ALGEMEEN OVERZICHT.
DUITSCH ARBEIDERS
CONGRES.
POLITIE EN LEGER.
DONDERDAG 4 MEI 1933
DE INTERNATIONALE ONDER
HANDELINGEN.
OOSTENRIJK EN DE H. STOEL.
Het concordaat gereed
ANNAM'S STAATSBESTUUR
WORDT GEWIJZIGD.
SCHEUREN IN VATICAANSCH
MUSEUM.
DUITSCHLAND EN POLEN.
WYSOCKl BIJ HITLER.
DE ANTI-GODSDIENSTIGE WETTEN
IN MEXICO.
NIEUWE VERORDENING VAN
DEN KEIZER.
OFFENSIEF TEGEN SPRINKHANEN
IN BANAAT.
EEN CLUB VAN PANTOFFEL-HELDEN
HUN INSCHAKELING IN DEN
STAAT.
Doop den Franschen ministerraad
goedgekeurde richtlijnen.
MAC DONALD TE LONDEN.
VOLDAAN OVER ZIJN AMERIKAREIS
COMPROMIS-VOORSTEL DOOR
DUITSCHLAND AANVAARD.
HET COMMUNISME IN CHINA
REEDS 60 MILLIOEN AAN
HANGERS.
IN HET VERRE OOSTEN.
Het conflict tussclien Rusland en
Mandsjoekoeo.
OVERVAL OP RUSSISCHE STAATS
BANK.
POLEN EN SOVJET-RUSLAND.
HET VLIEGEILAND „WESTFALEN"
YISCH-ETEN TEGEN WIL EN DANK.
Verplichte „viechdag" in Turkije.
IERLANDS EED VAN TROUW.
RADIUM GESTOLEN.
AMERIKA'S WERKLOOSHEIDS
BESTRIJDING.
PRESIDENTIEELE BOODSCHAP IN
ARGENTINIË.
Duitschlands eenheidsfront.
De tweede faze der nationaal-socialistische
revolutie in Duitschland is met een daad in
gezet, welke, hoezeer zij voor de naast betrok
kenen nog betrekkelijk onverwacht schijnt te
zijn gekomen, toch volkomen logisch in de
lijn ligt van de ontwikkeling, welke de gebeur
tenissen in bedoeld land hebben genomen.
De strijd van het nationaal-socialisme gaat,
nominaal ten minste, op de allereerste plaats
tegen het marxisme in zijn twee het fneest op
den voorgrond tredende verschijningsvormen:
de sociaal-democratie en het communisme.
Dit laatste is onmiddellijk na den brand in het
rijksdaggebouw volkomen „onschadelijk" ge
maakt, al hebben de nazis daarbij, in verband
'met de mogelijkheden van een meerderheids
vorming in het parlement van het derde rijk,
enkele trucs gebruikt, welke nauwelijks door
den beugel van een rechtzinnig en rechtschapen
staatsbeleid kunnen. Maar zoo nauw kijkt men
gewoonlijk bij een revolutie niet; die heeft nu
eenmaal het karakter van een gewelddaad, zelfs
als zij, zooals ditmaal in Duitschland het geval
was, door bijna de meerderheid der volks
massa wordt gedragen.
Tegenover de Duitsche sociaal-democratie
werd een eenigszins andere, ietwat gematigder
en voorzichtiger tactiek gevolgd. Wel werden,
op grond overigens van lasterlijke aantijgingen,
alle socialistische bladen omgebracht voor
zoover ons bekend is, verschijnt op het oogen-
blik in Duitschland geen enkel sociaal-demo
cratisch orgaan meer en zijn ook de meeste
buitenlandsche bladen dezer partij verboden
wel werden de socialistische leiders en de
op den voorgrond tredende persoonlijkheden
zooveel mogelijk gechicaneerd om hen voor
een onvoorwaardelijke overgave murw te ma
ken, maar het organisatiesysteem, het politieke
zoowel als het sociale, was in de groote lijnen
nog intact gelaten. Het was totaal machteloos,
maar het bestond nog.
Zoo was zeker het gevaar niet denkbeeldig,
dat, als de oppositie tegen het Hitlerianisme
eenmaal zou loskomen en we blijven er van
overtuigd, dat dit zal gebeuren, zoodra de
rustige bezinning eenmaal intreedt de ge
weldige organisatie, welke eens voor het socia
lisme heeft gestreden, als kader voor het ver
zet zou dienen. De leider van het comité van
actie ter bescherming van den Duitschen ar
beid, dr. Ley, heeft het tamelijk onomwonden
gezegd, dat hij allesbehalve gerust is over de
houding der socialistische voormannen: „ons
bedriegt de sluwe vos niet; liever geven wij
hem een laatste schot, dan dat wij ooit zouden
moeten zien, dat hij opnieuw te voorschijn
komt".
Daarom moest het marxisme het laatste
machtige wapen: de vrije vakvereenigingen
uit de hand geslagen worden.
Waar, voor het socialisme, de sociale organi
satie de onderbouw van het politieke organis
me is, hoopt het nationaal-socialisme met de
„gelijkschakeling" der vakvereenigingen een
heropleving van de politieke macht van het
Duitsche socialisme te verhinderen. De nazis
willen en wij kunnen het in hun gedachten-
gang begrijpen de groote fout vermijden,
welke de republiek sinds 1918 gemaakt heeft,
toen zij een nieuw systeem met de oude man
nen wüde opbouwen.
