HET FEEST
N DEN ARBEID.
r' 'ETS?
TEGEN SABOTAGE.
LEGER-UNIFICATIE.
MAC DONALD OVER
WASHINGTON.
DUITSCHLAND-POLEN.
VRIJDAG 5 MEI 1933
INDRUKKEN BUITEN HET
FEESTTERREIN
VUURWERK.
KERLL TREFT MAATREGELEN
TEGEN BELAGERS DER NATIO
NALE VERHEFFING.
ZUIVERING BIJ DE VRIJE
VAKBONDEN.
ONFRISSCHE EN DUISTERE
ZAAKJES.
JAPAN VERLANGT GELIJK-
BERECLITIGING.
Met Amerika en Groot-Brittannië.
ARPINATI AFGETREDEN.
Kleinere kabinetsreorganisatie
in Italië
WAARHEEN MET DEN GOUDEN
STANDAARD?
VREEMDELINGEN-TREK UIT
FRANKRIJK.
DE KWESTIE DER REICHSWEHR
TE GENEVE.
MUSSOLINI'S VIER MOGEND-
HEDEN-PACT.
Versterkte sympathie bij de kleinere
staten.
EEN VERMEENDE „AANSLAG" OP
ARGENTINA'S PRESIDENT.
BULGARIJE'S COMMUNISTEN.
In verbinding niet Moskou via een
geheimen zender.
DE A.S. WERELDCONFERENTIE.
ITALIË'S INSTEMMING MET
ROOSEVELT'S PLANNEN.
HET PUTSCH-GERUCHT IN
OOSTENRIJK.
Eert démenti uit Miinchen.
MODDERREGEN IN ITALIË.
AANSLAG OP DEN EXPRES SEVILLA-
BARCELONA.
ONDERHOUD MET HITLER BRACHT
ONTSPANNING.
ENGELAND EN DE SOVJETS.
UITBREIDING VAN DEN
HANDELSOORLOG.
HET AZIATISCH CONFLICT.
WAARSCHUWING VAN ARAKI
AAN CHINA.
RUMOERIG SPANJE.
Botsingen te Bilbao en Barcelona.
HET EEUWFEEST DER VINCEN-
TIUS-VEREENIGINGEN.
Program der plechtigheden.
(Van onzen correspondent).
BERLIJN, 2 Mei 1933.
Grootsch was het opgezet, het nieuwe Duit-
sche Feest van den Arbeid, en grootsch is het
geslaagd. Daar valt niets op af te dingen. Wil
men het doel van deze reuachtige demonstra
tie begrijpen, dan kan men niet beter doen,
dan teruggrijpen naar die Pausen uit de vroege
middeleeuwen, die den missionarissen, die zij
naar de Germanen afzonden, die instructies
op hun pad medegaven, welke tegenwoordig
„aanpassing" genoemd worden. Niet lijnrecht
tegen den stroom der dingen inzeilen. Niet ver
nietigen, afbreken, tegenwerken, zoolang het
maar eenigszins voor kerstening in aanmerking
komt. Geen Wodanseiken omhakken, maar ze
veel liever tot snijpunten maken van den nieu
wen eeredienst. Geen bachanaliën botweg ver
bieden, maar ze liever langzaam en zeker in
goede kanalen leiden. Volksfeesten niet uit
roeien, maar ze omleiden en ze in dienst stellen
van het hoogste doel.
Door dezen geest was ook Hitier bezield, toen
hij voor het probleem van den lsten Mei stond.
Tot nu was deze datum het gloriepunt van het
Marxisme; het was de parade-dag van den
klassestrijd, een uitdaging van het proletariaat
aan de andere volksgenooten. Een feest van
bitterheid en haat.
Hitler had dit noodlottige feest nu kunnen
"verbieden, maar daarmede was het niet uit de
harten der vroegere aanhangers uitgeroeid, die
het overigens nog als erfgoed aan hun nakome
lingschap hadden kunnen achterlaten. Om het
werkelijk volledig uit te roeien, de herinnering
eraan uit te vlakken en een barrière voor de
toekomst op te richten, was een paardemiddel
noodig. Hitier heeft naar dat middel gegrepen;
hij heeft besloten den lsten Mei aan de Marxis
ten te ontfutselen en er met één slag een der
hoogtepunten van te maken van het nationale
socialisme. Een koene daad. De uitvoering ervan
werd aan dr. Goebbels toevertrouwd en toe
gegeven, dat men niet op den bodem van de
harten aller deelnemers kan lezen i— zoo is ér
toch een overvloed van uiterlijke kenteekenen
voorradig, op grond waarvan men gerust zeg
gen kan, dat de stoutmoedige opzet geslaagd is,
voor zooverre dat bij een eerste viering maar
mogelijk was.
Dat was het tactische doel van de nieuwe
1 Mei-viering. Wat den inhoud van 't feest aan
gaat, bestond deze uit oorlogsverklaring aan
den klassenoorlog. Dat was het Leitmotiv, dat
door de heele vertooning als een gouden draad
heenliep. Het aambeeld is zoo goed als de les
senaar. De straatveger, die zijn arbeid behoor
lijk verricht, is beter dan de ingenieur, die den
zijnen slecht doet. Patroon en arbeider behoo-
ren te zamen. Zij staan naast en niet langer
tegenover elkaar.
