nciEzonDiLn
©TUKKEN
DE STRENGE VADER.
m
ZATERDAG 6 MEI 1933
VERSNELDE BRUGGENBOUW.
Uitvoering door een vennootschap
met overheidskapitaal.
DE TUNNELBOUW TE ROTTERDAM.
COOP. CENTR. RAIFFEISEN-BANK
ENSEMBLE „NIEUW TOONEEL".
DE INBRAAK AAN DE REGULIERS
GRACHT TE AMSTERDAM
Correspondentie in de
gevangenis.
Advocaat als postbode.
OPENBARE INZAMELING VAN
„ZONNESTRAAL".
AUTO RIJDT EEN FIETSER AAN.
BRAND IN EEN BONTWERKPLAATS.
VERKEERSREGELING NEDERLAND—
BELGI
ÏIANDELSVEREEN. AMSTERDAM.
Voorgesteld dividend over 1932
5 pCt. (onv.)
EINDEXAMEN H. B. S.
amfn i
WAAR GEJUBILEERD WORDT
MARKTBERICHTEN.
Verschenen is de Memorie van Antwoord op
het V. V. der Tweede Kamer inzake het
wetsontwerp tot wijziging en verhooging van
het zevende Hoofdstuk B der Rijksbegrooting
vcor het dienstjaar 1933. (Deelneming in het
aandeelenkapitaal van en verstrekking van ren
tedragende voorschotten aan de N.V. „Versnelde
Bruggenbouw").
Hieraan wordt het volgende ontleend:
Ook de regeering betreurt, dat het niet eerder
mogelijk was het wetsontwerp in te dienen.
Er is voor den bruggenbouw en den aanslui-
tenden wegenaanleg veel voorbereiding noodig.
welke zelfs thans nog niet geheel voltooid is.
Zij is echter wel zoover gevorderd, dat, zoo
dia de in dit ontwerp aangevraagde kredieten
zullen zijn toegestaan, met de uitvoering een
begin kan worden gemaakt.
De plaats van drie der vier bruggen is be
paald. Die voor de brug te Moerdijk ligt reeds
vast, n.l. pl. m. 600 M. beneden de spoorbrug
aldaar. Hetzelfde geldt voor die te Dordrecht,
waar een ligging onmiddellijk beneden de spoor
brug uit andere mogelijkheden is gekozen, ter
wijl die te Rotterdam volgde uit het spoorweg
en wegenplan, dat opgemaakt is door den dienst
der Stadsuitbreiding in samenwerking met de
Nederlandsche Spoorwegen. De plaats van de
brug over de Noord is nog niet definitief vast
gesteld. Zij hangt toch samen met het tracé van
den nieuwen weg door den Alblasserwaard,
waarover nog zeer onlangs een nader onder-
zok door de Kamer is gevraagd, dat nog niet
in allen deele is afgeloopen.
De bruggen beoosten Rotterdam, bij Dor
drecht en bij Moerdijk zullen een rijvlak van
vier strooken (11.00 M.), die over de Noord van
drie strooken (8.50 M.) verkrijgen, terwijl alle
bruggen van voet- en rijwielpaden worden
voorzien.
Er bestaat geen bezwaar de voorloopige ra
ming van de vier bruggen mede te deelen. Zij
bedraagt: voor de brug bij Moerdijk 6.100.000
voor de brug bij Dordrecht 3.800.000; voor de
l":'ug bij Rotterdam 8.200.000 en voor de brug
b i Hendrik-Ido Ambacht 2.900.000.
De regeering erkent, dat zij met de aanvaar
ding van het voorstel een zeer uitgebreide vol
macht verkrijgt. Zij heeft deze noodig, indien
z'i den brugbouw zal kunnen versnellen.
Wat den gekozen vorm van de uitvoering
betreft bestaan er inderdaad drie mogelijkhe
den, n.l. a: uitvoering door een vennootschap met
particulier kapitaal; b: uitvoering door een
v. nnootschap met overheidskapitaal; c: uitvoe-
r ng rechtsstreeks van staatswege.
Voorop moet worden gesteld, dat het eigen
lijke werk, waarom het in casu gaat, niet uit
buitend bestaat in het bouwen van een vier
tal bruggen, rrlar in het bouwen en gedurende
een 14-tal jaren onderhouden en exploiteeren
a an deze bruggen met inbegrip van de tolhef
fing.
Verschillende overwegingen hebben de re-
geering de voorkeur doen hechten aan oplos
sing b.
Overigens moge er op gewezen worden, dat
vat de uitvoering van den bovenbouw betreft,
evenals voor de groote bruggen welke tot dus
ver over de groote rivieren zijn gebouwd, het
werk onder controle van den Staat wordt ver
deeld over de daarvoor in aanmerking komen
de constructiewerkplaatsen op grond van on-
dershandsche aannemingscontracten. De prijs
wordt bepaald op basis van den kostprijs, waar
bij van winst en afschrijving van gebouwen en
fabrieksterreinen wordt afgezien. Nu de hoe
veelheid werk aanzienlijk zou worden uitge
breid, zouden in deze combinatie ook een aan
tal scheepswerven worden opgenomen voor wie
de tijdsomstandigheden al even nijpend zijn
als voor de constructiewerkplaatsen. Voor de
metaalverwerkende aannemers is er daarom
geen verschil of het kapitaal door een particu
liere, door een Staatsvennootschap dan wel
rechtstreeks door het Wegenfonds wordt ge
leverd.
Voor den onderbouw kan ook de particuliere
aannemer geheel tot zijn recht komen als ont
werper. Het ligt toch in het voornemen om bij
het aanbesteden van den onderbouw volgens
t en plan van den Rijksdienst gelegenheid open
te stellen voor het doen van aanbiedingen vol-
ens een eigen ontwerp, waarbij de hoofdafme-
.gen en belastingvoorschriften dezelfde zijn.
