nGEZonDE.n
èfQTUKKEn
ZATERDAG 11 MAART 1933
COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREEN
KOMSTEN.
HET CONFLICT IN HET VISSCHERS-
BEDRIJF TE IJ MUIDEN.
ONREGELMATIGHEDEN BIJ DE
WERKVERSCHAFFING.
GEVAREN IN HET GRENSGEBIED.
Vlug schietende douane
beambten.
UIT DE GRONINGER STEEN
INDUSTRIE.
UIT DE KLEEDINGINDUSTRIE.
Onvoldoende signalen bij avond.
brutale oplichters.
OVERDRACHT VAN INVOER-
CONSENTEN.
NEDERLAND—INDIE PER ZEPPELIN-
DIENST.
WIJZIGING EN AANVULLING
ACADEMISCH STATUUT.
MOTORONGEVAL.
MAILSCHEPEN DOEN LISSABON AAN
DE ZAAK-SNEEVLIET
ANAK KRAKATAU BLIJFT RIJZEN.
AUTO-ONGELE...
De invloed van den ongunstigen
economischen toestand.
Bij de N. V. Martinus Nijhoff verscheen dezer
dagen de door het Centraal Bureau voor de
Statistiek samengestelde statistiek der collec
tieve arbeidsovereenkomsten op 1 Juni 1932.
Duidelijk blijkt uit dit overzicht de invloed
van den ongunstigen economischen toestand op
de collectieve contracten. In 1931 was dit nog
slechts in veel geringer mate het geval
Het aantal overeenkomsten is, vergeleken met
het topjaar 1930 gedaald met 14 pCt., het aan
tal der daarbij betrokken ondernemingen met
8 pet., het aantal werknemers met 35 pCt.
Vergeleken met 1930 verminderde het aan
tal werknemers o.a. in de groep „Bouwbedrij
ven" met rond 51.000, in de groep „Verkeers
wezen" met 11.000, in de groep „Metaalbewer
king, enz." met 58.000. Wat deze laatste groep
betreft, is de daling in hoofdzaak veroorzaakt
door het feit, dat de landelijke overeenkomst
in de metaalindustrie in Augustus 1931 beëin
digd en niet weer vernieuwd werd.
De ongunstige toestand van het bedrijfsleven
was verder oorzaak, dat verschillende bij col
lectieve contracten betrokken ondernemingen
gesloten werden of haar personeel meer of min
der sterk beperkten
Ook werden in het jaar 1932 de overeenkom
sten over het geheel voor een korteren tijd aan
gegaan dan in voorafgaande jaren.
in vele gevallen daalden de loonen. Gedu
rende het tijdvak 1 Juli 19311 Juli 1932 von
loonsverlaging plaats in 324 overeenkomsten,
geldende voor ruim 142.000 (d.i. 57 pCt. van e
totaalaantal) werknemers.
Het Centraal Bureau wijst er op dat na i
Juni 1932 zich nog verschillende a"dere g*™
len van verlaging der m collectiev
vastgelegde loonen voordeden. O.a. voor de
onderscheidene categoneen arbeiders in de
bouwbedrijven. Een onderzoek naar het aantal
daardoor getroffen werknemers moest het Bu
reau wegens den omvang van den daaraan
verbonden arbeid achterwege laten.
Over een groot aantal onderwerpen van be-
lan" voor degene, die zich op het gebied van
de in ons land geldende arbeidsvoorwaarden
wil oriënteeren, bevdt het jaaroverzicht' der
collectieve contracten tal van gegevens.
Een groot deel van de publicatie handelt over
het in de contracten vastgestelde loon. Ook be
vat de statistiek een overzicht van de vastgestel
de tijdloonen in den landbouw, den tuinbouw,
de bloembollenteelt en het veenbedrijf volgens
de in 1932 geldende overeenkomsten.
Samenscholingen verboden.
Gisteren is het wederom rumoerig geweest
aan de Zuidzijde der Visschershaven te IJmui-
den. Bij het molesteeren van personen, die bij
het wederom gereedmaken van de trawlers
werkzaam zij,n, moest de politie meermalen
handelend tegen stakers optreden. De voor het
uitvaren bestemde trawlers zijn wegens gebrek
aan werkwilligen, nog niet bemand kunnen
worden. Door den burgemeester van Velzen
zijn met ingang van gisteren (Vrijdag) samen
scholingen verboden; bij eventueele herhalin
gen van de relletjes zal krachtig worden opge
treden. Het is niet onwaarschijnlijk, dat de po
litiemacht te IJmuiden wederom zal worden
versterkt.
Bazen mishandeld.
Bij de werkverschaffing aan het Twente
Rijn-kanaal te Wiene, gem. Ambt-Delden heb
ben ongeregeldheden plaats gehad, waarbij
twee ploegen uit Lcnneker zijn betrokken. De
ze tewerkgestelden stuitten bij hun arbeid op
moeilijk te bewerken grond en dienden daar
over een klacht in. De hoofdbaas was echter
van meening, dat de betrokkenen daardoor
niet werden benadeeld, hetgeen tot gevolg
had, dat de tewerkgestelden (15 personen) een
dreigende houding aannamen. Men werd ten
slotte handgemeen en een der arbeiders greep
den hoofdbaas bij de keel terwijl een ander
hem met een stok een dusdanige hoofdwonde
toebracht, dat hij zich onder geneeskundige
behandeling moest stellen. Ook een onderbaas
werd gemolesteerd. De marechaussee uit Hen
gelo heeft tegen de betrokkenen proces-verbaal
opgemaakt.
De 15 tewerkgestelden uit Lonneker zijn ge
schorst.
De fabrikanten tegen een coll. contract.
De N. V. Verkoop Centrale De Groninger
Steenindustrie, omvattende de steenfabrieken
in Noord-Groningen, hebben aan de organisaties
van werknemers meegedeeld, dat de algemeene
vergadering van steenfabrikanten, besloten
heeft niet weer collectief een arbeidsovereen
komst aan te gaan.
