AKKER.CACHET5
DE VLOOTDISCUSSIES TE GENEVE.
HOOFDSTUK-VLOOTBEPERKING IN EERSTE
LEZING AANGENOMEN.
WAAR LIGT DE FOUT
SNOWDEN VALT AAN.
IN DE ST.JAN-BASILIEK
ZATERDAG 27 MEI 1933
ONTWAPENINGSDEBATTEN IN
HET BRITSCHE LAGERHUIS.
Sir John over Amerika s houding.
SPOORWEGONGELUK TE
WIMBLEDON
ENGELANDS AMBASSADE TE TOKIO.
JAPAN ZET DEN STRIJD VOORT.
ANTI-CHINEESCHE BOYCOT
IN MEXICO.
DOLFUSS OVER DE NAZIS.
OOSTENRIJKS VERHOUDING TOT
DUITSCHLAND.
HEIMWEHR EN NAZIS IN
OOSTENRIJK-
DE COMMUNISTISCHE PARTIJ IN
OOSTENRIJK VERBODEN.
AANSLAG OP TELEGRAAFKABEL.
JOODSCHE VLUCHTELINGEN IN
FRANKRIJK.
VERKLARINGEN VAN VON PAPEN.
„Duitschland zal zich er voor hoeden,
oorlogsexperimenten uit
te lokken'.
HET PROCES-GEREKE.
Zitting van Vrijdag.
ENGELAND EN DE A.S. WERELD-
CONFERENTIE.
DE TERREUR IN CATALONIE.
POGING TOT HET HOUDEN VAN
EEN STIERENGEVECHT.
RUSLANDS PRESTATIES OP AUTO
GEBIED.
DE LETICIA-COMMISSIE.
AMERIKAANSCH PROTEST AAN
BOLIVIA.
AUTOBUS IN EEN AFGROND
GESTORT.
«WW
"AKKERTJES"8
Jubelende ontvangst, den H. Vader
door een ontzagivekkende
menigte bereid.
HET VERLOOP DER PLECHTIG-
HEDEN.
DE VALERA BIJ DEN PAUS.
GROEI DER ITALIAANSCHE
FASCISTISCHE PARTIJ.
GENèVE, 26 Mei. (VAN ONZEN CORRES
PONDENT.) In strijd met de verwachtingen
van een lang debat over het hoofdstuk vloot-
beperking zijn de discussies hierover reeds
vanavond kunnen beëindigd worden.
De Fransch-Engelsche en Fransch-Italiaan-
sche meenmgsgeschillen op vlootgebied zijn
niet opnieuw tersprake gebracht. De discussies
betroffen vrijwel uitsluitend den wensch van
een aantal kleinere zeemogendheden, dat het
in 1930 door de voorbereidingscommissie Lou
don aangenomen compromis over de overdracht
van tonneninhoud van de eene categorie oor
logschepen naar een andere categorie een plaats
in de ontwapeningsconventie zou verkrijgen.
Volgens het ontwerp van Mac Donald zouden
de kleinere zeemogendheden, die niet aan de
conventies van Washington en Londen gebon
den zijn, haar tegenwoordig vlootbezit tot einde
1936 vrijwel onveranderd moeten behouden.
In het bizonder zou het niet geoorloofd zijn,
oude slagschepen door nieuwe te vervangen
noch slagschepen door kruisers of destroyers
te vervangen.
De delegaties van Zweden, Finland, Polen,
Roemenië, Spanje en Joegoslavië dienden een
amendement in, dat deze staten het recht zou
den hebben oude slagschepen door nieuwe te
vervangen en dat zij tevens overeenkomstig het
compromis van 1930 eveneens ter vervanging
van een slagschip, kruisers of destroyers zouden
mogen bouwen, mits natuurlijk de totale ton
neninhoud der vloot daardoor niet zou worden
vermeerderd en mits tevoren van deze wijzi
ging van het vlootprogram mededeeling aan
den volkenbond zou worden gedaan.
Tot hen, die het denkbeeld van een grootere
transfervrijheid bepleitten, behoorde ook
prof. Rutgers, die erop wees, hoe de groote
zeemogendheden maandenlang te Washington
en te Londen over haar eigen vlootprogram-
ma's hadden beraadslaagd, terwijl zij thans van
de kleinere mogendheden verlangen, dat zij
zich ineens verbinden zullen tot einde 1936
niets in den bestaanden vlootbouw te veran
deren.
Eden beloofde tenslotte, dat de Britsche dele
gatie op de algemeene vlootconferentie van
1935 ongetwijfeld het compromis van 1930, dat
aan kleinere zeemogendheden een grootere
transfervrijheid geeft, zal eerbiedigen. Thans
geldt het echter slechts, een regeling tot stand
te brengen tot einde December 1936. De En-
gelsche delegatie had gemeend, dat de kleinere
zeemogendheden gedurende deze enkele jaren
wel bereid zouden zijn tot de eenvoudigste op
lossing, namelijk de handhaving van den status
quo. Eden was echter bereid met de delegaties
van kleinere zeemogendheden overleg te ple
gen, teneinde bij de tweede lezing een wijziging
van het Britsche voorstel in haar geest te kun
nen indienen.