De regeering heeft aanvankelijk de uitvoe-
siug door een particuliere maatschappij als de
r jest wenschelijke voor oogen gehad. Zij
3 reft toen aan een tweetal hoofdambtenaren
r 'gedragen, de voorloopig opgekomen denk-
1 telden nader voor te bereiden en uit te wer-
3: in, welke hoofdambtenaren met de leden van
li -'t consortium een en andermaal overleg heb
ben gepleegd en met hen te zamen hun denk
beelden nader hebben uitgewerkt. Daarbij is
achter steeds uitdrukkelijk op den voorgrond
e steld, dat de arbeid, welken het consortium
z ch wilde getroosten om zijn plannen aanne-
j elijk te maken, geheel op eigen risico wer-
t ?n verricht en van de zijde van het consor
tium is dit ook bij voortduring erkend.
Evenmin is juist, dat de regeering ten slotte
v n den arbeid van het consortium zou heb-
1 n geprofiteerd door zijn ontwerpen gewij-
i gd over te nemen.
Het is niet de bedoeling, dat de op te rich
ten N. V. obligaties zal uitgeven. De Regeering
tal haar het benoodigde kapitaal ter beschik
king stellen tegen den rentevoet, waarvoor zij
z'lf leent. Gaat de Regeering ertoe over, lee-
r.ngen op korten termijn om te zetten in lee
ningen op langen termijn, dan wordt de schuld
van de N. V. aan den Staat met hetzelfde per
centage belast als de Staat zelf voor die schuld
moet betalen.
De brug be-Oosten Rotterdam is in de eerste
p'aats bedoeld voor het doorgaand verkeer; als
r t den weg over de nieuwe brug kiest, wordt
r st over de bestaande bruggen ontlast en het
havenverkeer dus vergemakkelijkt. De Regee-
r tg is dan ook van meening, dat de te bouwen
brug niet in de plaats kan komen van een tun-
r elverbinding aan de Westzijde van de bestaan-
5 bruggen. Deze tunnelbouw is een op zich
zelf staand vraagstuk, dat ernstige overweging
verdient, maar geheel samenhangt met de
p'aatselijke havenontwikkeling. Het verkeer
door dien tunnel staat los van het doorgaand
verkeer en zou bij een ontwikkeling van eeni
ge beteekenis worden gehinderd door het door
gaand verkeer. Dit zou alleen in de eerste
jaren van het bestaan van den tunnel van
t ze gebruik kunnen maken; daarna zou toch
v cc- brugbouw voor het doorgaand verkeer
noodig zijn. De ministers zijn daarom van
meening, dat men havenverkeer en doorgaand
verkeer het beste dient door beide elk op zich
zelf te bevorderen, hetgeen te meer aan te be-
v ilen is, omdat de brug wordt betaald uit de
v egenbelasting en deze toch bezwaarlijk kan
dienen voor bevordering van het havenverkeer.
I) dien het Rijk ertoe mocht komen dit door
melbouw te bevorderen, zou een bijdrage
l de Waterstaatsbegrooting moeten worden
£e kweten.
'Vat betreft de brug over de Noord kan wor-
b medegedeeld, dat deze in samenhang met
rk i weg door den Alblasserwaard zoo Noor
tic ijk mogelijk zal worden gebouwd.
Ten aanzien van het gebruik van Neder-
lardsch fabrikaat volgt de Regeering reeds ge-
r men tijd de gedragslijn dit zooveel doenlijk
fe bevorderen.
Een globale raming van het gebruik van
fc .ienlandsch materiaal doet zien, dat dit on
geveer 20 pet. van de bouwsom vraagt.
Het is de bedoeling, de werken op voor de
Waterstaatswerken gebruikelijke wijze te doen
aanbesteden en uitvoeren.
Op het Hollandsch Diep vervalt het bestaan
de veer, doch op andere plaatsen zullen naast
de bestaande brug varen, zij het wellicht in ge-
Wij^igden vorm, dienst blijven doen.
Winst 297.844 (178 488)
I
Aan het jaarverslag over 1932 der Coöpera
tieve Centrale Raiffeisen Bank ontleenen wij
het volgende:
Het aantal aangesloten banken bedroeg op 31
December 1931 728 en vermeerderde door toe
treding in 1932 met 1, zoodat dit nu bedraagt 729.
In 1932 werden verstrekt 18 leeningen tot een
bedrag van 105.740 (722.750). Op 31 December
was uitstaande aan hypothecaire leeningen, ver
deeld over een aantal van 522 (520) leeningen,
een bedrag van 7.734.431 (7.931.208).
Bovendien was op 31 December 1932 verstrekt
aan leeningen op langeren termijn aan vereeni-
gingen, bedoeld bij art. 2 al. 3 der statuten een
bedrag van 732.402 (828.381).
In 1932 waren wij wederom genoodzaakt bij
een executie het onderpand zelf in te koopen,
ten einde grooter verlies te voorkomen.
Door belangrijke kasmutaties tegen het einde
des jaars waren bij de Ned. Bank en bij
anderen tijdelijk gelden tegen effecten-onder-
pand opgenomen, doch konden begin Januari
1933 weder geheel terugbetaald worden.
De verlies- en winstrekening over 1932 staat
debet voor: Onkosten 357.571 (338.979),
subsidie boerenleenbanken 150 (300), bijdrage
Onderling Waarborgfonds 6.000 (6.000), bij
drage kapitaal voor bijzondere doeleinden
100.000 afschrijvingen 31.822 (28.950),
extra reserveering in verband met den econo-
mischen toestand 400.000 winstsaldo
297.844 (178.488) en
credit voor: Interest 1.097.991 (499.850),
betaling bij toetreding 5 (10), jaarl. bijdrage
der aangesloten banken, ingevolge art. 6 sub. 5
der statuten 72.750 (76.516), provisie 22.641
(26.341).