De werknemers-organisaties hebben bereids
besprekingen gevoerd over de wijze, waarop
men op dit besluit der steenfabrikanten zal
reageeren.
Opnieuw een collectieve arbeidsovereen
komst aangegaan.
Van werknemerszijde wordt ons medegedeeld:
Na langdurige ondei^iandelingen, waarbij
drie keer geconfereerd werd onder leiding van
den rijksbemiddelaar, prof. P. J. M. Aalberse,
is door den bond van kleedemakerspatroons
en de vakbonden in de kleedingindustrie be
sloten, opnieuw een collectieve arbeidsover
eenkomst aan te gaan.
De werkgevers hadden oorspronkelijk voor
gesteld, voor hun leden vrijheid te krijgen in
4 series van het loontarief werk uit te geven.
In dit voorstel zagen de vakbonden een poging
van de werkgevers, om tot invoering van zeer
belangrijke loonsverlagingen te geraken.
Nadat de rijksbemiddelaar in den loop der
onderhandelingen eenige keeren zonder resul
taat getracht had de partijen tot elkaar te bren
gen, deed hij Donderdag 2 Maart nogmaals een
poging, om de uitsluitingen en stakingen, die
Zaterdag 11 Maart zouden ingaan, te voorko
men.
Thans hebben de maatzaken het recht om
ten hoogste 33 van hun werk in een serie
lager uit te geven, dan waar zij oorspronkelijk
hun werk lieten maken.
De rijksbemiddelaar gaf tenslotte in over
weging het percentage tot 50 te verhoogen.
De drie belangrijkste werknemersbonden
hebben van hun leden volmacht gekregen, op
den grondslag van dit voorstel een collectieve
arbeidsovereenkomst met den bond van kleer
makerspatroons af te sluiten.
Daar de voorzitter van de werkgeversorga
nisatie aan de vertegenwoordigers der vak
bonden verklaarde, dat zijn hoofdbestuur be
reid is de bepaling inzake het laten werken
in een serie lager zoo scherp mogelijk te for
muleeren, opdat ontduikingen kunnen worden
voorkomen, hebben de vakbonden eenige voor
stellen bij de werkgeversorganisatie ingediend
betreffende de redactie van het desbetreffende
artikel in de overeenkomst.
Als gevolg van de volmacht, dje de hoofdbe
sturen der vakbonden van hun leden kregen,
gaan uitsluiting en staking van 800 maatkleer-
makers a.s. Zaterdag niet door.
Toen Donderdagnacht de heer H. uit Venlo
in gezelschap van zijne echtgenoote, vanuit
Maastricht huiswaarts keerde, bemerkte hij
plotseling op den Rijksweg tusschen Tegelen
en Venlo een persoon, die terzijde van den weg
stond en met een voorwerp zwaaide. Onmid
dellijk na deze waarneming hoorde de heer H.
een schot klinken. De bestuurder van den auto,
welke met een vaart van ongeveei 75 K.M.
reed remde zoo spoedig mogelijk, doch kon
niet 'meer verhinderen, dat hij met zijn wagen
in een z.g. spijkerplank reed. die een tweede
persoon even te voren voor den auto had neer
geworpen. Voordat de wagen goed en wel tot
stilstand was gekomen, waren er inmiddels
nog twee schoten gelost. De heer H. begreep
al spoedig met kommiezen te doen te hebben,
die dan ook de auto onderzochten en toen zij
geen contrabande in den wagen vonden heel
bereidwillig hunne verontschuldigingen aanbo
den. Met dat al echter had de heer H. een
tweetal lekke autobanden, kon midden in den
nacht een half uur zoek brengen aan het mon-
teeren van reserve-banden en had bovendien
nog het veilig gevoel, dat hij driemaal bescho
ten" was, zonder dat hij of zijne echtgenoot ge
troffen waren.
De heer H. verklaarde dat hij eerst op een
afstand van circa 5 meter den ambtenaar had
gezien, toen deze met een voorwerp, hetgeen
het rood-wit-blauw stopvlaggetje bleek te zijn,
zwaaiend een stopteeken gaf. Daar de ambte
naar terzijde van den weg, buiten het licht van
de autolampen viel, was het voor den heer H.
inderdaad onmogelijk het stopvlaggetje te on
derscheiden. Toen het eerste waarschuwings
schot weerklonk heeft de tweede ambtenaar di
rect de spijkerplank op den weg geworpen, en
de heer H. die met een vaart van circa 75 K.M.
reed kon onmogelijk op een afstand van 10 M.
zijn wagen tot stilstand brengen.
Een waarschuwing aan alle automobilisten,
die met hunne wagens in het smokkelgebied
rijden. De ambtenaren hebben hun plicht te
dóen, dat zal niemand pogen te ontkennen, doch
't komt wel eens voor, dat de methode, die bij
de uitoefening dier plichtsvervulling wordt aan
gewend, niet heelemaal foutloos is en het min
der gunstig resultaat daarvan valt bijna steeds
ten nadeele van de automobilisten uit.
GEORGANISEERDE GROEPEN VAN
N ATI ON A A L-SOCIA LISTISCHE
ONDEROFFICIEREN
Door den heer Albarda zijn aan den Minister
van Defensie de volgende vragen gesteld:
1. Is het de regeering bekend, dat te Amers
foort de volgende uitnoodiging tot een op 14
Maart a.s. te houden vergadering verspreid is:
„Nationaal-Socialistische Beweging."
Hoofdleider ir. A. A. Mussert.
Groep onderofficieren, kring
Utrecht-Amersfoort.
Amersfoort, 8-3-'33.
