DE POSITIE DER KONINKLIJKE
©TUKKEN
DONDERDAG JUNI 1933
"RUIME LIQUIDITEIT.
Dr. DETERDWG.
EEN VERKEERSFILM VOOR DE
JEUGD.
Dr. DETERDING,
Directeur-generaal der Koninklijke
I
HANDELSVERDRAG NEDERLAND—
DUITSCHLAND.
DE WETGEVER HEEFT ZICH
VERGIST.
INBRAAK IN EEN HULPPOST
KANTOOR.
VERBETERING POSITIE DER RUND
VEEHOUDERIJ.
VERVANGING COMMIEZEN DOOR
REFERENDARISSEN.
POGING TOT MOORD.
KWETSENDE MEENINGSUITINGEN
WIELRIJDER ONDER DE TRAM.
DE ONTSPORING BIJ KROMMENIE.
DE WAPENSMOKKELARIJ OP
DUITSCHLAND.
DE AARDE TRILT ROND DEN
ME R ATI.
DE VERONGELUKTE KANOVAARDERS
OP HET IJSSELMEER.
VERKEERSMAATREGELEN IN
WILLEMSTAD.
Netto-ivinst over 1932 28.303.691
vJ- 27.196.648)Onveranderd
dividend, 6 pet.
Aan het jaarverslag over 1932 van de N.V.
Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot
Exploitatie van Petroleumbronnen in Neder-
landsch-Indië ontleenen wij het volgende:
Wij wenschen geen gissingen te doen om
trent de vraag of de tegenwoordige crisis nog
langen tijd zal aanhouden en evenmin wagen
wij ons aan voorspellingen hoe de wereld er
in het algemeen zal uitzien, wanneer de crisis
ten einde loopt, doch hiervan zijn wij zeker,
dat, zoodra de wereldtoestanden verbeteren, het
verbruik van petroleumproducten snel moet
toenemen en dat de toestand van onze maat
schappij zóór sterk is, en dan nog zoo sterk zal
zijn, dat zij in staat zal wezen ten volle de
vruchten van zulk eene herleving te plukken.
Productie der Maatschappij
gestegen.
maatschappij in het bijzonder be
treft, kan het volgende worden vermeld:
De productie bedroeg volgens onze laatste
gegevens:
1932
K.G. ton
Nederl.-Indië 4.057,440
Serawak 350.471
Seria (Brunei) 176.618
Egypte 265.056
Roemenië 1.245.670
Mexico 1.928.952
Venezuela
(Caribbean) 1.939.036
(V. O.C.) 4.785.161
(Colon) 839.914
Trinidad 125.746
Ver. Staten.
(Shell Petr. Corp.) 2.478.338
(Shell Oil Comp.) 2.448.265
Argentinië 345.663
1931
K.G. ton
3.811.902
535.178
284.859
1.119.636
1.731.250
1.775.316
4.898.792
1.028.500
162.844
2.707.519
2.229.156
247.806
Wij wenschen geen gissingen te
doen omtrent de vraag of de tegen-
woordige crisis nog langen tijd zal
aanhouden en evenmin wagen wij ons
aan voorspellingen, hoe de wereld
er in het algemeen zal uitzien, wan-
neer de crisis ten einde loopt, doch
hiervan zijn wij zeker, dat, zoodra de
wereldtoestanden verbeteren, 't ver
bruik van petroleumproducten snel
moet toenemen en dat de toestand
van onze Maatschappij zoo sterk is,
en dan nog zoo sterk zal zijn, dat zij
in staat zal wezen ten volle de vruch
ten van zulk 'n herleving te plukken.
Nieuw werk van „Visie".
ƒ28.303.691 (v. j. ƒ27.916.648) bedragen, welke
toelaat een dividend van 6 pet. (onv.) uit te
keeren, na betaling van 4 pet. op de preferente
aandeelen.
De productie in Ned.-Indië.
De productie van ruwe olie heeft bedragen:
20.986.330 20.532.758
Uit deze cijfers blijkt, dat de productie van
onze groep gedurende het afgeloopen jaar
eenigszins is gestegen. Het zou echter geheel
onjuist zijn hieruit te concludeeren, dat wij
1932
1931
K.G. ton
K.G. ton
Sumatra
1.188.953
935.799
Borneo (excl. Tarakan)
1.198.310
1.307 471
Tarakan
831.887
731.193
483.551
518 739
41.553
42 128
N.I.A.M.-terreinen
313.186
276 572
4.057.440
3.811.902
minder dan wie ook medegewerkt hebben tot
productiebeperking. Eene conclusie zou immers
slechts gerechtvaardigd zijn, als men niet ten
aanzien van één doch over de laatste drie jaren
naging hoe groot de productie is geweest.. Dan
zou blijken, dat bijvoorbeeld in 1931 de totale
wereldproductie daalde met 5 pet., doch dat onze
groepsproductie met niet minder dan ruim 14
pet. verminderde. Met andere woorden: wij
zijn zeer tijdig en zeer intensief met productie
beperking begonnen en onze beperking bedraagt
gerekend van 1930 af ruim 12 pct.„ een
vrijwillig verminderingspercentage dat niet on
belangrijk dat der geheele wereld overtreft.
De stikstof belangen niet uit
gebreid.
Het belang van onze groep in de stikstofbin-
dingsindustrie werd in 1932 niet verder uitge
breid.
De onderzoekingen in onze laboratoria wer
den onverminderd en met goed resultaat voort
gezet, zoowel wat betreft de vervaardiging van
nieuwe op de petroleurn-industrie gebaseerde
chemische producten als het bereiken van het
grootst mogelijk nuttig effect in onze fabrieken
en raffinaderijen.