Waarom voor dezen slag tegen de sociaal
democratie juist de dag na dien van den na-
tionalen arbeid gekozen is, kunnen wij slechts
gissen. Maar wij meenen ons niet al te zeer te
vergissen, als wij daarin een afleidingsoffensief
zien tegen de teleurstelling, welke de verkon
diging van Hitiers program op het Lentefeest
gewekt heeft. Gisteren meenden wij de gun
stigste veronderstelling te mogen maken, dat
het zeer opvallende ontbreken van geestdrift
tijdens Hitiers groote rede bovenal aan licha
melijke oververmoeidheid van spreker en
hoorders moest worden toegeschreven. Het
blijkt echter, zoowel uit de matte perscommen
taren als uit de mededeelingen der buiten
landsche correspondenten, dat veeleer de
scherp aangevoelde leegheid van het nationaal-
sociallstische program een overwegende rol
gespeeld heeft. Vooral het besef, dat bet
nieuwe toch eigenlijk niets nieuws brengt; dat
ook Hitier geen onfeilbaar heilmiddel tegen
de ellende der werkloosheid en den nood der
werkloozen kent, heeft een diepe ontgooche
ling gebracht, welke in breede kringen ver
bittering wekt.
Juist om deze reden moest er iets gedaan
worden, wat de aandacht op een nieuw feit
vestigde. Internationaal wordt een actie ont
ketend, welke slechts verzet uitlokt; de bui-
tenlandsch politieke positie van Duitschland is
op het oogenblik slechter en critieker dan zij
sinds den oorlog ooit geweest is. Op dat ge
bied kan en mag men geen experimenten meer
wagen zonder zich aan de allerergste gevaren
bloot te stellen. Daarom werd het afleidings
offensief op binnenlandsch terrein onder
nomen. De burgers van Duitschland hebben
weer iets, waarover zij een tijd lang kunnen
spreken. En als de zorgen van morgen weer
opdoemen, welnu, dan zal er weer iets ge
vonden worden; want het nationaal-socialisme
is buitengemeen vindingrijk.
Toch heeft ook deze slag tegen de vrije vak
vereenigingen een dieperen ondergrond. Niet
alleen baant hij den weg naar een machtiger
eenheidsfront van den Duitschen arbeid
arbeid in den meest volstrekten zin van het
woord hij bereidt ook den sterkeren in
vloed der gemeenschap op het geheele volks
leven voor; is dus een verdere vernietiging
van de liberale idee, welke zooveel noodlot
over de wereld gebracht heeft.
Het liberalisme, uit de reformatie geboren
heeft als noodzakelijk pendant, als defensief
van de breede, maar ontrechte massa, het even
noodlottige socialisme en communisme voort
gebracht. Het nationaal-socialisme, als reactie
op deze strevingen gezien, stelt de gemeen
schap weer op den voorgrond. Was het libera
lisme de klassenstrijd der boven-, het socialis
me de klassenstrijd der onderliggende klassen,
het nationaal-socialisme dringt den staat als
eenheidsfactor op. Ongetwijfeld ten koste der
gezonde persoonlijke vrijheid, met verlooche
ning van de meest elementaire beginselen van
de rangschikking der essentieele waarden.
Maar als reactie, een te felle reactie zeker,
kan dat alles voeren naar een gezondere op
vatting: van de solidariteit der eenlingen en
der volken.
Welke zal het lot der Christelijke vakver
eenigingen zijn? Tot dusverre zijn zij onge
moeid gelaten; het is waarschijnlijk een der
voorwaarden geweest, waarop het centrum de
volmachtenwet voor de regeering-Hitier heeft
goedgekeurd. Maar ook in die richting zullen
wel pogingen tot vrijwillige „gelijkschakeling'
gedaan worden. I
We hebben dezer dagen een bericht uit Rome
gepubliceerd, volgens hetwelk het afsluiten
van een concordaat tusschen Oostenrijk en den
H. Stoel eerstdaags te verwachten zou zijn.
Volgens een Kipa-bericht zouden de desbe
treffende onderhandelingen gisteren zijn ge
ëindigd.
In dit bericht wordt voorts nog meegedeeld,
dat de wijbisschop van Salzburg, Z. H. Exc.
mgr. Filzer, in gezelschap van den bekenden
Benedictijner pater, den universiteitsprofessor
dr. A. Mager, dezer dagen per vliegtuig naar
Rome vertrokken is, ter deelneming aan de
laatste onderhandelingen.
ROME, 3 Mei (R.O.) In het z.g. lapidaire mu
seum in de Vaticaan-stad zijn scheuren ontdekt.
Onmiddellijk zijn de noodige maatregelen ge
troffen.
BERLIJN, 3 Mei. (W. B.) De Poolsche gezant
te Berlijn, Wysocki, heeft een bezoek gebracht
aan den rijkskanselier.
Het onderhoud, waarbij de minister van bui
tenlandsche zaken, von Neurath, tegenwoordig
was, liep voornamelijk over de hangende poli
tieke kwesties inzake de verhouding tusschen
Duitschland en Polen.
De rijkskanselier verklaarde, dat het in het
vaste voornemen der Duitsche regeering ligt
om haar houding en haar optreden ten strengste
binnen het kader der bestaande verdragen te
houden.
Aan het einde van het onderhoud sprak
Hitier den wensch uit, dat de beide landen hun
gemeenschappelijke belangen beiderzijds zon
der hartstocht onderzoeken en bespreken zou
den.
Hoewel de wet, welke het godsdienstonder
wijs op de Mexicaansche bizondere en open
bare scholen verbiedt, geenerlei bepalingen be
vat omtrent godsdienstige boeken, heeft thans
toch het ministerie van onderwijs een revisie
bevolen van alle boeken die op de bizondere
scholen gebruikt worden.