ONDERLINGE BRANDVERZEKERING
L. T. B.
Hoogere brandschade in 1932.
Op Woensdag 3 Mei j.l. werd te Alkmaar, in
Hotel „Het Gulden Vlies", de jaarvergadering
gehouden.
De voorzitter, de heer J. G. Beukeboom, te
Weesperkarspel, opende des middags om 2 uur
de vergadering, waarbij hij in treffende woor
den herdacht den onlangs overleden commissa
ris der instelling, den heer W. H. de Wildt te
Uitgeest. Vervolgens wees spreker op den
slechten toestand in land- en tuinbouw, en te
vens op de groote brandschade welke allerwege
werd geleden.
De directeur, de heer Nico van Ommen, te
Leiden, kreeg daarna het woord voor nadere
toelichting op het reeds in druk verschenen
jaarverslag. Verschillende posten werden daar
bij behandeld, waarbij o.a. bleek, dat het ver
zekerd kapitaal bedroeg 29.696.027. Door waar
dedaling van losse en vaste goederen werd af
geschreven een bedrag van 1.297.231, terwijl
aan nieuwe posten werd ingeschreven voor een
bedrag van 1.145.678.
Aan brandschadewerd in het afgeloopen
boekjaar betaald een bedrag van 84.819, tegen
over 39.676 in het jaar te voren. Het boekjaar
sloot met een nadeelig saldo van 9.598.
Spreker wees er op, dat het gewenscht is, dat
alle brandrisico's verlaagd worden tot het be
drag der werkelijke waarde, omdat men anders
noodeloos te veel premie betaalt.
Bij eventueele schade kan en mag toch nooit
meer vergoed worden, dan de werkelijke waar
de op het oogenblik van den brand.
Gekozen werd tot nieuw lid van het College
van Commissarissen, de heer C. J. Hooyman, te
Rijswijk (Z.-H.), die de benoeming aannam. Tot
nieuw lid der financieele commissie werd be
noemd de heer Th. v. d. Geest te Hoofddorp,
Haarlemmermeer.
Na een geanimeerde rondvraag werd de ver
gadering onder dankzegging op de gebruikelijke
wijze gesloten.
Men schrijft ons:
Fientje de la Mar, Joh, Kaart Jr. en Jan van
Ees zullen in het komende seizoen de kern
vormen van een ensemble, dat zich ten doel
stelt amusementskunst van het betere genre ten
tooneele te brengen, terwijl tevens uitgebreide
z.g. „klein-tooneelprogramma's" (cabaret) een
belangrijk onderdeel van het repertoire zullen
vormen. Men stelt zich voor, de artisten voor de
te spelen stukken telkenmale apart te engagee-
ren, zooals dit reeds jarenlang in het buitenland
te doen gebruikelijk is.
Aanvangende 1 Juni e.k. zal het ensemble
„Nieuw Tooneel" zijn zomerexploitatie openen
in het Centraal Theater te Amsterdam, met het
blijspel „Een lieveling van het publiek", een
vroolijke onthulling uit het filmbedrijf waarin
Fientje de la Mar reeds overal in den lande
haar triomfen vierde.
Het voorloopige correspondentie-adres van het
ensemble is: Jansweg 53, Haarlem.
INTERN. KRUIDENIERSBOND.
In het dezer dagen te Rome gehouden inter-'
nationaal Kruidenierscongres werd de heer F.
G. Lebbing te Amsterdam in het bestuur van
den Internationalen Bond gekozen. Het is de
eerste maal, dat een Nederlander zulk een
benoeming te beurt valt.
TENTOONSTELLING OP BOTANISCH
GEBIED.
In het Nederlandsch Historisch Natuurweten
schappelijk Museum te Leiden zal den 17den
Mei a.s. 's middags te 3 uur een tentoonstelling
worden geopend van incunabelen en post-incu-
nabelen op botanisch gebied.
Donderdag stond voor de rechtbank de derde
verdachte terecht, in de beruchte helingzaak
in verband met de inbraak in een perceel aan
de Reguliersgracht. In deze zaak zijn de Am-
sterdamsche „al Capone" en een medeplichtige
reeds eerder veroordeeld.
Deze derde verdachte, een bekende in donker
Amsterdam, is reeds dikwijls veroordeeld, het
strafregister noemde delicten van verschillen
den aard. De tenlaste gelegde heling betrof tien
biljetten van 10.afkomstig van den ver
melden inbraak.
Bij het verhoor van rechercheur B. A. de
Weille, verklaarde deze, dat de daders van deze
inbraak, toen zij in het Huis van Bewaring
waren opgesloten, met elkaar correspondeer
den, door middel van briefjes, die door een
advocaat werden overgebracht.
Verd. ontkende alle schuld en zeide dat het
een „gemeen complot" was geweest, om hem er
in te draaien. Een der daders van de inbraak
verklaarde, dat hij met den verd. een valsch
contract had opgemaakt, waarin werd verklaard,
dat hij 500.getuige's deel van de gestolen
2700 van verdachte had geleend. Voor dit
contract, hetgeen dienen moest als dekmantel
voor get.'s plotselingen rijkdom, had hij aan
verd. tien bankbiljetten van 10.betaald.
„Ik heb niets gehad, geen halfje zelfs" hield
verd. vol.
De tweede dader aan de inbraak, thans als
getuige gehoord, wist zich te herinneren, dat
verd. gezegd had voor 100 wel een „briefje"
te willen maken. Met zekerheid wist hij, dat er
100.aan verd. was uitbetaald. Of verd. toen
wist, dat het geld van diefstal afkomstig was,
wist get. niet.