Het bestuur van de groep Nationaal-
Socialistische Onderofficieren, kring Utrecht
—Amersfoort, heeft de eer u uit te noodigen
tot het bijwonen van een propaganda-verga-
dering op 14 Maart 1933, in het Boompje, Hei-
ligenbergweg. Spreker de heer v. d. Voort
v. Zijp, burgemeester van Maartensdijk.
Onderwerp: „Defensie, Onderofficieren, Na
tionaal-Socialistische Beweging". Gelegenheid
tot vragen stellen. Aanvang 8 uur precies.
Toegang gratis.
N.B. Het lidmaatschap van den Nationaal-
Socialistischen Bond is voor militairen toege
staan. De commandant van het garnizoen
Amersfoort heeft geen bezwaar tegen het bij
wonen dezer vergadering.
2. Heeft de regeering, na de mededeelingen
op 9 November 1932 in de Tweede Kamer ge
daan (Handelingen blz. 324), waaruit bleek,
dat reeds in een in Augustus 1932 aan onder
officieren te Utrecht toegezonden circulaire
melding was gemaakt van het bestaan van ge
organiseerde groepen van nationaal-socialisti
sche onderofficieren, een onderzoek ingesteld
naar het bestaan van zoodanige groepen, en tot
welke uitkomsten heeft dat onderzoek dan ge
leid
3. Heeft de verzekering, in de circulaire der
Utrechtsche nationaal-socialistische onderoffi
cieren van Augustus '32 gegeven, dat „het lid
maatschap niet in strijd is met de krijgstucht,
noch met voorschrift Dienstverbintenissen bij
de landmacht", de regeering geen aanleiding
gegeven tot eenige bemoeiing of maatregel
4. Kan de regeering mededeelen, waarop de
verzekering berust, die in het slot van de in
vraag 1 aangehaalde circulaire is gegeven, dat
„het "lidmaatschap van den Nationaal-Socialis
'tischen Bond voor militairen is toegestaan'"
V/elke bevoegde autoriteit heeft verklaard, dat
dat lidmaatschap toegestaan is
5. Is de mededeeling, in dezelfde circulaire
gedaan, dat „de commandant van het garnizoen
Amersfoort geen bezwaar heeft tegen het bij
wonen dezer vergadering", juist
6. Acht de regeering de vorming en instand
houding van groepen van nationaal-socialisti'
sche onderofficieren, de toelating voor militai
ren van het lidmaatschap van een Nationaal-
socialistischen Bond, de toelating van propa
ganda voor een bijwoning van vergaderingen
van zulk een organisatie, in overeenstemming
met haar houding bij de 'interpellatie van 8
Maart 1.1. naar aanleiding van de legerorder,
waarin het aan alle militaire ambtenaren ver
boden is eenigerlei steun te verleenen aan or
ganisaties op sociaal-democratischen grondslag:
bij welke gelegenheid de Minister van Defensie
verklaarde, dat deelneming of bevordering van
eenigerlei actie van fascistische organisaties in
strijd is met de legerorder van begin Februari,
waarin o.a. verboden is eenigerlei medewerking
te verleenen aan eenige zoogenaamde weer
baarheidsorganisatie, omdat eenergerlei steun
of medewerking van fascistische organisaties
moet worden beschouwd als, directe of indi
recte, verleening van medewerking aan deze
weerbaarheidscorpsen
Op 25 Februari diende voor de rechtbank te
Breda de zaak tegen den 22-jarigen koopman
J. v. S. en de 23-jarige dienstbode M. J. K„
beiden uit Tilburg, thans gedetineerd. Zij waren
beschuldigd meerdere personen te hebben over
gehaald eert waarborgsom te storten van ƒ200
I f 250, waarop deze dan bij den koopman een
"oede positie zouden bekomen. De slachtoffers,
die op de aanbieding ingingen, zagen dra, dat
de zaak van den koopman niets waard was. Hun
waarborgsom zagen ze echter nooit terug. Meer
dere firma's hadden voor aanzienlijke bedragen
waren gezonden: onder allerlei voorwendsels
had hij links en rechts geld geleend.
Het OM eischte tegen den koopman een
gevangenisstraf van één jaar en vier maanden
wegens oplichting en acht maanden wegens
verduistering; tegen de dienstbode vroeg hij
acht maanden. De rechtbank veroordeelde den
koopman wegens oplichting tot acht maanden
gevangenisstraf met aftrek van preventief, ten
aanzien van verduistering tot acht maanden
voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar,
de dienstbode werd veroordeeld tot acht maan
den gevangenisstraf, waarvan drie maanden
onvoorwaardelij k.
MR. F- VERHÖEFF f
Het slachtoffer van de aanrijding in de Ram
straat te Utrecht, waarvan wij reeds meldin,
maakten, is aan de gevolgen daarvan bezwe
ken. Het was de 72-jarige mr. F. Verhoeff, ad
vocaat en procureur daar ter stede.
Bezwaren tegen het verbod
der regeering_
De Centrale Organisatie inzake bezwaren ten
aanzien der contingenteering (C.O.B.C.), heeft
zich, naar aanleiding van een in de dagbladen
verschenen bericht, waarbij belanghebbenden
erop gewezen werden, dat sedert 1 Maart 1.1. van
regeeringswege een verscherpte controle was
ingesteld op het verbod tot onderhandsche over
dracht van voor gecontingenteerde artikelen
afgegeven invoervergunningen, in een schrijven
tot den minister van Economische Zaken en
Arbeid gewend.
Zij heeft daarin de aandacht van de regeering
gevestigd op het feit, dat het voor ons land in
zijn geheel beschouwd niet van belang is, door
welke importeurs de gecontingenteerde goede
ren worden ingevoerd. Met het oog op het doel,
dat men met contingenteeringsmaatregelen wil
bereiken, t.w. het tegengaan van overmatigen
invoer, is het slechts van belang, dat het totale
contingent niet wordt overschreden.