Alle boeken, die ook maar eenigszins op den
godsdienst betrekking hebben, moeten van de
scholen worden geweerd.
Met deze „zuiveringsactie" zijn belast de ge
broeders Lizt, die op staatskosten naar Rusland
v erden gezonden, om daar het schoolwezen te
bestudeeren.
SMUTS DOET BEROEP OP GANDHI
KAAPSTAD, 2 Mei (V.D.) Generaal Smuts
eft een beroep gedaan op den Mahatma
andhi, waarin hij hem verzoekt zijn voorge
nomen vasten voor de paria's uit te stellen.
POONA, 3 Mei. (R.O.) De Duitsch-Joodsche
vrouw, die te kennen had gegeven te zullen
vasten, om den mahatma van het vasten af te
houden, heeft haar plan opgegeven, na een ge
sprek, dat zij met Gandhi gevoerd heeft.
Daar zij in Poona moeilijkheden had onder
vonden met het vinden van een woning, omdat
niemand de verantwoordelijkheid voor haar
voornemen op zich wilde laden, zal zij zich
vermoedelijk vestigen in Gandhi's ashram (se-
n inarie), tezamen met een jonge Amerikaan-
gobe vrouw, die sedert 9 maanden in Indië
»erkt voor de onaanraakbaren.
HUé, 3 Mei. (R.O.) De keizer van Annam
heeft, in overleg met den gouverneur-generaal
Pasquier, de richtlijnen vastgesteld voor een in
grijpende wijziging van het staatsbestuur.
Reeds is een verordening uitgevaardigd,
waarbij de vijf ministers worden afgezet, de
post van minister-president wordt opgeheven
en een nieuwe regeering wordt ingesteld, be
staande uit vijf ministerieele departementen.
Den nieuwen ministers zullen Fransche tech
nische adviseurs worden toegevoegd. De minis
ters zullen zitting nemen in een hervormings
commissie, en onder presidium van den eersten
resident in Annam de noodige ontwerpen voor
bereiden voor de administratieve, sociale en
rechterlijke hervorming van den staat.
De ministers worden benoemd voor den duur
van hoogstens drie jaar. De ministerieele de
partementen zijn justitie, binnenlandsche za
ken, opvoeding, werken en kunsten, en eere-
dienst.
De thans benoemde ministers behooren allen
tot de jonge generatie van mandarijnen, die een
goede Westersche opvoeding genoten hebben.
BELGRADO, 2 Mei. (R.O.) Onder leiding van
professor Gradojevitsj is een uitgebreid offen
sief begonnen tegen sprinkhanen, die in groote
zwermen in het Banaat in noordelijk Joego
slavië zijn neergestreken. In het grensgebied
zullen de bestrijders van deze insecten samen
werken met de Roemeensche en Hongaarsche
autoriteiten. Het land is verdeeld in stukken
van 200 acres, waarin schildwachten zijn ge
plaatst.
Zoodra deze het naderen der sprinkhanen
bemerken, wordt terstond bericht gezonden aan
het hoofdkwartier en zal onmiddellijk met de
bestrijding begonnen worden, waarbij gebruik
gemaakt wordt van chemicaliën, die door
krachtige spuiten zullen worden verspreid.
Op deze wijze hopen de autoriteiten de
sprinkhanen uit te roeien, teneinde te voor
komen, dat de oogst ook dit jaar door de
sprinkhanenplaag wordt verwoest.
BERLIJN, 3 Mei (W.B0 Op 10 Mei zal, zoo
als reeds gemeld, het groote Duitsche arbei
derscongres bijeenkomen, waaraan behalve de
N.S.B.O.-arbeiders en vertegenwoordigers der
handels- en kantoorbedienden, ook vertegen
woordigers zullen deelnemen van de bonden,
die bereid zijn toe te treden tot het comité
van actie ter bescherming van den Duitschen
arbeider.
Op het congres, waaraan rijkspresident von
Hindenburg, de geheele rijksregeering, leden
der landsregeeringen, het corps diplomatique
en de „Wehrverbande" deelnemen, zal rijks
kanselier Hitier principieele verklaringen af
leggen betreffende het geheele vragencomplex
der arbeiders en bedienden, der beroepsbonden
en hun inschakeling in den staat.
Voor de verdere werkzaamheden van het
comité van actie zal op de eerste plaats de
meening der regeering, dat slechts een samen
voeging der vakvereenigingen nuttig kan zijn,
richtinggevend zijn.
De omvang van deze werkzaamheden is daar
om bijzonder groot, omdat naast de zuiver
organisatorische ook de financieele uniformee-
ring tot stand moet komen.
Naar een Wolff-telegram uit Berlijn nader
meldt, heeft dr. Ley, de leider van het comité
van actie tot bescherming van den Duitschen
arbeid medegedeeld, dat het verbond van chris
telijke vakvereenigingen, de G.D.A., de R.D.A.
en een aantal andere bonden, zooals gemeld
o.a. de vakvereenigingsbond van Duitsche ge
ëmployeerden, arbeiders en beambten (Hirsch-
Duncker), zich onvoorwaardelijk aan de lei
ding van Adolf Hitler en de bepalingen van
het comité van actie hebben onderworpen.
Morgen zullen met den D.H.V. als laatsten
bond onderhandelingen worden gevoerd.
Het is te hopen, aldus wordt er in de mede
deeling aan toegevoegd, dat ook deze organi
satie den geest van den tijd zal erkennen en
zich bij het groote werk aansluiten.