De indieners van het amendement verklaar
den zich hierop bereid, hun voorstel voorloo-
pig in te trekken, zoodat hierop het geheele
hoofdstuk vlootbeperking voorloopig in eerste
lezing kon worden aangenomen.
Morgen zal de algemeene commissie beginnen
met de eerste lezing van het hoofdstuk over
de luchtmacht.
Verklaring van Simon in
het lagerhuis.
LONDEN, 26 Mei. (R.O.) In het lagerhuis
opende Sir John Simon hedenmiddag de de
batten over den buitenlandschen politieken
toestand. Allereerst sprak hij zijn groote vol
doening uit over de verklaringen van Italië,
Frankrijk, Amerika en Duitschland, welke lan
den het plan-Mac Donald te Genève als grond
slag van besprekingen aanvaardden.
Met bizonderen nadruk wees Sir John op de
buitengewone beteekenis van de nieuwe hou
ding der Vereenigde Staten inzake de neu
traliteit in geval van oorlog. Amerika immers
heeft thans zijn houding van toeschouwer inge
val van een conflict tusschen twee andere sta
ten opgegeven.
Na verder te hebben gewezen op de betee
kenis van de verklaring van Norman Davis, dat
Amerika bereid was te verklaren, dat de wet
der neutraliteit onder bepaalde omstandighe
den voor wijziging vatbaar was en dat Amerika
ook bereid is zulk een wijziging te aanvaar
den, constateerde Simon, dat te Genève inder
daad een groote vooruitgang is gemaakt.
Niettemin, aldus Sir John, zijn er tevens ver
ontrustende teekenen waar te nemen. Eenige
verklaringen en artikelen van recenten datum
hebben ernstige twijfels en bezorgdheid in de
geesten der vredelievende volken gewekt.
Het ergste was, dat het motief, dat achter deze
verklaringen schuilt, zeer waarschijnlijk het
i edel i jk en rechtvaardig verlangen was van een
geheel volk om te Genève op billijke wijze
behandeld te worden. Simon achtte het om
deze reden gelukkig, dat de Britsche regeering
beraadslagingen geleid heeft, welke eindigden
met de erkenning der rechtsgelijkheid bin-
lien het kader van een veiligheids systeem.
Allen, zoo ging Sir John voort, zijn wij vol
daan over de staatsmanseigenschappen en de
gematigdheid, welke de bekende rede van Hit-
Ier kenmerkten. Het zou dwaas zijn niet ie
erkennen, dat in deze kwesties woorden niet
hetzelfde als daden zijn. (Applaus.)
Simon voegde eraan toe, dat hij een even
groot gewicht hechtte aan de terugtrekking
door den Duitschen vertegenwoordiger te Ge
nève namens zijn regeering van het bekende
amendement dat inderdaad voor de perpectie-
ven der ontwapeningsconventie rampzalig zou
zijn geweest.
Tenslotte waarschuwde Sir John tegen de
bedriegelijke hoop, dat wij thans aan den voor
avond staan van een definitief eindaccoord, ge
zien de onvermijdelijke verwikkelingen, welke
zich nog zullen voordoen, maar hij was toch
van meening dat de thans ondernomen pogin
gen getuigen van een uitstekenden geest.
Simon gaf daarna nog een kort overzicht van
de ontwapenings-politiek van Groot-Brittannië
en zette de verplichtingen uiteen, welke Enge
land op grond van het volkenbondspact en het
verdrag van Locarno reeds op zich heeft ge
nomen.
Onze vrienden op het continent, zeide Sir
John, zullen het begrijpen en het kan niet dui
delijk genoeg gezegd worden, dat het niet aan
Groot-Brittannië is. nieuwe verplichtingen
van dien aard op zich te nemen. Wij hechten
aan onze verplichtingen een te groote beteeke
nis dan dat wij genegen zouden kunnen zijn,
z zoo maar verder uit te breiden.
Engeland is ervan overtuigd, dat de inter
nationale ontwapening van de politieke ont
wikkeling afhankelijk is. De overmatige bewa
pening is slechts een symptoom. Dit wegnemen
is tevens de ziekte genezen. Noodzakelijke
voorwaarde voor ontwapening is daarom een
verbetering van de Europeesche politieke be
dekkingen, herstel van het vertrouwen als
inede het wegnemen van het wederzijdsche
vantrouwen door internationale samenwerking.
Nadat sir John Simon zijn rede over het
•ntwapeningsvraagstuk geëindigd had, kwam
de leider der arbeidersoppositie, Lansbury, aan
het woord.
Lansbury noemde de jongste Amerikaansche
verklaring een vooruitgang, vergeleken met
hetgeen de Vereenigde Staten tot dusver ge
daan hebben, maar het daarachter schuilende
voorbehoud beperkt de efficaciteit van deze
verklaring aanmerkelijk.
Sir Austin Chamberlain, die na Lansbury het
woord kreeg, hechtte zeer veel gewicht aan de
Amerikaansche verklaring te Genève. Dat
Amerika zich het recht voorbehoudt, om te
beslissen, wie de aanvaller is, vermindert de
waarde der verklaring niet. Chamberlain ging
daarna over tot de bespreking van Hitler's
bekende rede. Hij erkende, dat de rede van
den Duitschen rijkskanselier hoopvol is voor de
ontwikkeling van de verhouding van Duitsch
land tot de overige landen der wereld. Men
heeft thans echter, aldus Chamberlain, daden
noodig, geen woorden.