De Officier van Justitie, mr. Bosch, zeide in
zijn requisitoir, dat verd. zeer goed thuis is in
misdadigerskringen en spr. is overtuigd, dat
verd. wist dat het geld van misdrijf afkomstig
was. Verd. beroept zich er op, dat de inbrekers
hem een hak hebben willen zetten. Inderdaad
zijn er briefjes overgebracht in het Huis van
Bewaring. Wat hierin stond is echter niet be
kend. De inbrekers hadden voor wraak geen
reden. Zij hebben eenvoudig de waarheid ge
zegd. Verd. heeft ook de justitie en de politie
op een dwaalspoor geleid. Ten slotte requi-
reerde mr. Bosch een gevangenisstraf van een
jaar en acht maanden.
De verdediger, Mr. J. Sprenger, pleitte vrij
spraak subs, clementie. Vonnis 8 Mei.
LOU DE VISSER VOOR DEN RECHTER.
Het Tweede Kamerlid L. de Visser, voorzitter
van de Communistische Partij Holland, zal op
18 Mei a.s. voor den politierechter te Tiel
terechtstaan terzake, dat hij in een openbare
vergadering van genoemde partij op 11 April j.l.
te Tiel gehouden, zich op beleedigende wijze
zou hebben uitgelaten over den Duitschen rijks
president von Hindenburg.
De planting van een gedenkboom in den
tuin van het nieuive Nederlandsch Histo
risch Instituut te Rome, bij gelegenheid
van de Willem de Zwijger-herdenking.
BRANDSTICHTING TE NAALDWIJK.
Het O.M. bij de Haagsche rechtbank eischte,
na voortgezette behandeling van de zaak tegen
den 28-jarigen los-werkman A. V. te Naaldwijk,
thans gedetineerd, die terecht gestaan heeft
wegens opzettelijke brandstichting te Naald
wijk en diefstal van schoenen, 1V4 jaar gevan
genisstraf en ter beschikkingstelling van de
Regeering. Vonnis 18 Mei a.s.
INBRAKEN TE BERKEL.
In Februari is bij verschillende ingezetenen
te Berkel en Rodenrijs ingebroken, o.a. bij
eenige tuinders alwaar planten en bloemen
werden vermist en bij een winkelier, bij wien
een hoeveelheid sigaretten, een flesch advocaat,
een flesch boerenjongens, eau de cologne enz.
werd ontvreemd. Verdacht van deze diefstallen
stond voor de Haagsche rechtbank terecht de
18-jarige los-werkman H. J. W. L„ thans ge
detineerd, die de hem bij dagvaarding ten
laste gelegde feiten bekende.
Het O.M. waargenomen door mr. van Asch
van Wijck eischte 1 jaar gevangenisstraf.
Mr. Manssen voor verdachte pleitend drong
aan op een voorwaardelijke veroordeeling.
Uitspraak 18 Mei a.s.
ONEERLIJK AMBTENAAR.
Voor de rechtbank te Assen stond gisteren
terecht II. J. V., ambtenaar bij de gemeente
Emmen, die zich zou hebben schuldig gemaakt
aan oplichting van die gemeente, door de be
dragen van ingekomen rekeningen van lever
anciers te verhoogen om zich later met die
gelden te bevoordeelen.
De eisch luidde 1 jaar gevangenisstraf.
Beroepen ongegrond verklaard.
Bij K.B. zijn ongegrond verklaard de beroe
pen van de vereeniging „Zonnestraal" tegen de
beslissingen van de colleges van B. en W. der
gemeenten Heerlen, Brunssum, Tilburg, Soest,
Roermond, Haskerland, Eindhoven en Schaes-
berg, waarbij werden geweigerd de door ge
noemde vereeniging voorgenomen openbare in
zamelingen in deze gemeenten.
BRON VAN CHRISTELIJKEN GEEST.
Het missaaltje voor a.s. Zondag is wederom
in vergroot formaat uitgegeven in verband met
de viering van het Beschermfeest van den H.
Joseph. Zoowel de misgebeden van den derden
Zondag na Paschen aft die van den H. Joseph
zijn volledig opgenomen, zoodat men in beide
gevallen zonder zoeken den priester volgen
kan.
Fietser brak een been.
Op de Krommert van den Admiraal de Ruy-
terweg te A'dam heeft een aanrijding plaats
gehad tusschen een auto- en een sneltram van
de N. Z. H. T. waarbij een fietser werd gegre
pen en een been brak.
Om half negen passeerde de tram, komende
uit Haarlem, de Krommert, toen plotseling op
het laatste nippertje nog een bakfiets, vlak voor
de tram om de rails overstak. Een auto uit de
stad moest om de bakfiets te ontwijken veel
naar links uithalen, terwijl ook een fietser niet
tijdig meer kon stoppen en ook nog om dit
plotselinge obstakel wilde heenrijden.
Het gevolg was, dat geen voldoende ruimte
meer overbleef om tusschen de bakfiets en de
tram te kunnen passeeren en de auto, na eerst
den fietser te hebben aangereden tegen de tram
opreed'. Het voertuig werd van voren geheel in
gedrukt en bezorgde ook de tram schade. Ech
ter werd geen der inzittenden gewond.
Erger was de fietser er aan toe.Met een gebro
ken been bleef hij op straat liggen en werd later
door den G. G. en G. D. naar het Wilheltnina-
gasthuis vervoerd en daar opgenomen.
Het tramverkeer ondervond circa een half
uur vertraging. De politie van het bureau Adm.
de Ruyterweg heeft de zaak in onderzoek.
Róók belemmert cle brandweer.
Vrijdagavond om half tien bemerkten voor
bijgangers, dat rook opsteeg uit een kelder van
een bontwinkel in de Nieuwe Hoogstraat no. 9,
genaamd Telialian te Amsterdam.
