betreft, een vergaande
bekentenis afgelegd.
Voor zoo verre het tot nu toe gehouden on
derzoek gegronde redenen tot verdenking be
treffende de medewerking van derde personen
heeft opgeleverd, kan in het belang van dat
onderzoek op 't oogenblik niets gezegd worden.
De nasporingen der politie betreffende v. d.
L. zijn geëindigd.
De leider der politieke politie heeft thans
de meest markante foto's van v. d. L. uit
Leiden gepubliceerd, het het verzoek aan de
bevolking om mededeelingen, wie den dader
en zijn relaties kent.
Tegelijkertijd wordt door den politie-presi-
dent gewezen op de uitgeloofde belooning van
20.000 Mark voor mededeelingen, die voor de
opheldering der zaak dienstig zijn.
Acute bindedarmontsteking.
MOSKOU, 3 Maart. (R.O.) In het Kremlin-
hospitaal alhier is de Italiaansche noord-pool
onderzoeker, generaal Umberto Nobile, (van
wiens ziekte reeds melding werd gemaakt) gis
terenavond aan een acute blindedarm onste-
king geopereerd.
Ds toestand van generaal Nobile baart groote
zorg. Zijn temperatuur is weliswaar niet hoog,
doch de patient is zeer zwak, daar de appendix
voor de verwijdering gebarsten is.
Vooraanstaande Russiche doctoren wijden
hun zorg aan Nobile, die hier sedert verle
den jaar werkzaam is aan de Russische lucht-
schepenfabriek als adviseerend ingenieur.
Generaal Nobile wiens luchtschip, de „Italia"
in Mei 1928 in het ijs van de Noordpool is ver
gaan, was ook aan boord van het sovjet-lucht
schip „Udarnik" toen dit eenige maanden ge
leden op zijn eerste reis van Lenigrad naar
Moskou in een hevigen storm geraakte en een
noodlandig moest uitvoeren. Slechts door de
groote tegenwoordigheid van geest van de be
manning werd toen verhinderd, dat het lucht
schip tegen den grond te pletter sloeg.
SANTIAGO DE CHILI, 3 Maart (R.O.) Aan
gezien de Chileensche regeering niet kon vol
doen aan het verzoek van de ambtenaren om
salarisverhooging, heeft zij thans getracht op
andere wijze aan hun verlangens tegemoet te
komen.
Zij heeft besloten, de ambtenaren van zeven
uur 's ochtends tot twaalf uur 's middags te
laten werken en hun den middag vrij te
geven, teneinde hen in de gelegenheid te
stellen iets bij te verdienen.
Zij, die geen avond- of middagwerk kunnen
vinden, krijgen gratis stukjes grond in de na
bijheid van de stad, waar zij de groenten
kunnen teelen, welke zij voor eigen gebruik
noodig hebben.
Men ziet thans 's middags de typisten en
klerken den grond bewerken.
De werkloozen van de stad New-York hebben
een passend monument opgericht ter nagedach
tenis van een onbekenden werklooze, die onge
veer half Januari van honger en ellende op
de Broadway was ineengezakt en dood werd
opgenomen. De naam van dit slachtoffer der
wereldcrisis heeft men nooit kunnen achter
halen.
Toen het stadsbestuur het slachtoffer op de
algemeene begraafplaats ter aarde wilde laten
bestellen, lokte dit een algemeen protest uit bij
de werkloozen deze wisten van hun armoede
nog zooveel geld bijeen te sparen dat de onbe
kende werklooze in Bronz een passende begra
fenis en grafmonument kreeg.
WARSCHAU, 2 Maart. (V.D.) Daar de na
tionalistische studenten een staking hebben
geproclameerd,, om te protesteeren tegen de
wet, waarbij de universitaire autonomie wordt
beperkt, zijn alle instellingen voor hooger on
derwijs te Warschau op last der autoriteiten
gesloten.
Studenten, die getracht hebben, voor het uni
versiteitsgebouw te bctoogen, zijn door de
politie uiteengejaagd.
TOKIO, 3 Maart (V.D.) Volgens de laatste
officieele berichten zijn bij de aardbeving in
Japan ruim zeshonderd menschen om het leven
gekomen, terwijl 1220 menschen zijn gewond
en 305 menschen worden vermist.
Ongeveer vijfduizend huizen zijn ingestort
en tweeduizend huizen staan onder water.
Tal van verbindingen zijn verbroken, zoodat
vele bijzonderheden nog niet bekend zijn.