Chamberlain bepleitte, dat de ontwapenings
conferentie en in het bizonder de Britsche
regeering met een zekere voorzichtigheid voor
het voorbereide doel zal strijden. Dit doel is
gelijkberechtiging voor Duitschland in étappes.
Duitschland moet door handelingen toonen,
dat het den anderen staten in de mate, waarin
zij Duitschland in psychische richting tegemoet
kwamen, in moreele ontwapening tegemoet
komt.
De beperking der militaire
uitgaven.
GENEVE, 36 Mei. (VAN ONZEN CORRES
PONDENT). In de commissie voor de beper
king der militaire uitgaven heeft de Neder-
landsche gedelegeerde Ringeling vandaag ver
klaard, dat de Nederlandsche delegatie de me
thode van indirecte bewapeningsvermindering
door middel van budgetaire beperking der mi
litaire uitgaven voor zeer nuttig houdt, mits
de ontwapeningsconventie natuurlijk ook maat
regelen van bewapeningsvermindering langs
directen weg zal bevatten.
De Nederlandsche delegatie zal aan de Ne
derlandsche regeering aanbevelen, om, indien
de ontwapeningsconventie tot een beperking
der militaire uitgaven langs budgetairen weg
zou besluiten, de noodzakelijke hervormingen
aan de Nederlandsche begrooting bijtijds aan
te brengen, opdat ook Nederland hieraan zijn
medewerking zou kunnen verleenen.
Ofschoon de meeste gedelegeerden zich
rechtstreeks voor een beperking der militaire
uitgaven hebben uitgesproken, is het toch nog
twijfelachtig of reeds thans iets in dezen zin
kan worden besloten met het oog op de tegen
kanting. die hieromtrent nog steeds bestaat
van Duitschland, Italië en Japan.
DE FRANSCHE BEGROOTING.
Met 42798 stemmen door de
kamer aangenomen.
PARIJS, 26 Mei. (R.O.) Ondanks de tegen
overgestelde meening van de partijleiding heeft
de socialistische kamerfractie ook heden weder
besloten, de begrooting in haar geheel goed te
keuren. Deze werd met 427 tegen 98 stemmen
aangenomen.
Heden namiddag zette de kamer de debatten
over de algemeene politiek der regeering
voort.
Zes dooden, 40 gewonden.
LONDEN, 25 Mei. (R.O.) Tengevolge van een
treinontsporing nabij Wimbledon zijn vijf per
sonen gedood en vier ernstig gewond.
Naar een nader V.D.-bericht meldt, was het
aantal slachtoffers gisterenavond reeds geste
gen tot 6 dooden en 40 gewonden.
Het ongeluk gebeurde, toen een exprestrein
van de Southern Railway waarin ruim 100 rei
zigers zaten, tusschen de stations Wimbledon
en Raynes Park, plotseling ontspoorde. De trein
had een snelheid van 60 K.M. De locomotief en
verscheidene wagons vielen om en versperden
het naburige spoor. Juist op dat oogenblik
kwam uit de tegenovergestelde richting een
electrische trein, die op de omgevallen wagons
inreed.
Korten tijd na de catastrophe waren reeds
sanitaire colonnes gearriveerd die de dooden
en gewonden uit de puinen borgen. Verschei
dene zwaargewonden verkeeren nog in levens-
HET VERGAAN VAN DE „AKRON".
Dr. Eckener naar Washington.
NEW YORK, 25 Mei (V. D.). De congrescom
missie, die een onderzoek instelt naar het ver
gaan van de „Akron", heeft dr. Eckener uit-
genoodigd naar Washington te komen, teneinde
zijn meening over de catastrophe uiteen te zet
ten.
Dr. Eckener is reeds van Pernambuco naar
New vertrokken. Volgende week zal hij in
Washington arriveeren.
Japan wenscht terugroeping van
legatie-secretaris.
TOKIO, 26 Mei (V.D.). Naar van officieuze
zijde gemeld wordt, heeft het Japansche minis
terie van binnenlandsche zaken verzocht, de
Britsche regeering te vragen, den tweeden
secretaris van de Britsche ambassade, Crowe,
terug te roepen.
Crowe is gedurende de laatste vijf maanden
driemaal door de Japansche politie gearres
teerd wegens het fotografeeren van maritieme
versterkingen bij Yokohama.
De foto's waren van groot militair belang.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
heeft daarop den Japanschen ambassadeur te
Londen opdracht gegeven, stappen te doen,
opdat de ambassade-secretaris Crowe, door de
Engelsche regeering zal worden teruggeroepen.
PARIJS, 26 Mei. (H.N.) Het Chineesche
gezantschap te Parijs publiceert een telegram
uit Nanking, volgens hetwelk de Japansche
activiteit aan het noordelijke front voortduurt.
MEXICO-CITY, 25 Mei. (R.O.) In den staat
ChSuahua is een anti-Chineesche boycot uit
gebroken, waardoor eenige botsingen zijn voor
gevallen en zelfs drie Chineesche burgers van
de stad Villa Albana zouden zijn gelyncht.
