OPA
wmwpwTer bren<
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS
EREEN
56ste JAARGANG
WOENSDAG 29 MAART 1933
No. 16604
NIEUWE
SCHIEDAMSCHE
COURANT
BUREAU KOEMARKT 4, SCHIEDAM
TELEFOON 1NTERCOMM. No. 68085
HET ZILVEREN JUBILEUM DER
AMBACHTSSCHOOL.
De heer Bitter houdt een
herdenkingsrede
HULDE VAN DE REGEERING.
T entoonstelling van
werkstukken
KETHEL.
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS
JONGE BOERENBOND OPGERICHT
ADVERTEERDE
50 JAAR GELEDEN REEDS
sas» IN DE
EN VOER ER WEL BIJ Uil
WAT DOET GIJ NU?
ROTTERDAM
ONTROUWE KASSIER.
Staat terecht wegens ernstige
verduisteringen.
ACCOUNTANTSONDERZOEK BRACHT
DE ZAAK AAN HET LICHT.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN
Uitspraak 4 ApriL
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
bü vooruitbetaling
Per drie maanden 3.25; per maand 1.10:
per week 25 cents.
By bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden f 3-15. hij
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar A
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
centa
per stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt
Voor 1—6 regels 1.55 elke regel meer 25 cta.
BU contract aanzienlijke reductie.
Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv tarief.
Liefdadigheidsadv half tarief. Voor Liefdadtg-
heidsadv. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties: 5 regels 0.50: 10
regels 1.15 regels 1.50, bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bij te voegen.
G tis Ongevallenverzekering: 500.— bij overlijden door een ongeval; 500.— bij verlies van beide handen, voeten of oogen; ƒ250.— bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150.— bij verlies van een duim; 75.— bij verlies vaD
een*1 wijsvÜvl ƒ50.- bij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25.— bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaa-den ais eenmaal per maand in dit blad wordt afgedrukt.
Dinsdagmiddag vond in het schoolgebouw
aan de St. Liduinastraat een feestelijke bijeen
komst plaats ter gelegenheid van het zilveren
bestaansfeest der Vereeniging „Ambachtsschool
voor Schiedam en Omstreken
Deze bijeenkomst werd door tal van belang
stellenden bijgewoond, o.a. door de heeren J.
Groote Haar, inspecteur voor het Nijverheids
onderwijs, als vertegenwoordiger van minister
Terpstra; burgemeester H. Stulemeijer; weth.
J. Dinkelaar en de heer Vogel, chef van de
afd. onderwijs en financiën ten stadhuize, beide
gedelegeerden der gemeente in het bestuur;
dr. C. R. Vermaas, conrector van het gymna
sium en archivaris van Schiedam; W. J. Gos-
linga, oud-gemeentelijk onderwijs-inspecteur;
oud-wethouder Goslinga; C. G. Roos, burge
meester van Lekkerkerk, oud-gedelegeerde; dr.
C. J. Vinkesteijn, oud-inspecteur der gymna
sia; IJzinga, gem. onderwijs-inspecteur te
Rotterdam als vertegenwoordiger van het
Rotterdamsch gemeentebestuur; de Vlaarding-
sche wethouders A. de Haan en A. de Rijn,
vertegenwoordigers (sters) van het Delftsche en
het Overschiesche gemeentebestuur, van de
zustervereenigingen te Delft en te Rotterdam,
der Huishoud- en Industrieschool alhier en de
heer H. J. de Groot, gewezen inspecteur-gene
raal voor het nijverheidsonderwijs. Berichten
van gelukwensch waren nog ontvangen van
B. en W. van Kethel en Spaland, het lid van
Gedeputeerden P. de Bruin; oud-burgemeester
Honnerlage Grete en de R. K. Schilderpatroons-
vereeniging St. Liduina.
Hierop sprak de heer IJzinga namens B. en
W. van Rotterdam. De Schiedamsche ambachts
school, aldus spr., heeft een uitstekenden naam.
Mogen hier nog duizenden jongelui hun voor
bereiding voor den levensstrijd vinden.
Vervolgens wérden gelukwenschen aangebo
den door den heer Worp als voorzitter der Ver.
van directeuren van Nijverheidsscholen en te
vens namen de Ver. tot Bevordering van Vak
opleiding van Handswerklieden.
