is
i
SCHOONMOEDERS
HORTENSE DE BEAUHARNAIS.
ALICE NAHON.
EN
PASS
ZATERDAG 27 MEI 1933
BABY BEGINT MEE TE ETEN
EENIGE RECEPTEN VOOR
WARME DAGEN.
KIPPEPOOTJES.
rNW™1
TUIN- EN VACANTIEKLEEREN
VOOR KINDEREN.
DAMES-RETRAITE.
KUNT U MIJ OOK ZEGGEN.
EEN BOEK MET TRUFFELS.
GESTREEPTE STOF.
KONINGIN VAN HOLLAND.
In de Hors-d'oeuvres van de vorige week
wijst P. Hermans er op, dat er eigenlijk nog
nooit een handleiding voor schoonmoeders ge
schreven is en met de Fransche schrijfster Hu-
guette Gamier, vraagt hij wie den moed zou
hebben een verhandeling te schrijven over:
„l'art d'être belle-mère".
Dat 't moeilijk is, bewijst reeds de titel
„l'art, een kunst". En 'n kunst moet ons bij
onze geboorte zijn medegegeven, of met har
den arbeid, zwaren strijd en zelfoverwinning
worden aangeleerd.
Toch is er wèl over geschreven en, als de
auteur eens in zijn bibliotheek snuffelen wil,
vindt hij mogelijk het boek: „das Himmelreich
auf Erden" door H. Mohr priester; in 't Hol-
landsch onder den titel „het Huis op de rots"
vertaald door een Norbertijn van Averbode.
Het boekje is een schat, waar men allerlei
raad en bemoediging in vinden kan; en waarin
ook aan de schoonmoeders een viertal bladzij
den zijn gewijd.
„Iedereen weet", aldus de aanhef „dat schoon
moeder en boos meestal aaneengekoppeld
staan. Daartegenover staat het opmerkenswaar
dig feit dat de H. Geest zelf in het oud testa-
mentisch Boek Ruth het hooglied zingt van de
goede schoonmoeder.
En wie de waarheid wil dienen, moet grif
weg erkennen, dat de edele Noëmi veel navolg
sters heeft onder alle streken des hemels en in
alle tijden...."
Maar dit is nog geen handleiding, zult ge
zeggen.
Luister maar verder: „Het huwelijk is een
zaamheid, maar eenzaamheid met tweeën;; het
duldt geen inmenging van derde personen. Er
is niet altijd aan te ontkomen, doch, waar 't
kan, zou de schoonmoeder moeten wegblijven
uit de groeiende intimiteit. De schoonmoeder
moet de Noëmi zijn als in het boek Ruth met
haar fijnvoelend zelfvergeten, haar edele op
offering voor der kinderen geluk.
De ware liefde heeft maar één gedachte: „te
geven en niets te eischen".
De moeilijke kwestie van de schoonmoeder
vindt haar oplossing in het woord van het be
kende 13de kapittel uit den eersten brief aan
de Corinthiërs:
„De liefde kent geen afgunst, zij handelt niet
onbescheiden, zij is niet opgeblazen, niet eer
zuchtig, niet zich zelf-zoekend, zij laat zich niet
verbitteren, zij denkt niet aan kwade bedoelin
gen".
Gij moeder die niet anders beoogt dan het
welzijn der jonge echtgenooten, wordt een
Noëmi door liefdevol zelfvergeten, en uw naam
zal gezegend worden. Iets hoogers kan een
mensch hier op aarde niet bereiken, dan dat
hij een zegen wordt voor anderen; en wie ook
maar éénen mensch in deze wereld vol verwar
ring, en duisternis een leidende sterre, een
koesterende zon is geweest, die heeft een
schooner leven gehad dan wanneer hij wegens
schitterend vernuft door 't nageslacht had ver
diend geprezen te worden.
Als de vrouw van uw zoon, o moeder, u ééns
diep in de oogen kijkt en, zonder een woord te
spreken, bedankt voor alles wat zij aan U heeft
gehad, hef dan blijmoedig het sterfbed van Si
meon aan, want ook uw oogen hebben het heil
gezien".
Met drie wenken besluit de schrijver als
volgt:
„Vooreerst zoek de schuld voor minder goede
verstandhouding, niet altijd bij den ander, maar
weet te erkennen, dat gij zelf verkeerd hebt ge
daan.
Tweedens, verg niet, dat de ander zich tegen
over U gedrage als een engel, maar zorg er
liever voor, dat gij-zelf op een wit blaadje staat
bij O.L Heer.