In Chihuahua-city versperden Mexicanen
met knotsen gewapend den weg aan Chineesche
groentehandelaren, die naar de markt wilden,
terwijl voor Chineesche winkels werd gepost.
Te Juarez werd de politie te hulp geroepen
rm een pinde te maken aan vechtpartijen tus
schen Mexicanen en Chineezen.
De Engelsche koning en de hertog en de
hertogin van York tijdens de jaarlijksche
weldadigheidsvoorstelling in 't Palladium
te Londen.
Naar een V. D. bericht uit Londen meldt,
heeft de Oostenrijksche bondskanselier, een
redacteur van de „Evening Standard" 'n onder
houd toegestaan, waarin hij o.m. verklaarde
„Het nationaal-socialistisch gevaar is voorbij".
Dollfuss vreest niet voor de nationaal socia
listen in Oostenrijk of in Duitschland. Hij zal
Oostenrijks onafhankelijkheid beschermen tegen
alle aanvallen van binnen- of buitenlandsche
zijde.
In de laatste dagen heeft werkelijk een
wedergeboorte van Oostenrijk zich voltrokken.
De te langen tijd begraven trots van den
Oostenrijker is herleefd. Oostenrijk wenscht
slechts in vrede en vriendschap met Duitsch
land te leven. Het zal evenwel geen bedrei
gingen dulden jegens zijn politieke of econo
mische onafhankelijkheid.
Hoewel een rassenverwantschap bestaat tus
schen Oostenrijkers en Duitschers, hebben de
Oostenrijkers toch een andere opvatting van het
Germaansche ideaal, dan de Duitschers.
Dollfuss verklaarde, geen dictator te zijn, maar
democraat. Hij wil ook geen dictatuur in Oos
tenrijk instellen of de monarchie herstellen.
De belangrijkste kwestie is die van het zelf
behoud. De keuze ligt tusschen Oostenrijk of
niet Oostenrijk.
Hij heeft de deelneming der nationaal-socia-
listen aan de Oostenrijksche regeering van de
hand gewezen, omdat zij geen Oostenrijksche,
maar een Duitsche partij vormen. Indien in
Oostenrijk een nationaal-socialistische coalitie
aan de macht zou zijn, dan zou de Anschluss bij
Duitschland reeds voor drie vierde zijn vol
trokken.
Dollfuss zeide voorts, dat hij een tweede be
zoek aan Rome zal brengen en wel waarschijn
lijk met Pinksteren, om met Mussolini te spre
ken en het concordaat met het Vaticaan te
onderteekenen. Bovendien hoopt hij met de
economische wereldconferentie naar Londen te
gaan.
INNSBRUCK, 26 Mei (W.B.). De „Heimwehr"
had gisteren het parool uitgegeven, dat ver
scheidene vergaderingen der nationaal-socia-
listen, die in eenige dorpen nabij Innsbruck
gehouden zouden worden, verhinderd moesten
worden. In verband hiermede werden vijftien
S. A.-mannen tot bescherming der vergadering
naar Götzens gezonden. Bij hun aankomst wer
den zij door ongeveer 60 „Heimwehr"-leden
aangevallen en er ontstond een vechtpartij,
waarbij twee nationaal-socialististen ernstig
werden gewond.
De nazis haalden daarop versterkingen uit
Innsbruck.
Om den doortocht der nationaal-socialisten
te verhinderen, richtten de Heimwehr-leden bar.
ricaden op en brachten zelfs een machine-ge
weer in stelling.
De nazis begaven zich tenslotte langs om
wegen naar de beide dorpen, waar de vergade
ringen werden gehouden.
Toen in den loop van den avond de auto
van den gouwleider, het gemeenteraadslid
Hofer uit Innsbruck, passeeren wilde, werd
hij met steenen bekogeld. Er ontstond 'n vecht
partij waarbij een Heimwehr-man ernstig werd
gewond.
Een derde vergadering der nationaal socialis
ten, werd verboden, omdat de „Heimwehr" ge
dreigd had, haar met geweld van wapenen te
verhinderen.
WEENEN, 26 Mei. (W.B.) De ministerraad
heeft heden, met het oog op de in den laatslen
tijd veelvuldig vastgestelde staatsgevaarlijke
en illegale actie der communistische partij, een
verbod van deze partij in Oostenrijk uitgevaar
digd.
WEENEN, 25 Mei. (V.D.) In den nacht op
Donderdag, vermoedelijk in de eerste morgen
uren, is in de nabijheid van Bruck in Stier
marken een springstofaanslag gepleegd op de
staatstelefoon- en telegraafkabel. Het betreft
hier de internationale verbinding met Italië.
De diep in den grond gemetselde kabel
schacht is, naar het schijnt met behulp van
dynamiet tot ontploffing gebracht. De twee
binnenlandsche kabelleidingen werden geheel
vernield. Ook de kabel voor het verkeer met
Italië werd beschadigd. Van de daders ontbreekt
ieder spoor.
PARIJS, 26 Mei. (R.O.) Het steeds toene
mende aantal Duitsche Joden, die Frankrijk
binnenkomen, begint bij de Fransche regeerir^
eenige bezorgdheid te verwekken.