Na alle aanwezigen, sommige met name, ver-
£t^°md te hebben, sprak de voorzitter der
j"„ieefende vereeniging, de heer J. Bitter, een
herdenkingsrede uit.
m°Sehjkheid, om in Schiedam een am-
chtsschool te stichten, werd in de vergade
ring van de Kamer voor de Voedings- en Ge
notmiddelen te Schiedam op 16 Januari 1906
door den heer J. H. Scheuerman ter sprake ge
bracht. Als gevolg daarvan werd 6 April d.o.v.
een commissie benoemd uit genoemde Kamer
en die voor de Bouwbedrijven, terwijl 12 De
cember van dat jaar een Vereeniging met aan
vankelijk 60 leden werd opgericht. De Gemeen-
e Schiedam verstrekte onder hypothécair ver
and de gelden voor grondaankoop, aanbouw
en inrichting der school en verleende een sub
sidie. Ook Overschie en Kethel zesden een
Kleine subsidie toe, terwijl het Rijk 2000 voor
,e. .'^richting bijdroeg en een subsidie van
I 1.600 verleende. De school begon 15 Sep-
er 1908 onder directie van den heer D. R-
Waa uit Gorinchem, met 51 leerlingen,
Een7an 26 woonachtig buiten de gemeente.
D 5"tal leeraren assisteerde den directeur,
heer -ferste voorzitter van de vereeniging, de
in iQin W" van Harwegen den Breems werd
r,n- door den heer M. L. Honnerlage Grete
Schalk In 1912 werd de heer J. M. v. d.
ziin f„v, ?let. het voorzitterschap bekleed om
Wal ov in 1913 aan den heer O- Haima v. d.
1914 n 6r blagen. De directeur vertrok in
be scb33^ botterdam. Onder zijn leiding was
één r?°? gegroeid van een school van 51 tot
200 leerlingen. In de vacature werd
B n 11 door be benoeming van den heer P.
n. Pornes, directeur van de ambachtsschool te
r'enkzee. Onder diens bewind heeft de instel-
hng een hoogen bloei bereikt. In 1917 werd het
gebouw met zeven leerzalen uitgebreid.
Aan de financieele moeilijkheden, waar men
in de na-oorlogsche jaren mee te kampen'had
60n e^nde me* het in werking treden in'
1921 van de Wet op het Nijverheidsonderwijs.
Spr. bracht eerbiedige hulde aan de over
leden bestuursleden van Harwegen en Scheuer-
man. De in 1927 geopende cursus in Scheeps-
teekenen werd in verband met de malaise
tijdelijk opgeheven.
Spr. zelf Werd in de vergadering van 14
ovember 1928 tot voorzitter benoemd als
opvolger van den heer Haima v. d. Wal.
U heeren J. M. v. d. Schalk, G. W. van
Mei^en Walraven. A. Bubberman en G. van
af hebben van de oprichting der school
uting in hef bestuur gehad,
j. ,Pr" Richtte tot deze heeren een woord van
re' inclusief den heer v. d. Schalk, die in
tverd We^ens vertrek uit de gemeente eerelid
Tenslotte huldigde spr. directeur en leeraren
school voor hun ijver en plichtsbetrach-
Namens de Regeering.
G,Paarna Was het woord aan den heer J.
°°te Haar, die als vertegenwoordiger van
,n minister diens beste wenschen overbracht,
rin regeering, aldus spr.. heeft veel waardee-
is n" V°°r het werk van het bestuur. Dit werk
hec,le^ 2°nder succes geweest ondanks de tegen-
beh a' Het bestuur voert een voortreffelijk
heeft61"' Zo°bat het gelukkige initiatief vruchten
re af§eworpen. Spr. moet ook den dank dei-
een lln» overbrengen, want het is voor haar
groote geruststelling, dat er practische
unen worden gevonden, die zich aan de
moeihjkg taak een ambachtsschool te besturen.
'"e.' ijver willen wijden. Het nijverheidsonder-
ys is voor de maatschappij van groote be
tekenis. Daarin immers gaan opvoeding en
°Pleiding hand in hand. Een goed idee is het
geweest door een tentoonstelling naar buiten
e laten zien, wat een ambachtsschool eigenlijk
Spr. wil die tentoonstelling bij deze openen,
en hij hoopt, dat de school, mede door opbou
wende critiek, moge bloeien en groeien ten
Voordeele der Schiedamsche jeugd.