Ten derde, hernieuw eiken morgen het in
zicht U zelf te verloochenen, en bid om den
geest van liefde, want die kan U enkel door
God geschonken worden.
Hoe verder de afstand tusschen twee men-
schen in 't begin is geweest, des te dichter
komen zij vaak naderhand tot elkaar te staan".
HELLENEN.
Als na vijf of zes maanden de borstvoeding
langzaamaan vervangen mag worden door
ander voedsel, dan valt de keus gewoonlijk
het eerst op een zacht soepje, bereid van gelijke
deelen groente-afkooksel en melk, welke vloei
stof dan door wat griesmeel gebonden wordt
tot een dun papje, terwijl een lepeltje suiker
er den door baby gewenschten smaak aan geeft.
Daarop volgen geleidelijk de brood-, rijst- en
andere „papjes", die één of meer borstmaal-
tijden per dag gaan vervangen, tot in de
zevende en achtste maand begonnen wordt met
het vermeerderen van de hoeveelheid groente
(purée van bladgroente, wortelen, later ook
van erwten en boonen) en ook wordt over
gegaan tot het geven van aardappelen als een
dunne purée.
Gemengd voedsel moet omstreeks dien tijd de
uitsluitende melk- en papvoeding .gaan ver
vangen als men wil bereiken, dat ziekte
(bloedarmoede, Engelsche ziekte) wordt voor
komen en dat het kind blozend en krachtig
opgroeit.
Baby moet wennen aan het nieuwe voedsel,
hij moet andere dingen leeren proeven (en
waardeeren!) dan de melk, m.a.w. zijn smaak
moet eenigszins worden getraind door het in
aanraking komen met voor hem nieuwe smaak-
prikkels.
Voor dit doel wordt nogal eens gebruik ge
maakt van slappen bouillon.
Schrik niet, moeder, die 't toch al volhandig
genoeg heeftDit voorschrift sluit niet in, dat
U dagelijks zult hebben te zorgen voor het
trekken van bouillon: een Maggi's bouillon
blokje helpt U in een oogenblik aan de ge-
wenschte geurige vloeistof.... en dat nog wel
voor bijna geen geld
Groentesoepje.
2 d.L. water, Maggi's bouillonblokje, 50 Gr.
spinazie, 10 Gr. griesmeel.
Kook de goed gewasschen spinazie met het
aanhangende water vlug gaar (ongeveer 15
minuten); wrijf de groente door een zeef tot
purée. Laat intusschen in het kokende water
het halve bouillonblokje oplossen, strooi er de
griesmeel roerende in en laat ze zachtjes in
den bouillon gaar worden (ongeveer 10 minu
ten). Verdun de spinazie-purée door er het
gebonden soepje roerende in te gieten.
Aardappelpuree
100 Gr. aardappelen, 1 d.L. melk, 1 d.L.
water, y2 Maggi's bouillonblokje.
Kook de geschilde aardappelen (2 middel
matig groote) in het water gaar (ongeveer 20
minuten). Wrijf de aardappelen door een zeef;
laat intusschen de melk met het overgebleven
aardappelwater aan de kook komen en los er
het halve bouillonblokje in op. Verdun gelei
delijk de gezeefde aardappelen met deze vloei
stof, tot ten slotte een dunne purée wordt ver
kregen.
Wortelpuree.
100 Gr. jonge worteltjes, 2 d.L. kokend wa
ter, Maggi's bouillonblokje, theelepeltje
suiker, 1 theelepeltje boter.
Kook de geschrapte worteltjes gaar in het
water met het halve bouillonblokje (ongeveer
Vi uur). Schep de worteltjes in een zeef en
wrijf ze fijn; verdun de purée met den over
gebleven bouillon en roer er de suiker en de
boter door.
Erwten- of boonenpuree.
50 Gr. groene erwten, witte of bruine boo
nen, 2% d.L. water, Maggi's bouillonblokje,
1 theelepeltje boter.
Wasch de erwten en laat ze in het water een
nacht weeken. Zet ze met hetzelfde water op.
laat ze op een zacht vuur gaar worden (1 a VA
uur), schep ze op een schuimspaan in een zeef
en wrijf ze tot purée.
Laat intusschen in het overgehouden boonen-
nat het halve bouillonblokje oplossen; verdun
met deze vloeistof de boonenpurée en roer er
ten slotte de boter door.
De Vlaamsche dichteres, overleden
20 Mei 1933.
Ze is heen gegaan, opgebrand als 'n keers-
ken, de zachte en toch zoo onstuimige dichte
res; zij die zoo diep voelde, wier natuur die
der bloemen verwant scheen.
