STEUNWETTEN IN DE EERSTE KAMER
DAT GEEFT TE DENKEN.
KI NG-pepe rmunt
VRIJDAG 5 MEI 1933
GROOTSCHE WILLEM de ZWIJGER
HERDENKING TE NIJMEGEN.
DE KATHOLIEKE STUDENTEN
EEREN ORANJE.
SUBSIDIE K. N. I. L. M. IN GEVAAR.
PROVINCIALE ZUID-HO LLANDSCHE
VER. TOT BESTRIJDING DER
TUBERCULOSE.
POLITIEKE-PREDIKANTEN-
PROBLEMEN.
ONGEKEURD VLEESCH IN VOORRAAD.
VERMINDERDE VISCHOMZET
TE IJMUIDEN.
VOOR DE KATHOLIEKE MARINE
MANNEN.
DE NIEUWE TWEEDE KAMER.
DE BLOEIENDE BETUWE.
PASPOORTEN.
KON. MILITAIRE KAPEL.
HULP 'AAN LANDBOUW EN
BINNENSCHIPPERIJ.
LANDBOUWMACHTIGINGSWET
AANGENOMEN.
Vergadering van Donderdag
Juist onder hen, die nu niet - zooals
men dat noemt - snoeplustig zijn,
vindt men talrijke geregelde gebrui
kers der origineele
Zij gevoelen behoefte aan de op
wekkende en verfrisschende eigen
schappen van King.
Tegelijkertijd echter genieten zij
van den fijnen smaak en geur
onder controle van het lab.
Dr. v. Hamel Roos Harmens A'dam
Lv°*?th a CROW*4
DE IJSVOGEL TE BOEDAPEST.
Een hartelijke ontvangst op het
vliegveld.
VERZOEK OM INVRIJHEID
STELLING VAN SNEEVLIET.
Het verzoek afgewezen.
DE MOORD OP DEN AGENT BAAS.
VERWORDEN DEMOCRATIE.
OPRUIING VAN MILITAIREN.
BOSCHBRANDSTICHTER AANGEHOUDEN.
1
„Wij willen een bewijs geven van onze
nationale eensgezindheid, een daad
van ons saamhoorigheids-
gevoel".
In de reeks der belangrijke herdenkingen
van Willem van Oranje, die Nederland de af-
geloopen maanden mocht aanschouwen, behoort
die, welke gistermiddag te Nijmegen in de
groote zaal van het concertgebouw „De Ver-
eeniging" plaats vond, ongetwijfeld tot de be
langrijkste.
Niet slechts omdat deze herdenking op zich
zelf op een zeer hoog peil stond, maar ook om
dat zij, uitgaande van de studenten der Keizer
Karei-Universiteit, een getuigenis wilde zijn
van de gezindheid der katholieke studenten
om in deze moeilijke dagen zich één te voelen
met alle groepen en gezindten van het Neder
landsche volk in alles, waarin deze eenheid
mogelijk is. „Als jonge katholieke intellec-
tueelen willen wij in dezen tijd van verdeeld
heid, scheiding en versnippering een bewijs
geven van onze nationale eensgezindheid, een
daad van ons saamhoorigheidsgevoel", zeide de
voorzitter van het studenten-comité, de heer
E. J. E. M. H. Jaspar, die het initiatief tot deze
grootsche herdenking genomen had. En dat deze
uiting waardeering vond in den lande, bewees
de aanwezigheid van zoovele hooge autoriteiten,
die deze Oranje-hulde met hunne tegenwoordig
heid opluisterden.
Défilé van het garnizoen.
Te drie uur had er voor het stadhuis een
défilé van het garnizoen plaats, waarbij de
hooge gasten op het bordes van het Raadhuis
hadden plaats genomen.
De herdenkingsvergadering
Te half vier nam onder zeer groote belang
stelling in de goeddeels gevulde groote zaal
van de „Vereeniging" de herdenkingsvergade
ring een aanvang, welke geopend werd met
een door alle aanwezigen gezongen Wilhelmus
van Nassouwe.
De openingsrede werd uitgesproken door den
heer E. Jaspar, voorzitter van het Studenten
comité, die zijn erkentelijkheid betuigde jegens
degenen, die in het eere-comité zitting namen
en in het bijzijn van de hoogste vertegenwoor
digers van de draagster van het gezag in ons
land de plechtige en ondubbelzinnige verkla
ring af wilde leggen van onwankelbare en blij
vende verknochtheid aan Hare Majesteit de
Koningin.
Spr. bracht in herinnering de woorden van
Willem van Oranje: „n'est besoin d'espérer
pour entreprendre, ni de réussir pour persévé-
rer". Wanneer zijn deze woorden meer en op
wie zijn zij, aldus spr. beter van toepassing
dan op ons studenten En ligt juist in deze
woorden van den Prins voor ons niet „de"
'reden van onze groote dankbaarheid en be
wondering voor hem Meer dan in welken
tijd ook hebben wij jonge intellèctueelen van
vandaag in onze dagen behoefte aan groote
voorbeelden van mannen, die ons voorgingen.