Rede van den burgemeester
Namens het dagelijksche bestuur der ge-
Bieente voerde de heer H. Stulemeyer het
HET BEGIN VAN EEN GROOT
en de stoompont te
WERK. Te Willemsdorp begint men met de werkzaamheden voor een aldaar tusschen de Moerdijkbrug
bouwen verkeersbrug over het Hollandsch Diep. In de rivier wordt reeds een dam gelegd
woord. Hij bood de gelukwenschen van het
college van B. en W. aan, doch dankte het be
stuur ook voor wat dit gedurende de afgeloo-
pen 25 jaar gedaan had om het kind paraat te
maken voor den strijd om het bestaan. De
school is een zegen voor Schiedam en omstre
ken. Meer nog dan het initiatief is de getoonde
volharding een reden tot hulde en dankbaar
heid. Spr. wil een eereschuld inlossen. Vóór
25 jaar'twijfelden B. en W. er aan, of' de oprich
ters wel genoeg doorzettingsvermogen zouden
hebben. Welnu, de heeren hebben dubbel en
dwars bewezen, volharding te bezitten. Groote
financieele tekorten joegen hen niet op de
vlucht. Spr. hoopte, dat er in Schiedam altijd
genoeg mannen en vrouwen zóóveel burgerzin
zouden hebben, dat zij belangeloos een deel der
taak van het gemeentebestuur op zich willen
nemen.
Mevrouw R. J. Castendijk, die den Bond van
Vereenigingen tot het geven van Nijverheids
onderwijs vertegenwoordigde, feliciteerde het
bestuur met de school en de school met het
bestuur.
Dankbare oud-leerlingen
De tolk der oud-leerlingen was de heer
Berthon. Deze wees op het groote nut der
ambachtsschool voor de latere practijk. Juist in
dezen tijd merkt men, wat men aan het nijver
heidsonderwijs heeft. Onder hen, die dit volg
den, trof men naar verhouding de minste werk-
loozen, Spr. dankt bestuur en leeraren voor hun
góede zorgen en biedt een kast met twee vazen
voor de bestuurskamer aan.
Daarna voerde de heer P. H. Pomes, de direc
teur, het woord als spreekbuis van het perso-
néel. Hij vestigde er vooral de aandacht op,
dat de controle van het bestuur steeds in aan-
genamen en opbouwenden zin geschiedde. Uit
naam der leerkrachten vereerde de directeur
het bestuur mét een electrische klok.
Nadat de heer Knotnerus, de voorzitter der
Ambachtsschool te Rotterdam, een geestig
speëchjë had afgestoken, volgden eenige wijze
woorden van den oud-inspecteur-generaal de
Groot. Hij hoopte vurig, dat bij alle bezuini
gingsmaatregelen, de driejarige nijverheids
cursus ongerept mocht blijven (luid applaus).
Verder drukt spr. het bestuur op het hart, het
onderwijs, steeds aan de wisselende eischen
des tijds aan te passen.
De heer Bitter dankte alle sprekers voor hun
hartelijke, welgemeende woorden, waarna het
gezelschap de tentoonstelling van werkstukken
ging bezichtigen.
De tentoonstelling vormt een uitgebreide ver
zameling van werkstukken en teekeningen,
door de leerlingen in de laatste drie jaar ver
vaardigd. Natuurlijk kon niet alles worden ge
ëxposeerd; men zou van het goede teveel heb
ben gekregen.
Heel wat is er in de timmerlokalen te be
wonderen, maar ook de overige der twaalf
tentoonstellingszalen zijn de moeite van een
aandachtig bezoek waard.
Op de eerste verdieping treft men een tee
kenzaal aan, waar niet alleen bouwkundige
teekeningen en „constructiecahiers" te bezich
tigen zijn, maar waar tevens nog werkstukken,
waaronder een slaapkamer- en een tuinameu-
blement, zijn geëxposeerd.
Dan volgt een afdeehng met werktuigkundige
teekeningen stoomwerktuigkunde en smeed-,
bank- en draaiwerk. Het valt op, hoe keurig
deze zeer gecompliceerde stukken zijn afge-
WZagen wij hier het weerbarstige ijzer en staal
vervormd tot machinedeelen, in de meubel
makerij welke wij daarna op onzen weg ont
moeten richting-aanwijzertjes vergemakke
lijken den tocht is het stugge eikenhout en
het deftige mahonie tot stevige en smaakvolle
meubels verwerkt.
In de schildersafdeelmg merkt men dat de
reclamekunst steeds meer aandacht vraagt. De
eerste-jaarsleerlingen hebben een eigen tim-
merafdeeling gekregen.
In een volgende zaal toonen een radio
toestel en allerlei andere vernuftige apparaten
ons, dat wij in het rijk der electriciens zijn
aangeland.
Op de tweede verdieping komen wij eerst in
een zaal met leermiddelen. Een zeer instruc
tieve automobielmotor met bijbehoorende
wandplaten, voorbeelden voor handteekenen.
machinedeelen om op te meten, bouwmateria
len, houtsoorten, mineralen, motoronderdeelen,
telefoons, indicateurs, controllers en natuur
kundige instrumenten, alles met smaak ge
ëxposeerd, geven den bezoeker een beeld van
de grootte veelzijdigheid der moderne techniek.