Deze idee van de saamhoorigheid aller volks
genooten werd in duizenderlei vormen uitge
werkt en er met de machtige, geestelijke
'hamerslagen van dr. Goebbels bij de menigte
ingehamerd, zonder, dat daarbij eenige agressi
viteit ontwikkeld werd in de richting van die
klassen der bevolking, welke tot nu als bevoor
recht aangezien werden. Het was een democra
tisch hoogfeest in den allerbesten zin des
woords: de patroon moet niet omlaag gehaald
worden naar het niveau van den arbeider, maar
de arbeider omhoog gevoerd naar dat van den
werkelijk goeden patroon.
Het feest zelf hebben wij niet meegemaakt
op een perstribune of een gereserveerde plaats,"
want wij vonden het belangwekkender ooren en
oogen den kost te geven op de mooie, breede
chaussées, welke het Tempelhofer Veld voor
een deel omzoomen en waar zich die ontelbare
tienduizenden een rendez-vous gaven, voor
welke ook de goedkoopste entréekaart nog te
duur is. Met behulp van z'n politie-perskaart
kon men door alle afsluitingen heenkomen en
dat was eene groote faciliteit, maar voor de
rest beteekende deze manier van feestbezich-
tiging toch een rondslenteren van 'n uur of zes,
zeven in stof en gedrang. Maar dat was toch
niets in vergelijking met de echte feestelingen,
die er met minder dan elf uur niet afgekomen
zijn. Voor pechvogels heeft de pret tot zelfs
negentien uur geduurd, maar ze hebben daar
voor dan ook een der reusachtigste demonstra
ties meegemaakt, die Europa ooit te aanschou
wen gaf.
En nu kon men daar, urenlang door die dicht-
gepakte volksmassa's ronddwalend, op den duur
toch niet dan diep getroffen worden door de
manier, waarop de Berlijner zijn feesten viert.
Wij wisten het reeds bij voorbaat, dat dit volkje
over een zeer groote, innerlijke en uiterlijke
discipline beschikt. A propos van de groote
bals of van het zwemmen hebben wij al vaak
de aandacht op het evenwicht gevestigd, dat de
Berlijnsche bevolking steeds zoo uitmuntend
weet te handhaven. Maar gisteren werden we
door dat verschijnsel toch nog eens opnieuw
getroffen. Gedurende al die vele uren, welke
wij daar rondom de feestwei sleten, hebben wij
niet één wanklank vernomen; maar dan ook
niet één. Geen onbetamelijk woord, geen voor
anderen hinderlijk gebaar, geen gezucht, geen
geklaag, geen gejoel, geen gekanker, geen
brooddronkenheid, geen gevloek, geen brutali
teit. Wanneer men op een Zaterdagavond door
een straat als de Haagsche Spuistraat heen
moet, dan schaamt men zich knalrood over de
slungels en slampampers, die daar rondjoelen
en die men, godbeter het, als zijn volksgenooten
moet aanzien, hoe fel men zich daar innerlijk
ook tegen verzet. Zulk een verzet voelt men
niet opkomen, wanneer men zich te midden van
het Berlijnsche „proletariaat" beweegt en dat
bestaat toch waarachtig ook niet uit louter
slappelingen. Het wemelt er van mannetjesput
ters onder, die niet op hun mondje gevallen
z'jn, wanneer het er op aankomt.
Voor de feestorganisateurs en voor de politie
is het natuurlijk een kleinigheid zulk een ge
duldige, gehoorzame, tevreden volksmassa te
manipuleeren. In het onderhavige geval werd
'o taak nog aanzienlijk lichter gemaakt, door-
at dr. Goebbels en zijn assistent, welke laatste
geheel vanuit een vliegtuig ordende, carte
mef10^6 ?ekreSen hadden om een etmaal lang
v U rlijn te aoen, wat hun maar in mocht
rekeiv hoefden met niets en met niemand
of van°f te houden. Geen belang van personen
den' ,"S ^Sw'jhen hoefde gerespecteerd te wor-
van' de nden een dozijn kwadraat kilometers
kingen va?AVolsIaSen lam leg8en: alIe vertak-
weer, en d erist> tot het vliegwezen, de brand-
't eene do^ s?ldaten toe, stonden in dienst van
socialistische LSl?gen van eerate' nati°naal-
lingen was lv.^reifeest- Cntiek op hun hande-
slechts aan hen°°rbaat "itgealoten en het stond
geworden™ JÏÏSdtS
metnhenTeedh2nekVe°ndenha1^ gfd' Wat m,°n
tiek op de regeermg Ujt te oefenen Maar haar
organen zijn toch nog niet sakrosant verklaard
en een beetje mopperen tegen de politie is, bin
nen zekere grenzen nog Wel toelaatbaar. Maar
ook daarvoor was de feeststemming, waardoor
de algemeenheid zich bevaren voelde, te inten
sief. Men zag zelfs geen verbeten gelaatstrekken,
zelfs niet boven de kragen van lieden uit, die
al elf volle Uren op het vuurwerk hadden staan
wachten. Slechts tevreden, blijde, gelukkige ge
zichten.
En hierin bracht ook de klap 0p de vuurpijl
geen verandering; we bedoelen Hitler's afkon
diging van zijn program. Dat bewuste program!