Het jaar 1932 was een moeilijk jaar voor alle
scheepvaartmaatschappijen over de geheele we
reld en ook de tankvaart had haar deel te
dragen van de zeer ongunstige omstandigheden.
Gedurende het jaar liep een groot aantal van
time-charters af en aldus werd .automatisch
voor een zeer belangrijk deel de voor ons ver-
eischte reductie in tonnage verkregen.
Ook was het mogelijk een belangrijk aantal
van onze oude stoomschepen te verkoopen voor
sloop, hetgeen tezamen met bovenvermelde
teruggave van gecharterde schepen ons in
staat gesteld heeft onze vloot nog verder te re-
duceeren. Deze vloot bestaat nu grootendeels
uit volkomen moderne motorvaartuigen, die op
de meest economische en doelmatige wijze
hunne vaart kunnen uitoefenen.
Koersverlies op ponden van
f 61 millioen.
Wat de uitkomsten van ons bedrijf betreft,
liet het zich bij het opstellen van ons vorig
jaarverslag aanzien, dat het pond sterling zich
langzaam zou herstellen, en wij stelden ons
voor de uit de reserve genomen ƒ11.000.000,
weder geheel of gedeeltelijk te kunnen aan
vullen uit eene eventueele stijging van het
pond sterling. Thans moeten wij constateeren,
dat onze verwachting niet in vervulling is ge
gaan, integendeel, nadat het pond eerst tot
boven 9 was gestegen, is het wederom be
langrijk gedaald, zoodat wij het jaar sloten op
een koers van ƒ8.2714, waardoor De Bataafsche
Petroleum Maatschappij een koersverlies van
rond 6.500.000.(v.j. ƒ46 millioen) te boeken
had.
Was onze kaspositie reeds het vorige jaar
bijzonder sterk, zij vertoont thans zelfs een nog
veel krachtiger beeld.
De liquide middelen in verschillende munt
eenheden waaronder begrepen beleggingen
in obligaties, schatkistpapier, enz. van de
twee moedermaatschappijen, waarin de groep
alle aandeelen bezit, bedragen op het oogenblik
van het schrijven van dit jaarverslag (begin
Mei 1933), berekend tegen de koersen van dat
tijdstip, het equivalent van meer dan
35.000.0007.
Verder beschikken de Shell Union, de Astra
Romana, de V.O.C., de Anglo-Egyptian Oilfields,
de United British Oilfields of Trinidad, de Me
xican Canadian Eagle en eenige kleinere
vennootschappen, waarin wij sterk geïnteres
seerd zijn, over een bedrag, dat, omgerekend
tegen dezelfde koersen, het equivalent vormt
van meer dan 16.0000.000./., zoodat het totaal
der liquide middelen van de groep een bedrag
vertegenwoordigt van het equivalent van ruim
51.000.000./.
De netto-winst over het jaar 1932 heeft
Uiteraard heeft ook in 1932 het Indische petro
leumbedrijf den druk van den slechten econo-
mischen toestand ernstig gevoeld. Het beperken
der uitgaven tot de allernoodzakelijkste bleef
ook gedurende het nu achter ons liggende jaar
een gebiedende eisch. Wij zijn er in geslaagd de
uitgaven van de bedrijven in Nederlandsch-
Indië gedurende 1932 te houden op een niveau,
dat nog enkele millioenen lager ligt dan het in
1931 bereikte. Het spreekt wel vanzelf, dat bij
het streveii naar een zoo zuinig mogelijk peheer
nochtans de zorg voor eene goede conserveering
der kostbare installaties niet uit het oog werd
verloren.
Groote nieuwe installaties werden gedurende
1932 niet gebouwd. Het totaalbedrag der Indi
sche magazijnvoorraden liep gedurende 1932
vooral daardoor met pl.m. 8.000.000 terug.
Einde 1932 waren op de ondernemingen in
Nederlandsch-Indië werkzaam 2250 Europeanen
en ca. 28000 Aziaten, terwijl ca. 4600 Aziaten in
dienst waren van aannemers, die werk voor ons
in uitvoering hadden.
Hoe de ontslagen employes
behandeld worden.
Wat het Voorzieningsfonds beteekent, juist in
tijden, waarin, als gevolg van inkrimping van
het bedrijf, nog al eens personeel ontslagen is,
wordt niet overal voldoende beseft. Speciaal
in Nederlandsch-Indië is den laatsten tijd van
overheidswege herhaaldelijk gewezen op de mo-
reele plichten die de werkgevers zouden heb
ben tegenover de werknemers, die als slacht
offers van de crisis werkloos werden. Wij ver-
trounwen echter, dat de Regeering het niet noo-
dig zal achten aan onze groep dergelijke plich
ten voor te houden. Immers gedurende de jaren
1930, 1931 en 1932 betaalde het Fonds aan het
personeel, dat onzen dienst verliet, (behalve
eenige maanden extra-salaris, dat al3 regel door
de maatschappij-werkgeefster wordt toegekend),
het enorme bedrag van rond 90 millioen gulden,
n.l. ƒ50.400.000,en £4.580.000; hiervan is circa
23.000.000 uitbetaald aan personeel dat onzen
dienst in Nederlandsch-Indië verliet.
Op 31 December 1932 waren ongeveer 32.700
personen lid van dit Fonds.
FILMEN MET „ECHT MATERIAAL"
De Nederlandsche Filmassociatie „Visie" is
bezig een verkeerspropagandafilm te maken
voor de jeugd. De jeugd speelt er zelf in mee.
Een jongen van een jaar of twaalf speelt de
hoofdrol en als het noodig is, verleent een aan
tal van zijn vriendjes hem assistentie.
