h
PRIJSPUZZLE No. 38
VERKIEZINGSCONGRES DER S.D.A.P.
f
iMÉÉlMii
MAANDAG 6 MAART 1933
DE GELDSCHIETERS IN MOSKOU?
EERSTE ZITTING IN DE KEIZER
KARELSTAD.
Felle critiek van Schaper
op de Arbeiderspers.
GEEN VOORUITZICHT OP DEEL
NEMING AAN DE REGEERING.
■igg|g||Jjil
I
Geld voor taxi's, dure zalen,
uniformen en muziek
instrumenten.
VERLENGING DIENSTTIJD VOOR
PENSIOEN.
ijlf
VOORSTEL TOT EEN GODSVREDE
VOOR VIER JAAR.
NEDERLANDSCHE TOONEELUNIE.
RADIO-PROGRAMMA
RADIO-BERICHTEN
N ij m e g e n, 4 Maart 1933.
Op de grens van Noord en Zuid, in de
schaduw van het Valkhof en in de nabijheid
van het hoofdgebouw der Katholieke Universi
teit, houdt de S. D. A. P. haar wapenschouw
voor de verkiezingen in de plaats van het
gewone Paaschcongres. In zekeren zin kan deze
congresstad symbolisch worden genoemdzij
teekent de positie der S. D. A. P., die boven
den Moerdijk haar hoogtepunt schijnt te heb
ben bereikt en alleen op voortgang kan rekenen
indien zij erin zou slagen den geweldigen slag
boom van het Katholieke Zuiden te overwel
digen.
Of zij hierop zelf rekent, mag betwijfeld
worden. Wel spreekt voorzitter Oudegeest over
„de laatste levensjaren van het kapitalisme",
maar men krijgt den indruk, dat de sociaal-
democratie zelf nationaal en internationaal veel
meer in het defensief is gedrongen. De slechte
internationale positie wordt voldoende getee-
kend door het feit, dat de secretaris der Inter
nationale, Adler, niet eens aanwezig kon zijn,
evenmin als een Duitsche afgevaardigde. Slechts
een Belgisch afgevaardigde was aanwezig, die
ook een begroetingswoordje sprak, maar in
mineur. Ook in België kan de sociaal-democra
tie niet van zegepralen gewagen.
De rede van den heer Oudegeest was rustig,
rustiger dan de toon, die klinkt in de soc.-dem.
pers. Oudegeest weet, dat de S. D. A. P. voor
zeer zware verkiezingen staat en dat de toe
standen in Duitschland hier hun weerslag kun
nen hebben. Maar hij vraagt om koel te blijven.
Wat de ontwapening betreft„wij hebben wei
nig in de melk te brokkelen", erkent de heer
Oudegeest. Een troost voor het congres was,
dat Vliegen uit de ontwapeningsdelegatie was
getreden naar aanleiding van het gebeurde inet
„De Zeven Provinciën". Het feit heeft indruk
gemaakt op de S. D. A. P., althans te oordeelen
naar het hartelijk applaus, dat Vliegen kreeg.
Hadden de Congresgangers al kennis genomen
van het rustige oordeel, dat Albarda in de pas
verschenen aflevering van „De Soc. Gids"
schreef Zoo ja, dan moet het oordeel over
de repressie van de regeering wel anders lui
den. Maar een sociaal-democraat ziet deze
dingen andersOudegeest zegt, dat de gods
dienst geen oogenblik in het geding is. Meteen
ontvangen wij „De Notenkraker", waarin een
spotprent staat tegen onze Katholieke bisschop
pen. Zij worden voorgesteld als handlangers
van het Hitlerianisme, het stelsel, dat door meer
dan één bisschop uitdrukkelijk verboden is.
Wordt dit nu inderdaad vergeten Zooals blijk
baar ook het werk van andere groepen der
bevolking in het belang der werkloozen ver
geten wordt
Natuurlijk wijst iedere partij graag op het
geen zij doetde S. D. A. P. echter suggereert
voortdurend, alsof zij alleen de partij der „ver
drukten" is. Dit is aanmatigend en alleen be
lemmerend voor constructieven opbouw. Ten
slotte kan geen partij bereid zijn tot samen
werking met een groep, die alles wat er aan
goeds geschiedt, heel rustig op eigen conto
schrijft.
Dit is trouwens een internationaal gebrek
der S. D. A. P. De vertegenwoordiger uit België
schijnt bijvoorbeeld in den waan te leven, dat
het verdrag van Ouchy te danken is aan de
inspanningen der socialistische partijen. Het is
lichtelijk naïef. Realistisch was zijn waarschu
wing, dat de nationalistische vloedgolf in
Duitschland sterker invloed uitoefent op de
defensie-politiek van België dan men in Neder
land vermoedt.
Er was in de openingsrede één pikant mo
ment de heer Oudegeest memoreerde twee
„muiters", n.l. Karl Marx enWillem de
Zwijger. Maar enthousiast applaus was er niet
en geestdriftig was de rede ook niet. Zooals
ook het verslag van den penningmeester met
een tekort van 16.000 gulden niet precies wees
op buitengewonen bloei. Dat er iets ontbreekt
aan den diepgang der partij, blijkt trouwens
uit het feit, dat op het weekblad „De Sociaal-
Democraat" in één jaar tijds een kleine 7000
gulden werd verloren. Het blad zal nu eens
in de veertien dagen inplaats van wekelijks
verschijnen.