Van dit standpunt beschouwd, meent de C. O.
B. C., dat het niet met de ratio van de crisis-
invoerwet in strijd zou zijn, als overdracht van
consenten was toegestaan. In haar schrijven
heeft zij erop gewezen, dat door het nemen van
strenge maatregelen tegen overdracht van in-
voerconsenten de contingenteeringsmaatregelen
hun doel voorbij zullen schieten, daar hierdoor
een straffer contingenteering veroorzaakt zal
worden, dan voor het tegengaan van over
matigen invoer noodig is.
Het is als een normaal verschijnsel te be
schouwen, dat in het handelsverkeer nieuwe
ondernemingen opkomen en oude verdwijnen;
door dit proces wordt een land een krachtige
ondernemersstand gewaarborgd. Een scherper
optreden van de regeering tegen de overdracht
van invoer-consenten zal nu dit normale ver
schijnsel belemmeren, waardoor het protectio
nistische en verstarrende element, dat eigen is
aan contingenteeringsmaatregelen, zich zal ac-
centueeren, hetgeen' in verband met de positie
die ons land in het wereldverkeer inneemt, niet
anders dan uitermate schadelijke gevolgen met
zich zal brengen.
Voor het geval de minister meent een wijzi
ging van de contingenteeringsbesluiten in den
hier bepleiten zin niet te kunnen bevorderen,
heeft de C.O.B.C. den minister verzocht in over
weging te nemen of het niet in het belang van
ons land zou zijn, indien op ruimer schaal dan
tot dusverre bijzondere invoervergunningen
worden verstrekt aan nieuwe en aan zich in
opgaande lijn ontwikkelende ondernemingen
of overschrijving van consenten wordt toege
staan.
BRAND IN DE PIETER VLAMINGSTRAAT
TE AMSTERDAM
Bevindingen van Dr. Eckener.
Een vertegenwoordiger van het te Fried-
richshafen verschijnende „See-Blatt" heeft een
interview gehad met den dezer dagen aldaar
van zijn studiereis naar Nederlandsch Indië
teruggekeerden dr. Eckener over de resultaten
van zijn reis en de mogelijkheid van het in
stellen van een luchtschependienst tusschen
Nederland en Nederlandsch-Indië.
Dr. Eckener verklaarde op zijn reis belang
rijke gegevens te hebben verzameld over de
seizoenen, waarin de klimatologische omstan
digheden voor luchtschipvaarten in de tropen
het gunstigst waren. Hij achtte het doelmatigst,
bij instelling van een vasten dienst, op de helft
van het ongeveer 16.000 K.M. lange traject, on
geveer in de nabijheid van Kaap Guardafui
aan de Roode Zee bij de Golf van Aden een
tusschenlandingsstation met ankermast aan te
leggen.
Indien men de reis zou laten aanvangen er
gens aan de Middellandsche Zee door daar een
vertrekhaven aan te leggen, zou men over het
trnject naar Java of Sumatra in 4% k 5 dagen
deen, waarover de mailschepen thans 21 dagen
doen.
Dr. Eckener achtte het mogelijk gedurende
het geheele jaar een dienst in beide richtingen
te onderhouden.
Indien Nederland zich luchtschepen zou wil
len aanschaffen, zouden deze voorloopig waar
schijnlijk te Friedrichshafen gebouwd moeten
worden.
De te gebruiken luchtschepen zouden van
hetzelfde type moeten zijn als de „Graf Zep
pelin" en van den nieuwsten aanbouw kunnen
zijn.
De Nederlandsche regeering zal thans hier
over een beslissing moeten nemen.
Vlam in pot met lak.
In de keuken aan de achterzijde van de derde
verdieping van een huis in de Pieter Vlaming
straat was gistermiddag tegen 1 uur 'n schilder
bezig op het gascomfoor een potje met lak te
warmen, met het gevolg, dat de vlam in de
lak sloeg en daarna in minder dan geen tijd
door de geheele keuken.
De brandweer werd gewaarschuwd en toen
deze kwam, stond ook de achterkamer al in
brand, alsmede de gang, waarlangs de vlammen
de keuken van de bewoners van drie hoog voor
bereikten, om daarna de voorkamer binnen te
dringen.
Hoofdbrandmeester Brunet de Rochebrune
pakte den brand oordeelkundig aan. Een straal
over de trap was voldoende om den brand, die
reeds aan den voor en den achterkant fel uit
sloeg, te blusschen. Op de voorkamer na, die
brandschade kreeg, is de derde verdieping uit
gebrand.
KINDJE VERBRAND.
Het anderhalfjarig dochtertje van M., te
Standdaarbuiten, dat verleden week een bord
kokend-heete soep over het lichaampje kreeg,
waarom het ter verpleging in het ziekenhuis
te Oudenbosch moest worden opgenomen, is
thans aldaar aan de gevolgen overleden.
BRAND.
Te Beerta is gisteren in het café van den heer
Blokzijl mede bewoond door nog een tweetal
gezinnen afgebrand.
Twee koeien en een twintigtal kippen kwa
men in de vlammen om. Ook de inboedels ver
brandden. Alles is verzekerd. De oorzaak is
onbekend.
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN-
De heer de Haan, uit St. Annaland, die zooals
wij destijds meldden, ongeveer 2% maand ge
leden, in de werkplaats van de f5. Bookelaar
te Roosendaal bij het repareeren van zijn auto
een ijzeren vellingring tegen het hoofd kreeg,
waardoor zijn hoofd bijna gescalpeerd werd, is
thans in het ziekenhuis Charitas aldaar, waar
hij verpleegd werd aan de gevolgen dier ern
stige verwonding overleden.
In het Diaconessenhuis te Groningen is
overleden het 9-jarig zoontje van den heer C.
uit Midwolda, die bij het oversteken van den
rijweg door een auto uit Groningen was aan
gereden en ernstig gewond.