De heeren hebben zin in hun nieuwe vak en
dat is te begrijpen, want zij danken er een
paar vrije middagen aan. Dezer dagen waren
wij in de studio van Visie, in de Jan van Eyck-
straat te Amsterdam, toen er binnenopnamen
werden gemaakt. Aan een tafel zaten vijf
jongens aan een gemoderniseerd ganzenbord
te spelen. Ze hadden een geweldige pret, want
op school waren ze op dat oogenblik net met
de rekenles bezig welk feit het ganzenbord
plotseling tot het amusantste spel ter wereld
maakte. Bovendien moesten ze ook film spelen,
maar overigens zaten zij op dit oogenblik te
wachten, precies zooals» alle echte filmacteurs,
wier leven een aaneenschakeling is van wach
ten op de opname.
Na veel draaien en meten met de camera en
met lampen begon de opname, waarbij de
jongens gewoon door moesten gaan met spelen.
Toen verklaarden de acteurs, dat de opnamen
geen voortgang konden hebben, als zij geen
flikken hadden voor de pot. Ieder filmacteur
heeft zoo zijn nukken en dus werden de flikken
in allerijl bij den kruidenier gehaald.
Ddarna begon de scène en het spel was zoo
echt, dat de jongens elkaar op het vermoeden,
dat er een zich valschelijk een flik toeeigende,
in het haar vlogen. Dit zult u niet op de film
zien, want het zal er, daar het niets met het
verkeer van doen heeft, tijdig worden uitge
knipt.
Tot grooten spijt van de acteurs moest het
spel daarna worden afgebroken voor de vol
gende opname. Jan, de hoofdrol, zit in de put.
Hij kijkt op zijn neus en zijn vrienden lachen
hem uit. „Is dat nu iets om te lachen', zeggen
de vriendjes een beetje in hun wiek geschoten.
Max de Haas, de regisseur, legt uit, dat hij
het nu eenmaal in de film noodig heeft. Enfin,
de heeren willen dan wel lachen en de camara-
man, Ab. Keyzer, draait. Het is heel amusant,
zoo te spelen, alsof je lacht. Als je het even
doet, moet je er werkelijk echt van lachen. Ook
Jan begint mee te doen en de heele opname is
bedorven. Over.
„Ja. maar jullie mogen niet meer harop
lachen, zegt Jan, anders kan ik het niet".
Zoo komt er straks een verkeersfilm tot stand,
die de jeugd tot leering zal strekken. Als ten
minste tegen dien tijd de acteurs de „Visie"
studio niet hebben afgebroken. Als wij weg
gaan vliegen ons de kiezelsteenen van de dak
tuin nog achterna. De heeren hebben juist zeer
bevredigende belastingproeven genomen op
een hangmat. Toen de vijfde jongen erbij in
stapte is het touw gebroken. Max de Haas
lacht: zijn materiaal is onloochenbaar echt.
Uitsluiting van kiesrecht en ontzetting
uit ouderlijke macht.
De Hooge Raad heeft verworpen het ambts
halve door den Procureur-Generaal ingediende
cassatiemiddel tegen een vonnis van den kan
tonrechter te Amsterdam, waarbij is beslist,
dat iemand, die uit de ouderlijke macht was
ontzet, doch wiens dochter inmiddels meerder
jarige is geworden, niet meer van het kiesrecht
is uitgesloten en derhalve op de kiezerslijst
moet worden geplaatst.
Zooals men weet, had Mr. Tak deze zaak
aanhangig gemaakt, om een beslissing van den
Hoogen Raad in deze uit te lokken, aangezien
de Procureur-Generaal hoewel persoonlijk de
opvatting van den kantonrechter huldigende,
van oordeel was, dat deze niet steunt op de
wet, doch bij zijn cassatieberoep tevens als zijn
meening te kennen gaf, dat de wetgever zich
hier had vergist, omdat het als een onbillijk
heid zou moeten worden geacht, als personen,
die uit de ouderlijke macht zijn ontzet, voor
goed van het kiesrecht zouden worden uitge
sloten, terwijl daarentegen andere categorieën
van personen, die wegens strafrechterlijke uit
spraken van het kiesrecht worden uitgesloten,
na verloop van zekeren termijn dat kiesrecht
weder verkrijgen.
De Hooge Raad heeft verworpen het cassa
tie-beroep van H. Koops te 's-Gravenhage tegen
het deelnemen van 24-jarigen aan de verkie
zingen.
DE NEDERLANDSCHE ARBEIDERSBANK.
Bevredigende resultaten.
Aan het verslag over het eerste boekjaar
1932 van de Nederlandsche Arbeidersbanlc te
Utrecht ontleenen wij het volgende:
Het eerste boekjaar loopt van 1 October 1931
tot 31 December 1932 en omvat derhalve een
tijdsbestek van 15 maanden.
Over het resultaat, in deze periode bereikt,
zijn wij zeer tevreden. Opgericht toch midden
in een stormachtige periode, die het econo
mische en financieele leven ontwrichtte en in
welke een vrijwel volledige stilte op de geld
en beleggingsmarkt heerschte, hebben wij ons
in dit tijdvak behoorlijk weten te ontwikkelen
en te consolideeren.
Bij de beoordeeling van de uiteindelijk be
reikte resultaten moet men zich echter niet
alleen laten leiden door het cijfer van het be
haalde geldelijk overschot, maar tevens in het
oog vatten den omvang, io. welke onze instelling
zich in dien korten tijd als financieel ver-
trouwenscentrum een plaats in onze beweging
heeft verworven.