Ze is gegaan zij, die smachtte naar zon en
warmte, die iedere stemming wist uit te zin
gen:
Tranen leken langs de ramen,
van m'n kamerkijn
dropp'len droef, we schreien samen
om wat zonneschijn
Heeft ze t voorbeeld, de pijn van 't sterven,
't scheiden waar zij lang te voren bad:
„M'n Godik kanik kan nog niet
daar. woont in mij geen stervensrust,
God leer me rusten.
Onder m'n voeten reur'len stil
verdroogd en bruin Oktoberblaan,
Neem Gij m'n handen God ik kan
ik durf er haast niet over gaan....
m'n zwierige tred is niet gewend,
te trappen op illusie-scherven
Gij. die me „leven" hebt geleerd
God leer me sterven".
Heur laatste les: de roerende bede van 'n jong
gemarteld tot sterven gedoemde harte „God
leer me sterven".
Ze heeft 't immers altoos als 'n dreiging ge
voeld: de broosheid van heur leven.
Ze is heen gegaan de lieve zangster om zich
voor eeuwig te vermeien in de eeuwige lust
waranden vol zonneschijn en warmte van Gods
liefde.
Alice Nahon, rust in vrede.
HELLENEN.
Onder deze benaming is thans het pepita-
patroon herrezen, dat men nu niet alleen op
wollen stoffen maar ook op zijde-shantung,
linnen en creton aantreft, .Bovendien gebruikt i
men het z.g. kippepootjes-materiaal nu zoowel
voor een geheel kleedingstuk als voor verschil
lende details.
Bijzonder aardig staat een sjaal, welke van
een dezer weefsels (die in wit-zwart, groen
zwart, beige-bruin, rood-wit, wit-blauw enz.
gevoerd kunnen zijn) gemaakt is. Een smaak
vol effect verkrijgt men, waneer men de kap
pen der handschoenen hiermee laat overeen
stemmen.
De platte „brieftasch", die als model voor
den zomer wel het meeste succes zal oogsten,
wordt deels van dergelijk materiaal, deels van
de stof, die voor het eigenlijke kleedingstuk is
gebruikt vervaardigd.
Ten slotte brengt de nieuwste mode ons ook
nog interessante schóenmodellen, waarbij men
op zeer verdienstelijke wijze een z.g. kippe-
pootjes-stof verwerkt heeft.
Koud-halfsvleeschpudding.
500 gram koud kalfsvleesch; dL. azijn; 2
dL. bouillon of jus van het vleesch; 10 gram
gelatine; peterselie, peper, zout, nootmuskaat,
foelie; hardgekookt ei; augurkjes.
Kook het vleesch een half uur met de krui
den. hak het fijn, doe er de opgeloste gelatine,
bouillon en azijn bij. Spoel den puddingvorm
met water om, versier de wand met blaadjes
peterselie, stukjes augurk, schijfjes hardgekookt
ei en vul de vorm met het vleesch mengsel.
Stort de pudding na bekoeling en versier
de schotel met mayonnaise, aspic en augur
ken.
Salade van visehresten.
Resten van visch, koude aardappelen, 1 krop
salade of 1 komkommer, 1 2 tomaten, 1 hard
gekookt ei, kruidenazijn, ingemaakte uitjes en
augurken, mayonnaise.
Ontdoe de visch zorgvuldig van de graten
(als ze nog warm is gaat het gemakkelijker).
Maak de aardappelen fijn en vermeng ze met
wat kruidenazijn en fijn gesneden uitjes. Leg
op een schotel eerst een laagje aardappelen en
daaroverheen de in kleine stukjes verdeelde
visch. Bedek dit alles met een dikke laag
mayonnaise; doe er een rand van sla of kom
kommer omheen en versier het geheel met
hard gekookt ei, augurken en schijfjes tomaat.
Een verfrisschende salade.
Meng door elkaar: 'z eetlepel zout, thee
lepel peper, L. slaolie, het sap van twee ci
troenen (of meer) en dessertlepel Worcester-
sauce: Roer dit zoolang tot het een eenigszins
gebonden massa wordt. Roer daarna door deze
saus: 4 tomaten in stukjes gesneden, 8 koude
aardappelen eveneens in stukjes, 2 klein gesne
den kroppen sla, 2 geschilde en in stukjes ge
sneden appelen en liefst 1 struik bleekselderij
(of uit blik). Roer dit alles goed door elkaar
en garneer het naar verkiezing met wat achter
gebleven ingrediënten.