Op een dezer dagen gehouden zitting van
het kabinet werd medegedeeld, dat reeds meer
dan 25.000 Joden over de grens waren gekomen
en dat er nog steeds meer verwacht wora<?n.
Het grootste deel der vluchtelingen behoort tot
den middenstand.
Op het ministerie van justitie zal thans een
bespreking worden gehouden, waarbij ook ver
tegenwoordigers van andere ministeries tegen
woordig zullen zijn.
Men zal vooral de beste manier bespreken,
waarop de regeering de verschillende particu
liere hulp-organisaties zou kunnen steunen,
die tot dusver de vluchtelingen geholpen heb
ben.
OSNABRUECK, 25 Mei. (V.D.) Naar aanlei
ding van een betooging op Hemelvaartsdag op
den Iburg in het Teutoburger Woud hield vice-
kanselier von Papen een redevoering.
De stichting van het rijk door Bismarck en
de klein-Duitsche oplossing aldus von Papen,
lieten het Duitsche volk achter in een versnip
pering, die na het verdrag van Versailles nog is
toegenomen, zoodat tegenwoordig de Duitschers
in Europa over niet minder dan 20 staten ver
deeld zijn. Een derde deel van het Duitsche volk
volk leeft buiten de rijksgrenzen.
Wilson wist niets van den Oost-Europeeschen
gordel van gemengde volkeren, van de onmoge
lijkheid om staats- en volksgrenzen samen te
doen vallen, toen hij voor Europa het zelfbe-
stemmingsrecht der volkeren proclameerde. De
Parijsche verdragen hebben de Balkaniseering
van Europa versneld, de haarden van onrust
vermeerderd, de versplintering der volkeren be
vorderd. De bescherming der minderheden door
den volkenbond en het Haagsche gerechtshof
heeft, waar het noodig was geen werkelijke hulp
geboden. Het passieve beschermingsrecht heeft
gefaald, een actief volkenrecht ontbreekt. Min-
derhedenrecht is tot een leeg woordenidealisme
geworden.
Waar ligt de fout? De staat zuigt het volks
wezen uit, laat niets eigens meer leven. De
krachtige staat heeft evenwel een levenden
tegenspeler noodig, het volkswezen, dat uit
bloed en bodem geestelijk leven draagt. Staten
ontstaan en vergaan. De historische eenheid
van lichaam en zielen, van taal en zeden, die
uit den aard van hun wezen buiten den staat
ligt, maakt het eigen bestaan uit van het volks
wezen.
Dat heeft de jeugd voorvoeld, toen zij de
sedert lang verstopte bron van het volkswezen
weer openlegde. Dat is ook de gezonde trek in
de, juist begrepen, rasgedachte, het denken in
grondverbondenheid, in familie, in geslachts
opvol gelijkheid en in erfelijke afstamming.
Dat juist wij Duitschers de eerste stappen
doen naar een nieuwe staatsopvatting en een
nieuw uit het volk geboren denken, is geen
toeval. De Europeesche situatie en de verdee
ling van ons volk over talrijke staten een
noodlot, dat wij deelen met alle Oostelijke,
centraal-Europeesche volkeren dwingt ons
tot voortdurend beschouwen van het probleem,
aan welks gebrekkige oplossing het gebalkani-
seerde Europa ziek ligt.
Toen de Duitsche rijkskanselier in zijn groote
buitenlandsche politieke redevoering er van
sprak, dat het revolutionnaire Duitschland
iedere germaniseering verwerpt en een bijzon
dere achting gevoelt voor het volkswezen juist
der kleine volken, heeft hij zich ook op buiten-
landsch politiek gebied geestelijk revolution-
nair betoond.
De gedachte van het eigen beslaan der volke
ren zal een der groote revolutionnaire verove
ringen worden van het na-oorlogsche Duitsch
land. Het mag niet blijven bij een volkeren-
scheidend nationalisme, maar het moet komen
tot een volkerenverbindende beveiliging van
het volkswezen.
Duitschland ziet den plicht deze verandering in
te leiden. Deze plicht vindt zijn oorsprong in
het groote verlangen naar vrede van het Duit
sche volk, in zijn verantwoordelijkheid voor
Europa en in de noodzakelijkheid centraal-
Europa te reorganiseeren, zonder het te ver
wikkelen in oorlogsexperimenten, waarvoor het
aan de staatsgedachte hangende nationale den
ken een groote prikkel biedt. Aangezien het
zijn verantwoordelijkheid voor Europa voelt, zal
het zich er voor hoeden, oorlogsexperimenten
uit te lokken.
Het liberaal-Westelijke denken moet worden
afgelost door een nieuwe ordening, die het naast
elkander leven der volkeren in ons getourmen
teerde werelddeel veilig stellen zal.
Katholieken-bhtooging verboden.
MüNCHEN, 26 Mei. (H.N.) De volksvereeni-
ging voor het katholieke Duitschland had voor
vandaag een betooging aangekondigd, die in
het circus Krone gehouden zou worden en waar
de bekende Jesuietenpater Mückermann het
woord zou voeren. De betooging is echter ver
boden.
Weer een schandaalzaak.
BERLIJN, 26 Mei. (W.B.) Volgens de „Tempo"
houden zich de autoriteiten in Duitschland bezig
met een schandaalzaak, in het middelpunt
waarvan de bekende romanschrijver Frank
Arnau staat.