Men herinnert zich misschien nog vaag, dat
Hitier indertijd door millioenen vertwijfelden
en ontspoorden tot redder en Führer werd ge
proclameerd, wijl hij, als een soort staatkundige
wonderdokter, beweerde in een der laden van
zijn schrijftafel een geheim recept te hebben
liggen, waarmede hij Duitschland in één slag
van de twee kwalen kon genezen, aan welke het
land souffreert, van Frankrijk en de werkloos
heid.
Toen hij later zijn eerste rede als kanselier
hield, werd die „één slag" tot vier jaar uitge
rekt en zelfs tot tien, voor zooverre het de
uitroeiing van het Marxisme betrof. Dat was
voor velen een groote teleurstelling. Maar nu
wel, nu is men het heele wonderrecept, op
grond waarvan men Hitier op het schild hief,
al vergeten. En daarom baart de schrale inhoud
ervan, dien de kanselier in zijn feestrede ont
hulde, ook geen ontgoocheling meer. Deze komt
in hoofdzaak hierop neer. De regeering zal een
reusachtig plan voor wegenbouw in overweging
nemen, dat milliarden moet kosten, (welke
milliarden er echter niet zijn). „Voor de rest is
de arbeidverschaffing niet zoozeer een taak der
regeering, als van het volk". Aldus drukt het
regeeringsblad, de „Vossische Zeitung" het uit.
Commentaar is daarbij niet noodig en past ook
niet in het geval, want toen Hitier zijn rede ge
ëindigd had, barstte het groote vuurwerk los,
het vuurwerk met de zestigduizend knaldinge
tjes, het grootste vuurwerk van de wereld. En
zoo iets, dan doet dat de deur toch voor alle
hinderlijke vragen dicht.
BERLIJN, 4 Mei. (W.B.) Naar de officleele
Pruisische persdienst mededeelt, heeft de Prui
sische minister van justitie Kerrl een manifest
uitgevaardigd, waarin het o.a. luidt:
„De leider van het comité van actie tot be
scherming van den arbeid heeft op den eersten
dag van zijn optreden reeds moeten vaststellen,
dat een dreigend gevaar van sabotage ten op
zichte van de maatregelen der regeering van
de nationale verheffing op het gebied der be
vrijding van den Duitschen arbeid niet te loo
chenen valt.
Ik decreteer daarom, na overleg met den lei
der van het comité van actie tot bescherming
van den arbeid, het volgende:
Tot bestrijding van alle pogingen tot sabota
ge, van welke zijde deze ook mogen komen, zal
in het ministerie van justitie een speciale af-
deeling tot bestrijding van sabotage worden
georganiseerd, met welker leiding ik den com-
missairen Ministerialdirektor, dr. Roland Freis-
ler, belast.
Deze moet mij binnen drie dagen melden,
dat de sabotageafweer in het land Pruisen ge
organiseerd is en in staat om handelend op te
treden.
Van de werkzaamheden dezer speciale afdee-
ling moet ik periodiek en bovendien telkens
als zulks om een of anderen reden noodig
schijnt, op de hoogte worden gehouden.
Voor de slachtoffers van dep
arbeid.
Naar Wolff meldt, heeft rijkskanselier Hitier
een oproep tot de bevolking gericht. Hij her
denkt daarin allereerst het glorieuze feest van
den arbeid, om daarna in herinnering te bren
gen, hoe aan den vooravond van dien eersten
Mei bij Essen zeven Duitsche mijnwerkers in
de uitoefening van hun bedrijf het leven lieten.
De dood dezer helden, aldus Hitier, moet
voor heel het volk, dat op 1 Mei zoo geestdrif
tig de verhevenheid van den arbeid vierde,
aanleiding zijn, een steunfonds op te richten,
waaruit voortaan de gezinnen dergenen, die
op het veld van den arbeid vielen, volkomen
toereikend ondersteund kunnen worden.
Dit steunfonds kan niet groot genoeg zijn.
Het moet worden een zichtbaar symbool van
de waardeering, welke het Duitsche volk den
national en arbeid toedraagt, een monument van
de onverwoestbare eenheid aller klassen en
standen.
Een eere-comité, waarin zitting hebben
Walther Schumann, Fritz Thyssen en dr. Emil
Georg von Stauss, zal het fonds beheeren en
voor de uitdeeling der gelden zorg dragen.
Het strafproces tegen Dr.
Gereke.
BERLIJN, 4 Mei (H.N.) De vroegere rijks
commissaris voor werkverschaffing, dr. Gere
ke, zal op 18 Mei voor de rechtbank te Berlijn
terecht staan wegens bedrog en ontrouw.
Hij wordt beschuldigd van misleiding van
het bestuur van den bond van Duitsche land
gemeenten, waardoor hij zich zelf heeft be
voordeeld en op onrechtmatige wijze beschik
king te hebben gekregen over gelden, die voor
de rijkspresidentsverkiezingen van 1928 be
stemd waren.
Voorts wordt hij beschuldigd, door onware
voorspiegeling den bond bewogen te hebben
het tijdschrift van den bond aan hem over te
dragen, waardoor hij op onrechtmatige wijze
zich inkomsten heeft verschaft.
Vergiftiging van S. A.-
rnannen.
HAGEN, 4 Mei (H.N.) Naar de politie mee
deelt, zijn op den dag van den nationalen feest
dag te Hagen-Boele 15 S.A.-mannen onder
ernstige vergiftigingsverschijnselen ziek ge
worden, zoodat zij naar het ziekenhuis gebracht
moesten worden, waar zij, na behandeling, zoo
ver hersteld zijn, dat geen hunner meer in
levensgevaar verkeert.