ONTPLOFFING OP EEN STOOMBOOT.
Men meldt uit Winsum (Fr.), aan de „Leeuw.
Courant":
Toen de stoomboot'de „Vertrouwen" van den
heer Schaaf uit Harlingen tot vlak voor de
Winsumer brug was genaderd, weerklonk plot
seling een geweldige knal. De schoorsteenpijp
viel om en de motor barstte uit elkaar. Groote
stukken ijzer en dekplanken werden omhoog
geslingerd. De machinist, die zich in de machine
kamer bevond, bekwam wonder boven wonder
geen letsel. De man aan het roer werd door de
wegvliegende stukken hout en ijzer licht ge
wond. De boot werd later cloor de brug gesleept.
De oorzaak is onbekend.
Opneming van muziekwetenschap.
Bij Kon. Besluit van den 16den Februari
(Stbl. 51) tot wijziging en aanvulling van het
Academisch statuut is o.m. bepaald, dat aan ar
tikel 4, 42 wordt toegevoegd n. in de muziek
wetenschap.
Aan artikel 4 44 wordt toegevoegd
n. Muzïekwetschap.
1. algemeene kennis van de geschiedenis
der muziek
2. een overzicht van de geschiedenis eener
letterkunde, van de kunstgeschiedenis of van
de cultuurgeschiedenis
3. eenige kennis van de physiologie der
acoustiek.
Aan artikel 4, 8 47 wordt toegevoegd
1. Muziekwetenschap in hare onderdeelen.
Als verplicht bijvak wordt gëeischtde begin
selen van de psychologie der kunst.
KON. NED. HOOGOVENS.
IJzerverscheping.
De s.s. Magne (Zweedsch) en Mars (Nederl.)
zijn met aan de hoogovens te IJmuiden ingeno
men lading piekijzer resp. naar een Zweedsche-
en een Middell. Zeehaven vertrokken. Op het
oogenblik ligt in de zeehaven van dit bedrijf
hel. Italiaansch s. Venustas, dat eene volle la
ding ijzer voor N. Amerika inneemt, waarmede
het Woensdag of Donderdag a.s. zal kunnen
vertrekken.
WERKTIJDEN IN WASSCHERIJEN
EN STRIJKINRICHTINGEN.
De Minister van Economische Zaken en Ar
beid heeft onder bepaalde voorwaarden aan
hoofden of bestuurders van wasscherijen en
strijkinrichtingen in alle gemeenten des Rijks
vergund, dat gedurende de tijdvakken van 18
tot en met 22 April 1933, van 22 tot en met
27 Mei 1933 en van 6 tot en met 10 Juni 1933
in hunne onderneming door de aldaar werk
zame arbeiders in afwijking van het be
paalde in de artikelen 23 en 24 der Arbeids
wet 1919 arbeid wordt verricht als volgt
op 18, 19, 20 en 21 April, op 22, 23, 24 en 26
Mei en op 6, 7, 8 en 9 Juni 1933 gedurende ten
hoogste 9 uur per dag, en op Zaterdag 22
April, 27 Mei en 10 Juni 1933 gedurende ten
hoogste 6 uren per dag.
ONZE RUNDERSTAPEL.
V,
Door den heer Lovink is aan den minister
van Economische Zaken en Arbeid gevraagd of
Z.Exc. bereid is mede te deelen of reeds stap
pen zijn gedaan of voorbereid inzake een
eventueele beperking van den Nederlandschen
rundveestapel en voor het geval deze vraag
bevestigend wordt beantwoord, zoo ja .welke.
Op den nieuwen betonweg BussumHilver
sum is gistermorgen de 23-jarige motorrijder
M. uit Hilversum in aanraking gekomen met
het stuur van den motorrijder S., die naast hem
reed en met wien hij in gesprek was. De motor
fiets sloeg over den kop en M. werd bewuste
loos en ernstig gewond naar de Majella-stich-
ting te Bussum vervoerd.
[SI
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
KOOPT NEDERLANDSCH FABRIKAAT
OVERREDEN EN GEDOOD.
Te 's Heerenhoek is een 10-jarig meisje, dat
spelende de straat overstak, door een auto aan
gereden. Het werd ernstig verwond naar het
ziekenhuis te Goes vervoerd en is aldaar over
leden.
De politie heeft de auto in beslaggenomen.
DIEFSTALLEN IN HET GOOI.
De Vierde Kamer der Arr. Rechtbank te
Amsterdam deed Vrijdag uitspraak in de zaak
tegen een vijftal verdachten, die terecht hadden
gestaan wegens diefstal met braak en heling.
Maanden geleden werd er in het Gooi her
haaldelijk ingebroken, waaraan tenslotte een
einde kwam door de arrestatie van een clubje
jongemannen.
In September van het vorige jaar, toen de
bewoners tijdelijk afwezig waren, werd in een
villa te Laren ingebroken. De dieven hadden
zich meester gemaakt van verschillende gou
den voorwerpen, sieraden, antieke munten en
wapenen, een bontmantel etc. Voor deze in
braak stonden terecht de 13-jarige werkman
A. E. uit Hilversum, de 24-jarige stoomwevêr
T. v. V. en de 20-jarige monteur J. J. S.
Zij bekenden volmondig. Het O. M. vroeg
tegen ieder der verdachten 9 maanden gevan
genisstraf, waarvan voor den stoomwever en
den monteur drie maanden voorwaardelijk.
Tegen V. en M. vorderde de Officier wegens
heling resp. zes maanden en zes maanden
voorwaardelijk.
Deze twee verdachten hadden zich vervol
gens, tezamen met den werkman uit de eerste
zaak te verantwoorden wegens diefstal met
braak, eveneens in een villa te Laren. Ook hier
werden sieraden en schilderijen gestolen. De
wijnkelder werd bovendien danig aangesproken
Het O. M. eischte hier straffen van zes maan
den, tegen een hunner voorwaardelijk.