In tegenstelling met andere congressen, was
de publieke tribune niet zeer druk bezet. Maar
de congresgangers zelf vulden heel de beneden
zaal. Zij hebben zware dagen voor den boeg
er wordt heden van 2 tot 6 en van 8 tot half 12,
morgen van 9 tot 1, van half 3 tot 6 en van
8 tot half 11 vergaderd, terwijl men Maandag
nog congresseert van 9 tot half 5. Maar als
onze eerste indruk niet bedriegt, zal dit een
rustig congres worden. Wij kunnen ons daar
over alleen maar verheugen de tijd, dien wij
beleven, is er waarlijk niet een om de span
ningen op te voeren en ook zij, die ver buiten
de rijen der S. D. A. P. staan, zullen er zich
alleen maar over kunnen verheugen, wanneer
de op een na grootste partij haar kracht zal
zoeken in positieven opbouw inplaats van in
het aanvuren van revolutionnair sentiment.
Menige man in de S. D. A. P. mocht een voor
beeld nemen aan een der spreeksters, die nu
al 't woord voerde. Wij hebben haar o. a. te
Haarlem den strijd zien voeren tegen den linker
vleugel. Nu stond zij er weer en sprak haar
afgrijzen uit overde groote mannen-meer
derheid op het Congres. Als dat zoo blijft,
wordt 't niets met de propaganda onder de
vrouwen
Critiek op de sensatiepers.
De verschillende afgevaardigden oefenden
vooral scherpe critiek uit op de sensatiepers
der S. D. A. P., welke meer en meer het karak
ter van boulevardbladen aannam.
Deze critiek werd het scherpst geformuleerd
door het Tweede Kamer-lid den heer J. H.
Schaper, die tegen zes uur aan het woord kwam
en uitdrukkelijk verklaarde het met de poli
tieke leiding van het „Volk" niet eens te zijn.
Hij bracht die leiding in verband met de aan
hitsende „koppen" in de arbeiderspers, die den
smaak bederven.
De heer Schaper achtte dit geen behoorlijke
journalistiek en maande aan tot de grootst
mogelijke voorzichtigheid en nauwkeurigheid.
De „aangekleede marinier" en bedekte dreige
menten met dienstweigering noemde hij ge
vaarlijk.
De professoren Goudriaan en Bonger werden
bestreden in het „Volk", maar hun artikelen,
waartegen men zich richtte, werden niet afge
drukt.
Onder eenige deining van het congres bracht
spr. eerbiedig hulde aan de karaktervastheid
van de Amsterdamsche raadsleden Polak, Os-
sendox'p en v. d. Bergh, die niet hadden gebo
gen voor kruiers-democratie.
De heer Schaper meende, dat de eer van de
democratie en van de S. D. A. P. zijn verklaring
vorderden, maar uit de interrupties van het
congres bleek wel oppositie tegen zijn ideeën.
Resolutie.
Het partijbestuur heeft aan het congres de
Volgende resolutie voorgelegd
Het Congres der S. D. A. P., gehouden te
Nijmegen op 4, 5 en 6 Maart 1933, verklaart
i. De Partij gaat den verkiezingsstrijd tege
moet met een diep besef van den grooten ernst
der omstandigheden van het oogenblik. Terwijl
tr économische crisis, die al meer dan drie jaar
woedt, in stede van te luwen in omvang en
hevigheid toeneemt, hebben de door oorlog en
crisis veroorzaakte politieke en geestelijke ver
wildering in het buitenland geleid tot gebeur
tenissen, die op zichzelf reeds zeer ernstig, van
nog veel erger dingen de voorboden kunnen
zijn.
2. De Partij doet in deze omstandigheden, bij
de opening van den verkiezingsstrijd, een
dringend beroep op alle mannen en vrouwen
van het Nederlandsche volk, in wie door de
crisis het verlangen naar het socialisme is ver
sterkt of gewekt en die de gebiedende nood
zakelijkheid erkennen, om de democratische
beginselen en instellingen te verdedigen tegen
de groote gevaren, die deze van verschillende
zijden bedreigen.
3. De Partij zal wederom geheel zelfstandig
aan den verkiezingsstrijd deelnemen, op den
grondslag van haar beginselprogram en ter ver
sterking van den invloed der sociaaldemocratie
op het staatkundig leven.
4. De Partij stelt zich voor de komende par
lementaire periode ten doel zoo krachtig moge
lijk te bevorderen, dat de crisisnood, die groote
deelen der bevolking in de steden en op het
platteland, hier te lande en in de overzeesche
gewesten, drukt of bedreigt, zooveel mogelijk
worde gelenigd of afgewend dat het werly der
hervormingen op het gebied van het sociale
leven en op dat van het onderwijs, zoo spoedig
mogelijk worde hervatdat de geestelijke vrij
heid van alle richtingen worde geëerbiedigd
dat een doortastende vredes- en ontwapenings-
politiek worde gevoerddat de weg naar de
socialisatie worde ingeslagen.
5. De Partij stelt zich tevens ten doel de
krachtige bescherming en de verdere ontwikke
ling van de democratie en van het parlementaire
stelsel, als middelen om den invloed des volks
nu en in de toekomst ten volle tot zijn recht
te doen komen.
De deelneming aan de
kabinetsvorming.
0. De Partij verklaart niet bereid te zijn
om haar medewerking te verleenen tot de
vorming van een zoogenaamd nationaal kabi
net, waarin de S.D.A.P. als een minderheid
tegenover de vereenigde burgerlijke partijen
weinig of niets van haar doeleinden zou kunnen
verwezenlijken, terwijl zij verantwoordelijk
zou worden gesteld voor een, door de bur
gerlijke meerderheid bepaald, on-socialistisch
of anti-socialistisch beleid.