De aardbeving heeft groote schade aange
richt in de districten Fikoeshima Miyami,
Tsjika en Iwate.
De Japansche regeering heeft terstond van
het marinestation Ominato kruisers uitgezon
den om hulp te verleenen aan de havens in
het aardbevingsgebied.
TOKIO, 3 Maart. (V.D.) Door de aardbeving
op het eiland Hondo zijn ongeveer 8000 huizen
verwoest.
Brandweerpolitie en militairen verrichten
de opruimingswerkzaamheden. Alle telefoon-
en telegraaflijnen zijn vernield. Te Tokio zijn
Vrijdagochtend nog lichte aardschokken waar
genomen. Het gebied van de ramp wordt door
een groote troepenmacht geïsoleerd.
De aardbeving is ook op de Philippïjnen
waargenomen. Te Manilla trilden zelfs zware
uit gewapend beton geconstrueerde gebouwen
op hun grondvesten.
BERLIJN. 3 Maart (V.D.) De aardbeving in
Japan is ook door de Duitsche observatoria
geregistreerd. De seismegrafen van het rijks
instituut voor seismografisch onderzoek te Jena
registreerden den eersten schok gisterenavond
te 18 uur 43 min. 35 sec. De kracht van den
schok was zoo groot, dat de naald met vrij
groote kracht tegen de reminstallatie sloeg,
zoodat de bodembeweging te Jena grooter dan
anderhal ven millimeter moet zijn geweest. Dat
deze beweging niet kon worden gevoeld, werd
veroorzaakt door het feit, dat zij zeer lang
zaam, ongeveer in een halve minuut, geschied
de. Pas na ruim vier uur kwamen de seismo-
grafische instrumenten weer tot rust. De golf
beweging moet dus eenige malen rond den
aardbol zijn geloopen. Sedert het bestaan van
het instituut heeft men nog nooit een zoo
sterke aardbeving geregistreerd.
Het Wurttembergsche observatorium te Stutt
gart constateerde dat de golfbeweging aan de
oppervlakte bijna 4 m.m. bedroeg. Ook dit
observatorium heeft in de laatste dertig jaar
sedert het bestaan van bruikbare seismografen,
een zoo krachtige aardbeving niet waargeno
men. De eerste golfbeweging werd te Stutt
gart geregistreerd te 18 uur 43 min. 10 sec.
LONDEN, 3 Maart. (H.N.) Uit Tokio wordt
gemeld, dat volgens de laatste berichten de
aardbeving en stormvloed 1535 slachtoffers heb
ben gemaakt. Bovendien worden 948 personen
vermist, terwijl er 338 gewond zijn. Men vreest
echter, dat het totale aantal dooden tot 3000
zal oiijgen.
Korte beschrijving van het
eiland.
Het eiland Hondo (hoofdland) of Honsjoe
(hoofdeiland) is zooals de naam reeds aan
duidt het voornaamste eiland van het eigen
lijke Japan. Het wordt ook wel Nippon (letterl.
wortel der zon) genoemd, een benaming die
later op geheel Japan is overgegaan.
Hondo gelijkt geografisch op een tegen den
Oceaan gespannen boog, waarvan de pijl de
grootste breedte overspant en naar het Noord-
Westen gericht is.
Het eiland bestaat uit bergketens, die pa
rallel loopen met de lengte-as en gevormd
worden door lagen gneissteen, leisteen en
graniet. Midden tusschen deze ketens ligt een
vulcanische zóne, waarin de hoogste bergen
liggen.
Op Hondo bekronen de vulcanische forma
ties veelal de kammen van het oude gebergte
of vormen zij geïsoleerde geweldige kegels,
tot een hoogte van 2500 M. Hiervan kwam de
Bantaisan (1840 M.) ten Noorden van het
Inawashiro-meer na een duizendjarige rust in
1888 tot een geweldige uitbarsting.
Het noordelijk en ook het centrale deel van
het eiland Hondo, vooral ook Tokio zelf, zijn
reeds verscheiden malen door aardbevingen
geteisterd. De zwaarste der laatste 40 jaren
had plaats den 28sten October 1891. Het cen
trum ervan lag ten oosten van het Biwa-meer,
waar de steden Gisoe, Ogaki en Nagoja
zwaar geteisterd werden. Ruim 8000 menschen
kwamen toen om het leven en 100.000 huizen
werden verwoest.
Wasch de aangedane plaatsen met warm water
en Purolzeep, droog daarna voorzichtig af, doe
er dan wat Purol op en strooi daar overheen,
nog wat Purolpoedar. Herhaal dit eiken dag,
zoolang het noodig is.