De aard van onze instelling brengt niet mede,
dat wij over groote kapitalen in den vorm van
deposito's of rekening-courant-saldi, blijvend
de beschikking hebben. Voor het beheer van de
spaargelden op meer langen termijn hebben wij
onze spaarbanken en de kapitalen der organisa
ties worden in den regel niet in hoofdzaak be
legd in deposito's of rekening-courant. Men
moet onze bank dan ook meer zien als de
financieele centrale, via welke de gelden, welke
door en in onze beweging worden verwerkt,
haar weg vinden naar het doel, waarvoor zij
bestemd zijn.
Eenerzijds dus als een soort giro-centrale,
middels welke zich de vlottende rouleerende
kapitalen bewegen binnen de werkingssfeer van
de geheele katholieke arbeidersbeweging, ander
zijds als een instituut door hetwelk de niet
voor directen dienst bestemde kapitalen in
solide belegging voor min of meer langeren
duur, worden omgezet. En dit gecompleteerd
met de viderse werkzaamheden, welke eeft
rationeel geld- en goed vermogensbeheer nu
eenmaal noodig maken, inclusief een binnen be
paalde beperking gehouden credietverstrekking.
In het aandeelenkapitaal kwam na de oprich
ting geen wijziging.
De werkzaamheden hebben zich in deze eerste
periode successievelijk ontwikkeld. Waren de
eerste transactieën meer beperkt tot aan- en
verkoop van effecten, verzilveren van coupons
en openen van rekeningen in rekening-courant,
geleidelijk aan is ook het incasseeren van
kwitanties, het nemen in open bewaarneming,
beheer van vermogens, bezorgen van vreemd
geld tot de normale taak gaan behooren. Ver
volgens waren wij betrokken bij de uitgifte
van eenige emissies van gemeentebesturen,
kloosters en ziekenhuizen, terwijl wij als trustee
fungeeren voor de leening ad 700.000 ten be
hoeve van het sanatorium van Herwonnen
Levenskracht.
De credietverstrekking bleef in hoofdzaak be
perkt tot het verleenen van voorschotten tegen
onderpand van effecten of tegen crediethypo-
theek met eerste verband. Dit laatste uitsluitend
aan instellingen van onze eigen beweging, waar
door een solide en actieve werkzaamheid is
ontstaan, welke nog veel perspectief opent voor
de toekomst.
Dè verlies- en winstrekening staat debet
voor: Exploitatiekosten 9880, rente bankiers
9599, afschrijving inventaris 3.943, afschrij
ving opr. kosten 2634, saldo winst te ver-
deelen 4.602 en
credit voor: Provisiën 9121, rente effecten
7719, rente rekening-courant 12.945, ver
huring safe-loketten 284, winst op effecten
588.
Uit de winst wordt 5 pet. uitgekeerd op het
gestorte kapitaal.
Het invoerrecht op haring.
De Reedersvereeniging voor de Nederland
sche haringvisscherij en de bond van Ned. ha
ringexporteurs hebben aan de Eerste Kamer een
adres gezonden, waarin mededeeling wordt ge
daan van de aanneming van een motie inzake
het handelsverdrag Nederland—Duitschland op
de gecombineerde ledenvergadering, welke 10
Mei te 's Gravenhage is gehouden. Op de motie
is door adr. een uitvoerige toelichting verstrekt.
Aan het slot van het schrijven wordt de hoop
uitgesproken, dat, wanneer de belangen van
andere bedrijfsgroepen ratificatie van het han
delsverdrag noodzakelijk maakt, in ieder ge
val door de Eerste Kamer de eisch zal worden
gesteld, dat het Visscherij-bedrijf althans deze
zekerheid zal worden gegeven, dat het huidige
invoerrecht op haring tot 31 December 1933 zal
worden gehandhaafd, zooals dit ook in het Han
delsverdrag, artikel A, voor alle andere ge
noemde artikelen werd vastgelegd.
De meening der land bouw-organisa ties en
van den F. N. Z.
Ten vervolge van de op 16 Maart j.l. gehou
den besprekingen hebben de drie centrale land
bouworganisaties (t.w. de Christelijke Boeren-
en Tuindersbond in Nederland, De Katholieke
Nederlandsche Boeren- en Tuindersbond en
het Kon. Ned. Landbouw Comité) en de Al-
gemeente Nederlandsche Zuivelbond (F.N.Z.) op
27 Mei j.l. te 's Gravenhage opnieuw een bijeen
komst gehouden ter bespreking van de maat
regelen welke moeten worden genomen tot
verbetering van de positie der rundveehouderij.
De vergadering vereenigde zich met de navol
gende conclusies:
Het is in verband met het huidige botervraag-
stuk noodzakelijk, dat de afzet van margarine
in het buitenland beperkt wordt ter geheele
of gedeeltelijke vervanging van het mengge
bod teneinde het binnenlandsch verbruik van
boter als zoodanig zooveel mogelijk te bevor
deren.
Vrijwillige inkrimping van den veestapel door
middel van het stellen der mogelijkheid, om het
overtollige vee tegen loonenden prijs uit de
markt te nemen, is noodzakelijk.
Tegelijkertijd dienen maatregelen genomen
te worden om uitbreiding van den eenmaal
ingekrompen veestapel te voorkomen.