Tenslotte stond nog een echtpaar, thans wo
nende te Ginneken, vroeger te Hilversum, te
recht wegens heling. Tegen hen had het O. M.
250 boete geëischt. benevens een voorwaarde
lijk® gevangenisstraf van drie maanden.
De rechtbank, vonnis wijzend, veroordeelde
verd. E. in totaal tot 10 maanden gevangenis
straf; v. V. en S. werden ieder veroordeeld tot
negen maanden met aftrek van drie maanden
voorarrest; van de overblijvende zes maanden
werd 3 maanden voorwaardelijk opgelegd, met
een proeftijd van drie jaar.
V. en M. werden, evenals het echtpaar vrij
gesproken van de heling wegens een fout in de
dagvaarding.
Wegens diefstal werden V. en M. resp. tot vijf
maanden en vijf maanden, waarvan 2 maanden
voorwaardelijk vrijgesproken.
DE AANRIJDING TE UTRECHT-
In een bericht aangaande het ongeluk op
den Amsterdamschen straatweg vermelden wij
dat een der slachtoffers, de heer v. 't W. was
overleden.
Achteraf blijkt, dat hier door een vergissing
een verkeerde inlichting is verstrekt. Alhoe
wel de toestand van van 't W. hoogst ernstig
is, was hij nog in leven.
Nader vernamen wij inmiddels nog, dat de
twee motorrijders in Utrecht wonen, terwijl de
automobilist uit Bosch en Duin kwam.
De auto reed op het oogenblik van het
ongeluk veel te veel links op den weg, daar
de chauffeur had moeten uitwijken voor een
tegenliggenden wagen, die naar links afzwenkte.
THEORIE EN PRACTIJK.
Voor het krachtige pleidooi van Zijne Excel
lentie Minister Verschuur, in de meeste dag
bladen vermeld, kunnen wij niet anders dan
dankbaar zijn.
Doch dit alles is theorie en geen practijk.
Naar mijn meening zullen alle gelden, aan
den reclame-opzet besteed, teh goede van
enkelen komen en weinig of geen effect sor-
teerenEnkele maanden nadien is men het
weer vergeten
Waarom Wij willen hier als voorbeeld ne
men Duitschland, welk onzen zuivel- en land-
bouwexport in het bijzonder zoo in den hoek
drukt. Duitschland, dit arme Duitschland, geeft
milliarden uit aan exportcredieten en uitvoer-
premiën, waardoor het voor den Nederlandschen
fabrikant onmogelijk is te concurreeren of cre-
dieten op langen termijn te geven met als ge
volg, dat de Nederlandsche verkooper door zijn
landgenoot wordt uitgeknepen en alleen met
zeer groote verliezen nog opdrachten verkrij
gen kan.
Wanneer onze regeering niet doet tegenover
eiken anderen staat, wat deze doet tot bescher
ming van z.g. eigenbehoud, dan gaat onze Neder
landsche industrie met alles, wat daaraan vast
zit, onherroepelijk ten gronde.
Zeer hooge invoerrechten op alles, wat in
Nederland vervaardigd wordt, wat ook andere
landen doen, is het eenige middel voor ons land
om zoo niet geheel dan toch zeker voor een
groot deel uit de crisis te komen.
Het spijt mij als geboren Nederlander te moe
ten erkennen, dat het vaderlandsche begrip om
tcch in de allereerste plaats bij aankoop van
goederen aan het Nederlandsch fabrikaat te
denken of er de voorkeur aan te geven, zoo
zelden of nooit door onze landgenooten wordt
toegepast.
Bij den Duitscher wordt dit van kindsbeen
af ingepompt.
In ons land hebben vele Duitschers reeds tien
tallen van jaren een leidende positie, doch zij
blijven tot hun dood vechten voor het Duitsche
fabrikaat en zullen bewerken, dat eventueele
leveringen in het bedrijf van hun werkkring
aan Duitsche fabrikaten worden opgedragen.
Zulke voorbeelden van Nederlanders, in het
buitenland werkzaam, hoort men zelden of nooit
Over het Nederlandsch fabrikaat wordt in het
buitenland maar zelden gesproken.
Ons land is klein, staat aan de spits van kost
bare sociale wetj.en en betaalt veel hoogere
loonen dan welk land ook.
Dit alles zijn factoren, waarmede onze regee
ring rekening moet houden en den Neder
landschen kooper door aanpassende invoerrech
ten moet dwingen Nederlandsche fabrikaten te
koopen.
Dan eerst zullen deze de goede eigenschappen
der Nederlandsche fabrikaten en landproducten
leeren kennen.
Van huis uit ben ik vrijhandelaar, doch alleen
wanneer alie grenzen een open handelsdeur heb
ben. Wanneer men reeds meer dan 50 jaren in
handel en industrie werkzaam is, heeft men
het recht een practisch oordeel uit te spreken
en te verdedigen.
Het is ongelooflijk, doch ik kan o.a. een groot
industrie aanwijzen, welke reeds tientallen van
jaren haar brood door den Nederlandschen ver
bruiker moet verdienen, steeds Duitsche fabri
katen voor haar bedrijf heeft gekocht, welke
in eigen land naar keur en keuze concurreerend
worden vervaardigd, doch nu bij een uitbreiding
van haar bedrijf in deze voor ons Nederlandsche
volk benarde tijden nog den moed heeft aan
het Duitsche fabrikaat de voorkeur te geven
boven dat, wat, zooals gezegd, zij naar keur en
keuze aan concurreerenden prijs in eigen land
kan koopen.
Hiermede wil ik de mentaliteit van het Neder
landsche volk in het algemeen illustreeren. Im
mers officieele en semi-officieele lichamen
geven ook het voorbeeld
Daarom herhaal ik, dat alleen dwang door
hooge aanpassende invoerrechten den Nederlan
der zal leeren in eigen land te koopen.