Tegen dezen schrijver, wiens ware naam
Heinrich Schmitt is, worden talrijke beschul
digingen van ernstigen aard geuit: misbruik
van vertrouwen, bedrog, afpersing, aktieve en
passieve omkooperij, deviezensmokkel, belas
tingontduikingen, en verschillende andere
dingen meer worden hem ten laste gelegd.
Hij is op 't oogenblik voortvluchtig.
In de zaak moeten talrijke persoonlijkheden
der industrie verwikkeld zijn. In verschillende
steden zijn reeds arrestaties verricht.
Gemeenschappelijk met den ingenieur Ganz
gaf Arnau een motortijdschrift uit, dat zich
uitsluitend bezighield met „onthullingen" en
het aan het licht brengen van beweerde erge
toestanden bij bepaalde werken der auto-in
dustrie.
Firma's, die van het verschijnen van zulke
speciale nummers bijtijds kennis kregen, poog
den zich dan herhaalde malen door het betalen
van belangrijke bedragen een schandaalzaak
te besparen.
De hoofdwinst streek Arnau op, wiens in
komsten naar schatting door de autoriteiten,
jaarlijks 150.000 Mark beliepen.
De villa van Arnau werd bij verrassing door
crimineele politie bezet. Al het daar gevonden
materiaal werd in beslag genomen. Arnau zelf
was niet meer te vinden. Hij houdt zich op 't
oogenblik in Spanje op.
Uit het in beslag genomen materiaal blijkt
o.a., dat Arnau jaren lang voor vele duizenden
Marken belasting ontdoken heeft.
BERLIJN, 26 Mei. (W.B.) Het Gereke-proces
werd heden voortgezet.
Ook de getuige Zimmer, ditmaal gehoord,
kwam verklaren, dat hij het door Gereke be
heerde bondsorgaan als Gereke's eigendom
had beschouwd.
De bond was blij geweest, toen dr. Gereke
omstreeks de jaarswisseling 1924/'25 de lasten
vs.n bet tijdschrift op zich nam.
De vraag van den voorzitter, of hij geweten
had, dat Gereke indertijd reeds uit de netto
winst van het blad een bedrag van 215.000
rijksmark genomen had, beantwoordde ge
tuige ontkennend.
BERLIJN, 26 Mei. (H.N.) In het proces Ge
reke heeft de beklaagde dr. Gereke, die tot
nu toe geweigerd heeft inlichtingen te ver
schaffen over de bronnen, waaruit hij de geld
middelen heeft verkregen, bij het verhoor van
zijn typiste meegedeeld, dat hij eventueel toch
nog gedwongen kan zijn, zijn stilzwijgen te
verbreken en dingen te bespreken, die hij
liever discreet behandeld zou wenschen te
zien.
LONDEN, 25 Mei. (R.O.) In het hoogerhuis
heeft lord Snowden, de voormalige kanselier
van de schatkist, de regeering verzocht een ver
klaring af te leggen over haar politiek op de
a.s. economische wereldconferentie.
Hij ging in zijn aanval op de regeering zóó
ver te verklaren, dat het een gevaar is voor het
land de zaken in handen te laten van een man
als Mac Donald, die telkens wanneer hij
spreekt, zijn onwetendheid en onbekwaamheid
bewijst.
De gemeenschappelijke verklaring van Mac
Donald en Roosevelt bevatte niets dan gemeen
plaatsen. Snowden noemde het onjuist, dat het
dalen der goederenprijzen de grondoorzaak van
de economische depressie zou zijn. De oorza
ken zijn volgens Snowden de buitensporige ta
rieven, de contingenteering en de handelsbe
perkingen.
Lord Stanhope, die namens de regeering ant
woordde, zeide dat het gunstigste tijdstip voor
de regeering, om haar politiek bekend te ma
ken, ter conferentie zelf zal komen. Hij verze
kerde, dat de arbeid der conferentie goed is
voorbereid en bevestigde opnieuw het vroeger
meegedeelde standpunt der regeering ten aan
zien van de stabilisatie der valuta, de tarieven
en andere economische vraagstukken.
Fabrikanten dreigen hun fabrieken
naar elders te verplaatsen.
BARCELONA, 26 Mei. (R.O.) De textielfa
brikanten alhier hebben gedreigd hun fabrie
ken naar elders te zullen verplaatsen, indien
de onrust en daden van terreur in de hoofd
stad van Catalonië aanhouden.
In een manifest, uitgegeven door den bond
van textielfabrikanten wordt deze bedreiging
omschreven met de uiteenzetting, dat de fa
brieken zullen worden verplaatst naar een
streek waar het leven rustiger is, tenzij aan de
bomaanvallen, brandstichtingen, overvallen en
daden van terreur in Barcelona een einde
komt.
Spaansche politie doodt drie personen.
MADRID, 26 Mei. (R.O.) Te Zarga de Grana-
dilla in de provincie Cacerès trachtte de bevol
king, tegen het verbod der regeering in, een
stierengevecht te houden op het dorpsplein.
Toen de civiele garde de toeschouwers poogde
uiteen te drijven, werden uit de menigte plot
seling een aantal schoten op haar gelost. De
luitenant der gardisten werd door een der
schoten ernstig gewond.