Het oordeel van de Broederschap van
Directeuren en Commiezen hij den
P. T. en T.-dienst.
Door het bestuur van de Broederschap van
directeuren en commiezen bij den Post-, Tele
graaf- en Telefoondienst is ingevolge een be
sluit van de algemeene vergadering der Broe
derschap een motie gezonden aan den minister
van waterstaat, den directeur-generaal der
Posterijen, Telegrafie en Telefonie en aan de
leden van de Eerste en Tweede Kamer der
Staten-Generaal, in welke motie geprotesteerd
wordt met den meest mogelijken nadruk tegen
de plannen der bedrijfsleiding om de commiezen
op' de kantoren der klasse I. A. te vervangen
door referendarissen lie klasse c. q. adjunct
referendarissen, aan welk plan reeds een begin
van uitvoering is gegeven door plaatsing van
zulk een functionaris te Zeist. Uit de bespre
kingen bleek, dat groote ontevredenheid bestaat
omtrent het te werkstellen van de met leiding
en toezicht belaste commiezen op lager plan,
waardoor de functiën, welke tot dusverre
door deze ambtenaren werden vervuld weer
aan hooger bezoldigd personeel zullen worden
opgedragen, waardoor het aantal functiën aan
het corps hoogere ambtenaren opgedragen
kunstmatig wordt verkleind, hetgeen, naar in
de motie werd vastgelegd, tot gevolg zal heb
ben, dat hiermede aanmerkelijke bedragen
noodeloos zijn gemoeid, zulks tot schade van
's lands financiën.
Zijn meisje in het Haagsche Bosch
met een scheermes gewond.
In hooger beroep heeft Woensdagmorgen voor
het Haagsche Gerechtshof terecht gestaan de
20-jarige kappersbediende C. van T., die door
de Haagsche Rechtbank ter zake van poging
tot moord, gepleegd op zijn meisje M. H„ in
den avond van 2 Februari j.l. in het Haagsche
Bosch, welk meisje hij met een scheermes aan
den hals verwondde, is veroordeeld tot vijf
jaar gevangenisstraf met terbeschikkingstel
ling van de Regeering.
Evenals voor de Rechtbank werd deze zaak
met gesloten deuren behandeld.
De advocaat-generaal mr. J. Brants, conclu
deerde tot bevestiging van het vonnis der
Rechtbank.
Mr. K. P. van Westen, uit Amsterdam, be
toogde als verdediger, dat de drie eerste ten
lasteleggingen, volgens de dagvaarding niet in
stand kunnen blijven, omdat bij van T. geens
zins de bedoeling heeft voorgezeten het meisje
te dood en. Waar volgens pleiter slechts zware
mishandeling is komen vast te staan, achtte hij
mede in verband met de ter beschikkingstelling
van de Regeering van den verdachte de hem
opgelegde straf van 5 jaar te hoog en verzocht
hij het Hof om een lichtere straf.
Twee jaar tegen dader geëischt.
In den nacht van 14 op 15 April van dit jaar
werd ingebroken in het hulppostkantoor, ge
vestigd Heerengracht 600 bij den Amstel te
Amsterdam.
De nachtelijke bezoeker was binnengekomen
in het postkantoor door verbreking van een
ruitje in de achterdeur. De benedenverdieping
leverde aanvankelijk niet veel op. De brand
kast zag er tamelijk stevig uit en de man had
niet de meest moderne inbrekerswerktuigen
bij zich. Hij zette zijn arbeid voort en ging naar
de bovenverdieping van het huis, waar een
theefirma haar kantoor heeft. Ook hier vond
hij de deur gesloten, weer moest een ruitje het
ontgelden. Behalve ongeveer 20 aan klein
geld, vond hij daar een brandkastsleutel waar
na hij weer naar het postkantoor toog. De sleu
tel paste en zes trommels met inhoud werden
klaar gezet. Een er van werd geopend en de in
houd verdween in 'smans zakken. De vijf an
dere trompels werden meegenomen naar het
naastgelegen onbewoonde perceel, waar ze ach
ter de deur werden klaargezet om te worden
meegenomen. De inbreker trok er op uit om
een auto te halen voor het vervoer van zijn
buit. Dit zou zijn ongeluk worden. Een waak-
zamen agent viel_het op, dat een raam van per
ceel Heerengracht 598 openstond. Achter het
raam hing een touw. Toen de agent hieraan
trok, ging de deur open en zag de agent de
geldtrommels staan. Hij riep assistentie en toen
tenslotte de man met een auto op kwam dagen,
kon hij worden gearresteerd.
De verdachte, een 23-jarig werkloos monteur,
stond Woensdag terecht voor de Vierde Kamer
der Arr. Rechtbank, wegens diefstal met braak.
De man, die voor het eerst terecht stond, be
kende volmondig; de president Mr. J. Huysinga
vond deze inbraak voor een beginneling nogal
een stout stukje.
De Officier van Justitie Mr. van Dullemen
bracht den agent J. Komen hulde voor zijn
flink en kundig optreden.
Verd. is naar de meening van den Officier
uiterst brutaal te werk gegaan. Indien de po
litie niet zoo waakzaam was geweest, zou de
Staat voor meer dan 6000 zijn benadeeld.
Een reclasseeringsrapport achtte het O.M. in
dit geval niet noodig.
Wegens diefstal met braak requireerde spr.
een gevangenisstraf van twee jaar.
De verdediger Mr. Simon de Jong bepleitte
het inwinnen van een reclasseeringsrapport.
De rechtbank ging hiermede accoord en stel
de vast, dat op 16 Juni a.s. rapport zal worden
uitgebracht.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
BESCHERMING NEDERLANDSCH
FABRIKAAT.
In het ziekenhuis overleden.
Gistermorgen is tusschen Beetgum en Ber-
licum de 43-jarige H. de Jong uit Beetgum
onder de tram geraakt, welke kwam uit de
richting St. Jacobi-parochie.
De man, die dicht bij de tramlijn reed, is
vermoedelijk zenuwachtig geworden, waardoor
hij onder de tram terecht kwam.