Hoofdkaas van vleeschresten.
400 gram resten van vleesch (ook soep-
vleesch), 1 dL. bouillon (bruin van jus of
vleeschextract verdund met water), 1 dL. azijn,
12 gram gelatine, 3 eetlepels fijn gehakte uitjes
en augurk in 't zuur, Vt theelepel peper, 1 thee
lepel nootmuskaat, theelepel kruidnagel-
gruis, zout, peterselie, augurken.
Hak het vleesch fijn, los de gelatine op in
de bouillon, meng alle ingrediënten door el
kaar, voeg, zoonoodig, zout toe en doe de
vleeschmassa over in een puddingvorm, die
met water omgespoeld is.
Keer de koud geworden hoofdkaas uit den
vorm en snijd hem in niet te dunne pakken,
schik deze op een schotel en garneer ze met
een toefje peterselie en wat augurkjes.
M. M.
KW 42296
KtC 49103
MK 43179 MK 42170
Op vacantie en bij het spel in den tuin
kunnen de kinderen het beste vroolijk gekleur
de en waschbare kleedij dragen.. Wij willen
toch niet van hen eischen, dat zij, wanneer zij
buiten zijn, alleen maar op hun kleeren letten.
Dit laatste valt ons, ouderen, al erg moeilijk,
laat staan dus de onbezorgde en bewegelijke
jeugd. Toch moeten de kinderen er iederen
morgen weer frisch en schoon uitzien. Daarom
behooren de stoffen indetaoinxzea o.en:,...
Heel aantrekkelijk en practisch is het ge
kleurde linen, met name het zachte en zijde
achtige seilawa. Ook de snit moet zich na
tuurlijk aan de bestemming der hier bedoelde
jurken en pakken aanpassen.
De jonge dames-japon MK 42179 is van gele
of lichtblauwe vistra-stof of seilana vervaar
digd. Een groote schouderkraag, strik en cein
tuur van geruite waschzijde vormen de gar
neering. De rok heeft van voren drie ingezette
banen, welke van onderen klokgewijze bree-
MK 42172
KK 42371
der .worden.. Noodig:. 2.60 M. stof, 80 c.M.
breed. Beyer-patronen voor 14 en 16 jaar.
Van beiderwand-stof is de bekoorlijke meis-
jesurk MK 42170 gemaakt, waarvan het boven
stuk een kleine schootblouse vormt, die hoofd
zakelijk uit éénklèurige stof bestaat. In den
rok is van voren en van achteren een plooi
aangebracht. De kleine sjaalkraag is van voren
gestrikt. Noodig: 2.15 M. bedrukte, 70 c.M. één-
kleurige stof, 80 c.M. breed. Beyer-knippatronen
voor 13 en 15 jaar.
Gebloemd katoen, kustzijde of een bedrukte
waschstof leverde het materiaal voor de leuke
zomerjapon MK 42172, waarvan de pofmau-
Noodig: 3 M. stof, 70 c.M. breed. Beyer-knip-
wen aan den bolero-achtigen pas zijn gesneden,
patronen voor 14 en 16 jaar.
De practische over-all KK 42371, in nieuw
model, wordt van voren aan twee bretels vast
geknoopt en op-zij door middel van trekkers
bijeen gehouden. Als materiaal dient lichte
wollen stof of waschbaar katoen. Noodig: 1.15
M. stof, 130 c.M. breed. Beyer-knippatronen
voor 9, 11 en 13 jaar.
.Het kruipbroekje KW 42291, voor de klein-
KK 49108 KK 46311
sten, is van kleurig linnen gemaakt. De bretels
zijn van achteren kruisgewijze, vastgeknoopt,
terwijl de kleine ceintuur daar tot een strik is
verwerkt, Noodig: ongeveer 60 c.M. stof, 80
cM. breed. Beyer-knippatronen voor 1 en 3 jaar.
Het bedrukte kruipbroekje KW 42296 is met
éénkleurige strooken van hetzelfde materiaal
afgezet, evenals de groote zak n het midden.
De .bretels, zijn achteraan kruisgewijze met
knoopen vastgemaakt. Noodig: ongeveer 80 c.M.
waschstof, 70 c.M. breed. Beyer-knippatronen
voor 2 en 4 jaar.
Practisch is het pak KW 49108 voor school
en. spel.. Hierbij hoort een vest van bruin
lederfluweel met lange of korte mouwen. Noo
dig: 1.85 M. stof voor jasje en broek, 130 c.M.
breed, 1.75, 130 c.M. breed, 175 M. fluweel,
70 c.M. breed. Beyer-knippatronen voor 10, 12
en 14 jaar.