De politie beantwoordde het vuur, waarbij
drie personen gedood en vier gewond werden.
MOSKOU, 24 Mei. (R.O.) In de vier eerste
maanden van dit jaar hebben de automobiel
fabrikanten der sovjet-unie 13.637 auto's afge
leverd, tegen 6.260 in dezelfde periode van het
vorige jaar.
De tractor-fabrieken hebben in deze vier
maanden 21.672 tractors afgeleverd, tegen
20.382 in dezelfde periode van verleden jaar.
De prestaties van de groote automobiel- en
tractorfabrieken, die de laatste jaren in sovjet-
Rusland zijn gebouwd, hebben reeds een groo-
ten omvang aangenomen.
De tractorfabriek van Stalingrad werkt op
volle capaciteit en iederen dag komen hier 144
tractors van den loopenden band. In vele fabrie
ken zijn de in Amerika gebruikelijke arbeids-
methoden reeds aanmerkelijk overtroffen, en
de werklieden hebben zich aan de rationalisatie
uitstekend aangepast.
Een nieuw grootbedrijf is in aanbouw te
Tsjeljabinsk (West-Siberië), dat de grootste
fabriek voor tractors op rupswielen ter wereld
wordt.
De jaarlijksche productie van dit bedrijf is
berekend op 40.000 tractors.
De Stalin-fabriek heeft de productiekosten
van auto's voor de helft verminderd.
In Januari 1932 waren voor de vervaardiging
van een auto- 481 arbeidsuren noodig, in Janu
ari 1933 was dit verminderd tot 315 arbeids
uren.
Door voorstellen tot rationalisatie, welke van
de arbeiders zelf waren uitgegaan, is in 1932
een bedrag van 7% millioen roebel bespaard.
Het presidium van het centraal uitvoerend
comité heeft aan 14 arbeiders in de automobiel
fabrieken de Lenin-orde en aan 15 anderen de
orde van de roode arbeidsvlag verleend.
GENIOVE, 26 Mei. (H.N.) De raad van den
volkenbond heeft thans de leden voor de com
missie van drie aangewezen, die zich naar
Leticia zullen begeven om vast te stellen of
Ccflumbia en Peru de adviezen van den raad
hebben opgevolgd.
De commissie zal bestaan uit een officier
der Vereenigde Staten, een Braziliaarisch
marine-officier en een Spaansch diplomaat.
BUENOS AIRES, 26 Mei. (R.O.) Boliviaan-
sche bombardementsvliegtuigen hebben bom
men geworpen op het landgoed en de bezit
tingen van den Amerikaanschen onderdaan
Lohman, die in den Gran Chaco woont.
De Amerikaansche regeering heeft in ver
band hiermede een krachtige protest-nota ge
zonden aan de Boliviaansche regeering, waar
in o.a. geëischt wordt, dat het leven en de
bezittingen van Amerikaansche staatsburgers
zullen worden geëerbiedigd.
HIJ WILDE VASTEN ALS GANDHI,
MAAR
BOEDAPEST, 24 Mei. (R.O.) Te Szentes
had een fabrieksjongen met één zijner vrien
den een weddenschap aangegaan, dat hij het
vasten evenlang zou kunnen volhouden als
Gandhi.
Hij werd door zijn vriend zoowel in de
werkplaats als in zijn woning dag en nacht
bewaakt.
De eerste 2 dagen voelde hij zich heel goed en
verrichtte zijn dagelijksch werk als gewoonlijk.
Den derden dag kon hij niet meer werken,
want het gereedschap viel hem uit de hand.
Hij dronk water bij 'liters, want dit was
hem toegestaan.
Den 5den dag kon hij niet meer opstaan en
voelde zich zoo onwel, dat hij naar een zieken
huis moest worden vervoerd. Zoodoende heeft
hij zich niet alleen een ziekte op den hals
gehaald doch ook zijn weddenschap verloren.
Zeven dooden en 28 zwaar gewonden.
BOEKAREST, 26 Mei. (R.O.) In de nabijheid
van Sinaia in de Karpathen heeft hedenmorgen
vroeg een ernstig autoongeluk plaats gehad.
Een autobus met 35 inzittenden stortte in een
afgrond. Zeven personen werden gedood en de
overigen ernstig gewond.
Willen Uw
niet tot rust
jedacbten maar
ionten? Wordt
Uw geest steeds helderder,
zoodal U niet kunt inslagen
Neem dan een "AKKERTJE".
Een weldoende rust, een
verkwikkende slaap zal dan
over U komen. Ze verdooven
niet i ze kalmeeren slechts
Uw zenuwen en brengen
Uw gestel in evenwicht.
Per 12 stuKS slechts 50 cent.
Gebruikt dus voortaan uitsluitend i
Volgens recept van Apotheker Dumont
Reel. 4018-5 33
Nederlands en
Product
Men seint ons uit Rome d.d. Donderdag:
Hedenmorgen om kwart over acht heeft de
H. Vader den Vaticaanschen staat verlaten en
zich via den Corso Vittorio Emanuele, Piazza
Venezia, Via del Impero en Via Labicana zon
der eenige plechtigheid naar de basiliek St. Jan
van Lateranen begeven.
