BRIEYEN AAN DE VRIENDEN
1
w*15
jjm
ZATERDAGS 1 APRIL 1933
BURGERWACHTERS EN FASCISME
AFSCHEID Mr. J. H. C. BUSING.
Als directeur der Rijkspost
spaarbank.
TE BEZORGEN VOOR 26 APRIL.
Het epistel aan mr. dr.
n.
AFSCHEID BURGEMEESTER
J. VAN WANING.
ZANGERSFEEST TE UTRECHT.
GROND AFSCHUIVING.
Verscheidene huizen bedolven.
Een persoon gedood.
VERMINDERING WACHTGELD
OVERWOGEN.
DE VERDUISTERING VAN RUIM
2% TON.
RUSSISCHE LUCIFERS.
VECHTERSBAAS VEROORDEELD. 1
PAARD OP HOL GESLAGEN.
HEVIGE BRAND TE EXLOO.
de boschbrand te aalst-waalre.
KIND DOOR EEN VRACHTAUTO GEDOOD
- m
Wmm
„De regeering doet tegenover de burger
wacht een groot onrecht en tegenover het
algemeen belang een groot kwaad
Haagsche oud-commandanten over
den eisch van den minister.
In verband met, van verschillende zijden bij
hen ingekomen verzoeken om openbaarma
king van hun brief aan den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken, hebben de oud-comman
danten der Haagsche Burgerwacht, gep. luit.
generaal W. H. van Terwisga, gep. vice-admi-
raal C. P. van Heeking Colenbrander en de
gep. luit.-generaal Ph. W. Weber tot die open
baarmaking vergunning gegeven.
Zij gevoelden zich zeer tot hun leedwezen
tot het schrijven van dien brief gedrongen, om
dat zij in de aanschrijving van den Minister
zien een terzijde stelling van statutaire bepa
lingen der Vereeniging en een negeering van
bevoedheden van het bestuur, alsook een
uiting van wantrouwen in het instituut in zijn
geheel, voor welk wantrouwen, naar hunne
meening, geenerlei reden bestaat.
Zij vreezen voor de Haagsche Burgerwacht
funeste gevolgen en meenden door voorlichting
uit hunne ervaring den Minister en de Haag
sche Burgerwacht van dienst te kunnen zijn.
Aan het schrijven ontleenen we het volgende:
„De ondergpteekende oud commandanten
van de Haagsche Burgerwacht en eere-leden
van die vereeniging, hebben kennis genomen
van een in de dagbladen opgenomen circulaire
van den Inspecteur der Burgerwachten d.d.
20 Maart 1933, gericht aan de commandanten
van de Burgerwachten, welke circulaire het
gevolg is van een van Uwe Excellentie uitge
gaan schrijven van 16 Maart. Het in Uw even-
vermeld schrijven ingenomen standpunt, door
den wnd. inspecteur aangeduid als een uitslui
ting en een verbod, wordt aan de burgerwach
ten medegedeeld met het verzoek zich daarnaar
te gedragen.
Volgens Uw schrijven behooren van het lid
maatschap van de burgerwacht te worden uit
gesloten personen, die lid zijn van een der door
U genoemde en als fascistisch aangeduide ver-
eenigingen.
In Uwen brief wordt voorts vermeld, dat de
uitsluiting van het lidmaatschap van de bur
gerwacht ook geldt voor personen, die deel
nemen aan tot dergelijke vereenigingen be-
hoorende organisaties, aangeduid als militie,
weer, garde of anderszins".
Vij hebben ons afgevraagd wat de reden kan
ei n, dat dergelijke strijdorganisaties nog eens
ai zonderlijk worden genoemd, vermits deze
toch zijn aangemerkt als tot de bedoelde veree
nigingen enz. te behooren. Waar naar Uwe op
vatting het lidmaatschap der vereeniging reeds
voldoende zou zijn om iemand va/i het lidmaat
schap der Burgerwacht uit te sluiten, be
staat er o.i. op zich zelf genomen geenerlei
noodzaak de strijdorganen nog eens afzon
derlijk te vermelden. Aangezien zulks in uw
schrijven blijkbaar wel is geschied, zou daar
voor dus een bijzondere reden moeten zijn. Het
is ons niet mogen gelukken een redelijk ant
woord te vinden voor de vraag, die wij ons
dienaangaande hebben gesteld. Voor zoover ons
bekend, bevonden zich in de Haagsche Burger
wacht nimmer personen, die bovendien (of
tevens) lid waren van de strijdafdeeling eener
andere vereeniging".
„De bekendmaking in de dagbladen van Uw
voorschrift heeft al dadelijk het gevolg gehad,
dat men in de ons nog zeer goed bekende bur
gerwachtskringen besefte, dat iets heel on ge
woons geschiedde, dat wantrouwen werd uit
gesproken, hetgeen men onaangenaam aan
voelde. Te onaangenamer, omdat er geen
enkele reden voor kon zijn!
Zoo men in eenige organisatie een volmaakt
„veilig" gevoel behoeft, dan is dat zeer zeker
het geval in de Burgerwacht, in welke men.
onder zeer moeiilijke omstandighedenen in de
eigen stad, een zware taak (vrijwillig opge
nomen) te vervullen zal hebben. Het is niet
enkel het bestuur en het Commando, die deze
noodzaak voelen: de leden zelf voelden die met
vollen ernst.
In de ruim 14 jaren van het bestaan der H.