Uit het onderzoek is gebleken, dat de 15
patiënten in het S.A.-huis aardappelensalade
hadden gegeten, waardoor de vergiftiging ver
moedelijk veroorzaakt is.
BERLIJN, 4 Mei (W.B.) De persafdeeling der
N. S. B. O. publiceert een mededeeling, waarin
o.a. wordt gezegd:
De uitvoerders van het comité van actie ver
klaren, dat overal, waar zij in de boekhouding
of in de financieele aangelegenheden der vrije
vakvereenigingen inzage namen, onzuivere en
duistere affaires voorkwamen.
Het is natuurlijk geen wonder, dat de vak
vereenigingen voortdurend over haar slechten
financieelen toestand geklaagd hebben, wan
neer men thans in de boeken posten vindt, die
niet te verdedigen zijn in 't belang der vakbon
den. Aan het I. V. V. werd sinds 1 Januari 1933
95000 mark betaald.
Schandaliger is het, dat nog sinds 1 Januari
1933 aan de S. P. D. 229.000 mark van de pen
ningen der arbeiders en bedienden is betaald.
Door een niets ontziend en verrassend plot
seling optreden is het gelukt, het vermogen
der arbeiders tegen verdere schade te vrijwa
ren.
BERLIJN, 4 Mei (W.B.) De leider van het
comité van actie ter bescherming van den
Duitschen arbeid, dr. Ley heeft bevolen, dat de
leider der Dunckersche bonden, Walter Schu
mann, van nu af de gezamenlijke leiding van
Voor het eerst sedert het drama met hun
zoontje, zijn Lindberg en zijn echtgenoote
weer op het vliegveld verschenen.
den algemeenen Duitschen vakvereenigings-
bond, den gezamenlijken bond der Christelijke
vakvereenigingen van Duitschland, van den
vakverëenigingskring van Duitsche bedienden
en beambtenbonden, alsmede kleinere bonden
n- zich neemt.
De contróle over kassen en de financieele
instellingen der bovengenoemde bonden, wordt
uitgeoefend door de penningmeesters der ar
beidersbonden, Heinz Bringmann en den leider
der Arbeiterbank, Karl Müller.
Alle verdere kwesties worden door den lei
der van het comité van actie, Reinhold Mi-
chow, behandeld, terwijl de leiding der geza
menlijke vakvereenigingspers in handen van
den propagandaleider v^p het comité van actie,
Hans Biallas ligt.
In een verder decreet wijst dr. Ley erop,
dat eenige onverantwoordelijke elementen in
het kamp der werkgevers de geweldige actie
bij de werknemers ertoe benutten, om tot op
zeggingen der looncontracten over te gaan en
daarmee hun winstbejag te dienen.
Ik waarschuw hen, zoo zegt dr. Ley, en ver
klaar, dat tot de definitieve zuivering van het
Duitsche arbeidersfront alle looncontracten on
voorwaardelijk moeten worden nagekomen en
ik verzoek den verantwoordelijken leidingen
der N. S. B. O. de betrokken gevallen, als ze
zich herhalen, onverwijld aan de centrale te
Berlijn mede te deelen.
Afzonderlijke onderhandelingen van alge
meenen aard over het sluiten van looncontrac
ten, enz. zijn streng verboden en zullen voor
taan slechts gecentraliseerd gevoerd worden
door het comité van actie ter bescherming van
den Duitschen arbeid.
LONDEN, 4 Mei (R.O.) De correspondent
van de „Times" te Tokio bericht, dat de woord
voerders van het ministerie van buitenlandsche
zaken heeft verklaard, dat Japan voornemens
is op de volgende vloot-conferentie, welke in
1935 zal worden gehouden, principieele gelijk
gerechtigdheid te verlangen met de vereenigde
Staten en Groot-Brittannië.
Japan leeft op den rand van twee vulkanen,
sovjet-Rusland en China en is derhalve niet
voornemens zijn bewapening aanzienlijk te
verminderen, voegde de woordvoerder hier aan
toe.
ROME, 4 Mei (R.O.) De onderstaatssecretaris
van binnenlandsche zaken, Arpinati, zou zijn
ontslagaanvrage hebben ingediend.
Het ontslag, dat nog niet officieel bekend ge
maakt is, zou niet alleen een bezetting van
den vacant geworden post tengevolge hebben
maar wellicht ook een kleine kabinets-re-
organisatie.
Geruchten over een Engelsch-Amerikaan-
schen aanval op Frankrijk.
Volgens een in Londen ontvangen British
United Press telegram, zou er in Parijs vrees
bestaan voor een gecombineerden financieelen
aanval door Engeland en Amerika om ook
Frankrijk den gouden standaard te doen ver
laten voor de internationale economische confe
rentie in Londen bijeenkomt.. De aanvoer van
774.000 goud uit Nederland gedurende de laat
ste twee dagen wordt geïnterpreteerd als een
tegenactie.
Wij geven dit telegram hier weer als een
bewijs, van de groote verwarring, welke er
op het oogenblik op de internationale valuta
markt bestaat.
Tengevolge van de bepalingen op
buitenlandsche arbeiders.
PARIJS, 4 Mei. (R.O.) Tengevolge van de
onlangs afgekondigde beperkende bepalingen
op buitenlandsche arbeidskrachten, hebben de
laatste zes maanden niet minder dan 400.000
vreemdelingen Frankrijk verlaten, die naar hun
eigen land zijn teruggekeerd.