De regenjas KK 46311, met twee rijen knoo
pen en in raglanmodel, kan van ondoordring
baar gabardine of linnen worden vervaardigd.
Breed doorgestikte randen en lederen knoopen.
Noodig: ongeveer 1.50 M. stof, 130 c.M. breed.
Beyer-knippatronen voor 10, 12 en 14 jaar.
In het Cenakel te Tilburg zal van 18 tot 23
Juni een eerste en van 15 tot 20 Augustus een
retraite worden gehouden voor dames, onder
geestelijke leiding van Dom Richard Schutte
O.S.B.
der, misschien zelfs voordeeliger zal blijken
te zijn.
Peau de Suèdc. Het chauffeusetje dat vlek
ken op haar Peau de Suède'tje kreeg raden
wij aan, de plekjes te behandelen met 't borstel
tje dat men voor de schoentjes en tasschen van
dit materiaal gebruikt Daarna de jas flink
afwrijven met schoone doeken.
Zilverkant. Een avondjurkje gegarneerd met
zilverkant is niet vuil, maar de kant is aan
geslagen. Is het goede kwaliteit, torn de kant
zoo mogelijk af en dompel deze eenige malen
in een sterk maar lauw zeepsopje.
Naspoelen en spannen, of voorzichtig strij
ken.
Geel geworden zijde. Een zijden tennisjurk
is geel geworden, en 't is nogal zoo beste soort,
klaagt een jonge dame.
Leg ze eens in 'n oplossing van 3 pet. water
stof peroxyde.
Daarna in de zon leggen en flink overgieten
of spuiten.
HUISMOEDER.
De dochter van den Japanschen minister
van Oorlog wordt voor haar officieele
bruidsfoto in de gewenschte pose gebracht.
Roode oogen. De abonné welke ons om raad
vraagt omtrent, het euvel van roode gezwollen
oogen, tengevolge van zenuwhuilbuien, wende
zich tot haren huisarts; zulks ligt buiten onze
bevoegdheid.
Aannemingspakje. Tot onze spijt' kunnen
wij hiervan geen patroon plaatsen; er is tegen
woordig zooveel keus in modeplaten, dat onze
abonné beter doet zich tot dezulken te rich
ten of den jongen, 'n aardig matrozen, of Nor
folk pakje te koopen, hetgeen niet veel duur-
i Wat bepaalt de waarde van een boek? Een
editie op Japansch papier, uit de hand ge
ïllustreerd, met een schitterenden band en van
een eersten schrijver? Mis, hoor. Dergelijke
exemplaren zijn te veel verkocht. Een buiten
gewone groote som wordt er niet meer voor
gegeven. Maar op de laatste boekenveilingen
maakten de boeken die „getruffeld" waren de
beste prijzen.
Een getruffeerde roman is een boek, waar
aan tusschen de bladzijden brieven, kranten
uitknipsels, foto's en teekeningen zijn toege
voegd, die betrekking hebben op dat gedeelte
van het boek waar ze tusschen gelegd zijn.
Kort geleden werd de correspondentie van
Flaubert verkocht en een van zijn romans, die
getruffeerd was met alle brieven, die hij na
de verschijning van het boek ontvangen had,
bracht 4.550 francs op.
Maar niet alleen romans, ook muziek, wordt
getruffeerd en wel met opdrachten van musici
of portretten van zangeressen.
Op die manier kan men van alles en nog
wat nemen om een boek te truffeeren. En het
zal niet lang duren, of ook daar zal de klad
inkomen. Zoo is men al met ijver bezig „truf
fels" bij een te garen om ze over verscheidene
werken te verdeelen, die men eerst later aan
schaft, als men eenmaal de „truffels" heeft.
Dezen zomer zal men gedurende het week
eind zeer veel gestreepte stof zien dragen.
Onze min of meer sportief aangelegde dames
koesteren zooveel sympathie voor dit mate
riaal, omdat het zoo buitengewoon „kleedt",
en tevens zoo geheel past in het streven naar
eenvoud, dat juist de mode van het oogen
blik kenmerkt.
Blauw-witte, grijs-zwart-roode, groen-zand-
kleurige en rood-grijze strepen behooren tot
de meest gewilde arrangementen, die echter
op zichzelf al zóóveel effect maken, dat men
er goed aan doet, slechts een heel bescheiden
garneering van linnen of pique te kiezen, b.v.
een toegeknoopt kraagje en overeenkomstige
smalle strooken als machetten aan de korte
mouwen.