B. W. is alle zorg eraan besteed om zekerheid
te hebben dat men op elkander in alle opzich
ten kan vertrouwen. Wij, als oud-commandan
ten. weten het hoe steeds nauwgezet werd toe
gezien op de toelating van nieuwe leden en op
de gedragingen en uitingen van hen die lid
Zijn. Iedereen heeft daartoe medegewerkt: de
leden zelf zoowel als de commandanten van
allen rang en het Bestuur der Vereeniging.
Onverbiddellijk, zijn op grond van het bepaal
de in art. 4 der Statuten uitgezet degenen wier
lidmaatschap, door gedragingen buiten de Bur
gerwacht, alsook door handelingen (o.a. poli
tiek drijven) in dezelve, strijdig werd geacht
met de belangen van de Burgerwacht. Zoodat
de Burgemeester er verzekerd van kan zijn
dat zoodra hij de Burgerwacht oproept, door
hem over een absoluut betrouwbaar machts
middel beschikt wordt tot steun in de vervul
ling van zijn taak om de orde te handhaven.
Ieder in de Burgerwacht weet, dat het, bij
iwerkelijk optreden er om gaat oproerige bewe
gingen en aanslagen op het wettig gezag tegen
to gaan, onverschillig van welke zijde die
mochten komen. En dat men dan onvoorwaar
delijk zal hebben te gehoorzamen de bevelen,
die de Burgemeester aan den commandant zal
geven. U gelieve daarbij te overwegen, dat de
encadreering der H. B. W. een zeer bijzonder
karakter draagt, hetwelk alle waarborgen biedt
voor de grootst denkbare betrouwbaarheid: De
districts-commandanten zijn oud-officieren van
hoogen rang met rijpe ervaring; de vendel- en
groepscommandanten worden met veel zorg
gekozen en daaronder zijn ook velen, die vroe
ger een hoogen rang hebben bekleed en hier
te lande en in Indië bij Leger of Vloot blij
ken van durf en betrouwbaarheid hebben ge
geven; mannen in wie de burgerwachter ver
trouwen heeft en wier rustige leiding hij zal
volgen, onder welkfe omstandigheden dan ook.
Indien Uwe Excellentie dat alles goed over
weegt, zult U kunnen peilen wat de beteekenis
moet wezen van den indruk gewekt door Uwen
in dit schrijven behandelden brief.
Allen, die in de Burgerwacht zich steeds
hebben gegeven voor het groote doel, dat men
vrijwillig nastreeft, gevoelen zich door Uw
blijk van wantrouwen gekrenkt en beleedlgd".
„Het lijkt ons nuttig, vervolgt het schrijven,
U bekend te stellen, dat men in breeden kring
van oordeel is, dat de Regeering, dankbaar
moetende wezen voor den steun waarop zij
van de zijde dezer vrijwillige vereeniging kan
rekenen, tegenover de Burgerwacht een groot
onrecht en tegenover het algemeen belang een
groot kwaad doet door met het wezen der Ver
eeniging de Haagsche Burgerwacht onvoldoen
de rekening te houden. Het is noodig, dat U
wete, dat velen werkelijk goede vaderlan
ders en regeeringsgetrouwe n— zeer onaange
naam zijn getroffen, toen zij moesten ervaren,
dtU hebt gemeend in de reglementaire bepa-
1 gen hunner vereeniging te kunnen ingrij-
p i en dat U Vermeende aan U te kunnen
t' kken een bevoegdheid, welke de statuten
h. aner Vereeniging toekennen aan het Bestuur
hetwelk zich van die taak'op onberispelijke
w ijze heeft gekweten.
Indien U redenen zoudt kunnen gehad heb-
b ;n om aan de vigïlantie van het bestuur te
t- 'ijfelen, dan zoude U het bestuur verwijten
hebben kunnen doen vernemen. Doch de leden
van de B. W. zijn van oordeel, dat het nimmer
u"n iemand anders dan aan het bestuur kan
tcckomen te bepalen wanneer een lid het lid
maatschap moet worden ontzegd. Waar door
U een aanwijzing wordt gegeven omtrent het
moeten bedanken voor eenig lidmaatschap „op
ttrafit van verlies van het lidmaatschap der
Rijksdagafgevaardigde Streicher belast met
de leiding van de Joodsche boycot
beweging.
Burgerwacht" meent men dat aan onbekend
heid met het wezen van de H. B. W. te moeten
wijten.
Wij hebben gemeend, dat ons verleden als
trouwe aanhangers van het wettig gezag en
onze groote belangstelling voor de Haagsche
Burgerwacht, die wij getracht hebben te maken
een krachtig en alleszins betrouwbaar machts
orgaan in de hand van de wettige overheid,
ons het recht geeft voor het vorenstaande Uwe
zeer bijzondere aandacht te vragen. Wij mee-
nen U met allen ernst te mogen verzoeken Uw
inzicht ten dezen te willen herzien en te willen
doen terugkomen op een aanschrijving, welke
zooveel ontroering teweeg bracht en brengt
en die tot een aanmerkelijke in den tegen-
woordigen tijd hoogst bedenkelijke verzwak
king van dat gezagsorgaan moet leiden".
Bij den brief is gevoegd een uittreksel uit
de statuten en huishoudelijk reglement van de
Haagsche Burgerwacht.
In het gebouw der Rijkspostspaarbank te
Amsterdam heeft gisterenmiddag mr. J. H.
C. Busing afscheid genomen als directeur van
deze instelling, welke belangrijk ambt hij bijna
twintig jaren had bekleed.
In de ontvangstzaal had zich met den voor
zitter en de leden van den raad van toezicht,
de heeren A. E. J. Bertling, mr. P. Hofstede
de Groot, mr. F. A. M. van Ogtrop, prof. Th.