7. De Partij blijft weliswaar in beginsel
bereid deelneming aan de regeering te over
wegen, mits op duidelijk omschreven voor
waarden, indien na afloop van de verkiezim
gen en op grond van haren uitslag in de nieu
we Kamer een meerderheid zou zijn te vor>
men, bereid en in staat om met een parlemem
tair kabinet de wetgeving en het bestuur des
lands te leiden in democratische banen, in den
hierboven aangegeven zin. Zij constateert
echter, dat in de tegenwoordige omstandig
heden dat vooruitzicht niet bestaat, aange
zien in den laatsten tijd een hevige anti-socia
listische stemming zich van alle groote burger
lijke partijen zonder onderscheid heeft meester
gemaakt, terwijl de democratische groepen te
zwak zijn om met de S.D.A.P. een meerder
heid te vormen.
8. De Partij handhaaft in elk geval haar
besluit, dat de vraag, of de omstandigheden,
de vooruitzichten en de voorwaarden zoodanig
zouden zijn, dat zij aan een kabinetsvorming
zou kunnen deelnemen, alvorens een defini
tieve stap daartoe mocht worden gedaan, na
overleg met de Vakbeweging, ter beslissing
moet worden voorgelegd aan een buitenge
woon congres der Partij.
9. De S.D.A.P. roept de arbeidersklasse van
Nederland, en alle met haar maatschappelijk
verwante en gelijkgezinde groepen en perso
nen op, om ondanks alle verschillen op ander
dan sociaal-politiek gebied bij deze verkie
zingen met haar één groote macht te vormen,
ter bescherming van den vrede, ter verdedi
ging van de democratie en in het algemeen
ter bevordering van de door de Partij voorge
stane politiek.
De ochtendzitting werd gisteren o.m. gewijd
aan de herdenking van den 50sten sterfdag van
Karei Marx met een rede door den heer J. F.
Ankersmit.
In de Zondagmiddagzitting gaf Dr. F. M. Wi-
baut een toelichting op de door het Partijbe
stuur voorgestelde wijziging van de conclusie
van het socialisatierapport.
De heer A. van Arkel en de heer W. v. d.
Sluis burgemeester van Goor lichtten de con
clusies van de landbouwresolutie toe.
De heer W. H. Vliegen bracht rapport uit
namens de commissie, die de amendementen
op het verkiezingsprogram had onderzocht.
In het Dag. Bestuur der Partij werden de
voorzitter en de secretarissen de heer Oude
geest en mej. Ribbius Peletier en de heer Wou
denberg herbenoerhd, voorts de heeren Boek
man, Matthijssen en Wibaut.
In het verdere partijbestuur werden herko
zen de heeren Albarda, Banning, Drees, van
Eek, Mej. Suze Groeneweg en de heeren Vlie
gen en Zwetbroek
In de vacature Ir. Cramer zal een herstem
ming moeten plaats vinden tusschen Stokvis
en Kiès.
HET MAKEN VAN LEGERHEMDEN.
Het 2de kamerlid Mej. De Jong heeft den
Minister van Defensie gevraagd of in Septem
ber 1932 aan de N. V. tot Exploitatie van
Bendien's Confectiefabrieken, te Almelo door
de Regeering een leverantie is gegund tot het
vervaardigen van 40.000 „legerhemden" mede
ter bevordering van werkverruiming in het
confectiebedrijf. Verder vraagt zij of het den
Minister bekend is, dat deze hemden of al
thans een deel daarvan nu worden gemaakt
in het klooster „De Goede Herder" (gemeente
Almelo) en zoo ja, of de minister dan bereid
is maatregelen te nemen, die er toe kunnen
leiden, dat het maken dezer hemden niet zal
geschieden in het klooster, zoodat aan het oor
spronkelijk gestelde doel der werkverruiming
ten volle zal kunnen worden voldaan.
i
o
Mr. P. W. Kamphuisen, nieuw benoemd
hoogleeraar aan de Nijmeegsche
universiteit,
De Amsterdamsche correspondent van de
„Residentiebode" schrijft aan zijn blad:
„Te Amsterdam is sinds een half jaar een
intense communistische actie waar te nemen.
Het was voor velen geen geheim meer, dat het
met de geldelijke middelen van de Communis
tische Partij Holland voor een jaar terug zeer
slecht gesteld was. De leden van de C.P.H.
bestaan voor een groot deel uit werkloozen die
geen of zeer weinig contributie kunnen bij
dragen en de resteerende leden zijn arbeiders,
die ook al niet te veel kunnen missen. Er
waren een maand of acht geleden herhaaldelijk
dan ook moeilijkheden, o.m. met de gemeente
over de betalingen van geleverden stroom voor
de drukkerij van „De Tribune". Er is meer
malen gedreigd met buiten-stroom, doch op
het laatste moment kwam het benoodigde geld
bijeen, hoewel met veel moeite. De verhuur
ders van vergaderzalen wilden wel aan de
C.P.H. verhuren, doch wenschten vooruitbeta
ling van zaalhuur. Hierin is sinds enkele maan
den verandering gekomen en wel op opval
lende wijze. Het dagblad „De Tribune" is ver
groot, nieuwe machines zijn aangeschaft, het
gebouw van de drukkerij is geheel voorzien
van dure afsluit-rolluiken, een groote moderne
bestèl-auto is aangeschaft, in het centrum van
de stad N.Z. Voorburgwal 274 is een groot pand
gehuurd tot Juni a.s. dat dienst zal doen als
verkiezings-bureau, telefoon-aansluitingen zijn
aangebracht, op zestien plaatsen in de stad
heeft men kelders, boven- of benedenhuizen ge
huurd waar de partijgenooten bij dag en nacht
toegang hebben en waar bij dag, avond of
nacht geregeld kleine vergaderingen gehouden
worden. De laatste maanden heeft de C.P.H.