Met ernstige verwondingen werd hij opge
nomen en naar het ziekenhuis te Leeuwarden
vervoerd, alwaar hij in den loop van den
ochtend is overleden.
EIERENUITVOERBESCHIKKING.
De Minister van Economische Zaken en Ar
beid heeft bepaald, dat met ingang van 31 Mei
1933 artikel XIV van de Eieruitvoerbeschik-
king 1932 (Nederlandsche Staatscourant no. 155),
zooals deze is gewijzigd bij zijne beschikkingen
van 28 September 1932 (Nederlandsche Staats
courant no. 188), van 29 December 1932 (Ne
derlandsche Staatscourant no. 253) en van 9
Mei 1933 (Nederlandsche Staatscourant no. 90),
is te lezen als volgt:
Als kantoren, waarlangs de uitvoer van kip
pen- en eendeneieren is toegestaan, worden
aangewezen alle voor den uitvoer van goederen
te water, per spoor, per tram of door de lucht
opengestelde kantoren der invoerrechten en
voorts die te Coevorden, Glanerbrug, Holter-
hoek, Kotten, Heurne, Dinxperlo, Babberik,
Beek (bij Nijmegen), Hekkens, Wezelsche Bar
rière, Tegelen, Maalbroek, Vlodrop-Rothen-
bach, Posterholt, Waubach, Locht, Oud-Vroen-
hoven, Roosteren, Ittervoort, Reusel, Wernhout,
Clinge, Koewacht en Sluis, alsmede de voor den
uitvoer langs waterwegen opengestelde kan
toren te Amsterdam en Delfzijl, met dien ver
stande, dat deze aanwijzing niet geldt met
betrekking tot uitvoer naar Duitschland te wa
ter, per tram of door de lucht.
Het eerste geval voor de rechtbank.
De rechtbank te Almelo behandelde Dinsdag
het eerste geval, vallende onder de wet inzake
strafbaarstelling van kwetsende meeningsuitin-
gen, dat vorig jaar door het Parlement werd
goedgekeurd.
Het betrof hier het verspreiden van een
pamflet tijdens den verkiezingstijd door twee
leden van de afdeeling Lonneker der S.D.A.P.
Dit pamflet bevatte een in scherpen toon ge
stelden aanval op de anti-revolutionaire partij,
waarbij deze verweten werd, dat zij God ter
zijde stelde als het in haar kraam te pas kwam
en haar levensbeschouwing op den achtergrond
stelde, om kiezers van allerlei richting te lok
ken.
Tegen ieder der verdachten werd 20 of 10
dagen hechtenis geëischt.
De verdediger mr. B. P. Gomperts uit Am
sterdam bepleitte ontslag van rechtsvervolging,
daar z.i. het ten laste gelegde geen strafbaar
feit was.
Uitspraak 6 Juni.
TWEE VERDACHTEN VRIJGESPROKEN.
Op 10 April werd een tweetal inbrekers ont
dekt in 'n perceel aan de Middenlaan te A'dam
Zij wisten te ontvluchten', zonder veel van
waarde mede te kunnen nemen. Zij werden
achtervolgd, doch niet ingehaald.
Later werden op het signalement twee perso
nen gearresteerd, die Woensdag resp. wegens
poging tot diefstal en diefstal terecht stonden.
Zij ontkenden de inbraak te hebben gepleegd
en de getuigen waren weinig pertinent in hun
verklaringen.
De Officier mr. van Dullemen vorderde resp.
twee en drie maanden gevangenisstraf.
De beide verdedigers mr. Cardozo en mr.
B. N. Grolleman, pleitten vrijspraak en vroegen
de onmiddellijke invrijheidstelling van hun
cliënten.
Nadat de rechtbank zich een kort oogenblik
in raadkamer had teruggetrokken wees zij on
middellijk vonnis en sprak verd. vrij, terwijl
hun invrijheidstelling werd gelast.
POLSSLAGADER DOORGESNEDEN.
Terwijl de slagersleerling Cl., te Venlo.
Woensdagmiddag bezig was met het uitbeenen
van vleesch, gleed hij over de vettig-gladde
vloer uit en kwam te vallen.
Het scherpe slagersmes, dat hij in de hand
hield, drong hem in den arm en sneed den
polsslagader door, terwijl hij een diepe snede
van c.a. 20 c.M. lengte over den arm kreeg.
Uitgeput door het hevige bloedverlies werd
Cl. naar het R.-K. Ziekenhuis te Venlo overge
bracht, waar bloedtransfusie op hem werd toe
gepast.
Spoorwegverkeer Amsterdam-Uitgeest.
Het opruimingswerk bij het spoorwegderail-
lement bij Krommenie is gisteren den geheelen
nacht voortgezet. Woensdagmorgen was dit
zoover gevorderd, dat de lijn van Amsterdam
naar Alkmaar vrij is gekomen en weer bruik
baar voor den dienst. De treinen vertrokken
weer op tijd.
De treinen van Uitgeest hebben nog vertra
ging, omdat op het gedeelte bij Krommenie op
verkeerd spoor wordt gereden en de electrische
treinen daar op een gedeelte getrokken moe
ten worden door een locomotief.
ERNSTIGE VAL.
Woensdagmiddag is de 20-jarige electricien A.
Appel uit Utrecht, terwijl hij werkzaam was
aan een nieuwbouw te Venlo, vanaf een ver-
bindingsbalk gevallen en in een betonnen kelder
gestort.
Behalve een enkelfractuur heeft A. vermoe
delijk nog een beschadiging van de rugwervel
kolom opgeloopen.