Onmiddellijk werd de brandweer gewaar
schuwd, die spoedig met motor- en ladderwagen
voor het bedreigde perceel verscheen. Door het
huis ernaast op no. 7 en ook via de eerste ver
dieping werd de aanval op het vuur onderno
men. In den winkel bleek niemand te zijn ter
wijl een nader onderzoek uitwees, dat de vuur
haard zich in den kelder moest bevinden, waar
uit een verstikkende walm opsteeg, zoodat de
brandwachts, pas na zich voorzien te hebben
van gasmaskers hun onderzoek konden voort
zetten.
Twee stralen werden via de Vechtleiding op
het vuur gericht, dat voedsel vond in een partij
bontwaren en een groote hoeveelheid embal
lage. Ter assistentie werd toen ook nog de ge
reedschapwagen ontboden, terwijl hoofdbrand
meester Brunet de Rochebrune de leiding op
zich nam. Na korten tijd was men den brand,
die meer hardnekkig dan fel was, meester en
kon met het nablusschen een aanvang worden
gemaakt. Een groote partij bont ging verloren,
terwijl veel waterschade werd aangericht. De
politie had onder leiding van inspecteur v. d.
Mark de Hoogstraat gedeeltelijk afgezet, en
hield de vele nieuwsgierigen op flinken af
stand. Ook hoofdinspecteur E. Joosten was aan
wezig. De oorzaak van den brand is onbekend.
BEDRIEGLIJKE BANKBREUK-
Als verdacht van het onttrekken van goede
ren aan een faillissement zijn te Gemert gear
resteerd zekere N. en diens zoon, wonende
aldaar. Beiden werden gehoord door den offi
cier van justitie te Den Bosch; de zoon werd
op vrije voeten gesteld, doch de vader achter-
slot en grendel gezet. De gemeentepolitie van
Gemert heeft de aan het faillissement onttrok
ken goederen in beslag genomen.
Dc A. N. W. B. meldt, dat, in verband met
den voetbalwedstrijd HollandBelgië, te Gor-
cum Zaterdag en Zondag twee ponten zullen
varen, zoodat lang wachten uitgesloten is.
Ilillllllllllllllll
[l!i||||||||[|||||l!!lll!l|i|HII!lllll!
Mr. Westerdijk, president van het Gerechts
hof te X., was een streng man. Allen, die met
hem in aanraking kwamen, hadden een diep
ontzag voor hem, niet in het minst zijn onder
geschikten, die en bloc voor hem sidderden.
Zijn vijf kinderen waren altijd een beetje bang
voor hem. Als vader 'n woord van bevel of ver
bod sprak, zou niemand van hem aan verzet ge
dacht hebben en mocht er bij hooge uitzonde
ring eens eentje ietwat tegenstribbelen, dan
was het voldoende, wanneer vader zijn wenk
brauwen fronste om den onvoorzichtige tot
inkeer te brengen.
De vele correspondentie, gericht aan den
Weledelgestrengen Heer mr. Westerdijk, brach
ten het jongste dochtertje Dora op ongeveer
tienjarigen leeftijd tot de conclusie, dat vader
toch wel „bekend" streng was, daar zelfs bui
tenstaanders hem op hun brieven ais zoodanig
betitelden. In haar hart was zij een beetje
trotsch op dit feit; zij gebruikte het als argu
ment tegenover haar schoolvriendinnetjes,
wanneer zij de strengheid van papa besprak
en het duurde verscheidene jaren, voordat de
werkelijke beteekenis van het bewuste praedi-
caat tot haar doordrong.
Met dat ai waren de kennissen en vrienden
heusch wel op de hoogte van het karakter van
mr. Westerdijk. Toen twee zijner dochters in
een zeer strenge kloosterorde traden, maakten
verschillende menschen de opmerking, dat de
meisjes Westerdijk makkelijk aan de klooster
tucht zouden wennen na het strenge régime
van hun vader. Een heel boosaardig iemand
sprak de hoop uit, dat Westerdijk nog eens een
lastigen schoonzoon of -dochter zou krijgen,
maar die wensch ging niet in vervulling. Want
Dora was de eenige, die trouwde en haar man
was de verpersoonlijking van alle deugden,
welke men maar kon verlangen. Er was slechts
één ding tegen hem: zijn toekomst lag in Indië
en dat terwijl zijn schoonvader een aangeboren
afkeer van de Oost had. Dora moest al haar
moed bijeenrapen om het te vertellen en het
kostte de noodige overredingskracht van haar
moeder, die een grooten invloed op haar stren
gen man had, om hem eindelijk ertoe te bren
gen zijn toestemming voor het huwelijk te
"even.
Zoo vertrok Dora dus op een goeden dag
naar de tropen: geregeld ontving zij de ver
standige brieven van haar vader en moeder.
Uit de eersten bleek echter duidelijk, dat papa
niets veranderde, hetgeen trouwens de corres
pondentie van haar broer wel bevestigde, wan
neer hij schreef.' de oude heer is nog precies
dezelfde: goed, rechtvaardig, maar ontzettend
streng.
Na vier jaar kwam Dora met verlof en nam
met haar man en hun dochtertje van vijf jaar
voorloopig haar intrek bij haar ouders.
Op den eersten den bes, i morgen werd mr.
Westerdijk, die in zijn werkkamer aan 't werk
was, gestoord door kindergehuil in do aan
grenzende kamer.
Hij begaf zich derwaarts.
Wat is er aan de hand vroeg hij.
Puck v/il niet eten, verklaarde zijn doch
ter. zij wil gevoerd worden en daarvoor vind
ik haar veel te grootZij is op de bootreis
een beetje verwend, voegde zij er verontschul.
digend aan toe.
Wil Puck niet zelf eten vroeg mr. Wes
terdijk, zich vooroverbuigend naar het kleine
figuurtje aan tafel.
Puck schudde beslist haar hoofd tegen groot
vader.
Toe, Puckje, drong Dora aan, toen zij zag,
dat haar vader dreigend zijn wenkbrauwen
fronste.