Een breede leeren centuur in de donkerste
tint der gestreepte stof staat er altijd goed bij,
terwijl deze moderne week-eind dracht met een
sportief manteltje in dezelfde kleur gecomple
teerd wordt.
Nu eens een rebus.
Heel gemakkelijk:
OP: PASS: EN
OPPASSEN. Denkt
U daar aan achter
het stuur van auto,
motor of fiets? -
In de eerste dagen van het jaar 1802 werd
te Parijs het huwelijk voltrokken tusschen
Hortense de Beauharnais, stiefdochter van den
grooten Napoleon, en Lodewijk Bonaparte, een
jongeren broer van den toen nog Eersten
Consul.
Ofschoon haar ouders van Martinique afkom
stig waren, was deze Hortense in 1783 in Frank
rijk geboren. Haar vader was onder Robespiere
als slachtoffer van de Revolutie gevallen, zij
was zelf toen nog maar een meisje van elf jaar.
Haar moeder, die nog op 't laatste moment
aan het dreigend doodsgevaar wist te ontsnap
pen, wist zich spoedig over den gruwzamen
dood van haar echtgenoot te troosten. Vrouw
van een bijzondere Creoolsche schoonheid, wist
zij door haar coquetterie den jongen generaal
Napoleon steeds 'n genegenheid getoond, welke
den zin van zijn moeder, die de wufte Creool
sche niet mocht, lijden, toch huwde. Als we
duwe van de Beauharnais bracht zij in dit
huwelijk twee kinderen mee, een zoon Eugène,
en de dochter Hortense, die beide door Napo
leon als zijn eigen kinderen werden aange
nomen.
Vooral voor de bekoorlijke Hortense heeft
Napoleon reeds een genegenheid getoond, welke
zij op haar beurt met een eindelooze trouw
heeft beantwoord.
In tegenstelling met haar moeder Josefine,
die een Creoolsch type was, was Hortense een
vrouw van hoog blonde schoonheid, met een
doorschijnend blanke tint, violette oogen, en
een muzikale stem. Slank en rank van figuur
was alles aan haar elegantie en charme. In
tegenstelling met haar moeder, die een groote
coquette was tot het frivole toe, wist Hortense
een ieder te behagen zonder eenige opzettelijke
«B bedoelde coquetterie.
Stralende, bloeiende vrouw, daarbij de doch
ter van den machtigsten man der wereld, was
Hortense omringd van vereerders, die haar
gaarne tot vrouw zouden hebben begeerd.
Maar Napoleon, en vooral Josefine, hadden
andere bedoelingen met haar. Josefine in de
wetenschap, dat zij haar hoogen gemaal geen
nakomelingschap zou kunnen schenken, dacht
door haar dochter uit te huwen aan een der
broers van den toekomstigen keizer, ook een
maal een wettigen erfgenaam te zullen ver
zekeren voor de keizerlijke kroon.
Napoleons jongere broer Lodewijk Bonaparte
werd daarom bestemd de gemaal te worden
van de jonge levenslustige Hortense. Uiterlijk
hadden beide jonge menschen de eigenschappen
om elkaar gelukkig te maken. Toch werd dit
uiterlijk zoo schitterende huwelijk al heel
spoedig een groote desillusie. Lodewijk Bona
parte was een moeilijk echtgenoot, en harer
zijds gaf Hortense zich weinig moeite om haar
man in zijn karakter tegemoet te komen. Lode
wijk wordt ons geteekend als een jaloersch,
achterdochtig en zelfzuchtig man, die zelfs in
de kleinste dingen des levens de hoogste eischen
stelde. Hij nam 't zijn jonge vrouw kwalijk, dat
zij gezond was, als hij zich ziek voelde, dat zij
van dansen hield, terwijl hij zelf een gruwel
had van dit vermaak, dat zij 't warm had, als
hij zich koud voelde.
Het gevolg was, dat er al spoedig een sterke
verwijdering groeide tusschen beide echtge
nooten.
Toen Lodewijk door zijn broer verheven werd
tot koning van Holland, Hortense was toen even
23 jaar en reeds moeder van twee kinderen,
voelde zij zich angstig om met hem naar het
onbekende land tc trekken, waar zij de vader
lijke bescherming en vriendschap van den
keizer zou missen.