ongeveer veertig groote vergaderingen belegd
en wel in zalen als het Concertgebouw, Dia
mantbeurs, gebouw Harmonie, Bellevue, Hand
werkers-Vriendenkring, Hierbij zijn zalen die
250, 150 en 100 per avond kosten. Aan de
groote demonstratie enkele weken geleden op
Zondag gehouden en die een van de grootste
was die de C.P.H. te Amsterdam bijeen heeft
weten te brengen, was veel geld besteed, een
driehonderd beschilderde doeken en vlaggen
werden medegevoerd. Uniformen voor Rood-
frontstrijders zijn aangeschaft evenals muziek
instrumenten voor het muziekkorps. De be
stuurders van de C.P.H. reizen en trekken en
rijden druk auto en taxi. Dit alles kost zeer
veel geld. Vanwaar komt dit geld? Het zou
zeer belangrijk zijn dit eens te weten".
DE ACTIE DER „STORMTROEPEN".
Uit den geest, waarin ons een artikel in de
„Stormer" geschreven leek, dat smalend afgaf
op de politieke eenheid der katholieken, trok
ken wij de conclusie, dat deze geloofsgenooten
in hun aanvankelijk voornemen om binnen de
Kath. Staatspartij te blijven ernstig aan het
wankelen waren.
Het jongste nummer van hun orgaan komt
tegen deze conclusie op met de verzekering
dat de stormers binnen het verband der Kath.
Staatspartij blijven, om daar te werken aan
het „herstel der eenheid door haar levend te
maken".
Waarvan acte!
HET SMOKKELEN VAN BELGISCHE
WAPENS.
Onze Brusselsche correspondent meldt ons
Senator de Graeve heeft in een vraag aan
den minister van buitenlandsche zaken, diens
aandacht gevestigd op het, via Nederland clan
destien naar Duitschland smokkelen van in
België gefabriceerde wapens, en er op aange
drongen, dat niet alleen tegen deze handel
wijze zou opgetreden worden, maar dat de
export van wapens zou verboden worden.
De minister deelde in antwoord hierop mede,
dat het momenteel moeilijk is, om afdoende
maatregelen binnen het land te treffen.
De Belgische gezant te Den Haag kreeg op
dracht om aan de Nederlandsche regeering te
zeggen, dat de regeering van Brussel bereid is,
om op vriendschappelijke wijze de maatregelen
te onderzoeken die door de twee landen tege
lijkertijd zouden kunnen getroffen worden, om
den clandestienen handel in wapens te verhin
deren.
Wat den export van wapens betreft, hiervoor
is nog steeds geldig de conventie van 17 Juni
1925: deze wordt thans te Genève onderzocht
en België zal zich door de aldaar te nemen
besluiten in zijn gedragslijn laten leiden.
BATAVIA, 4 Maart. (ANETA).
De „Java-Bode" meldt, dat de Regeering ac-
coord ging met de voorloopige verlenging van
den diensttijd benoodigd voor het verkrijgen
van pensioen met vijf jaar en de overgangsbe
palingen voor de nog dienenden. Thans werkt
het Departement van Financiën een ontwerp
verordening uit.
Men is begonnen met de restauratie van
het verbrande Dominicanenklooster te
Zwolle.
Een motie van de afd. Delft van den
Vrijheidsbond.
De afdeeling Delft van de Liberale Staats
partij „De Vrijheidsbond" heeft in haar jaar
vergadering besloten op de jaarvergadering
van de Liberale Staatspartij op 11 Maart te
Utrecht te houden, een motie te verdedigen,
waarin het hoofdbestuur van de Liberale
Staatspartij „De Vrijheidsbond" wordt opgedra
gen zich onverwijld met de hoofdbesturen der
niet-Marxistische én niet-communistische en
niet-revolutionnaire partijen in verbinding te
stellen, teneinde nog vóór deze verkiezingen te
trachten te komen tot een Godsvrede voor vier
jaren en de vaststelling van een beknopt pro
gram, waarop de strijd tegen de revolution-
naire partijen en voor de handhaving van staat,
gezag en orde, gemeenschappelijk kan worden
gevoerd, en na de verkiezingen een waarlijk
nationaal kabinet kan worden gevormd.
Als hoofdpunten van dit program wordt on
der meer voorgesteld
1. handhaving van alle totnogtoe bereikte
sociale voorzorgen,
2. opheffing van alle militaire en maritieme
vakvereenigingen,
3. wetswijziging tot verwijdering van alle
vrij gestelde vakvereenigingsvertegenwoordi-
gers uit de publieke lichamen,
4. wetswijziging tot verwijdering van alle
communistische en sociaal-revolutionnaire per
sonen, die niet onvoorwaardelijk verklaren het
gezag te steunen, uit alle openbare ambten en
uit den dienst van rijk, provincie en gemeente.