Volgens een mededeeling van den minister
van arbeid, Frangois Albert, zullen echter wel
arbeidsvergunningen verstrekt worden aan
Joodsche immigranten die kunnen aantoonen,
dat zij politieke vluchtelingen zijn.
Het meest ingrijpend wordt de film-industrie
getroffen, waarin een groot aantal buitenland
sche artisten en technische deskundigen werk
zaam zijn.
Buitenlandsche artisten mogen slechts 10
procent van het totaal der in Frankrijk wer
kende artisten uitmaken.
Door een vooraanstaand Fransch film-des
kundige werden deze maatregelen gekensckstsl
als een slag aan de Fransche industrie, **arbij
de concurrenten in het buitenland gebaat wor
den.
Frankrijk bezit n.I. niet voldoende e^gen des
kundigen in dit vak, om het hooge peil, dat de
filmindustrie met hulp van buitenlandsche
werkkrachten heeft bereikt, te handhaveÈ.
GENèVE, 4 Mei (VAN ONZEN CORRESPON
DENT). Wij hebben vandaag nog een korte bij
eenkomst van de algemeene commissie gehad.
Nadat deze in eerste lezing het gisteren door
mij medegedeelde compromis-voorstel inzake
de gemilitairiseerde politie had goedgekeurd,
waarbij Frankrijk en Polen zich echter hebben
voorbehouden, bij de tweede lezing redactie
wijzigingen voor te stellen, ten einde te ver
hoeden, dat uit de gemilitairiseerde politie een
soort van beroepsleger zou kunnen groeien,
heeft hierop Eden de overgangsbepalingen met
betrekking tot de effectieven voorgesteld.
Eden stelde daarbij eenerzij ds voor, dat de
staten, die thans een grooter aantal effectie
ven onder de wapenen hebben dan onder de
conventie geoorloofd zal zijn, binnen twee jaar
dertig procent, binnen vier jaar vijf-en-zeventig
en na vijf jaar de volle honderd procent dei-
noodzakelijke verminderingen zullen hebben
moeten aangebracht en dat anderzijds bij de
aanneming der voorgestelde unificatie van de
legerinrichting ook voor de Duitsche „Reichs-
wehr" overgangsbepalingen zullen worden vast
gesteld.
De Duitsche Reichswehr zou dan niet on
middellijk behoeven te verdwijnen, om voor
een volksleger met korten diensttijd plaats te
maken. Eerst over twee jaar zouden 13.000 man
der „Reichswehr" door troepen met korteren
diensttijd ten getale van ten hoogste 60.000
man moeten vervangen worden.
Na vier jaar zouden van de „Reichswehr" nog
30.000 man mogen overblijven, terwijl dan een
volksleger van 140.000 man zal mogen bestaan.
Na vijf jaar zou de geheele tegenwoordige
„Reichswehr" van 100.000 man voor een volks
leger van 200.000 man moeten hebben plaats
gemaakt.
Nadolny vroeg bedenktijd tot morgen, om zich
over deze overgangsbepaling uit te spraken.
Het doel daarvan is blijkbaar de Duitsche re
geering gerust te stellen, dat geen al te plot
selinge wijzigingen in het Duitsche legerstei-
sel noodig zouden zijn, indien de Fransche
wensch der unificatie van de legerinrichting
alsnog zal worden ingewilligd.
Wanneer de conferentie morgen dit punt zal
besproken hebben, zal de geheele eerste lezing
van het hoofdstuk betreffende de legereffec-
tieven ten einde zijn gebracht.
Wat hierna het eerste aan de orde zal komen,
staat nog niet vast.
Het bureau zal Maandag hierover beraad
slagen.
Men schijnt tusschen twee zaken te aarzelen,
namelijk tusschen een voortgaan met de be
sprekingen over de ontwapeningsbepalingen van
MacDonald's conventie, in welk geval thans de
kwalitatieve ontwapening van het oorlogsmate
riaal der landmacht aan de orde zal komen, of
wel een hervatting van de de vorige week on
derbroken besprekingen over de veiligheidsbe
palingen in de hoop,- dat president Roosevelt
in het begin der volgende week zijn standpunt
in dezen in alle duidelijkheid zal kunnen doen
bekend worden.
GENEVE, 4 Mei. (VAN ONZEN CORRES
PONDENT). Sinds enkele dagen tracht de chef
van Mussolini's kabinet, baron Aloisi, hier de
stemming ten gunste van Mussolini's plan voor
het vier mogendhedenpact te verbeteren.
Bij Polen en de kleine entente is dit nog niet
gelukt, doch Aloisi heeft wel reeds kunnen
vaststellen, dat verschillende andere kleinere
staten volstrekt niet dien afkeer van Mussolini's
plan hebben, die bij Polen en de kleine entente
wordt aangetroffen.
Inderdaad wordt in de kringen der andere
kleine staten ingezien, hoe sympathiek de ge
dachte van Mussolini is, om door een intiemere
samenwerking tusschen de vier groote Euro-
peesche mogendheden een einde te maken aan
de opvatting, alsof deze vier mogendheden
steeds in twee tegenover elkander staande groe
pen, namelijk Frankrijk en Engeland eener
zij ds, Duitschland en Italië anderzijds, verdeeld
moeten zijn.