't 1« om haar beide kinderen dat zij mee
naar Holland gaat, maar van stonde af aar
voelt zij zich daar diep ongelukkig. Reeds hei
jaar daarop sterft er haar oudste zoon, de
kroonprins, binnen enkele dagen aan de kinder
groep. De jonge moeder is wanhopig en tot
herstel van haar geschokte gezondheid reist zij
terug naar het Zuiden van Frankrijk. Daar
schenkt zij het leven aan een anderen zoon,
Louis Napoleon, die later keizer Napoleon III
zal worden. Zij heeft geen lust meer om naar
Holland terug te keeren, en gelukkig zijn de
omstandigheden haar gunstig. Lodewijk Bona
parte doet afstand van zijn Hollandsch koning
schap. Verbitterd weigert hij naar Frankrijk
terug te keeren, en voor een steeds vererge
rende kwaal, die hem zijn verder leven in
steeds heviger mate blijft kwellen, zoekt hij
rusteloos herstel óp Duitsche, Oostenrijksche en
Italiaansche badplaatsen.
Hortense mag van Napoleon den titel van
koningin behouden, en zij wordt weldra weer
de ziel van het keizerlijk Hof te Parijs. Hor
tense was nu eenmaal een vrouw, die zich naar
alles kon schikken, alleen niet naar de wen-
schen van haar moeilijken man.
Toen in December 1809 Napoleon scheidde
van haar moeder Josefine, en een nieuw huwe
lijk aanging met de Oostenrijksche Marie
Louise, trad Hortense de nieuwe keizerin, die
haar moeder kwam vervangen, uiterst welwil
lend tegemoet.
Ofschoon zij haar moeder trouw bleef, zocht
zij toch Uit dankbare genegenheid voor Napo
leon de vriendschap van Marie Louise. Zij was
tegenwoordig zoowel bij dit huwelijk van den
keizer als bij de geboorte van diens zoon. Zij
verheugde zich oprecht over deze geboorte,
ofschoon haar eigen zoon daardoor het recht
op den troon verloor, 't Was Hortense, die den
koning van Rome ten doop hield.
Als Napoleon in het rampspoedige jaar 1814
verplicht wordt om te abdiceeren, trekt Hor
tense naar haar moeder op Malmaison, waar
zij reeds den keizer van Rusland met zijn
kozakken treft. Onmiddellijk weet zij keizer
Alexander voor zich te winnen, en sluit een
warme vriendschap met hem. Dank zij deze
vriendschap wordt zij door tusschenkomst van
Alexander onder het nieuwe regiem benoemd
tot hertogin van Saint Leu met een belangrijke
dotatie. Zij aarzelt zelfs niet om Napoleons
opvolger Lodewijk XVIII»te gaan bezoeken om
hem persoonlijk voor deze gunstige beschik
king te bedanken, en deze wordt op zijn beurt
eveneens bekoord door de charme van deze
ongewone vrouw.
Onderwijl komt haar moeder Josefine te
overlijden. Hortense heeft bijna geen tijd om
oprecht over haar te rouwen. Want Napoleon
heeft zijn ballingsoord Elba heimelijk verlaten
en bij ae Golfe Juan den voet weer op Fran-
schen bodem gezet en is zijn triumfalen op-
marsch naar de hoofdstad begonnen. Hortense
wordt openlijk beschuldigd, dat zij den terug
keer van den keizer heeft voorbereid. Zij moet
zich schuil houden.
Maar, als Napoleon op de Tuilerieën aan
komt, is Hortense daar al om hem te verwel
komen. Napoleon begroet haar koel, verstoord
als hij is over d'e gunsten, die zij van zijn felste
tegenstanders heeft aangenomen. Maar het
duurt niet lang, of Napoleon verzoent zich weer
met haar, en gedurende het avontuur van deze
honderd dagen is Hortense naast Napoleon de
eigenlijke keizerin.
Dan volgt de slag bij Waterloo, Napoleon is
verslagen en vlucht naar Parijs. Als Hortense
hoort, dat Napoleon te Parijs is aangekomen,
haast zij zich naar het Elysee, en vindt rij den
keizer in den tuin. Verrast door haar haastige
komst, vraagt hij „Wat weet ge En Hor
tense antwoordt eenvoudig„Dat ge ongeluk
kig zijt!"
De laatste dagen blijven ze altijd samen,
Napoleon en Hortense. Dan vergezelt zij hem
naar het oude Malmaison, waar zij samen nog
enkele dagen in herinneringen leven, alvorens
de keizer definitief naar Sint Helena wordt
overgebracht.
Op Malmaison nemen zij afscheid om elkaar
nooit meer terug te zien.