Hij werd naar het R.K. Ziekenhuis te Venlo
overgebracht.
De rechtbank te Osnabrück (D.) veroordeel
de den redacteur van een dagblad aldaar, waar
in geïnsinueerd was, dat graaf Wolff Metter-
nich te Swalmen, in contact had gestaan met
Duitsche wapensmokkelaars, tot 300 mark
boete. De rechtbank legde in het vonnis vast,
dat de beschuldigingen valsch waren.
BANDOENG, 31 Mei (ANETA).
De Dienst van het Vulcanologisch onderzoek
deelt mede dat naar aanleiding van de voort
durende trillingen, welke door de seismograaf
te Babadan in de laatste dagen werden gere
gistreerd, de vulcanoloog dr. Stehn gisteren
een bezoek heeft gebracht aan den top van den
Merapi, om de temperaturen van de salvatoren
te meten. Deze temperaturen bleken niet hoo
ger, op enkele plaatsen zelfs lager dan bij de
vorige metingen, welke ongeveer 10 dagen ge
leden plaats vonden.
Op talrijke plaatsen werden afstortingen van
de wanden waargenomen, vermoedelijk als ge
volg van de onrust van den bodem. Deze on
rust is iets minder geworden dan een paar
dagen geleden en nu teekent de Oost-West com
ponent van de seismograaf ook trillingen op,
hetgeen voordien niet het geval was. Het
spreekt vanzelf dat de Vulcanologische Dienst
thans voortdurend op zijn hoede is.
Dinsdagavond is in de nabijheid van Elburg
opgevischt het lijk van den heer H. Stekelen
burg uit Zwolle, die met zijn vriend, den heer
Scheen uit Lochem, tijdens een kano-tocht op
het IJsselmeer sinds Zaterdag 20 Mei j.l. werd
vermist.
Het slachtoffer was slechts gekleed in een
rijbroek, waardoor vaststelling van de identiteit
uiterst moeilijk was. Eén der directeuren van
de „Zwolsche Courant", waar het slachtoffer
werkzaam was, heeft het lijk herkend.
A. I. V.-VOEDER.
De wnd. directeur-generaal van den land
bouw maakt bekend, dat het voor de bereiding
van A.I.V.-voeder benoodigde A.I.V.-zuur en
A.I.V.-schimmelgif door tusschenkomst van de
plaatselijke aankoopvereenigingen betrokken
kan worden van:
a. de Coöp. aankoopvereeniging Centraal Bu
reau uit het Nederlandsch Landbouw Comité
G. A„ te Rotterdam;
b. den Handelsraad van den A.B.T.B., te Am-
hem;
c. de N. V. Handelsraad van den L. T. B„ te
Haarlem;
d. de Coöp. Handelsvereeniging van den N.
C. B., te Veghel;
e. de Vereeniging Landbouwbelang, te Roer
mond.
Een handleiding voor de bereiding van A.I.V.-
voeder wordt binnenkort bij genoemde adres
sen en bij de Rijkslandbouw- en veeteeltcon
sulenten kosteloos verkrijgbaar gesteld, terwijl
de directie der Staatsmijnen deze op ruime
schaal zal verspreiden.
A.I.V.-schimmelgif wordt niet afzonderlijk
geleverd.
In deze courant heeft de heer P. G. dezer
dagen 'n betoog gehouden hetwelk bij de lezers
die niet in het centrum der schoen- en lederin
dustrie wonen of de toestanden niet zoo goed
kennen, tot verkeerde gevolgtrekkingen moet lei
den. Ik gevoel mij derhalve gedrongen op het
bewuste artikel eenige kantteekeningen te maken.
Hoe aandachtiger ik het ingezonden stuk van
den heer P. G. lees, des te minder duidelijker
wordt het mij, wat hij er mee beoogt en waar
hij op aan wil sturen. Ik kan moeilijk aannemen
dat hij de Regeering, of laat ik liever zeggen den
regeerders, den hoogen ambtenaren onder wie de
groote vrienden van de leder-, schoen- en rub
ber-importeurs worden gevonden, een wapen in
de hand wil drukken om de goedbedoelde
pogingen van een Uytendaal c.s. te doen misluk
ken. In dat geval had hij met wat steviger argu
menten voor den dag moeten komen.
Den industrieëlen in het algemeen worden,
soms niet ten onrechte, vele fouten aangewreven,
maar onze lederfabrikanten zijn nu niet zulke
zwarte schapen als de heer P. G. ons wil doen
gelooven.
Het verwijt dat de looiers bij voorkeur naar
Antwerpen gaan om huiden te koopen of over
deze havenplaats hunne aanvoeren laten komen,
is zeer gezocht. Al weet iedereen het niet, het
zal den heer P. G. niet onbekend zijn, dat in
Antwerpen de groote importeurs van exotische
huiden gevestigd zijn en de looiers er in normale
tijden de huid, die zij noodig hebben, kunnen
vinden. De publieke veilingen en de inschrij
vingen van Liebig huiden worden te Antwerpen
gehouden. De ruime hangars en de geheele haven
inrichting van Antwerpen leenen zich beter voor
het bezichtigen van de huiden, dan die te Rot
terdam. Daarbij moet niet uit het oog worden
verloren, dat Antwerpen geografisch veel gun
stiger ligt voor onze lederindustrie, in een rui
men kring rondom Tilburg gevestigd, dan Rot
terdam. Een lederfabrikant, die bericht krijgt,
dat er huiden voor hem op de wal liggen, is per
auto in anderhalf uur in Antwerpen en dan
heeft hij voldoenden tijd om ergens anders nog
naar een partij te gaan zien.