Vooral sinds Mussolini de Engelsch-Fransche
voorwaarden aanvaard heeft, dat de samen
werking tusschen de vier groote mogendheden
geheel zal moeten plaats vinden binnen het
kader van den volkenbond, is de sympathie
voor Mussolini's denkbeeld onder de kleinere
staten versterkt.
Of het Aloisi echter gelukken zal, ook den te
genstand der kleine entente en van Polen te
overwinnen?
Aloisi schijnt nog niet te wanhopen, dat een
onderhoud met den dezer dagen hier verwacht
wordenden Benes, die zeker meer dan eenig
ander staatsman uit die landen voor de goede
zijde van Mussolini's plan een open oog zal
kunnen hebben, tot een verzachting van den
tegenstand zal leiden.
De „dader" wilde een brief geven en
kreeg een sabelhouw.
BUENOS AIRES, 4 Mei (R.O.) Toen president
Justo gisteren na de opening van het Argen-
tijnsche parlement naar zijn paleis terugreed,
maakte zich plotseling een man los uit de rijen
der toeschouwers op de trottoirs en naderde
het rijtuig van den president. Hij hield een pak
ket in de hand.
De president wenkte hem om niet nader te
komen, maar tegelijk trok een officier van het
escorte zijn sabel en verwondde den vermeen
den aanslagpleger.
Later werd geconstateerd, dat het hier een
ongevaarlijk man betrof, die den president
slechts eigenhandig een brief wilde geven.
President Justo hield zich toen met den
gewonde bezig en zorgde ervoor, dat hij de
noodige verpleging ontving.
SOFIA, 4 Mei. (R.O.) De Bulgaarsche politie
heeft van radio-ontvangers in Zuid-Engeland
en Frankrijk bericht ontvangen, dat ergens in
Bulgarije een geheime revolutionnaire zender
werkt. De politie weet echter niet waar.
Het station zendt uit in de Bulgaarsche taal
en de autoriteiten vermoeden, dat door middel
van dit station instructies worden gegeven aan
Bulgaarsche communisten, terwijl het tevens
wordt gebruikt, om aan Rusland rapport uit te
bïeagen over de communistische activiteit in
Bulgarije. De Russische pers is ten minste won
derlijk snei en nauwkeurig hierover ingelicht.
De politie is niet in het bezit van een peil-
inrichting en kan dus de plaats van den zender
niet vaststellen, doch zij vermoedt, dat het
ergens nabij de hoofdstad moet zijn. Zij stelt
alle mogelijke pogingen in het werk, om het
«t?»iion te vinden.
LONDEN, 4 Mei. (R.O.) Mac Donald heeft
heden zijn aangekondigde verklaring over zijn
conferenties met Roosevelt in het lagerhuis af
gelegd.
Ons doel, aldus Mac Donald, na eenige reeds
bekende mededeelingen, ons doel was, door in
tieme besprekingen te weten te komen, hoe
het met de vooruitzichten op samenwerking ge
steld is. Een definitieve overeenkomst is echter
niet door ons gesloten. Wij waren beiden van
meening, dat onze respectieve landen aan de
komende conferentie met geheel vrije handen
moeten deelnemen.
Betreffende het bestaande meeningsverschil-
len over het tariefbestand had spreker het zijn
plicht geacht, er op te wijzen, hoezeer de posi
tie van een land als Engeland verschilt van die
van een land, dat reeds hooge douanerechten
heeft en een politek voert van economische
verdediging, welke reeds geheel georganiseerd
en in werking is.
Spr. had, hoewel hij het idee van een tarief
bestand gedurende de conferentie had goedge
keurd, tevens duidelijk doen uitkomen, dat hij
zijn goedkeuring afhankelijk zou moeten stel
len van rechtvaardige waarborgen met betrek
king tot dit verschil in positie, wat dan ook
door Roosevelt als redelijk werd beschouwd.
Ik heb, aldus vervolgde Mac Donald, van de
gelegenheid gebruik gemaakt, om den Ameri-
kaanschen president de details der Britsche po
litiek inzake de ontwapening uiteen te zetten
en het resultaat van onze besprekingen was,
dat wij tot een overeenstemming kwamen,
welke zich zal uiten in een doeltreffende sa
menwerking tusschen de Engelsche en Ameri-
kaansche gedelegeerden, om de goedkeuring te
verkrijgen van de ontwerp-conventie, welke op
het oogenblik aan de ontwapeningsconferentie
te Genève is voorgelegd.
Wij bespraken eveneens de kwestie der oor
logsschulden en onderzochten openhartig het
probleem van alle kanten.
En deze gedachtenwicseling was van bijzon
der belang, wijl er de moeilijkheden door be
licht werden, die overwonnen zullen moeten
worden, niet slechts bij de eindregeling maar
reeds onmiddellijk bij den aanvang der as.
onderhandelingen.
De kwestie der oorlogsschulden zou niet be
sproken worden op de economische wereld con
ferentie.
•—rslotte gaf Mac Donald uiting aan zijn
dankbaarheid voor de vriendschappelijke gast
vrijheid, welke hij in de Vereenigde Staten
heeft genoten en de goede verstandhouding,
waarin de besprekingen zijn gevoerd, welke
den warmen dank der Britsche regeering ver
dienen. (Applaus).
De leider der oppositie, Lansbury, noemde
de mededeelingen van Mac Donald zeer poo-
ver en sprak de hoop uit, dat de eerste minister
de kamer en het land tijdens de debatten op
Dinsdag a.s. wat meer zal weten te vertellen.