Maar het nooit-falende middel had een
averechtsche uitwerking. Het huilen van Puck
ging over in een schaterlach.
O, grootvader, juichte de kleine meid,
wat kijkt U grappig boesEn voordat de
oude heer bekomen was vaa zijn verbazing,
voelde hij twee armpjes om zijn hals en een
verrukt stemmetje fluisterde: Wat bent U lief,
als U zoo kijkt. Grootvader U moet mij voeren".
Het was dc eerste maal, dat een kind niet
bang was voor den strengen blik van mr.
Westerdijk. Hij gaf zich zonder verder naden
ken gewonnen. Zoo deed zich het ongekend
feit voor, dat de president van het gerechts
hof te X een ongehoorzaam, koppig kind zijn
zin gaf. e,
Een maand later schreef Dora aan haar
broer:
Vader verwent Puck meer dan schande
lijk. Wij hebben nooit geweten, hoe wij hem
moesten aanpakken. Onze' strenge vader is een
meer dan makkelijke grootvader geworden."
I. V. E.
INadruk verboden.1
Naar wij vernemen, zal aan de algemeene
vergadering van aandeelhouders van de Han-
delsvereeniging Amsterdam worden voorgesteld,
over 1932 een dividend uit te keeren van 5
pet., evenals het vorige jaar.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen heeft goedgevonden:
lo. te bepalen, dat de eindexamens aan de
B-afdeelingen der openbare hoogere burgerscho
len met vijfjarigen cursus en ingevolge artikel
i5tredecies der Middelbaar-onderwijswet aange
wezen bijzondere hoogere burgerscholen met vijf
jarigen cursus alsmede die der gevormde A-af-
deelingen aan de Rijks hoogere burgerscholen
te Tiel, Wageningen, Zaltbommel. Gouda, Schie
dam, Alkmaar, Velsen, Hoorn, Enkhuizen, Zie-
riltzee, Goes, Vlissingen, Middelburg, Oostburg,
Amersfoort, Harlingen, Zwolle, Assen, Winters
wijk, Meppel en Venlo, dit jaar zullen worden
afgenomen op de in deze beschikking voor elke
school aangegeven dagen;
2o. aan te wijzen de navolgende deskundigen
(gecommitteerden) met wier medewerking deze
examens zullen worden afgenomen (zij zijn ge
noemd in de volgorde, waarin de onderwijs-
vakken in artikel 6 van het reglement op de
eindexamens worden aangegeven):
B-afdeelingen van de af-
deeling hoogere burgerschool
van de lycea.
bij de eindexamens van het: Gemeentelijk
Lyceum voor meisjes te 's-Gravenhage 27, 28,
29 en 30 Juni; R.K. Lyceum voor meisjes te
's-Gravenhage 3 en 4 Juli; Gemeentelijk Lyceum
te 's-Gravenhage 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13 en 14
Juli; R.K. Lyceum voor meisjes te Rotterdam
15, 17 en 18 Juli; Rotterdamsch Lyceum te Rot
terdam 19, 20, 21 en 22 Juli;
Deskundigen: prof. dr. Sh. H. van Os, 's-Gra
venhage; prof. dr. J. Böeseken, Delft; pater B.
Kruitwagen O.F.M., Rotterdam; prof. dr. G. J.
Thierry, Leiden, behalve voor de 1ste school,
waarvoor J. Visser, directeur van 's Rijks Op
voedingsgesticht te Amersfoort; R. Volbeda,
Scheveningen;
II. B-afdeelingen van de
hoogere burgerscholen.
bij de eindexamens van de: R.H.B.S. te
Gorinchem 19, 20, 21 en 22 Juni; R.H.B.S. te Goes
23, 24, 26 en 27 Juni; R.H.B.S. te Zierikzee 28.
29 en 30 Juni; R.H.B.S. te Vlissingen I, 3 en 4
Juli; R.H.B.S. te Middelburg 5, 6, 7 en 8 Juli;
R.H.B.S. te Oostburg 10 en 11 Juli, R.H.B.S. te
Neuzen 12 en 13 Juli;
Deskundigen: dr. D. Coelingh, Bussum; dr. P.
E. Verkade Rotterdam, en tot diens plaatsver
vanger dr. J. van der Lee, assistent van voor
noemden hoogleeraar; prof. dr. C. H. Lamber-
mond, Nijmegen; dr. H. E. Greve, 's-Gravenhage;
dr. W. Leendertz, Rotterdam;
bij de eindexamens van de: R.H.B.S. te
Schiedam 19, 20, 21, 22 en 23 Juni; R.K. H.B.S.
te 's-Gravenhage (Oostduinlaan) 24, 26, 27, 28, 29,
30 Juni en 1 Juli; Gem. H.B.S. te Dordrecht
3, 4 5, 6, 7, 8 en 10 Juli;
Deskundigen: dr. N. H. Kolkmeijer, de Bilt;
dr. D. de Lange, Utrecht; mr. M. C. Nijland, Rot
terdam; ds. G. J. W. Oldeman, Delft; dr. A. R.
van Hattum. 's-Gravenhage;
bij de eindexamens van de. Gem. H.B.S. voor
meisjes te Rotterdam (Mecklenburglaan) 19, 20,
21 en 22 Juni; 1ste Gem. H.B.S. het 5-jarigen cur
sus te Rotterdam ('s-Gravendijkwal) 23, 24, 26.
27, 28, 29 en 30 Juni; Chr. H.B.S. te Dordrecht
1. 3, 4, en 5 Juli; Gem. H.B.S. te Delft 6, 7, 8,
10, 11, 12 en 13 Juli;
Deskundigen: J O Kolkmeijer, 's-Gravenhage;
dr ir. H van der Veen, 's-Gravenhage (voor de
eerste drie scholen) en dr. ir. J. van Loon, assis
tent aan de Technische Hoogeschool te Delft,
's-Gravenhage, voor de laatstgenoemde school;
dr. E. Wiersum, Rotterdam (voor de eerste twee
scholen) en Ch. J. R. Both, oud-directeur eener
H.B.S., 's-Gravenhage (voor de laatste twee scho
len); dr. A. F. Krull, Arnhem; mevr. P. A.