Limperg jr. en J. M. Telders, de nieuwe direc
teur, mr. A. C. G. Tydeman vereenigd, om van
den heengaanden functionaris afscheid te ne
men, waarbij deze allereerst dankte, voor 't hem
door genoemden raad aangeboden geschenk.
Kort daarna verscheen de minister van Wa
terstaat, mr. P. Reymer, vergezeld van den heer
van Arkel, referendaris aan genoemd depar
tement en adviseur voor de rijkspostspaarbank,
alsmede van den directeur der P. T. T. ir.
Damme.
Minister Reymer sprak den scheidenden di
recteur toe en gaf namens de regeering uiting
van de waardeering voor het vele, dat de
rijkspostspaarbank aan hem verschuldigd is.
Spr. herinnerde er aan, dat van des heeren
Busing's groote bekwaamheid voordeel is ge
trokken-bij de belegging van de gelden der
Rijkspostspaarbank, den Postchèque- en Giro
dienst en van de spaarbanken in onze Koloniën.
Met bijzondere voldoening maakte de mi
nister ook gewag van de goede sarrtenwerking
met het staatsbedrijf der P. T. T. met het oog
op dit alles zoo zeide de minister mag ik
het een gelukkige gedachte van den raad van
toezicht achten, mij het voorstel te hebben ge
daan, om uw benoeming tot lid van dien raad
bij de Koningin te bevorderen. Moge de raad
van uw bekwaamheid zoodoende nog lang
profijt trekken.
Tenslotte deelde z. Exc. mede, dat H. M. de
Koningin mr. Busing heeft benoemd tot com
mandeur in de orde van Oranje Nassau (ap
plaus)
Hierna bracht mr. Busing den minister dank
voor den steun, dien hij steeds van de regeering
heeft mogen ondervinden. In dezen dank be
trok hij ook de voorgangers des ministers.
De voorzitter van den raad van toezicht, de
heer A. Bertling, heeft vervolgens met een
kort woord de groote waardeering vertolkt van
dit college voor de werkzaamheid van den
heer Busing, waarbij de nieuwe directeur mr.
Tydeman'zich met een hartelijk woord aan
sloot.
De kamer, waarin wij verleden week, weledel
gestrenge, hooggeleerde heer, onze eigenaardige
politieke meetinghebben gehouden, zag er
den volgenden ochtend wel wat troosteloos uit.
kopjes hier en glazen daar, en scheefgeschoven
stoelenja, men kon daaruit wel gissen, dat
het er den vorigen avond warm was toegegaan
en datde orde van een synthese, de rust
van een logische conclusie ten eenemale zoek
was en zoek bleef. Wie bedenkt, dat buiten Uw
hooggeacht personaadje, laat ik ze meteen
maar raak typeeren de middenstander, de
ambtenaar, de arbeider (Stormer!), de „jongere
intellectueel (K.D.B.-er), mijn vrouw niet te
vergeten en ik zelf onze heterogeen samenge
stelde bijeenkomst vormden, komt allicht uit
bovenstaande gegevens, en uit het feit, dat het
nachtelijke, vergevorderde uur ons een con
clusie onthouden heeft, tot een eigen besluit,
t w dat het met onze eenheid, onze gemeen
schap, onze Katholieke broederschap practisch
toch maar zoo-zoo, la-la is. Laat ik U even
mogen schrijven, dat de conclusie uit en de
synthese van zoo menigerlei inzicht, overtuiging
en geestdrift niet ontbroken hebben en be
sloten lagen in den stevigen handdruk, waar
mede de heeren afscheid van elkaar genomen
hebben, ieder, o.a. de slager en de arbeider van
de Oliefabriek, van U en gij. van ieder ander,
o.a. van m'n jongen vriend den intellectueel, die
er immers zoo veel begrippen op na houdt,
welke met uw mr. dr.-titels maar kwalijk te
vereenigen zijn.
Iedereen, dien U dit zoudt laten lezen, vindt
het misschien sentimenteel, goedkoop en on
waarachtig dat ik zooveel zin leg in een hand
druk, gewisseld tusschen U, „mr. dr. Fortuin',
neem U mij niet kwalijk en Jansen, tout
court Jansen, van de Oliefabriek. Men vergete
evenwel niet, dat zoo'n handdruk, na zoo n
heeten ideeënstrijd over cultuur en politiek,
over eenheid, over R.K.S.P. en aanverwanten,
'n beteekenis en 'n inhoud heeft, geen kleinig
heid meer is loos en voos, geen versleten cliché,
maar een act van „bezielde levensvorm, levens
vorm, waarin een geestelijk beginsel zich open
baart", dus 'n daad van kuituur, want wat ik
hier tusschen aanhalingsteekens heb geschre
ven is de definitie van kuituur, zooals Hen-
riëtte Roland Holst die in een harer recent uit
gegeven werken geeft. Ik heb geen bezwaar
tegen deze definitie; als U het maar niet hebt
tegen zoo'n scharlaken schrijfster.
Ik heb het plan gemaakt, om met de men-
schen, die verleden week ten onzent waren, al
is 't per brief, even na te kaarten over de on
derwerpen, waardoor we ons zoo hebben laten
blakeren. Het spreekt daarbij vanzelf, dat ik aan
slag ben. Maar bedenk dat ik alléén „sans
atout" speel, d.w.z. ik speel liever niet in een
kleur, waarin de tegenpartij ook altijd wel 'n
paar kaarten heeft, maar ik geef de voorkeur
aan dat spel, waarbij de azen de hoogste kaar
ten beteekenen. Ik hoop, dat U me snapt, want
de vergelijking is niet onaardig bedacht, al zeg
ik 't zelf: wij Katholieken mogen in het spel
van beginselen, begrippen en ideeën alleen
sans atout spelen: de "hoogste kaart op tafel,
maar wij moeten bedenken, dat een ander, die
in 'n kleur speelt (laten we zeggen rood) kaar
ten heeft, die wij ook hebben, en omgekeerd.