De onderhandelingen over de
schulden mislukt?
NEW YORK, 4 Mei. (H.N.) Naar de New-
York Times uit Washington verneemt, zijn de
onderhandelingen tusschen Roosevelt en sir
Leith Ross, den financieelen deskundige van de
Engelsche schatkist, over het vraagstuk der
oorlogsschulden gevoerd, mislukt.
Roosevelt heeft geen hoop meer op een her
vatting der onderhandelingen vóór de econo
mische wereldconferentie. Hij wil een laatste
beroep op den senaat doen, om een regeling
der oorlogsschulden goed te keuren.
Te Washington is men bevreesd, dat indien
geen regeling tot stand komt, de schuldenaars-
staten op 15 Juni niet zullen betalen, wat een
ernstige slag voor de economische wereldcon
ferentie zal zjjn.
WASHINGTON, 4 Mei. (V.D.) In officieele
kringen wordt met voldoening vastgesteld, dat
de onderhandelingen tusschen president Roose
velt en den Italiaanschen minister, Jung, vlot
zijn verloopen.
Jung verklaarde zich bereid, het douane-plan
van Roosevelt te steunen en verzekerde, dat
Italië de Amerikaansche plannen voor de
schepping van een nieuwen internationalen
valuta-standaard, zoomede een drastische ont
wapening, de verlaging der douanemuren en
het internationale program voor de bevordering
van den handel goedkeurt.
MüNCHEN, 4 Mei. (W.B.) Naar aanleiding
van het alarmeerend bericht van de „Reichs-
post", waarin het, zooals men weet, heette, dat
de nationaal-socialisten aan gene zijde van de
Oostenrijksch-Beiersche grens een putsch be
ramen tegen Oostenrijk, hebben de Beiersche
staatsregeering en de opperste S.A.-leider de
volgende verklaring openbaar gemaakt:
„Het bericht van de „Reichspost" is een ver
dachtmaking van de ergste soort, en er is geen
woord van waar.
Noch bij de Beiersche staatsregeering, noch
bij de leiding van de S.A- is van toebereidselen
als in de „Reichspost" bedoeld, iets bekend.
In Beieren denkt er evenwel niemand aan,
zich te mengen in Oostenrijks binnenlandsche
aangelegenheden.
De Beiersche staatsregeering ziet zich echter
genoodzaakt, met den meesten nadruk te pro
testeeren tegen de door de „Reichspost" met de
verspreiding van dergelijke berichten veroor
zaakte politieke bronnen-vergiftiging.
Door vulcanische asch in de lucht.
NAPELS, 4 Mei. (R.O.) Roodkleurige vulka
nische asch, is hier in dichte wolken neerge
vallen en heeft bij de bewoners vrees voor
een nieuwe uitbarsting van den Vesuvius te
weeggebracht. Naar thans officieel wordt
medegedeeld, is dit niets anders dan asch, die
zich had opgegaard rond den krater van den
vulkaan en door den sterken wind was opge
jaagd. In dikke lagen bedekte de asch de stra
ten. Het werd verstikkend heet en gedurende
een half uur was het haast niet mogelijk adem
te halen.
Daarna begon het te regenen en de asch
werd veranderd in modder, waardoor voet
gangers, voertuigen en huizen besmeurd wer
den.
SEVILLA, 3 Mei (R.O.) Op het oogenblik dat
de sneltrein naar Barcelona het station van
San Jeronimo verliet, deden tien gewapende
mannen een aanval op den trein.
De twee civiele gardisten, die den trein bege
leidden, openden het vuur en slaagden erin drie
aanvallers te arresteeren en de overigen op
de vlucht te drijven.
PARIJS, 4 Mei (V.D.) Op advies van de sta
kingsleiding, hebben heden tweeduizend sta
kende arbeiders bij de Citroën-fabrieken be-
het werk te hervatten.
WARSCHAU, 4 Mei. (R.O.) Het onderhoud,
dat op 2 Mei j.l. plaats had tusschen rijkskanse
lier Hitier en den Poolschen gezant Wysocki,
in tegenwoordigheid van den Duitschen minis
ter van buitenlandsche zaken, von Neurath,
heeft een kalmeerenden invloed uitgeoefend op
de Duitsch-Poolsche betrekkingen.
In verband met dit onderhoud heeft de Pool-
sche minister van buitenlandsche zaken, Beek,
hedenochtend den Duitschen gezant von Moltke
ontvangefi. In den loop van het gesprek heeft
hij bevestigd, dat de Poolsche regeering vast
besloten is, een gedragslijn te volgen, welke
strikt blijft binnen het kader der bestaande
verdragen. Overigens gaf Beek uiting aan den
wensch. dat de twee landen hun gemeenschap
pelijke belangen zonder animositeit zullen be-
studeeren en behartigen.
HELSINGFORS, 4 Mei (R.O.) Volgens de
jongste hier ontvangen berichten, zal de re
geering der sovjet-unie binnenkort een plan in
werking laten treden, dat ten doel heeft de
Britsche goederen volledig van de wereld
markten te verdrijven.
Daartoe zal een intensieve dumping-cam
pagne geopend worden op alle markten, vooral
in Frankrijk.
Tevens zullen bestellingen uit sovjet-Rus
land, die bestemd waren voor groot-Brittannië,
in andere land geplaatst worden.