5. vaststelling van een wetsontwerp tot ont
binding van alle partijen en vereenigingen,
welke een aanranding van staat en gezag be
oogen, of metterdaad daarnaar streven, of in
haar optreden staat en gezag aanranden,
6. beperking van het algemeen kiesrecht tot
personen van een meer verantwoordelijken
leeftijd van bijvoorbeeld 25 jaren,
7. herziening van het tegenwoordig kies
stelsel, in dien zin, dat, met handhaving van de
evenredige vertegenwoordiging, het verband
tusschen kiezer en gekozene weer sterker
wordt,
8. herstel van de financiën van staat en ge
meente.
PASTOOR E. MURé.
De Zeereerw. heer E. A. M. Muré. Dastoor te
Loon op Zand, is Vrijdag van de H.H..Sacra
menten der Stervenden voorzien.
De Nederlandsche Tooneelunie te Amsterdam
houdt haar eerstvolgende bijeenkomst op Za
terdag 11 dezer in de Industrieele Club,
HET CONFLICT TE SILVOLDE OPGELOST-
Dezer dagen heeft er een conferentie plaats
gehad met de besturen van de R.K. en Christe
lijke houtbewerkersbonden, die als resultaat
had, dat de firma Kemperman bereid was, om
de loonsverlaging van 10 pet. op 4 pet. terug te
brengen.
Het geheele personeel zal worden teruggeno
men. Heden werd het werk hervat.
De oplossing van puzzle No. 36 is
STIJLEN1. antecedent, 11. modeleeren.
SPORTEN1. ad rem, 2. netto, 3. talud, 4. elfde, 5. copal, 6. einde, 7. doode,
8. emmer, 9. noode, 10. toren.
Als winnaars werden door het lot aangewezen A. J. J. Stomp, Noteboomstraat
28, 's-Gravenhage L. Grossier, Vrijthof 20, MaastrichtJos. c'.o Kroon, Lind
B 342, Oisterwijk A. Nagelkerken, Davidsstraat 38b, Rotterdam.
Hiernaast prijs-puzzle No. 38een
visitekaartjes-puzzle.
In de namen en adressen van deze
heeren zijn hun beroepen verborgen.
Welke zijn deze beroepen Ze beginnen
met de letters L S O.
Oplossing tot en met 10 Maart aan
Puzzle-redacteur (oplossing 38) Bureau
van dit Blad, bij voorkeur per brief
kaart zonder verdere mededeelingen.
Onder de goede oplossers worden vier
bedragen verloot van 2.50.
Prijswinnaar moet abonné zijn. Men ge
lieve den naam op te geven, waarop
het abonnement loopt.
r E a r D A
CORRESPONDENTIE: P. F. D„ Voor
schoten. Bedoeld zijn natuurlijk de
algemeen bekende vogelnamen. Weet U
meerdere goede namen en vermeldt U
die extra bij Uw oplossing, des te beter.
Intusschen doet dit niets af of toe aan
de juistheid der oplossing.
W. v.'d. M. te R. Inderdaad zijn Uw
oplossingen terecht gekomen en doet U
mede.
VS;
NEDERLANDSCHE ROODE KRUIS.
Het 25-jarig bestaan der Rotterdamscbe
Transportcolonne.
De Rotterdamsche Transportcolonne van het
Nederlandsche Roode Kruis heeft Zaterdag ter
gelegenheid van haar zilveren bestaansjubileum
een wedstrijd uitgeschreven, welke gevolgd is
door een feestavond in het gebouw „Odeon"
aan de Gouvernestraat.
Er zijn twee wedstrijden uitgeschreven, één
in het verleenen van Eerste Hulp bij Ongeluk
ken en één voor de Transportcolonne van het
Ned. Roode Kruis afdeeling Rotterdam. Aan
deze wedstrijden hebben deelgenomen de na
volgende vereenigingen aangesloten bij den
Bond van Vereen, van E. H. B. O. voor Rotter
dam en Omstreken: Vereen. E. H. B. O. „Feijen-
oord" met twee groepen, Vereen. „St. Francis-
cus" met twee groepen, Vereen. „Oud Charlois"
met twee groepen, Vereen. „Oud Kralingen''
met twee groepen, Vereen. „Linker Maasoever"
met twee groepen, Vereen. „Rotterdam" met
twee groepen, Vereen. „Bolnes" met twee groe
pen, Vereen. Hulpbrigade „Rotterdam" met twee
groepen en de afdeeling Schiedam met twee
groepen.
Van het Ned. Roode Kruis hebben de navol
gende afdeelingen deelgenomen aan den wed
strijd: Breda met twee groepen, Bussum met
één groep, Dordrecht met één groep, Ede met
twee groepen, Den Haag met twee groepen,
Gouda met één groep, Haarlem met twee groe
pen, Overschie met twee groepen, Schiedam
met twee groepen en Zwolle met één groep.
De centrale jury was samengesteld uit de
heeren dr. J. Sneyders de Vogel, F. van der
Pol en W. N. van der Kooij en de jury uit de
heeren dr. J. Sneyders de Vogel, mej. dr. H.
J. G. v. d. Berg, dr. E. Boersma, dr. D. Buyze,
dr. D. van Dijk, dr. P. C. Jansse, mevr. dr. W.
V. M. KoeneAgerbeek, dr. G. A. Lamaison
v. d. Berg en dr. J. W. Loos.
In de morgenuren zijn de wedstrijden gehou
den door de E. H. B. Ö.-vereenigingen. De na
volgende prijzen werden behaald: Eerste eere-
prijs door E.H.B.O. Vereen. „Linker Maasoever"
groep A; tweede eereprijs door „Feijenoord"
groep A, welke tevens den eersten prijs be
haalde; tweede prijs door „Oud Kralingen"
groep B; 3e prijs door „St. Franciscus" groep
A; 4e prijs door „Feijenoord" groep B; 5e prijs
door „Rotterdam" groep B; 6e prijs door „Lin
ker Maasoever" groep A; 7e prijs door „Linker
Maasoever" groep B en 8e prijs door „Schie
dam" groep A.