Nu het lot van Napoleon op het verre Sint
Helena voor goed bezegeld is, keert de alge-
meene haat zich ook tegen Hortense, die men
beschuldigt, dat zij Napoleons terugkeer van
Elba bevorderd heeft. De keizer van Rusland
meent, dat zij hem bedrogen heeft en neemt
zijn bescherming terug. Ook Hortense moet nu
den weg der ballingschap gaan. Zij was toen
32 jaar oud.
Opgejaagd en telkens uitgedreven vestigt zij
zich eindelijk aan het meer van Constance in
het groot-hertogdom Baden, waar zij het kas
teel Arenenberg koopt, dat nu voortaan haar
vaste residentie wordt. Zij gaat ter bedevaart
naar het beroemde genade-oord van Einsiede-
len, waar zij een priester vindt, die haar ziele-
leider wordt. In den vollen bloei van haar jaren
en schoonheid brengt zij het moedig offer van
alle verwachtingen des levens, ook van een
groote liefde, die zij zich als christinne niet
meer veroorloven mag. Zij leeft nog alleen voor
haar jongsten zoon, Louis Napoleon, die haar
is toegewezen, terwijl haar oudste bij zijn vader
in Florence leeft.
Nog bijna twintig jaar leefde zij in dit schoone
land, dat nog heel haar herinnering draagt,
zij was er bemind en populair bij de bevolking,
met wie zij eenvoudig vertrouwelijk verkeerde.
Zij was zeer liefdadig en medelijdend. Zij gaf
haar tijd, aan de schilderkunst, muziek en de
letteren, in trouwe vereering en herinnering
aan haar grooten beschermer en stiefvader
Napoleon, aan wiens onsterfelijken roem zij
bleef gelooven.
Maar juist door dezen cultus misschien ver
sterkte zij ongewild en onbedoeld haar jongsten
zoon in de heimelijke ambities om nog eens
de Napoleontische dynastie in Frankrijk te her
stellen, al zou hij zelf deze glorie niet meer
beleven.
In 1832 stierf Napoleons zoon, den hertog van
Reichstadt, en, daar Jozef Bonaparte geen zonen
had, viel de Napoleontische keizerlijke erflating
aan het geslacht van Louis Bonaparte toe, dus
aan haar zoon Louis, daar haar oudste zoon
eveneens onderwijl aan een besmettelijke ziekte
gestorven was.
Zonder medeweten van Hortense waagde de
jonge Napoleon in 1836 een coup d'état, die
mislukte. Hij werd gevangen genomen en ver
bannen naar de Vereenigde Staten,
Het bekende Straatsburgsche avontuur mocht
hopeloos blijken, toch bracht het den naam
van den jongen Napoleon weer op de lippen
en bleek later niet vruchteloos te zijn geweest.
Wanhopig wilde de ongelukkige moeder haar
zoon, het eenige, dat zij op de wereld nog
bezat, naar Amerika volgen, maar Louis hield
haar tegen.
Gebroken en ziek door een zich ernstig open
barend lijden blijft zij op Arenenberg achter.
Spoedig daarop waarschuwde men haar, dat
zij zich mogelijk aan een gevaarlijke operatie
zou moeten onderwerpen. Maar de in consult
geroepen specialiteiten achtten al geen redding
meer mogelijk. Zij vreest haar zoon niet meer
te zullen terugzien en schrijft hem 'n afscheids
brief, zoo teeder en ontroerend, dat de latere
keizer hem zijn leven lang steeds op zijn hart
bij zich heeft gedragen.
De laatste maanden waren voor haar een
voortdurend folterend lijden, nog verhoogd door
haar zorgen en angsten om haar zoon.
Hortense stierf vroom en gelaten op 3 October
1837 met de blijde voldoening, dat zij stervend
nog de hand van haar geliefden zoon mocht
omknellen, die ijlings uit Amerika was terug
gekeerd. De bevolking volgde in stoet haar
baar als van een eigen koningin, die zij hooge-
lijk vereerd had.
Een veelbewogen romantisch leven had een
einde genomen, Hortense de Beauharnais, tien
jaren oud een eenvoudige leerling-modiste, op
23-jarigen leeftijd koningin, 32 jaar oud ver
bannen en uitgestooten vorstin, dwalend over
de wereld, op den leeftijd van vijftig jaren
veroordeeld tot een langzaam sterven aan een
ongeneeslijke kwaal, en tenslotte in de historic
weer de moeder geworden van den tweede*
Franschen keizer, Napoleon III.
P. HYACINTH HERMANS.