Dat de looiers stelselmatig Rotterdam als
havenplaats negeeren is niet (meer) waar. Voor
eenige jaren was de antipathie tegen Rotterdam
veel sterker en heerschte er in looierskringen
een groote wrevel tegen Amsterdam en Rotter
dam, vooral ten opzichte van de Kamers van
Koophandel aldaar, die er steeds als de kippen
bij waren, om alle maatregelen in het belang
van de Brabantsche industrieën den kop in te
drukken. Noord-Brabant en hare industrie be
stonden voor Rotterdam niet. Duitschland was
het achterland en daaraan werden de belangen
van de Brabantsche industrie ondergeschikt ge
maakt. Hierin is echter den laatsten tijd een
kentering gekomen en wanneer wij eenmaal onze
groote bruggen hebben, dan is het denkbaar, dat
er meer toenadering ontstaat en Brabant zich
meer op Rotterdam zal richten. Maar wat voor
huiden geldt, betreft niet de looi-extracten. Hon
derden tonnen vast quebracho-extract, worden
juist over Rotterdam en niet over Antwerpen
aangevoerd.
Het tweede punt wat ik wensch te bespreken,
is de „aanvoer van scheepsladingen uit het bui
tenland van vloeibaar quebracho-extract, terwijl
er 3 inheemsche fabrieken zijn, die een minstens
zoo goed product leveren aan concurreerenden
prijs." Ook hier geeft de heer P. G. de feiten
niet juist weer. Op grond hiervan den lederfa
brikanten gemis aan nationaliteitsgevoel of in
consequentie te verwijten, is onbillijk. Ik ben
er van overtuigd, dat de looiers, zoodra op
chemische wijze uit melk en eieren een looi
stof kan worden vervaardigd, waarmee zij een
puik stuk leder kunnen maken, zij de uitheem-,
sche looi-extracten over boord zullen gooien.
Maar tot zoolang zullen zij zich nog met vreem
de looi-middelen moeten behelpen, want ons
landje heeft geen voldoende eiken-, kastanje-
of fichten-bosschen. Deze houtsoorten groeien
in Frankrijk, Salvonië, Italië en Zweden, ter
wijl het quebracho-extract uit Argentinië en
Paraguay moet komen. Ik wensch volstrekt niet
de bewering van den heer P. G. te bestrijden,
dat het product van de inheemsche looi-extract-
fabrieken het buitenlandsche in waarde over
treft, dat moeten de verbruikers zelf beoordee-
len. Deze hebben al hun energie noodig om een
stuk leder te voorschijn te brengen wat niet
alleen goedkoop is, maar wat ook aan hooge
eischen voldoet wat sterkte, waterdichtheid en
slijtage betreft, vanwege de zware concurrentie
met de rubber.
Waar wil de schrijver heen Naar een invoer
recht op quebracho Men kan toch grondstof
fen niet gaan belasten Een invoerverbod van
vloeibaar quebracho-extract, ten voordeele van
3 inlandsche fabrieken Maar dan zullen de
lederfabrikanten, meer nog als reeds thans ge
schiedt, zelf door sulfiteering het quebracho-
extract vloeibaar en koud-oplosbaar gaan maken.
Of de tegenwoordige leveranciers zullen niet
achter blijven om in deze omgeving een fabriekje
stichten om het vaste extract vloeibaar te
maken. Ik begrijp dus niet goed wat de heer
p- G. nu eigenlijk wil en ik hoop dat hij zich
de moeite zal getroosten dit eens nader toe te
lichten.
Overigens wil ik aan het bovenstaande nog
wel toevoegen, dat ik de geheele campagne
„Steunt Nederlandsch Fabrikaat" als een stuk
humbug beschouw en het geld, dat de Regee
ring er voor uitgeeft, in het water gesmeten.
Alleen een hoog invoerrecht op het afgewerkte
fabrikaat kan helpen om de industrie op de
been te houden en de werkloosheid te vermin
deren. Met het steeds naar omlaag drukken van
het loonpeil zijn wij niet geholpen en dit heeft
ook funeste gevolgen voor de andere standen
van onze samenleving. Al het andere zijn lap
middelen, die toch niet zullen beletten dat onze
groot-importeurs zooveel rommel van bi»iten
invoeren als in hun kraam te pas komt De
leus „Steunt Nederlandsch Fabrikaat" is gesug
gereerd door knappe menschen, die op deze
manier den volke diets willen maken, dat er
toch wel iets ten bate van de Nederlandsche
industrie wordt gedaan, maar wier hoofdge
dachte is wijziging van onze handelspolitiek te
voorkomen. In onzen tijd van spiritisme roepen
zij daarvoor de hulp in van allerlei geesten,
den geest van Genève, den geest van Oucby, van
Locarno en zoo meer. Maar een praktisch zaken
man gelooft niet in spoken.
Met bijzonderen dank voor de plaatsruimte,
Tilburg,
Hoogachtend,
C. KAAG,
Lid van de K. v. K.
Nu, door voorloopige voorzieningen, voors
hands de ergste bezwaren zijn weggenomen,
gaat thans reeds geleidelijk weer meer verkeër
van en naar Holland, annex Zuid-Hollandsche
eilanden, West Noord-Brabant, Zeeland, België
en Frankrijk, langs de route, via den rivier
overgang NumansdorpWillemstad.
In verband daarmede wordt het bestaande
veermateriaal binnenkort successievelijk ver
beterd en met het oog op de met Pinksteren
te verwachten drukte, worden, met medewer
king van de exploitante, de N. V. Rotterdamsche
Tramweg Maatschappij voor zoover noodig,
extra vaarten ingelegd, naast de gewone veer
diensten.