Daarom hebben wij Nijmeegsche studenten,
deze gelegenheid aangegrepen om aan onze
onvergankelijke dankbaarheid en bewondering
jegens het nationale voorbeeld en de vaderland-
sche figuur, die Willem van Oranje heet, uiting
te geven. Als jonge katholieke intellectueelen
willen wij in dezen tijd van verdeeldheid, schei
ding en versnippering een bewijs geven van
onze nationale eensgezindheid, een daad van
ons saamhoorigheidsgevoel. Dat de katholieken
aan de herdenking van Prins Willem van Oranje
hebben kunnen deelnemen, is voor ons een
groote vreugde en het moge ook anderen een
groote voldoening zijn. Spr. uitte ten slotte zijn
groote voldoening voor het feit, dat èn prof. dr.
Slotemaker de Bruine èn prof. Nolet aan de
uitnoodiging om op deze herdenking als spreker
op te treden gevolg hebben willen geven.
Nadat de Arnhemsche Orkestvereeniging en
het Nijm. Toonkunstkoor onder leiding van
Willem Kerper eenige liederen uit Valerius
„Gedenckclanck" ten gehoore gebracht hadden,
sprak prof. dr. dr. J. R. Slotemaker de Bruine
de eerste herdenkingsrede uit.
Nadat koor en orkest opnieuw een vijftal
liederen uit Valerius „Gedenckclanck" hadden
voorgedragen kreeg prof. W. Nolet het woord
voor de tweede herdenkingsrede.
Rede prof. W. Nolet.
Prof. Nolet betoogde, dat de hulde aan Wil
lem van Oranje een demonstratie is van de
eenheid van het Nederlandsche volk, een een
heid, die niet bestaat in eenvormigheid, die
integendeel zeer diepe verschillen vertoont.
Toch vormt het Nederlandsche volk een natie,
waar iedere groep volgens eigen inzicht werkt
aan het algemeen belang. In de bewustwording
van de Nederlandsche natie Speelt Willem van
Oranje een groote rol. Daarom kan de heele
natie hem eeren, en is de naam van Oranje
symbolisch geworden voor de Nederlandsche
eenheid. In het voorspel van den 80-jarigen
Oorlog heeft Oranje blijk gegeven, dat hij de
ziel van het Nederlandsche volk begreep; in
alle groote kwesties, die zich voordeden, de
verwijdering van de Spaansche troepen, het
verzet tegen Granvelle, de invoering van de
JJecreten van het Concilie van Trente, de op-
Tn® van de nieuwe Bisdommen, gaf Oranje
omgaat3311 W3' er 'n Nederlandsche voik
ïn het bijzonder stond spreker stil bij de
Inquisitie. Spr. legde den nadruk op het onder
scheid tusschen Inquisitie en Plakkaten, zooals
dat in de dagen van Oranje ook gebeurde. De
Inquisitie is eenvoudig het onderzoek naar
iemands rechtgeloovigheid, zooals dat onder
zoek vandaag nog in ieder geordend Kerkge
nootschap bestaat. De moeilijkheid begint pas
wanneer de aan onrechtzinnigheid schuldig be-
vondene wordt uitgeleverd aan den wereldlij
ken rechter. Dat was ook in de Middeleeuwen
in de Nederlanden gebeurd, zonder dat wij van
verzet iets merken. Maar de Plakkaten van
Karei V maakten, dat niet alleen de uitlevering
van den wereldlijken rechter meer voorkwam,
doch ook werden straffen bepaald tegen iederen
vorm van begunstiging van ketterij. Tegen deze
bepalingen is het Nederlandsche volk, toen er
van Protestanten nog nauwelijks sprake was,
opgekomen, reeds zeer sterk onder Karei V
en onstuimig onder Philips II. Dergelijke straffe
maatregelen mogen misschien in Spanje te
duiden geweest zijn, het verdraagzame Neder
landsche volk kwam er tegen in verzet. Ook
£an verzet was Oranje de leider evenals
gewapend verzet tegen Alva. Zijn
groote doel was de vrijmaking van de Spaan
sche overheersching van de 17 Provinciën in
een verband. In dien nieuwen staat zou op gods
dienstig terrein pariteit heerschen. Oranje heeft
dat niet kunnen bereiken. Omstandigheden,
sterker dan zijn genie, hebben dat belet, maar
hij heeft bij de gedwongen inperking van zijn
bedoeling toch de groote gedachte van de na
tionale eenheid niet uit het oog verloren.
Met een slotwoord van den heer Jaspar, het
„Wilt heden nu treden voor God den Heere"
door het koor, en het Wilhelmus door alle aan
wezigen, werd de plechtige vergadering geslo
ten.
BATAVIA, 4 Mei. CANETA.) Het „Bat.
Nieuwsblad" meldt, dat de Regeering momen
teel een voorstel van de Begrootingscommissie
overweegt om de subsidie, welke de K.N.I.L.M.
geniet, te schrappen. De directeur van het
Departement van Gouvemementsbedrijveil
verzet zich scherp tegen dit voorstel.