Keel. 6819DGVS 8
BELGRADO, 2 Maart. (R.O.) Na een opwin
dende jacht over het dak van Europa's snel-
sten trein, den Orient Express, tijdens een
vaart van 120 K.M. is de politie er in geslaagd,
een berucht treinroover te arresteeren.
De man maakte uitsluitend zijn werk van
dezen luxe-trein, tijdens de reis van Parijs
naar Istamboel.
De arrestatie geschiedde te Vinkovtzi.
De politie verdenkt hem van het stelen van
een waardevollen gouden sigarettenkoker, die
door koning Alexander aan een Joego-Sla-
vischen minister cadeau is gegeven, alsmede
van het zakboekje van een directeur eener
verzekerings-maatschappij, voorzien van be
langrijke aanteekeningen en van het ont
vreemden van de juweelen eener beroemde
Europeesche schoonheid.
Door ze op te eten.
TUNIS, 3 Maart. (R.O.) De geheele bevol
king in het gebied van de oase van Tozur is
in actie om sprinkhanen te vangen, die in
groote menigten door den wind uit het Noor
delijk deel van de Sahara worden gedreven.
Aangezien gezouten en geroosterde sprink
hanen voor de inlandsche bevolking een groo
te lekkernij beteekenen, verschaft de regee
ring gratis zout aan hen, die aan de sprink-
hanenvangst deelnemen. Men hoopt het aan
tal deelnemers aan de vangst daardoor zoo
groot te maken, dat de sprinkhanenplaag
wordt beperkt.
WARSCHAU. 3 Maart. (V.D.) Vandaag is in
alle drie de kolenbekkens een 48 uurs-staking
geproclameerd, als protest tegen de aangekon
digde loonsverlaging. De regeering is voor
nemens, stappen te doen, om deze voorgeno
men loonsverlaging te voorkomen, daar de
loonen verleden jaar reeds aanzienlijk zijn
verminderd.
SNELHEIDSRECORD ONDERZEEBOOTEN
LONDEN, 3 Maart. (V.D.) De nieuwe Engel
sche onderzeeboot „Themse", heeft bij proef
tochten een snelheid bereikt van meer dan
24 knoopen per uur. hetgeen een nieuw snel
heidsrecord voor onderzeebooten beteekent.
Het schip kan genoeg brandstof meevoeren
voor een tocht om da aarde, zonder te bunke
ren of tanken aan boord te nemen.
Naar Reuter uit Rome meldt, heeft Mussolini
een onderhoud gehad met de Jouvenel, den
Franschcn ambassadeur te Rome.
PEKING, 3 Maart. (R.O.) De Chineezen
hadden bij de gevechten van Woensdagavond
en Donderdag 1500 dooden te betreuren.
Ongeveer 3000 Chineesche soldaten werden
gewond.
Op instigatie der Chineesche centrale re
geering is het hoofd der provinciale regeering
van Jehol, generaal Taoe Lin, uit zijn functie
ontheven. Tot zijn opvolger is benoemd gene
raal Tsjan Tsjo Jan. Deze mutatie staat in
verband met de Chineesche nederlaag in
Jehol.
SHANGHAI, 3 Maart. (R.O.) De Chineesche
commandanten Tsjang Tsao Siang en Wan
Foe Lin zijn uit Jehol naar Peking vertrok
ken. De Japansche troepen achter Ting
Tsjoean, vijftien mijlen ten Oosten van Jehol,
zijn van plan morgen bij het aanbreken van
den dag naar hun voornaamste doel op te
rukken.
Volgens een bericht uit Tokio hebben de
Japanners de stad Ping Tsjoean bezet.
TOKIO, 3 Maart. (V.D.) De Japansche ad
miraliteit deelt mede, dat ter bescherming der
Japansche belangen te Tsing Tao een vlieg-
tuigmoederschip met eenige Japansche onder-
zeebooten is aangekomen.
BANGKOK, 3 Maart. (R.O.) Het ministerie
van buitenlandsehe zaken van Siam spreekt
de berichten tegen, dat Siam Japan zou steu
nen bij de operaties in Jehol.
Een plechtigheid op 6 April.
Men seint ons uit Rome d.d. gisteren:
Z. H. de Paus heeft aan den kardinaal-vica
ris Marchetti een brief gericht, waarin hij aan
kondigt, dat hij op den 6en April naar een
aanbiddingsuur in de St. Pieter zal komen. De
H. Vader wenscht nX dat één der eerste plech
tigheden in het H. Jaar aan het Lijden van
Christus zal zijn gewijd.