De handteekenzaal leert, dat van de oude op
vatting „kunst In het ambacht" is afgeweken.
Al het handteekenen is direct op het vak ge
richt en dient om dè leerlingen op juiste wijze
vormen uit de practijk te leeren zien en weer
geven.
Tenslotte komen wij bij de metaalbewerkers
terecht. Vanaf duimpjes, krammen, voert de
smid ons langs ringen, bouten, smeedtangen en
ijzeren beitelvormen naar de ingewikkeldste
werkstukken. Met het plaatwerk gaat het pre
cies zoo: men begint met zuiver bewerkte
blokjes en landt ten slotte bij gecompliceerde
machinedeelen aan.
Een grafische yoorstelling onder aan dé trap
vermeldt, dat de nieuwe cursus van de Am
bachtsschool met niet minder dan 470 leerlingen
wordt ingezet.
DE FILM KENTERING"
Het is.'een gelukkig idee geweest van het
R. K. Werkliedenverbond om ook de film bij
zijn propaganda-objecten in te deelen, maar
tevens strekt het hem tot eere en niet minder
tot voordeel, dat deze organisatie haar film
door bekwame jonge kunstenaars liet maken.
Op Roomsche avonden krijgt men dikwijls
heele leelijke en oude paardjes uit het rijk
der folm te zien, maar zij, die gisteren- en
eergisterenavond naar den R. K. Volksbond
waren getogen, ervoeren, hoe men den laat-
sten tijd een nieuwen, een frisscheren weg js
ingeslagen. Dit zullen de belangstellenden heb
ben gewaardeerd, want ook het minder criti-
sche publiek begint zoo langzamerhand wat
meer te eischen, ook al omdat het buiten de
vereenigingszaal dikwijls wat goeds en mo
derns te zien krijgt. Het R. K. Werkliedenver
bond heeft den tijdgeest dan aangevoeld, en
dat dit werkelijk geen praatje is, bewijst de
groote belangstelling, welke dit product van
van den* cineast Jan Hin overal wekt en trekt.
De heer Keesen, de bezoldigde bestuurder
voor dit district, speelde den explicateur eijjj
bediende tevens het apparaat. Hij liet .voor
dat de groote film aan de béurt kwam, eerst
een tweetal andere filmpjes van Hin draaien,
namelijk een overzicht van de Utrechtsche
Rerum Novarum-herdenking in Septem
ber 1931 en voorts een reisverhaal van
de katholieke arbeidersvertegenwoordigers,
die in dit jubeljaar de Eeuwige Stad, waar
hun victorie begonnen was, bezochten.
Kenteringhet woord duidt op de ken
tering, welke in geesten en toestanden is ge
komen sinds het verschijnen van Leo's be
roemde encycliek. Eerst zijn wij getuige van
het eindelooze getob op een fabriek in 1890.
Een der arbeiders volgen wij naar huis, waar
zijn gezin de bitterste armoede lijdt, omdat het
loon veel te gering is. De man staart naar de
lucht, droomend om een beter lot, dat hij
toch zeer wel verdiende. Zijn gedachte vliegt
als een duif over de wereld en bereikt de
vensters van het Vaticaan. Als Leo XIII het
laatste woord van zijn zendbrief heeft ge
schreven, komen telefoon, telegraaf, post en
pers in actie en in een oogwenk weet de ge-
heele katholieke gemeenschap, hoe de plaats-
bekleeder van Christus denkt over ellendige
sociale toestanden van zijn tijd. Men ontwaakt
uit de sleur, vereenigingen worden opgericht
en er wordt hier en daar zelfs gestaakt .In
de huisgezinnen komt meer welvaart, in de
fabrieken meer hygiëne en comfofrt. Tien
urendag, acht-urendagboeken, tuintjes,
muziek, voetbalclubs
„Maar zoo gemakkelijk zal de zege niet be
vochten worden", zoo liAdt het in de schrif
telijke toelichting der film, „De bloem met
zooveel vreugde op de jas gespeld valt in het
stof, en handen, zoo feestelijk uitgestoken,
worden teruggetrokken als in een kramp-
De banden van een luxe-auto, op weg naar
de beurs, verpletteren de bloem
De nationalisatie en de mechanisatie doen
haar intrede. Een niet te bevredigen winstbe
jag is haar drijfveer. Opnieuw zal eeen Paus
zijn vermanenden stem laten hooren.
Wanneer we conscientieuse filmcritiek zouden
leveren, dan zouden we vaststellen dat dit cine
matografisch voortbrengsel meer een aanvoe
ging van prachtige details dan een boeiend dra
matisch verhaal is. Hin ziet de dingen op zijn
eigen origineele en van veel smaak getuigende
wijze, maar mede doordat hij die dingen wel
eens in letterlijken zin, van te veel kanten
gaat bekijken,mist men vaak de noodige span
ning in het geheel.
Aan fijne vondsten echter kan 't oog zich ver
lustigen en met groot talent zijn de opnamen
genomen. Van de montage is vooral in het twee
de deel veel werk gemaakt, en met succes
ook.
De film kwam zonder beroepsspelers, doch
met de film mee, en dit zal niet alleen om
de katholieke arbeidersbeweging tot stand.
Scenario en draaiboek denkt men aan den
„jongere" Albert Kuyle.
Beide avonden leefden de aanwezigen erg
met de film mee, en dit zal niet alleen aan
de interessante beelden geweest zijn doch ook
om den inhoud: een stuk geschiedenis, waaraan
zweet en bloed kleeft.
Vanavond wordt de film weer eens gedraaid,
en nu voor allen, die in filmkunst en sociale
actie belangstellen.
Aan de zaal zijn nog kaarten te krijgen.
ZILVEREN AMBTSJUBILé
Op 1 April zal de heer C. Kaper den dag her
denken, waarop hij vóór 25 jaar als rijksklerk
ten parkette van het kantongerecht alhier in
dienst trad.
DAMMEN
Voor de 3e klas competitie van het district
Rotterdam had de ontmoeting plaats tusschen
de damclubs Schiedam en P. C. K. De wed
strijd werd door Schiedam met 13—7 gewonnen
S. Z. C.—R. z. C.
Niet hedenavond, zooals oorspronkelijk was
vastgesteld, maar morgen-, Donderdagavond,
speelt het heerenzevental van de S. Z. C. voor
de competitie van den Z. R. O. in het Ooster
zwembad te Rotterdam tegen R. Z. C. Dit zal
een spannende wedstrijd worden, daar beide
ploegen tot nog toe alle wedstrijden gewonnen
hebben. Wie deze wedstrijd wint, kan verze
kerd zijn van het kampioenschap van den
Z. R- O.
DIEFSTAL
Van twee rijwielen, welke gisteren voor de
Gem. Openb. Leeszaal aan de Lange Haven ge
plaatst waren, zijn de belastïngplaatejs ont
vreemd,
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 27 Maart. Aangekomen: Ned.
ms. Indrapoera, Rott. Lloyd, ledig van R'dam;
s.s. Oldekerk, ledig van Rotterdam beide om
te dokken in de Wiltonhaven.
SCHIEDAM, 28 Maart. Vertrokken: Duitsch
s.s Frielinghaus, ledig naar Narvik.
SCHIEDAM, 29 Maart. Aangekomen: Eng. s.s.
Authority, kapt. C. E Mann, met olie van
Harburg voor N.V. Sohieveem; Eng. s.s. Autho
rity kapt. C. E Mann, met olie van Harburg
voor N.V. Schieveem; Eng. s.s. Pennbrokeshire,
met stukgoed van Japan; Joego Slavisch s.s.
Princ Andrej, van Londen; Noorsch s.s. Tene-
riffa, van Antwerpen, alle in de Wilhelmina-
haven.
SCHIEDAM, 28 Maart. Vertrokken: Eng. s.s.
Baron Yarborough, ledig naar Rotterdam.
SCHIEDAM, 29 Maart. Vertrokken: Eng. s.s.
Authority, ledig naar Zwijndrecht.
SCHIEDAM, 29 Maart. Officieele noteering
van de commissie uit de Kamet van tioup
bandek
Moutwijn
Moutwijn per H.L. ad 4b pet. 7.75.
Spoeling
Spoeling 1 0 80 a 1 0.90.
In de Vereenigingszaal bij de R. K. kerk
werd Maandagavond onder leiding van E. M.
G. van den Burg, een vergadering gehouden
met het doel een aspirant-ledenvereeniging te
stichten van den R. K. Land- en Tuinbouw-
bond, afd. Kethel. Nadat het doel der bijeen
komst uitvoerig was besproken, werd tot de
oprichting van een vereeniging van aspirant
leden van den L. T. B. besloten. In het bestuur
werden gekozen de heeren E. M. G. van den
Burg, Schiedam; C. Lansbergen Az„ P. Olst-
hoorn, L. Lansbergen Pz., uit Kethel en M.
Roeling uit Vlaardinger-Ambacht.
Door propaganda en huisbezoek zal getracht
worden alle jonge boerenzoons en diegenen,
die lid van deze organisatie behooren te zijn,
binnenkort in het ledenregister te doen in
schrijven.
DE WILLEM I-HERDENKING
Voor de Willem I-herdenking op 17 April
a.s. te Delft heeft zich alhier een commissie
gevormd, bestaande uit de heeren Jac. Ver
speek, bestuurslid der Oranje-vereeniging Wil-
helmina; F. van de Wildt en L. de Bruyn, leden
van het bestuur der Burgerwacht, die met be
hulp van het hiertoe verstrekte propaganda
materiaal zullen trachten Kethel zoo ruim mo
gelijk te doen vertegenwoordigen op dezen
gedenkdag. De voorloopige programma's zijn
reeds verspreid, terwijl spoedige opgave tot
deelname bij een der bovengenoemde commis
sieleden, gewenscht is.
GEVONDEN VOORWERPEN
Gevonden een ijzeren staaf ter lengte van
plm. 6 Meter. Inlichtingen bij de gemeente
politie.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 2628 Maart
GEBOREN: Hendrikus J. L., zoon van H.
J. L. Jansson en M. C. Bijtenhoorn, Dr. Nolet-
straat 1 Wilhelmina C., dochter van P.
Morra en W. C. Wareman, Stationstraat 80.
OVERLEDEN: J Rijkers 85 jaar, weduwe R.
de Jeu, Galileistraat 77 M. Snel 18 jaar,
Nassaulaan 75 S. Hille 84 jaar, weduwe van
G. Groenewegen, Tuinlaan 28 W. Rietveld,
69 jaar, weduwe J. A. Kleinherenbrink, Hoofd
straat 189 C. Klein, 26 jaar, Nassaulaan 75.
0e 42-jarige boekhouder L. G. B., gedeti
neerd, heeft voor de rechtbank alhier zien te
verantwoorden gehad terzake van verduiste
ring in dienstbetrekking en valschheid in ge
schrifte. Verdachte zou in de jaren 1930, '31 en
'32 als boekhouder-kassier van de Electrische
Confectiefabriek van S. Hartogs een bedrag
van 11.616 hebben verduisterd. Om de fraude
te bemantelen zou verdachte een aantal val-
sche boekingen hebben gedaan. Twee derge
lijke vervalschingen zijn hem ten laste gelegd.
Verdachte legde een volledige bekentenis
af. Hij gaf toe, dat hij ook jaren geleden ten
nadeele van S. Hartogs verduistering te heb
ben gepleegd. Hoe groot dat bedrag is geweest
weet verdachte met. Het thans verduisterde
bedrag heeft verdachte voor een groot ge
deelte in zijn gezin verbruikt. Hij heeft 5 kin
deren, die hij een opvoeding boven zijn stand
gegeven heeft. Verdachte verdiende 65.—
per week. Hij speelde wel eens en bezocht
nogal café's. komende tot de wijze waarop de
fraude is gepleegd,zegt verdachte op desbe
treffende vragen, dat hij nadat de accountant
de boeken gecontroleerd had, enkele posten
verhoogde. Het door den accountant neerge
schreven kassaldo veranderde verdachte dan
in overeenstemming met de veranderde posten.
De accountant begon zijn volgende controle
dan bij het vervalschte bedrag. In September
is de fraude uitgekomen doordat de accoun
tant ontdekte, dat een cijfer anders geschreven
was dan hij gewend was. Na de ontdekking
is verdachte naar het buitenland uitgeweken,
maar hij is korten tijd later weer terugge
komen en heeft zich toen bij de politie gemeld.
Verdachte gaf toe leelijke brieven aan Hartogs
te hebben geschreven. Zijn eenige bedoeling
daarmee was zich tegen vervolging te vrij
waren.
Getuige S. Hartogs verklaart dat verdachte
ongeveer 20 jaren bij hem als boekhouder
kassier in betrekking is geweest. Hij was nog
niet zoo heel lang bij hem toen getuige ont
dekte dat verdachte knoeide. Hij heeft niet
nagegaan voor welk bedrag hij hem precies
benadeeld heeft, maar het is waarschijnlijk,
dat het toen verduisterde bedrag ongeveer een
ton is geweest. De verduistering was toeval
lig uitgekomen. Verdachte was toen pas ge
huwd en dit heeft er mede toe geleid, dat ge
tuige verdachte gehandhaafd heeft. Wel heeft
getuige dadelijk accountantscontrole ingesteld.
De accountant had getuige er van op de
hoogte gesteld, dat er geknoeid werd. Even
later was verdachte gekomen die bekende ver
duisteringen te hebben gepleegd. Getuige had
hem toen een half uur tijd" gegeven om eenige
aanwijzingen op te stellen over de wijze waar
op hij de verduisteringen had gepleegd. In dien
tusschentijd maakte getuige zijn gewone rond
gang door de fabriek. Toen hij terug kwam.
was verdachte verdwenen en getuige meende
dadelijk maatregelen te moeten nemen om een
radio-omroep bericht te laten verspreiden. Hij
heeft daarvan afgezien, toen verdachte's vrouw
er bij hem op aandrong.
De accountant-assistent A. de Vries, contro
leerde eenmaal per week de boeken van de
zaak van Hartogs. Het onderzoek was altijd
nauwkeurig met verifieering van alle beschei
den. Er kwamen wel eens kleine kasversehil-
len voor maar die gaven geen aanleiding tot
eenigen maatregel. In September heeft getuige
gemerkt dat er aan het door hem neergeschre
ven cijfer in het kasboek was geknoeid. Naar
aanleiding daarvan is een onderzoek ingesteld
over de jaren 1930, '31 en '32 waarbij men ge
komen is tot een verduisterd bedrag van ruim
f 11.000. Het onderzoek is niet over meer jaren
uitgestrekt.
Naar aanleiding van het verzoek van den
verdediger om als getuige te hooren den heer
Vleeming, directeur van het consultatiebureau
voor alcoholisme tot wien verdachte zich ge
wend heeft, kort voordat hij zich bij de politie
aanmeldde, die echter thans niet verschenen
was, en waardoor de zaak dus zou moeten wor
den aangehouden, vroeg de president aan ver
dachte of inderdaad de alcohol zulk een be
langrijke rol gespeeld had.
Verdachte antwoordde dat dit het geval was.
Hij had bij Hartogs een hondenleven gehad.
Zijn patroon behandelde hem als een straat
veger. Hij was ook buitengewoon driftig.
De president merkte verdachte op, dat hij in
de 20 jaren dat hij daar in betrekking was ge
weest, toch wel de gelegenheid had gehad om
te solliciteeren en weg te gaan.
Verdachte had den indruk gehad, dat Har
togs hem dit, na alles wat er gebeurd was,
onmogeliik zou hebben gemaakt.
De president: Maar iemand, die u na het
gebeurde handhaaft, maakt toch niet den in
druk van een bullebak te zijn. U moet niet
altiid de schuld bij anderen zoeken.
Getuige Hartogs nogmaals voorgeroepen,
zegt wel eens te hebben gemerkt, dat ver
dachte misbruik van alcohol maakte.
De rechtbank vond geen termen aanwezig
alsnog den heer Vleeming als getuige te hoo
ren.
Het O.M. waargenomen door mr. J. F. Hoef-
felman, meende dat hier het beroep op gebrek
aan controle niet opgaat. Ondanks de controle
heeft verdachte jarenlang belangrijke bedra
gen verduisterd. Hij heeft ernstig misbruik
van vertrouwen gemaakt en het is den indruk
van het O.M dat hij het verduisterde bedrag
niet hoofdzakelijk voor ziin gezin, doch voor
zichzelf gebruikte. De dreigbrieven die hij den
getuige Hartogs geschreven heeft toen hij
in het buitenland vertoefde, toonen de menta
liteit van verdachte, die al heel weinig schuld
besef heeft. Het O.M. eischt dan 1 jaar en 6
maanden gevangenisstraf.
De verdediger mr. J. W. Höpink meende dat
de accountant een ernstige fout heeft gemaakt
wT3jU!: n\\ V\v
Verwacht wordt: Zwakke tot matigen, Zui
delijke tot Westelijken wind, toenemende oe-
wolïdng, aanvankelijk nog droog, later eemge
kans op regen, des nachts minder koud, over
dag kouder.
Lichten op van
5.12.
's avonds 6.57 tot 's morgens
lederen Maandagavond repetitie Harmonie-
gezelschap St. Ambrosius. R. K. Volksbond.
8 uur. Aanmelding nieuwe leden. Instrumen.en
beschikbaar.
lederen Maandagavond van 9 tot half 11
repetitie van het gemengd koor van den K. K.
Gorzen in het Parochiehuis.
lederen Dinsdagavond van 67 uur repetitie
van het kinderkoor van den K. K. Gorzen in
het Parochiehuis.
lederen Dinsdag bestuursvergadering R K.