Des middags hadden de wedstrijden plaats
voor de diverse afdeelingen van het Ned. Roode
Kruis. Deze wedstrijd werd opgeluisterd door
de hooge tegenwoordigheid van Z. K. H. Prins
Hendrik, eere-voorzitter van het Ned. Roode
Kruis. Even voor de aankomst van den Prins,
had zich een eerehaag van Roode Kruis-man-
schappen gevormd, om Z. K. H. te ontvangen.
Prins Hendrik, die in gezelschap was van zijn
adjudant jhr. mr. Laman Trip en generaal
Röell en luit.-generaal b.d. Bakker werd aan
den ingang der zaal verwelkomd door den voor
zitter van de afdeeling Rotterdam van het Ned.
Roode Kruis, den heer H. J. A. Hoogeweegen.
Nadat de hooge gast achter de bestuurstafel
had plaats genomen, werd voortgang gemaakt
met de wedstrijden voor de afdeelingen van
het Ned. Roode Kruis.
Aan het einde van dezen wedstrijd heeft ge
neraal Röell, namens den Prins, die door een
lichte storing in zijn stemgeluid persoonlijk
verhinderd was de aanwezigen toe te spreken,
het woord gevoerd. Spreker wees op het nut
tige van dezen wedstrijd. Het hoofdbestuur, zoo
vervolgde spr. heeft gemeend dit jubileum niet
onopgemerkt te moeten laten voorbij gaan. Hij
deed mededeeling, dat het Kruis van verdien
sten was toegekend aan dr. J. Sneyders de Vo
gel, commandant van de Rott. Colonne; de
medaille van verdiensten in zilver werd toe
gekend aan de ploeg commandanten: A. Beu
kers en A. Schot; in brons aan de helpers L.
van Dijk en aan A. Kraayenveld, C. J. de
Vrijer, D. W. Duhen, H. D. M. Visser, W. K.
van 't Hof, J. van Gils en C. Vermeulen.
In zijn slotwoord hoopte spr. dat men met
onverflauwden ijver het werk zou voortzetten,
dat men eenmaal was begonnen. Met een „leve
de transportcolonne" eindigde spr. zijn toe
spraak.
Namens hen, die een onderscheiding hadden
ontvangen heeft dr. J. Sneyders de Vogel een
woord van dank gesproken. Spr. was ervan
overtuigd, dat de leden een zware taak hadden
gehad. Een bijzonder woord van lof uitte spr.
aan het adres van de heeren F. van der Pol
en W. N. van der Kaay, die voor een buiten
gewone administratie hebben zorg gedragen.
Dan had nog een eerewedstrijd plaats tus
schen de transportcolonnes Haarlem groep B,
welke 75 punten had behaald en de transport
colonne Schiedam, groep B, welke met 73 pun
ten uit den strijd was gekomen. Bij de nieuwe
opdracht, die werd uitgevoerd behaalde de
afdeeling Schiedam, groep B den eersten eere
prijs plus den tweeden prijs, terwijl de afdee
ling Haarlem, groep B de tweede eere-prijs en
de eerste prijs werden toegekend.
Verder werden nog de navolgende prijzen
veroverd: Transportcolonne Gouda 3de prijs,
Haarlem groep A 4de prijs, Zwolle 5de prijs,
Bussum 6de prijs, terwijl na loting de 7de prijs
werd toegekend aan de afdeelingen A en B
van Breda.
Generaal b.d. Bakker heeft als hoofdcommis
saris van het Ned. Roode Kruis een woord
van waardeering gesproken met betrekking tot
het behaalde resultaat. Hij eaf een historisch
overzicht van de Rott. colonne en bracht een
eere-saluut van de nauwe samenwerking met
de E. H. B. O.
Hierna we:|len de prijzen uitgereikt.
Feestavond.
Na den succesvollen wedstrijd, werd in de
avonduren het zilveren bestaansjubileum van
de Rotterdamsche colonne van het Ned. Roode
Kruis met een feest besloten, dat zeer ge
slaagd is.
De heer H. J. A. Hoogeweegen, voorzitter
van de jubileerende afdeeling heeft den avond
geopend en bijzonder hulde gebracht aan dr.
J. Sneyders de Vogel voor zijn veel en vrucht
baar werk in het belang van de colonne ver
richt en aan de heeren van der Pol en van
der Kaay, de eenige colonne-leiders, die van
de oprichting af trouwe leden zijn geweest
van de Rotterdamsche colonne. Spr. getuigde
gaarne, dat de Rotterdamsche colonne naast
zoovele andere colonnes in den lande, getoond
heeft haar opgelegde taak van menschlievend-
heid ten volle te begrijpen.
Spreker ging nog eenige historische feiten
na, om tenslotte te eindigen met een heil-
wensch op de jubileerende colonne.
Majoor van der Pol heeft mede namens zijn
collega van der Kaay en namens alle overige
leden van de colonne het bestuur hartelijk
dank gezegd voor de leiding, welke steeds is
gegeven. Na een stille hulde gebracht te heb
ben aan den kringcommissaris dr. Dutilh, over
handigde spr. aan den voorzitter een mand
bloemen.