Op hetzelfde avonduur zullen andere aan
biddingen in daartoe bestemde kerken van
Rome gehouden worden.
Had Zangara een handlanger
CHICAGO, 3 Maart. (R.O.) De politie alhier
heeft een man doen vervoeren naar een in
richting voor geesteszieken, die in briefwisse
ling gestaan zou hebben met Zangara, den
pleger van den aanslag op president Roosevelt,
die tot 80 jaar gevangenisstraf is veroordeeld.
De geheime politie te Miami heeft een in
code geschreven brief onderschept, die door
den man, genaamd Ludwig Rahmer, aan ZSn-
gara gezonden is, waarin hij dezen feliciteert
met zijn „goede daad" en tevens gewag maakt
van president Hoover's aanstaand verblijf te
Palo Alto in Californië.
Rahmer ontkent den brief geschreven te
hebben, doch hij zou hebben toé^egeven Zan
gara te kennen. De geheime dienst deelt nog
mede, dat Rahmer in het bezit bevonden is
van een aanteekening in gewoor. schrift, gelijk
aan den gecodeerden brief.
WASHINGTON, 3 Maart. (R.O.) Roosevelt
heeft advocaat Cummings tot tijdelijk minister
van justitie benoemd.
Men- rekent er op, dat meer dan twee hon
derd duizend personen morgen aan de instal
latieplechtigheid van Roosevelt zullen deelne
men.
Ontzaglijke scharen zijn vandaag van elders
naar Washington gekomen. In de straten
heerscht een vroolijke stemming.
Roosevelt en Hoover hebben elkaar vandaag
een beleefdheidsbezoek gebracht.
Roosevelt te Washington.
NEW YORK, 3 Maart (R.O.) Roosevelt, ver
gezeld van zijn echtgenoote, is te Washington
aangekomen in verband met zijn installatie
als president der republiek op 4 Maart.
Hij zal heden het gebruikelijke officieele be
zoek aan Hoover brengen en met dezen den
economischen toestand bespreken.
WASHINGTON, 3 Maart. (R.O.) Naar ver
luidt, zal Hoover, alvorens zich morgen in het
particuliere leven terug te trekken, een laat
ste officieele verklaring tot het volk richten.
NEW-YORK, 3 Maart. (R.O.) Mevrouw
Roosevelt zal, als zij morgen het Witte Huis
betrekt, een bezuiniging van 25% invoeren.
Aan een correspondent van Reuter verklaarde
mevrouw Roosevelt, dat zij thans nog niet
kan zeggen, op welke wijze zij bezuinigen zal,
doch, aldus zeide zij, Franklin heeft mij vei-
zocht, dit te doen in overeenstemming met
zijn politiek, om alle bestuursuitgaven met
25% te verlagen, en ik zal daaraan gevolg
geven.
Volgens haar tegenwoordige plannen zal
mevrouw Roosevelt het personeel van het
Witte Huis met negen man verminderen, en
verder bezuinigen op het eten en de algemee
ne huishoudelijke uitgaven.
„Er zijn op het oogenblik 32 man personeel
in het Witte Huis en ik meen, dat hetzelfde
werk ook door 23 man kan worden gedaan.
Bij groote officieele gelegenheden zal ik na
tuurlijk extra hulp moeten hebben", aldus de
echtgenoote van den president.
De familie Roosevelt zal zes leden van haar
tegenwoordige personeel mee naar het Witte
Huis nemen, n.l. den chauffeur, Roosevelt's
huisknecht, het kamermeisje van Mrs. Roose
velt, den kok, de keukenmeid en den butler,
40 studenten om het leven gekomen.
Bij een feilen brand in de normaalschool van
Hengkow hebben 40 studenten den dood gevon
den. Dit welvarend college „Chen-San" (de
school van het nieuwe leven) telde meer dan
400 leerlingen, waarvan 200 internen. De brand
ontstond op de slaapzaal, waar men onvoor
zichtig genoeg een benzinelamp had laten bran
den. Weldra stond het gebouw, dat geheel uit
hout was opgetrokken, in lichte laaie. De dienst
doende wacht was zoo overstuur, dat hij de
sleutels niet meer wist te vindentoen men
met bijlen de deuren had ingeslagen, ware#
reeds 40 studenten een prooi der vlammen ft»
worden,