Broese van GroenouEllerkamn, 's-Gravenhage
bij de eindexamens van de: 3de Gem.
H.B.S. met 5-jarigen cursus te Rotterdam (Afri-
kaanderpiein) 17, 19, 20, 21, 22. 23, 24, 26 en 27
Juni; 4de Gem. H.B.S. met 5-jarigen cursus te
Rotterdam (Bergsingel) 28, 29, 30 Juni, 1, 3, 6
en 7 Juli; 2de Chr. H.B.S. met 5-jarigen cursus
te Rotterdam (Persoonshaven) 10, 11 en 12 Juli;
Chr. H.B.S. te Vlaardingen 13 en 14 Juli.
Deskundigen: Ir. H. C. Volkers. Delft; Dr. J.
Coops, Amsterdam; J. Fillekes, 's-Gravenhage:
J. J. M. H. M. Asselberghs, Utrecht; Dr. F. J.
Krop, Rotterdam;
bij de eindexamens van de: R.H.B.S. te Mid-
deiharnis 15, 16 en 17 Juni; R.H.B.S. te Oud-
Beijerland 22 en 23 Juni; R.H.B.S. te Brielle 24,
26, 27 en 28 Juni; R.-K. H.B.S. te Rotterdam
(Beukelsdijk) 29, 30 Juni, 1, 3 en 4 Juli; Bijz.
H.B.S. te Voorschoten 10, 11, 12, 13, 14 en 15 Juli.
Deskundigen: Dr. R. Weitzenböck, Blaricum;
Dr. Ir. A. M. de Wild, 's-Gravenhage; H. P.
Geerke, 's-Gravenhage; L. Leydesdorff, 's-Gra
venhage; Ds. R. Blommaert, Middelburg;
bij de eindexamens van de: eerste Chr.
H.B.S. te 's-Gravenhage (Populierstraat) 21, 22,
23, 24, 26, 27, 28, 29, 30 Juni, 1, 3 en 4 Juli: 2de
Gem. H.B.S. te Rotterdam (Libanonstraat) 5,
6, 7, 8, 10, 11 en 12 Juli; Chr. H.B.S. te Alphen
a/d. Rijn 13, 14 en 15 Juli.
Deskundigen: Dr. F. Schuh, 's-Gravenhage;
Dr. Th. Figee, "s-Gravenhage; Dr. Z. Stokvis,
's-Gravenhage (voor de eerstgenoemde school)
en O. ten Have, oud-leeraar M.O., 'sGravenhage
(voor de heide laatste scholen)J. H. van den
Bosch, 's-Gravenhage; Ds. H. Stegenga, Simons-
haven (Z.-H.);
bij de eindexamens van de: Gem. H.B.S. te
Leiden 20, 21, 22. 23, 24, 26 en 27 Juni; Bijz.
H.B.S te Woerden 28, 29, 30 Juni, 1, 3, 4 en 5
Juli; 1ste Chr. H.B.S. te Rotterdam (Henegou
werplein) 8, 10, U, 12, 13, 14 en 15 Juli.
Deskundigen: W. A. J. van den Hurk, 's-Gra
venhage: C. D. Zimmerman, Middelburg; Mr.
Dr. A. Fontein, Bussum; Dr. L. W. A. M. Lason-
der. 's-Gravenhage; Dr. J. de Zwaan, Leiden;
III. A-afdeelingen, gevormd aan Rijks hoo
gere burgerscholen:
bij de eindexamens van de: R.H.B.S. te
Gouda 23, 24 en 26 Juni; R.H.B.S. te Schiedam
27, 28 en 29 Juni: R.H.B.S. te Zierikzee 3 en 4
Juli: R.H.B.S. te Goes 5 en 6 Juli; R.H.B.S. te
Oostburg 7 en 8 Juli; R.H.B.S. te Vlissingen
10 en 11 Juli; R.H.B.S. te Middelburg 12 en
13 Juli.
Gecommitteerden: J. Branbergen, Amsterdam:
Mr. Dr. E. Tekenbroek, Wassenaar; Dr. E. E.
Messing, Rotterdam; Mr. J. S. Thieme, 's-Gra
venhage;
DE OPGRAVINGEN TE PAESTUM.
Bij de voortgezette opgravlngswerlcen te
Paestum is thans een Romeinsche badinrichting
aan bet licht gekomeneen Indrukwekkend
gebouw, voorzien van uiterst vernuftige syste
men voor waterleiding en verwarming, een ge
heel, dat duidt op de welvaart van Paestum,
gedurende den keizertijd. De marmeren voor
gevel draagt een inscriptie, gewijd aan Cicero.
Overigens heeft men ongeveer te zelfdev
plaatse in den laatsten tijd ook belangwekkende
beeldhouwwerken gevonden, o. a. een kop van
Tiberius, en een vrouwefiguur, gezeten op een
troon en voorzien van de attributen der godin
Demeterdit is waarschijnlijk een geïdeali
seerd portret van een Romeinsche keizerin.
1 Zondar RECLAME gosn omzet,
1 geen winst; ds DRUKINKT is de
1 kracht van 't huidigs zakenleven
^pHM|
De toren, van het van Heutsz-monument
op het Olympia-plein te Amsterdam in
aanbouw.
(«1
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
JE MOET MAAR DURVEN.
Het Staatkundig Gereformeerd Kamerlid de
heer van Dis richtte tot onzen Katholieken Mi
nister-president de vraag, of deze het niet noo
dig oordeelde een voor een gedeelte der bevol
king kwetsende film te verbieden.