Een speciaal comité is gevormd, om toe te
zien, dat bijv. ijzer- en staalwerken voortaan
van Duitschland betrokken worden. Chemica
liën zullen uit Frankrijk en motoren en machi
nerieën uit verschillende andere landen betrok
ken worden.
De huidige handelsoorlog tusschen Engeland
en de sovjet-unie, aldus wordt van sovjet-Rus
sische zijde medegedeeld, is een politiek con
flict, dat door Engeland is ingeleid.
Dit land is ook verantwoordelijk voor het
conflict met de Perzische regeering en doet al
het mogelijke om de Japansch-Chineesche vij
andelijkheden aan te moedigen, teneinde Rus
land in moeilijkheden te brengen.
LONDEN, 4 April (R.O.) De „Daily Tele
graph" verneemt uit Tokio, dat generaal Araki,
de minister van oorlog, een waarschuwing heeft
gepubliceerd, dat indien China voortgaat met
Japan te tarten, het Japansche leger gereed
staat tot handelen tot eiken omvang, welke
noodig wordt geacht. Araki ontkende, dat de
incidenten langs de Mandsjoerijsch-Siberische
grens in verband met het conflict van den
Chineeschen Oosterspoorweg met de sovjets,
geleid hebben tot het terugtrekken van de Ja
pansche troepen uit Noordoost China.
De woordvoerder van het ministerie van
buitenlandsche zaken verklaarde, dat hij twij
felt aan het succes van de pogingen van den
Britschen gezant in China, die tracht een ver
zoening tot stand te brengen tusschen China
en Japan.
Hij twijfelt aan de goede trouw van China bij
deze onderhandelingen.
Hij verklaarde tenslotte dat Japan krachti
ger op zal treden, als de Chineezen hun pro
vocatie voortzetten.
MADRID, 4 Mei. (H. N.) Te Bilbao is het
tot onlusten gekomen, doordien een groote
menigte voor het regeeringsgebouw samen
schoolde en eischte, dat de personen, die op
1 Mei gearresteerd waren, in vrijheid zouden
worden gesteld. De politie moest herhaaldelijk
charges uitvoeren.
In het geheel werden 10 personen gewond,
terwijl er 69 onder wie 10 vrouwen gearresteerd
zijn.
Te Barcelona is het in verband met de sta
king van de bouwvakarbeiders opnieuw tot
botsingen met de politie gekomen, daar stakers
werkwilligen lastig vielen.
De politie moest van haar vuurwapenen ge
bruik maken. Enkele personen werden gewond.
Onze Parijsche correspondent schrijft:
De H. Vader heeft den aartsbisschop van Pa
rijs, Z. Em. kardinaal Verdier, aangewezen als
legaat bij de plechtige herdenking van de op
richting der Sint-Vincentiusvereenigingen,
welke herdenking in de Fransche hoofdstad van
19 tot 22 Mei zal plaats hebben.
De opening der feestelijkheden zal geschieden
in de kerk van St. Sulpice met het plechtig
inhalen van den kardinaal-legaat door de aan
wezige prelaten, die uit tal van landen over
komen om de grootsche plechtigheden van het
eerste eeuwfeest bij te wonen.
Op Zaterdag 20 Mei zal in de H. Hart-Basi-
liek van Montmartre het H. Misoffer worden
opgedragen door den nuntius te Parijs, Z. H.
Exc. mgr. Maglione, terwijl op Zondag 21 Mei
de pontificaal gecelebreerde Hoogmis zal wor
den opgedragen in de Notre-Dame door den
kardinaal-legaat. Maandag 22 Mei wordt het H.
Misoffer opgedragen in de Sainf-Etienne du
Mont op den Genevevaheuvel, de kerk waarin
Ozanam en zijn gezellen de eerste Conferen
tie hebben geleid. Kardinaal Binet zal dan cele-
breeren.
Men verwacht uit alle landen een groot aan
tal Vincentianen; ook uit Nederland is bericht
ontvangen, dat een belangrijke groep Vincen
tianen aan het eeuwfeest komen deelnemen.
Tot de verschillende plechtigheden, die op
het programma staan; behooren: het bezoek aan
het graf van Ozanam en de martelaarscrypte in
de Karmelskerk (reu de Vaugirard), het bezoek
in de Parijsche voorsteden aan tal van sociale
werken die tot het werk der St. Vincentius-
conferenties behooren, het plechtig lof in de
tuinen van het Institut Catholique (voormalige
Karmelstuin) in tegenwoordigheid van kardi
naal Liènart en een „Te Deum" in de Notre
Dame.
De plechtige herdenkingsvergadering zal
plaats hebben in het Cirque d'Hiver, de groot
ste zaalruimte ,die te Parijs gevonden kon wor
den om de talrijke Fransche en buitenlandsche
delegatie#te kunnen plaatsen.
FRANS WIEBER
Naar uit Duisburg wordt gemeld, is daar in den
ouderdom van 75 jaar de eerste voorzitter van
den christelijken metaalarbeidersbond, Frans
Wieber, overleden. Hij was de oprichter van
den bond, dien hij in bewuste tegenstelling met
de socialistische vakvereenigingen stichtte. In
1919 werd hij tot lid van de nationale verga
dering gekozer» en was sedert tot 1833 lid van
den rijksdag. 'Be overiencnc ocnoorae ca\ a.m
centrus:
