NIEUW BRITSCH VOORSTEL INZAKE
CONSULTATIEF PACT.
BELANGRIJKE VERKLARING VAN
NORMAN DAVIS
HET GEREKE-PROCES.
DE REDE VAN BONCOUE
VRIJDAG 26 MEI 1938
VOORSTEL-SIMON IN EERSTE
LEZING AANGENOMEN.
DE GUMMISTOK.
M
DE ENGELSCH—RUSSISCHE
HANDELSOORLOG.
Spoedig einde verwacht.
DE GROOTSTE KRUISWEG VAN
EUROPA.
DE CHINEESCH—JAPANSCHE
OVEREENKOMST.
DE MAIIARADJA VAN ALWAR.
VERKLARINGEN OVER HET
GEBRUIK VAN GELD
MIDDELEN.
HEDEN DE KWESTIE DER
VEILIGHEID.
IS OOSTENRIJK WAARD TE
BESTAAN
SCHERP PLEIDOOI VAN VAUGOIN
VOOR OOSTENRIJKS ZELF-
STANDIGHEID.
DE MARINE-LUCHTVLOOT DER V. S.
EEN ONDERHOUD MET PROF.
EINSTEIN.
BEDELEN IN EGYPTE VERBODEN.
„Lessen over Nibelungentrouw kunnen
elders gegeven worden
CHINEESCHE PELGRIMS VOOR HET
HEILIG JAAR.
EEN STEMMING OVER OORLOGS-
DEELNEMING.
„GEEN ZINLOOZE BELANGEN-
POLITIEK".
Dr. Wagener over de inmenging in
het Duitsche bedrijfsleven.
WEER EEN WERVELSTORM IN DE
VEREEN. STATEN.
HONGARIJE'S LANDBOUWPOLITIEK.
GANDHI WAS WOENSDAG ZEER
ZWAK.
Paul Boncour tijdeim zijn te jongste
tm Qtmève.
GENEVE, 24 Mei. (V.D.) Namens de Brltsche
regeering heeft de minister van buitenlandsche
zaken, sir John Simon de ontwapeningsconfe
rentie een nieuw ontwerp-verdrag voorgelegd
voor de bepalingen betreffende de veiligheids
politiek van het ontwapeningsverdrag. Het
voorstel heeft denvolgenden inhoud:
In geval van een schending of dreigende
schending van het pact van Kellogg kan óf de
volkenbondsraad óf een staatonderteekenaar
van het entwapeningsverdrag, die geen lid is
van den volkenbond, een directe beraadslaging
voorstellen tusschen den volkenbondsraad of
de plenaire assemblée van den volkenbond en
een anderen staat-onderteekenaar van het ver
drag.
Een dergelijke beraadslaging houdt in:
Gedachtenwisseling bij een dreigende schen
ding van het pact van Kellogg ter vermijding
van een conflict en ter handhaving van den
vrede.
In geval van een schending van het volken
bondspact aanwending van allen invloed tot
herstel van den vrede.
Indien het herstellen van den vrede onmoge
lijk is geworden, moet worden vastgesteld,
welke partij verantwoordelijk moet worden
ëEDeId Amerikaansfche ambassadeur Norman
Davis legde bij de behandeling der veiligheids
bepalingen van het Engelsche ontwapenings
plan een nieuwe principieele verklaring af
betreffende de veiligheidspolitiek der Ameri-
kaansche regeering, volgens welke de Ver-
eenigde Staten verdere veiligheidsverplich
tingen voor de toekomst op zich nemen. Hij
verklaarde, dat de Amerikaansche regeering
de volgende verklaring, welke nog voor de
onderteekening van het ontwapeningsverdrag
in haar definitieve redactie zou worden vast
gesteld, bij de ratificatie van het ontwapenings
verdrag zal afleggen.
Het feit erkennend, dat iedere schending of
dreigende schending van het pact van Kellogg
een aangelegenheid is, welke alle staten-onder-
teekenaars van het ontwapeningsverdrag be
treft, verklaart de Amerikaansche regeering m
geval van een schending of dreigende schen
ding van het pact bereid te zijn te onderhan
delen in den geest van de handhaving van den
vrede ingeval een beraadslaging te dien einde
tot stand komt ingevolge de artikelen van het
eerste deel van het ontwapeningsverdrag. In
geval de Amerikaansche regeering toestemt
in een door een conferentie van mogendheden
genomen beslissing betreffende de vaststelling
van den aanvaller neemt de Amerikaansche
regeering op zich, zich van ieder optreden te
onthouden.
Norman Davis wees er op, dat het Engelsche
voorstel een uitstekende uitwerking van de
bepalingen inzake de veiligheidspolitiek be
teekent en in volledige overeenstemming is
met de laatste verklaring der Amerikaansche
regeering.
GENEVE, 24 Mei. (R.O.) De hoofdcommissie
der ontwapeningsconferentie heeft het nieuwe
voorstel van sir John Simon over het sluiten
van een consultatief pact in eerste lezing aan
genomen.
Fransche en Duitsche
reactie op Davis' verkla
ring.
GENEVE, 24 Mei. (VAN ONZEN CORRES
PONDENT). Norman Davis heeft vandaag op
een belangrijke wijze de beteekenis versterkt
van de verklaring, die hij Maandag in naam
van president Roosevelt had afgelegd over het
Amerikaansche prijsgeven van een strikte neu
traliteit in geval van een toekomstige schending
van het pact van Parijs. De nieuwe verklaring
van Norman Davis, waardoor de Maandag ge
geven verzekering van president Roosevelt een
bindende kracht op het oogenblik van de ra
tificatie der ontwapeningsconventie zal worden
gegeven, werd terecht algemeen toegejuicht.
Het is echter nog steeds onzeker, of wij hier
door inderdaad veel nader tot een succes der
conferentie gekomen zijn.
Interessant was, hoe verschillend Nadolny en
Paul Boncour op deze verklaring van Norman
Davis hebben gereageerd. Beide sprekers
waren enthousiast erover, doch terwijl Nadolny
meende, dat Amerika thans de veiligheid zoo
danig versterkt heeft, dat niets meer aan de
ontwapening in den weg staat, wees Paul
Boncour erop, dat de Amerikaansche verkla
ring thans den weg eerst geopend heeft voor
verdere afspraken ter versterking van de vei
ligheid.
Het Fransche standpunt is namelijk, dat de
Amerikaansche verklaring de Engelschen moet
bevrijd hebben van de angst bij gemeenschap
pelijke sanctiemaatregelen met de Amerikaan
sche vloot in botsing te komen. Engeland zal
thans, zoo redeneeren de Franschen, gerust tot
een Jiuropeesch veiligheidspact kunnen toe
treden
Natuurlijk zullen wij in het begin der vol
gende week een herhaling krijgen van den
strijd over het veiligheidspact. In afwachting
hiervan was de stemming vanmiddag in de
algemeene commissie ongekend lief. Er werd
geen onvriendelijk woord gesproken.
Helaas kon men nog niet aan den indruk ont
komen, dat alle complimentjes aan het adres
van sir John Simon, die den nieuwen tekst over
het consultatieve pact heeft ontworpen, en aan
Norman Davis voor zijn belangrijke verklaring,
grootendeels manoeuvres waren tusschen eener-
zijds Frankrijk, Polen en de Kleine Entente
en anderzijds Duitschland en Italië om de
gunst te verkrijgen van de Angelsaksers bij
den komenden strijd over de veiligheid. Wij
zijn vandaag intusschen iets opgeschoten door
dat de belangrijkste artikelen van het veilig
heidshoofdstuk van MacDonald's ontwerp-
conventie thans in eerste lezing in den nieuwen
door sir John Simon opgestelden tekst geener
lei bezwaren meer hebben ontmoet.
Het begrip „aanvaller
Aan het slot der vergadering begon de al
gemeene commissie opnieuw met de behande
ling van het rapport der veiligheidscommissie
onder voorzitterschap van Politis. Deze com
missie heeft het vraagstuk te bestudeeren ge
had van het sluiten van drie aanvullende con
venties als bijlagen van de ontwapeningscon
ventie in het belang van de veiligheid. Deze
zouden ten doel hebben:
de aanwijzing van den aanvaller;
de vaststelling van de daden van aanval;
het sluiten van een Europeesch veiligheids
pact.
Politis gaf vandaag een toelichting tot de
eerste bijlage.
Hij deelde mede, dat de meerderheid van de
veiligheidscommissie, die uit achttien leden had
bestaan, van meening was, dat in een afzon
derlijke acte zou moeten overeengekomen
gorden, dat de staten zich verplichten als aan
valler te beschouwen den staat, die bij het
internationaal geschil het eerst een der vol
gende daden verricht heeft:
Oorlogsverklaring;
Inval in vreemd grondgebied met gewapende
strijdkrachten;
Aanval met de strijdkrachten van leger, vloot
of lucht op grondgebied, schepen of vliegtuigen
van een anderen staat;
Kustblokkade van een anderen staat;
Steun aan gewapende benden, die het grond
gebied van een anderen staat zijn binnen
gevallen.
In een volgend artikel van de te ondertee
kenen bijlage zou moeten overeengekomen
worden, dat geenerlei overeenkomst van poli-
tieken-, militairen, economischen of welken
anderen aard ook als voorwendsel of recht
vaardiging van een aanval als bedoeld in ar
tikel 19 zal kunnen dienen.
Politis deelde mede, dat een minderheid van
6 van de 18 leden, n.l. Duitschland, Engeland,
Hongarije, Italië, Spanje en Zwitserland zich
met deze bepalingen niet hebben kunnen ver
eenigen, omdat zij ze te straf vonden en de
voorkeur gaven aan een regeling, die de moge
lijkheid openlaat, bij de aanwijzing van den
staat-aanvaller met de bizondere omstandig
heden van ieder geval rekening te houden.
De algemeene commissie zal ook morgen op
Hemelvaartsdag vergaderen. Des ochtends zal
aan de beurt komen het hoofdstuk over de
vlootbeperking, terwijl des middags de veilig
heidsbesprekingen zullen worden voortgezet.
WASHINGTON, 24 Mei. (V.D.) Isjii heeft
president Roosevelt medegedeeld, dat het door
Amerika vastgestelde begrip „aanvaller-natie"
niet door Japan wordt goedgekeurd, omdat de
interpretatie van dit begrip in de verschillende
werelddeelen anders is.
De beperking der defensie
uitgaven.
GENèVE. 24 Mei (W.B.) De commissie voor
de defensie-uitgaven van de ontwapeningscon
ferentie behandelt sedert gisteren weer de
mogelijkheid van een indirecte bewapenings
vermindering door beperking van en controle
op de uitgaven voor de nationale defensie.
De commissie heeft de technische mogelijk
heid hiervan vastgesteld en het sluiten van een
internationaal verdrag uitvoerbaar verklaard.
De vertegenwoordigers van Duitschland, Ita
lië, Japan en de Vereenigde Staten zijn daaren
tegen van meening, dat een zich bij verdrag
binden met betrekking tot de grootte van de
uitgaven voor de nationale defensie onuitvoer
baar is, zoolang niet de thans bestaande gebre
ken in het systeem uit den weg zijn geruimd.
De Poolsche vlieger Skarszinski wordt, na
zijn geslaagde oceaanvlucht te Rio de
Janeiro begroet door den Poolschen
gezant aldaar.
MOSKOU, 24 Mei. (V.D.) In politieke krin
gen neemt men aan, dat na aankomst van den
Russischen volkscommissaris Litwinoff in Lon
den de kwestie der Russiseh-Engelsche betrek
kingen ernstig met de leiders der Britsche re
geering zal worden besproken.
Rusland heeft de Engelsche regeering laten
mededeelen, dat het den handelsoorlog zou
willen bijleggen. De Russische regeering is
bereid de beide ingenieurs der Vickers-maat-
schappij, MacDonald en Thornton uit de hech
tenis te ontslaan, wanneer de Britsche regeering
den economischen boycot tegen Rusland op
geeft.
Betoogende burgemeesters en nog wat.
Onze Brusselsche correspondent meldt ons
Dinsdag zijn bijna al de socialistische burge
meesters van België (17 uit het Vlaamsche land
en 310 uit Wallonië) naar Brussel gekomen, om
er te manifesteeren tegen bepaalde regelingen
van den werkloozensteun, aan de hand der voor
genomen volmachtmaatregelen.
Toen zij in de neutrale zóne van de Wetstraat,
met haar parlements- en ministerieele gebou
wen, kwamen, werden zij door politie tegen
gehouden, omdat daar alleen maar bij uitzon
dering in groep mag gemanifesteerd worden.
De burgemeesters, waarvan een delegatie
door den minister van binnenlandsche zaken
moest ontvangen worden, hadden toestemming
gekregen om in de Wetstraat te komen, doch de
chef van politie scheen in dit verband geen in
structies te hebben gekregen. Waar de edel-
achtbaren niet aan zijn bevel wilden voldoen,
deed hij zijn manschappen den gummistok voor
den dag halen en de burgemeesters, die in hun
respectievelijke gemeenten zelf hoofd van poli
tie zijn, zouden ongetwijfeld met de „matrak
ken" hebben kennis gemaakt, indien intusschen
de ijverige chef geen nadere instructies had ge
kregen.
In de annalen der politie zal dit incident wel
eenig zijn. Het moest natuurlijk weer te Brus
sel voorvallen, waar nog heel wat op de in
richting en het optreden der politie is te zeg
gen.
In verband met dit laatste, kwam ons ter
oore, dat een Hollander, zekere W. die dezer
dagen wegens diefstal was gearresteerd, door
de Brusselsche politie met. gummistokken be
werkt is, om hem te dwingen bekentenissen af
te leggen, ook over diefstallen waarmede de
man beweerde niets te maken te hebben ge
had,.
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
Xe Bassenge, in Zuid-Limburg, is men bezig
rond een grot van O. L. Vr. van Lourdes, die
door de paters van het H. Sacrament bediend
wordt, een monumentalen kruisweg te plaatsen,
onder leiding van den Mechelschen beeldhou
wer Jef Jacobs. Elke statie zal 4 m. hoog en
3.50 m. breed breed zijn en pl.m. 6000 kgr.
wegen.
Onder de talrijke pelgrims, die elk jaar naar
Bassenge komen, bevinden zich altijd veel
Nederlanders.
PARIJS, 24 Mei. (R.O.) Naar het agentschap
Indo-Pacifique uit Peking verneemt, zou het
hedenmorgen onderteekende ChineeschJa
pansche verdrag het karakter hebben van een
tijdelijke militaire overeenkomst.
"De Japansche onmarsch zou beperkt blijven
tot speciale gebieden. De Chineesche troepen
zullen zoo spoedig mogelijk uit Kinang worden
teruggetrok ken
De Chineesche autoriteiten zullen de verant
woordelijkheid op zich nemen voor de rust en
de orde in het ontruimde gebied.
Naar verluidt hebben de Japanners het bevel
tot het bezetten van Peking ingetrokken.
SIMLA, 24 Mei. (R.O.) De maharadja van
Alwar is naar Mount Abu vertrokken, als ge
volg van meeningsverschillen, die hij met de
regeering van Indië heeft over de wijze, waar
op hij den staat bestuurt.
Verwacht wordt, dat de maharadja na een
week te Mount Abu te hebben vertoeft, naar
Londen zal vertrekken.
De financieele toestand van Alwar geeft re
den tot groote ongerustheid en de hoofdoorza
ken van de geschillen tusschen de regeering
en den maharadja betreffen het vraagstuk van
de belasting-inning eh de weigering van den
maharadja, om met een toelage van 15.000
pond genoegen te nemen.
Gedurende de afwezigheid van den bestuur
der zal de Britsch-Indische premier het beheer
van den staat op zich nemen.
BERLIJN, 24 Mei (W.B.) Bij de heden voort
gezette behandeling van het Gereke-proces
werd als eerste getuige Frau Herminghaus ge
hoord, die secretaresse is van het Landvolks-
bureau.
Ieder op het bureau was, volgens haar, ervan
overtuigd, dat het bondsblad dat dr. Gereke
onder zijn beheer had, zijn persoonlijk eigen
dom was.
Op de vraag waar de overgebleven gelden
van het Hindenburg-verkiezingsfonds gebleven
zijn, beroept de getuige zich op haar plicht tot
discretie. Op aandringen van den Staatsanwalt
zegt ze tenslotte, slechts te kunnen verklaren,
dat zij gehoord heeft, waar dr. Gereke de
gelden gegeven heeft die hij persoonlijk inge
zameld heeft.
Dr. Gereke: Ik heb tevoren gezegd, dat ik
over bepaalde dingen discretie wilde bewaren.
Wanneer thans echter door de vragen van den
Staatsanwalt een verkeerde indruk wordt
gewekt, dan dwingt men mij, op de bron in te
gaan, waaruit de zeer belangrijke bedragen ge
vloeid zijn, welke ik in 't belang van den rijks
president heb ingezameld.
Advocaat Langbehn: Van de 7 millioen voor
de Hindenburg-verkiezing heeft dr. Gereke het
grootste deel zelf ingezameld. Hij had zich
verplicht, over de gevers niets te zeggen. Thans
wordt echter de indruk gewekt, alsof dat alles
gelden waren, die van den hoofdkassier Gru-
now afkomstig waren. Tegen dit verwijt moe
ten wij ons verzetten.
Het O.M.: Ons interesseert slechts de kwestie,
of de 1.390.000 Mark, waarover ten deele in den
vorm van onjuist belegde uitgaven in het Ge-
reke-bureau beschikt is, van den hoofdkassier
Grunow kwamen, of niet.
De getuige Frau Herminghaus antwoordt be
vestigend op de vraag, of ze verklaard heeft,
iedereen te zullen wurgen, die dr. Gereke zou
veroordeelen.
De volgende getuige, Frau Gebhardt, ver
klaart, dat ze heeft aangenomen, dat het tijd
schrift bondseigendom was.
Zij had zich daarom erover verwonderd, dat
dr Gereke zulke hooge sommen uit het winst
saldo van het tijdschrift voor zijn particuliere
doeleinden nam. Zij zeide echter tenslotte tot
zichzelf, dat dr. Gereke dit zelf met den bond
moest uitmaken.
Na de middagpauze werd o.a. de redacteur dr.
Gotthold Muehlner, hoofdredacteur van bet
bondsorgaan en perschef van het Landgemem-
deverband, als getuige gehoord.
Ook hij verklaarde het bondstijdschrift als
eigendom van dr. Gereke te hebben beschouwd,
want deze had alleen over al de dingen van
het blad beslist en ook door bestuursleden was
nimmer een twijfel erover geuit, dat het blad
het eigendom van dr. Gereke was.
Wat de kwestie der Hindenburg verkiezing
betreft, verklaart getuige dr. Muehlner, da*
dr. Gereke van den beginnen af met hem er
over had gesproken, dat de voor ae Hinden-
burg-verkiezing verzamelde gelden oos ter fi
nanciering eener Hindenburg-politiek na af
loop der verkiezing gebruikt zouden worden.
Voor de afrekening met de Hindenburg-com
missie zouden de uitgaven valsch belegd wor
den.
Verder deelde getuige op vragen mede, dat
hijzelf naar een boekdrukker was gegaan en
hem in oodracht van drGereke had last ge
geven, gefingeerde rekeningen te vervaardigen.
Op de vraag van den voorzitter aan getuige,
of hij tegen zulk een handelwijze geen bede":
kin» had gehad, antwoordde getuige, dat hij
deze manier van doen om politieke redenen
voor geoorloofd had gehouden.
Beklaagde dr. Gereke (tot getuige): Heb ik
GENèVE, 24 Mel. (R. O.) Havas meldt: De
groote gebeurtenis van den dag van gisteren
was de rede van Boncour over de kwestie „af
schaffing van oorlogsmateriaal".
Met een moed, die door iedereen erkend
werd, heeft hij de positie van Frankrijk uit
eengezet en duidelijk te verstaan gegeven, dat
Frankrijk trouw blijft aan zijn verplichtingen,
trouw ook aan zijn principe van georganiseer-
den en gecontroleerden vrede.
Men had geïnsinueerd, dat Frankrijk bereid
was, een deel van zijn thesis „ontwapening na
veiligheid" prijs te geven, door de veiligheid
op te offeren. Thans is dienaangaande alle
twijfel opgeheven. De rede van Boncour was
in volkomen overeenstemming met het stand
punt van Daladier, den Franschen minister
president.
Frankrijk, zeide hij, wenscht meer dan wie
ook verlichting van zijn militaire lasten en
dus beslissingen ten aanzien van een mogelijke
ontwapening, echter op voorwaarde dat, on
danks die ontwapening, de veiligheid gewaar
borgd is, en dat een controle op de bewape
ning verzekerd is.
De geirriteerde verbazing van de Duitsche
delegatie wekt verwondering te Parijs, immers
Frankrijk heeft nimmer te kennen gegeven, dat
zijn standpunt inzake ontwapening wijziging
kon ondergaan.
In Britsche kripgen te Genève heeft Boncour's
rede trouwens niet die ontstemming gewekt.
Mén erkent daar, dat Boncour's rede een daad
is van loyauteit en eerlijkheid jegens de ontwa
peningsconferentie.
De ontwikkeling te Genève zal nu een snel
ler verloop nemen. Het hoofdstuk veiligheid
komt vandaag ter sprake. En de vredelievende
verklaringen, welke van zoo vele zijden zijn
afgelegd, zullen nu werkelijkheid moeten blij
ken.
De Engelsche pers zeer ont
stemd.
LONDEN, 24 Mei. (R. O.) Inzake de gebeur
tenissen van gisteren in de hoofdcommissie der
ontwapeningsconferentie schrijft de „News
Chronicle", dat tengevolge van de verklarin
gen van den Franschen minister van buiten
landsche zaken, Paul Boncour, een sombere
stemming geheerscht heeft.
Het Britsche ontwapeningsplan is wel niet
vernietigd, doch het voorgevallene stemt ont
moedigend.
De „Daily Herald" spreekt van een nieuwe
storing in de onderhandelingen door Frankrijk.
De „Daily Mail" constateert, dat Duitschland's
houding verzoenend is, terwijl de Franschen
hun ontevredenheid betuigen. Het blad twij
felt aan de mogelijkheid, om vóór de bijeen
komst van de economische wereldconferentie
een conventie tot stand te brengen.
De „Mornjig Post" zegt, dat Frankrijk ob
structie voert.
De „Daily Telegraph" richt in een hoofdarti
kel een ernstige vermaning aan Frankrijk en
het blad zegt, dat de in eenige Fransche bla
den betoonde teleurstelling over de Amerikaan
sche verklaring in Engeland geen weerklank
zal vinden. De toezegging van Norman Davis
is verder gegaan, dan verwacht kon worden.
Een absolute veiligheidswaarborg is onmogelijk.
Het verdrag van Locarno en het vier-mogend-
heden-pact, indien het althans tot stand komt,
zouden Frankrijk volkomen tegen aanvallen
beveiligen.
De correspondent van de „Times" schrijft: De
rede van Paul Boncour is niet handig geweest,
f Het was niet noodig geweest, dat hij het woord
nam. Doch klaarblijkelijk heeft hij aan de
onzekere positie van het Fransche kabinet ge
dacht en niet aan de internationale meening,
WASHINGTON, 24 Mei. (R.o.) Het plan
om een derde deel van de luchtvloot der ma
rine met ingang van 1 Juli a.s. gedurende een
half jaar buiten gebruik te stellen, is opgege-
ven.
Naar men gelooft, zou hierdoor slechts een
besparing van millioen dollar verkregen
worden.
ONGELUK IN ONDERGRONDSCHE.
NEW YORK, 24 Mei (V.D.) In Brooklyn heeft
een ernstig ongeluk plaats gehad met den on-
dergrondschen spoorweg. Een exprestrein reed
door het haltesignaal en op een trein, welke
juist het station Brooklyn-museum had ver
laten.
De bestuurder van den exprestrein werd ge
dood, vier reizigers werden ernstig en 25 licht
gewond.
Een hulpwagen van de politie en de brand
weer begaven zich direct naar de plaats van het
ongeluk en borg de gewonden, die voor een ge
deelte moesten worden bevrijd uit het puin
van de wagens.
MASSA—HONGERSTAKING.
KATTOWITZ, 24 Mei. (H.N.) Een deel der
arbeiders van de Königshütte is tot een hon
gerstaking overgegaan. Vijfhonderd van de
1000 arbeiders hebben zich daarbij aangesloten,
teneinde te verkrijgen, dat de directie de ar
beidsgelegenheid uitbreidt.
130 NEGERS VAN DORST OMGEKOMEN.
LONDEN, 24 Mei. (H. N.) Volgens uit Kenya
ontvangen berichten zijn 130 leden van een
Somalistam, welke van Italiaansch Somaliland
op reis was naar Kenya, in den woestijn van
dorst omgekomen.
PARIJS, 24 Mei. (R.O.) Een speciale corres
pondent van de „Excelsior" heeft te Le Coq
(België) een onderhoud gehad met professor
Einstein.
In antwoord op een desbetreffende vraag,
verklaarde Einstein, dat hij overal kan werken,
zelfs aan de Noordpool, als hij maar alleen ge
laten werd.
Om streng wetenschappelijk werk te verrich
ten, aldus Einstein, is het noodzakelijk, dat men
geheel aan zichzelf wordt overgelaten.
Professor" Einstein gaf uiting aan zijn dank
baarheid ten opzichte van het Collége de France
dat een specialen leerstoel in de wis- en na
tuurkunde voor hem heeft opgericht.
Deze uitnoodiging van het Collége de France,
aldus professor Einstein, is het gevolg van de
gevoelens van rechtvaardigheid en verantwoor
delijkheid, die de moreele basis vormen van de
politieke en moreele handelingen van Frank
rijk.
De professor weigerde te spreken over de
politiek.
CAIRO, 23 Mei. (R.O.) De ministerraad heeft
een wet aangenomen, waarbij bedelen wordt
verboden.
De bedelaars in Egypte gaven dit land de
reputatie van het meest lastige van de geheele
wereld voor toeristen. Kreupelen, lammen,
blinden hadden hun vaste standplaatsten, van
waar zij de voorbijgangers lastig vielen met
hun voortdurend' gejammer.
Vele van deze bedelaars maken deel uit
van georganiseerde .bonden" 's ochtends wor
den zij „uitgezet" en *s avonds weer „opge
haald". Hetgeen zij hebben opgehaald, moet
natuurlijk aan den leider van den bond wor
den afgestaan.
Het zal voor de autoriteiten geen gemakke
lijke zaak zijn de wet, waarbij het bedelen
wordt verboden, door te voeren.
AUTOMATISCHE S.O.S. SIGNALEN-
MOSKOU, 23 Mei (R.O.) De sovjet-Russische
ingenieur Lanskow heeft een toestel voor het
automatisch uitzenden van S.O.S.-signalen uit
gevonden.
Het is uiterst eenvoudig te hanteeren. Door
een druk op den knop worden de signalen uit
gezonden en gelijktijdig kan met behulp van
een inrichting, die aan een rekenmachine herin
nert, in slechts 3 of 4 seconden de positie van
het schip nauwkeurig worden aangegeven. De
proefnemingen zijn uitnemend geslaagd.
FRANS JOSEF'S GRAFTOMBE BEDREIGD-
WEENEN, 23 Mei. (R.O.) Vanuit een onder-
aardsch kanaal dringt het water door in de
Kaisersgruft aan de Neuer Markt, waar alle
Habsburgsche keizers begraven liggen. Vooral
de graftombe van keizer Frans Josef wordt
ernstig bedreigd.
Zooals men weet, is de Kaisersgruft nog het
eenige bezit, dat de Habsburgers in Weenen
hebben en dat als zoodanig wordt erkend.
Thans wordt een fonds gevormd den
grafkelder te herstellen.
u niet opgedragen, bepaalde sommen op be
paalde plaatsen uit te geven in het belang van jT-ankrijk van het eerste belang is.
de Hindenberg-verkiezmg en heb ik u met ge
zegd, dat deze sommen waarschijnlijk later als
aan u betaald zouden cornpareeren?
De getuige antwoordt op deze vraag bevesti
gend.
Dr. Gereke: Heb ik u niet de namen der
vooraanstaande en met den rijkspresident in
nauw contact staande personen genoemd, waar- j stellen te aanvaarden,
mee het ontwerp-contract tot oprichting van
een Hindenburg-blad was besproken, u opleg
gend, deze zaak zeer discreet te behandelen.
Ook deze vraag beantwoordt getuige bevesti
gend.
De Rijksdagbrand.
BERLIJN, 24 Mei (W.B.) De onderzoekingen
van het rijksgerecht inzake de brandstichting
in den rijksdag zijn bijna afgeloopen. In de
eerste Junidagen zullen ze denkelijk voltooid
Z1Vele honderden getuigen zijn in den loop
der maanden gehoord.
Wanneer de hoofdbehandeling van het straf
proces zal beginnen, hangt af van de beslissing
van het rijksgerecht.
Er valt niet op te rekenen, dat, gelijk eens
beweerd werd, het proces inzake de brandstich
ting in den rijksdag met andere tegen com
munistische leiders aanhangige processen tot
een groot communistenproces zal worden ver
bonden. Het proces zal veeleer als een speciaal
proces afzonderlijk behandeld worden.
WEENEN, 23 Mei. (W. B.) De Oostenrijksche
minister van Oorlog Vaugoin heeft hedenavond
een zeer scherpe radiorede gehouden onder den
titel: „Is Oostenrijk waard te blijven bestaan?"
waarin hij niet alleen een krachtig pleidooi hield
voor de zelfstandigheid van Oostenrijk, maar
tevens heftige aanvallen deed op de nationaal-
socialistische actie, die in zijn land wordt ge
voerd.
Rampzalige invloeden, grootendeels van bui
tenaf, aldus de minister, trachten in dezen tijd
ons volk af te brengen van zijn oud ingeworteld
geloof en zijn volksaard. Zelfs wordt getracht,
den waren Oostenrijkers in hun eigen land den
oorlog te verklaren".
Doch hoe sterker dit onvaderlandslievende
streven zich kenbaar maakt, des te krachtiger
sluiten zich de rijen der vaderlandslievenden
aaneen. Zij scharen zich in steeds grooter getal
om het Oostenrijksche vaandel, om de afval
ligen en hoogverraders tot zwijgen te brengen.
Wat het leger betreft, dit staat boven alle par
tijen en klassen.
Het Oostenrijksche bewustzijn beteekent: Het
zich trotsch uitspreken voor dien Duitschen
stam, waaraan de gedachten van een Duitscher
in de eerste plaats zijn gewijd, den stam, die
grootendeels het „deutschtum" heeft doen ont
staan. Oostenrijk was reeds een bloeiende Duit
sche staat, toen andere stammen, die thans het
„Deutschtum" voor zich alléén opeischen, nog
in het geheel niet inzagen, wat Duitsch-zijn
eigenlijk beteekent.
In strijd met de leuze, dat het Oostenrijksche
volksbewustzijn een tegenstelling vormt tot het
„Deutschtum", leert de geschiedenis, aldus
minister Vaugoin, dat Oostenrijk nooit zijn
wapens ten aanval tegen andere Duitschers
heeft opgeheven, dat echter wel vele andere
Duitsche stammen Oostenrijk hebben aangeval
len en in een oorlog hebben betrokken.
Ook in de toekomst zal Oostenrijk steeds
slechts blijven werken en strijden voor de be
scherming van alle Duitschers.
„Lessen over Nibelungentrouw" kunnen over
al elders worden gegeven, maar niet aan ons,
Oostenrijkers. De nationale vernieuwing, welke
door het hakenkruis wordt gepropageerd, be
staat voor ons in het weer doen opleven van het
Oostenrijksche bewustzijn en in een krachtige
bestrijding van alle pogingen, om dit bewustzijn
te vernietigen.
Wij verklaren thans: Het is uit met den strijd
tegen den Oostenrijkschen aard. Het is uit met
onze lankmoedigheid jegens de aanmatiging van
diegenen, die onder het mom der nationale
eenheid Oostenrijk willen „opslokken" en van
diegenen, die Oostenrijk onder den voet willen
loopen".
Het Oostenrijksche volk zal, als men het in
zijn recht aantast, middelen en wegen vinden,
om te bewijzen, dat een Duitsche stam van
Oostenrijksch hout niet te vellen is. Men begreep
in Oostenrijk steeds wat Nibelungentrouw was,
wanneer 't om het lot van 't geheele „Deutsch
tum" ging.
Terwijl Oostenrijk herhaaldelijk aan de wes
telijke grenzen van het Duitsche rijk doodbloed
de, bleven andere Duitsche staten of neutraal
of zij sloten afzonderlijk vrede, of liepen naar
het vijandelijke kamp over. Er zijn Duitsche
staten, die zich door niets lieten weerhouden,
om het Duitsche Oostenrijk aan te vallen,
i Gedurende den wereldoorlog hebben de Oos-
tenrijksch-Hongaarsche legers den rug van
welke toch op het oogenblik en speciaal voo^ duitschland tegen de Russische overmacht ge-
-- - dekt, wij hebben zelfs onze geheele machts
positie opgeofferd, opdat Duitschland zou blijven
bestaan. De Oostenrijker is geen slappeling.
„Onmogelijk" meent Washington.
WASHINGTON, 24 Mei. (R. O.) In officieele
kringen is men van oordeel, dat het voor de
Vereenigde Staten volkomen onmogelijk is, de
gisteren te Genève door Frankrijk gedane voor-
Een telegram uit Peking meldt, dat een
groep pelgrims zich te Shanghai heeft inge
scheept op de Italiaansche pakketboot „Conté
"Verdi', met bestemming voor Rome. Onder de
passagiers bevinden zich negen bisschoppen,
(waarvan vier Chineezen) verder zeven pries
ters een twintigtal leeken, meestal leiders van
de Katholieke Actie. Zij begeven zich naar
Rome om daar het H. Jaar te vieren en mede
tegenwoordig te zijn bij de wijding der vijf
Aziatische bisschoppen door den H. Vader in
den Sint Pieter op 11 Juni a.s.
Onthoofding in Oost-Pruisen.
ELBING (Oost-Pruisen), 24 Mei. (W.B.) In
den tuin van het plaatselijke rechtsgebouw is
hedenochtend om zes uur de werkman Schi-
manski met de bijl onthoofd.
Schimanski had in Januari van het vorige
jaar de 16-jarige dochter van den landeigenaar
Legal met een stuk hout neergeslagen, nadat
hij getracht had zich aan het meisje te ver
grijpen.
BERLIJN, 23 Mei (V.D.) De rijkscommissaris
voor het bedrijfsleven, dr. Wagener, heeft o.m.
verklaard:
Steeds weer ontvang ik mededeeling, dat
groepen van partijgenooten en personen, die
der partij nastaan, zich aaneensluiten om als
strijdhond zich in het bedrijfsleven te mengen.
Zij verwijderen personen uit hun posities, slui
ten ondernemingen en benoemen commissaris
sen. Meestal zijn deze partijgenooten pas in de
laatste maanden tot de partij toegetreden, dik
wijls zijn zij zelfs slechts provocateurs.
De oude partijgenooten der N.S.D.A.P. en alle
dienstinstanties der partij wijzen dit onverant
woordelijke optreden met alle beslistheid van
de hand. Zij zijn zich er van bewust, dat een
wedergezondmaking van het Duitsche bedrijfs
leven en een terugleiding van vele millioenen
werklooze merischen in het arbeidsproces, niet
bevorderd, doch integendeel geremd worden
door deze zinlooze en verwerpelijke belangen-
politiek. Niet door kleine groepjes onverant
woordelijke provocateurs, maar slechts door
een doelbewuste, van hoogerhand uit geleide
reorganisatie, kan de heerschappij der natio-
naal-socialistische wereldbeschouwing ook in
het bedrijfsleven worden ingevoerd. Het komt
er evenwel op het oogenblik minder op aan, dat
het slagwoord „gelijkschakeling" overal triom
fen viert dan dat rust en orde terugkeeren.
Ik bepaal derhalve, dat alle strijdhonden, welke
op het gebied van het bedrijfsleven zijn ge
vormd, worden ontbonden, met uitzondering
van de organisatie jmm» partijgenoot ds. van
^Rintelea,
NEW HAVEN, (Connecticut) 24 Mei. (R.O.)
Onlangs is onder de' studenten van Yale-uni-
versiteit een stemming gehouden over hun
meening ten aanzien van deelneming aan een
oorlog.
1303 studenten brachten hun stem uit en hier
van verklaarden 628, dat zij bereid waren aan
eiken oorlog deel te nemen, die door den pre
sident en het congres was goedgekeurd. 459
zeiden alleen aan een oorlog mee te zullen
doen, indien een inval plaats had in het vaste
land van Amerika. 213 zeiden onder geen en
kele omstandigheid aan een oorlog te zullen
meedoen.
Minder dan de helft derhalve toonde zich
bereid, onvoorwaardelijk in den oorlog te gaan.
30 dooden, tien millioen schade.
NEW-YORK, 24 Mei. (H.N.) Uit Kansas City
wordt gemeld, dat de staten Kansas en Ne-
braska door een wervelstorm bezocht zijn. De
aangerichte schade wordt op 10 millioen dollar
geraamd. Dertig personen zijn om het leven
gekomen, terwijl talrijke anderen gewond
werden.
BOEDAPEST, 24 Mei. (R.O.) In een te Szeg.
zard gehouden rede behandelde de Hongaar-
sche minister-president Gömbös de actueele
vraagstukken der Hongaarsche landbouwpoli
tiek, tot welker belangrijksten factor de afzet
van de Hongaarsche landbouwproducten be
hoort.
De Midden-Europeesche landen, aldus ver
klaarde Gömbös, zijn op elkaar aangewezen.
Evenals Oostenrijk en Italië. Zoo zal ook het
nieuwe Duitschland het streven van Hongarije,
om zijn landbouwproducten te verkoopen, be
grijpen.
INTERNATIONALE KATTEN-
TENTOONSTELLING.
ROME, 23 Mei (V. D.). In het kader van de
„Triënnale", wordt 28, 29 en 30 Mei een inter
nationale kattententoonstelling gehouden.
Het is de eerste maal, dat een soortgelijke
expositie in Italië plaats vindt. De tentoon
stelling bestaat uit verschillende afdeelingen.
Er worden wilde katten en huiskatten, Angora-,
Perzische ea Siameesche katten geëxposeerd.
Onze kracht bestaat weliswaar niet in agres
sieve ruwheden en zinneloos machtsgebruik,
maar uit een ware met wijs verstand en over
leg gebruikte energie.
Minister Vaugoin eindigde zijn rede aldus:
„Wij verdedigen onze posities zonder afstoo-
tend radicalisme. Dèt zijn de ziels-eigenschap-
pen van ons volk, welks hooge cultuur niet an
ders toelaat.
Het is niet de schuld van den Oostenrijker,
dat thans het „Deutschtum" niet meer die be
teekenis in de rij der groote mogendheden heeft,
welke het vroeger bezat."
BOMBAY, 24 Mei. (V.D.) Mahatma GandhI
was Woensdag, den 15den dag van zijn voedsel-
staking, zeer zwak. Voor de eerste maal was
hij niet in staat, zich te wasschen. Hij is even
wel optimistisch gestemd en verklaarde, nog
groote energie te hebben.
POONA, 24 Mei (R.O.) Ofschoon de vitalitèit
van Gandhi langzaam afneemt en hij niet meer
in bed mag opzitten, noch zich op de zijde kee-
ren, zal hij waarschijnlijk de vastenperiode, die
29 Mei a.s. eindigt, overleven.
EEN NIEUWE SMOKKELAARSTRUC.
KEULEN, 23 Maart. (R.O.) De smokkelaars
aan de Nederlandsch-Duitsche grens hebben
thans een nieuwe truc uitgedacht om de douane
te verschalken.
Eenige dagen geleden bemerkten de douane
beambten een bende smokkelaars en onmid
dellijk begonnen 'zij jacht op hen te maken,
doch plotseling schenen de gezochten verdwe
nen.
Eerst na lang zoeken ontdekten de beambten
dat de smokkelaars waren omgetooverd in
denneboomen, d.w.z. hun rug en pakken smok
kelwaar waren zorgvuldig bedekt met schors
en takken van dennen, door welke camouflage
zij hadden gedacht onzichtbaar te zijn.
DE STAKING IN ANDALUSIë BEëINDIGD
SEVILLA, 23 Mei. (R. O.) Na onderhande
lingen tusschen den minister van binnenland
sche zaken en vertegenwoordigers van de An-
dalusische economische federaties Is het werk
op normale wijze hervat.
Uit Madrid is een speciale politie-brigade
overgekomen, die zeventig bekende extremis
ten heeft gearresteerd.
nik.