Gij verdient èn om uw weledelgestrengheid,
VJJ.J VWU1U1H V" WA*. O- cz
èn om uw zeergeleerdheid, en om uw vele en
(3i 1-0 «»»4- ..n
Onder groote belangstelling heeft burgemees
ter van Waning van Ouderkerk a d. IJssel
Vrijdagochtend in een buitengewone vergade
ring van den gemeenteraad afscheid geno
men.
Wethouder C. J. Hoogendijk vertolkte de ge
voelens van bijzondere waardeering en gene
genheid van Raad en ingezetenen jegens den
aftredenden burgemeester, die gedurende 41 ja
ren de teugels van het bewind met zoo bekwa
me en vaste hand voerde.
Wethouder Hoogendijk besloot zijn toespraak
met mededeeling te doen van het verzoek van
het Comité uit de burgerij tot aanbieding van
een huldeblijk, om in de raadszaal te mogen
plaatsen een bronzen plaquette op marmeren
achtergrond, met de beeltenis van burgemeester
van Waning, vervaardigd door den Rotterdam-
schen beeldhouwer J. F. Tulling, als een her
innering aan zijn lang en zegenrijk bestuur.
De raad willigde dit verzoek gaarne in en aan
vaardde dit huldeblijk der burgerij, ook in on
derhoud, met groote erkentelijkheid.
Na den heer Hoogendijk sprak de heer A. J.
Boogaerdt als raadslid.
Na het afscheidswoord van den heer v. d.
Leeden sprak de heer Samsom, uitgever te Al
phen a. d. Rijn.
Ten slotte sprak de heer C. G. Roos, burge
meester van Lekkerkerk. Spr. herinnerde aan
de voortreffelijke en humane leiding in de ver
gaderingen van de commissie van beheer der
waterleiding ..Lek en IJssel", waarvan burge-
meerter van Waning voorzitter was. Niet alleen
de gemeente Ouderkerk a. d. IJssel maar de
geheele streek is veel aan hem verplicht. De
eerbied, die spr. als kind reeds voor burgemees
ter van Waning koesterde is door zijn persoon
en werk steeds ten volle aanwezig gebleven.
Hierna sprak de burgemeester een treffend
afscheidswoord.
Aanwezig waren o.m. de burgemeester der
gemeente Rotterdam, mr. P. Droogleever For-
tuyn en de oud-ontvanger dier gemeente, de
heer P. Lamaison van Heenvliet, als voorzitter
en secretaris van de provinciale vereeniging
van burgemeesters en secretarissen in Zuid-
Holland en de burgemeesters der gemeenten
Lekkerkerk, Krimpen a/d. IJssel, Krimpen a/d.
Lek, Nieuwerkerk a/d. IJssel en Berkenwoude,
alsmede de directeur der waterleiding „Lek en
IJssel".
CII Win UVV
persoonlijke diensten voor Kerk en Staat, van
de gasten het eerste epistel. Om U eerlijk de
waarheid te zeggen, ben ik het liefst het aller
eerst van U af.
Want, wat heb ik U eigenlijk te schrijven,
nietwaar? Dat de politieke eenheid verbroken
is, en dat deze hersteld meet worden? U krijgt
alweer roode koontjes, wed ik, van opwinding.
Dat de Katholieke Staatspartij zoo bovenst
best is? Wie is er heiliger van overtuigd dan
gij, die vanaf uw jonge jaren 't rechte pad der
politiek hebt betreden?
Moet ik bij U het goede recht van de andere
vrienden bepleiten, die ideeën verkondigen,
waarmede gij het glad oneens zijt? Laten we
op dit terrein toch één ding goed onthouden en
wel, dat we altijd in 'n kleur spelen, wanneer de
onzen onder elkander 'n robbertje maken, dat
we altijd één kleur troef hebben: hebt gij de
honneurs, welnu ik heb de acht overigen. Wij,
onder ons, hebben nog nooit sans atout gespeeld.
Laten we Onzen Lieven Heer bidden, dat het
nooit zoover moge komen, nooit zóóver, dat er
een groep, 'n verbond, 'n partij, zooals heden
ten dage zoo'n formatie al meteen heet, 'n Ka
tholieke partij de hoogste Azen: ons geloof, onze
eeden, onze dogma's, God op tafel zullen wer
pen. En laten we, zooals ik verleden week al
probeerde op te merken, rekening houden met
het te constateeren feit, dat onze onaantastbare
waarheden niet worden uitgespeeld door hen
die op een of andere manier het met U, mr. dr.
niet eens zijn.
Moet ik tenslotte U dan schrijven over dat
resteerende onderwerp van alles, waarover wij
ons de vorige week zoo opgewonden hebben,
over de disharmonie tusschen de politieke
emancipatie en het algemeen cultureel bescha
vingspeil der Katholieken.?
In goeden ernst: ik bespeur bij U weinig dis
harmonie. Gij zijt gesproten uit een gezond en
traditierijk geslacht; ge hebt eigen uitdrukkings
vormen geschapen in uw huiselijk leven, welke
een innerlijke bezieling verraden van de fees
ten, de verdrietelijkheden, de herinneringsdagen
der familie. Ge hebt een gezonde cel gebouwd
in de maatschappij en moogt trotsch wezen op
den uitbouw daarvan. Dat zijn allemaal essen-
tieele dingen, vergeef mij deze opmerking,
waarom ik U uw pro Ecclesia, Gregorius en
andere medailles graag gun, al hebt ge ze voor
minder belangrijke dingen gekregen.
Ja, treffend is het, dat bij u de politiek de
plaats inneemt, die zij bij menigeen niet ver
vult. Ge hebt ongetwijfeld vroeger een lief
vers geschreven, ge hebt er uw waardeering
voor de dichtkunst van overgehouden; ge hebt
vroeger graag tooneel gespeeld, ge hebt er uw
waardeering voor de dramaturgie van bewaard;
ge hebt in uw jonge jaren gedweept met Na
poleon, Bismarck en Schaepman, ge hebt er 'n
zekeren historischen zin van behouden; ge hebt
belangstelling getoond voor de politiek in den
zelfden geest, en in dezelfde aspiratie, ge hebt
dus de politiek als een kunde en een kunst be
schouwd, als een schaakspel met groote maat
schappelijke stroomingen als pionnen, met de
koning en de koningin als beginsel en waar
heid, als een bedrijf, dat met het geringste in
grediënt zelfzucht troebel wordt, dat loutere
verantwoordelijkheid vergt, die door „Strebe
rei" niet kan worden verkregen. Ge hebt u in
bescheidenheid, om uw zuivere meening en om
het hooge belang in de lagere rangen gehouden
der politieke organisatie, het ware te wen-
schen, dat meerdere intellectueelen, bezonken
geesten en evenwichtige naturen dit deden,
hoewel ge de talenten had, en ook de gelegen
heid, om op grooter tournooivelden in het krijt
te treden
woord te gejruiken, en om de associatie aan
wantrouwen makkelijker te maken).
Uw leeftijd wordt wel gewantrouwd, uw leef
tijd, ondanks attributen van ervaring, verdien
stelijkheid en activiteit, een sécundaire waarde,
die veel te vaak en veel te gauw een primaire
kracht toebedeeld krijgt.
Ook hier komen we weer op de rangorde der
dingen, die niet ongestraft mag worden aan
getast.
U voelt neiging om mij in de rede te vallen:
jonge man, daaraan verander je toch niets; ik
ben nu eenmaal 55, gesitueerd, getiteld etcetera,
etcetera, etcetera; ik heb m'n mentaliteit
Juist, ge hebt een mentaliteit, beïnvloed, ge
groeid 'en gegrond op maatschappelijke dingen,
die tweederangs Zijn. Wij, wij hebben ook ónze
mentaliteit, ook 'n secundaire functie, maar die
niet beïnvloed is door een positie of ervaring,
moeheid en desillusie, die derhalve nog niet de
kans heeft gehad om door deze dingen beves
tigd te worden, maar daarom des te helderder
beschenen is door den geest der dingen en het
wezen, welke primair is.
Onze mentaliteit, waarde mr. dr., moet door
den geest worden gevormd; men noemt het in
ander verband graag den sensus; onze mentali
teit is de sensus Katholicus, een openbaring
van den geest, dien, dat aarzel ik niet voorals
nog te herhalen, één is onder de onzen, oud en
jong, vooruitstrevend en conservatief.
Zoo beschouwd moogt ge de beradenheid van
uw ouderdom (excuseer!) niet tegenover de
onberadenheid van de jeugd stellen. Wanneer
ervaring, ontgoocheling, leeftijd en dergelijke
factoren den geest veredeld hebben, het inzicht
in de synthese van Schepper en schepping ver
diept, de harmonie der geschapen dingen zuiver
der afgewogen, dan mogen beradenheid en on
beradenheid tegen elkaar worden afgewogen,
maar dan blijft het jonge jong bij d enoudsten
grijsaard.
Er zijn stokoude jongeren; men vindt ze, houd
het mij ten goede, vooral bij de eenvoudigen
van geest en bij het vrouwelijk geslacht. En
er zijn jonge grijsaards, en houd het mij nog
maals ten goede, de ouden, bij wie de menta
liteit den geest gedoofd heeft, weten ze met
ontstellende zekerheid uit onze rijen uit te
pikken.
Of dat nu allemaal zoo belangrijk is met het
oog op den 26sten April? Ja, want de geschet
ste0 verhouding van geest en mentaliteit, is
maar 'n vorm, om de onevenredigheid van al-
geheele beschaving en politieke cultuur te om
schrijven. Die onevenredigheid, dat is eerste
noodzaak, moet zoo gauw mogelijk worden weg
gewerkt. Want de 26ste April luidt een aller-
belangrijksten tijd in, waarin wel eens duide
lijk zou kunnen worden, dat de staatkundige
constellatie maar een organisatorischen vorm
is, die vergankelijk kan zijn, maar dat uit een
al'geheele, innerlijke beschaving de vormen en
normen voor een nieuwe periode moeten op
groeien. Voor die taak zijn de Katholieken
noodzakelijk! Voor die taak zijn de Katholieken
misschien niet berekend, als ze alleen een
politieke emancipatie kunnen bekennen.
Iemand als u, weledelgestrenge, zeerge
leerde heer, kan zonder moeite den geest weer
glanzend en glimmend poetsen, door de menta
liteit te verlichten met al te menschelijke, per
soonlijke inzichtjes en meeninkjes.
En op zóó'n geest valt St. Paulus aan met zijn
bekende tekst over: de liefde, u weet wel, die
niet afstoot, geen haat draagt, niet zelfzuchtig
is, noch baatzuchtig.Afijn, zulke gedachten
kunnen we ook op den 26sten gebruiken; dat
zult u wel met mij eens wezen.
Na dien datum kom ik graag 'n robbertje
bij u bridgen. Ik call vier harten; u moogt
ze dubbelen.
BURGEMEESTER DOMMISSE.
Vraagt eervol ontslag tegen 1 Juni.
De burgemeester van Maassluis, C. P. I- dom
misse heeft Vrijdag aan de raadsleden offi
cieel kennis gegeven, dat hij tegen 1 Juni a.s.
eervol ontslag bij de Kroon heeft aangevraagd.
Hij werd 1 Mei 1908 in deze functie be
noemd en is op 5 Mei d.a.v. geïnstalleerd.
80-jarig bestaan van het Ned,
Z angersverbond.
Bij gelegenheid van het ongetwijfeld vierens-
waardige feit, dat het Nederlandsch Zangers
verbond 80 jaar bestaat, worden er plannen
voorbereid om te Utrecht gedurende de Pink
sterdagen een groot zangersfeest te vieren,
waaraan, naar men verwacht, zangers uit ge
heel Nederland zullen deelnemen.
Het is wel onloochenbaar en de organisato
ren van het Zangersfeest houden dat ook wel
zeer goed voor oogen, dat de belangstelling voor
den mannenzang in Nederland de laatste jaren
sterk is afgenomen, maar juist door een derge
lijk feest hoopt men die belangstelling weer
aan te wakkeren.
Men heeft voor dit feest gedacht aan een zang
wedstrijd, maar de ervaringen daarmede zijn
niet van dien aard, dat men daartoe over zal
gaan. Het feit, dat er aan een wedstrijd iets te
„winnen" is, heeft de kunst weinig goed ge
daan, waarom meif besloten heeft alleen maar
een zangersfeest te organiseeren.
De Utrechtsche vereenigingen „Euterpe' en
„Utr. Kon. Mannenzangver." hebben dit groote
werk op zich genomen en deelen thans mede,
dat het feest zal geopend worden op Zaterdag
vooi; Pinksteren met 'n officieele ontvangst door
het Utrechtsche Gemeentebestuur in de St.
Michaelskapel, waartoe de deelnemers in op
tocht van het Jaarbeursrestaurant naar het
Domplein zullen trekken.
Des avonds zal er in Tivoli een Galaavond
plaats vinden, waaraan het U.S.O. o.l.v. Henri
v. Goudoever, de Utrechtsche Koren en Jo Vin
cent als soliste, zullen medewerken, evenals de
Amst. Mannenzangver. „Apollo", welke vereeni
ging omstreeks dien tijd eveneens 80 jaar be-
Hierbij dient opgemerkt, dat bij dit feest uit
sluitend werken van Nederlandsche componis
ten ten gehoore zullen worden gebracht.
Op den eersten Pinksterdag heeft er in het
eerste en tweede jaarbeursgebouw een massa-
zangdemonstratie plaats, waaraan 16 koren en
1200 zangers zullen deelnemen. In Tivoli en de
Handelsbeurs zullen uur-concerten worden ge
houden.
Den laatsten dag van het feest zullen 28 deel
nemende koren, tezamen ongeveer 2000 zangers,
in optocht van het jaarbeursgebouw naar het
St. Janskerkhof trekken, waar een openbare
demonstratie zal worden gehouden.
Tot slot zij medegedeeld, dat een goed slagen
van dit feest aanleiding zou kunnen zijn, dat
dergelijke feesten om de vijf jaar zullen worden
herhaald.
SEMARANG, 31 Maart. (ANETA).
In den afgeloopen nacht vond in de Desa Sa-
lamkantji tusschen Magelang en Bandoengan
een grondafschuiving plaats. Verscheidene hui
zen werden bedolven. Tot dusver is bekend, dat
een persoon werd gedood. De regent van Ma
gelang heeft zich heden naar Salamkantji be
geven.
Voor hoogbezoldigde ambtenaren in
Europa.
BATAVIA, 31 Maart. (ANETA).
De „Java-Bode" meldt, dat de Regeering met
de commissie voor georganiseerd overleg, over
leg pleegt ten aanzien van gedeeltelijke ver
mindering van wachtgeld wan hoogbezoldigde
ambtenaren die in Europa vertoeven, in dier
voege, dat van een activiteitstractement boven
de 1000 per maand slechts 40 pet. zal wor
den toegekend.
SEMARANG, 31 Maart (ANETA).
Het bedrag van de verduistering door een
Menadoneeschen employe van de Int. Crediet-
en Handelsvereeniging Rotterdam, is gestegen
tot 270.000.
Met een Hollandsch opschrift.
Eenigen tijd geleden wees het bestuur van
de Vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat" erop,
dat lucifers, onder het merk „Dorus Rijkers",
hier te lande in den handel gebracht niet van
Nederlandsch, maar van Russisch fabrikaat
waren.
Thans moet worden meegedeeld, dat op het
oogenblik Russische lucifers hier te lande in
den handel worden gebracht onder het merk
„Toorts".
De Nederlandsche benaming „Toorts" zou
misschien tot misverstand aanleiding kunnen
geven.
1) kie den eersten brieg Vrijdag 24 Maart.
OP EEN HOUTWAGEN GEREDEN.
Doodelijk ongeval te Laren.
Vrijdag is op den Nieuwen Rijksweg ter
hoogte van Crailoo een ernstig auto-ongeluk
gebeurd.
De Hilversumsche loodgieter Heij, die met
zijn collega Wenniger in de richting Laren
reed, raakte bij het passeeren van een hout
wagen van een Bussumschen houthandel, zijn
stuur kwijt en reed op den wagen in.
Door eenige uitstekende balken, die de auto
binnendrongen, werd Heij aan het hoofd getrof
fen en op slag gedood. W., die naast den heer
H. zat, liep eenige ernstige verwondingen aan
hét hoofd op. Beide slachtoffers werden naar
het St. Jans Ziekenhuis te Laren vervoerd.
EERW. ZUSTER MARIA ADRIANA.
Na voorzien te zijn van de H.H. Sacramenten
der Stervenden is in het Pensionaat „St. Anna"
te Oudenbosch, op 68-jarigen leeftijd overle
den, de Eerw. Zuster Maria Adriana (in de we
reld mej. H. Bils, van-Monster). Zuster Adria
na werd 24 November 1889 te Oudenbosch ge
profest.
JODEN VLUCHTEN UIT DUITSCHLAND,
Aan de Nederlandsche grens bij Enschedé
passeeren de laatste dagen verscheidene auto's
met uit Duitschland gevluchte Joodsche fami
lies. Eenige families werden door de Neder
landsche douane niet in ons land toegelaten,
daar hun papieren niet in orde waren of omdat
ze niet voldeden aan de bepalingen, voor de
toelating van vreemdelingen gesteld.
POSTPAKKETTEN VOOR TURKIJE.
Blijkens inlichting van de Turksche post
administratie is de invoer van aan douanerech
ten onderworpen goederen door middel van
pakjes tot nader bericht, niet toegelaten.
Drie jaar gevangenisstraf.
Een los-werkman werd door de rechtbank
te A'dam wegens zware mishandeling veroor
deeld tot drie jaar gevangenisstraf (conform
den eisch) met bevel tot onmiddellijke gevan
genneming.
De man had een mede-werkman met een mes
in den rug gestoken, zoodat deze levenslang
ongelukkig zal blijven.
Voerman overreden en gedood.
Vrijdagmiddag sloeg het paard van den wagen,
waarop de 35-jarige E. van Reemst gezeten
was, op den Paaschberg te Ede op hol. v. R.
viel van den wagen welke met hout was beladen
en kreeg den wagen over het hoofd. Hij was
bijna onmiddellijk dood. Van R. laat een vrouw
en 5 kinderen na.
Te Exloo is brand uitgebroken ln de boer
derij van den heer L. Haandrikman. De vlam
men deelden zich onmiddellijk mee aan de
aangebouwde boerderij bewoond door mej. J.
Eding en sloegen vandaar over naar de boer
derij van den heer H. Zielman. De drie met
riet gedekte behuizingen stonden zoo snel in
lichte laaie meldt de N. R. Ct., dat alleen uit
de woning van den heer Zielman een en ander
kon worden gered. De dorpsbrandweer, die
water in tanks van de op eenigen afstand ge
legen zuivelfabriek moest halen, stond vrijwel
machteloos.
Behalve huis en inboedel verbrandden van
den heer Haandrikman 5 koeien en 3 varkens,
van mej. Eding 2 koeien en 1 varken.
Mej. Eding die ziek in een ligtentje nabij
haar woning lag, kon nog bijtijds worden ge-
De oorzaak van den brand is vermoedelijk
een defect aan een schoorsteen.
Men meldt ons nader, dat gebleken is, dat
het Staatsboschbeheer niet betrokken was bij
de werkontginning, waarbij een onoordeelkun
dig afbranden van heide oorzaak was van het
in°vlammert opgaan van 8 H.A. natuurschoon te
Aalst—Waalre, doch dat dit een gemeentelijke
ontginning betrof.
DOODELIJK VOETBALONGELUK.
De Gelria-speler A. Gerritsen uit Velp, die
Zondag 19 Maart een blessuur opliep tijdens
den wedstrijd Gelria II—Thole II is Donderdag
avond in het ziekenhuis te Velp overleden.
Tijdens een worsteling om den bal had Ger
ritsen een trap gekregen, tengevolge waarvan
een nier scheurde.
Ik zet u aardig in het zonnetje, meent ge
wellicht; 't valt u misschien erg van mij mee.
Met waardeering en niet zonder vrucht er
ken ik al deze goede verhoudingen bij u; en
toch constateer ik, dat u ons verleden week het
meest geïrriteerd hebt. Hoe dat komt? Wan
trouwen we uw titels, uw positie, uw leeftijd?
Uw persoonlijke intellectualiteit hoeft niet ge
wantrouwd te worden, omdat zij geen intellec
tualisme is geworden; uw positie wordt niet ge
wantrouwd, omdat kort en goed uw Katholi
cisme geen liberalisme is geworden. (Wilt u op
dit kort en goed letten, want daarin ligt ver-
cholen een groot hoofdstuk sociologische, po
litieke en cultureele wancultuur, om geen erger
Vrijdagmiddag is op den Holterbroekerweg
te Zwolle het vijf-jarig zoontje van den heer V.
door een vrachtauto overreden. Het ventje
kreeg een wiel over een der voeten, terwijl
ook zijn hoofd onder de wielen geraakte. Des
avonds is de knaap aan de bekomen verwon
dingen overleden.
DIEFSTAL VAN VEE UIT DE WEIDE.
Voor de Haarlemsehe rechtbank stonden Don
derdag terecht, drie werkloozen uit IJmuiden,
die in den avond van 8 September met een
bootje naar een weide voeren, en daar een koe
stalen. Zij doodden het beest ter plaatse en
hakten het daarna met een bijl en een zaag in
vleesch mee naar huis.
Wegens dit feit eisch te de Officier van Justi
tie tegen twee van hen, twee jaar gevangenis
straf en tegen den derde een jaar voorwaarde
lijk met een proeftijd van drie jaar.
Uitspraak 13 AprU a.s.
AUTOVERKEER TE ALPHEN A.D. RIJN-
Ged. Staten van Zuid-Holland hebben opge
heven de gesloten-verklaring voor het verkeer
met alle motorrijtuigen in beide richtingen van
den Gemeeneweg onder de gemeente Alphen
a. d. Rijn en den Heerenweg onder die ge
meente en de gemeente Woubrugge.
VEROORDEELING WEGENS MEINEED.
Veertien dagen geleden stond voor de Haar
lemsche Rechtbank terecht de 23-jarige bakkers
knecht P. S. te Vogelenzang, verdacht van mein
eed. Hij zou voor den politierechter verklaard
hebben, dat zijn patroon een agent, die wegens
een arbeidsovertreding proces-verbaal opmaak
te niet met een mes achterna gezeten zou heb
ben. Dit werd in strijd met de waarheid geacht,
omdat de agent van politie in zijn ambtseedig
proces-verbaal zelfs het mes omschreef. Negen
getuigen verklaarden zich echter tegen den
agent. De officier van justitie eischte zes maan
den gevangenisstraf. De rechtbank achtte de
feiten bewezen en veroordeelde verdachte tot
acht maanden gevangenisstraf. De verdediger
mr. ten Bokkel had vrijspraak gevraagd.
Hooger beroep is aangeteekend.
OP ZIJN TEGENSTANDERS GESCHOTEN.
De 54-jarige C. V. te Herpen stond voor de
Bossche Rechtbank terecht ter zake, dat hij op
18 Februari aldaar met een geweer op M. en
H. Suppers heeft geschoten. Beiden werden met
ernstig gewond.
De beide broers deden mededeelmgen over
de woordenwisseling, waarbij zij ten slotte met
steenen hebben gegooid. Verd. deed dat met,
maar greep een geweer en schoot.
Verd. verklaarde dit in zenuwachtigneid ge
daan te hebben, enkel om de beide broers bang
te maken en opdat het steenen gooien zou op
houden. Hij wilde hen niet doodschieten.
Het O.M. eischte 2 jaar gevangenisstraf met
aftrek van voorarrest.
De verdediger, mr. Swane, pleitte de uiterste
clementie voor verd. wiens wonjng tijdens zijn
gevangenschap is afgebrand zonder dat de
brandweer gealarmeerd werd of iemand er zich
om bekommerde.
Uitspraak 13 April.
Op 16 Maart j.l. diende voor de rechtbank
te Breda de zaak tegen den 27-jarigen arbeider
G. M. te Raamsdonkveer, die zou hebben ge
tracht A. J. de J. opzettelijk van leven te
berooveh door met een met scherp geladen ge
weer een schot op hem te lossen, dat echter
miste.
Overeenkomstig den eisch van het O.M. werd
verdachte Donderdag veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van een jaar en ter beschikking
stelling van de regeering.
COMMUNISTISCHE DEMONSTRATIE.
De Kantonrechter te Assen deed Vrijdag uit
spraak in een zaak tegen de communisten S. W.,
E. H„ J. K. en J. B. te Assen, die op 4 Maart
een betooging hebben gehouden in de straten
van Assen, door met hun vieren een imitatie
doodkist te dragen, waarop vermeld stond aan
de eene zijde „de Zeven Provinciën" en aan
de andere zijde „23 dooden en 25 gewonden"
en voor deze betooging geen vergunning hadden
van B. en W.
De ambtenaar van het O. M. eischte voor
ieder 15 boete subs. 15 dagen hechtenis
onvoorwaardelijk of voorwaardelijk een week
hechtenis.
De kantonrechter is van oordeel dat een
voorwaardelijke hechtenis niet te pas komt bij
personen die ontkennen, en veroordeelt ieder
der verdachten tot 3 dagen hechtenis.
BANKIER VAN VERDUISTERING
VRIJGESPROKEN
Voor de rechtbank te A'dam stond 17 Maart n
ex-bankier terecht, directeur van een kleine
bankinstelling aldaar.
Hem was ten laste gelegd, dat hij effecten,
welke hem ter hand waren gesteld om te ver-
koopen en daarvoor andere te koopen, zou heb
ben verduisterd door deze bij een andere bank
her te beleenen. Verdachte's bank die niet ter
beurze was toegelaten, liet n.l. door die andere
bank haar effectenorders uitvoeren, waarbij
deze de effecten zoolang in herbeleening ont
ving. Verd. meende daartoe volgens de reke
ning-courant-voorwaarden gerechtigd te zijn.
De Officier van Justitie mr. de Blecourt be
twistte dit recht op een tijdstip, dat de bank
in minder gunstige positie verkeerde en
eischte een voorwaardelijke veroordeeling van
zes maanden met een proeftijd van drie jaren-
De verdediger mr. M. de Kort betoogde, dat
deze handeling niet onder het begrip verduis
tering viel en vroeg vrijspraak.
De rechtbank Vrijdag vonnis wijzend achtte
het ten laste gelegde niet bewezen en sprak
verd. vrij.
VALSCHHEID IN GESCHRIFTE.
L. P. te Haarlemmermeer tegen wien 1 lA
jaar gevangenisstraf was geëischt, wegens
valschheid in geschrifte, is door de Haagsche
rechtbank veroordeeld tot 1 jaar gevangenis
straf.
VRIJGESPROKEN.
De rechtbank te Assen sprak gister vrij G.
S., verpleegde te Veenhuizen, thans gedetineerd
die terecht stond wegens opzettelijke brand
stichting in de weverij aldaar. De eisch was 4
jaar gevangenisstraf.
DR. W. MENGELBERG is hersteld uit ItaliÉ
in het .Vaderland teruggekeerd, k