Het is duidelijk, dat, wanneer uitsluitend
Nederlandsch fabrikaat en Nederlandsche pro
ducten moeten worden gekocht, waardoor aan
een zeer groot aantal werkloozen arbeid zal
worden gegeven, het den landbouw eveneens
goed moet gaan, althans voor een zeer groot
deel zijn producten in eigen land zullen wor
den verbruikt.
De toestand onzer exporteerende landbouw
producten zal als voorheen nooit meer terug
komen, aangezien alle andere landen hun eigen
gronden reeds cultiveeren en het zuivelbedrijf
van dag tot dag uitbreiden.
Men moet o.a. zien, hoe in Engeland tien
duizenden vierkante meters aan kasinrichtingen
reeds zijn en worden gebouwd, zooals wij deze
in het Westland zoo grootscheeps reeds jaren
in bedrijf hebben.
En zoo gaat het in elk land. Zij allen zeggen:
„Help yourself".
Zijne Excellentie Minister Verschuur zou ik
willen vragen, kom 23 maanden in mijn be-
bedrijf, dan leert gij de practijk van den huldigen
toestand kennen en gij zult de overtuiging mede-
nemen, dat er in dezen steeds dieper zinkenden
toestand geen andere maatregelen kunnen wor
den genomen dan te doen, wat andere landen
doen en dit het eenige middel is om Nederland
voor een zeer groot deel uit den ci isispoel te
redden.
Hieraan wil ik nog de vraag voegen. „Waar
om moeten wij als Nederlanders voor invoer
van het Nederlandsche fabrikaat in onze kolo
niën dezelfde invoerrechten betalen als elk
ander land
Engeland heeft daaromtrent regelingen ge
troffen met zijn koloniën, doch onze regeering
vindt dit blijkbaar niet noodig.
EEN INDUSTRIEEL.
MOETEN WE DAN MAAR ALLES
SLIKKEN
Duitschland verhoogde binnen één week tijds
het invoerrecht op de eieren van 5 tot'0
Mark de 100 kg. netto. Dat beteekent, dat er
2114 cent per ei invoerrecht komt en wel in
gaande 10 Maart en het beteekent ook, dat,
practisch gesproken, Duitschland zijn grenzen
voor onze eiren sluit. Voor ons andere uiterst
belangrijke uitvoerproduct, de kaas, schijnt het
al even erg te zijn, doch kunnen wij ons daar
geefi juist oordeel over vormen, als zijnde niet
ter zake kundig.
Had de Duitsche kippenhouder dan zóó'n last
van ons Duitschland had in 1932 nog een eier-
verbruik van 550 millioen kilo en de Duitsche
kippenhouders konden aan slechts 320 millioen
kilo helpen, zoodat er een tekort was van 230
millioen kilogram. Er was en is dus meer dan
voldoende ruimte voor ons. Zouden we dan
misschien den prijs bederven en moet de Duit
sche kippenhouder tegen de exporteerende Ia*}~
den in bescherming worden genomen In de
..Berliner Bürsen Courier" van 7 Maart wordt
inderdaad de klacht geuit, dat de Duitsche
kippenhouder op het oogenblik nog slechts
Pf. per ei krijgt. Hoe innig gelukkig zouden
onze kippenhouders niet zijn, wanneer ze voor
die eieren (witte eieren van 55/58 gram) 5 Pi. is
3 cent konden maken Ze willen er nog graag
een halven cent af doen ook. De bedoeling der
Duitsche regeering is dan blijkbaar ook, tot
een uitbreiding der Duitsche Pluimvee-industrie
te komen, ten koste van de andere landen, tn
hoofdzaak echter ten koste van ons land, daar
in 1932 84 procent van onzen eier-export naar
Duitschland ging. Door den Duitschen maatregel
gaat onze uiterst belangrijke eier-export dan
ook om zeep. De kippenhouders, de broed-
inrichtingen, de fokkerijen, de eier-exporthan-
del, de kisten-, cartonnage-, houtwol-, stempel
fabrieken, transportwezen, enz. enz., tezamen
een totaal bedrag vormend, dat de opbrengst
van de voorgestelde omzet-belasting verre zal
overtreffen, weten nu dus wat ze aan de nieuwe
Duitsche regeering hebben te danken.
Moeten we dat nu maar zonder meer sRkkem
De moed onzer regeering is bhlkbaar geheel
uitgeput met het uitspreken der gedenkwaardige
woorden, dat we ons niet als LammeGoedzak
willen laten behandelen. Nadien hebben we van
een ruggegraat niets meer bemerkt. Zelfs is het
een publiek geheim dat de regeering den Kamers
van Koophandel verzocht heeft geen georgani
seerde actie tegen Duitschland op te zetten,
vermoedelijk op verzoek van de Dmtscbe regee-
rine Zelfs dr. Posthuma schijnt getemd te zijn,
spreekt niet meer van een boycot (amivanke-
liik door het Comité tot Economisch V erweer
ais wapen bedoeld) doch verkondigt nu de
zeer tamme leuze: „Steunt het Nederlandsch
Fabrikaat". Laten we toch in vredesnaam den
moed hebben daar direct aan toe te v°egen
„En laat toch vooral het Duitsche product links
U Voor'één ding is Duitschland slechts bevreesd,
nl dat het zijn export nog meer zal zien 6lin-
ken Laat het Nederlandsch ^publiek den scher
pen Duitschen aanval op ons natlonaal inkomen
(terwijl Wij n.b. zelf Duitschlands beste klant
zijn beantwoorden met een links laten liggen
van alle Duitsche industrieele producten. Dat
en dat alleen zal daar indruk kunnen maken.
Men hoont ons daar zelfs nog, door als bewijs
van tegemoetkoming bij de op handen zünde
onderhandelingen in het vooruitzicht te stelle
dat aan ons land een contingent toegestaan zal
kunnen worden voor den mvoervanhet
grootere soort eieren tegen een verlaagd tarief
en dit dan in den herfst en voor-winten Alsof
wii voor die korte periode, wanneer de pio
ductie op haar geringst is, het daarvoor noodige
aantal kippen het geheele jaar door de kost
zullen kunnen geven! Of onze binnenlandsche
consumenten van eieren zouden kunrmn var
steken. Wanneer onze onderhandehngs-com-
missie dan ook met een eier-tarief zou thuis-
komen, hooger dan 25 Mark (dat is nog 5 maal
zoo hoog dan dat van een week terug), dan
kan ze tegelijk de boodschap achterlaten, dat
er een scherpe actie tegen het gebruik
Duitsche industrieele producten gevoerd z
■"ST.."S£". v» Dultschl.nd voo, «1
hetgeen wü tijdens en na den oorlog voor
Duitsche volk hebben gedaan.
Laten we toch alle sufferigheid van ons af
schudden; laten we ons me* gen
koeieneeren. doch kort en bond'® z®ff,en
„Duitschland koopt niet meer van ions welnu,
dan koopen wij niet meer van °"ltsch^",
Onze regeering schijnt daar met aan
of te durven meewerken. Welnu, laat bet Nede^-
landsche publiek het dan doen. Uit p
behoud
HET BESTUUR DER „VEREEN. VAN
BROEDINRICHTINGEN IN
NEDERLAND". -
WERK HERVAT.
Dezer dagen is het werk in het bedrijf der
Amsterdamsche Ballast Mij. te IJmuiden dat
sedert langen tijd was stilgelegd, v/eer her
vat. Een aantal werklieden is door deze maat
schappij wederom aangenomen. Hoewel de
werkzaamheden voorloopig op bescheiden
schaal worden aangevangen, hoopt men daar
aan 'evenwel over een zekeren tijd uitbreiding
te kunnen geven.
SMOKKELAAR AANGESCHOTEN-
Gisterenavond is in de onmiddellijke nabij
heid der grens een persoon uit Aken, die deel
uitmaakte van een troep smokkelaars en door
de Duitsche douaneambtenaren gezocht werd,
door -een gevaarlijk buikschot gewond.
Met behulp der anderen werd hij op Neder
landsch gebied gebracht. De ontboden genees
heer achtte iverbrenging naar het ziekenhuis
te Aken noadzakelijk. Zijn toestand is hoogst
ernstig.
DE OMZETBELASTING.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen een
schrijven van Groothandelaren in boter te Rot
terdam ten geleide van een afschrift van een
door die vereeniging aan den Minister van Fi
nanciën gericht adres, houdende verzoek te
willen bevorderen, dat boter wordt opgenomen
onder de van omzetbelasting vrijgestelde arti
kelen.
STAKING POSTWISSELVERKEER MET
CANADA EN AMERIKA.
Ingevolge mededeeling van de betrokken post
administratie is het postwisselverkeer met Ca
nada in beide richtingen en met de Vereenigde
Staten in de richting Amerika-Nederland, ge
staakt.
Aneta meldt uit Batavia:
De thuisvarende mailschepen zullen, te be
ginnen met 15 Maart met de afvaart van de
„Dempo", voortaan Lissabon aandoen. Dit
feit is voor het toeristenverkeer van belang.
GASBEDWELMING
Gistermorgen toen de melkbezorger als ge
woonlijk bij den 83-jarigen J. K. in het St.
Elisabethshof te Leiden kwam, vond hij de
deur gesloten. Bij onderzoek bleek, dat de man,
door gas bedwelmd, op bed lag. Een gas-
kraantje bleek niet geheel gesloten te zijn. Met
zuurstof zijn de levensgeesten weer opgewekt.
De man is naar het acad. Ziekenhuis overge
bracht. Zijn toestand is, mede gezien zijn
hoogen leeftijd ernstig.
Invrijheidstelling tegen borgtocht
geweigerd.
De rechtbank besliste gisteren afwijzend op
het request ingediend door den heer Snee
vliet, waarbij zijn invrijheidstelling tegen cautie
WOokgvoorie'drie jongelieden de
J leden van den R. J- B„ was mvrijheids stel
lino te oen cautie verzocht door hun verdediger
mr° dr Benno, J.Stokvis. Zij waren gedeeld
wegens het verspreiden van opruiende mannes
ten bii de Oranje-Nassau-kazerne.
De rechtbank besloot voor deze drie jonge
mannen aan het verzoek te voldoen.
OM DRIE MILLIOEN.
Schadeactie afgewezen.
BATAVIA, 10 Maart. (ANETA).
De schadeactie, groot ƒ3.000.000 ™lke werd
hmesteld door de firma Tan \oe Hok tegen üe
S S wegens onrechtmatigen aanleg van S.S.-
werken is nadat hierover eenige jaren was
geprocedeerd, door het Hooggerechtshof van
Ned.-Indië afgewezen.
BANDOENG, 10 Maart. (ANETA).
Door de in Januari weder ingezette erupties
van d» Krakatau is het eilandje Anak Kraka-
tau 20 meter hooger geworden. Thans is de
hoogte 86 meter.
BANDOENG, 10 Maart. (ANETA).
Dr. G. J. M. Kerbosch, hoofdadministrateur
van 's Lands Kina- en Theeonderneming te
Tjinjiroean, die op weg was naar Batavia om
daar de theeconferentie bij te wonen, bij het
uitwijken voor een plotseling den weg over
stekenden fietser tegen een boom gereden.
Dr. Kerbosch bekwam een lichte wonde aan
het hoofd en een kneuzing aan de linkerzij Hij
werd in het St. Borremeus-ziekenhuis alhier
opgenomen.