Het bericht, dat de H. Vader zou aankomen
aan de Sint Jan van Lateranen, verspreidde
zich zeer snel door Rome en geweldige men-
schen massa's verzamelden zich binnen en rond
om de basiliek.
De H. Vader, die de tiara droeg, welke hem
ten geschenke was gegeven door de inwoners
van Milaan, begaf zich, na de aankomst van
den stoet op het binnenplein van het pauselijk
Lateranen-paleis, naar de daartoe op de eer
ste verdieping speciaal ingerichte zaal. waar
hij zich bekleedde met de pontificale paramen
ten.
Om half elf begaf de II. Vader zich van het
paleis door de voorhal en het groote portaal
naar de basliek, waar hij onder donderdend ge
jubel door een ontzagwekkende menigte werd
ontvangen.
Door den aartspriester der basiliek, Z. H. Em.
kardinaal Selvaggiani Marchetti en de gezamen
lijke geestelijkheid werd Z. H. begroet, terwijl
het koor onder leiding van mgr. Raffaele Casi-
miri, secretaris van de commissie voor gewijde
muziek, den bisschop van Rome het „Ecce
Sacerdos Magnus" toezong.
Vervolgens nam de H. Vader plaats op den
marmeren bisschopszetel, welke in het midden
van de absis staat, en nam de betuigingen van
trouw en aanhankelijkheid van alle te Rome
aanwezige kardinalen in ontvangst. Na de kar
dinalen kwamen achtereenvolgens alle aanwe
zige patriarchen, aartsbisschopen, bisschoppen,
kanunniken en seminaristen van het Lateraan
hun aanhankelijkheid betuigen.
De H. Vader begaf zich hierop eerst naar de
Capella Severina, waar hij eenige oogenblik-
ken voor het Allerheiligste in gebed verzonken
bleef en bracht vervolgens persoonlijk van daar
de groote kruisreliek naar het Pausaltaar over,
waar het den geheelen dag voor de geloovigen
ter vereering bleef uitgesteld.
De pontificale H. Mis werd gecelebreerd door
Z. H. Em. kardinaal Luigi Sincero, die geas
sisteerd werd door de geestelijkheid der basi
liek.
Nadat het H. Evangelie van Hemelvaartsdag
gelezen was, werd volgens aloude traditie door
een student van het Collegium Capranicum een
predikatie gehouden over het feest van 's Hee-
ren Hemelvaart in de Latijnsche taal. De stu
dent, wien deze groote eer te beurt viel,, was
Lorenzo Spadoni, die den H. Vader op de eerste
plaats ervoor dankte, dat hij de oude traditie
weer in eere had willen herstellen.
De pontificale H. Mis was eerst na den mid
dag beëindigd, waarop de H. Vader zich, ge
zeten op de Sedia Gestatoria en vergezeld van
zijn groot gevolg, naar de middenloggia aan de
buitenzijde der basiliek begaf.
Vriendelijk wenkte de H. Vader het voor de
basiliek verzamelde volk toe, om daarna, het
was ongeveer half één, plechtig den pauselijken
zegen te geven, „Urbi et orbi".
Op de tribune voor de vorstelijke personen
hadden ex-koning Alfonso van Spanje met zijn
twee dochters en twee Oostenrijksche aarts
hertogen plaats genomen.
De H. Vader heeft den verderen middag in
het Lateranen-paleis doorgebracht, waar hij ook
het middagmaal gebruikte.
In verband met dit bezoek van den H. Vader
aan het Lateraan, zij eraan herinnerd, dat dit
de vierde maal is, dat Z. H. zich buiten het
Vaticaan heeft begeven.
ROME, 26 Mei (R.O.) Vandaag zijn het beeld
van den Verlosser benevens de reliquie van het
H. Kruis, welke sedert Zondag in de basiliek
van St. Jan van Lateranen voor de geloovigen
ter vereering waren uitgesteld, in plechtige pro
cessie naar het „Heilige der Heiligen" terug
gebracht.
Aan deze processie namen deel alle katho
lieke mannenvereenigingen van Rome, de
Malthezer ridders en de ridders van het H. Graf.
Door de Italiaansche troepen werd langs den
weg, welken de processie volgde, een cordon
gevormd.
Na afloop van de processie werd met de reli
quie van het H. Kruis de zegen gegeven.
1
Men seint ons uit Rome d.d. gisteren:
Z.H. de Paus ontving hedenmiddag in parti
culiere audiëntie den Ierschen minister-presi
dent De Valera, die vergezeld was van den
Ierschen gezant bij den H. Stoel, Bewley, als
mede twee beambten van het ministerie van
buitenlandsche zaken
De Valera legde na de audiëntie bij den Paus
een bezoek af bij den Kardinaal Staatssecreta
ris Pacelli, en bezocht daarna de Vaticaansche
basiliek.
ROME, 26 Mei. (R.O.) De groote fascistische
raad heeft heden een bijeenkomst gehouden ón
der voorzitterschap van Mussolini.
Volgens het rapport van den secretaris der
partij bedraagt het aantal leden der z.g. „fasci"
en andere fascistische organisaties thans 2.045.792,
dit is 575.162 meer dan in Mei 1932.
Mussolini bracht rapport uit over den bin-
nenlandschen politieken en economischen toe
stand. j