Naar de leider van het comité van actie tot
bescherming van den Duitschen arbeid, dr. Ley,
verder mededeelde, heeft hij thans, nadat deze
organisaties zich onvoorwaardelijk hebben on
derworpen aan de N.S.D.A.P., de bedoeling de
zakelijke en deskundige krachten van deze
organisaties bij de werkzaamheden te betrek
ken. Reeds op het de volgende week te houden
groote arbeiderscongres in Berlijn zal deze wil
tot uitdrukking worden gebracht.
BERLIJN, 3 Mei. (V.D.) Het toekomstige
arbeidsdienstleger zal 350.000 personen tellen.
Er zal genoeg werk zijn voor deze dienstplich
tigen. Alleen voor werkzaamheden aan terrei
nen zal gedurende tien jaren minstens 8 mil-
lioen mark beschikbaar worden gesteld.
De buitenlandsche arbeiders.
BERLIJN, 3 Mei (V.D.) Op 1 Mei is de ver
ordening betreffende de behandeling van bui
tenlandsche werknemers van kracht geworden.
Voor den tijd van 1 Mei tot 30 Juni zijn over
gangsbepalingen uitgevaardigd, welke in het
„Ministerial Blatt" voor het Pruisische bin
nenlandsche bestuur zullen worden gepubli
ceerd.
Thans inschakeling der industrie.
BERLIJN, 3 Mei. (V.D.) Het rijksverbond der
Duitsche industrie heeft een verklaring gepu
bliceerd, waarin het o.a. luidt:
Overeenkomstig het besluit van het presi
dium van 6 April, waarbij de voorzitter, dr.
von Bonlen und Halbach, met algemeene stem
men werd gemachtigd, maatregelen tot vereen
voudiging en reorganisatie der industrieele or
ganisaties voor te bereiden en ten uitvoer te
leggen, zal de heer von Bohlen de hem ver
strekte buitengewone volmacht benutten om;
a. Op het gebied (Jer industrieele organisaties
het economisch gegeven in overeenstemming te
brengen met het politiek noodzakelijke;
b. De nieuwe organisatie in overeenstemming
te brengen met de politieke doeleinden der re
geering en deze tegelijk zoo rationeel en krach
tig te maken, dat zij, overeenkomstig de betee-
kenis der industrie, een effectief instrument
van het industrieele bedrijfsleven kan zijn bin
nen het kader van den nationalen, socialen en
economischen wederopbouw.
PARIJS, 3 Mei. (V.D.) De in nauwe relatie
met de Fransche regeering staande radicaal-
socialistische „Ere Nouvelle" weet omtrent de
gisteren door den ministerraad goedgekeurde
richtlijnen voor de in gang zijnde internatio
nale onderhandelingen o.a. mede te deelen, dat
de minister van buitenlandsche zaken Paul
Boncour zijn collega's heeft uiteengezet, dat
hij in overleg met den minister-president den
Franschen ambassadeurs te Londen, Berlijn en
Rome, een mededeeling heeft doen toekomen,
waarin het Fransche standpunt inzake bepaalde
kwesties wordt gememoreerd en nader uiteen
gezet.
De Fransche regeering is n.l. van meenmg,
dat wanneer de vier West-Europeesche groote
mogendheden het recht zouden hebben, onder
ling de kwesties te regelen, die henzelf betiof-
fen, anderzijds de kwesties waarbij ook anderen
betrokken zijn, slechts binnen het kader van
den volkenbond geregeld kunnen worden.
Ten aanzien van de ontwapeningsconferentie
bleef het Fransche standpunt ongewijzigd: ge-
lijkgerechtigdheid op voorwaarde dat een pact
tot wederzijdsche hulpverleening en een per
manente controle op de bewapeningen wordt
ingesteld.
De economische wereld-
conferentie.
GENèVE, 3 Mei. (V.D.) De secretaris-gene
raal van den volkenbond, Sir Eric Drummond
heeft aan alle leden van den volkenbond en
ook aan de staten, welke geen lid zijn, een
uitnoodiging gezonden tot bijwoning van de
door de organisatiecommissie op 12 Juni a.s.
des morgens te elf uur vastgestelde opening
van de economische wereldconferentie te Lon-
deiri een begeleidend schrijven deelt de secre
taris-generaal mede, dat de vertegenwoordiger
der Vereenigde Staten, Norman Davis, onmid
dellijk na de opening der conferentie een op
wekking wil richten tot de deelnemende re
geering om terstond door onderling overleg
een tarieven-wapenstilstand te sluiten, voor
welks doel de regeeringen zich verplichten
geen nieuwe tarieven in te voeren of bestaan
de tarieven belangrijk te verhoogen, geen
nieuwe belemmeringen of beletselen voorden
handel te verordenen en op geen enkele wijze
de nationale productie te steunen ten koste
van de productie in het buitenland.
Voorts zouden de regeeringen zich overeen
komstig de bepalingen van de wapenstilstand
overeenkomst verplichten geen directe of in
directe subsidies te verleenen voor de uitbrei
ding vfJi den industrieelen uitvoer, noch op
eenigerlei wijze dumpingsmaatregelen te
LONDEN, 3 Mei. (R. O.) De Britsche premier
is heden van zijn Amerika-reis te Londen te
ruggekeerd. Aan het station waren verschei
den ministers ter begroeting aanwezig, bene
vens een groote merischen-menigte, die Mac
Donald bij zijn verschijnen een geestdriftige
ovatie bracht.
Mac Donald weigerde, een verklaring over
zijn bevindingen in Amerika af te leggen.
Tijdens zijn reis van Southampton naar Lon
den zeide de premier, dat tusschen hem en Roo
sevelt de meest volkomen overeenstemming tot
uiting was gekomen. „De rei£ heeft werkelijk
het resultaat gehad, dat wij ervan verwachten.
Wij kunnen thans de wereldproblemen aan
pakken, als allen goed willen, zullen we de
moeilijkheden overwinnen."
LONDEN, 3 Mei. (H.N.) Behalve Baldwin en
verscheiden ministers was ook de Amerikaan-
sche gedelegeerde Norman Davis aan het Wa
terloo" station aan wezig, om Mac Donald te
begroeten. Mac Donald verklaarde aan de pers,
dat hij morgen in het lagerhuis een mededee
ling omtrent zijn bezoek aan de Vereenigde
Staten zal doen en dat Dinsdag a.s. waarschijn
lijk een debat in het lagerhuis kan worden ge
houden.
Hij ontkende, dat hij president Roosevelt
heeft uitgenoodigd, om ter gelegenheid van de
economische wereldconferentie naar Londen
te komen.
GENèVE, 3 Mei (VAN ONZEN CORRESPON
DENT). In de zitting van de hoofdcommissie
der ontwapeningsconferentie heeft vandaag de
Engelsche onderstaatssecretaris Anthony Eden
een verklaring afgelegd betreffende het resul
taat der directe onderhandelingen tusschen de
Fransche, Engelsche en Duitsche delegaties,
waarbij de Engelsche delegatie een nieuw com
promis-voorstel heeft uitgewerkt voor de re
geling der kwestie van het jnilitaire karakter
der politie.
Van zijn kant legde Nadolny in de Fransche
taal een korte verklaring af, volgens welke
Duitschland, als bewijs van zijn goeden wil en
zijn bereidheid om mede te werken, zijn wijzi
gingsvoorstellen met betrekking tot artikel
twaalf over het militaire karakter van politie-
troepen, zal terugnemen, indien het Engelsche
compromis-voorstel zal worden aangenomen.
Te^en de gevolgen van artikel twaalf heeft
Duitschland, zooals men weet, met hand en
tand gestreden en daarbij amendementen voor
gesteld, waardoor de Duitsche Schupo buiten
de omschrijving van dit artikel over het mili
taire karakter van politietroepen zou vallen.
Het tusschen Eden, Massigli en Nadolny ver
kregen accoord gaat thans in dezen zin, da.
Duitschland die amendementen op artikel
vrijwel geheel zal intrekken, zoodat inderdaad
ongeveer 30.000 man Duitsche politietroepen on
der de effectieven te rekenen zijn.
Frankrijk en Engeland hebben van hun kant
hun toestemming gegeven tot een nieuw artikel
dat bepaalt, dat alle landen boven het hun toe
gestane aantal effectieven bovendien nog een
bepaald percentage Eden noemde als voor
beeld 10 procent aan gemilitairiseerde poli
tie zal mogen bezitten.
De aanneming van dit compromis-voorstel zal
dus praktisch hierop neerkomen, dat Duitsch
land, behalve de 200.000 man effectieven, nog
20.000 man gemilitairiseerde politie zal mogen
hebben en dat dus het maximum van 200.000
man effectieven slechts met ruim 10.000 man
als gemilitairiseerde politie boven de toegestane
tien procent van het aantal effectieven zal
moeten verminderd worden.
Dat men na het bereiken van dezen vooruit
gang vandaag geen verdere winsten behaalde
behoeft niet te verontrusten. Wij konden werke-
lijk niet verwachten, dat Duitschland na de
concessie op het gebied van de gemilitairiseer
de politie, thans ook nog een concessie op het
gebied der legerunificatie zou doen. Dit is dus
aangehouden tot bij de tweede lezing.
Het is natuurlijk de bedoeling, dat voor het
begin van de tweede lezing alle belangrijke
meeningsverschillen gelijktijdig onderwerp van
vertrouwelijke besprekingen tusschen de groote
mogendheden zullen uitmaken, waardoor dan
een delegatie tegenover een eigen concessie op
het ééne punt, een concessie van de andere par
tij op een ander punt zal kunnen verlangen.
De Duitschers beschouwen vermoedelijk de
kwestie der legerunificatie als een geschikt
ruilobject bij deze toekomstige onderhandelin-
gen.
Professor Rutgers heeft twee keer met tref
fende argumenten aan de discussies over de
verschillende amendementen op het hoofdstuk
der effectieven deelgenomen.
Den eersten keer bestreed hij het sovjet-
voorstel, dat de legerunificatie voor alle landen
der wereld en niet slechts voor het Europeesche
vasteland zal gelden, met de juiste opmerking,
dat politieke overwegingen een unificatie der
legerinrichting op het Europeesche vasteland
gewenscht maken, doch dat diezelfde politieke
overwegingen niet voor de andere staten buiten
het Europeesche vasteland gelden, zoodat voor
hen een unificatie der legerinrichting niet
noodig is.
Den tweeden keer gaf professor Rutgers den
Turken, die voor een diensttijd van twaalf
maanden inplaats van de door MacDonald voor
gestelde acht maanden pleitten, in overweging
in hun amendement duidelijk te doen uitkomen,
dat die twaalf maanden een maximum zijn en
dat het natuurlijk niet de bedoeling kan zijn,
staten met een korteren diensttijd tot een lan
geren te verplichten.
De missionarissen maken in hun brieven her
haaldelijk melding van den ontstellenden voor
uitgang van het bolsjewisme in de dichtbe
volkte landen van Oost-Azië, en het gevaar,
dat hierdoor ontstaat voor de katholieke mis
siën. Twee missionarissen, dis jarenlang in
China werkzaam waren, met name Fr. Mathias
Leitenbauer en Fr. Loy, destijds superior te
Sin Kiang, in Chineesch Turkestan, hebben te
Weenen een reeks voordrachten gehouden,
waarin zij de oorzaken van den groei van het
communisme hebben uiteengezet. Niet minder
dan 60 millioen Chineezen of ongeveer het zes
de deel der bevolking van China is reeds tot
het communisme overgegaan, de afgezanten
Van Moskou hebben in alle groote steden van
Zuid China hun „Tangu", d.i. communistische
cellen gesticht, die de geheele omgeving terro-
riseeren en de missionarissen zeer veel moei
lijkheden in den weg leggen.
De Russische propagandisten worden ijverig
gesteund door Chineesche volksmenners, die
voornamelijk gerecruteerd worden uit de stu
dentenclubs. Het Chineesche onderwijs is ge
heel op materialistischen geest geschoeid.
Iedere vorm van godsdienstig onderricht is
ten strengste verboden. Reeds in de leesboekjes
voor de lagere scholen wordt de afstammings-
theorie van het Darwinisme in geuren en
kleuren uiteengezet, en in de leerboeken voor
het middelbaar onderwijs kan men allen mate
rialistischen onzin vinden, die in Europa reeds
lang heeft afgedaan. Het gevolg van dit alles
is, dat minstens 90 procent der Chineesche stu
denten bolschewistisch gezind is en juist uit
deze kringen komen de tegenstanders voort die
van haat vervuld zijn jegens het Christendom.
Chineezen, die aan Amerikaansche of Euro
peesche universiteiten hebben gestuurd, keeren
meestal als vijanden der Christelijke cultuur
en als moderne heidenen naar hun vaderland
terug en worden daar de voorvechters van de
Godloozen-beweging en de revolutie.
Deze buitenlandsche en inlandsche volks
menners bewerken het arme volk, dat van
nature vredelievend gezind en geduldig is,
maar dat tengevolge van de verschrikkelijke
sociale toestanden gemakkelijk gehoor geeft
aan de opruiende taal van deze onrust
stokers. Fr. Loy vestigt in het bijzonder de
aandacht op het opium-misbruik, dat in da
westelijke provinciën zoo sterk is toegenomen,
dat het volk met een totalen ondergang be
dreigd wordt. Opiumschuivers zijn op veertig
jarigen leeftijd al niet veel meer dan levende
lijken, in het geheel niet meer ontvankelij i«
voor hoogere idealen.
Evenals overal elders beloven de bolsjewis
tische propagandisten aan het arme volk een
paradijs op aarde, wanneer het maar naar hun,
raad wil luisteren. Kan het verwondering wek
ken, wanneer een gedeelte van het volk, dat
door ongelooflijken belastingdruk, onophou
delijke strooptochten, overstroomingen en epi
demieën gekweld wordt, ten slotte gehoor geeft
aan hun schoone beloften? Zoo lang de regee
ring haar systeem van onderwijs niet wijzigt
en allen revoltitionnairen elementen vrijheid
van propaganda waarborgt, zal de invloed van
de bolschewieken blijven toenemen.
MOSKOU, 2 Mei (V.D.) Aan de grens in het
Verre Oosten zullen groote manoeuvres van
het roode leger worden gehouden.
Merkwaardige statuten.
BELGRADO, 2 Mei (R.O.) Te Tsaribrodin in
Joegoslavië is een club gevormd van pantoffel
helden, die in opstand gekomen zijn tegen de
heerschappij hunner vrouwen.
Vijftien leden zijn tot dusver tot de club toe
getreden en deze hebben de volgende regels
in acht te nemen.
Zij zuUen in het geheel geen huiselijk werk
doen, tenzij hun vrouw ziek is.
Elk lid moet minstens eenmaal per week uit
gaan, om den avond met zijn vrienden door te
brengen.
Bij hun thuiskomst na hun uitgaansavond
zullen zij hun vrouw geen enkele mededeeling
doen, hoe de avond werd doorgebracht.
De leden zullen er op aandringen, dat hun
echtgenooten met hen tezamen ontbijten en dat
de vrouwen zelf het ontbijt zullen gereed ma
ken.
Als de leden van de club er in geslaagd zijn
deze regels toe te passen, zullen de bepalingen
geleidelijk worden uitgebreid totdat de man
zijn volkomen vrijheid heeft teruggekregen.
De namen der leden en de plaats van bijeen
komst worden strikt geheim gehouden, ten
einde te verhinderen, dat de vrouwen een
spaak in het wiel steken en de club aantasten,
oordat deze sterk genoeg is, om de leden te
verdedigen,
De „Gleichschaltung" der
kerken.
BERLIJN, 3 Mei. (W.B.) De rijkscommissie
der Duitsch-nationale volkspartij heeft, naar
gemeld wordt, op een zitting te Berlijn een
resolutie aangenomen, waarin o.a. verklaard
wordt, dat de evangelische kerk en het Duit
sche volk sinds de dagen der hervorming bij
elkaar behooren.
De evangelische kerk, aldus luidt het in be
doelde resolutie, heeft de waarheid van het
evangelie volgens Gods woord te verkondigen.
Het is thans noodzakelijk, dat een nauwere
aaneensluiting van het Duitsche protestantisme
tot een evangelische kerk der Duitsche natie
onder een krachtige leiding tot stand kome. Or
ganisatorische maatregelen scheppen noch een
christelijk geloof, noch een kerkelijk leven. Zij
zijn evenwel van beteekenis voor een krachtige
concentratie van het geheele Duitsche protes
tantisme. De evangelische kerk der Duitsche
natie moet vrij van politieke voogdij beslissen,
welken vorm zij zich wenscht te geven".
Betreffende de constitutioneele „Gleichschal
tung" der kerken wordt nog gemeld, dat de ge
volmachtigden van den Duitschen evangelischen
kerkenraad, de laatste dagen een reeks belang
rijke besprekingen hebben gevoerd.
Op de eerste plaats zal gestreefd worden naar
het scheppen van een „Duitsche evangelische
kerk", welk de kern van de geheele kerkelijke
hervorming zal worden. In verband hiermede,
zal men vooral een nauwere aaneensluiting tot
stand zien te brengen van de Luthersche kerk
eenerzijds en het gereformeerde deel der kerk
anderzijds.
Van een ontbinding der oud-Pruisische unie
is geen sprake.
Adolf Hitler eere-doctor.
STUTTGART, 3 Mei (V.D.) De technische
hoogeschool van Stuttgart heeft, op voorstel
van de afdeeling architectuur, besloten, rijks
kanselier Adolf Hitler te benoemen toteere
doctor der hoogeschool, als „den man, die door
zijn strijd den grond heeft geschapen, waarop
de Duitschen bouwkunst zich kan ontwikkelen".
De opsporing van corrupties.
BERLIJN, 3 Mei. (H.N.) Naar het comité van
actie tot bescherming van den Duitschen ar
beid meedeelt, is bij een voorloopig onderzoek
der boeken van den algemeenen vakvereeni
gingsbond gebleken, dat de bond in het jaar
1932, dus in een tijd van groote geldschaarschte,
niet minder dan 600.000 mark ter beschikking
van de socialistische partij heeft gesteld.
De voorzitter van den Afabund, die met de
liquidatie van dezen bond belast was, heeft,
niettegenstaande het personeel zonder eenige
vergoeding opgezegd werd, voor zich zelf een
vergoeding van 27.000 Mk. weten te verkrijgen.
Over 8 dagen zou een vergadering plaats
hebben, waarin over de verdeeling van het
vermogen van den Afabund een besluit zou
worden genomen. Door het ingrijpen van de
nationaal-socialisten wordt tenminste voor het
Duitsche kantoorpersoneel het geld, dat zij uit
hun spaarpenningen hadden bijeengebracht,
yoor hen behouden. k
Door gewapende bandieten.
HELSINGFORS, 3 Mei. (R.O.) Volgens een
hier ontvangen bericht hebben gewapende
bandieten op klaarlichten dag een overval ge
pleegd op de Staatsbank te Leningrad.
De bandieten drongen onverwachts het bank
gebouw binnen en met de revolver in de
hand dwongen zij den leden der directie en t
geheele personeel op den grond te gaan liggen.
Toen dit geschied was, plunderden zij met
groote behendigheid de brandkasten en safes,
waarna zij in auto's verdwenen.
Van de zijde der bank werd onmiddellijk de
G.P.O.E. gewaarschuwd, die een uitgebreid
onderzoek instelde.
Alle huizen in de nabijheid werden onder
zocht, evenwel zonder resultaat.
Bankovervallen worden steeds talrijker in
Rusland, doch in de sovjet-pers wordt hierom
trent niets gepubliceerd.
De overvallen worden gepleegd door een
georganiseerde bende, die na haar vertrek een
papier achterlaat, waarop geschreven is:
„Landgenooten, weest voorbereid op een
algemeenen opstand tegen de roode regeering".
Van officieele Russische zijde is het bericht
over den overval op de bank te Leningrad
nog niet gepubliceerd of bevestigd.
Toenadering tusschen beide
landen.
WARSCHAU, 3 Mei. (V.D.) Het officieuse
Iskra-agentschap publiceert een verklaring
van den leider der sovjet-Russische handels
delegatie, Bojew, waarin deze erop wijst, dat
de Russen naar Polen zijn gekomen op uit
noodiging van de Poolsche industrieele en
handelsorganisaties, om nauwer contact te
krijgen met het Poolsche bedrijfsleven. In
sovjet-Rusland bestaat n.l. groote vraag naar
Poolsche textielgoed'eren en half-fabrikaten.
In verband met een onderhoud tusschen
maarschalk Pilsoedski en den Russisch en
gezant gelooft men in verschillende kringen,
dat dit bezoek ook een symptoom is van toe
nadering tusschen Polen en de sovjet-unie op
politiek gebied.
De handelsdelegatie zal vandaag de officieele
feestelijkheden als eeregasten bijwonen.
BLOEDIGE TWIST TUSSCHEN VADER
EN ZOON
NEUSS, 2 Mei (H.N.) Tusschen een arbeider
en zijn zoon ontstond twist, omdat de vader
zijn zoon verbood, een fietstocht te gaan maken.
De twist liep zóó hoog, dat de jongeman een
revolver trok en twee schoten op zijn vader
loste, waardoor deze doodelijk gewond werd.
De moeder werd door een derde schot licht
gewond. Toen zij hulp wilde gaan halen, richtte
de jonge moordenaar het wapen op zich zeil
en schoot zich dood.
Gaat vaste ligplaats nemen
in den Oceaan.
HAMBURG, 3 Mei (V.D.) Zonder opzien te
baren is in den afgeloopen nacht het voorma
lige passagiersschip van den Norddeutschen
Lloyd „Westfalen", dat thans is omgebouwd
tot drijvend vliegveld, zoodat het gelegenheid
biedt voor het landen en opstijgen van vlieg
tuigen, uit Kiel door het Kaiser Wilhelmka
naal naar den Atlantischen Oceaan vertrokken.
De drijvende luchthaven is de eerste ter
wereld, die in den Oceaan gestationneerd zal
worden om een rustpunt te bieden voor vlieg
tuigen, welke tevens hun voorraden zulleh kun
nen aanvullen.
Met behulp van een sleeptouw zullen de
vliegtuigen aan boord kunnen worden gebracht
en een katapult-installatie maakt het starten
van boord mogelijk.
De „Westfalen" begeeft zich onmiddellijk
naar de ankerplaats in den Atlantischen Oce
aan, zoodat verwacht kan worden, dat de vlieg-
dienst Europa-Afrika-Zuid-Amerika met tus-
schenlanding in den'Oceaan spoedig zal aan
vangen.
ISTANBOEL, 3 Mei. (R.O.) De Turksche
autoriteiten zullen binnenkort een verplichten
„vischdag" invoeren, waarop de geheele be
volking visch moet eten.
Op deze wijze hoopt men de visschers te
helpen, daar deze zeer veel nadeel ondervin
den van de restrictiemaatregelen van Grieken
land.
Hierdoor is de visch in Turkije zoo overvloe
dig, dat hiervoor geen prijzen te maken zijn.
Makreel is hier te koop voor minder dan
4 cent per pond.
Door de Dail Eirean afgeschaft.
DUBLIN, 3 Mei. (H.N.) De Dail Eirean heeft
het wetsontwerp tot afschaffing van den eed
van trouw aan den Engelschen koning met 76
tegen 56 stemmen definitief aangenomen.
Het ontwerp werd vervolgens door den gou
verneur-generaal onderteekend. Te midder
nacht zal het van kracht worden. Het was door
den senaat 60 dagen geleden zooals men zich
herinneren zal, verworpen.
Uit Belfast wordt gemeld, dat men het por
tret van koning stadhouder Willem III, dat zich
in het stadhuis te Belfast bevindt moedwillig
zwaar beschadigd heeft.
ROME, 3 Mei. (H.N.) Uit het Mussolini-zie
kenhuis te Bologna is een hoeveelheid radium
ter waarde van eenige honderdduizend lire ge
stolen.
Men neemt aan, dat de diefstal ls gepleegd
door iemand, die van den gang van zaken goed
op de hoogte was en gelegenheid heeft gehad,
zich in een onbewaakt oogenblik den sleutel
van de brandkast, waarin het radium werd be
waard, te verschaffen,
LONDEN, 3 Mei. (R. O.) In antwoord op een n
vraag in het lagerhuis nopens de dreiging m
het Oosten, antwoordde Baldwin: Voor zoover
mij bekend, zijn de diplomatieke relaties tus
schen Japan en de sovjets normaal.
Er is geen reden, om te veronderstellen, ddt
het conflict tusschen Mandsjoekoeo en Rusland,
betreffende den Chineeschen Oosterspoorweg
niet op vreedzame wijze geregeld zou kunnen
worden.
LONDEN, 3 Mei (H.N.) Uit Tokio wordt ge
meld dat de opperbevelhebber der Japansche
troepen in Mandsjoerije tot maarschalk is be
noemd.
MOSKOU, 3 Mel. (V. D.) De Russische offi
cieele instanties dementeeren de berichten be
treffende een mobilisatie van sovjetroepen in
Siberië.
SHANGHAI, 3 Mel. (V. D.) De „China Press"
meldt, dat de Japansche militaire autoriteiten
de haven van Dairen verder willen uitbreiden.
WASHINGTON, 3 Mei. (R.O.) Het staatsde-
partement maakt bekend, dat het mededeeling
heeft ontvangen, dat het princiep van open-
deur-politiek in Mandsjoerije stipt zal blijven
gehandhaafd.
LONDEN, 3 Mei. (H. N.) Volgens een be
richt uit Tokio heeft een vertegenwoordiger
van het ministerie van buitenlandsche zakt n.
verklaard, dat, als Japan gedwongen wordt
nogmaals tot een militaire actie ten Zuiden van.
den grooten muur over te gaan, deze actie veel
omvattender en uitgebreider dan de vorige
maal zal zijn.
Het leger begint ongeduldig te worden en
verlangt, dat eens en voor goed paal en perk
zal worden gesteld aan de Chineesche uittar
tingen.
De ontwerp-wet-Shoals door den
senaat aangenomen»
WASHINGTON, 3 Mei. (R.O.) De senaat
heeft de ontwerpwet-Muscle Shoals, wel ka
reeds door het huis van afgevaardigden is goed
gekeurd, aangenomen. De nieuwe wet voorziet
in het aanleggen van een groote electrische in
stallatie tot opwekking van electriciteit in da
Tennessee-rivier.
Ue ontwerp-wet, welke gesteund wordt doos
president Roosevelt, zal thans aan een commis
sie uit beide kamers worden voorgelegd, om da
nog tusschen haar bestaande meeningsverschu-.
len over de wet uit den weg te ruimen.
's Lands economische bedrijvigheid.
BUENOS AIRES, 3 Mei. (R.O.) In de bood
schap, welke president Justo heeft voorgelezen
bij de' opening van het Argentijnsch parlement,
wordt er op gewezen, dat, ondanks het feit, dat
de staat van beleg moest worden afgekondigd,
's lands grondwet overal normaal functiormeert.
In het document wordt verder de hoop uit
gesproken, dat de senaat het besluit inzak»
Argentinië's weder-toetreden tot den volken
bond zal goedkeuren.
De presidentieele boodschap weidt verder uit
over 's lands vredesactie, speciaal in het con
flict tusschen Bolivia en Paraguay. Met vol
doening wordt 's lands economische bedrijvig
heid geconstateerd en de sinds 1932 in de na
tionale financien ingetreden groote verbetering,
waardoor devalorisatie der munt kon worde#
vermeden en Argentinië aan zijn buitenland-,,
sche verplichtingen, kon voldoen, f