PROF. AALBERSE verlaat na een bezoek aan
den kabinetsformateur, dr. H. Colijn, diens
woning aan de Stadhouderslaan, waar hij
langdurig confereerde
De jaarlijksche vergadering.
In het consultatiebureau aan den Stationsweg
heeft de Provinciale Zuid-Hollandsche Veree
niging tot Bestrijding der Tuberculose haar
jaarlijksche vergadering gehouden onder prae-
sidium van dr. J. H. Wagener.
Aan het jaarverslag dat uitgebracht werd
door den secretaris, den heer J. H. A. Vooren
ontleenen wij het volgende:
Wat het bestuur wel het meest heeft bezig
gehouden, is de zorg voor de huisvesting der
districtsbureaux. Vóór den afloop van het jaar
mocht alles gereed komen.
Op 22 Juni vond een bespreking plaats tus
schen een commissie uit het College van Ge
deputeerde Staten en ons Dagelijksch Bestuur,
met het doel te geraken tot een bezuiniging
van 10 pet. op de subsidies van de Provincie.
Het resultaat van het zeer vlot en buitenge
woon aangenaam onderhoud is den leden reeds
per circulaire medegedeeld.
Door Gedeputeerde Staten werd in totaal
uitigekeerd 165.911.32.
Het aantal aanvragen aan het provinciaal
verpleegfonds was 187, waarvan 18 werden
afgewezen, terwijl 3 vóór de behandelng werden
ingetrokken.
Voor 166 aanvragen werd uitgekeerd 14.099
of gemiddeld bijna ƒ85.per uitzending.
Bij de eindexamens slaagden 11 candidaten,
4 werden afgewezen.
De 21ste cursus is in September aangevan
gen met 13 candidaten. Het aantal verpleeg
sters, die aan deze cursussen wenschen deel te
nemen, wordt steeds grooter. Hoewel de prov.
cursus is ingesteld voor in functie zijnde wijk
verpleegsters, worden de open plaatsen tot
een maximum van 15 sedert vele jaren aange
vuld met verpleegsters uit Ziekenhuizen. Ten
einde aan de vele aanvragen om plaatsing te
kunnen voldoen werd aan het bestuur der Ne
derlandsche Centrale Vereeniging machtiging
gevraagd tot het openen van een tweeden cur
sus, buiten bezwaar van de financiën der Prov.
Vereeniging en van de N. C. V. Op dit ver
zoek is afwijzend beschikt.
Het ledental is geklommen van 127 tot 132.
In 5 plaatsen werd voor de Prov. Vereeniging
gecollecteerd. De zuivere opbrengst, groot 52,08
werd gestort in het oude verpleegfonds.
De rekening en verantwoording van de pen
ningmeesteres, mevr. C. C. v. Nieuwenburg
van Kleeff geeft de volgende cijfers te zien
Batig saldo algemeene rekening ƒ5353,06, batig
saldo districtsdienst 15.925.35, batig saldo Pro
vinciaal Verpleegfonods ƒ17.275,30. Beide ver
slagen werden onder dankzegging aan de be
treffende functionarissen goedgekeurd.
Bij de bestuursverkiezing werd de heer J.
H. A. Vooren herkozen, terwijl in de plaats van
den heer W. A. van Harteveld, die niet herkies
baar was, een vertegenwoordiger van de af-
deeling Ter Aar is gekozen, dr. J. H. Post
Uiterweer, vertegenwoordiger van het Wit-Gele
Kruis.
De voorzitter heeft nog medegedeeld, dat
uit het prophylaxe fonds een uitkeering aan de
vereeniging van 150.000 gedaan zal worden
ter nivelleering van de korting op de rijkssub
sidie van 15 die ongeveer 190.000 bedraagt.
Wij lezen in de „Nederlander":
Hoezeer de gezonde politieke ontwikkeling
geremd worden kan door predikanten, blijkt
ons uit hetgeen ons c.h. Weekblad voor Zuid-
Holland ontleent aan „De Vrije Westfries".
Volgens de stukken heeft de heer Kersten
geweigerd om met een predikant van Enk
huizen te debatteeren, wijl deze predikant, om
in twee gemeenten op één Zondag te kunnen
prediken, van een auto gebruik maakt. De
predikant antwoordt, dat de heer Kersten als
predikant hetzelfde doet; maar zoo, dat zijn
menschen het niet zien.
Dit zijn politieke problemen, met wier be
handeling de kiezers in Westfriesland worden
geschoold voor hun staatkundige taak.
DE LEZINGEN VAN WIJNKOOP.
Men verzoekt ons naar aanleiding van het
artikel „Waakzaamheid" in ons blad van giste
renavond er nog de aandacht op te vestigen,
dat de Rotterdamsche Kunstkring (Witte de
Withstraat), met het twijfelachtig initiatief van
„Opbouw" niets heeft uit te staan. Het is de
Rotterdamsche Kring (Eendrachtsweg), die tot
samenwerking bereid bleek.
ONDERSCHEIDING.