Namens den Bond van de E.H.B.O. Rotter
dam en Omstreken heeft tenslotte nog het
woord gevoerd de heer Bonkhorst, mede onder
aanbieding van een bloemenhulde.
Nadat nog bloemen waren aangeboden door
de Vereeniging „Oud Kralingen" en de R.K.
E.H.B.O. „St. Franciscus" heeft de heer Hooge
weegen dank gezegd voor de hartelijke waar
deering.
Den ganschen langen avond hebben daarna
„The E. and L. Follies", onder leiding van den
conferencies Lou de Groot op de meest pret
tige wijze het talrijke publiek bezig gehouden
met een uitgelezen cabaret-programma.
DINSDAG, 7 Maart.
HUIZEN (296 M„ 1013 K.H.) K.R.O.-uitzen-
ding: 8.009.15 en 10.0011.30 gramofoonpla-
ten; 11.30 godsd. halfuurtje; 12.00 politieberich
ten; 12.151.45 K.R.O.-orkest en gramofoonpla-
ten. O.a. Melodie, Rubinstein; 2.002.35 mid
denstandscursus; 2.353.30 vrouwenuurtje; 3.30
4.30 modecursus; 4.305.30 K.R.O.-sextet, O.a.
fragm. Werther, Massenet; 5.306.30 Sonaten-
concert, L. Wijngaarden (viool) en J. Ligtelijn
(piano). O.a. Sonate op. 25, B. v. d. Sigtenhorst
Meijer; 6.30—6.50 esperanto-cursus; 6.507.10
K.R.O.-orkest. O.a. Hallo Amerika, Lubbe; 7.10
7.30 gramofoonplaten; 7.30 politieberichten;
7.45 Verbondskwartiertje; 8.009.30 Lijdens
meditatie prof. Féron in de Kathedraal te Roer
mond: 9.30 Vaz Dias; 9.35—10.30 cello-recital
C. v. Leeuwen A. Boomkamp. O.a. Sonate c-dur,
Boccherini; 10.3011.00 gramofoonplaten; 11.00
Vaz Dias; 11.0512.00 gramofoonplaten.
HILVERSUM (1875 M., 160 K.H.) AVRO-uit-
zending: 8.00—9.00 gramofoonplaten; 9.00—10.00
AVRO-kamerorkest o. 1. v. N. Gerharz. O.a.
fragm. Peer Gijt, Grieg; 10.15—10.30 gramo
foonplaten; 10.30 11.00 vervolg kamerorkest.
O.a. ouv. Le brasseur de Preston, Adam; 11.00
—11.30 kookpraatje; 11.3012.30 orgelspel P. v.
Egmond met medew. v. M. v. d. Kraan (zang);
12.301.00 AVRO-kleinorkest. O.a. fragm. Tra-
viata; 1.001.30 gramofoonplaten; 1.302.15
vervolg kleinorkest. O.a. Traumwalzer, Millö-
cker; 2.T5 pauze; 2.303.00 kleinorkest. O.a.
fragm. Zigeunerbaron; 3.00—4.00 knipcursus;
4.004.30 gramofoonplaten; 4.305.00 kinder
koor; 5.00—5.30 halfuur voor kleinere kinderen,
mevr. A. v. Dijk; 5.30 VPRO.; 6.006.30 Omroep
orkest. O.a. ouv. Dragons de Villars, Maillart;
6.30—7.00 R.V.U., dr. Th. v. Schelven Kinder-
pychologie; 7.007.30 vervolg Omroeporkest.
O.a. Mediterranean Cruise, Jalowics; 7.308.00
Engelsche les; 8.00 Vaz Dias; 8.05—9.00 gramo
foonplaten; 9.00 2e en 3e bedrijf „Een dokters
dilemma, Shaw; 10.10—12.00 Kovacs Lajos (11.00
Vaz Dias).
DAVENTRY (1554 M„ 193 K.H.) 10.35 mor
genwijding; 10.50 tijdsein, berichten; 11.05—11.20
huishoudpraatje; 12.20 orgelspel S. Gustard;
1.05 Commodore Grand-orkest. O.a. Ochest-
suite, Chaminade; 2.20 voor de scholen; 4.45 R.
Tapponier en zijn orkset. O.a. potp. Lakmé, De-
libes; 5.35 kinderuur; 6.20 berichten; 6.50 cello
recital, Sonate oin bes, Dohnanyi; 7.10 Fransche
conversatie; 7.40 B.B.C.-theater-orkest. O.a. Na-
mouvra, Lalo; 8.50 caunserie Social life among
animals; 9.40 zang en piano, werken van Mac
Dowell: 10.10 dansmuziek; 10.55 litt. voordracht;
11.0012.20 dansmuziek.
PARIJS (1724 M„ 174 K.H.) 8.05 gramofoon
platen; 12.20 orkest Krettly en gramofoonplaten.
0.a. Notenkraker-suite, Tschaikowsky; 4.50 En
gelsche les; 7.10 over tooneel en kunst; 7.40 or
kest; 8.05 berichten; 8.20 Manon, Massenet (gra
mofoonplaten).
KALUNDBORG (1153 M„ 260 K.H.) 11.20—
1.20 concert uit Bellevue Strand-hotel; 2.20—4.20
Omroeporkest o. 1. v. Gröndalh; 7.20 Fransche
operamuziek; 8.05 radiotooneel; 9:40 gramofoon
platen; 10.05 viool-recital; 10.25—11.50 dansmu
ziek.
LANGENBERG (473 M„ 634 K.H.) 6.25 gra
mofoonplaten; 9.05 gymnastiek; 9.20 berichten;
9.35 uitzending voor werkloozen; 9.50 voor de
scholen; 10.40 gramofoonplaten; 12.20 concert o.