De vraag op zichzelf is niets buitengewoons,
maar dat die bezorgdheid uitgaat van den heer
van Dis is toch wel het toppunt van brutaliteit.
Men moet namelijk weten, dat dit Kamerlid in
zijn verkiezingsredevoeringen op een vreeselijke
wijze spotte met de voor ons heiligste geheimen
en met onze priesters, zóó zelfs, dat weldenkende
Protestanten er zich vreeselijk aan geërgerd
hebben.
En dat maakt zich dan bezorgd over even
tueel kwetsen van de gevoelens van een ge
deelte der bevolking. Je moet maar durven.
C. S.
Iedereen kent Beieren en iedereen is in hooge
mate gesticht geweest bij een rondreis door
dat land, door den rijkdom aan bewijzen van
oude cultuur, waarop hij allerwegen gestooten
is. In kleine, romantische stadjes, op schilder
achtige marktpleinen en in prachtige godshui
zen leven vergane eeuwen nog, goed verzorgd
verder en bieden te zamen mét een schoon
landschap een onvergetelijk beeld.
Een bewijs'van den hoogen ouderdom van de
Beiersche steden en monumenten leveren de
tallooze jubilea, welke dit jaar gevierd gaan
worden. Twee plaatsen vieren in den loop van
1933 hun 1200sten geboortedag. Van 26 Augus
tus tot 4 September is het groot feest in het
om zijn gotisch stadhuis beroemde Schrobeu-
hausen want deze stad bestaat dan 12 eeuwen.
Historische optochten, volksdansen, openlucht
spelen en een landbouwdag zullen de plechtige
herinneringsdaad een waardige omlijsting
geven. Tezelfder tijd viert Benediktheuren, in
de Vooralpen, 't 1200 jarig bestaan van zijn eer
waardig klooster, dat in 733 voor de eerste maal
in de kronieken opdaagt.
Feest gaat eveneens gevierd worden op het
idyllische Vrouweneiland in het Ohiem-meer.
Want er zijn nu 1150 jaar verloopen sedert de
H. Virgilius van Salzburg de eerste kerk op dit
eiland wijdde en tegelijk liet aloude klooster
der Benediktinessen tot een abdij verhief.
Tegelijkertijd wordt het 360ste jaar herdacht
sedert de dom van het eiland, een magnifieke
bouw, zijn koepel boven de golven van het
meer verheft. In de Chiemgouw wordt boven
dien nog een monument jarig en wel de kerk
van Grassau, die in 933 werd gesticht. Ter her
innering daaraan wordt een historisch volks
feest gegeven met medewerking van 200 leeken-
spelers.
In de bebnschte dalen tusschen München en
het Schliemeer, ligt het klooster Weyarn, dat
in den boerenopstand van 1705 een rol speelde.
Het wordt dit jaar acht eeuwen oud en ter
eere daarvan zal er eene volksmissie gegeven
worden. Acht eeuwen zijn eveneens verstreken
sedert de oprichting van het Cistercienser-
klooster in Waldsassen. Hier zal de dag her.
dacht worden door religieuse feesten, gepaard
aan eene demonstratie voor oude volksdrach
ten, een congres van plaatselijke dichters en
componisten en wetenschappelijke voordrach
ten over volkskunde.
Het aardige stadje Stadtprozelten viert zijn
600-jarig bestaan, en de oude kloosterkerk van
Seeon in het Chiemmeergebied den vijfhon
derdsten herinneringsdag aan haar inwijding.
De feesten zuilen met Pinksteren gevierd wor
den in tegenwoordigheid van alle Beiersche
kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders.
De steden Neuberg vom Wald en Rötz wil
len den vijfhonderdjarigen gedenkdag vieren
van den Hussietenveldslag bij Hiltersried en
ter eere daarvan zal er een hussietenmonument
op den Hussietenheuvel worden onthuld. Bo
vendien is het 1000 jaar geleden, dat Otto I
de Hongaren op het Lechveld versloeg. Overi
gens worden alle records op het gebied van
verjaardagen door de stad Weissenburg ge
slagen want hier gaat men op 18 Juni den
1700sten herinneringsdag vieren van de ver
woesting van de Romcinenburcht Biricianis.
RODENRIJS, 5 Mei, Coöp. groentenveiling-
vereen, Berkel en Rodenrijs GA.komkommers
le soort 1217.30, 2e soort 813, witte kom-
kommers ƒ17, bloemkool ƒ13, sla le soort ƒ0.90
2.30, 2e soort ƒ0,401.10 pér 100 stuks, stam-
prinsesseboonen 7095, snijboon en 5565. spi
nazie 1.50—1.80, postelein 10—12.60, tomaten A
39.20—54.80, B 36—46,20, C 36-46 per 100
k£„ pe en 8.80—15.70, selderij 1.30—1.50 per 100
boa, komkommerstek ƒ0.75—3.05 sla vellen 10—
23 ct. per kist. Aangevoerd 56.852 pond tomaten,
doorsneeprijs 22,70 per 10Ó pond.
ROTTERDAM, 5 Mei. (Coöp. Tuinbouwveiling
Rotterdam en Omstreken, G.A.) Holl. platglas-
komkommers le soort 11.50—15.20, 2e soort
9.1011.80, 3e soort 6.509.30, sla (Meikoning)
le soort 12.20, 2e soort 4090 ct. per 100 stuks,
komkommerstek 1115 ct., slavellen 25 ct.,
postelein 1114 ct. per leg., spinazie 1.50—5.20
per 100 leg., bloemkool le soort. 1318 ct., 2e soort
7—10 ct. per stuk, peen 1116 ct.. per bos, toma
ten A 22.60—27.30, B 24.30—26.10, C 20.10—
24.80, CC 13—18.00 per 100 pond. Aanvoer slft
841.000 krop,