PARIJS, 3 Mei. (H. N.) De operetten -compo
nist Franz Lehar is tot ridder in het legioen
van eer benoemd.
Wegens het in voorraad hebben van onge
keurd vleesch heeft de Kantonrechter te Delft
een koopman uit Nootdorp veroordeeld tot een
geldboete van 250 subs. 1 maand hechtenis.
In April was de vischomzet in den Rijksafslag
te IJmuiden van geringe beteekenis en bedroeg
slechts 238.000 gulden tegen 569.000 gulden in
dezelfde maand van het vorig jaar, aldus nog
niet eens de helft. Vanaf 1 Januari in dit jaar
werd voor een bedrag van 1,5 millioen gulden
aan visch te IJmuiden omgezet tegen 2,9 mil
lioen gulden in hetzelfde tijdperk van 1932, al
dus wederom eene belangrijke vermindering,
Aan de katholieke marinemannen, die daar
van nog niet op de hoogte zijn, wordt mede
gedeeld, dat door het dagelijksch bestuur van
St. Christophorus in zijn vergadering van 24
April belangrijke besluiten werden genomen,
die per schrijven van 25 April aan alle geeste
lijke adviseurs in Nederland en Oost- en West-
Indië werden medegedeeld. Aan deze besluiten,
aldus het katholiek marine-orgaan, moeten de
afdeelingsbesturen (c.q. leden van St. Christo
phorus) zich onvoorwaardelijk onderwerpen.
RECTOR H. JANSSEN S.J.
Naar wij vernemen is de toestand van rector
H. Janssen S.J. van het St. Canisiuscollege te
Nijmegen, die dezer dagen voor een ernstige
operatie in het St.' Canisius-ziekenhuis aldaar
werd opgenomen van dien aard, dat hij eenige
maanden rust moet nemen.
De K.N.A.C. deelt ons mede:
De goudreinetten in de Betuwe staan of ko
men aan het einde van deze week in bloei, zoo
dat een rit langs de appelboomgaarden thans
ten zeerste is aan te bevelen. Een zeldzaam
mooi gezicht op de appelbloesems krijgt men
bij het rijden van het z.g. appeldijkje van
Tricht naar Mariën-Weerd (weg Geldermalsen
Beesd).
Zeer mooi is ook de Diefdijk op den weg van
Leerdam naar Culemborg, terwijl een tocht
langs de Betuwsche dijken in het algemeen
zeer de moeite waard kan worden geacht.
JUBILEUM SCHUTTEVAER.
Te Enkhuizen wordt de 70e algemeene ver
gadering van de schippersvereeniging Schutte-
vaer gehouden. Van verscheidene gebouwen en
den hoogen St. Pancrastoren wapperde ter eere
van het 70-jarig jubileum de Hollandsche drie
kleur, en ter verwelkoming van genoodigden,
hoofdbestuursleden en afgevaardigden had 't be
stuur der afdeeling Enkhuizen den geheelen
weg, van het station dwars door verschillende
straten tot het feestgebouw aan de Kaasmarkt
met lichtboeien, tonnen en bakens afgezet. De
vergaderzaal was met bloemen, planten en
vlaggen rijk versierd en in de stadsplantsoe-
nen had men ter eere van Schuttevaer een zeer
mooie tulpenbeplanting aangebracht. De ver
gadering werd geopend door burgemeester ba
ron Mackay van Enkhuizen. Daarna voerde de
vice-voorzitter Hortensius het woord, die o.a.
mededeelde, dat de bondsvoorzitter mr. Harm-
Smeenge, in verband met de behandeling van
het ontwerp betreffende evenredige vrachtver-
deeling in de Eerste Kamer de vergadering niet
kon openen. Tal van voorstellen en verzoeken
der afdeelingen werden in bespreking gebracht.
Vooral het voorstel om het recht van voorschut
door de bekende Mallegatssluis te Gouda te
doen eindigen, lokte uitvoerige besprekingen
uit. Het slot was, dat met het oog op den
bouw van een nieuwe en veel grootere sluis
ter plaatse werd besloten momenteel nog niet
opnieuw met een voorstel bij de regeering aan
te kloppen.
Na afloop van deze eerste vergadering wer
den de Schuttevaerders door eenige heeren
uit Enkhuizen door de stadsplantsoenen geleid.
Donderdag is de vergadering voortgezet en
heden Vrijdag zal met de Van Wijck, de motor
boot van den Veerdienst EnkhuizenStavoren,
een tocht worden ondernomen naar de Zuider
zeewerken.
CARNEGIE HELDEN-FONDS.
In de vergadering van het bestuur van het
Carnegie Helden-fonds zijn als nieuwe leden ge-
installeerd dr. V. A. H. W. Hacke, directeur-
generaal van den Arbeid, schout bij nacht N. J
van Laer, inspecteur-generaal van het loods
wezen en mr. W. A. J. M. van Waterschoot van
der Gracht, hoofdingenieur der mijnen.
In de plaats van voorzitter, opengevallen door
het overlijden van mr. F. A. C. Graaf van Lyn-
den van Sandenburg, is voorzien door de be
noeming van jhr. mr. H. A. van Karnebeek,
Minister van Staat, commissaris der Koningin
in de provincie Zuid-Holland. De heer van Kar
nebeek heeft deze benoeming aanvaard.
BIO-VACANTIEOORD.
De tijdens de Paaschweek in de Nederland
sche Bioscoop-theaters gehouden collecte ten
bate van de stichting Bio-vacantieoord, heeft
opgebracht 22.664.98.
Thans 83 leden hun benoeming
aangenomen.
In aansluiting aan het bericht, waarin werd
gemeld, dat Woensdagmiddag reeds 58 perso
nen hun benoeming tot lid der Tweede Kamer
hadden aangenomen, kan thans worden mede-
gdeeld, dat nadien nog deze benoeming is aan
vaard door de dames Katz en Groeneweg,
en door de heeren de Geer, Aalberse
Arts, Zandt, van Zadelhof, de Wilde,
Wielinga, van Voorst tot Voorst, Vervoorn,
Thijssen, Sneevliet, van Schaik, K. ter Laan,
Kortenhorst, Ketelaar, van Houten, Hiemstra,
van den Heuvel, Goseling, Fleskens, Ebels,
Boon en Fleskens.
In totaal hebben dus thans 83 leden hun be
noeming aangenomen.
Behalve van Jhr. Beelaerts van Blokland,
waarvan reeds melding werd gemaakt, is Don
derdag ook van generaal Snijders bij het Cen
traal Stembureau bericht ontvangen, dat hij
voor zijn benoeming bedankt.
VERZOEK OM EEN DEPARTEMENT
VAN LANDBOUW
Adres aan H. M. de Koningin.
De Christelijke Boeren- en Tuindersbond in
Nederland te Goes en de Katholieke Nederland
sche Boeren en Tuindersbond te Den Haag,
hebben zich met een adres tot H. M. de Konin
gin gewend, waarin zij de meening uitspreken,
dat het oogenblik, in verband met de vorming
van een nieuw Kabinet, gunstig is om onder de
oogen te zien de vraag, of de verschillende
takken van staatsdienst wel dusdanig over de
departementen van algemeen bestuur zijn ver
deeld, dat de verzorging der desbetreffende be
langen het meest krachtig is gewaarborgd.
Adressanten zijn van meening, dat, nu de land
en tuinbouw door een zoo hevige crisis geteis
terd worden, en de uiterste inspanning noodig
is om dezen tak van volksbestaan van algehee-
len ondergang te redden, de belangen van
land- en tuinbouw eischen, dat een der depar
tementen zoodanig worde hervormd of inge
richt, dat het zich onverdeeld kan wijden aan
de belangen van den land- en tuinbouw en
aanverwante takken van volksbestaan. Men
acht het thans noodig dat een met de land-
economie en de sociale en landbouwkundige
verhoudingen in den land- en tuinbouw volko
men vertrouwde minister, met de zaken van
den land- en tuinbouw wordt belast, meer in
het bijzonder, omdat aan dezen Minister bij een
wet bevoegdheden zijn toegekend, die zich ook
tot de regeling en beperking van de produc
tie en van den afzet der producten uitstrekken.
Redenen, waarom adressanten Hare Majesteit
eerbiedig verzoeken de hier tot uitdrukking ge
brachte wenschen, levende in geheel de land
en tuinbouwbevolking van Nederland, welwil
lend in overweging te nemen.
t
De kosten voor afgifte.
In het Staatsblad no. 228 is afgekondigd een
Kon. Besluit, waarbij de kosten voor de af
gifte van een paspoort voor één persoon, als
mede de verlenging van zoodanig paspoort, zijn
vastgesteld op 5, en de kosten voor afgifte
of verlenging van een paspoort voor een per
soon of een echtpaar met kinderen beneden 15
jaren op 7.50.
Dit besluit treedt op een nader vast te stel
len tijdstip in werking.
A. C. van Leeuwen onder-kapelmeester.
Naar wij vernemen is te rekenen met ingang
van 1 Mei j.l. benoemd tot onderkapelmeester
bij de Koninklijke Militaire Kapel in de vaca
ture Bandel de heer A. C. v. Leeuwen, muzikant
bij genoemde kapel.
EEN KOEIENGEVECHT.
Te Beek en Donk raakten twee koeien van
den landbouwer P. in de weide slaags. De eene
koe verwondde de andere zoodanig met de
horens, dat het dier doodbloedde
In vrij snel tempo heeft de Eerste Kamer
heden een heele reeks wetsontwerpen afge
werkt, welke de Regeering voor de sluiting
der Kamers, welke Zaterdag zal plaats heb
ben, nog gaarne voor het Staatsblad gereed
wilde zien.
Daar ging vooreerst de zegen over het ont-
eigeningsontwerp ten bate van de Limburgsche
mijnspoorwegen. Evenwel nog eens onder de
uitdrukkelijke voorwaarde, dat hiermee niets
over den vorm der exploitatie zal zijn beslist.
Mr. Janssen nam formeel hetzelfde standpunt
in als ir. Bongaerts aan de overzijde.
Meer voeten in de aarde had het steunont-
werp voor de binnenschipperij. Dat deze wet
nog behandeld werd in de „stervende" Kamer
door een demissionairen minister verbaasde
alleen den heer ter Haar, die overigens toch
tegen was. Wij meenen, dat de in nood verkee-
rende menschen weinig begrepen zouden heb
ben van een formaliteit, welke weer veel tijd
verlies zou hebben opgeleverd. Over den nood
der schippers immers bestaat geen verschil
van meening. Deze nijvere, zelfbewuste stand
lijdt misschien meer dan welke andere ook.
Maar de tegenstanders, van wie mr. Droog-
leever Fortuyn de sterkste argumenten aan
voerde, meenen dat de wet toch niet helpt, maar
slechts illusies wekt. Daartegenover betoogde
Minister Verschuur, geflankeerd door niet min
der dan drie sprekers uit drie partijen, dat de
wet geen illusies wil wekken, ook geen ideale
regeling is, noch een radicale verbetering van
het" schippersvraagstuk, maar „een verbete
ring in de armoede", een bescheiden stap naar
beteren prijs, naar betere verdeeling en naar
betere totstandkoming der contracten. De Rot
terdamsche burgemeester had een vervaarlij
ken tegenstander in zijn grijzen partijgenoot
mr. H. Smeenge. Deze trouwe paladijn voor de
schippers, dien de minister terecht op den kan
delaar plaatste, verdedigde het ontwerp warm.
Zoo deed ook de heer Rugge, die er een beschei
den begin van orde in zag en vooral voordeel
doordat de gedwongen café-bezoeken worden
afgesneden. En tenslotte kreeg de minister ster
ken steun van den heer de Jong. De katholie
ke afgevaardigde, die op Engeland en Duitsch-
land wees, had ook hier al eerder hulp ver
wacht in den nood, vooral door de Rijnvaart
veroorzaakt. Hij achtte meer orde en regel
maat alsmede maatregelen tegen deloyale con
currentie volstrekt noodig en bepleitte nog een
uniform tarief per tonnenmaat. Over de actie
tegen het ontwerp inderdaad een felle actie,
geleid door veel Kamers van Koophandel
velde de heer de Jong een scherp oordeel. Voor
hem gold meer het oordeel der schippers zelf,
wier organisaties zich vóór de wet hebben ver
klaard. Dat de tegenstanders weinig anders
wisten voor te stellen dan weer een commissie
terwijl deze wet juist mede het resultaat van
een commissoriaal onderzoek is, en van verla
ging der scheepvaartrechten, welker mogelijk
heid niemand ziet, is wel mede een oorzaak ge
weest, dat minister Verschuur zijn wet met
verpletterende meerderheid zag aangenomen.
Van de twee aanwezige liberalen stemde alleen
mr. Fock tegen, die slechts hulp kreeg van den
heer ter Haar. Beiden hadden niet minder dan
31 stemmen tegenover zich.
De Kamer heeft vervolgens een reeks steun-
wetten voor de boomkweekers, vlastelers, riet
en griendverbouwers, warmoezeniers, veenko
loniale aardappelmenschen, kippen- en een
denhouders, roggeboeren en bloemenkweekers
te Aalsmeer en Haarlemmermeer goedgekeurd.
De heer Ruijter had wel gaarne uitgebreide-
ren steun aan de roggeboeren gezien dan al
leen aan die in de veenkoloniën, maar de mi
nister achtte dit administratief en financieel
moeilijk.
Hij troostte echter den katholieken afgevaar
digde met de belofte, dat dezer dagen de in
voer zou worden beperkt van de onze Tarwe-
wet bedreigende roggebloem. Onovertuigd bleef
echter de heer Oudegeest ten aanzien van den
verkoop van de honderdduizenden balen aard
appelmeel, waarbij hij meer geloof schonk aan
het advies van een particuliere firma dan aan
dat der Regeering, hetgeen ons van ons een
socialist nog al vreemd lijkt. Dat de roode frac
ties zoo vlot voor steun aan den landbouw
stemmen, had de heer Oudegeest maar niet
moeten zeggen, want zijn groepen hebben in
beide Kamers tegen de Crisistarwewet, tegen
de Crisiszuivelwet, tegen de Crisisvarkenswet
en tegen de vleeschcontingenteering gestemd,
d.w.z. tegen het leeuwendeel van de landbouw-
steunwetten!
Zonder een woord heeft de Kamer tenslotte
de gemutileerde Landbouwbevoegdheidswet
aanvaard. In elk geval staat nu toch een wet
telijk apparaat gereed, waarvan het komend
kabinet ten minste gebruik zal kunnen maken,
indien het nieuwe maatregelen op agrarisch
terrein wil nemen en coördinatie tusschen al
deze maatregelen wenscht te brengen. Of Mi
nister Verschuur een en ander zelf zal doen, is
twijfelachtig, want deze Excellentie nam zoo
opvallend afscheid van den Voorzitter en vele
leden, dat men er wel een definitief „salut" in
kon zien.
Minister de Geer kreeg er nog snel een klein
wetsontwerp door en toen begon de griffier
statig de notules voor te lezen van deze laatste
vergadering. Het was een voorbeeldig „kort
verslag".
KING
v,«.: v'-Gv!, V-7'.C
Reuter seint ons uit Boedapest d.d. 4 Mei:
vDe „Ijsvogel" die gisteren van Amsterdam
naar Batavia is vertrokken, landde vanmiddag
om 17.15 uur op het vliegveld te Boedapest,
waar een duizendkoppige menigte het vlieg
tuig afwachtte. Daaronder bevonden zich ver
tegenwoordigers van den minister van Buiten-
landsche Zanken, de directeur-generaal der
Posterijen, de Nederlandsche gezant C. graaf
van Aldenburg Bentinck, consul-generaal J.
Clinge Fledderus, de Fransche gezant enz. Een
kapel speelde het Nederlandsche en Hongaar
sche volkslied.
Burgemeester Huszar wees in zijn toespraak
op de Hongaarsch-Nederlandsche betrekkingen
en vertolkte den dank van Hongarije jegens het
menschlievende Nederlandsche volk, dat de
ondervoede Hongaarsche kleinen zoo liefderijk
opnam. Spr. hoopte, dat God's zegen mocht
rusten op de reis van het vliegtuig en op het
Nederlandsche volk.
Een dochtertje van den burgemeester bood
een bouquet aan met linten in de Hongaarsche
en Nederlandsche kleuren.
De secretaris van de K. L. M. Hans Martin
dankte voor de hartelijke ontvangst en strooide
versch-gesneden tulpen onder het publiek uit.
Het vliegtuig maakte daarop drie passagiers-
vluchten over Boedapest. Morgen start het naar
Athene.
Donderdag werd voor de vierde Kamer van
het Amsterdamsch Gerechtshof het request tot
invrijheidstelling van den heer Sneevliet be
handeld.
De raadsman mr. dr. Benno J. Stokvis licht
te het verzoek uitvoerig toe, daarbij o.m.
aanvoerend, dat de omstandigheden volkomen
zijn gewijzigd, mede in verband met het feit,
dat de verkiezingen achter den rug zijn. De
situatie is ook geheel anders, omdat nu bekend
is, hoe de rechter staat tegenover de tenlaste
legging. Op dit oogenblik zou Sneevliet nog
77 dagen in de gevangenis moeten doorbren
gen. Sneevliet wil thans op vrije voeten wor
den gesteld, niet voor zijn privé belang, doch
om zijn plichten te vervullen als volksver
tegenwoordiger, in wien 50.000 menschen bij
de laatste verkiezingen vertrouwen hebben ge
steld. Het is van het allergrootste belang, dat
hij onmiddellijk bij den aanvang der Kamerzit
ting tegenwoordig is. Mocht zijn straf eventueel
gehandhaafd blijven, dan zal hij die willen uit
zitten tijdens 'n Kamer-reces. Het onderhavige
verzoek beteekent dan alleen 'n verschuiving van
den straftijd, daar het niet in de bedoeling van
Sneevliet ligt, zich aan de opgelegde straf te
onttrekken.
Hierop voerde de heer Sneevliet zelf nog
het woord waarbij hij betoogde, dit verzoek te
doen, gedrongen door plichtsbesef tegenover zijn
kiezers.
De procureur-generaal mr. Bauduin advi
seerde afwijzend op verzoek tot invrijheidstel
ling.
De Vierde Kamer van het Gerechtshof t,e
Amsterdam heeft reeds gisteren beslist inzake
het verzoek tot invrijheidstelling van den heer
Sneevliet.
Het gerechtshof wees het verzoek of.
Men meldt ons uit Amstefdam:
De rechtbank veroordeelde Donderdag een
20-jarig werkloos arbeider wegens wederspan-
nigheid tot zes weken gevangenisstraf. Het
O. M. had twee maanden geëischt.
Op 23 Februari van dit jaar was het rondom
het paleis van justitie tamelijk rumoerig. Een
paar dagen tevoren had de justitie den heer
Sneevliet gearresteerd en op den 23sten zou de
rechtbank over de gevangenneming beslissen.
Verschillende geestverwanten waren opgeko
men, om voor het paleis van justitie te de-
monstreeren. Juist toen de politie de menigte
verspreid had, kwam een jeugdige werklooze
in dreigende houding op een rijksveldwachter
af; er ontstond een worsteling en het gevolg
was, dat de jongeman werd gearresteerd en
voor de rechtbank terecht stond wegens weer
spannigheid.
Behandeling voor het Hof.
Naar wij vernemen zal op 27 Mei a.s. voor
de vierde Kamer van het Gerechtsof te 's Hage
in hooger beroep worden behandeld de zaak
tegen den verdachte van B. die door de recht
bank is vrijgesproken van moord op den agent
Baas gepleegd op 20 September van het vorig
jaar op de brug bij de Heerengracht,
Een vrijmoedig pleidooi.
SOERABAJA, 4 Mei. (ANETA).
Alvorens kwartiermeester P. en korporaal S.
door den Zeekrijgsraad resp. tot drie en twee
jaar gevangenisstraf werden veroordeeld, hield
hun verdediger, de officier van administratie
2e kl. S. D. Duyverman zijn pleidooi.
Spreker zeide niet dienstweigering of opruiing
te verdedigen; hij laat dit gaarne over aan de
uiterst linksche leden van de Tweede Kamer,
doch pleitte slechts voor de menschen, wien
deze feiten zijn ten laste gelegd. Spreker hoopte
met dit pleidooi belangrijke troeven te ont
nemen aan die maatschappelijke groep, die, met
funesten defaitistischen invloed slechts afbreekt
zonder ook maar ooit constructief te zijn. Hij
achtte het 'n bedroevend feit, en 'n teeken van
verwording der democratie dat, terwijl de
krijgsraad hier zitting houdt en alle moeite doet
de opruiende elementen uit een der gezags-
apparaten te verwijderen, ginds in het Moeder
land onder bescherming van de onaantastbare
wet, onschendbaarheid, eertijds slechts het
recht van Koningen, o.a. vergeven wordt aan
vier personen, van wie drie misdadigers zijn
en de vierde zich verschuilt achter wettelijke
bescherming.
Spreker vroeg zich af, of het te verwonderen
is, dat menschen als beklaagden geen weerstand
kunnen bieden aan schromelijk vrijgevende be
loften, welke niet kunnen worden nagekomen.
Beklaagden begrijpen, en ook spreker be
grijpt, dat gevangenisstraf onvermijdelijk is,
maar daarmede wordt de etterende wonde nog
niet volledig uitgebrand. Spreker zag in een
korte gevangenisstraf, gevolgd door een lang
durig plaatsen in de strafklasse, de beste reme
die.
Vonnis bevestigd.
BATAVIA, 4 Mei. (ANETA). Het Hoog Mili
tair Gerechtshof bevestigde in hooger beroep
het vonnis van den Krijgsraad te Tjimahi,
waarbij de Europeesche fuselier H. J. te Ban
doeng wegens het „openlijk aanslaan van een
geschrift waarin tot eenig strafbaar feit wordt
opgeruid met het oogmerk om aan den oprui-
enden inhoud ruchtbaarheid te geven" tot een
jaar en drie maanden militaire detentie werd
veroordeeld.
OPRUIING IN HET LEGER.
J. S. P., 19 jaar, in dienst te Ede, had op 25
Maart jl. een aantal militairen opgeruid, die
met hem op dezelfde kamer waren.
Verd. zou zich als volgt hebben uitgelaten:
„Ik hoop niet, dat jullie me zult verraden,
maar een ding zeg ik jullie, leer goed schie
ten, maar als het zoover komt, schiet dan niet
op den vijand, die voor je is, maar schiet op
je meerderen, die achter je staan. Gooi daarna
de wapens neer".
Verd. ondervraagd, verklaarde Woensdag voor
den krijgsraad lid te zijn van het Nat. Arbei
ders Secretariaat. Hij was op de chambree ge
komen, waar de militairen zaten te praten
over dienstweigering en hem naar zijn oor
deel vroegen, waarna hij bovengemelde woor
den heeft gezegd om zijn meening over het mi
litarisme te zeggen. Hjj ontkende echter gezegd
te hebben: „Schiet op je meerderen, die achter
jö stSctn."
De aud. mil. eischte 12 maanden gevangenis
straf met aftrek van voorarrest, ontslag uit den
dienst, ontzetting uit de bevoegdheid om bij
de gewapende macht te dienen.
De verdediger mr. Urk, uit Amersfoort, pleit
te vrijspraak op grond, dat beklaagde niet be
doeld heeft op te ruien.
De Krijgsraad veroordeelde bekl. tot 10 maan
den gevangenisstraf met aftrek van voorarrest
en ontslag uit den dienst, zonder ontzetting
uit de bevoegdheid om bij de gewapende macht
te dienen.
BRANDSTICHTING
In verband met den plaats gehad hebbenden
brand te Nieuw Helvoet, in den nacht van 3
Mei waarbij de boerenhofstede van J. L. door
brand werd vernield, kan worden medegedeeld,
dat L. door den burgemeester van Nieuw Hel
voet in verzekerde bewaring is gesteld en in
het Huis van Bewaring te Rotterdam zal wor
den ingesloten.
De politie te Zelhem heeft een ingezetene dier
gemeente aangehouden onder verdenking op
Paaschmaandag in de heide brand te hebben
gesticht, waardoor eenige hectaren heide ver
nield werden.
De aangehoudene heeft volledig bekend. i
IN KOKEND VARKENSVOER.
Een kind van S. aan den Helmondschenweg
te Deurne had het ongeluk in een ketel kokend
varkensvoer te vallen. De kleine verbrandde
het onderlijfje deerlijk en moest naar het Gast»
huis worden overgebracht.