Metaalbewerkersbond „St. Eloy", gebouw R K.
Volksbond.
lederen Woensdagavond te 8 uur repetitie
van het Symphonie-orkest L. v. Beethoven
tdir. J. C. M. Feltzer) in Musis Sacrum
lederen Woensdag om half 9 bestuursvergade
ring van het afdeelingsbestuur van den Ned.
R. K. Volksbond.
lederen Woensdagavond om half 9 repetitie
„Schiedams Mannenkoor" (dirigent Paul v d.
Putten) Groote zaai van den R. K. Volksbond.
lederen Woensdagavond half 9 verplichte
bijeenkomst St. Jos. Gezellen Schiedam I Ver-
eenigingsgebouw Lange Haven 70 Conferentie
over: Populair Godsdienstige onderwerpen door
den praeses.
lederen Donderdagavond van 8—10 uur repe
titie Polyhymnia. R. K. Volksbond.
lederen Vrijdag om 8 uur repetitie R K.
Gem. Tooneelvereeniging „Alberdingk Thijm",
Gebouw R. K. Volksbond.
lederen Vrijdagavond van half 9 tot half 11
repetitie Koninkl. Zangvereeniging Schiedams
Mannenkoor „Orpheus" onder leiding van Ld.
Flipse. Gebouw R. K. Volksbond.
lederen tweeden Vrijdag der maand bestuurs
vergadering van de afd. Schiedam van den
R K Bond van Overheidspersoneel „St Paulus".
Tusschen 8 en 8.30 uur „klachten" voor de leden.
lederen Zaterdagavond: Ned, R K. Bond van
Houtbewerkers. Meubelmakers. Behangers en
aanverwante vakken „St. Antonius' van hai! 8
tot half 9 zitting van het bestuur. Gelegenneid
tot aanmelding van leden-
Woensdag 29 Maart
Vertooning der film „Kentering" voor de bfj
de K S A aangesloten vereenigingen. R. K.
Volksbond, 8 uur.
Donderdag 30 Maart
Ledenvergadering der Oranje-vereeniging,
Musis Sacrum half 9 uur
Rede van het Tweede Kamerlid Loerakker
voor de afd. Schiedam der R. K Staatspartij.
R K Volksbond. 8 uur
Vergadering der R. K. Onderwijzers. Corner
House, 8 uur.
Vrijdag 31 Maart
Oprichtingsvnadering eener afd. Schiedam
van den Ned. R. K. Bond van Kappersbedien
den. R. K. Volksbond, half 9 uur.
Woensdag 5 April
Rede van den heer T. Slavenburg over de
financiën der gemeente voor het departement
Schiedam der Mij. voor Nijverheid en Handel.
Musis Sacrum, half 9 uur.
Zaterdag 8 April
Receptie der Schied. H. B. S.-vereeniging
„Onder Ons" ter gelegenheid van het 30-jarig
bestaan. Gebouw der R. H. B. S. van 3 tot
half 5 uur
Feestavond van „Onder Ons", Musis Sacrum,
8 uur.
Zondag 9 April
Thé-dansant van „Onder Ons". Musis Sacrum.
Van 3 tot 5 uur.
Réunistendiner van „Onder Ons". Hotel nel-
mar, Rotterdam, 7 uur.
Dinsdag 18 April
Rede van mr. G. Kropman, wethoudeer te
Amsterdam, voor de afd Schiedam der R K.
Staatspartij R. K. Volksbond, 8 uur.
29 Maart: Groote Schouwburg, De come-
die van het geluk Amsterdamsche Tooneel-
ver.) 8 uur (voor volwassenen).
31 Maart: Groote Schouwburg. Elias weet
het beter (Schouwtooneel) 8 uur.
1 April: Nutszaal, voordrachtsmatinée, Con
servatorium Holthaus, 3 uur.
Dagelijks: Tivoli-schouwburg, ln 't witte
paard (Rott. Operette Gez.) 8 uur (voor vol
wassenen)
Bioscopen: goedgekeurde programma's tot
'en met Donderdag 30 Maart in: Luxor, Eine Tür
geht auf; Royal, Das Madel von Monlparnasse
(voor volwassenen); Capitol, Haar neef uit
Amerika (voor volw.); Ooster-Theater. Ein Wai-
zertraum (voor volw.); Centraal, Madame de
Pompadour (voor volw.)
door na te laten de door hem genoteerde kas-
saldi te vergelijken. Pleiter voert eenige ver
zachtende omstandigheden aan en hij acht zelfs
reden aanwezig tot oplegging van een voor
waardelijke straf.