1. v. Wolf. O.a. fragm. Versunkene Glocke, Res-
pighi; 1.20 berichten; 1.50 gramofoonplaten; 4.20
5.35 concert. O.a. fragm. Friedeman Bach,
Geisler; 7.20 piano-duetten. O.a. Tarantella,
Rachmaninow; 8.05 radiotooneel „Die Flucht vor
der Freiheit", F. v. Hörschelmann.
ROME (441 M., 680 K.H.) 4.50—5.35 orkest;
8.05 gevarieerd concert (orkest, mandoline
kwartet, sopraan en viool). On. suite, Scar
latti. In de pauze radiotooneel; 10.15 berichten.
BRUSSEL (338 M„ 887 K.H.) 12.20 Omroep-
kleinorkest. O.a. ballet „Les deux pigeons, Mes-
sager; 1.20 berichten; 1.30 gramofoonplaten; 5.20
symphonie-orkest. O.a. kinderdans, Honegger;
6.05 kinderuurtje; 6.507.35 Omroepkleinorkest.
O.a. Humoreske. Douliez; 8.20 gevarieerd pro
gramma met medew. v. orkest, solisten en jazz
band. O.a. fant. Lustige Witwe, Lehar; 10.30—
11.20 gramofoonplaten.
(508 M„ 590 K.H.) 12.20 gramofoonplaten;
1.00 zang: 1.20 berichten; 1.30 Omroepkleinor
kest, werken van St. Saëns; 5.205.50 Omroep
orkest, Weensche muziek; 5.50 voor de kinde
ren; 6.25 litt. causerie; 6.35—7.35 gramofoonpla
ten 8.20 Omroeporkest. O.a. Rhapsodi in blue,
Gershwin 8.50 viool-recital; 9.05 causerie „vrou
wen en crisis"; 9.20 symphonie-orkest. O.a. fan
tastische symphonie, Berlioz; 10.0511.20 gra
mofoonplaten.
KöNIGSWUSTERHAUSEN (1635 M., 183,5
K.H.) 5.507.20 concert; 9.30 concert voor scho
len; 10.20 berichten; 11.20 en 1.20—2.20 gramo
foonplaten; 3.50—4.30 symphonie-orkest, walsen;
6.50 litt. causerie; 6.55 politiek overzicht; 7.20
pop. concert door Eddy Walis en zijn orkest;
7.50 Marine-concert uit huize „Clou" te Berlijn
o. 1. v. A. Flessburg en F. Noack. O.a. ouv. 1813,
Weber; 8.50 hoorspel „Der Aufbruch", E. Stad-
ler; 9.30 berichten en hierna tot 11.20 concert
door het Sted. orkest van Flensburg o. 1. v.
K. Barth.
ROTTERDAM (Gem. radio-distr.) Program
ma 1: Hilversum.
Programma 2: Huizen.
Programma 3: pl.m. 9.05 Langenberg; 12.20
Brussel (338 M.); 1.20 Königswusterhausen; 2.20
Kalundborg; 3.50 Königswusterhausen; 4.30 War
schau, philh. orkest. O.a. symphonie c gr. t.,
Mozart; 5.20 Brussel (508 M.); 6.50 Königswus-
tehrausen; 8.50 Brussel (508 M.)
Programma 4: pl.m. 9.30 Königswusterhausen;
10.35 Daventry; 11.20 Königswusterhausen; 12.20
Daventry; 2.20 Londen R„ orkest en alt; 4.25
Daventry; 5.35 Brussel (338 M.); 6.50 Daventry;
7-10 Parijs; 7.40 Daventry; 8.50 gramofoonpla
ten; 9.40 Daventry.
DINSDAG.
Om 5.30 n.m. gaan in Huizen Louise Wijn
gaarden en Jan Ligtelijn verder met het spelen
van moderne vioolsonates. Deze week zijn de
Hollandsche componisten aan de beurt en het
is aan onze luisteraars zelf om te beoordeelen
hoever de moderniteit van de drie hier ge
speelde sonates gaat, en welke overeenkomst
onze componisten toonen met andere modernen,
welke invloeden zij daarvan hebben ondergaan,
enz.
Boedapest zendt om 6.50 n.m. „Traviata" uit,
een der meest bekende opera's van Verdi. Al
zijn zijn teksten dikwijls ongenietelijke produc
ten, en kent zijn muziek geen diepten zooals
we ze in Beethoven's werken vinden, toch is
Verdi een componist die weet te bekoren en
te boeien. Lyrisch tot in het oneindige, met een
onzegbaar makkelijk vloeiende melodiek weet
hij van de meest abominable teksten prach
tige klankstukken te maken. Men luistere
slechts naar het drinklied uit de eerste acte
van „Traviata"
SENSATIONEELS TOONEELUITVINDING?
Men deelt ons mede
Van welingelichte zijde vernamen wij, dat
onze Nederlandsche tooneel- en filmspeler Jan
van Dommelen, uit het land van Edison een op
dracht heeft ontvangen in Holland een nieuwe,
opzienbarende vinding op tooneelgebied te
lanceeren.
Het geniale dezer uitvinding schijnt hierin
te bestaan, dat de grootste tooneelwerken veel
effectvoller, practischer en kunstzinniger kun
nen worden opgevoerd.
Een bekende Nederlandsche architect werkt
reeds aan een maquette welke men gereed wil
hebben, bij de octrooi-aanvrage.
i
